Nghiên cứu đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất của các tổ chức được nhà nước giao đất, cho thuê đất trên địa bàn quận hoàng mai, thành phố hà nội (tóm tắt)

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN
*****

NGUYỄN MINH TUẤN

NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU
QUẢ SỬ DỤNG ĐẤT CỦA CÁC TỔ CHỨC ĐƯỢC NHÀ
NƯỚC GIAO ĐẤT, CHO THUÊ ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN
HOÀNG MAI, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC


Hà Nội - 2016
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN
*****

NGUYỄN MINH TUẤN

NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU
QUẢ SỬ DỤNG ĐẤT CỦA CÁC TỔ CHỨC ĐƯỢC NHÀ
NƯỚC GIAO ĐẤT, CHO THUÊ ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN
HOÀNG MAI, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

Chuyên ngành: Quản lý đất đai
Mã số: 60850103

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC
Giảng viên hướng dẫn:

PGS.TS. Trần Văn Tuấn

2


Hà Nội – 2016
MỞ ĐẦU
Quận Hoàng Mai nằm ở vị trí là cửa ngõ phía Nam khu vực
nội thành của Thành phố, có hệ thống giao thông thuận lợi bao gồm
cả đường sắt, đường bộ và đường sông. Do vậy quận Hoàng Mai có
rất nhiều điều kiện trong việc phát triển thị trường, mở rộng giao lưu
hàng hóa và phát triển kinh tế dịch vụ. Là quận có diện tích tự nhiên
lớn so với nhiều quận khác, đã tạo điều kiện cho quận có nhiều tiềm
năng phát triển các khu đô thị mới, xây dựng các trung tâm thương
mại dịch vụ, công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp... Do đó, nhu cầu sử
dụng đất đối với các đơn vị, tổ chức để thực hiện các dự án đầu tư
cũng tăng cao, góp phần thúc đẩy nền kinh tế, hiệu quả sử dụng đất
được tăng lên. Nhưng làm thế nào để sử dụng đất một cách hiệu quả,
hợp lý, khoa học đòi hỏi công tác giao đất, cho thuê đất phải bảo đảm
hài hòa được quyền lợi và lợi ích của Nhà nước, nhà đầu tư và người
sử dụng đất đã và đang là một vấn đề rất được quan tâm trong cả nước
nói chung và quận Hoàng Mai - thành phố Hà Nội nói riêng. Do đó,
việc xem xét thực trạng của công tác giao đất, cho thuê đất và tình hình
sử dụng đất đối với các tổ chức là việc làm cần thiết trong giai đoạn
hiện nay nhằm tìm ra những khó khăn, tồn tại, khắc phục kịp thời để
đáp ứng nhu cầu sử dụng của các đối tượng sử dụng đất, tránh lãng phí
đất đai và đưa ra các giải pháp khắc phục sao cho quản lý đất đai đạt
hiệu quả tốt nhất. Xuất phát từ những lý do trên, học viên tiến hành
nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu
quả sử dụng đất của các tổ chức được nhà nước giao đất, cho thuê

đất trên địa bàn quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội” làm luận văn
tốt nghiệp.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Đánh giá thực trạng công tác quản lý và tình hình sử dụng
đất của các tổ chức được Nhà nước giao đất, cho thuê đất trên địa bàn
quận Hoàng Mai, từ đó chỉ ra những kết quả đạt được và tồn tại, hạn
chế trong quản lý công tác giao đất, cho thuê đất. Trên cơ sở đó đề
xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất và đưa ra một số
kiến nghị nhằm nhằm hoàn thiện, khắc phục những tồn tại để tăng
cường quản lý Nhà nước về công tác giao đất, cho thuê đất đối với
các tổ chức tại địa phương.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu.
- Nghiên cứu các văn bản quy phạm pháp luật của Nhà nước,
của Thành phố Hà Nội về đất đai có liên quan tới quản lý Nhà nước
về công tác giao đất, cho thuê đất đối với các tổ chức.
- Điều tra, thu thập tài liệu, số liệu về thực trạng công tác
giao đất, cho thuê đất đối với tổ chức trên địa bàn quận Hoàng Mai.
- Đánh giá về thực trạng sử dụng đất, kết quả đạt được và
những tồn tại, khó khăn hạn chế .
- Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất đối
với các tổ chức được giao đất, thuê đất trên địa bàn nghiên cứu.
4. Phạm vi nghiên cứu.
Phạm vi không gian nghiên cứu: Nghiên cứu việc giao đất,
cho thuê đất đối với các tổ chức trên địa bàn quận Hoàng Mai, thành
phố Hà Nội.
Phạm vi thời gian: Thực trạng công tác giao đất, cho thuê
đất trên địa bàn nghiên cứu từ năm 2008 đến hết 31/12/2014.

