Sáng kiến kinh nghiệm xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực”nhất là việc giáo dục kĩ năng sống cho các em học sinh tiểu học

MỤC LỤC
Mục lục

1

Đặt vấn đề

2

Giải quyết vấn đề

3

1. Cơ sở lý luận
2.Thực trạng của việc tổ chức thực hiện các hoạt động giáo dục rèn kĩ năng
sống trong các nhà trường.
3. Một số biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục rèn kĩ năng sống cho học
sinh trong và ngoài giờ lên lớp.
3.1 . Nâng cao nhận thức về hoạt động rèn kĩ năng sống trong và ngoài giờ
lên lớp
3.2. Kế hoạch hoạt động giáo dục kĩ năng sống trong và ngoài giờ lên lớp.
3.3. Bồi dưỡng kĩ năng tổ chức các hoạt động giáo dục kĩ năng sống trong
và ngoài giờ lên lớp.
3.4. Kĩ năng xác định mục tiêu cho Hoạt động giáo dục kĩ năng sống trong
và ngoài giờ lên lớp.
3.5 Kĩ năng thiết kế Hoạt động giáo dục kĩ năng sống trong và ngoài giờ
lên lớp.
3.6 Kĩ năng hạch toán kinh tế và thời gian phục vụ Hoạt động giáo dục kĩ
năng sống trong và ngoài giờ lên lớp.
3.7. Tổ chức thực hiện Hoạt động giáo dục rèn kĩ năng sống trong và ngoài
ngoài giờ lên lớp.

3.8.Vận động các tổ chức xã hội, phụ huynh học sinh cùng tham gia vào các
hoạt động rèn kĩ năng sống trong và ngoài giờ lên lớp.
3.9. Động viên khen thưởng kịp thời đối với mỗi hoạt động.
3.10.Tuyên truyền về ý nghĩa giáo dục và tác dụng cho mỗi hoạt động kĩ
năng sống trong và ngoài giờ lên lớp.
4. Kết quả

3
8
8
9
9
12
12
13
13
15
19
19
19
20

5. Bài học kinh nghiệm

20

Kết luận

22

ĐẶT VẤN ĐỀ
1


Đổi mới và nâng cao hiệu quả dạy học ở tiểu học là xu thế tất yếu để nâng
cao chất lượng dạy - học trong xã hội phát triển hiện nay. Từ nhiều năm nay
phong trào đổi mới phương pháp dạy học đã được dấy lên trong trường tiểu học
trên cả nước, song việc rèn kĩ năng sống cho học sinh vẫn còn nhiều trường
chưa coi trọng. Thực tế cho thấy học sinh trong các nhà trường hiện còn hạn chế
nhiều mặt hoạt động trong cuộc sống như: kĩ năng tham gia an tồn giao thơng ,
kĩ năng giao tiếp, kĩ năng chiếm lĩnh kiến thức ...
Việc rèn kĩ năng sống cho học sinh là một trong những nội dung giáo dục
tồn diện cho học sinh có tác dụng đặc biệt đến sự hình thành và phát triển các
kĩ năng vận động, kĩ năng giao tiếp, kĩ năng tổ chức các hoạt động, kĩ năng ứng
xử, kĩ năng phòng tránh các tai nạn ....của học sinh trong nhà trường tiểu học.
Trong thực tế cho thấy, việc thực hiện các hoạt động giáo dục rèn kĩ năng
sống vẫn còn nhiều bất cập như thiếu kiến thức cũng như kĩ năng cần thiết, tổ
chức quản lí chất lượng giáo dục .... Với trách nhiệm và suy nghĩ trăn trở của
một cá nhân trong một nhà trường, tôi mạnh dạn đưa ra một số kinh nghiệm rèn
kĩ năng sống cho học sinh nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện cho học
sinh trong nhà trường tiểu học. Mong được sự đóng góp ý kiến để sáng kiến có
hiệu quả cao hơn !

GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
2


1. Cơ sở lý luận
Trong hệ thống giáo dục, giáo dục tiểu học đóng vai trị quan trọng trong
việc đặt nền móng cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đức, trí, thể, mỹ cho

học sinh nhất là về kĩ năng sống . Mục đích của giáo dục là đào tạo con người có
cả tài và đức để phục vụ cho sự tiến bộ của xã hội.
Năm học 2015-2016 là năm học tiếp tục đổi mới quản lý và nâng cao chất
lượng giáo dục, thực hiện tốt cuộc vận động “Mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm
gương đạo đức, tự học và sáng tạo” với các yêu cầu: Thực hiện tốt quy định về
đạo đức nhà giáo, mỗi nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục có một đổi mới trong
dạy học hoặc quản lý. Tiếp tục thực hiện cuộc vận động “Xây dựng trường học
thân thiện, học sinh tích cực” và rèn kĩ năng sống cho học sinh.
Đổi mới và nâng cao hiệu quả dạy học ở Tiểu học là một xu thế tất yếu để
nâng cao chất lượng dạy- học trong xã hội phát triển. Từ nhiều năm nay, phong
trào đổi mới phương pháp dạy học đã được dấy lên trong các trường tiểu học
trên cả nước. Song việc rèn kĩ năng sống cho học sinh vẫn còn nhiều trường
chưa được coi trọng.
Hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp trong đó có việc rèn kĩ năng sống cho
học sinh là một dạng hoạt động nhằm thoả mãn sở thích, hứng thú và nhu cầu
phát triển thể chất, trí tuệ, ý chí, tình cảm của cá nhân; là một dạng hoạt động
giải trí, giao lưu xã hội để phát triển tính cộng đồng, tình yêu thương đồng loại,
qua đó rèn luyện các kĩ năng giao tiếp, kĩ năng hoạt động và kĩ năng sống cho
học sinh. Việc rèn kĩ năng sống cho học sinh nhằm phát triển tình cảm, niềm tin
đạo đức, xúc cảm thẩm mĩ của cá nhân. Hoạt động ngoài giờ lên lớp luôn được
xen kẽ việc rèn kĩ năng sống với các hoạt động được tổ chức khoa học, hợp lí
trong và ngồi nhà trường góp phần hỗ trợ, nâng cao chất lượng học tập các giờ
chính khố trên lớp. Với mục đích tiếp nối, hoạt động dạy học trên lớp nhằm
khắc sâu kiến thức các bộ mơn văn hố và các hoạt động khác nhất là trong cuộc
sống hằng ngày của các em .
Việc rèn kĩ năng sống cho học sinh là một trong những nội dung giáo dục
toàn diện cho học sinh, có tác dụng đặc biệt đến sự hình thành và phát triển các
kĩ năng vận động hoạt động, kĩ năng giao tiếp, kĩ năng tổ chức, kĩ năng ứng xử,
hợp tác, kĩ năng thích nghi và kĩ năng phòng tránh các tai nạn rủi ro ... của học
sinh tiểu học. Nếu chỉ thông qua con đường dạy học trên lớp thì rất khó có thể

