CCT 119 chan thuong than kin

CH NăTH

NGăTH NăKệN

BS.CKII. oƠnăTríăD ng
KhoaăNgo iăTi tăni u

1. TRI Uă CH NGă TOẨNă THỂN:ă cóă th ă doă ch nă th
ch ngăm tămáu).

ngă hayă doă m tă máuă (tri uă

NăTHU NGăPH IăH P:
C năchúăỦăkhámătoƠnădi n
Phát hi năs măcácăt năth ngăkhác
↓ ătríătheoăth ăt ă uătiênătrongăc păc uăngo iă

N
G

3. T
-

V

N
G

2. TRI UăCH NGăNI UăKHOA:
- áiămáu:ăđ iăth ,ăcóăhayăkhôngăcóămáuăc c,ăkhôngă songăhƠnhăv iăm căd ăt nă
th ngăth n.

- auăvùngăth tăl ng,ăđauăb ngăphíaăch năth ng,ăđauăcóăth ălanăr ngăvƠăcóăd uă
c mă ngăphúcăm c.
- Máuăt ăquanhăth n:ănóiălênăph nănƠoăđ ăn ngăc aăch năth ngăth năkín.

5.

BV

C

P

C

U

TR

4. C NăLỂMăSẨNG:
- ánhăgiáătìnhătr ngăm tămáu:ăHct,ăs ăl ngăh ngăc uầ
- ánhăgiáăch căn ngăth năvƠăm căđ ăt năth ngăth n:
o BUN,ăcréatininăhuy tăt ng
o Siêuăơmăc păc u:
+ăMáuăt ăsauăphúcăm că
+ăCóăt năth ngăth n
+ăD chătrongă ăb ng
+ăT năth ngăcácăt ngăkhác
+ăS ăhi nădi năc aăth năbênăkia
o CTăScan:ăcóăgiáătr ăcaoătrongăch năđoán
+ăphơnălo iăsangăth ngăth nă(b ngă2)

+ăcácăt năth ngăph iăh păt iăgan,ălách
o Ch păđ ngăm chăth năítăđ căs ăd ngătrongăgiaiăđo năs mă
ỄNHăGIỄăM Că

ăT NăTH

NG (xemăb ngă1)

236


B ngă1:ăPhơnălo iăm căđ ăt năth
M căđ

ng

Nh

↑ a

N ng

T tă- m chăhuy tăápă T ngăđ iăt tă- m chă
S căm tămáu
năđ nh
nhanh,ăhuy tăáp:ă10/8
iă th ă ít,ă khôngă
iă th ă th ngă cóă
iă th ă cóă nhi uă
áiămáu

máu c c
nhi uămáuăc c
máuăc c
Máuă
t ă D iă v ă ho că
+
+++
quanhăth n
không có
Kh iă máuă t ă
quanhă th nă l n.ă
Kh iă máuă t ă quanhă Th nă m tă c uă trúcă
Bìnhă th ngă ậ hình
th n.ă Hìnhă nhă túiă bìnhă th ngă vƠă
nh sinhăéchoă ăch ă
Siêu âm
máuă r ngă ă ch ă môă bi nă d ng.ă Th nă
môăth n.
th n
cóăth ăbìnhăth ngă
(t că ngh nă đ ngă
m chăth n).

t ămáu
rách

III

rách

U

II

C
BV

IV

rách

m chămáu

V

rách
m chămáu

ngăth n

Môăt ăsangăth ng
áiămáuăđ iăth ăhayăviăth ănh ngăkhôngăcóăsangăth ngă
th nă
T ămáuăd iăv ,ăkhôngăphátătri n,ăkhôngăráchăch ămô
T ămáuăquanhăth n,ăkhuătrúăvƠăkhôngăphátătri n
Ráchăv ăth nă<ă1cmăchi uăsơuăvƠăkhôngăthóatăn
ra mô xung quanh
Ráchăv ăth nă>ă1cmăchi uăsơuăvƠăkhôngăthóatăn
ra mô xung quanh