4


5. Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp thu thập số liệu, tài liệu
- Phương pháp điều tra, khảo sát thực địa
- Phương pháp tổng hợp, thống kê, phân tích số liệu
- Phương pháp chuyên gia
6. Kết cấu của Đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, nội dung
của luận văn được kết cấu theo 3 chương, gồm:
Chương 1. Tổng quan các vấn đề nghiên cứu.
Chương 2. Đánh giá thực trạng công tác quản lý và tình hình
sử dụng đất của tổ chức được Nhà nước giao đất, cho thuê đất trên địa
bàn quận Hoàng Mai.
Chương 3. Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng
đất của các tổ chức được Nhà nước giao đất, cho thuê đất địa bàn
quận Hoàng Mai.


CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1. Cơ sở lý luận về giao đất, cho thuê đất.
1.1.1. Sở hữu toàn dân về đất đai và giao đất, cho thuê đất
Hiện nay, Luật Đất đai năm 2013 về cơ bản vẫn kế thừa Luật
Đất đai 2003 về hình thức giao đất, cho thuê đất nhưng cũng có nhiều
đổi mới trong công tác giao đất, cho thuê đất. Một trong những điểm
mới đáng chú ý là thu hẹp các trường hợp được Nhà nước giao đất có
thu tiền sử dụng đất, giao đất không thu tiền sử dụng đất và cơ bản
chuyển sang thuê đất nhằm sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả. Quy định
hình thức giao đất, cho thuê đất chủ yếu thông qua hình thức đấu giá

quyền sử dụng đất để đảm bảo tính công khai minh bạch, đồng thời
huy động được nguồn lực đất đai cho phát triển kinh tế - xã hội của
đất nước.
1.1.2. Tầm quan trọng của công tác giao đất, cho thuê đất
Khi Nhà nước có quyết định giao đất, cho thuê đất, người
sử dụng đất được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì các
quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất được bảo đảm, đi
đôi với quyền lợi thì người sử dụng đất cũng cần phải thực hiện đầy
đủ các nghĩa vụ của mình đối với Nhà nước. Người sử dụng đất
hoàn thành nghĩa vụ sử dụng đất là họ đã góp phần vào việc quản lý
sử dụng đất cũng như việc duy trì bộ máy quản lý Nhà nước về đất
đai.

1


1.1.3. Tổ chức sử dụng đất.
1.1.3.1. Khái niệm về tổ chức sử dụng đất.
Tổ chức sử dụng đất (hay còn gọi là đối tượng sử dụng đất)
là tổ chức được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để sử dụng hoặc
được Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất đối với đất đang sử
dụng, được Nhà nước giao đất để quản lý bao gồm
- Các tổ chức trong nước
- Tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao
- Tổ chức sự nghiệp công lập
- Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài
1.1.3.2. Loại hình tổ chức sử dụng đất
Theo Thông tư số 28/2014/TT-BTNMT ngày 02/6/2014 của
Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định về thống kê, kiểm kê đất đai
và lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất thì loại hình tổ chức được phân

loại theo đối tượng sử dụng đất,
1.2. Cơ sở pháp lý của công tác giao đất, cho thuê đất đối với đối
tượng sử dụng đất là tổ chức
Một số Nghị định của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật
đất đai 2003, 2013 và các văn bản dưới luật để hướng dẫn thực hiện
cụ thể như sau:
- Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính
phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai năm
2013;
- Nghị định số 44/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính
phủ quy định về giá đất;