hình thành cảm xúc, tình cảm cho học sinh và sẽ đặc biệt khó khăn trong việc
rèn luyện kĩ năng hoạt động cho trẻ. Tổ chức tốt các hoạt động giáo dục kĩ năng

3


sống cho các em sẽ rèn cho học sinh tiểu học hàng loạt các kĩ năng quan trọng
và cần thiết.
Trẻ em thường hiếu động, ham hiểu biết, hay bắt chước. Vì vậy nếu khơng
tổ chức cho các em tham gia một số hoạt động kĩ năng giao tiếp như: vui chơi,
thể dục thể thao, kĩ năng làm việc, văn nghệ... thì các em cũng tự phát một số
hoạt động. Việc để các em tự phát một số hoạt động, đặc biệt là hoạt động vui
chơi, ngồi việc ảnh hưởng khơng tốt đến sức khoẻ, thời gian học tập còn dễ dẫn
đến sự mạo hiểm, cám dỗ của trẻ trước những hiện tượng khơng lành mạnh
ngồi xã hội. Do đó tổ chức các hoạt động giáo dục kĩ năng sống hợp lí, khoa
học có ý nghĩa xã hội sâu sắcvà thiết thực trong cuộc sống của các em.
Năm học 2015 - 2016, Bộ GD&ĐT tiếp tục triển khai phong trào thi đua
“Xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực”nhất là việc giáo dục kĩ
năng sống cho các em học sinh tiểu học là nhằm nâng cao trong giáo dục toàn
diện cho học sinh. Hoạt động giáo dục kĩ năng sống cho các em học sinh tiểu
học là một nội dung lớn để thực hiện có hiệu quả phong trào này.
Sau đây là một số hình ảnh hoạt động ngồi giờ lên lớp nhằm giáo dục kĩ
năng sống cho học sinh.

4


5

6


7


2. Thực trạng của việc tổ chức thực hiện các hoạt động giáo dục rèn kĩ
năng sống trong các nhà trường.
Hoạt động giáo dục rèn kĩ năng sống trong và ngoài giờ lên lớp đã được
các nhà trường quan tâm và có sự chỉ đạo tương đối rõ ràng, tuy nhiên trong q
trình hoạt động cịn bộc lộ nhiều bất cập. Cụ thể một số cán bộ quản lý và giáo
viên chưa có nhận thức đúng đắn và đầy đủ về việc rèn kĩ năng sống trong và
ngoài giờ lên lớp. Một số nhà trường chưa có sự chỉ đạo thống nhất cũng như sự
quan tâm thoả đáng với các hoạt động rèn kĩ năng sống cho học sinh. Nói một
cách khác, hoạt động rèn kĩ năng sống cho học sinh trong và ngoài giờ lên lớp
chưa nằm trong kế hoạch của các tổ chuyên môn một cách rõ ràng và hiệu quả .
Giáo viên - những người trực tiếp triển khai thường thực hiện theo kinh nghiệm
và khả năng, các hoạt động chủ yếu mang tính bề nổi chưa đảm bảo chiều sâu và
hiệu quả giáo dục. Giáo viên chưa có thói quen soạn giáo án hay xây dựng kế
hoạch cho một hoạt động giáo dục kĩ năng sống vào các hoạt động trong và
ngoài giờ lên lớp hoặc có chỉ gọi là chương trình, trong đó khơng xác định rõ
mục tiêu cũng như nội dung chi tiết khác . Đặc biệt khi tổ chức cho học sinh các
hoạt động giáo dục kĩ năng sống ở ngoài trời hoặc đi thăm quan danh lam thắng
cảnh, giáo viên chưa chú ý khai thác đầy đủ đến mục tiêu giáo dục khác.
Hạn chế rõ rệt nhất là giáo viên còn lúng túng trong việc xác định mục tiêu
của việc rèn kĩ năng sống vào các hoạt động ngoài giờ lên lớp một cách phù
hợp. Giáo viên ln gặp khó khăn và lúng túng trong việc lựa chọn, xác định
mục tiêu phù hợp với đối tượng học sinh, với điều kiện thực hiện.Việc thiết kế
chương trình và kế hoạch hoạt động, lựa chọn hình thức tổ chức, nội dung cho
các hoạt động cịn đơn điệu, hay có khi lại q cầu kỳ, không phù hợp với lứa

tuổi học sinh tiểu học. Trên thực tế nhiều hoạt động cịn q chung chung,
khơng có mục tiêu cụ thể, có những hoạt động lại đề cập đến vấn đề rộng lớn,
không phù hợp với thực tế do đó hiệu quả thường khơng cao.
Thực tế cho thấy, việc thực hiện các hoạt động giáo dục rèn kĩ năng sống
cho học sinh trong và ngoài giờ lên lớp bước đầu cịn gặp một số khó khăn bất
cập như thiếu kiến thức cũng như kĩ năng cần thiết, tổ chức, quản lí, chất lượng
giáo dục... Điều này địi hỏi phải có những biện pháp và sáng kiến để tháo gỡ.
Với trách nhiệm và suy nghĩ của một cá nhân trong một nhà trường, tôi mạnh
dạn đưa ra một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả và chỉ đạo tốt các hoạt
động rèn kĩ năng sống cho học sinh tiểu học trong và ngoài giờ lên lớp .
3. Một số biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục rèn kĩ năng sống cho học
sinh trong và ngoài giờ lên lớp.
8


