GOÀN THIỆN CÔNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH HỒ NAM

B GIÁO D C ÀO T O
TR

NGă

IăH CăTH NGăLONG

---o0o---

KHịAăLU NăT TăNGHI P

TÀI:

HOÀNăTHI NăCỌNGăTÁCăPHỂNăTệCHă
TÀIăCHệNHăT IăCỌNGăTYăTNHHăH ăNAM

SINHăVIểNăTH CăHI N :ă INHăTH ăB OăY N
MÃ SINH VIÊN
: A17022
CHUYÊN NGÀNH
: TÀI CHÍNH

HÀăN Iăậ 2014


B GIÁO D C ÀO T O
TR

NGă

IăH CăTH NGăLONG

---o0o---

KHịAăLU NăT TăNGHI P

TÀIi:

HOÀNăTHI NăCỌNGăTÁCăPHỂNăTệCH
TÀIăCHệNHăT IăCỌNGăTYăTNHHăH ăNAM

Giáoăviênăh ngăd n
Sinhăviênăth căhi n
Mã sinh viên
Chuyên ngành

:ăTh.săNgôăTh ăQuyên
:ăă inhăTh ăB oăY n
: A17022
: Tài chính

HÀăN Iăậ 2014

Thang Long University Library


L IăC Mă N
Em xin đ

c bày t lòng bi t n chân thành và sâu s c nh t t i giáo viên h

ng

d n - Th.S Ngô Th Quyên. Cô giáo không ch là ngu i đã tr c ti p gi ng d y em m t
s môn h c chuyên ngành trong th i gian h c t p t i tr ng, mà còn là ngu i luôn bên
c nh, t n tình ch b o, hu ng d n, h tr cho em trong su t th i gian nghiên c u và
th c hi n khóa lu n này. Em xin chân thành cám n cô vì nh ng ki n th c mà cô đã
ch d y cho em, đó ch c ch n s là nh ng hành trang quý báu cho em b c vào đ i.
Thông qua khóa lu n này, em cung xin đ c g i l i c m n sâu s c đ n t p th
các th y cô giáo đang gi ng d y t i tr ng ợ i H c Th ng Long, nh ng ngu i đã tr c
ti p truy n đ t và trang b cho em đ y d các ki n th c v kinh t , t nh ng môn h c
c b n nh t, giúp em có đ
này.

c m t n n t ng đ có th hoàn thành đ tài nghiên c u

Bên c nh đó, em c ng xin chân thành cám n các cô, các anh ch thu c phòng
Tài chính – K toán c a Công ty TNHH H Nam đã t o đi u ki n, giúp d , h tr
cung c p s li u, thông tin và nhi t tình h ng d n em trong su t th i gian th c hi n
bài khóa lu n này.
Em xin chân thành c m n!
Sinh viên th c hi n
inh Th B o Y n


L IăCAMă OAN
Tôi xin cam đoan Khóa lu n t t nghi p này là do t b n thân th c hi n có s h
tr t giáo viên h ng d n và không sao chép các công trình nghiên c u c a ng i
khác. Các d li u thông tin th c p s d ng trong Khóa lu n là có ngu n g c và đ
trích d n rõ ràng.
Tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m v l i cam đoan này!

Sinh viên

Thang Long University Library

c


M CăL C
L IM

U

CH
NGă1:ăT NGăQUANăV ăCỌNGăTÁCăPHỂNăTệCHăTÀIăCHệNHăTRONGă
DOANHăNGHI P ...................................................................................................... 1
1.1.Kháiăni măvƠăvaiătròăc aăphơnătíchădoanhănghi p ...................................... 1
1.1.1. Khái ni m phân tích tài chính ếoanh nghi p ....................................... 1
1.1.2 Vai trò c a phân tích tài chính ếoanh nghi p ....................................... 1
1.2.ăCôngătácăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghi pầ ............................................ 3
1.2.1. Quy trình phân tích tài chính ếoanh nghi p…… ................................ 3
1.2.2. Thu th p thông tin…… .......................................................................... 4
1.2.3. Ph ng pháp phân tích tài chính… ...................................................... 7
1.2.3.1. Ph ng pháp so sánh ....................................................................... 8
1.2.3.2. Ph
1.2.3.3. Ph

ng pháp t l …… ..................................................................... 8
ng pháp Dupont… ................................................................... 8

1.3.ăN iădungăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghi pầ ........................................... 10

1.3.1. Phân tích tình hình tài chính qua Báo cáo k t qu kinh ếoanh. ........ 10
1.3.2. Phân tích tình hình ngu n v n và tài s n……… ................................. 11
1.3.2.1. Phân tích c c u tài s n và c c u v n………………….................. 11
1.3.2.2. Cân đ i Tài s n và ngu n v n……………………………………….. . 12
1.3.2.3. Di n bi n ngu n t o v n và s d ng v n trong doanh nghi p….. ... 12
1.3.3. Phân tích luân chuy n ti n t … ............................................................ 14
1.3.4. Phân tích các nhóm ch tiêu tài chính................................................... 15
1.4.ăCácănhơnăt ă nhăh ngăđ năcôngătácăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghi p 21
CH
NGă 2:ă TH Că TR NGă CỌNGă TÁCă PHỂNă TệCHă TÀIă CHệNHă T Iă
CỌNGăTYăTNHHăH ăNAM ..................................................................................... 23
2.1.ăT ng quanăv ăcôngătyăTNHHăH ăNamầ .................................................... 23
2.1.1. Qúa trình hình thành và phát tri n c a công ty ................................... 23
2.1.2. C c u t ch c b máy qu n lý c a công ty… ...................................... 24
2.1.2.1. C c u t ch c c a công ty .............................................................. 24
2.1.2.2. Ch c n ng và nhi m v c a các b ph n……………………………. 25
2.1.3.

c đi m ngành ngh kinh ếoanh…. ................................................... 25

2.2.ăTh cătr ngăcôngătácăphơnătíchătƠiăchínhăt iăcôngătyăTNHHăH ăNam ...... 25
2.2.1. Gi i thi u chung v ho t đ ng phân tích tài chínhq ............................ 25
2.2.1.1. Quy trình phân tích…………………………………………………….. . 25
2.2.1.2.. Ph ng pháp phân tích và d li u s d ng trong phân tích tài chính
t i công ty TNHH H Nam…………………. .................................................. 26
2.2.2. N i dung phân tích ................................................................................. 26


2.2.2.1. Phân tích k t qu ho t đ ng kinh doanh c a công ty…………… .... 26
2.2.2.2. Phân tích k t c u tài s n - ngu n v n trong b ng cân đ i k toán t i

công ty TNHH H Nam……………………………………………………... ....... 30
2.2.2.3. Phân tích luân chuy n ti n t …………………………………….. ....... 38
2.2.2.4. Phân tích các nhóm ch tiêu tài chính……………………………….. . 39
2.3.ăNh năxétăth cătr ngăcôngătácă phơnătíchătƠiăchínhăt iăcôngătyăTNHHăH ă
Namầ ................................................................................................................... 47
2.3.1. K t qu đ t đ c ..................................................................................... 47
2.3.2. Nh ng h n ch và nguyên nhân… ....................................................... 48
2.3.2.1. Nh ng h n ch ………………………………………………………….. . 48
2.3.2.2. Nguyên nhân……………………………………………………………. .. 49
CH