2


- Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính
phủ quy định về thu tiền sử dụng đất;
1.3. Những quy định của Nhà nước trong công tác giao đất, cho
thuê đất đối với đối tượng là tổ chức.
Hiện nay, các quy định chung của Nhà nước về giao đất, cho
thuê đất đối với các tổ chức sử dụng đất được thể hiện trong các văn
bản quy phạm pháp luật về giao đất, cho thuê đất, cụ thể là trong Luật
Đất đai 2013 và Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của
Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Đất đai.
1.3.1. Về công tác giao đất:
Giao đất có ý nghĩa quan trọng trong nội dung quản lý Nhà
nước đối với đất đai, là hoạt động của cơ quan Nhà nước có thẩm
quyền để chuyển giao trên thực tế đất và quyền sử dụng đất cho các
tổ chức, hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng dân cư sử dụng đất. Đến
nay, theo điều 3 Luật Đất đai năm 2013 quy định “Nhà nước giao

quyền sử dụng đất (sau đây gọi là Nhà nước giao đất) là việc Nhà
nước ban hành quyết định giao đất để trao quyền sử dụng đất cho đối
tượng có nhu cầu sử dụng đất.
1.3.2. Về cho thuê đất
Cho thuê đất là hình thức Nhà nước hoặc các chủ sử dụng
đất tạm chuyển quyền sử dụng đất của mình cho các chủ thuê đất
thông qua hợp đồng thuê đất, phù hợp với các quy định của pháp luật
hiện hành. Theo khoản 8, điều 3 của Luật Đất đai năm 2013 quy định
“Nhà nước cho thuê quyền sử dụng đất (sau đây gọi là Nhà nước cho
thuê đất) là việc Nhà nước quyết định trao quyền sử dụng đất cho đối
tượng có nhu cầu sử dụng đất thông qua hợp đồng cho thuê quyền sử
dụng đất”.

3


1.3.3. Nguyên tắc về giao đất, cho thuê đất
Giao đất, cho thuê đất là một vấn đề quan trọng trong công
tác quản lý Nhà nước về đất đai, không chỉ đảm bảo quyền lợi cho
người được thuê đất, giao đất về mục đích phát triển kinh tế, hạn
chế chí phí kinh doanh mà còn đảm bảo đất đai được sử dụng hợp
lý, có hiệu quả và khoa học phát huy tối đa tiềm năng, nguồn lực
về đất, góp phần vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của quốc
gia.
1.4. Tình hình thực hiện giao đất, cho thuê đất đối với tổ chức tại
Việt Nam
1.4.1. Tình hình sử dụng đất trên phạm vi cả nước
1.4.1.1. Hiện trạng sử dụng đất của cả nước:
Theo kết quả thống kê diện tích đất hàng năm của Bộ Tài nguyên
và Môi trường năm 2014, tính đến ngày 01/01/2014, diện tích đất tự nhiên

của nước ta là 33.096.731 ha; trong đó đất nông nghiệp là 26.822.953ha,
chiếm 81,05% diện tích đất của cả nước; đất phi nông nghiệp là
3.796.871 ha, chiếm 11,47 % diện tích đất cả nước; đất chưa sử dụng là
2.476.907 ha, chiếm 7,48 % diện tích đất cả nước.
1.4.1.2. Hiện trạng sử dụng đất theo đối tượng sử dụng và đối tượng
quản lý trên phạm vi cả nước:
Theo điều 10 Thông tư số 28/2014/TT-BTNMT ngày
02/6/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định về thống kê,
kiểm kê đất đai và lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất thì chỉ tiêu
thống kê đất đai về loại đối tượng được Nhà nước giao sử dụng bao
gồm: Hộ gia đình, cá nhân trong nước; tổ chức trong nước; tổ chức
nước ngoài, cá nhân nước ngoài và cộng đồng dân cư. Phân theo đối

4


tượng được Nhà nước giao quản lý bao gồm: Cộng đồng dân cư; Ủy
ban nhân dân cấp xã; Tổ chức phát triển quỹ đất và tổ chức khác
1.4.2. Tình hình sử dụng đất của các tổ chức được Nhà nước giao
đất, cho thuê đất
Theo báo cáo về công tác quản lý nhà nước về đất đai năm
2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho thấy tình trạng tùy tiện
và lãng phí trong sử dụng đất diễn ra phổ biến. Trên cả nước, trong
số trên 7.000.000 ha đất nhà nước giao và cho các tổ chức thuê, thì có
tới hàng trăm nghìn ha sử dụng không đúng mục đích, bị lấn chiếm,
chuyển nhượng, cho thuê, cho mượn trái phép.
1.5. Các chính sách về giao đất, cho thuê đất đối với đối tượng sử
dụng là các tổ chức ở một số nước trên Thế giới và bài học kinh
nghiệm rút ra cho Việt Nam
1.5.1. Chính sách về giao đất, cho thuê đất đối với tổ chức ở một số

