Hoàn thiện công tác quản lý thu ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện ba vì

TR

B

GIÁOăD CăVĨă ĨOăT O
NGă I H CăTH NGăLONG
--------------------------

LểăTHANHăHĨ

HOĨN THI N CỌNGăTÁCăQU NăLụăTHUă
NGỂNăSÁCHăNHĨăN

C TRểNă

AăBĨNăHUY NăBAăVỊ

LU N V N TH C S KINH DOANH VĨ QU N Lụ

Hà N i – N m 2015


TR

B

GIÁOăD CăVĨă ĨOăT O
NGă I H CăTH NGăLONG
-----------------------------

LểăTHANHăHĨ

Mư h c viên: C00078

HOĨN THI N CỌNGăTÁCăQU NăLụăTHUă
NGỂNăSÁCHăNHĨăN

C TRểNă

AăBĨNăHUY NăBAăVỊ

LU NăV NăTH CăS ăNGĨNHăKINHăDOANHăVĨăQU NăLụ
CHUYểNăNGĨNH:ăTĨIăCHệNHăậ NGỂNăHĨNG
MĩăS : 60340201
NG

IăH

NG D N KHOA H C: TS. TR Nă ỊNHăTOĨN

Hà N i – N m 2015

Thang Long University Libraty


L IăCAMă OAN
Tôiă xină camă đoană côngă trìnhă nghiênă c u khoa h că nàyă làă côngă trìnhă
nghiênă c uă đ c l p c aă tôi,ă hoàn toànă khôngă trùngă l p v iă cácă côngă trìnhă
nghiênăc u khoa h căđãăt ngăcôngăb tr

căđó.

Cácăs li uătrìnhăbàyătrongălu năv nălàătrungăth căvàăcóăngu n g cărõă
ràng.
Tácăgi lu năv n


DANH M C CH

Ch vi t

VI T T T

Ngh aăđ yăđ

t t
DN

Doanh nghi p

H ND

H iăđ ngănhânădân

KBNN

Kho b căNhàăn

KT-XH

Kinh t - Xãăh i

NSNN

NgânăsáchăNhàăn

NQD

Ngoàiăqu c doanh

NNT

Ng

GTGT

Thu giáătr giaăt ng

TNCN

Thu thu nh păcáănhân

TNDN

Thu thu nh p doanh nghi p

TT B

Thu tiêuăth đ c bi t

UBND

U banănhânădână

c

c

i n p thu

Thang Long University Libraty


M CL C
L IăCAMă OAN ..............................................................................................
DANH M C CH
CH

VI T T T ........................................................................

NG 1:ăC ăS

LụăLU N V NGỂNăSÁCHăNHĨăN

LụăTHUăNGỂNăSÁCHăNHĨăN
1.1.ăNGỂNăSÁCHăNHĨăN
1.1.1ăNgơnăsáchănhƠăn

CT

C; QU N

THU ........................................ 8

CăVĨăTHUăNGỂNăSÁCHăNHĨăN

C .... 8

c ............................................................................... 8

1.1.2. ThuăngơnăsáchănhƠăn

c ...................................................................... 8

1.1.2.1ăKháiăni m,ăđ căđi măthuăngânăsáchănhàăn
1.1.2.2ăN iădungăc aăthuăngânăsáchănhàăn

c ...................................... 8

c ................................................ 10

1.2. QU NăLụăTHUăNGỂNăSÁCHăNHĨăN

CT

THU .................. 11

1.2.1 Nh ngăv năđ ăc ăb năv ăthu .............................................................. 11
1.2.1.1ăKháiăni măvàăđ căđi m........................................................................ 11
1.2.1.2 Phânălo iăthu ..................................................................................... 12
1.2.1.3ăVaiătròăc aăthuăngânăsáchănhàăn

căt ăthu ........................................ 14

1.2.1.4ăNguyênăt căqu nălỦăthuăngânăsáchăt ăthu .......................................... 15
1.2.2.ăQu nălýăthuăngơnăsáchăt ăthu ........................................................... 17
1.2.2.1ăN iădungăqu nălỦăthuăngânăsáchăt ăthu .............................................. 17
1.2.2.2ă

căđi măqu nălỦăthuăngânăsáchăt ăthu ăc păqu n/huy n ................... 29

1.3. KINHă NGHI Mă QU Nă Lụă THUă NGỂNă SÁCHă NHĨă N
THU C P QU N, HUY N

VI T NAM ............................................. 30

1.3.1.ăKh oăsátăăkinh nghi măc aăm tăs ăđ aăph
1.3.1.1ăHuy năTh

CT

ng ................................ 30

ngăTínă– Thànhăph ăHàăN i ............................................ 30

1.3.1.2ăQu năLêăChână– Thànhăph ăH iăPhòng .............................................. 31
1.3.1.3ăQu nă1ă– Thànhăph ăH ăChíăMinh ..................................................... 32
1.3.2ăăBƠiăh căkinhănghi măchoăhuy năBaăVì .............................................. 32
K T LU NăCH

NGă1 .............................................................................. 34

CH
N

NGă 2:ă TH C TR NG QU Nă Lụă THUă NGỂNă SÁCHă NHĨă
CT

THU T I CHI C C THU TRểNă

AăBĨN..................... 35

HUY NăBAăVỊ .............................................................................................. 35
2.1. GI Iă THI Uă KHÁIă QUÁTă V ă HUY Nă BAă VỊă VĨă CHIă C Că
THU ăHUY NăBAăVỊ .................................................................................. 35
2.1.1ă Kháiă quátă m tă s ă tìnhă hìnhă v ă đ aă lý,ă chínhă tr ,ă kinhă t ă - xưă h iă
huy năBaăVì .................................................................................................... 35
2.1.2ăC ăc uăt ăch căb ămáyăc aăChiăc căthu ăhuy năBaăVì..................... 37
Hìnhă2.1:ăMôăhìnhăb máyăt ch c c a Chi c c thu huy năBaăVì .......... 38
2.2. TH C TR NG QU Nă Lụă THUă NGỂNă SÁCHă NHĨă N
THU T I CHI C C THU TRểNă