NGă 3:ă GI Iă PHÁPă HOÀNă THI Nă CỌNGă TÁCă PHỂNă TệCHă TÀIă

CHệNHăT IăCỌNGăTYăTNHHăH ăNAM .............................................................. 50
3.1.ă nhăh ngăphátătri năc aăcôngătyầ .......................................................... 50
3.2.ăM tăs ăgi iăphápănh măhoƠnăthi năcôngătácăphơnătíchătƠiăchínhăt iăcôngăty
TNHHăH ăNamầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ ........................ 51
3.2.1. Gi i pháp đ i v i t n su t th c hi n công tác phân tích tài chính ...... 51
3.2.2. Hoàn thi n v t ch c ho t đ ng phân tích………………… .............. 51
3.2.3. Hoàn thi n v h th ng thông tin ph c v cho phân tích tài chính .... 52
3.2.4.Hoàn thi n ph ng pháp phân tích tài chính……………………… ... 53
3.2.5. Hoàn thi n n i ếung phân tích tài chính ếoanh nghi p……… .......... 54
L IK T

Thang Long University Library


DANHăM CăT ăVI TăT T
Kíăhi uăvi tăt tă
TNHH

CP
CSH

Di năgi i
Trách nhi m h u h n
Chi phí
Ch s h u

DT
EBIT

Doanh thu
Thu nh p tru c thu và lãi

GTGT
NH
NM

Giá tr gia t ng
Ng n h n
Ngu i mua

NN

Nhà nu c

NV
PN

Ngu n v n

Ph i n p

PT
TB
TS

Ph i thu
Trung bình
Tài s n

DN
TSL

Doanh nghi p
Tài s n l u đ ng

TSC

Tài s n c đ nh

BCTC

Báo cáo tài chính

VL
H KD
VCSH

V n l u đ ng
Ho t đ ng kinh doanh

V n ch s h u

BC KT
BCKGKD

B ng cân đ i k toán
Báo cáo k t qu kinh doanh


DANHăM CăCÁCăB NGăBI Uă- BI Uăợ
Trang
B ng 1.1. B ng tài tr ................................................................................................... 13
S đ 2.1. S đ b máy qu n lý c a công ty TNHH H Nam ................................... 24
B ng 2.1. Báo cáo k t qu kinh doanh giai đo n 2011-2013 ....................................... 27
B ng 2.2. Tình hình doanh thu, chi phí, l i nhu n sau thu giai đo n 2011-2013 c a
công ty TNHH H Nam ............................................................................................... 28
B ng 2.3. Nhóm ch tiêu ph n ánh m c đ s d ng chi phí giai đo n 2011-2013. ..... 28
B ng 2.4. Nhóm ch tiêu ph n ánh két qu kinh doanh giai đo n 2011-2013 ............ 29
B ng 2.5. B ng c c u tài s n giai đo n 2011-2013 .................................................... 31
Bi u đ 2.1. T tr ng tài s n c a công ty TNHH H Nam .......................................... 32
B ng 2.6. B ng phân tích c c u và bi n đ ng c a ngu n v n .................................... 35
Bi u đ 2.2. C c u ngu n v n giai đo n 2011-2013 .................................................. 36
B ng 2.7. B ng l u chuy n ti n thu n giai đo n 2011- 2013 ...................................... 38
B ng 2.8. t tr ng các dòng ti n trong giai đo n 2011-2013 ....................................... 39
B ng 2.9. Kh n ng thanh toán c a công ty TNHH H Nam ...................................... 40
B ng 2.10. Kh n ng qu n lý tài s n trong giai đo n 2011-2013 ................................ 41
Bi u đ 2.3. H s thu n , h s l u kho, h s tr n trong gian đo n 2011-1012… 43
Bi u đ 2.4. Nhóm ch tiêu v hi u su t s d ng tài s n giai đo n 2011-2013……… 43
B ng 2.11. Kh n ng qu n lý n giai đo n 2011-2013 ................................................ 44
Bi u đ 2.5. t s n giai đo n 2011-2013 ................................................................... 44

B ng 2.12. kh n ng sinh l i c a công ty giai đo n 2011-2013 .................................. 45
B ng 3.1: Phân tích ROA, ROE theo ph ng pháp phân tích Dupont ........................ 53
B ng 3.2. B ng tài tr trong giai đo n 2012-2013 ....................................................... 55
B ng 3.3. VL th

ng xuyên, nhu c u VL th

ng xuyên giai đo n 2011-2013…. 57

Thang Long University Library


L IăM ă
1.LỦădoăch năđ ătƠi.
Ho t đ ng s n xu t kinh doanh

U

b t k doanh nghi p nào đ u g n li n v i ho t

đ ng tài chính và ho t đ ng tài chính không th tách kh i quan h trao đ i t n t i gi a
các đ n v kinh t . Ho t đ ng tài chính có m t trong t t c các khâu c a quá trình s n
xu t kinh doanh, t khâu t o v n trong doanh nghi p đ n khâu phân ph i ti n lãi thu
đ

c t quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh. Trong đi u ki n kinh doanh theo c

ch th tr

ng có s qu n lý c a Nhà n

c, các doanh nghi p thu c các lo i hình s

h u khác nhau đ u bình đ ng tr c pháp lu t. Trong kinh doanh nhi u đ i t ng quan
tâm đ n tình hình tài chính c a doanh nghi p nh các nhà đ u t , nhà cho vay, nhà
cung c p, khách hàng... M i đ i t ng này quan tâm đ n tình hình tài chính c a doanh
nghi p

các góc đ khác nhau. Song nhìn chung h đ u quan tâm đ n kh n ng t o ra

các dòng ti n m t, kh n ng sinh l i, kh n ng thanh toán và m c l i nhu n t i đa... Vì
v y, vi c th ng xuyên ti n hành phân tích tình hình tài chính s giúp cho các nhà
doanh nghi p và các c quan ch qu n c p trên th y rõ th c tr ng ho t đ ng tài chính,
xác đ nh đ y đ đúng đ n nguyên nhân m c đ

nh h

hình tài chính, t đó có nh ng gi i pháp h u hi u đ

ng c a các nhân t đ n tình

n đ nh và t ng c

ng tình hình

tài chính. Xu t phát t nh n th c v t m quan tr ng c a vi c phân tích tình hình tài
chính thông qua h th ng báo cáo tài chính c a doanh nghi p, tôi đã ch n đ tài:
“Hoàn thi n công tác phân tích tài chính t i công ty TNHH H Nam” cho lu n v n
t t nghi p c a mình. M c đích nghiên c u c a đ tài là nh m nghiên c u th c tr ng và
t đó b sung thêm m t cách đ y đ nh t các công c tài chính vào quy trình phân tích

tài chính c a công ty, đ a ra nh ng ch tiêu tài chính c th , t đó có h ng đi phù h p
hoàn thi n công tác ho t đ ng tài chính. Qua đó, giúp cho các nhà qu n lý công ty n m
b t du c tình hình tài chính và ho t đ ng s n xu t kinh doanh, t o c s đ a ra nh ng
quy t d nh đúng đ n và d báo chính xác cho t ng lai.
2.ăM cădíchănghiênăc u:ă
Tìm hi u ho t đ ng phân tích tài chính t i Công ty TNHH H Nam trong nh ng
n m 2011-2013, xác đ nh k t qu đ t đ c và t n t i trong quá trình phân tích, t đó
đ a ra nh ng gi i pháp hoàn thi n ho t đ ng này.
3.ăợ iătu ngăvƠăph măviănghiênăc u:ă
Ð i tu ng nghiên c u c a khoá lu n: Nghiên c u công tác phân tích tài chính
t i Công ty TNHH H Nam.
Ph m vi nghiên c u: ợánh giá th c tr ng công tác phân tích tài chính t i Công
ty TNHH H Nam giai đo n 2011-2013 nh m m c đích đ a ra m t s gi i pháp đ
hoàn thi n công tác phân tích tài chính hi n t i c a công ty.