nước trên Thế giới
1.5.1.1. Chính sách giao đất, cho thuê đất đối với tổ chức của Đài
Loan
Luật đất đai của Đài Loan quy định hai hình thức sở hữu đất
đai đó là sở hữu Nhà nước và sở hữu tư nhân.
1.5.1.2. Chính sách giao đất, cho thuê đất đối với tổ chức của Trung
Quốc
Luật đất đai sửa đổi của Trung Quốc năm 1999 quy định
thực hiện chế độ công hữu xã hội chủ nghĩa về đất đai, tức là 2 hình
thức sở hữu là chế độ sở hữu Nhà nước và chế độ sở hữu tập thể của
quần chúng lao động. Sở hữu Nhà nước tức là quyền sở hữu đất đai
thuộc sở hữu nhà nước do Quốc Vụ viện thay mặt nhà nước thực

5


hiện. Mọi đơn vị và cá nhân đều không được xâm chiếm, mua bán
hoặc bằng những hình thức khác nhau để chuyển nhượng phi pháp
đất đai.
1.5.2. Bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam
Nghiên cứu pháp luật đất đai nói chung và pháp luật về giao
đất, cho thuê đất nói riêng có thể thấy: hầu hết các quốc gia mà đề tài
nghiên cứu đều có chính sách pháp luật về giao đất, cho thuê đất.
Theo đó, việc quy định giao đất, cho thuê đất có thu tiền là phổ biến.
Tuy nhiên, về chính sách giao đất cho thuê đất đối với người nước
ngoài, hầu hết các quốc gia được nghiên cứu đều rất quan tâm đến
đối tượng này, nhưng có một điểm đáng lưu ý là: một số nước như
Trung Quốc, Đài Loan chỉ cho phép người nước ngoài có quyền sử
dụng đất khi mà quốc gia của người nước ngoài đó thực hiện các
quyền tương tự đối với công dân của những nước này.

6


CHƯƠNG 2: ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN
LÝ VÀ TÌNH HÌNH SỬ DỤNG ĐẤT CỦA CÁC TỔ CHỨC
ĐƯỢC NHÀ NƯỚC GIAO ĐẤT, CHO THUÊ ĐẤT TRÊN ĐỊA
BÀN QUẬN HOÀNG MAI.
2.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên, tình hình phát triển kinh tế - xã
hội quận Hoàng Mai.
2.1.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên
2.1.1.1. Vị trí địa lý
Quận Hoàng Mai nằm ở phía Nam khu vực nội thành Thành
phố Hà Nội. Toạ độ địa lý của quận vào khoảng 20 o53’ - 21o35’ độ vĩ
bắc và 105o44’ - 106o02’ độ kinh đông. Ranh giới hành chính được
xác định như sau:
- Phía Bắc giáp quận Hai Bà Trưng;
- Phía Nam huyện Thanh Trì;
- Phía Tây giáp huyện Thanh Trì và quận Thanh Xuân;

7


- Phía Đông giáp huyện Gia Lâm và quận Long Biên.

Hình 2.1 Sơ đồ vị trí quận Hoàng Mai
2.1.2. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội
2.1.2.1. Tăng trưởng kinh tế và chuyển dịch cơ cấu kinh tế
a. Tăng trưởng kinh tế
Trong giai đoạn 2008 – 2014, do chịu sự ảnh hưởng suy thoái

kinh tế, tình hình phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố
nói chung và quận Hoàng Mai nói riêng gặp nhiều khó khăn, thách
thức; kinh tế có dấu hiệu phục hồi nhưng còn chậm chưa thực sự ổn
định vững chắc, nguy cơ lạm phát vẫn tiềm ẩn. Tuy nhiên, UBND
Quận đã bám sát sự chỉ đạo của Thành phố và được sự quan tâm giúp
đỡ các Sở, Ngành của Thành phố cùng với sự chia sẻ và đồng thuận
của nhân dân nên đã đạt được những kết quả quan trọng: nhiều chỉ
tiêu xã hội thực hiện đúng kế hoạch đề ra. Các nhiệm vụ chi đảm bảo
theo dự toán phục vụ các nhiệm vụ chính trị, các mục tiêu phát triển

