CTH dieu tri gay dau xa xuong dui

PHÁC

I U TR GÃY

U XA X

NG ÙI

I. D CH T H C :
 Chi m 6% các tr ng h p gãy x ng đùi
 Ng i tr / L c gây ch n th ng cao
 50% (gãy ph m kh p) gãy h
 1/3 đa ch n th ng
 1/5 gãy m t n i
 Ng i l n tu i / X ng loãng
 L c gây ch n th ng th p / Kh p nhân t o

II. GI I PH U LIÊN QUAN :
ng trên l i c u và gãy liên l i c u c a đ u xa x

H
ÌN
H

Bao g m gãy ph n hành x
Các l c kéo gây di l ch:

C
H

N

TH

N
G

C
H

N
H






C t đ u : di l ch ch ng ng n
Các c khép : di l ch varus
C b ng chân : g p góc m ra tr c
c x ng đùi : tr c gi i ph u và tr c c h c
Tr c c h c : tâm ch m x ng đùi-tâm kh p g i-kh p c chân
Tr c kh p g i
Tr c gi i ph u
Valgus 7-9

BV





Tr





ng đùi


BV
C
H
N
TH
N
G
C
H

N
H

H
ÌN
H


NG THEO AO :

TH

N
G

C
H

N
H

H
ÌN
H

III. PHÂN LO I GÃY X

BV

C
H

N

3 : x ng đùi
33 : đ u d i x ng đùi
A : không ph m m t kh p
B : ph m m t kh p đ n gi n
C : ph m m t kh p ph c t p
B3 : còn g i là gãy Hoffa

Phân lo i gãy h Gustilo & Anderson :
 I: N ng l

ng gây ch n th

 II: N ng l

ng gây ch n th

 IIIA: N ng l

ng th p, t n th

ng mô m m ít, v t th

ng < 1cm

ng cao, rách da > 1cm, v y b n ít

ng gây ch n th

ng cao, còn đ mô m m che ph

 IIIB: N ng l ng gây ch n th ng cao, bóc tách mô m m r ng l n, không đ mô
m m đ che ph , v y b n n ng
 IIIC: T n th

IV.


ng m ch máu c n đ

ÁNH GIÁ TRÊN XQ :
Hai bình di n th ng và bên

c ph u thu t s a ch a


c h t các m nh gãy ch p CT 3D

C
H

N
H

H
ÌN
H

I U TR :
Gãy h :
* T i phòng c p c u :
 Phác đ đánh giá toàn di n b nh nhân ch n th ng (ATLS) nh m phát hi n các t n
th ng đi kèm

ánh giá chi: v t th ng có đ c che ph và b t đ ng chi b ng n p
 B i hoàn tu n hoàn đ y đ , đánh gái l ng máu m t
 Kháng sinh: cefalosporin th h II, n u v t th ng có nhi u d v t d thì k t h p
thêm nhóm aminoglycoside nh gentamycin hay amikacin

 Gi m đau
 Phòng ng a u n ván
* T i phòng ph u thu t: c t l c và t i r a
 Làm s ch v t th ng và gãy
 Che ph : th n kinh, m ch máu, gân, x ng còn s ng
 L y b : mô ch t, d v t
 Tránh: kho ng ch t, v t th ng c ng

N

TH

N
G

* L a ch n hình th c c đ nh x ng
 Gãy h đ I,II c đ nh bên trong ngay sau khi c t l c
 Gãy h đ III : c t l c, c đ nh m t kh p b ng vis x p 6.5, xuyên đinh kéo t
ho c đ t c đ nh ngoài qua g i

C
H

V.


Ch p kh p g i, đ u g n x ng đùi.
N u XQ th ng quy không đánh giá đ

BV





N
G

C
H

N
H

H
ÌN
H

 Gãy kín :
* B o t n : ch áp d ng đ i v i b nh nhân có ch ng ch đ nh ph u thu t
 Gãy không ph m kh p (A1, A2, A3): b t đùi bàn chân g i g p 20
 Gãy ph m kh p (B1, B2, B3): b t đùi bàn chân g i g p 20
* Ph u thu t
* Các ph ng ti n k t h p x ng

BV

C
H

N

TH

 33A theo phân lo i AO: gãy không ph m kh p

D ng c KHX
DCS
Lamplaqe
N p nâng đ
inh ch t ng c dòng
Ng i già loãng x ng : n p khóa


33B theo phân lo i AO: gãy ph m m t ph n kh p

BV

C
H

N

TH

N
G

C
H

N
H

H
ÌN
H

KHX b ng vis x p (cancellous screw) 4.0 ho c 6.5 có ho c không có long đ n

33C theo AO : gãy ph m kh p


N

TH

N
G

C
H

N
H

H
ÌN
H

 Quan tr ng nh t trong lo i gãy này là ph i n n ch nh hoàn toàn m t kh p, c đ nh m t
kh p b ng vis x p 6.5 nén ép m t gãy
 Do c u trúc gi i ph u c a l i c u đùi là m t hình thang đáy nh
phía tr c và đáy l n
phía sau => v trí đ t vis sao cho khong b c n dây ch ng bên trong c a kh p g i gây đau
khi t p VLTL

BV

C
H

Ph ng ti n KHX
DCS
N p khóa

* T p v t lý tr li u :
 T p v n đ ng th đ ng kh p g i ngay ngày h u ph u đ u tiên. ROM 0˚ 90˚
trong 4 tu n đ u và đ t 120˚ sau 8 tu n là đ t yêu c u
 i 2 n ng ch u l c kho ng 10 đ n 15kg ngày th 3 h u ph u
 Sau 4 tu n đi 2 n ng ch u 50 % s c n ng c th
 Sau 8 tu n đi 2 n ng ch u l c hoàn toàn
 Sau 10 đ n 12 tu n b n ng hoàn toàn