4.ăK tăc uăc aăkhoáălu n:
K t c u khoá lu n t t nghi p bao g m 3 ch
Ch
Ch
Ch

ng:

ngă1:ăT ng quan v công tác phân tích tài chính trong doanh nghi p.
ngă2:ăTh c tr ng công tác phân tích tài chính t i Công ty TNHH H Nam.
ngă3:ăGi i pháp hoàn thi n công tác phân tích tài chính t i Công ty TNHH H

Nam.

Thang Long University Library


CH

NGă1.ăT NGăQUANăV ăCỌNGăTÁCăPHỂNăTệCHăTÀIăCHệNH
TRONGăDOANHăNGHI P

1.1 Kháiăni măvƠăvaiătròăc aăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghi p
1.1.1. Khái ni m phân tích tài chính ếoanh nghi p
Doanh nghi p là ch th kinh t đ c l p, có t cách pháp nhân, ho t đ ng kinh
doanh trên th tr ng nh m làm t ng giá tr c a ch s h u. Doanh nghi p là m t cách
th c t ch c ho t đ ng kinh t c a nhi u cá nhân. Có nhi u ho t đ ng kinh t ch có
th th c hi n đ

c b i các doanh nghi p ch không ph i các cá nhân.

Vi t Nam, theo Lu t doanh nghi p: doanh nghi p là t ch c kinh t có tên
riêng, có tài s n, có tr s giao d ch n đ nh, đ c đ ng kí kinh doanh theo quy đ nh
c a pháp lu t nh m m c đích th c hi n các ho t đ ng kinh doanh - t c là th c hi n
m t, m t s ho c t t c các công đo n c a quá trình đ u t , t s n xu t đ n tiêu th
s n ph m ho c cung ng d ch v trên th tr ng nh m m c đích sinh l i.
Tài chính doanh nghi p đ c hi u là nh ng quan h giá tr gi a doanh nghi p
v i các ch th trong n n kinh t . Các quan h tài chính doanh nghi p ch y u là: quan
h gi a doanh nghi p v i Nhà n c, quan h gi a doanh nghi p v i th tr ng tài
chính, quan h gi a doanh nghi p v i các th tr ng khác, quan h trong n i b doanh
nghi p. Vi c qu n lý tài chính luôn luôn gi m t v trí tr ng y u trong ho t đ ng qu n
lý c a doanh nghi p, nó quy t đ nh t i đ c l p, s thành b i c a doanh nghi p trong
quá trình kinh doanh, đ c bi t trong xu th h i nh p khu v c và qu c t , trong đi u
ki n c nh tranh đang di n ra kh c li t trên ph m vi toàn th gi i, qu n lý tài chính

càng tr nên quan tr ng h n bao gi h t.
Phân tích tài chính là s d ng m t t p h p các khái ni m, ph

ng pháp và các

công c cho phép x lý các thông tin k toán và các thông tin khác v qu n lý nh m
đánh giá tình hình tài chính c a m t doanh nghi p, đánh giá r i ro, m c đ và ch t
l

ng hi u qu ho t đ ng c a doanh nghi p đó.

1.1.2 Vai trò c a phân tích tài chính ếoanh nghi p
Trong ho t đ ng kinh doanh theo c ch th tr

ng có s qu n lý c a Nhà n

c,

các doanh nghi p thu c các lo i hình s h u khác nhau đ u bình đ ng tr c pháp lu t
trong vi c lùa ch n ngành ngh , l nh v c kinh doanh. Do v y s có nhi u đ i t ng quan
tâm đ n tình hình tài chính doanh nghi p nh : Ch doanh nghi p, nhà tài tr , nhà cung
c p, khách hàng, các c quan qu n lý Nhà N c, cán b công nhân viên... M i m t đ i
t ng quan tâm đ n tình hình tài chính c a doanh nghi p trên m t giác đ khác nhau.

1


-

Vai trò c a phân tích tài chính đ i v i các nhà qu n tr

Các ho t đ ng nghiên c u tài chính trong doanh nghi p đ

c g i là phân tích

tài chính n i b khác v i phân tích tài chính bên ngoài do các nhà phân tích ngoài
doanh nghi p ti n hành. Phân tích tài chính n i b có nhi u m c tiêu:
T o thành các chu k đánh giá đ u đ n v các ho t đ ng kinh doanh quá kh ,
giúp nhà qu n tr tài chính đánh giá đ c ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p, xác
đ nh đi m m nh, đi m y u c a doanh nghi p t đó ti n hành cân đ i tài chính, kh
n ng sinh l i, kh n ng thanh toán, tr n và r i ro tài chính c a doanh nghi p. nh
h ng các quy t đ nh c a Ban giám đ c c ng nh c a Giám đ c tài chính: quy t đ nh
v đ u t , tài tr , phân chia l i t c c ph n… Là c s cho các d báo tài chính: k
ho ch đ u t , ph n ngân sách ti n m t… Cu i cùng phân tích tài chính là công c đ
ki m soát các ho t đ ng qu n lý.
-

Vai trò c a phân tích tài chính v i các nhà đ u t

Các nhà đ u t có th là các cá nhân ho c các t ch c đã giao v n cho doanh
nghi p, là c đông c a doanh nghi p ho c là nh ng ng i có v n nh ng ch a đ u t
và đang có nhu c u s d ng v n mua c phi u c a doanh nghi p. Thu nh p c a các
nhà đ u t s là ti n chia l i t c và giá tr t ng thêm c a v n đ u t (thu nh p trên c
phi u), hai y u t này ch u nh h ng c a l i nhu n k v ng c a doanh nghi p. Ngoài
ra, m t ph n không nh thu nh p mà các nhà đ u t k v ng là ph n giá tr t ng thêm
c a v n đ u t do s bi n đ ng c a giá c phi u trên th tr ng.
Các nhà đ u t th ng không hài lòng v i l i nhu n tính theo s sách k toán
mà h th ng d a vào k t qu phân tích tài chính c a các nhà chuyên môn đ d báo
v tri n v ng c a doanh nghi p, đánh giá c phi u c a doanh nghi p. H r t quan tâm
t i tình hình thu nh p c a ch s h u, t i kh n ng sinh l i c a doanh nghi p. ó là

m t trong nh ng c n c giúp nhà đ u t ra quy t đ nh có b v n vào doanh nghi p hay
không, có nên mua thêm hay bán c phi u mà h đang n m gi ?
-

Vai trò c a phân tích tài chính v i các ch n c a ếoanh nghi p

Phân tích tài chính đ

c các doanh nghi p s d ng đ i v i các kho n n dài

h n và các kho n cho vay ng n h n. N u là nh ng kho n cho vay ng n h n, ng i cho
vay đ c bi t quan tâm đ n kh n ng thanh toán nhanh c a doanh nghi p. Ngh a là kh
n ng ng phó c a doanh nghi p đ i v i các món n khi đ n h n tr . N u là nh ng
kho n cho vay dài h n, ng i cho vay ph i tin ch c kh n ng hoàn tr và kh n ng
sinh l i c a doanh nghi p mà vi c hoàn tr v n và lãi s tùy thu c vào kh n ng sinh
l i này.