C T

AăBĨNăHUY NăBAăVỊ ............. 39

2.2.1.ăCôngătácăl păk ăho chăthuăthu ......................................................... 39
Bi uăđ 2.1: K ho ch thu NSNN t thu trênăđ aăbƠnăhuy năBaăVì ....... 39
2.2.2. T ăch căcôngătácăthuăthu ătrênăđ aăbƠn ............................................ 41
2.2.2.1ăTh cătr ngăcôngătácătuyênătruy năh ătr ăng

iăn păthu ................... 41

2.2.2.2ăQuyătrìnhăn păthu .............................................................................. 44
2.2.2.3ăTh cătr ngăcôngătácăqu nălỦăng

i n păthu ...................................... 44

2.2.2.4ăTh cătr ngăcôngătácăkêăkhaiăvàăk ătoánăthu ...................................... 47
2.2.2.5ăTh cătr ngăcôngătácăăki mătra,ăgiámăsátăch ngăth tăthuăthu .............. 50
2.2.2.6ăTh cătr ngăcôngătácăqu nălỦăn ăthu ................................................... 54
2.3.ă ÁNHă GIÁă CHUNGă CỌNGă TÁCă QU Nă Lụă THUă NGỂNă SÁCHă
NHĨăN

CT

THU T I CHI C C THU TRểNă

AăBĨNăHUY N

BAăVỊ .............................................................................................................. 58
2.3.1ăK tăqu ăđ tăđ

c .................................................................................. 58

2.3.2.ăNh ngăt năt iăvƠănguyênănhơnăgơyăh năch ..................................... 59
2.3.2.1ăNh ngăv năđ ăcònăt năt i .................................................................... 59
2.3.2.2ăNguyênănhânăc aănh ngăt năt iătrên ................................................... 60

Thang Long University Libraty

K T LU NăCH
CH

NGă 3:ă

NGă2 .............................................................................. 65
NHă H

NGă VĨă GI Iă PHÁPă T NGă C

Lụă THUă NGỂNă SÁCHă NHĨă N

C T

NG QU N

TRểNă

THU

Aă BĨNă

HUY NăBAăVỊ .............................................................................................. 66
3.1.

NHă H

NGă THUă NGỂNă SÁCHă NHĨă N

QU NăLụăTHUăNGỂNăSÁCHăNHĨăN

C T

THUểă VĨă

THU TRểNă

CT

AăBĨNă

HUY NăBAăVỊ .............................................................................................. 66
3.1.1

nhăh

3.1.2ă nhăh

ngăthuăngơnăsáchănhƠăn

ngăcôngătácăqu nălýăthuăngơnăsáchănhƠăn

3.2.ă CÁCă GI Iă PHÁPă T NGă C
NHĨăN

căt ăthu .................................... 66

THU TRểNă

CT

căt ăthu ....... 68

NG QU Nă Lụă THUă NGỂNă SÁCHă
AăBĨNăHUY NăBAăVỊ ...................... 70

3.2.1ăXơyăd ngăk ăho chăthuăh pălý ............................................................ 70
3.2.2ăT ngăc

ngăcôngătácătuyênătruy n,ăh ătr ăng

3.2.3ăT ngăc

ngăqu nălýăng

3.2.4ăT ngăc

ngăcôngătácăkêăkhaiăvƠăk ătoánăthu ................................... 74

3.2.5ăT ngăc

ngăcôngătácăki mătraăng

iăn păthu .................................................. 72

ngh aăv ăăthu,ăn păthu ăđ iăv iăNhƠăn
3.2.6ăT ngăc

iăn păthu ............. 71

iăn păthu ătrongăvi căth căhi nă
c ................................................... 75

ngăqu nălýăn ăthu ,ăthuăh iăvƠăc

ngăch ăn ăthu ............ 76

3.2.7ăT ăch căt tăcôngătácăcánăb ,ăthiăđuaăkhenăth

ng ............................ 78

3.2.8ăCácăgi iăphápăkhác ............................................................................... 79
3.3ăM TăS ăKI NăNGH ............................................................................ 80
K T LU NăCH

NGă3 .............................................................................. 83

K T LU N .................................................................................................... 84
DANH M CăTĨIăLI U THAM KH O ..................................................... 86
PH L C ....................................................................................................... 88


DANH M C B NG BI U,ăHỊNHăV
Hìnhă2.1:ăMôăhìnhăb máyăt ch c c a Chi c c thu huy năBaăVì .......... 38
Bi uăđ 2.1: K ho ch thu NSNN t thu trênăđ aăbƠnăhuy năBaăVì ....... 39
B ng 2.1 Th ngăkêăk t qu th c hi năcôngătácătuyênătruy n.................... 42
choăng

i n p thu t i huy năBaăVì ............................................................ 42

