I U TR GÃY H
M c tiêu chính:
- Ng n ng a nhi m trùng
c s li n x
ng
H
ÌN
H
tđ
-
- Ph c h i ch c n ng s m
N
H
PHÒNG C P C U
ánh giá sinh hi u và khám t ng quát
- S n sóc v t th
ng:
Nhanh chóng b ng v t th
C
H
-
ng b ng g c vô trùng có t m dung
N
G
d ch povido-iodine (Betadin). N u v t th
TH
U
O
l n, có th dùng k m vô trùng l y ra tr
L u ý n u b nh nhân ch a đ
th
ng c n đ
ct
ng có dính d v t
c khi b ng.
c m ngay thì c m i 2 gi , v t
i r a b ng n
c mu i sinh lý (1-2l), sau
m v t th
C
H
Gi
N
đó b ng l i b ng g c vô trùng có t m Betadine m i.
ng h giúp t ng đ
quan tr ng đ lành v t th
ng sau này
t n p b t đ ng chi b gãy:
BV
-
m b m t là m t y u t
Nguyên t c : b t đ ng
gãy qua 2 kh p và gi th ng tr c chi b
gãy.
Có m t s tr
khu u c n đ
ng h p gãy tr t hay tr t kh p nh c chân, g i,
c n n ngay l p t c t i phòng c p c u.
- Tiêm ng a u n ván SAT 1500UI(TDD)( không c n tiêm n u BN
đ
c tiêm VAT >= 3l n trong 10 n m g n đây)
- Dùng kháng sinh đ
ng t nh m ch
Dùng kháng sinh đ
ng t nh m ch càng s m càng t t. N u trì
hoãn tiêm kháng sinh sau 3 gi thì nguy c nhi m trùng t ng cao
Gãy h đ I, II : th
ng dùng kháng sinh ph r ng nh
Cephalosprine III 1 -2 g, sau đó thêm 1g m i 8 gi .
i v i v t th
ng d , có dính đ t cát, có nguy c nhi m vi
H
ÌN
H
khu n k khí nh Clostridium, dùng 4-5 tri u UI penicillin
m i 6 gi
Gãy h đ III : dùng thêm Aminoglycoside 3-5mg/kg/ngày
ng b t đ u v i Gentamycin)
ng v ng.
1. C t l c v t th
ng h p:
TH
U
O
PH U THU T: h u h t các tr
N
G
và gãy x
ng s ch, b nh nhân đ n s m
C
H
I U TR B O T N : gãy h đ I, v t th
N
H
chia m i 8gi (th
ng:
M r ng v t th
ng v a đ đ t
i r a và c t l c.
N
L y b các d v t
C t l c mép da ( c t ti t ki m đ có th đóng v t th
C
H
C t l c mô m và mô d
i da b d p
C t m r ng cân gi i phóng khoang bên d
BV
ng)
i v t th
ng trong
gãy h đ II tr lên
C t b các c b d p nát hay ch t( d a vào : màu s c, còn ch y
máu?, còn đáp ng kích thích?)
B c l và r a s ch gân và x
2. B t đ ng x
ng
ng gãy
Bó b t và n p b t: m t s ít tr
ng h p gãy h đ I và đ II.
Nên ch đ nh h n ch vì khó ch m sóc v t th
ng
B t đ ng ngoài : th
các tr
ng h p v t th
K th px
ng d , có nguy c nhi m trùng cao
ng bên trong: (g m đóng đinh n i t y, n p vít, hay
xuyên kim) th
ng ch đ nh trong gãy h đ I, II và m t s
ng h p gãy h đ III mà v t th
3. óng v t th
Che ph
ng t
ng đ i s ch.
ng :
mô quý (x
cân, mô d
ng, m ch máu, th n kinh, gân) b ng c ,
H
ÌN
H
tr
ng ch đ nh trong gãy h đ III hay trong
i da
Gãy h đ I hay II, v t th
ng s ch có th đóng da ngay thì đ u
N
H
nh ng c n l u ý nguy c nhi m trùng n u đóng v t th
ng ph c t p, d p nát
C
H
Có th c t l c l i sau 36-48g n u v t th
ng kín
nhi u
N
G
Gãy h đ III có th đ h da hay dùng v t da che ph mô quý,
TH
U
O
khâu da thì hai hay ghép da sau 5 ngày n u v t th
C T C T CHI
C t c t chi trong c p c u th
ng đ
N
Gãy h m c d t n th
c ch đ nh trong các tr
ng s ch
ng h p sau:
ng ph n m m n ng, có kèm t n th
ng
C
H
m ch máu c n s a ch a ( đ IIIC) mà không th ph c h i hay th i
gian thi u máu nóng >8g
BV
Chi d p nát n ng mà kh n ng ph c h i t
a ch n th
i máu kém
ng c n c t c t chi kh n c p đ c m máu, c u s ng
b nh nhân
Chi b t n th
ng n ng có th đe d a tính m ng
b nh lý n i khoa mãn tính n ng nh ti u đ
b nh nhân có
ng…
Ch s MESS ( Mangle Extremity Severity Score): ch đ nh c t c t khi >=7đ