2

Thang Long University Library


Chi phí cho vay thay đ i theo s ti n cho vay và theo th i h n c a kho n vay,
nh ng dù cho nó là cho vay dài h n hay ng n h n thì ng

i cho vay đ u quan tâm đ n

c c u tài chính bi u hi n m c đ m o hi m c a doanh nghi p đi vay.
-

Vai trò c a phân tích tài chính v i ng

i lao đ ng trong ếoanh nghi p

Bên c nh các nhà qu n lý, nhà đ u t và các ch n c a doanh nghi p, ng

i

lao đ ng trong doanh nghi p c ng r t quan tâm t i các thông tin tài chính c a doanh
nghi p. Kho n ti n l ng nh n đ c t doanh nghi p là ngu n thu nh p chính c a
ng i lao đ ng, l i ích c a h g n li n v i tình hình tài chính. Do đó h quan tâm đ n
tình hình tài chính doanh nghi p thông qua chính sách phân ph i thu nh p, các kho n
đóng góp c a h đ i v i doanh nghi p. T đó ng i lao đ ng có th yên tâm sang t o,
làm vi c.
1.2.ăCôngătácăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghi p
1.2.1. Quy trình phân tích tài chính ếoanh nghi p
Phân tích tài chính có ý ngh a quy t đ nh đ n k t qu ho t đ ng s n xu t kinh
doanh, vì v y công tác phân tích tài chính ph i có hi u qu , mang l i nh ng thông tin
chính xác, đ y đ ph c v cho vi c ra quy t đ nh c a ng i s d ng thông tin. Mu n
v y, công tác phân tích tài chính c n ph i đ c t ch c th c hi n theo m t quy trình
hoàn thi n v i ngu n thông tin ch t l ng, v i ph ng pháp và n i dung phân tích phù
h p, khoa h c. Công tác phân tích tài chính có th đ
B

c ti n hành theo các b

c sau:

c 1: Chu n b cho công tác phân tích

Phân tích ho t đ ng tài chính s d ng m i ngu n thông tin có kh n ng lý gi i
và thuy t minh th c tr ng ho t đ ng tài chính, ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a
doanh nghi p, ph c v cho quá trình d đoán, đánh giá, l p k ho ch. Nó bao g m v i
nh ng thông tin n i b đ n nh ng thông tin bên ngoài, nh ng thông tin k toán và
thông tin qu n lý khác, nh ng thông tin v s l ng và giá tr ... Trong đó các thông tin
k toán là quan tr ng nh t, đ c ph n ánh t p trung trong các báo cáo tài chính doanh
nghi p, đó là nh ng ngu n thông tin đ c bi t quan tr ng. Do v y, phân tích ho t đ ng
tài chính trên th c t là phân tích các báo cáo tài chính doanh nghi p. Xác đ nh m c
tiêu, k ho ch phân tích, t đó l p ra các k ho ch chi ti t v ngu n thông tin s d ng,
th i gian ti n hành phân tích, s l ng nhân s , yêu c u trình đ , chuyên môn cán b
c n cho công tác phân tích, t ch c phân công công vi c khoa h c…
L p k ho ch ph i h p gi a các b ph n trong quá trình phân tích.
L a ch n các ph

ng pháp và n i dung phân tích nh m hoàn thành m c tiêu đ

ra.
3


Thu th p và x lý s b các ngu n thông tin bên trong và bên ngoài doanh
nghi p
B

c 2: Ti n hành phân tích

Giai đo n ti p theo c a phân tích ho t đ ng tài chính là quá trình x lý thông tin
đã thu th p. Trong giai đo n này, ng i s d ng thông tin các góc đ nghiên c u,
ng d ng khác nhau ph c v m c tiêu phân tích đã đ t ra. X lý thông tin là quá trình
s p x p các thông tin theo nh ng m c tiêu nh t đ nh nh m tính toán, so sánh, gi i

thích, đánh giá, xác đ nh nguyên nhân c a các k t qu đã đ t đ

c nh m ph c v cho

quá trình d đoán và quy t đ nh. Tính toán các ch tiêu, nhóm ch tiêu tài chính c n
thi t, trên c s đó, tu theo góc đ nghiên c u khác nhau mà s đi sâu vào phân tích
các n i dung có liên quan. L p b ng bi u đ so sánh, phân tích các ch tiêu đã tính
toán, nh m tìm ra nguyên nhân gây ra th c tr ng c a tình hình tài chính.
B

c 3: Báo cáo k t qu phân tích tài chính

Thu th p và x lý thông tin nh m chu n b nh ng ti n đ và đi u ki n c n thi t
đ ng i s d ng thông tin d đoán nhu c u và đ a ra các quy t đ nh ho t đ ng kinh
doanh.

i v i ch doanh nghi p, phân tích ho t đ ng tài chính nh m đ a ra các quy t

đ nh liên quan t i m c tiêu ho t đ ng c a doanh nghi p là t ng tr ng, phát tri n, t i
đa hoá l i nhu n, t i đa hoá doanh thu.
i v i cho vay và đ u t vào doanh nghi p
thì đ a ra các quy t đ nh v tài tr đ u t , đ i v i c p trên c a doanh nghi p thì đ a ra
các quy t đ nh qu n lý doanh nghi p
a ra nh n xét đánh giá v k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p. D a vào đó, đ xu t nh ng gi i pháp nh m phát huy nh ng thành công và
kh c ph c nh ng h n ch . L p k ho ch, d báo tài chính cho n m t i.
1.2.2. Thu th p thông tin.
Phân tích tài chính s d ng m i ngu n thông tin có kh n ng lý gi i, thuy t
minh th c tr ng ho t đ ng tài chính c a doanh nghi p, ph c v quá trình d đoán tài
chính. Nó bao g m c nh ng thông tin n i b và nh ng thông tin bên ngoài, nh ng

thông tin k toán và c nh ng thông tin qu n lý khác, nh ng thông tin v s l

ng và

giá tr trong đó các thông tin k toán ph n ánh t p trung trong các báo cáo tài chính là
nh ng ngu n thông tin đ c bi t quan tr ng.
-Thu th p thông tin bên ngoài ếoanh nghi p
Trong thông tin bên ngoài, doanh nghi p c n l u ý thu th p nh ng thông tin
chung, thông tin v ngành kinh doanh.

4

Thang Long University Library


Các thông tin chung: ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p ch u tác
đ ng c a nhi u y u t thu c môi tr

ng kinh t v mô, nên khi ti n hành phân tích tài

chính doanh nghi p nhà phân tích c n đ t tình hình c a doanh nghi p trong b i c nh
chung c a n n kinh t trong n c và khu v c. S suy thoái ho c t ng tr ng c a n n
kinh t có tác đ ng m nh m đ n c h i kinh doanh, đ n s bi n đ ng c a các y u t
đ u vào và th tr ng tiêu th s n ph m đ u ra, t đó tác đ ng đ n k t qu ho t đ ng
s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. Khi các tác đ ng di n ra theo chi u h ng có
l i, ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p đ
nh đó k t qu kinh doanh trong n m là kh quan.

c m r ng, l i nhu n t ng và

Tuy nhiên, khi các tác đ ng di n ra theo chi u h

ng b t l i, nó s tác đ ng x u

đ n ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. Ngoài ra, các chính sách thu
nh thu giá tr gia t ng, thu xu t nh p kh u, thu tiêu th đ c bi t và thu thu nh p
doanh nghi p có nh h ng l n đ n các quy t đ nh tài tr và s n xu t c a doanh
nghi p. Bên c nh đó các c h i kinh doanh, các đ nh h ng phát tri n kinh t c a Nhà
n c, s n đ nh chính tr , xã h i…c ng nh h ng không nh t i k t qu s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p. Chính vì v y, đ có s đánh giá m t cách khách quan,
chính xác v tình hình tài chính c a doanh nghi p chúng ta ph i xem xét c các thông
tin kinh t bên ngoài có liên quan.
Các thông tin theo ngành kinh t : N i dung nghiên c u trong ph m vi ngành là
vi c đ t s phát tri n c a doanh nghi p trong m i liên h v i các ho t đ ng chung c a
ngành kinh doanh.
Thông tin theo ngành kinh t đ c bi t là h th ng ch tiêu trung bình ngành là
c s tham chi u đ ng i phân tích có th đánh giá, k t lu n chính xác v tình hình
tài chính doanh nghi p.
-