3.1 . Nâng cao nhận thức về hoạt động rèn kĩ năng sống trong và ngồi giờ
lên lớp.
Mét trong nh÷ng yếu tố dẫn đến việc thực hiện thành công và hiệu quả của
hoạt động rốn k nng sng trong v ngoài giờ lên lớp là nhận thức đúng đắn của
các bộ quản lý và giáo viên trong nh trng .
Nhn thức của cán bộ quản lý và giáo viên trong nhà trường được nâng lên
nhờ sự chỉ đạo, ủng hộ và quan tâm của cấp quản lí cao hơn. Do đó cần có sự
chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện cơng tác giáo dục kĩ năng sống trong và ngoài giờ
lên lớp trong trường học một cách thống nhất, cụ thể. Hoạt động giáo dục kĩ
năng sống trong và ngoài giờ lên lớp phải trở thành nội dung trong kế hoạch
năm học của nhà trường.
Ngoài ra, cần thường xuyên tổ chức các cuộc hội thảo, hội nghị tập huấn
cho đội ngũ giáo viên nhằm giúp họ nhận thức rõ hơn tầm quan trọng và ý nghĩa
của hoạt động giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trong và ngoài giờ lên lớp.
Nhà trường cần có kế hoạch cụ thể cho từng hoạt động, từng tuần, tháng, nội

dung các hoạt động, người phụ trách, kết quả hoạt động. Đây là cơ hội để họ
được giao lưu, chia sẻ thông tin, hiểu biết cũng như tầm nhìn về cơng tác giáo
dục kĩ năng sống cho học sinh trong và ngoài giờ lên lớp.
3.2. Kế hoạch hoạt động giáo dục kĩ năng sống trong và ngoài giờ lên lớp.
STT

Thời
gian

1

T8

2

T9

Nội dung các hoạt động

Người phụ
trách

Kết
quả

Giáo dục giáo viên và học
sinh kĩ năng tham gia các
hoạt động - Chuẩn bị cơ sở
vật chất - Bồi dưỡng chuyên
môn, tuyên truyền, lên kế

hoạch thực hiện - Tổ chức
tốt lễ khai giảng
Giáo dục cho giáo viên và
học sinh có kĩ năng tham
gia các hoạt động múa hát
tập thể, Tết Trung thu cho
học sinh và con giáo viên.

Ban giám
hiệu, cơng
đồn, tổng
phụ trách và
giáo viên chủ
nhiệm.

Tốt

Ban giám
hiệu, tổng
phụ trách và
giáo viên chủ
nhiệm, cơng
đồn, hội cha
mẹ học sinh

Tốt

9

Tồn tại

3

T10

4

T11

5

T12

6

T1

Giáo dục cho giáo viên và
học sinh có kĩ năng tham
gia các hoạt động
Tổ chức kỉ niệm ngày Phụ
nữ Việt Nam 20/10, ngày
giải phóng thủ đơ, tham gia
các hoạt động văn hoá văn
nghệ, các hoạt động dã
ngoại, thăm quan bảo
tàng ....
Giáo dục cho giáo viên và
học sinh có kĩ năng tham

gia các hoạt động
Tổ chức kỉ niệm chào mừng
ngày nhà giáo Việt Nam, tổ
chức hội vui học tập, thi văn
nghệ, tổ chức các hoạt động
uống nước nhớ nguồn, tôn
sư trọng đạo
Giáo dục cho giáo viên và
học sinh có kĩ năng tham
gia các hoạt động. Tổ chức
kỉ niệm ngày thành lập quân
đội nhân dân Việt Nam
22/12. Tổ chức hội khoẻ
Phù Đổng, hoạt động từ
thiện, giúp gia đình thương
binh , liệt sĩ ...
Giáo dục cho giáo viên và
học sinh có kĩ năng tham
gia các hoạt động tổ chức
thăm quan hướng về cội
nguồn, thăm quan các di
tích lịch sử địa phương, tổ
chức văn hố văn nghệ phục
vụ sơ kết học kì I, tổ chức
10

Ban giám
hiệu, chủ tịch
cơng đồn,
đồn thanh

niên, giáo
viên chủ
nhiệm.

Tốt

Ban giám
hiệu, chủ tịch
cơng đồn,
đồn thanh
niên, giáo
viên chủ
nhiệm.

Tốt

Ban giám
hiệu, cơng
đồn, đồn
thanh niên,
giáo viên chủ
nhiệm.

Tèt

Ban giám
hiệu, đồn
thanh niên,
cơng đồn,
giáo viên chủ

nhiệm, phụ
huynh học
sinh.

Khá
tốt

Kĩ năng
giao lưu
chưa tốt


7

T2

8

T3

9

T4

10

T5

tun truyền phịng tránh
các tệ nạn xã hội, tìm hiểu

về văn hoá Têt cổ truyền
của Việt Nam, kĩ năng tham
gia giao thông trong dịp
tết ....
Giáo dục cho giáo viên và
học sinh kĩ năng tham gia
các hoạt động Tổ chức kỉ
niệm ngày thành lập Đảng
3/2, tổ chức trồng cây bảo
vệ môi trường, tổ chức kỉ
niệm ngày thầy thuốc Việt
Nam 27/2 .
Tổ chức hoạt động nữ công
và văn nghệ nhân kỉ niệm
ngày quốc tế Phụ nữ 8/3
ngày thành lập Đoàn thanh
niên cộng sản Hồ Chí Minh
26/3…
Tổ chức lễ kết nạp Đội thiếu
niên tiền phong ..
Giáo dục cho giáo viên và
học sinh có kĩ năng tham
gia các hoạt động. Tổ chức
kỉ niệm ngày giải phóng
Miền Nam 30/4 và ngày
Quốc tế lao động 1/5, tổ
chức cho học sinh đi thăm
quan bảo tàng địa phương
Giáo dục cho giáo viên và
học sinh có kĩ năng tham

gia các hoạt động. Tổ chức
văn nghệ kỉ niệm ngày sinh
nhật Bác 19/5, ngày thành
11

Ban giám
hiệu, chủ tịch
cơng đồn,
đồn thanh
niên, giáo
viên chủ
nhiệm, phụ
huynh học
sinh.
Ban giám
hiệu, cán bộ
cơng nhân
viên, cơng
đồn, giáo
viên.