B ng 2.2: Th ngăkêăs li u k t qu th c hi n h tr ng
B ng 2.3: Th ngă kêă s l

i n p thu ...... 43

ngă NNTălƠă doanhă nghi pă trênă đ a bƠnă huy n

BaăVì ............................................................................................................... 46
B ng 2.4: Th ngăkêăs li u v tìnhăhìnhăăkêăkhaiăh s ăthu GTGT ....... 47
B ng 2.5: Th ngăkêăs li u khai thu mưăv ch hai chi uăvƠ .................... 48
kêăkhaiăquaăm ng t i Chi c c thu huy năBaăVì ........................................ 48
B ng 2.6: Th ngăkêăs li u k t qu

ki m tra thu t i NNT..................... 51

B ng 2.7: Th ngăkêăs li u k t qu

ki m tra h s ăthu .......................... 51

t i tr s c ăquanăthu .................................................................................. 51
B ng 2.8: Th ngăkêăs li uăhoƠnăthu GTGT ............................................ 53
B ng 2.9: Th ngăkêăs li u qu nălýăn thu ................................................ 54
B ng 3.1: Ch tiêu thu NSNN t

thu quaăcácăn mă2016 - 2020 .............. 66

B ng s 3.2:ăC ăc uăthuătheoăngƠnhăngh giaiăđo n 2016-2020 ............... 67

Thang Long University Libraty

M

U

1. Tínhăc p thi t c aăđ tƠiănghiênăc u
Ngân sách nhà n

c (NSNN) là m t công c chính sách tài chính quan

tr ng c a m t qu c gia, là m t khâu quan tr ng trong đi u ti t kinh t v mô.
Ngân sách nhà n
n

c c p huy n là m t b ph n c u thành Ngân sách nhà

c, là công c đ chính quy n c p huy n th c hi n các ch c n ng, nhi m

v , quy n h n trong quá trình qu n lỦ kinh t xã h i, an ninh qu c phòng. M t
trong nh ng ngu n thu l n nh t, ch y u và quan tr ng nh t cho Ngân sách
nhà n
n

c chính là ngu n thu t thu . Vì th ,ăđ đ m b o choăNgânăsáchănhàă

c luôn n đ nh, ph c v cho các nhi m v kinh t - xã h i c a đ t n

c n ph i thu đúng, thu đ s thu ph i n p choă Ngână sáchă nhàă n
c

ng h n n a công tác qu n lỦ thuăngânăsáchănhàăn

c thì
c, t ng

c t thu , gi m s thu

th t thu.
Quá trình th c hi n đ i m i qu n lỦ thu b c l nhi u b t c p c v quy
trình qu n lỦ, ng d ng công ngh thông tin, b trí ngu n nhân l c, trình đ
cán b qu n lỦ c a c quan thu . Bên c nh đó s l
lên nhanh chóng; tính tuân th , t giác c a ng
tr ng tr n thu , n đ ng thu v n còn di n ra
n

ng ng

i n p thu t ng

i n p thu ch a cao, tình
nhi u đ a ph

ng trong c

c d n t i s thu b th t thu còn l n.
Tr

c nh ng v năđ đ t ra nh trên, là m t cán b công ch c làm vi c

trong Ngành thu , c th là công tác t i Chi c c thu huy n Ba Vì tr c thu c
C c thu Thànhă ph Hà N i, tôi nh n th c rõ t m quan tr ng c a công tác
qu n lỦ thu ngân sách t thu đ i v i n n kinh t - xã h i. V i nh ng lỦ do
đó, tôi l a ch n đ tài "Hoàn thi n công tác qu n lỦ thu Ngân sách Nhà n

c

trên đ a bàn huy n Ba Vì”ă đ làm đ tài nghiên c u lu n v n Th c s c a
mình.

1


2. M căđíchănghiênăc u
- M căđíchăch y u c a lu năv nălàănghiênăc uăc ăs lỦălu năvàăth c
tr ng qu nălỦăthu Ngânăsáchănhàăn

c t thu t i Chi c c thu huy năBaăVìă

trênăph m vi đ aăbàn huy n, ch ra k t qu , h n ch vàănguyênănhân,ăđ xu t
gi iă phápă t ngă c

ng qu nă lỦă thuă Ngână sáchă nhàă n

c t thu trênă đ aă bànă

huy năBaăVì.
đ tăđ

-

c m căđíchănghiênăc u c aăđ tài,ăc n thi t ph i th c hi n

ba nhi m v c th sau:
H th ngăhóaăc ăs lỦălu n v Ngânăsáchănhàăn

c; Qu nălỦ thu Ngână

sách nhàăn

c t thu .ăTrongăđóălàmărõăkháiăni m,ăđ căđi m,ăvaiătròăc a ngână

sáchănhàăn

căvàăthuăngânăsáchănhàăn

c t thu ;ăcácăn i dung v qu nălỦăthuă

NSNN t thu c p qu n, huy n
Phânătích,ăđánhăgiáăth c tr ng thu Ngânăsáchănhàăn

c t thu t i Chi

c c thu trênăđ aăbànăhuy n đ rútăraănh ngă uăđi m, h n ch vàănguyênănhână
c aăchúng.ă
xu t gi iă phápă vàă m t s ki n ngh nh mă t ngă c
Ngânăsáchănhàăn
3.ă

iăt

-

nhàăn

ng qu nă lỦă thuă

c t thu trênăđ aăbànăhuy năBaăVì.

ngăvƠăph măviănghiênăc u
iăt

ngănghiênăc u c aăđ tàiălà:ăCôngătácăqu nălỦăthuăngânăsáchă

cătrênăđ aăbànăhuy năBaăVìăgiaiăđo n 2012 - 2014.
- Ph măviănghiênăc u c aăđ tài:
V m t n i dung: Nghiênăc uăcôngătácăqu nălỦăthuăngânăsách nhàăn

c

t thu t i Chi c c thu huy năBaăVìăthôngăquaăvi căxâyăd ng, t ch c th c
hi n qu nălỦăthu,ăđánhăgiáăth c tr ngăthuăđ đ aăraăcácăgi iăphápănh măt ngă
c

ngăcôngătácăqu nălỦăthuăNgânăsáchănhàăn

c t thu trênăđ aăbànăhuy n.

