Giá trị của Siêu Âm Phổi
tại giường
trong chẩn đoán
nguyên nhân suy hô hấp cấp
BS CK1 Nguyễn Xuân Ninh
Khoa CCTH-BV ND 115
Đ/c COPD,
OAP,
TKMP,
VP,
Thuyên tắc phổi,…
Chẩn đoán
và
xử
trí
Tình huống lâm sàng
cấp cứu?
Bệnh nhân nam, 68 tuổi, không thân nhân, nhập
cấp cứu vì khó thở
Bệnh sử: hỏi không trả lời, chỉ than khó thở.
Khám: tỉnh, kích thích.
M:130 l/p, HA:9/6 cmHg, NT:30 l/p, t: 37.5 oC
Tim: loạn nhịp nhanh. Phổi: ran ngáy rít 2 bên.
SpO2: 80% (khí trời), thở co kéo.
Các cơ quan khác chưa phát hiện bất thường.
Phương tiện chẩn đoán nhanh, chính
xác, ít gây hại, tiết kiệm, dễ sử dụng?
Phương tiện chẩn đoán nhanh, chính
xác, ít gây hại, tiết kiệm, dễ sử dụng
nhất?
Có thể siêu âm phổi?
“The air is an important barrier to
use the ultrasound for lung
study”(harrison’s 1992 p1043).
“Ultrasonography is not usefull to
evaluation of the lung tissue”
(Harrison’s 2001. p1454)
Có thể siêu âm phổi?
“Because ultrasound energy is
rapidly dissipated in air,
ultrasound imaging is not
useful for evaluation of the
lung paraenchyma”
(Harrison’s 2005, p1506)
Thiết bị phù hợp?
Thiết bị phù hợp?
Our target is not to have beautiful
Cat
or
dog?
images, but diagnostic images ?
Đầu dò phù hợp cho siêu âm tại
giường trong cấp cứu ?
Các cơ quan cần khảo sát trong cấp cứu
•Thần kinh thị
•Màng ngoài tim, 4 buồng tim
•Màng phổi, tràn khí MP, dịch màng Chính xác
phổi,nhu mô phổi
•Tĩnh mạch chủ dưới (IVC), ĐM chủ Nhanh
•Bụng: dịch, vỡ tạng, …
Kinh tế
•Huyết khối TM chi dưới
•Hướng dẫn thủ thuật: mở khí quản,
chọc dịch màng bụng, màng phổi, đặt
CVC
…
1 đầu dò duy nhất ?
Đầu dò phù hợp cho siêu âm tại
giường trong cấp cứu
Microconvex
5 MHz
Lichtenstein D.A (2012), " General ultrasound in the critically ill book", Springer
Các cơ
quan cần
khảo sát
trong
HSCC
Lichtenstein D.A (2012), "
General ultrasound in the
critically ill book", Springer,
pp. 5-35.
Máy siêu âm phù hợp trong cấp cứu?
Máy siêu âm phù hợp trong cấp cứu
Lichtenstein D.A (2016),
"Lung Ultrasound in
the Critically Ill. The
BLUE Protocol",
Springer, pp. 10.
Siêu âm phổi
Phân 6 vùng/ 1 bên ngực
Via et al, Int Care Med 26:999-1007,2010
Vị trí đặt đầu dò
Lichtenstein D.A (2016), "Lung Ultrasound in the Critically Ill. The BLUE
Protocol"
Các nguyên lý cơ bản của siêu âm phổi
Nguyên tắc: “khí” không thể thấy trên siêu âm
Artifact: được tạo ra bởi 2 mặt phân cách có trở kháng
âm khác nhau.
Lồng ngực là vùng khí và dịch trộn
lẫn với nhau
Các bệnh lý phổi dựa trên phân tích
artifact
Tất cả các dấu hiệu đều bắt đầu từ
đường màng phổi.
Hầu hết các dấu hiệu là động.
Hầu hết các dấu hiệu cấp tính của
lồng ngực đều liên quan đến bề
mặt
The bat sign (dấu con dơi)
Mốc giải phẫu quan trọng
Lung sliding (dấu phổi trượt)
Màng phổi thành và màng phổi tạng trượt lên nhau
Rastislav Šimek. Atlas of chest sonography. 2013 [cited 2016 23-1];
Available from: />
Lung sliding (dấu phổi trượt)
Lung sliding (dấu phổi trượt)
màng phổi bình thường, 100% không có TKMP
Lung sliding (M-mode) = seashore sign
(dấu bờ biển): màng phổi bình thường
SKY
OCEAN
PLEURAL LINE
BEACH
seashore
sign
seashore sign
Seashore sign
100% không có TKMP
Rastislav Šimek.
Atlas of chest
sonography.