8


kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng của Quận và tốc độ tăng trưởng
kinh tế cả giai đoạn bình quân đạt 16,44% .
b. Cơ cấu kinh tế và chuyển dịch cơ cấu kinh tế
Đến năm 2014, tỷ trọng các ngành trong cơ cấu kinh tế của
quận là: công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp chiếm 58,6%; thương
mại – dịch vụ 38,8%; nông nghiệp 2,7% so với đầu nhiệm kỳ, tỷ
trọng dịch vụ - thương mại tăng 1,6%, công nghiệp – tiểu thủ công
nghiệp tăng 1,1%; nông nghiệp giảm 2,1% trong cơ cấu kinh tế.
2.1.2.2. Dân số, lao động, việc làm và thu nhập
a. Hiện trạng dân số và sự phân bố dân cư
Theo số liệu thống kê năm 2014, dân số quận Hoàng Mai là
369.638 người; mật độ bình quân toàn quận là 9.050 người/km2, dân
số phân bố không đồng đều, mật độ dân số cao nhất là phường Tân
Mai 45.327 người/km2, tiếp đến là các phường Tương Mai, Giáp Bát;
trong khi đó đơn vị có mật độ thấp nhất là phường Yên Sở 2.043
người/km2; Trần Phú 1.831 người/km2.
b. Lao động, việc làm

Số liệu thống kê cho thấy số lượng lao động trong toàn quận
phân bố không đồng đều giữa các phường, dao động từ mức 50 75% tổng dân số. Nhìn chung, nguồn nhân lực quận Hoàng Mai
tương đối dồi dào, trình độ lao động khá. Tổ chức đào tạo nghề cho
con em các hộ dân trên địa bàn, đặc biệt là quan tâm đào tạo nghề ,
chuyển đổi việc làm cho con em các hộ dân bị thu hồi đất thực hiện
dự án.

9


2.1.2.3. Phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội
a. Thực trạng phát triển giao thông
Hệ thống giao thông của quận Hoàng Mai tương đối thuận lợi
được chia làm 3 loại hình chính là đường thủy, đường sắt và đường
bộ.
b. Thực trạng phát triển giáo dục - đào tạo
Trên địa bàn Quận hiện có 53 trường công lập (tăng 4 trường
so với năm 2011), 11 trường tư thục, dân lập, 209 nhóm trẻ tư thục;
tổng số học sinh 60.366 học sinh (tăng 19.675 học sinh so với năm
2011). Nề nếp kỷ cương được giữ vững, chất lượng giáo dục toàn
diện được nâng lên, chất lượng mũi nhọn có chuyển biến tích cực. Số
học sinh giỏi Quốc tế, Quốc gia và Thành phố tăng hàng năm;
khoảng cách về chất lượng giáo dục giữa các trường trong quận đã
được rút ngắn hơn. 100% trẻ mầm non được học Chương trình giáo
dục mầm non mới, 99,6% học sinh lớp 9 được công nhận tốt nghiệp
THCS.
2.1.3 Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội quận
Hoàng Mai.
Lợi thế về vị trí địa lý nằm ở cửa ngõ phía Nam của thành
phố Hà Nội có hệ thống giao thông rất thuận lợi gồm đường bộ,

đường sắt và đường thủy (sông Hồng) là điều kiện thuận lợi để quận
Hoàng Mai phát triển kinh tế dịch vụ, thương mại và giao lưu văn
hóa. Là quận có diện tích tự nhiên lớn tạo điều kiện cho quận có
nhiều tiềm năng phát triển các khu đô thị mới, xây dựng các trung
tâm thương mai dịch vụ, công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp.

10


2.2. Khái quát tình hình quản lý, sử dụng đất quận Hoàng Mai
2.2.1. Tình hình quản lý Nhà nước về đất đai trên địa bàn quận
Hoàng Mai
Quận Hoàng Mai được thành lập và đi vào hoạt động từ
01/01/2004 theo Nghị định số 132/2003/NĐ-CP ngày 06/11/2003 của
Chính phủ. Cùng với các địa phương trong Thành phố, Đảng bộ, các
cấp chính quyền và nhân dân quận Hoàng Mai đã thực hiện tốt các
chủ trương lớn của Nhà nước và của ngành về công tác quản lý đất
đai, từng bước hạn chế được những tiêu cực phát sinh trong công tác
quản lý và sử dụng đất. Song song với thời gian thành lập Quận thì
Luật Đất đai năm 2003 ra đời, có hiệu lực thi hành trong suốt 10
năm, từ đó công tác quản lý đất đai trên địa bàn Quận được củng cố,
cơ bản hoàn thành được những nhiệm vụ và kế hoạch của ngành cũng
như của quận. Kể từ khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực thi hành,
quận Hoàng Mai tiếp tục triển khai nhiều nhiệm vụ cụ thể trong công
tác quản lý đất đai và được thể hiện ở các mặt sau:
2.2.2. Hiện trạng sử dụng đất tại quận Hoàng Mai theo mục đích
sử dụng đất và theo đối tượng sử dụng, đối tượng quản lý.
2.2.2.1. Hiện trạng sử dụng đất của quận Hoàng Mai theo mục đích
sử dụng đất được tổng hợp chi tiết tại bảng 2.2 (tính đến hết ngày
31/12/2014)