Thu th p thông tin bên trong n i b ếoanh nghi p

đánh giá m t cách c b n tình hình tài chính c a m t doanh nghi p, có th
s d ng thông tin k toán trong n i b doanh nghi p nh là m t ngu n thông tin quan
tr ng b c nh t. ó là các thông tin t ng quát v tình hình tài s n, s hình thành tài s n,
s v n đ ng và thay đ i c a chúng qua m i chu k kinh doanh c a doanh nghi p. T t
c các thông tin này đ c ph n ánh khá đ y đ trong các báo cáo tài chính.
H th ng báo cáo tài chính g m có:
B ng cân đ i k toán
B ng cân đ i k toán là m t báo cáo tài chính mô t tình tr ng tài chính c a m t

doanh nghi p t i m t th i đi m nh t đ nh nào đó. ây là m t báo cáo tài chính có ý
ngh a r t quan tr ng đ i v i m i đ i t

ng có quan h s h u, quan h kinh doanh và
5


quan h qu n lý v i doanh nghi p. Thông th
d

ng, b ng cân đ i k toán đ

c trình bày

i d ng b ng cân đ i s d các tài kho n k toán: M t bên ph n ánh tài s n và m t

bên ph n ánh ngu n v n c a doanh nghi p. Bên tài s n c a b ng cân đ i k toán ph n
ánh giá tr c a toàn b tài s n hi n có t i th i đi m l p báo cáo thu c quy n qu n lý và
s d ng c a doanh nghi p bao g m tài s n c đ nh và tài s n l u đ ng. Bên ngu n v n
ph n ánh s v n đ hình thành các lo i tài s n c a doanh nghi p đ n th i đi m l p báo
cáo: đó là v n ch s h u và các kho n n . Các kho n m c trên b ng cân đ i k toán
đ

c s p x p theo kh n ng chuy n hoá thành ti n gi m d n t trên xu ng d

i.

M t h n ch c a b ng cân đ i k toán c ng nh c a các báo cáo tài chính nói
chung làm nh h ng đ n công tác phân tích tình hình tài chính, đó là d li u mà
chúng cung c p thu c v quá kh trong khi phân tích l i h ng đ n t ng lai. Tuy

nhiên, b ng cân đ i k toán v n là m t t li u quan tr ng b c nh t giúp cho các nhà
phân tích đánh giá đ c kh n ng cân b ng tài chính, kh n ng thanh toán và kh n ng
cân đ i v n c a doanh nghi p. Nhìn vào b ng cân đ i k toán, nhà phân tích có th
nh n bi t đ c lo i hình doanh nghi p, quy mô, m c đ t ch tài chính c a doanh
nghi p.
Báo cáo k t qu kinh ếoanh
Báo cáo k t qu kinh doanh cho bi t s d ch chuy n c a ti n trong quá trình s n
xu t kinh doanh c a doanh nghi p và cho phép d tính kh n ng ho t đ ng c a doanh
nghi p trong t ng lai. Báo cáo k t qu kinh doanh c ng giúp nhà phân tích so sánh
doanh thu v i s ti n th c nh p qu khi bán hàng hoá d ch v , so sánh t ng chi phí
phát sinh v i s ti n th c xu t qu , nó cung c p nh ng thông tin t ng h p v tình hình
và k t qu s d ng các ti m n ng v v n, lao đ ng, k thu t và trình đ qu n lý s n
xu t - kinh doanh c a doanh nghi p.
N i dung c a báo cáo k t qu kinh doanh là chi ti t hoá c a các ch tiêu c a
đ ng th c t ng quát quá trình kinh doanh:
Doanh thu ậ Chiăphíă=ăL iănhu n
T đó báo cáo k t qu kinh doanh cho bi t tình hình s n xu t - kinh doanh c a
doanh nghi p trong n m là l hay lãi. Báo cáo k t qu kinh doanh bao g m các kho n
m c: doanh thu t ho t đ ng s n xu t kinh doanh, doanh thu t ho t đ ng tài chính,
doanh thu t các ho t đ ng b t th ng và chi phí t ng ng v i t ng ho t đ ng đó.
H n ch c a báo cáo k t qu kinh doanh là các ch tiêu chi phí ph thu c vào quan
đi m c a k toán trong quá trình ho ch toán, doanh thu bán hàng đ c ghi nh n ngay
khi khách hàng ch p nh n thanh toán, trong khi vi c thanh toán ti n hàng l i x y ra

6

Thang Long University Library


vào m t th i đi m khác. Nh

c đi m này d n đ n s c n thi t c a báo cáo l u chuy n

ti n t .
Báo cáo l u chuy n ti n t
đánh giá m t doanh nghi p có đ m b o đ c chi tr hay không, c n tìm hi u
tình hình Ngân qu c a doanh nghi p. Ngân qu th ng đ c xác đ nh cho th i h n
ng n (th

ng là t ng tháng), xác đ nh ho c d báo dòng ti n th c nh p qu t ho t

đ ng kinh doanh; dòng ti n th c nh p qu t ho t đ ng đ u t , dòng ti n th c nh p
qu t ho t đ ng b t th ng. Xác đ nh d báo dòng ti n th c xu t qu bao g m: Dòng
ti n xu t qu th c hi n s n xu t kinh doanh, dòng ti n xu t qu th c hi n ho t đ ng
đ u t , tài chính, dòng ti n xu t qu th c hi n ho t đ ng b t th ng.
Báo cáo l u chuy n ti n t cùng v i báo cáo k t qu kinh doanh, b ng cân đ i
k toán ch ra đ c ch t l ng c a l i nhu n. Báo cáo l u chuy n ti n t c n giúp nhà
phân tích gi i thích đ c nguyên nhân thay đ i v tình hình tài s n, ngu n v n, kh
n ng thanh toán c a doanh nghi p và thi t l p m c ngân qu d phòng t i thi u cho
doanh nghi p nh m m c tiêu đ m b o chi tr .
Thuy t minh báo cáo tài chính
ây là báo cáo quan tr ng đ c trình bày b ng l i v n nh m gi i thích thêm chi
ti t c a nh ng n i dung thay đ i v tài s n, ngu n v n mà các d li u b ng s trong
các báo cáo tài chính không th th hi n h t đ c nh : đ c đi m ho t đ ng kinh doanh
(hình th c s h u, hình th c ho t đ ng, l nh v c kinh doanh…), ch đ k toán áp
d ng t i doanh nghi p, ph

ng th c phân b chi phí, ph

ng th c trích kh u hao, t

giá h i đoái đ c dùng đ h ch toán trong k , s thay đ i trong đ u t , tài s n c đ nh,
v n ch s h u, tình hình thu nh p c a nhân viên và các tình hình khác.
Thu th p thông tin trong phân tích tài chính là b c đ u tiên nh ng có ý ngh a
xuyên su t quá trình phân tích tài chính doanh nghi p. Trong b c này, c n c vào
m c đích c a công tác phân tích tài chính, nhà phân tích s l a ch n thông tin cho phù
h p.
1.2.3. Ph

ng pháp phân tích tài chính

Ph ng pháp phân tích tài chính bao g m m t h th ng các công c và bi n pháp
nh m ti p c n, nghiên c u các s ki n, hi n t ng, các m i quan h bên trong và bên
ngoài, các lu ng d ch chuy n và bi n đ i tài chính, các ch tiêu tài chính t ng h p và
chi ti t, nh m đánh giá tình hình tài chính doanh nghi p.V lý thuy t có nhi u ph
pháp phân tích tài chính doanh nghi p, nh ng trên th c t ng
ph ng pháp sau.