2

Thang Long University Libraty

V m t th i gian: Nghiênă c u th c tr ng qu nă lỦă thuă ngână sáchă nhàă
n

c t thu trong 3 n măg năđây,ăt n mă2012 đ n 2014 vàăđ xu t gi iăphápă

đ năn mă2020.
tàiăth c hi nătrênăđ aăbànăhuy năBaăVì

V m t không gian:ă
4.ăPh

ngăphápănghiênăc u
Ph

ngăphápăti p c năd

iăgócăđ qu nălỦăkinhăt ,ănghiênăc u qu nălỦă

c a huy n v i vi c thu ngânăsáchănhàăn

c t thu .

Lu năv năv n d ng t ng h păcácăph

ngăpháp,ăbaoăg m: Ph

ngăphápă

kháiăquátăhoá,ăth ngăkê,ăt ng h p - phânătích,ăsoăsánh,ăđánhăgiáăd aătrênălỦă
thuy t v NSNN,ătìnhăhình qu nălỦăvàăs li u th c ti n v thu ngânăsáchăt
thu c a huy năBaăVì t đóălàmăsángăt m cătiêuănghiênăc u.
tàiăthuăth p d li u th c p t cácăLu t, Ngh

nh,ăThôngăt ,ăcácă

báoăcáoăt ng k tăcácăn măc a Chi c c thu huy năBaăVì,ăcácălu năv n,ălu năán
đãăcôngăb ...ăcácăd li u th c p sau khi thu th p s đ
vi tăch
ch

ngăc ăs lỦălu n, kinh nghi măcácăđ aăph
ngă2ăvàăph

ngăh

ng d báoă ch

V i d li uăs ăc p:

căsoăsánhăđ s d ng

ng;ăphânătíchăth c tr ng

ngă3.

tàiăs d ng phi uăđi uătraădùngăchoă2ăđ iăt

ng

(xem ph l că1ăvàăph l c 2). Th iăgianăđi u tra t thángă5 đ năthángă7 n mă
2015. N iădungăđi u tra v vi c ch đ o c a UBND huy n vàăcácăphòngăbană
đ i v iăcôngătácăqu nălỦăthuăNSNNăt thu trênăđ aăbànăhuy n, nh ăcôngătácă
tuyênătruy n, côngătácăkêăkhaiăthu , côngătácăki m tra thu ,ăcôngătácăqu nălỦă
n thu ... K t qu phânătíchăt cácăphi uăđi uătraăgópăph n kh ngăđ nh nh ng
nh năxét,ăđánhăgiáă v th c tr ng
ki n ngh đ

căđ xu t

ch

ch

ngă2ăvàălu n gi i m t s gi iăpháp,ă

ngă3.

5. T ngăquanăcácăcôngătrìnhănghiênăc uăcóăliênăquan
ãăcóănhi uăcôngătrìnhănghiênăc u v qu nălỦăthuăNgânăsáchănhàăn
t thu , t pătrungăvàoăcácănhómă:
3

c


- Qu nălỦăthuăthu trênăđ aăbànăm t t nh,ăthànhăph nh :ă
"Công tác qu n lý thu thu ngoài qu c doanh trên đ a bàn Hà N i",
Lu năv năth căs ăQu nălỦăkinhăt c aăV ăTh To n,ăHàăN i, 1996;

Tácăgi c a lu năv năt pătrungăvàoănghiênăc uăđ iăt

ngălàăcácădoanhă

nghi păngoàiăqu cădoanhătrênăđ aăbànăthànhăph HàăN i. Trong lu năv nătácă
gi đãăs d ngăph

ngăphápăthu th p s li uăs ăc păđ phânătíchăth c tr ng

qu nă lỦă thuă thu đ i v i khu v că ngoàiă qu c doanh t đóă đ xu tă cácă gi i
phápăđ hoànăthi năcôngătácăqu nălỦăthu ngoàiăqu cădoanhătrênăđ aăbànăthànhă
ph HàăN i.
"Các gi i pháp nh m t ng c

ng công tác thanh tra thu trên đ a bàn

Hà N i", Lu năv năth căs ăQu nălỦăkinhăt c a Phi Vân Tu n,ăHàăN i, 1997;
Trong lu năv n,ătácăgi nh n m nh thanh tra thu làăm tăcôngăc qu n
lỦătàiăchínhăcóăhi u l c,ăđ m b oăchoăphápălu t,ăcácăchínhăsáchăch đ vàăk
ho chăngânăsáchăNhàăn

căđ

c ch păhànhănghiêmăch nh.

"Nh ng gi i pháp ch y u ch ng th t thu thu trên đ a bàn Ngh An
trong giai đo n hi n nay", Lu nă v nă th că s ă Qu nă lỦă kinhă t c aă oànă
H ngăV ,ăHàăN i, 1999.
iăt

ngănghiênăc uălàăcácădoanhănghi p ho tăđ ng trênăđ aăbànăt nh

Ngh An. Lu năv năth iăxemăxétănh ng h n ch t n t iătrongăquáătrìnhăqu n
lỦăthu d năđ n th t thu ho c n p ch m c aăcácădoanhănghi pătrênăđ aăbàn.ă
" Qu n lý thu thu ngoài qu c doanh trên đ a bàn t nh Qu ng Ngãi Th c tr ng và gi i pháp”Lu n v n th c s kinh t c a Nguy n Tú Uyên, Hà
n i, 2011
Qu nălỦăthuăthu đ i v i khu v c kinh t ngoàiăqu c doanh r t r ngăvàă
đaăd ng, ph m vi c aă đ tàiătrênă t pătrungănghiênă c u v qu nălỦăthuăthu
khu v că NQDătrongă cácăho tăđ ng s n xu t kinh doanh – d ch v trênă đ a
bànăt nh Qu ngăNgãiăg m:ăCôngătyăC ph n,ăCôngătyăTráchănhi m h u h n
4