Ban giám
hiệu, Đồn
thanh niên,
Giáo viên
chủ nhiệm.

Ban giám
hiệu, Đồn
thanh niên,

Cơng
đồn ,Tổ
trưởng

Tốt

Tốt


lập Đội thiếu niên tiền
phong Hồ Chí Minh, tổ
chức long trọng lễ tổng kết
năm học .

11

T6
Giáo dục cho giáo viên và
học sinh có kĩ năng tham
gia các hoạt động. Tổ chức
long trọng buổi bàn giao
học sinh về sinh hoạt tại địa
phương trong dịp hè, tổ
chức cho giáo viên đi thăm
quan du lịch trong hè. Giáo
dục cho học sinh phòng
tránh các tệ nạn trong hè,
tránh đuối nước, giao thông,
các tệ nạn khác …giáo dục
các em làm một số việc giúp

gia đình …

chun mơn
Phụ huynh
học sinh..
Giáo viên
chủ nhiệm ,
các cơ quan
có liên quan.
Ban giám
hiệu, Đồn
thanh niên ,
Cơng
đồn ,Tổ
trưởng
chun mơn
Phụ huynh
học sinh.
Giáo viên
chủ nhiệm ,
các cơ quan
có liên quan.

3.3. Bồi dưỡng kĩ năng tổ chức các hoạt động giáo dục kĩ năng sống trong và
ngoài giờ lên lớp.
Để tổ chức các hoạt động giáo dục kĩ năng sống trong và ngoài giờ lên lớp
đạt kết quả, giáo viên cần có một hệ thống các kĩ năng tổ chức từ xác định mục
tiêu của hoạt động đến việc thiết kế chương trình và kế hoạch tổ chức hoạt động,
từ kĩ năng thực hiện triển khai hoạt động, kĩ năng tiếp cận và huy động lực
lượng quần chúng đến kĩ năng kiểm tra đánh giá và điều chỉnh hoạt động.

3.4. Kĩ năng xác định mục tiêu cho Hoạt động giáo dục kĩ năng sống trong
và ngoài giờ lên lớp.
Muốn xác định được mục tiêu của hoạt động giáo dục trong và ngoài giờ lên
lớp, giáo viên cần căn cứ vào: Mục tiêu chung của sự nghiệp Giáo dục - Đào tạo
mà Nghị quyết Hội nghị lần thứ II Ban chấp hành TW Đảng (khoá VIII) đã đề
ra: “Yêu cầu, nhiệm vụ của năm học đòi hỏi nhà giáo dục phải biết xác định mục
tiêu cho thích hợp mà vẫn đảm bảo thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ đó, đặc điểm,
12


tình hình của địa phương, tình trạng của lớp. Giáo viên cần xây dựng mục tiêu
hoạt động giáo dục sao cho vừa sức với học sinh.”
Mục tiêu của Hoạt động giáo dục kĩ năng sống trong và ngoài giờ lên lớp
phải trả lời các câu hỏi: Học sinh cần có những khả năng gì? ( Kiến thức, hành
động, thái độ..) sau khi tham gia vào các hoạt động giáo dục? Mục tiêu đưa ra
có rõ ràng và chính xác khơng, có đề cập đến một vấn đề cụ thể khơng? Có thực
tế về mặt thời gian, nguồn lực và khả năng của học sinh khơng? ( mục tiêu có
tính thực thi khơng?) Có đánh giá được tác dụng và hiệu quả của hoạt động
không?
3.5 Kĩ năng thiết kế Hoạt động giáo dục kĩ năng sống trong và ngoài giờ
lên lớp.
Một hoạt động dù đơn giản hay phức tạp đều cần phải có ý tưởng, với mục
tiêu rõ ràng, hình thức thực hiện phong phú, đa dạng để đạt hiệu quả cao. Thiết
kế chương trình, hình thức và phương pháp tổ chức hoạt động giáo dục thực chất
là lập kế hoạch một hoạt động.
3.6 Kĩ năng hạch toán kinh tế và thời gian phục vụ Hoạt động giáo dục kĩ
năng sống trong và ngồi giờ lên lớp.
Để các hoạt động có hiệu quả, việc trang trí và thi đua, các giải thưởng
cũng rất quan trọng nhằm khích lệ và tạo sự hấp dẫn cho các hoạt động. Vì vậy
việc hạch tốn kinh tế cho mỗi hoạt động đạt hiệu quả là vô cùng quan trọng .

