BÀI GIẢNG HỆ TUÂN HOÀN

HỆ TUẦN HOÀN
ThS.BS. Nguyễn Hoàng Vũ
Bộ Môn Giải Phẫu Học
ĐH Y Dƣợc TP.Hồ Chí Minh

17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

1


ĐẠI CƢƠNG
Hệ tuần hoàn gồm Tim và hệ thống
mạch máu.
Tim được ví như một cái bơm, vừa đẩy
máu ra các cơ quan, vừa hút máu từ
các cơ quan về.
Hệ thống mạch máu:
 Động mạch: Đưa máu từ tim ra.
 Tónh mạch: Dẫn máu về tim.
 Bạch mạch
17 October 2014

BS. NGUYỄN HỒNG VŨ

2


ĐỘNG MẠCH

TĨNH MẠCH

- Thành dày
- Thành mỏng
- Độ đàn hồi +++
- Độ đàn hồi +
- Dẫn máu đỏ tươi - Dẫn
máu

đen
(ĐM phổi ngược lại)
(TM phổi ngược lại)
- Đập theo nhòp tim
- Không đập theo nhòp
tim
- Tổn thương: Máu đỏ - Tổn thương: Máu
đen chảy đều, chậm
tươi bắn thành tia,
hơn
thành vòi.

17 October 2014

BS. NGUYỄN HỒNG VŨ

3


Về chức năng, người ta phân biệt vòng
đại tuần hoàn và vòng tiểu tuần hoàn.

17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

4


Vòng đại tuần hoàn:
Máu đỏ tươi (chứa O2)
từ tâm thất trái theo
động mạch chủ mang
oxy đi đến nuôi các cơ
quan, tế bào. Sau đó,
máu trở thành máu đỏ
sẫm (chứa CO2 ), theo
hệ thống tĩnh mạch về
tâm nhĩ phải.

17 October 2014

Vòng tiểu tuần hoàn:
Máu đỏ sẫm (chứa CO2)
từ tâm thất phải theo
động mạch phổi lên phổi
để thực hiện quá trình
trao đổi khí. Sau đó trở
thành máu đỏ tươi
(chứa O2) theo tĩnh
mạch phổi về tâm nhĩ

trái.

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

5


17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

6


TIM

17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

7


Tim nằm trong lồng ngực, trung thất giữa,
trên cơ hoành, sau xương ức

17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

8


17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

9


17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

10


Hình thể ngoài
Tim hình tháp: Đỉnh tim, đáy
tim và ba mặt: mặt trước, mặt
trái, mặt dưới.
Đỉnh tim: nhô ra trước và
sang trái, tương ứng vị trí
khoảng liên sườn 4-5 trên
đường giữa xương đòn trái.

17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

11


Đáy tim: Quay ra sau.
Mặt trước: Mặt ức sườn, liên quan với
xương ức và các xương sườn, có rãnh
gian thất trước và rãnh vành.
Mặt trái: Liên quan với phổi và màng phổi
trái.
Mặt dưới: còn gọi là mặt hoành, nằm đè lên
cơ hoành, có rãnh gian thất sau và rãnh
vành

17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

12


17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

13


17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

14


Hình thể trong
Tim chia thành 4 ngăn (4 buồng):
Tâm thất trái: Đẩy máu đỏ tươi (chứa O2 ) vào
động mạch chủ đi nuôi cơ thể.
Tâm thất phải: Đẩy máu đỏ sậm (chứa CO2 ) lên
phổi thực hiện quá trình trao đổi khí.
Tâm nhĩ trái: Nhận máu đỏ tươi từ tĩnh mạch
phổi về.
Tâm nhĩ phải: Nhận máu đỏ sậm từ tĩnh mạch
chủ trên và tĩnh mạch chủ dưới.
17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

15


17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

16


Tâm nhĩ trái
Tâm nhĩ phải

Tâm thất trái
Tâm thất phải

17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

17


Giữa hai tâm nhĩ là vách gian
nhĩ.
Giữa hai tâm thất là vách gian
thất.
Giữa tâm thất trái và tâm nhĩ
trái có lỗ nhĩ-thất trái, có van 2
lá.
Giữa tâm thất phải và tâm nhĩ
phải có lỗ nhĩ-thất phải, có van
3 lá.

17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

18


Taõm thu: Van nhú - thaỏt ủoựng

Van ẹM mụỷ
17 October 2014

Taõm trửụng: Van ẹM ủoựng
Van nhú - thaỏt
mụỷ

BS. NGUYN HONG V

19


Cấu tạo
Thành tim được cấu tạo, từ ngoài vào trong có:
Màng ngoài tim: hai lớp, lớp xơ và lớp thanh
mạc. Lớp thành mạc có 2 lá, lá thành và lá tạng,
giữa hai lá là khoang màng ngoài tim.
Lớp cơ: Loại cơ đặc biệt: cơ tim.
Lớp nội tâm mạc, lót mạt trong các buồng tim.

17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

20


17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

21


Thành mạch
máu
Ngoại tâm mạc sợi
Ngoại tâm mạc thanh
mạc (lá thành)
Ngoại tâm mạc thanh
mạc (lá tạng)
Khoang màng ngoài
tim
Cơ tim

Nội tâm mạc


Hệ thống mạch vành
Tim được cung cấp máu bởi hệ thống
động mạch vành. Hệ thống này có hai
động mạch là ĐM vành trái và động
mạch vành phải, xuất phát từ quai
động mạch chủ.
Tổn thương, tắc nghẽn gây thiếu máu
cơ tim, nhồi máu cơ tim.

17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

23


XOANG ĐM CHỦ VÀ HAI LỔ ĐM VÀNH

17 October 2014

BS. NGUYỄN HOÀNG VŨ

24


ĐM vành trái

ĐM vành phải

Nhánh mũ

Nhánh
gian thất
trước

TM tim lớn

17 October 2014

BS. NGUYỄN HỒNG VŨ

25