7

i ta th

ng

ng s d ng các


1.2.3.1. Ph

ng pháp so sánh

So sánh gi a s th c hi n k này v i s th c hi n k tr

c đ th y rõ xu

h ng thay đ i v tài chính c a doanh nghi p, th y đ c tình hình tài chính đ c c i
thi n hay x u đi nh th nào đ có bi n pháp kh c ph c trong k t i. So sánh gi a s
th c hi n v i s k ho ch đ th y rõ m c đ ph n đ u c a doanh nghi p. So sánh gi a
s th c hi n k này v i m c trung bình c a ngành đ th y tình hình tài chính doanh
nghi p đang trong tình tr ng t t hay x u, đ c hay ch a đ c so v i doanh nghi p
cùng ngành.
So sánh theo chi u d c đ th y đ c t tr ng c a t ng t ng s
m i b n báo cáo và
qua đó ch ra ý ngh a t ng đ i c a các lo i các m c, t o đi u ki n thu n l i cho vi c
so sánh. So sánh theo chi u ngang đ th y đ c s bi n đ ng c v s tuy t đ i và s
t ng đ i c a m t kho n m c nào đó qua các niên đ k toán liên ti p.
Khi s ế ng ph

ng pháp so sánh ph i tuân th 2 đi u ki n sau:

i u ki n 1: Ph i xác đ nh rõ “g c so sánh” và “k phân tích”.
i u ki n 2: Các ch tiêu so sánh (ho c các tr s c a ch tiêu so sánh) ph i đ m b o
tính ch t có th so sánh đ c v i nhau. Mu n v y, chúng ph i th ng nh t v i nhau v
n i dung kinh t , v ph ng pháp tính toán, th i gian tính toán.
1.2.3.2. Ph

ng pháp t l

Ph ng pháp này d a trên các ý ngh a chu n m c các t l c a đ i l ng tài
chính trong các quan h tài chính. V nguyên t c, ph ng pháp này yêu c u ph i xác

đ nh đ c các ng ng, các đ nh m c đ nh n xét, đánh giá tình hình tài chính doanh
nghi p, trên c s so sánh các t l c a doanh nghi p v i giá tr các t l tham chi u.
ây là ph ng pháp có tính hi n th c cao v i các đi u ki n đ c áp d ng ngày càng
đ c b sung và hoàn thi n h n. Vì: ngu n thông tin k toán và tài chính đ c c i ti n
và cung c p đ y đ h n là c s đ hình thành nh ng tham chi u tin c y nh m đánh
giá m t t l c a m t doanh nghi p hay m t nhóm doanh nghi p. Vi c áp d ng tin h c
cho phép tích lu d li u và thúc đ y nhanh quá trình tính toán hàng lo t các t l .
Ph

ng pháp này giúp các nhà phân tích khai thác có hi u qu nh ng s li u

và phân tích m t cách h th ng hàng lo t t l theo chu i th i gian liên t c ho c theo
t ng giai đo n.
1.2.3.3. Ph

ng pháp Dupont

Ngoài hai ph ng pháp trên, ng i ta c ng hay s d ng ph ng pháp Dupont.
Ph ng pháp này do Công ty Dupont c a M s d ng trong phân tích tài chính l n đ u
tiên vào kho ng sau chi n tranh th gi i th nh t. Ngay sau đó, ph ng pháp này đã
8

Thang Long University Library


nhanh chúng thu hút s chú ý c a gi i chuyên môn vì tính h u d ng c a nó và d
nhi u hình th c đ

c áp d ng r ng rãi t i các công ty l n

i

M . Trong phân tích tài

chính, ng i ta v n d ng ph ng pháp Dupont đ phân tích m i liên h t ng h gi a
các ch tiêu tài chính. Chính nh s phân tích m i liên k t gi a các ch tiêu tài chính
chúng ta có th phát hi n ra nh ng nhân t đã nh h ng đ n ch tiêu phân tích theo
m t trình t nh t đ nh.
B n ch t c a ph

ng pháp phân tích tài chính Dupont là tách m t t s t ng

h p thành tích c a chu i các t s có m i liên h nhân qu v i nhau. i u đó cho phép
phân tích nh ng nh h ng c a các t s thành ph n v i t s t ng h p. V i ph ng
pháp này, các nhà phân tích có th nh n ra nh ng nguyên nhân d n đ n các hi n t ng
t t, x u trong ho t đ ng c a doanh nghi p.
ROA là h s l i nhu n trên t ng tài s n, cho bi t m t đ ng tài s n t o ra bao
nhiêu đ ng l i nhu n. Cho phép xác đ nh ngu n g c làm t ng hay gi m l i nhu n c a
doanh nghi p.
Ơ

Ơ

H s l i nhu n trên v n ch s ROE là thông s dùng đ đo l ng hi u su t
chung c a doanh nghi p, cho bi t hi u qu c a doanh nghi p trong vi c t o ra thu
nh p cho các c đông c a h . ROE xem xét l i nhu n ròng trên m i đ ng ti n c a v n
ch s h u mang đi đ u t . Do v n ch s h u là m t ph n c a t ng ngu n v n hình
thành nên tài s n, nên ROE s ph thu c vào h s l i nhu n trên t ng tài s n. M i
quan h này đ c th hi n b ng ph ng pháp Dupont nh sau:
ROE = ROA

ònăb yătƠiăchính

Hay:
Ơ

ROE

Ơ

Hay :
Ơ

ROE = H s l i nhu n ròng

ònăb yătƠiăchính

Nh công th c trên, ROA ph thu c vào t su t sinh l i trên doanh thu và hi u
su t s d ng t ng tài s n, còn ch s ROE b thay đ i có th do các nguyên nhân nh t
su t sinh l i trên doanh thu, hi u su t s d ng t ng tài s n và c u trúc v n.
Tóm l i, phân tích báo cáo tài chính b ng mô hình Dupont có ý ngh a l n đ i
v i qu n tr doanh nghi p th hi n ch có th đánh giá đ y đ và khách quan các
nhân t tác đ ng đ n hiêu qu s n xu t kinh doanh t đó ti n hành công tác c i ti n t
9


ch c qu n lý c a doanh nghi p. Ph
tuy nhiên nó không đ

ng pháp Dupont r t có hi u qu trong phân tích,

c áp d ng r ng rãi mà ch áp d ng cho các công ty l n, có đ i

ng cán b phân tích chuyên trách, có trình đ là do ph ng pháp này không ch đòi
h i đánh giá s tác đ ng c a ch tiêu thành ph n v i ch tiêu t ng h p mà c ng s
d ng kinh t l ng đ đánh giá m c đ tác đ ng c a các ch tiêu thành ph n v i nhau.
1.3.ăN iădungăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghi p
Xu t phát t t m quan tr ng c a phân tích tài chính c ng nh b n ch t và n i
dung các quan h tài chính doanh nghi p trong n n kinh t th tr
tích tài chính doanh nghi p bao g m:

ng, n i dung phân

1.3.1. Phân tích tình hình tài chính qua Báo cáo k t qu kinh ếoanh
ánh giá chung k t qu kinh doanh c a doanh nghi p đ c ti n hành thông
qua phân tích, xem xét s bi n đ ng c a t ng ch tiêu trên báo cáo k t qu ho t đ ng
kinh doanh qua m t niên đ k toán liên ti p, đ ng th i phân tích các ch tiêu ph n ánh
m c đ s d ng các kho n chi phí, k t qu kinh doanh, và chú ý đ n s bi n đ ng c a
doanh thu thu n, t ng l i nhu n, l i nhu n tr c và sau thu . N u thu th p thông tin k
ho ch c a doanh nghi p v các ch tiêu doanh thu thu n, giá v n hàng bán, chi phí bán
hàng và chi phí qu n lý doanh nghi p thì có th ti n hành so sánh gi a th c t v i k
ho ch.
- Nhóm ch tiêu ph n ánh m c đ s d ng chi phí:
T ăsu tăgiáăv năhƠngăbánă=