Theo số liệu kết quả báo cáo kiểm kê đất đai tính đến hết
ngày 31/12/2014 [31], tổng diện tích đất tự nhiên trên toàn quận là
4.032,38 ha được thể hiện tại bảng 2.2. Trong đó bao gồm:
- Nhóm đất nông nghiệp là 917,27 ha, chiếm 22,75% tổng
diện tích đất tự nhiên.

11


- Nhóm đất phi nông nghiệp là 3.115,04 ha, chiếm 77,25%
tổng diện tích đất tự nhiên.
- Nhóm đất chưa sử dụng là 0 ha.
2.2.2.2. Hiện trạng diện tích tự nhiên theo các đơn vị hành chính
trong quận được thể hiện chi tiết tại bảng 2.3 (tính đến hết ngày
31/12/2014)
Quỹ đất tự nhiên của quận phân bố không đồng đều theo đơn
vị hành chính cấp xã. Trong 14 đơn vị, đơn vị có diện tích lớn nhất là
phường Yên Sở ha 744,38 (chiếm 18,46%), phường Lĩnh Nam
557,04 ha (chiếm 13,81%), các đơn vị có diện tích nhỏ là phường
Tân Mai

51,43 ha (chiếm 1,28%), phường Giáp Bát 60,17 ha

(chiếm 1,49%).
2.2.2.3. Hiện trạng sử dụng đất theo đối tượng được giao sử
dụng và đối tượng được giao quản lý trên địa bàn quận.
Diện tích đất trên địa bàn quận Hoàng Mai phân theo đối
tượng được giao sử dụng là 3.157,27 ha, chiếm 78,30% tổng diện tích
tự nhiên toàn quận. Trong đó, diện tích đất do hộ gia đình, cá nhân sử
dụng 1.555,43ha, chiếm 38,57 % tổng diện tích toàn quận; cơ quan

đơn vị của nhà nước sử dụng 557,99ha, chiếm 13,84% tổng diện tích;
tổ chức kinh tế được giao, cho thuê đất sử dụng 826,79 ha, chiếm
20,5% tổng diện tích; cộng đồng dân cư sử dụng 14,52ha, chiếm
0,36% tổng diện tích; còn lại là tổ chức khác sử dụng 152,94ha,
chiếm 3,79% tổng diện tích.

12


2.3. Thực trạng quản lý và sử dụng đất của các tổ chức được Nhà
nước giao đất, cho thuê đất trên địa bàn quận Hoàng Mai
2.3.1. Các tổ chức được giao đất, cho thuê đất trên địa bàn quận
Hoàng Mai
- Trên địa bàn quận Hoàng Mai hiện có 725 tổ chức được
Nhà nước giao đất, cho thuê đất với tổng diện tích là 1.587,3 ha,
chiếm 50,28% tổng diện tích đất được Nhà nước giao đất, cho thuê
đất theo đối tượng sử dụng.
2.3.2. Công tác giao đất, cho thuê đất và cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất cho các tổ chức sử dụng đất trên địa bàn quận
Hoàng Mai
2.3.2.1. Công tác giao đất, cho thuê đất đối với các tổ chức sử dụng
đất.
Theo kết quả tổng hợp tính đến ngày 31/12/2014 thì trên địa
bàn quận Hoàng Mai tổng diện tích các tổ chức được Nhà nước giao
đất, cho thuê đất đang sử dụng đất là 1.587,3 ha với 1.061 khu đất.
2.3.2.2. Kết quả cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các tổ
chức được giao đất, cho thuê đất trên địa bàn quận Hoàng Mai.
Theo số liệu tổng hợp báo cáo của phòng Tài nguyên và
Môi trường quận Hoàng Mai cho thấy tỷ lệ cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất của các tổ chức được giao đất, cho thuê đất trên

địa bàn quận Hoàng Mai là tương đối cao.