Như việc chuẩn bị trang phục cho hoạt động biểu diễn, thời gian cho mỗi hoạt
động ....
Sau đây là mẫu thiết kế, kế hoạch một hoạt động:
Tên hoạt động: Vui Trung Thu - Học giỏi chăm ngoan.
Người thiết kế: Hiệu trưởng - Đoàn thanh niên - hội cha mẹ học sinh GVCN và các ban ngành có liên quan.
* Mục tiêu:
- Kiến thức: Giúp học sinh hiểu ý nghĩa Tết Trung Thu. Một số trò chơi dân
gian trong đêm Trung thu.
- Kĩ năng: Có kĩ năng giao tiếp – kĩ năng vui chơi giải trí.
- Thái độ: u q thầy cơ, ơng bà, cha mẹ, bạn bè, u q nét đặc trưng văn
hố của dân tộc .
- Tinh thần: thoải mái trong đêm Trung Thu.
* Thời gian: Tối 14.8 âm lịch
* Kinh phí: 20.000000đ ( Hai mươi triệu đồng )
* Hình thức và phương pháp tổ chức
- Khung cảnh: Sân trường
13


- Hình thức tổ chức: Ngồi trời
- Phương pháp: Giao lưu văn nghệ và tìm hiểu một số trị chơi dân gian
truyền thống dân tộc, một số nghề liên quan đến tết Trung Thu.
- Kĩ năng tham gia một số trò chơi .
* Chuẩn bị
- Các điều kiện cơ sở vật chất chung: Phơng, chữ, trang phục, trang trí, loa
đài , ánh sáng, dàn nhạc, văn nghệ, hoa quả, bánh kẹo, diễn văn khai mạc, khách
mời, các cơ quan có liên quan, kĩ năng tham gia các trò chơi, đội Múa Lân.
- Chuẩn bị của giáo viên: Hướng dẫn học sinh văn nghệ, vui chơi, trò chơi
dân gian, nền nếp, kĩ năng vui chơi, kĩ năng quản lí học sinh ….
- Chuẩn bị của học sinh: Văn nghệ, một số trị chơi, cách chơi, tìm hiểu

truyền thống , nghề truyền thống và ý nghĩa đêm Trung Thu.
- Chuẩn bị của phụ huynh học sinh: đưa đón học sinh, cùng tham gia vào
việc chia quà bày cỗ.
- Chuẩn bị của tổ bảo vệ : Treo phông bạt, đảm bảo ánh sáng, bảo vệ cơ sở
vật chất, phòng chống cháy nổ, cùng với công an phường giữ an ninh trật tự,
đảm bảo an tồn giao thơng khu vực sân và cổng trường.
* Các bước tiến hành
* Hoạt động 1:
- Mục tiêu: Nêu ý nghĩa và sự quan tâm của Bác Hồ, các thầy cô giáo,
cha mẹ học sinh và các ban ngành đoàn thể đối với các em Thiếu nhi nhân dịp
tết Trung Thu.
- Cách tiến hành: Hiệu Trưởng hoặc Chủ tịch Cơng đồn nêu ý nghĩa.
- Kết quả cần đạt được. Học sinh hiểu ý nghĩa, vui chơi thoải mái và có kĩ
năng chơi tốt.
* Hoạt động 2:
- Văn nghệ , múa hát tập thể.
- Các trò chơi dân gian (nặn Tị He, gấp đèn lồng …)
- Tìm hiểu về các loại bánh cổ truyền dân tộc và địa phương .
- Các loại bánh nào được làm vào dịp Trung Thu .
- Các nghề được làm vào dịp Trung Thu ( nghề làm đồ chơi, làm bánh ..)
* Hoạt động 3 :
- Thi bày cỗ – Chấm điểm bày cỗ.
- Phá cỗ – Giao lưu thưởng thức cỗ.
* Đánh giá tổng kết.
Đánh giá: Kết quả của đêm Trung Thu đã đạt bao nhiêu % từ nhiều góc ®é.

14


- Về khâu chuẩn bị cơ sở vật chất của nhà trường, Phụ huynh học

sinh, sự quan tâm của các ban ngành, đoàn thể .
- Về khâu tổ chức của nhà Trường .
- Ý thức trách nhiệm của giáo viên .
- Vốn kiến thức hiểu biết về văn hoá dân tộc của học sinh.
- Kĩ năng sống, vui chơi của học sinh.
Bài học kinh nghiệm: Từ các ưu nhược điểm trên, các bộ phận tổ chức rút
ra bài học kinh nghiệm cho các hoạt động sau.
* Chú ý: Người thiết kế cần làm rõ thêm ý tưởng của mình sao cho người
khác không thể hiểu lầm được về nội dung, các bước thực hiện và tiêu chí đánh
giá.
3.7. Tổ chức thực hiện Hoạt động giáo dục rèn kĩ năng sống trong và
ngoài ngoài giờ lên lớp.
- Hoạt động ngoài giờ lên lớp chủ yếu tổ chức triển khai dựa trên kế hoạch đã
định sẵn theo kế hoạch năm học và kế hoạch cụ thể của từng thời gian đã định
sẵn và kế hoạch phát sinh do khách quan . Ví dụ : hoạt động từ thiện do thiên tai
bão lụt, tai nạn rủi ro ….
- Cơ sở khoa học của cách tiếp cận này là dựa trên sự chỉ đạo của cấp trên,
các ban ngành đoàn thể, quy luật tâm, sinh lý của lứa tuổi: Cái mới được hình
thành và phát triển dựa trên kinh nghiệm sẵn có của bản thân mỗi học sinh.
Thông qua các hoạt động giáo dục mà học sinh tự hồn thiện những khái niệm
đã có hoặc hình thành khái niệm mới thơng qua chuỗi tình cảm - tư duy - hành
động - đánh giá và làm giàu kinh nghiệm sống.
- Đối với trường tiểu học, hoạt động giáo dục kĩ năng sống trong và ngoài
giờ lên lớp rất đa dạng và phong phú.
- Dưới đây là một số hình thức hoạt động mà trường tơi đã thực hiện mang
lại hiệu quả cao:
* Tổ chức các cuộc thi:
- Các cuộc thi tìm hiểu có thể khai thác theo nhiều chủ đề khác nhau như:
vẽ tranh; viết báo cáo; hùng biện; văn nghệ; đóng vai; biểu diễn, đi dã ngoại ,
tìm hiểu kĩ năng kiến thức, kĩ năng sống, kĩ năng giao tiếp, giao lưu với người

nước ngoài , những người nổi tiếng ... Hoạt động này nhằm kích thích hoạt động
tâm lí tích cực của học sinh vì các em rất muốn có cơ hội khẳng định mình. Hoạt
động này có thể vận dụng kiến thức của tất cả các môn học, kinh nghiệm sống
của ông, cha, những người lớn và bản thân học sinh ...
* Tổ chức các hoạt động xanh:
15