Thang Long University Libraty


(TNHH), Doanh nghi păt ănhân,ăH kinhădoanhăcôngăth
v t n mă 1999-2001. Lu nă v nă s d ngă ph

ngă phápă lu n duy v t bi n

ch ngăvàăduyăv t lich s c a ch ngh aăMác-Lêninăt ăt
K t h p ch t ch gi aălỦălu năvàăth c ti n,ăph

ngănghi păvàăd ch
ng H ChíăMinh.ă

ngăphápăth ngăkê,ăt ng h p,

phânătích,ăsoăsánhăđ rútăraănh ng k t lu n c n thi t
“Qu n lý thu thu nh p doanh nghi p t i c c thu Thành ph

à

N ng” , Lu n v n th c s kinh t c a Lý Vân Phi, à N ng, 2011.
iăt

ngănghiênăc u c a lu năv nălàăcácăv năđ lỦălu năvàăth c ti n

liênăquanăđ năcôngătácăqu nălỦăthu TNDN t i C c thu TPă àăN ng. Ph m vi
nghiênăc u c a lu năv nălàăcôngătácăqu nălỦăthu TNDNăđ i v iăcác doanh
nghi p do C c thu thànhăph
– 2009.ăPh

ngăphápănghiênăc u d aă trênăc ă s ph

bi n ch ng k t h p v iăcácăph
soăsánh,ăph

àăN ng tr c ti p qu nălỦătrongăgiaiăđo n 2007
ngăphápălu n duy v t

ngăphápăc th nh :ăPh

ngăphápăt ng h p,

ngăphápăphânătíchăth c ch ngăđ phânătíchăth c tr ngăcôngătácă

qu nă lỦă thu TNDNă đ i v iă các doanh nghi p do C c thu thànhă ph

àă

N ng tr c ti p qu nălỦ.
“Th c tr ng công tác qu n lý thu GTGT c a các doanh nghi p ngoài
qu c doanh trên đ a bàn t nh Phú Th ”, Lu năv năTh c s ăQu nălỦăkinhăt
c a Nguy năMinhăTú,ăHàăn i, 2008.
iăt

ngănghiênăc u c a lu năv nălàăcácăv năđ lỦălu năvàăth c ti n

liênăquanăđ năcôngătácăqu nălỦăthu GTGT c aăcácădoanhănghi păngoàiăqu c
doanhătrênăđ aăbànăt nhăPhúăTh . Ph măviănghiênăc u c a lu năv nălàăcôngătácă
qu nălỦăthu GTGTăđ i v iăcácăDNăngoàiăqu c doanh do C c thu t nhăPhúă
Th tr c ti p qu nălỦ.ăTrongălu năv n,ătácăgi s d ngăph

ngăphápăt ng h p,

soăsánh,ăphânătíchăth c tr ngăđ t đóăđ xu tăcácăgi iăphápăt ng c
tácăqu nălỦăthu GTGTătrênăđ aăbàn.
- Ngoàiăra,ănghiênăc u qu nălỦăthuăthu nóiăchungăcóăđ tài:
5

ngăcôngă


"Nâng cao hi u qu qu n lý thu thu

Vi t Nam trong quá trình đ i

m i", Lu năv năth căs ăKinhăt c a Tr nhăHoàngăC ,ăHàăN i, 2004.
“Hoàn thi n qu n lý thu thu đ i v i doanh nghi p

nay”, Lu năv năth căs ăkinhăt c aăD

n

c ta hi n

ngăVi tăHà,ăHàăN i, 2005;

Ph măviănghiênăc u c a lu năv năgi i h nătrongăl nhăv c qu nălỦăthuă
thu đ i v i doanh nghi p c aăc ăquanăthu n iăđ aăvàătrongăkho ng th i gian
t n mă1990ăđ n 2005.ăTácăgi đãăv n d ngăph
vàăph

ngăphápăduyăv t bi n ch ng

ngăphápăduyăv t l ch s đ nghiênăc uăvàătrìnhăbàyăcácăn iădungălỦă

lu năvàăth c ti n. Lu năv năs d ng m t s ph

ngăphápăkhácănhauănh ăk t

h p l ch s v iălôgíc,ăt ng h păvàăphânătíchăđ quaăđóărútăraăk t lu n.
“T ng c

ng công tác thanh tra thu

Vi t Nam”ăc a TS. Nguy n Th

ThanhăHoàiăđ ngătrênăT păchíăTàiăChínhăs 5-2013.
Trongă bàiă vi t,ă tácă gi trìnhă bàyă kháă chiă ti t nh ng n iă dungă c ă b n,

m t s k t qu côngătácăthanhătraăthu ; nh ngă u đi m, h n ch vàăph
h

ngă

ngăhoànăthi năcôngătácăthanhătraăthu .
“Ch ng gian l n, th t thu thu : Th c tr ng và gi i pháp” c aă Hàă