13


2.3.3. Thực trạng quản lý và sử dụng đất của các tổ chức được
Nhà nước giao đất, cho thuê đất trên địa bàn quận Hoàng Mai
Tình hình quản lý, sử dụng đất của các tổ chức, hộ gia đình,
cá nhân trên địa bàn quận luôn được quan tâm. Hàng năm, phòng Tài
nguyên và Môi trường quận đều tổng hợp, cập nhật tình hình sử dụng
đất của các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân. Theo đó, phân loại để theo
dõi việc sử dụng đất của các
2.3.4. Nhận xét chung tình hình sử dụng đất của các tổ chức được
Nhà nước giao đất, cho thuê đất.
Như vậy, qua kết quả nghiên cứu thực trạng của các tổ chức
trên địa bàn quận Hoàng Mai cho thấy công tác giao đất, cho thuê đất
được quan tâm, chú trọng nhằm thu hút đầu tư từ các đơn vị, tổ chức,
với tổng diện tích được Nhà nước giao đất, cho thuê là 1.587,3 ha
chiếm 39,72% tổng diện tích tự nhiên của toàn quận. Một số dự án đã
được hoàn thành góp phần phát triển hạ tầng kỹ thuật, hệ thống cơ sở
hạ tầng kỹ thuật được nâng cao, phát triển các khu đô thị mới đáp
ứng kịp thời phát triển kinh tế - xã hội của quận, đồng thời phát huy
hiệu quả việc sử dụng đất.

14


CHƯƠNG 3. ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU
QUẢ SỬ DỤNG ĐẤT CỦA CÁC TỔ CHỨC ĐƯỢC NHÀ
NƯỚC GIAO ĐẤT, CHO THUÊ ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN

HOÀNG MAI.
3.1. Những thuận lợi trong công tác giao đất, cho thuê đất cho
các tổ chức tại quận Hoàng Mai
Các chính sách của Nhà nước về giao đất, cho thuê đất liên tục
được cải thiện, đổi mới, được xây dựng một cách có hệ thống với các
quy định tương đối đầy đủ và khá chặt chẽ, tạo môi trường pháp lý
thuận lợi để các cơ quan, đơn vị, tố chức có thể khai thác và sử dụng
hợp lý, hiệu quả tài nguyên đất đai. Các thủ tục hành chính liên quan
đến công tác giao đất, cho thuê đất ngày càng được quy định rõ ràng,
cụ thể, về nội dung hồ sơ, nơi nộp hồ sơ, thời hạn thực hiện, các trình
tự, thủ tục được quy định thống nhất tạo điều kiện thuận lợi cho các
đơn vị khi nộp hồ sơ xin giao đất, thuê đất.
3.2. Những tồn tại và nguyên nhân
Trên địa bàn quận Hoàng Mai theo kết quả điều tra cho thấy:
Công tác quản lý đất đai của các cơ quan chức năng đối với các tổ
chức sử dụng đất còn chưa chặt chẽ dẫn đến tình trạng một số tổ chúc
được giao đất, cho thuê đất tự chuyển đổi mục đích sử dụng đất, hay
không sử dụng hoặc sử dụng không hết phần điện tích được giao,
được thuê gây lãng phí quỹ đất. Công tác giám sát tình hình sử dụng
đất sau khi đã giao, cho thuê chưa được quan tâm, chú trọng.

15


3.3. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất của
các tổ chức được Nhà nước giao đất, cho thuê đất
3.3.1. Giải pháp về chính sách pháp luật
Xây dựng chính sách đất đai và tổ chức quản lý đất đai
trong nền kinh tế thị trường còn đang mới mẻ đối với nước ta. Hệ
thống pháp luật về đất đai còn thiên về xử lý những quan hệ ban

đầu có tính hành chính, chưa tiếp cận những biến động kịp thời của
thị trường. Kinh tế - xã hội của đất nước chuyển động theo hướng
công nghiệp hoá- hiện đại hoá, dẫn đến những biến động về quan hệ
đất đai làm xuất hiện nhiều vấn đề mới, Nhà nước phải đối mặt với
nhiều vấn đề bất cập trong quản lý.
3.3.2. Giải pháp về quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, rà
soát hiện trạng sử dụng đất và xử lý sai phạm trong sử dụng đất
của các tổ chức
Lập và quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã góp phần
đảm bảo tính thống nhất trong công tác quản lý Nhà nước về đất đai.
Thông qua quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, Nhà nước thực hiện
được quyền định đoạt về đất đai, nắm được quỹ đất, đảm bảo cơ sở
pháp lý cho việc giao đất, thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, gắn
việc chuyển mục đích sử dụng đất với mục tiêu phát triến kinh tế - xã
hội, có cơ sở để điềụ chỉnh chính sách đất đai theo hướng sử dụng đất
có hiệu quả.