- Thành lập câu lạc bộ xanh, đội hành động xanh... Các loại hình trồng cây,
chăm sóc cây... sẽ đạt hiệu quả nếu được tổ chức khoa học và thực hiện một
cách có kế hoạch. Hoạt động này sẽ được gắn với môn học Khoa học; Tự nhiên
và Xã hội, chủ chương của ngành, địa phương và kế hoạch đã định sẵn phải
đúng thời điểm thì hiệu quả mới cao.
Ví dụ : Hưởng ứng Tết Trồng cây nhân dịp đầu xuân .
Giữ vệ sinh môi trường – Thu gom rác thải …
* Tổ chức các chiến dịch :
- Hình thức chiến dịch không chỉ tác động tới học sinh mà cịn tác động tới
cả cộng đồng. Thơng qua các hoạt động này hình thành và phát triển cho các em
học sinh ý thức “ mình vì mọi người, mọi người vì mình”. Các chiến dịch
mang tính định hướng cao như : Vì màu xanh quê hương; Vì các bạn nghèo;
Bảo vệ và tiết kiệm nguồn nước; An tồn giao thơng... Hoạt động này gắn với
môn Đạo đức; Mĩ thuật, gắn với các chủ đề trong năm học. Giúp các em có kĩ
năng sử dụng nguồn nước một các hợp vệ sinh và tiết kiệm.
* Tổ chức các hoạt động nghiên cứu đơn giản:
- Học sinh với vai trò như một nhà nghiên cứu, thu thập và xử lý thông tin,
đưa ra các quyết định về một vấn đề hay nội dung được nghiên cứu.
Ví dụ: Quan sát cơn trùng; rác thải trên đường phố, xung quanh trường; Ô
nhiễm và bụi... Hoạt động này sẽ giúp các em củng cố và khắc sâu kiến thức
môn Khoa học; Tự nhiên và Xã hội... em tập làm Bác sĩ … nhân dịp kỉ niệm
ngày thầy thuốc Việt Nam 27- 2 .

* Kĩ năng tổ chức các hoạt động trong lớp học:
- Giáo dục tư tưởng cho học sinh có một thái độ đúng đắn đối với mỗi hoạt
động.
- Cung cấp sẵn cho học sinh chủ đề và nội dung hoạt động của tuần, tháng,
học kỳ, năm học.
- Giáo dục tư tưởng không chỉ chú ý đến đối tượng học sinh mà cần phải
chú ý đến mối quan hệ gia đình và xã hội để phối hợp có hiệu quả tốt hơn trong
việc học tập của các em.
* Xây dựng đội ngũ ban cán sự lớp
- Cứ 2-3 em chịu trách nhiệm chính trong việc lựa chọn đề cử, giao nhiệm
vụ cho thành viên trong từng tổ thực hiện kế hoạch của giáo viên chủ nhiệm.
- Đội ngũ ban cán sự luân phiên nhau làm việc, chỉ đạo tất cả các thành
viên cùng tham gia hoạt động. Giáo viên chủ nhiệm kiểm tra việc chuẩn bị kế
hoạch hoạt động của ban cán sự để giúp đỡ điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp.
16


* Tạo môi trường tổ chức hoạt động.
- Cần thay đổi khơng gian, vị trí của từng tổ trong mỗi hoạt động, đảm bảo
nhóm hoạt động hiệu quả, đơi bạn cùng tiến. Khi tổ chức nên sắp xếp bàn ghế
theo từng hoạt động, không nên lặp lại một kiểu chỗ ngồi dễ dẫn đến sự nhàm
chán đối với các em học sinh.
- Trong q trình tổ chức, cần tạo khơng khí thoải mái, tự tin, mạnh dạn để
các em tự do phát biểu những suy nghĩ riêng của mình. Giáo viên không nên áp
đặt theo một ý kiến duy nhất, bất biến mà cần lắng nghe ý kiến của học sinh,
phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo của các em, giúp các em có kĩ năng nói
trước đám đông , biết cách sắp xếp các hoạt động một cách khoa học và có hiệu
quả .
* Đổi mới nội dung tổ chức chương trình.
- Đặc trưng của học sinh tiểu học là học mà chơi, chơi mà học, luôn ưa

thích những điều mới lạ, sát thực với cuộc sống. Giáo viên chủ nhiệm cần định
hướng, đổi mới nội dung hoạt động của chương trình sao cho phù hợp với
nguyện vọng lứa tuổi, đối tượng học sinh. Có thể toạ đàm, thảo luận, thi hỏi đáp,
giao lưu...nhưng phải phù hợp với thời điểm tổ chức. Thường xuyên thay đổi các
hình thức hoạt động, tạo nên nội dung hoạt động phong phú.
* Cần có sự chuẩn bị chu đáo khi thực hiện hoạt động:
- Khâu chuẩn bị chu đáo.
- Luyện tập nội dung hoạt động.
- Chuẩn bị phương tiện, thiết bị cần thiết.
- Định lượng thời gian.
- Chạy thử chương trình hoạt động.
- Dự kiến các tình huống xảy ra trong chương trình.
* Ví dụ: Chủ điểm tháng 12 “ Uống nước nhớ nguồn”
Nội dung và hình thức hoạt động
+ Tìm hiểu về những người con anh hùng của quê hương đất nước.
+ Biểu diễn văn nghệ.
+ Kể chuyện lịch sử.
+ Hội vui học tập.
+ Tổ chức hội khoẻ Phù Đổng.
+ Trò chơi ( Học tập và làm theo tấm gương anh Bộ đội Cụ Hồ ) ….
Sau mỗi chủ đề, mỗi nội dung hoạt động nên cho học sinh viết báo cáo thu
hoạch (nhận định kết quả đạt được và những ý kiến đề xuất, kiến nghị...). Nên
đưa hoạt động này vào nội dung đánh giá ý thức rèn luyện nhân cách của học