Minh L căđ ngătrênăT păchíăkinhăt s 9-2013.
Nh ngăcôngătrìnhănghiênăc uătrênăđãănêuălênăt

ngăđ iăsátăth c t v

nh ng t n t iă trongă côngă tácă qu nă lỦă thuă Ngână sáchă nhàă n

c t thu nói

chung.ăTuyănhiên,ăcóăđ tàiănghiênăc uătrênăph măviăquáăr ngănh ăđ aăbànăHàă
N i ho cănghiênăc uătrênălãnhăth Vi tăNam;ăcóăđ tàiăđiăsâuăvàoănghiênăc u
côngătácăqu nălỦăm t s c thu c th nh ăthu Giáătr giaăt ng,ăthu thu nh p
doanh nghi p;ă cóă đ tàiă nghiênă c u theo t ng ch că n ngă qu nă lỦă thu nh ă
qu nălỦăcôngătácăthanhătraăthu , qu nălỦăcôngătácăch ng gian l n, tr n thu ...
Trênăc ăs nh ngăđ tàiătrên,ătácăgi ti p t cănghiênăc uătheoăh

ngăchuyênă

sâu,ăc th vàăkhôngătrùngăl p v i nh ng k t qu ,ăcôngătrìnhăđãăcôngăb tr

c

đó.
6

Thang Long University Libraty


6. K t c u c a lu năv n
Ngoàiăph n M đ u, K t lu n, lu năv năg mă3ăch
Ch
nhàăn

ngă1:ăC ăs lỦălu n v ngânăsáchănhàăn

ngănh ăsau:

c; Qu n lỦăthu ngânăsáchă

c t thu
Ch

ngă2:ăTh c tr ng qu nălỦăthuăNgânăsáchănhàăn

c t thu t i Chi

c c thu trênăđ aăbànăhuy năBaăVì
Ch
nhà n

ngă3:ă

nhăh

ngăvàăgi i phápăt ngăc

c t thu trênăđ aăbànăhuy năBaăVì.

7

ng qu nălỦăthuăngânăsách


CH
N

NG 1: C ăS

LụăLU N V NGỂNăSÁCHăNHĨ

C; QU NăLụăTHU NGỂNăSÁCHăNHĨăN

1.1. NGỂNăSÁCHăNHĨăN

THU

CăVĨăTHUăNGỂNăSÁCHăNHĨăN

C

c

1.1.1ăNgơnăsáchănhƠăn
Ngânăsáchănhàăn

CT

călàăm t ph mătrùăkinhăt mangătínhăl ch s ,ănóăph n

ánhănh ng m t nh tăđ nh c aăcácăquanăh kinh t thu căl nhăv căphânăph i s n
ph măxãăh iătrongăđi u ki năcònăt n t i quan h hàngăhóaă- ti n t vàăđ
d ngă nh ă m tă côngăc th c hi nă cácă ch că n ngă c aă Nhàă n

cs

c.ă i uă nàyă cóă

ngh aălàăs raăđ iăvàăt n t i c a NSNN g n li n v i s n xu tăhàngăhóa, v i s
raăđ iăvàăt n t i c aăNhà n
Ngânăsáchănhàăn

c.

c ph c v cácănhuăc uăchiătiêuăc aăNhàăn

c cácănhuăc uăchiătiêuăđ uăđ

căvàăt t

c th aămãnăcácăngu n thu t thu , vay n vàă

cácăhìnhăth căthuăkhác.ăNSNNălàăh th ngăcácăm i quan h thu, chi gi a Nhàă

n

că vàă xãă h iă phátă sinhă trongă quáă trìnhă Nhàă n

că huyă đ ng, s d ngă cácă

ngu nă tàiă chínhă nh mă đ m b oă yêuă c u th c hi n ch că n ngă qu nă lỦ,ă đi u
hànhăn n kinh t - xãăh i (KT – XH)ăăthôngăquaăcácăb ng d toánăvàăquy t
toánă cácă ngu n thu, nhi m v chi b ng ti nă trongă quáă trìnhă th c hi n ch c
n ngăc aăNhàăn

c trong th i gian nh tăđ nhăth

Nh v y khái ni m v Ngân sách nhà n
sách nhà n
nhà n

ngălàăm tăn m.
c (NSNN) nói chung: “Ngân

c là toàn b các kho n thu, chi c a Nhà n

c có th m quy n quy t đ nh và đ

c.” [2, tr27]

c

1.1.2.1 Khái ni m, đ c đi m thu ngân sách nhà n
KhiăNhàăn

c c quan

c th c hi n trong m t n m đ b o

đ m th c hi n các ch c n ng, nhi m v c a Nhà n
1.1.2. Thu ngơnăsáchănhƠăn

c đã đ

c

căraăđ i,ăđ ăcóăngu nătàiăchínhăchiătiêuăchoăs ăt năt iăvàă

ho tăđ ngăc aămình,ăNhàăn

căđ tăraăch ăđ ăthu ăkhoáămàăng

iădân ph i cóă

8

Thang Long University Libraty


ngh aăv đóngăgópăđ ăhìnhăthànhănênăqu ăti năt ăc aăNhàăn
n

căs ăd ngănóăđ ănuôiăb ămáyăNhàăn

c.ăLúcăđ u,ăNhàă

c;ăsauăđóăph măviăs ăd ngăđ

r ngăd nătheoăs ăphátătri năc aăcácăch căn ng,ănhi măv ăc aăNhàăn
nay,ă Nhàă n

că cònă s ă d ngă ngână sáchă nhàă n

căm ă

c.ăNgàyă

că đ ă chiă tiêuă choă cácă kho nă

phúcăl iăxãăh iăvàăphátătri năkinhăt .ăDoăđó,ăthuăngânăsáchănhàăn

căđóngăvaiă

tròăr tăquanătr ng.
Thu ngânăsáchănhàăn

călàăvi căNhà n

cădùngăquy năl căc aămìnhăđ ă

t pătrungă m tăph nă ngu nătài chínhăqu căgiaăhìnhăthànhăqu ă ngânăsáchă nhàă
n

cănh mătho ămãnăcácănhuăc uăc aăNhàăn

Ngu nă tàiă chínhă đ

că t pă trungă vàoă ngână sáchă nhàă n

kho nă thuă nh pă c aă Nhàă n

că đ

thamăgiaăphânăph iăc aăc iăxãăh iăd
n

c.
că làă nh ngă

că hìnhă thànhă trongă quáă trìnhă Nhàă n

că

iăhìnhăth căgiáătr .ăThuăngânăsáchănhàă

că ph nă ánhă cácă quană h ă kinhă t ă n yă sinhă trongă quáă trìnhă phână chiaă cácă