í

Ơ

á

100%

Ch tiêu này cho bi t trong t ng s doanh thu thu n thu đ

c thì giá v n hàng

bán chi m bao nhiêu ph n tr m. Ch tiêu này càng nh ch ng t vi c qu n lý các
kho n chi phí trong giá v n hàng bán t t và ng c l i.
í á

T ăsu tăchiăphíăbánăhƠngă=

Ơ

100%

Ch tiêu ph n ánh đ thu đ c 100 đ ng doanh thu thu n doanh nghi p ph i
b ra bao nhiêu đ ng chi phí bán hàng. Ch tiêu này càng nh ch ng t công tác bán
hàng có hi u qu .
T ăsu tăchiăphíăqu nălỦă=

í

Ủ

100%

thu đ c 100 đ ng doanh thu thu n thì doanh nghi p ph i b ra bao nhiêu
đ ng chi phí qu n lý doanh nghi p.

- Nhóm ch tiêu ph n ánh k t qu kinh doanh:
10

Thang Long University Library


T ăsu tăl iănhu năt ăH KDă=

100%

Cho ta bi t trong 100 đ ng doanh thu thu n có bao nhiêu đ ng l i nhu n t
ho t đ ng kinh doanh.
1.3.2.Phân tích tình hình ngu n v n và tài s n
1.3.2.1. Phân tích c c u tài s n và c c u v n
- Phân tích c c u tài s n
Phân tích c c u v tài s n là m t ch tiêu h t s c có ý ngh a. M t doanh nghi p
có c c u tài s n h p lý không nh ng s d ng hi u qu mà còn ti t ki m đ c ngu n
v n trong kinh doanh. Phân tích s bi n đ ng tài s n nh m xem xét m c đ h p lý c a
vi c phân ph i và s d ng tài s n, đánh giá đ c s bi n đ ng c a các nhân t c u
thành nên tài s n.
Phân tích bi n đ ng c a tài s n không ch so sánh s đ u kì và cu i kì đ th y
đ c s bi n đ ng c a quy mô t ng tài s n mà còn ph i so sánh, xem xét s bi n đ ng
c a t ng kho n m c trong t ng tài s n đ th y đ c m c đ đ m b o cho kinh doanh.
- Phân tích c c u ngu n v n
Ngu n v n c a doanh nhi p đ

c chia thành 2 lo i:

Lo i 1: N ph i tr ph n ánh tình hình công n c a doanh nghi p.
Lo i 2 : Ngu n v n ch s h u, ph n ánh v kh n ng t ch v tài chính c a doanh

nghi p.
Phân tích c c u ngu n v n là vi c xem xét t tr ng t ng lo i ngu n v n trong
t ng ngu n c ng nh xu h ng bi n đ ng c a t ng ngu n v n c th . Qua đó, đánh
giá đ c s bi n đ ng v m t tài chính c ng nh m c đ đ c l p v tài chính c a
doanh nghi p.
N u ngu n v n ch s h u chi m t tr ng cao trong t ng ngu n v n thì ch ng
t kh n ng đ c l p v tài chính và m c đ t ch c a doanh nghi p v i các ngân
hàng, nhà cung c p là cao và ng c l i.
Khi phân tích c c u ngu n v n, c n tính và so sánh t tr ng c a t ng ngu n
v n trong t ng ngu n gi a đ u kì và cu i kì, gi a kì phân tích so v i kì g c.
ng
th i, so sánh c s tuy t đ i c ng nh s t ng đ i gi a kì phân tích so v i kì g c c a
t ng ngu n v n c th đ có th đ a ra nh n xét v kh n ng đ m b o và t ch v
m t tài chính c a doanh nghi p. Bên c nh đó, vi c phân tích c c u ngu n v n c ng
giúp cho các nhà phân tích n m đ c các ch tiêu liên quan đ n tình hình tài chính c a
11


doanh nghi p, là c s đ xác đ nh tính h p lý v c c u c ng nh m c đ bi n đ ng
c a ngu n v n trong doanh nghi p.
1.3.2.2. Cân đ i Tài s n và ngu n v n
ti n hành s n xu t kinh doanh, doanh nghi p c n có tài s n bao g m tài s n
l u đ ng và đ u t ng n h n, tài s n c đ nh và đ u t dài h n.
hình thành hai lo i
tài s n này ph i có các ngu n v n tài tr t

ng ng bao g m ngu n ng n h n và ngu n

dài h n. Ngu n ng n h n là ngu n v n doanh nghi p s d ng trong kho ng th i gian
d i m t n m bao g m n ng n h n, n quá h n, n nhà cung c p và n ph i tr tr

ng n h n khác. Ngu n v n dài h n là ngu n v n doanh nghi p s d ng lâu dài cho
ho t đ ng kinh doanh có th i h n trên m t n m, bao g m ngu n v n ch s h u,
ngu n v n vay n trong dài h n.
M i quan h gi a tài s n và ngu n v n th hi n s t ng quan v c c u c ng
nh giá tr tài s n c a doanh nghi p, bên c nh đó c ng ph n ánh m i t ng quan gi a
chu kì luân chuy n tài s n và chu kì thanh toán ngu n v n. Do s v n đ ng c a tài s n
tách r i v i th i gian s d ng ngu n v n nên vi c nghiên c u m i quan h gi a các
y u t c a tài s n và ngu n v n s ch ra m c đ h p lý gi a ngu n v n huy đ ng
đ

c và vi c s d ng chúng.

1.3.2.3. Di n bi n ngu n t o v n và s d ng v n trong doanh nghi p
- Phân tích tình hình huy đ ng và s d ng v n
M t trong nh ng công c h u hi u c a nhà qu n lý tài chính trong phân tích
ngu n v n là s d ng b ng kê ngu n t o v n và s d ng v n. Nó giúp nhà qu n lý xác
đ nh rõ các ngu n cung ng v n và vi c s d ng các ngu n v n đó. Tr

c h t, ph i

li t kê s thay đ i các kho n m c trên b ng cân đ i k toán t đ u kì đ n cu i kì. M i
s thay đ i đ

c phân bi t

hai c t ngu n v n và s d ng theo nguyên t c:

+ N u các kho n m c bên tài s n t ng ho c các kho n m c bên ngu n v n gi m thì
đi u đó th hi n vi c s d ng v n.
+ N u các kho n m c bên tài s n gi m ho c các kho n m c bên ngu n v n t ng thì