17


sinh để các em phát huy những mặt mạnh đã làm được, khắc phục những tồn tại
từ đó các em làm tốt hơn.
* Kĩ năng tổ chức các hoạt động ở ngoài trời:

- Hoạt động giáo dục này diễn ra trong mơi trường thiên nhiên thực sự bổ
ích và lí thú đối với các em học sinh tiểu học. Các em có cơ hội được quan sát,
thực nghiệm, được tham gia vào các hoạt động tìm hiểu, khám phá những điều
mới lạ, mang lại cho các em một thái độ tích cực với kĩ năng đó. Khơi dậy tình
cảm gắn bó, trân trọng từ đó giúp các em có kĩ năng hành động đúng đắn.
- Giáo dục kĩ năng sống ngồi trời có liên quan chặt chẽ tới việc đổi mới
giáo dục, trong đó, học sinh dựa trên kinh nghiệm, học tập thông qua giải quyết
vấn đề... Giáo dục kĩ năng sống ngồi trời có thể được thực hiện ở nhiều địa
điểm khác nhau. Tuy nhiên ở bất cứ địa điểm nào, giáo viên cũng cần có những
kiến thức, kĩ năng và kinh nghiệm nhất định thì mới tạo ra một q trình học tập
có hiệu quả. Khi tiến hành một hoạt động giáo dục kĩ năng sống ngoài trời hay
tổ chức chuyến tham quan dã ngoại cho học sinh, công tác chuẩn bị là rất quan
trọng. Giáo viên cần thực hiện những việc sau đây để chuẩn bị cho hoạt động:
- Về nhận thức: Xác định tầm quan trọng và ý nghĩa của hoạt động đối với
chương trình giáo dục chung. Từ đó, xác định mục tiêu của hoạt động (về mặt
kiến thức , kĩ năng và thái độ), lựa chọn những nội dung phù hợp với đối tượng
và thiết kế những hoạt động cụ thể, lí thú cho học sinh.
- Về thủ tục hành động, cơ sở vật chất: Báo cáo kế hoạch với cấp trên, tài liệu,
phiếu giao việc và các thiết bị cần thiết, phương tiện đi lại, liên hệ địa điểm.
- Nơi nghỉ và thực hành thử: Đây là một việc làm rất cần thiết trong khâu
chuẩn bị, nhằm đảm bảo thành công cho mọi kĩ năng hoạt động ngoài trời hay
một chuyến tham quan của học sinh. Việc làm này giúp giáo viên làm quen với
hoạt động và điều kiện địa điểm diễn ra hoạt động, từ đó có sự thiết kế và điều
chỉnh hoạt động một cách phù hợp, tự tin và chủ động hơn khi tiến hành hoạt
động.
- Ngoài ra, khâu chuẩn bị cịn có những yếu tố sau: thời gian, đảm bảo an
toàn, sự hỗ trợ của đồng nghiệp và phụ huynh, đánh giá hoạt động. Giáo viên
nên tổ chức công tác chuẩn bị tại lớp, tại trường cùng với học sinh và các giáo
viên khác, huy động sự tham gia của tất cả của học sinh cũng như mọi đối tượng
có liên quan.

- Như vậy, tổ chức hoạt động ngồi trời đạt mục tiêu giáo dục một cách hiệu
quả thông qua kinh nghiệm thực tế, khai thác thiên nhiên như một nguồn tư liệu
sinh động mà nếu tổ chức trong lớp thì khó có thể đạt được. Hoạt động này sẽ hỗ

18


trợ các em học sinh ở tất cả các môn học nhất là các môn học về xã hội và kĩ
năng sống ...
3.8.Vận động các tổ chức xã hội, phụ huynh học sinh cùng tham gia vào
các hoạt động rèn kĩ năng sống trong và ngồi giờ lên lớp.
Thơng qua hoạt động giáo dục kĩ năng sống trong và ngoài giờ lên lớp
tuyên truyền, vận động sâu rộng trong nhân dân, phụ huynh, các tổ chức xã hội
để mọi người nhận thức rõ vị trí, tầm quan trọng của hoạt động này chứ không
đơn thuần là hoạt động vui chơi, giải trí. Người quản lí phải biết huy động có
hiệu quả sự tham gia của học sinh, thầy cô giáo, cha mẹ học sinh, các đơn vị
kinh tế và nhân dân địa phương nơi trường đóng cùng đồng lịng đồng sức tham
gia hỗ trợ cho nhà trường nói chung và hoạt động giáo dục ngồi giờ lên lớp nói
riêng.
3.9. Động viên khen thưởng kịp thời đối với mỗi hoạt động.
- Hiểu và nắm bắt tâm lí của đối tượng nhất là đối với học sinh tiểu học,
động viên, khích lệ, khen thưởng kịp thời là một trong những biện pháp nâng
cao hiệu quả của hoạt động giáo dục kĩ năng sống , hoạt động trong và ngoài giờ
lên lớp.
- Sau mỗi hoạt động nhà trường nên trích một phần kinh phí để thưởng hoặc
bằng hình thức tun dương, đưa vào tiêu chí thi đua của tập thể, cá nhân, thơng
báo trên bảng tin của nhà trường...để các em thấy được những mặt mạnh mà
mình hay tập thể lớp mình đã làm được, từ đó giúp các em phấn khởi thi đua
tham gia vào mọi hoạt động. Không phải chỉ động viên khích lệ các em học sinh
mà cịn phải động viên khích lệ các thầy, cơ giáo và các bậc phụ huynh học sinh,

các đồn thể có liên quan đến các hoạt động. Có như vậy mới động viên được
mọi tầng lớp trong xã hội tham gia có hiệu quả vào các hoạt động.
3.10.Tuyên truyền về ý nghĩa giáo dục và tác dụng cho mỗi hoạt động kĩ
năng sống trong và ngoài giờ lên lớp.
- Hiệu quả của mỗi hoạt động giáo dục kĩ năng sống trong và ngoài giờ lên
lớp là những người tham gia phải hiểu được ý nghĩa và tầm quan trọng của hoạt
động đó. Thơng qua mỗi hoạt động sẽ giúp học sinh phát triển về trí tuệ, thể lực
và đạo đức như thế nào. Nếu mọi người tham gia không hiểu được tác dụng của
mỗi hoạt động thì hoạt động đó sẽ khơng có hiệu quả hoặc hiệu quả không cao.
Khi đưa ra một hoạt động, người chủ thể phải tuyên truyền sâu rộng cho hoạt
động đó và phải đúng thời điểm .
4. KẾT QUẢ
Khố số