ngu nătàiăchínhăqu căgiaăgi aăNhàăn

căv iăcácăch ăth ătrongăxãăh i.ăS ăphână

chiaăđóălàăm tăt tăy uăkháchăquan,ăxu tăphátăt ăyêuăc uăt năt iăvàăphátătri nă
c aăb ămáyăNhàăn
h iăc aăNhàăn

c.ă

căc ngănh ăyêuăc uăth căhi năcácăch căn ngăkinhăt ă- xãă
iăt

ngăphânăchiaălàăngu nătàiăchínhăqu căgiaălàăk tăqu ă

doălaoăđ ngăs năxu tătrongăn

căt oăraăđ

căth ăhi năd

V ăm tăn iădung,ăthuăngânăsáchănhàăn
ph iăd

iăhìnhăth căti năt .

căch aăđ ngăcácăquanăh ăphână

iăhìnhăth căgiáătr ăn yăsinhătrongăquáătrìnhăNhàăn

cădùngăquy năl că

t pătrungăm tăph năngu nătàiăchínhăqu căgiaăhìnhăthànhăqu ăti năt ăt pătrungă
c aăNhàăn

c.

M tă đ că đi mă n aă c aă thuă ngână sáchă nhàă n

că làă g nă ch tă v iă th că

tr ngăkinhăt ăvàăs ăv năđ ngăc aăcácăph mătrùăgiáătr ănh ăgiáăc ,ălãiăsu t,ăthuă
nh p,…ăS ăv năđ ngăc aăcácăph mătrùăđóăv aătácăđ ngăđ năs ăt ngăm căthu,ă
v aăđ tăraăyêuăc uănângăcaoătácăd ngăđi uăti t c aăcácăcôngăc ăthuăngânăsáchă
nhàăn

c.
9


1.1.2.2 N i dung c a thu ngân sách nhà n
Thuăngânăsáchănhàăn

c

căbaoăg m:

- Thu ,ă phí,ă l phíă doă cácă t ă ch că vàă cáă nhână n pă theoă quyă đ nhă c aă
phápălu t.
- Cácăkho năthuăt ăho tăđ ngăkinhăt ăc aăNhàăn
+ăThuănh păt ăv năgópăc aăNhàăn
+ăTi năthuăh iăv năc aăNhàăn

cănh :

căvàoăcácăc ăs ăkinhăt ;

căt iăcácăc ăs ăkinhăt ;

+ăThuăh iăti năchoăvayăc aăNhàăn

că(c ăg căvàălãi).

- Thuăt ăho tăđ ngăs ănghi p
- Thuăt ăbánăho căchoăthuêătàiănguyên,ătàiăs năthu căs ăh uăNhàăn

c.

- Thuăkhác:ăNh ăthuăt ăph t,ăt chăthu,ăt chăbiênătàiăs n,…
Vi căphânălo iăcácăkho năthuăngânăsáchăNhàăn

căcóăỦăngh aăthi tăth că

trongăvi căphânătích,ăđánhăgiáăvàăqu nălỦăcácăngu năthuăngânăsáchănhàăn

c.ă

Cóăhaiăcáchăphânălo iăph ăbi nălà:
- Phânălo iătheoăn iădungăkinhăt :ă
Phânălo iăcácăkho năthuăngânăsáchă nhàăn

cătheoăn iădungăkinhăt ălàă

c năthi tăđ ăth yărõăs ăphátătri năc aăn năkinhăt ,ătínhăhi uăqu ăc aăn năkinhă
t .ăTheoăcáchăphânălo iănày,ăcóăth ă chiaă cácă kho năthuăngânăsáchă nhàă n

că

thànhăhaiănhóm:
+ăNhómăthuăth

ngăxuyênăcóătínhăch tăb tăbu căg m:ăThu ,ăphí,ăl ăphíă

v iănhi uăhìnhăth căc ăth ădoălu tăđ nh.
+ăNhómăthuăkhôngăth
kinhăt ăc aăNhàăn

ngăxuyênăbaoăg măcácăkho năthuăt ăho tăđ ngă

c,ăthuăt ăho tăđ ngăs ănghi p,ăthuăti năbánăho căchoăthuêă

tàiăs năthu căs ăh uăNhàăn

căvàăcácăkho năthuăkhácăđãăk ă ătrên.

- Phânălo iătheoăyêuăc uăđ ngăviênăv năvàoăngân sáchănhàăn
Cóăth ăchiaăcácăkho năthuăngânăsáchănhàăn

c:

căthành:

10

Thang Long University Libraty


+ Thu trongă cână đ iă ngână sáchă nhàă n

th

ngăxuyênăvàăthuăkhôngăth

c:ă Baoă g mă cácă kho nă thuă

ngăxuyên.

+ăThuăbùăđ p thi uăh tăngânăsáchănhàăn
n

căkhôngăđápă ngăđ

vayătrongăn
n

c:ăKhiăs ăthuăngânăsáchănhàă

cănhuăc uăchiătiêuăvàăNhàăn

căph iăđiăvay,ăbaoăg mă

căt ăcácă t ngăl pădânăc ,ăcácă t ăch că kinhăt ă - xãăh i,ăvayăt ă

căngoài.
Cáchăphânălo iănàyăchoăphépăđánhăgiáăs ălànhăm nhăc aăngânăsáchănhàă

n

căvàăr tăcóăỦăngh aătrongăt ăch căđi uăhànhăngânăsáchănhàăn

1.2. QU NăLụăTHUăNGỂNăSÁCHăNHĨăN

CT

c.