C

Sangăth ng
đ ngăd p
t ămáu

P

I

ngătrongăch năth

TR

B ngă2:ăX pălo iăăsangăth

N
G

V

N
G

T ngătr ng

căti uă
căti u

Ráchă v ă th nă t iă h ă bƠiă ti tă (thóată ch tă c nă quangă raă

ngoài
T nă th ngă đ ngă machă hayă t nhă m chă th nă v iă kh iă
máuăt ăkhuătrú.ăT năth ngănhánhăđ ngăm chăhayăt nhă
m chăth nă(nh iămáuăvùngăch ămôăt ngă ng)
Th năv ălƠmănhi uăm nh
tăcu ngăth n

Theo Moore E.E, Sharford S.R, Pachter H.L, Organ injury scaliing: spleen, liver and
kidney. J.Trauma, 1989, vol. 29, pp. 1664

237


6. X ătrí:
6.1.
iăv iănh ngătr ngăh pănh ăvƠătrungăbình
- Theo dõi sát b nhănhơn
- Làm CT scan theoăs ăđ
- i uătr ăb oăt n
+ăN măyênăb tăđ ngăchoăđ năkhiăh tăđáiămáuăvƠătheoădõiătrongă12ăngƠy
+ Kháng sinh

N
G

6.2. Ch ăđ nhăm ăkh n:ăđ iăv iăcácătr ngăh păn ng:
- Cóămáuăt ătrongăbƠngăquang,ăkh iămáuăt ăquanhăth năl năvƠăcóăxuăh ngătoăra,ă
chóangăn ngăkhôngăh iăph căsauăkhiătruy nămáuă(500ml),ăph nă ngăphúcăm că
lanăr ng.
- Nh ngătr ngăh păcóăt năth ngăkèmătheoătrongă ăb ng.

N
G

V

6.3. Ch ăđ nhăm ăcóăth oălu n
Nh ngătr ngăh păkh iămáuăt ătrungăbìnhă(khôngălanăquáăđ ngăngangăr n),ăđáiă
máuăđ iăth ănh ngăkhôngăcóămáuăc cătrong bƠngăquang,ăvƠăsauăkhiătruy nămáuă
(500ml)ăhuy tăđ ngăh cătr ăl iă năđ nh
Trongănh ngătr ngăh pănƠyăc năph iăđ i
N uăb nhănhơn đáiămáuănhi uăvƠăkéoădƠi,ăCTăscanăchoăth yăth ngăt nă ăth nă
n ngăthìănênăm ăvƠoăngƠyăth ă7ăđ năngƠyăth ă14ăsauăch năth ng

BV

C

P

C

U

TR

6.4. i u tr ăngo iăkhoa:
- H iăs c
- Khơuăl iăch ămôăth n,ăcácăđƠiăth năn uăb ărách
- C tăbánăph năth năn uăm tăc căb ăd pănát

- C tăb ăth năđ ăc mămáuăđ iăv iăcácăt năth ngăquáăl năkhôngăth ăb oăt nă
đ c.
- D năl uămáuăt .

238


ăC PăC UăCH NăTH

B NHăNHỂNăăCH NăTH

NGăTH NăKệN

NGăTH NăKệN

Ti uămáuăviăth ăkhôngăs c

Ti uămáuăđ iăth ăhayăviăth ăkèmăs c

năđ nh

Theo dõi

CT scan

S căm tămáu

đ ăI↑

C

đi uătr ă
n iăvƠă
theo dõi

đ ă↑

ngăk tăh pătrongă ăb ng

U

đ ăI-III

Sang th

ngăk tăk p

TR

Khôngăcóăt năth

N
G

V

Hìnhă nhăth năkhôngăc n

N
G

S ă

thámăsátă ăb ng

thám
sát
th n

BV

C

P

thám sát
th năch nă
l c

đ ăI- II

đ ăIII-V

theo
dõi

thám sát
th n

239

Ph uă
thu tă
t căthì