Số HS Số HS Hoạt động
19

Kết

Kết

Ghi


i

5

HS

350
350
350
350
350

350
350
350
350
350

tham
gia

330
130
240
340
350

230
2250
250
200
280

khơng
tham
gia

20
220
110
10
0

quả
học
tập
Số học sinh tham tốt
gia một số hoạt
động
Dã ngoại
Văn nghệ
Trị chơi
Thăm quan du lịch
Múa hát TT
số học sinh tham gia tốt
hết các hoạt động
Văn nghệ
Thăm quan du lịch
Trò chơi
múa hát TT
Dã ngoại

quả
sức
khoẻ
Tốt

chú

tốt

nhanh
nhẹn

Tác
phong
nhanh
nhẹn

Thơng qua các hoạt động ngồi giờ lên lớp, rèn cho học sinh tính chủ động,
tích cực. Các em được bộc lộ quan điểm, được rèn luyện, hình thành quan hệ tốt
đẹp trong giao tiếp với thầy cô, bạn bè và xã hội ,có sức khoẻ tốt, nhanh nhẹn và
tiếp thu tốt kiến thức.
5. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Để thực hiện tốt các kĩ năng, hoạt động trong và ngoài giờ lên lớp trong nhà
trường có hiệu quả cao, chúng ta cần lưu ý một số vấn đề sau:
*Đối với nhà trường .
- Cần tổ chức tốt khâu tuyên truyền vận động các tổ chức xã hội có liên quan,
các thầy, cô giáo, các bậc phụ huynh học sinh, các em học sinh hiểu ý nghĩa, tác
dụng của hoạt động rèn kĩ năng sống trong và ngoài giờ lên lớp.
- Chuẩn bị tốt điều kiện, kiến thức, kĩ năng và cơ sở vật chất để phục vụ cho
các hoạt động .
- Có kế hoạch cụ thể, chi tiết cho từng hoạt động theo các chủ đề và theo
nhiệm vụ năm học và các biến động đột xuất theo khách quan và có chủ trương.
- Có biện pháp thực hiện có hiệu quả các hoạt động .
- Có thi đua khen thưởng và uốn nắn kịp thời đối với các hoạt động.

* Đối với học sinh.
20


- Hiểu ý nghĩa và tầm quan trọng của các hoạt động rèn kĩ năng sống trong và
ngoài giờ lên lớp.
- Có kĩ năng tham gia vào các hoạt động và tham gia một cách nhiệt tình.
* Đối với xã hội.
- Định hướng đường lối cho nhà trường thực hiện có hiệu quả.
- Hỗ trợ kinh phí cho các hoạt động.

KẾT LUẬN
- Hoạt động giáo dục rèn kĩ năng sống cho học sinh trong và ngoài giờ lên
lớp là một nội dung quan trọng trong nhà trường nhằm góp phần giáo dục tồn
diện , nâng cao nhận thức, hình thành và phát triển cho học sinh các năng lực cơ
bản của con người Việt Nam trong sự nghiệp Công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất
nước.
- Hoạt động giáo dục rèn kĩ năng sống trong và ngoài giờ lên lớp là hoạt
động tổ chức học của các môn học trên lớp. Nó là sự nối tiếp rất quan trọng của
hoạt động dạy học trên lớp, góp phần củng cố, khắc sâu những kiến thức đã học
ở trên lớpvà thực tế ngoài xã hội, là con đường gắn lý thuyết với thực tiễn, tạo
sự thống nhất giữa nhận thức và hành động của học sinh, nâng cao kĩ năng sống
cho học sinh.

21


- Tổ chức tốt các hoạt động giáo dục kĩ năng sống trong và ngoài giờ lên
lớp, học sinh sẽ cảm nhận được sự thoải mái khi việc học của mình vừa gắn với
kiến thức trong sách vở, vừa thơng qua sự thâm nhập, trải nghiệm của chính bản

thân trong các hoạt động ngoại khố, trong các trị chơi dân gian, các hoạt động
tập thể vui mà học. Như thế mỗi ngày học sinh đến lớp là một ngày vui, các em
thêm yêu trường lớp, tạo tinh thần thoải mái học tập cho các em. Hoạt động rèn
kĩ năng sống trong và ngồi giờ lên lớp gắn bó chặt chẽ với việc phát huy tính
tích cực của học sinh. Tổ chức các hoạt động giáo dục kĩ năng sống trong và
ngồi giờ lên lớp là tạo mơi trường phát triển tồn diện cho học sinh.Trong mơi
trường đó, học sinh học tập hứng thú, chủ động tìm hiểu kiến thức dưới sự dìu
dắt của người thầy, gắn chặt giữa học và hành, biết thư giãn khoa học, rèn luyện
kĩ năng và phương pháp học tập, trong đó những yếu tố hết sức quan trọng là
khả năng tự tìm hiểu khám phá, sáng tạo.
Trên đây là một số kinh nghiệm chỉ đạo nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục kĩ
năng sống cho học sinh trong và ngồi giờ lên lớp của tơi cũng như của trường
chúng tôi. Tôi rất mong sự tham gia đóng góp của các bạn đồng nghiệp để hiệu
quả của chuyên đề cũng như nghiệp vụ chuyên môn của bản thân tôi và nhà
trường ngày một nâng cao .

22