đi u đó th hi n vi c t o ngu n

12

Thang Long University Library


B ngă1.1.ăB ngătƠiătr
TT

Ch tiêu

A

Tài s n

I

Tài s n ng n h n

II

Tài s n dài h n

B

Ngu n v n

I

N ph i tr

II

Ngu n v n ch s h u

N mN

N m N+1

T ov n

S d ng v n

Ta luôn có công th c: T ngăt oăv nă=ăT ngăs ăd ngăv n
Phân tích di n bi n ngu n v n và s d ng v n là xem xét và đánh giá s thay
đ i các ch tiêu cu i kì so v i đ u kì trên b ng cân đ i k toán. Nó cho ta bi t trong
m t kì kinh doanh ngu n v n t ng gi m bao nhiêu, tình hình s d ng v n nh th nào,
nh ng ch tiêu nào là ch y u nh h ng đ n s t ng gi m ngu n v n và s d ng v n
c a doanh nghi p, t tr ng c a nh ng y u t đó trên t ng t o v n và s d ng v n là
bao nhiêu. T đó có gi i pháp khai thác các ngu n v n và nâng cao hi u qu s d ng
v n trong doanh nghi p.
Bên c nh v n c đ nh, v n l u đ ng c ng là m t y u t không th thi u trong
ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p nào vì nó giúp cho ho t đ ng kinh
doanh trong k c a doanh nghi p đ c ti n hành bình th ng. Do đó, vi c phân tích
tình hình và hi u qu s d ng v n l u đ ng c ng là quan tr ng trong phân tích tình
hình tài chính doanh nghi p.
- Phân tích tình hình cân b ng tài s n và ngu n v n
V n l u đ ng là hình thái giá tr c a tài s n thu c quy n s h u c a doanh
nghi p mà th i gian s d ng, thu h i, luân chuy n (ng n) th ng d i m t n m hay

m t chu k kinh doanh nh v n b ng ti n, đ u t ng n h n, các kho n ph i thu hàng
t n kho. Ngu n v n l u đ ng th ng xuyên không nh ng bi u hi n quan h cân đ i
gi a tài s n và ngu n v n mà nó còn giúp chúng ta nh n th c đ c nh ng d u hi u
tình hình tài chính trong vi c s d ng tài s n và ngu n v n.
Quá trình luân chuy n v n c a doanh nghi p ph i hình thành nên ph n d ra
gi a tài s n ng n h n so v i ngu n v n ng n h n và ngu n v n dài h n ph i l n h n
tài s n dài h n m i đ m b o cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh đ
h p. Ta có công th c th hi n m i quan h nh sau:

13

c li n m ch, phù


TSăng năh nă+ăTSădƠiăh nă=ăNVăng năh nă+ăNVădƠiăh n
Hay:

TSăng năh nă

NVăng năh nă=ăNVădƠiăh nă TSădƠiăh n

=ăV năl uăđ ngăth

ngăxuyên

Nh chúng ta th y, v n l u đ ng th ng xuyên là m c chênh l ch gi a tài s n
ng n h n và ngu n v n ng n h n, gi a ngu n v n dài h n và tài s n dài h n, đây là ch
tiêu t ng h p r t quan tr ng cho bi t doanh nghi p có đ kh n ng thanh toán các
kho n n ng n h n hay không và tài s n dài h n c a doanh nghi p có đ c tài tr m t
cách ch c ch n b ng ngu n v n dài h n hay không. N u v n l u đ ng th ng xuyên

l n h n 0 và l n h n nhu c u v n l u đ ng c n thi t ch ng t tài chính doanh nghi p
có d u hi u lành m nh. Ng c l i, v n l u đ ng th ng xuyên nh h n nhu c u tài
s n ng n h n c n thi t ho c nh h n 0 thì đây là d u hi u tài chính không t t.
Ngoài vi c phân tích v n l u đ ng th ng xuyên, khi phân tích tình hình đ m
b o cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh ta c n chú tr ng đ n ch tiêu nhu c u v n l u
đ ng th ng xuyên.
Nhuăc uăVL ăth

ngăxuyênă=ăT năkhoăcácăkho năph iăthuă N ăng năh n

Nhu c u v n l u đ ng th

ng xuyên < 0 ngh a là các ngu n v n t bên ngoài đã

d th a đ tài tr cho các s d ng ng n h n c a doanh nghi p. Doanh nghi p không
c n nh n thêm v n ng n h n đ tài tr cho chu k kinh doanh.
Nhu c u v n l u đ ng th ng xuyên > 0 ngh a là t n kho và các kho n ph i thu
l n h n n ng n h n, các s d ng n ng n h n c a doanh nghi p l n h n các ngu n
v n ng n h n mà doanh nghi p có đ c t bên ngoài, doanh nghi p ph i dùng ngu n
v n dài h n đ tài tr vào ph n chênh l ch. Tr ng h p này doanh nghi p ph i có bi n
pháp đ gi i phóng t n kho và kho n ph i thu t khách hàng.
1.3.3. Phân tích luân chuy n ti n t .
Thông qua s li u trên báo cáo l u chuy n ti n t có th đánh giá các thay đ i
trong tài s n, c c u tài chính, kh n ng chuy n đ i thành ti n c a tài s n, kh n ng
thanh toán và kh n ng c a doanh nghi p trong vi c t o ra các lu ng ti n trong quá
trình ho t đ ng.
bi t đ

c bi n đ ng các dòng ti n ra, vào c a doanh nghi p, ng

i ta phân

tích các ch tiêu sau đây:
T ătr ngăl uăchuy năti năt ăho tăđ ng SXKD =

đ
á

đ

14

Thang Long University Library


đ

T ătr ngăl uăchuy năti năt ăho tăđ ngătƠiăchínhă=

á

đ
đ

T ătr ngăl uăchuy năti năt ăho tăđ ngăđ uăt ă=ă

đ

á

đ

So sánh l u chuy n ti n thu n t ho t đ ng kinh doanh v i các ho t đ ng khác,
đ ng th i so sánh các kho n thu, chi c a các ho t đ ng đ th y đ
đ đánh giá s c m nh tài chính c a doanh nghi p.

c ti n t o ra t đâu
đ

T ătr ngădòngăti năthuăvƠoăc aăt ngăho tăđ ng =

Ơ

T ătr ngădòngăti năchiăchoăt ngăho tăđ ngăăăăăăăăă=ăăăă

ò

đ
á

đ

1.3.4. Phân tích các nhóm ch tiêu tài chính
- Nhóm ch tiêu ph n ánh kh n ng thanh toán.
Trong quá trình s n xu t kinh doanh thì doanh nghi p luôn c n huy đ ng các
ngu n tín d ng đ tài tr cho ngu n v n thi u h t c a mình. N u doanh nghi p đ m
b o đ c kh n ng thanh toán các kho n n đ n h n thì các ch ngân hàng, các t
ch c tín d ng yên tâm cho doanh nghi p vay v n đ ho t đ ng s n xu t kinh doanh.
H luôn đ t ra câu h i li u doanh nghi p có kh n ng tr các kho n n t i h n hay
không?

tr l i các câu h i đó th ng s d ng các ch tiêu sau:
- H ă s ă kh ă n ngă thanhă toánă hi nă hƠnhă (hayă kh ă n ngă thanhă toánă ng nă
h n)
Kh ăn ngăthanhătoánăng năh n =
T s kh n ng thanh toán hi n hành là th

TƠiăs năng năh n
N ăng năh n
c đo kh n ng thanh toán ng n h n

c a doanh nghi p, nó cho bi t m c đ các kho n n c a các ch n ng n h n đ

c

trang tr i b ng các tài s n có th chuy n thành ti n trong m t giai đo n t ng đ ng
v i th i h n c a các kho n n đó. Giá tr c a h s này c ng ph thu c vào ngành
ngh kinh doanh, ngành ngh nào mà TSL chi m t tr ng l n trong t ng tài s n thì
h s này l n và ng c l i. N u h s này l n h n 1 thì đ c coi là an toàn, c ng h s
này nh h n 1 thì doanh nghi p r t d r i vào tình tr ng m t kh n ng thanh toán. Tuy
nhiên n u h s này quá cao, kh n ng thanh toán là kh quan nh ng kh n ng sinh l i
ch a h n đã t t b i có th do đ u t quá nhi u vào TSL so v i nhu c u, m t s đ u
t không mang l i hi u qu lâu dài, đòi h i doanh nghi p ph i có chính sách phân ph i
v n h p lí h n.
15