16


3.3.3. Giải pháp tiếp tục cải cách các thủ tục hành chính trong
quản lý đất đai
Việc quản lý đất đai bị buông lỏng trong nhiều năm, hiện trạng
sử dụng đất đã thay đổi rất nhiều về ranh giới thửa đất, về hiện trạng
sử dụng và chủ sử dụng đất nên khi giải quyết các hồ sơ, thủ tục lên
quan đến đất đai, thông tin đầu vào tại các cơ quan Nhà nước có thẩm
quyền đã không đủ cơ sở để giúp cho cán bộ thụ lý hồ sơ giải quyết
nhanh chóng và chính xác.
3.3.4. Giải pháp hoàn thiện hệ thống hồ sơ địa chính và áp dụng
công nghệ thông tin trong quản lý đất đai

Cần chú trọng công tác lưu trữ các hồ sơ, sổ sách, số liệu phục
vụ công tác quản lý đất đai một cách khoa học, đầy đủ, có tính đồng
bộ, nhất quán cao. Các cơ quan quản lý Nhà nước phải thường xuyên
kiểm tra hiện trạng và cập nhật các biến động trong quá trình sử dụng
đất như về người sử dụng đất, diện tích ranh giới thửa đất trên hồ sơ,
sổ sách. Đặc biệt, cần chú trọng kiểm tra công tác đo vẽ và lập bản đồ
địa chính, đối soát với thực địa bởi bản đồ địa chính là cơ sở để xác
lập diện tích sử dụng, hình thể thửa đất, là căn cứ quan trọng để giải
quyết các tranh chấp đất đai, bồi thường thiệt hại khi thu hồi đất.
3.3.5. Giải pháp tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra tình hình
sử dụng đất của các tổ chức
Thanh tra việc giao đất, cho thuê đất, thu tiền sử dụng đất trái thẩm
quyền.
Thanh tra, kiểm tra việc sử dụng đất sau khi giao đất, cho thuê
đất đảm bảo sử dụng đất đúng mục đích và có hiệu quả. Cho phép

17


đoàn thanh tra, kiểm tra được báo cáo trực tiếp với Bộ trưởng Bộ Tài
nguyên và Môi trường các trường hợp: dự án treo, sử dụng đất sai mục
đích, nhu cầu ít nhưng thực tế sử dụng đất nhiều, xin giao đất nhưng
chưa sử dụng... Bộ Tài nguyên và Môi trường trình Thủ tướng Chính
phủ ra quyết định xử lý đối với một số trường hợp nghiêm trọng.

18


KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận

Quận Hoàng Mai có tiềm năng đất đai, cho phát triển đô thị.
Đất đai của quận đã được sử dụng tương đối ổn định, Việc giao đất,
cho thuê đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất để phát triển kinh tế,
xây dựng công nghiệp và dịch vụ phù hợp với quy hoạch kế hoạch sử
dụng đất và đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của Quận.
2. Kiến nghị
Từ thực trạng tình hình quản lý, sử dụng đất của các tổ chức
được Nhà nước giao đất, cho thuê đất trên địa bàn quận Hoàng Mai
trên cơ sở các giải pháp nêu trên, để nâng cao vai trò quản lý Nhà
nước trong công tác giao đất, cho thuê đất cũng như nâng cao hiệu
quả sử dụng đất của các tổ chức, tôi xin đưa ra một số kiến nghị sau:
Kiến nghị UBND Thành phố, Sở Tài nguyên và Môi trường
Hà Nội, Sở Quy hoạch - Kiến trúc xem xét điều chỉnh quy hoạch chi
tiết các phường của UBND quận Hoàng Mai, các khu chức năng kịp
thời, đồng bộ để có căn cứ thực hiện việc giao đất, cho thuê đất,
chuyển đổi mục đích sử dụng đất và có cơ sở để tổ chức kiểm tra,
giám sát việc thực hiện.

19