THU

1.2.1ăNh ngăv năđ ăc ăb năv ăthu
1.2.1.1 Khái ni m và đ c đi m
Thu ălàăm tăhìnhăth căhuyăđ ngăngu nătàiăchínhăchoăNhàăn
lâuăđ i.ăKhiăNhàăn

căraăđ i,ăthu ătr ăthànhăcôngăc ăđ ăNhàăn

ngu năthuănh mătrangătr iăcácăchiătiêuăc aăNhàăn
tri nălâuădài vàăchoăđ nănay,ăcácăNhàăn

căđãăcóăt ă
căcóăđ

că

c.ăTr iăquaăquáătrìnhăphátă

căđ uăs ăd ngăthu ăđ ăphânăph iăcácă

kho năthuănh păvàăhuyăđ ngăngu năthuăchoăNhàăn

c.ăNhàăn

cădùngăquy nă

l căc aămìnhăbanăhànhăcácălu tăthu ăđ ăb tăbu cădânăc ăvàăcácăt ăch căkinhăt ă
đóngă gópă choă Nhàă n

c.ă Cácă nhàă kinhă đi nă c aă ch ă ngh aă Mácă đãă kh ngă

đ nh,ăm tătrongănh ngăquy năl căcôngăc aăNhàăn

călàăthuăthu .

Nh ăv y:ăThu là hình th c đóng góp ngh a v theo lu t đ nh c a các
pháp nhân và th nhân cho Nhà n
n

c nh m đáp ng nhu c u chi tiêu c a Nhà

c. [1, tr5]
Kháiăni măđó choăth y:ăN păthu ăvàoăngânăsáchănhàăn

s ăđóngăgópăc

călàăngh aăv ,ă

ngăb căc aăcácăch ăth ăn păthu ă(cácădoanhănghi păvàădână

c ).ăNgu năc aăthu ălàăm tăph năthuănh pădoălaoăđ ng,ădoăkinhădoanh,ădoăđ uă
t ătàiăchính,ădoăchuy năd chătàiăs n,…ămangăl i.

Thu ămangăs nătrongănóăcácăđ căđi măc ăb năsauăđây:
11


- Thu ălàăhìnhăth căđ ngăviênămangătínhăb tăbu cătrênănguyênăt călu tă
đ nh.ă óngă thu ă làă ngh aă v ă b tă bu că khôngă đ

că t ă ch i.ă Phână ph iă cácă

kho nă thuă nh pă quaă thu ă g nă v iă quy nă l c,ă s că m nhă c aă Nhàă n
n
ng

c.ă Nhàă

că d aă vàoă quy nă l că toăl nă c aă mìnhă đ ă năđ nhă cácă th ăthu ,ă b tăbu că
iă n pă thu ă ph iă th că hi nă đ ă Nhàă n

că cóă ngu nă thuă nă đ nh,ă th

ngă

xuyên,ăđ măb oătrangătr iăcácăkho năchiătrongăho tăđ ngăhàngăngàyăc aăNhàă
n

c màăv nă năđ nhăđ

căngânăsách nhàăn

c.

- Thu ălàăkho năđóngăgópăkhôngăhoànătr ătr căti păchoăng
v năđ ngăm tăchi uăkhôngăph iălàăkho năthùălaoămàăng
choăNhàăn

cădoăđ

căh

ngăcácăd chăv ădoăNhàăn

- Thu ălàăhìnhăth căđóngăgópăđ
tínhăgiaiăc păc aăNhàăn

iăn p.ăNóă

iăn păthu ăph iătr ă

căcungăc p.

căquyăđ nh tr

c.ăD ănhiên,ăthu ămangă

căđãăbanăhànhăraănó.ăM iăNhàăn

căl iămangătínhă

giaiăc păkhácănhauănênăkhiăv năd ngăcácăđ căđi măv năcóăc aăthu ăđ uăph iă
tìmăcáchăb oăv ăl iăíchăc aăgiaiăc pămàăNhàăn

căđ iădi n.

1.2.1.2 Phân lo i thu
- Phân lo i theo tính ch t chuy n giao c a thu :
Chuy năgiaoăthu ălàăvi căxácăđ nhăaiălàăng

iăn păthu ,ăaiălàăng

s ăph iăgánhăch uăthu .ăTheoătiêuăth cănàyăthu ăđ

iăth că

căchiaăthànhăhaiălo iăthu ă

làăthu ătr căthuăvàăthu ăgiánăthu.
+ Thu tr c thu: Là cácăth ăthu ătr căti păhuyăđ ngăm tăph năthuănh pă
c aăng
vàăng

iălàmăngh aăv .ă

căđi măc ăb năc aăthu ătr căthuălàăng

iăch uăthu ălàăm t.ăNóăđánhătr căti păvàoăng

iăn păthu ,ăt călàăng

cóăthuănh păch uăthu ălàmăgi măph năthuănh păc aăh .
t

ngăchuy năgiaoăgánhăn ngăthu ăchoăng

iăn păthu ă

iăkhácăch u.ă

iă

đâyăkhôngăcóăhi nă
n

căta,ăđóălàăcácă

th ă thu ă nh ă thu ă thuă nh pă doanhă nghi p,ă thu ă thuă nh pă cá nhân,ă thu ă s ă
d ngăđ tănôngănghi p.

12

Thang Long University Libraty


+ Thu gián thu: Làăcácăth ăthu ămàăng
choăng

iătiêuădùng,ăh ăkhôngăph iălàăng

thu ăgiánăthuălàăđ

iăch uăthu .ă

căđi măc ăb năc aă

căc uăthànhătrongăgiáăc ăhànhăhoá,ăd chăv ăđ ăbánăra.ă

đâyăcóăs ăchuy năgiaoăgánhăn ngăthu ăt ăng
ng

iăn păthu ăgiánăti păn păthu ă

iătiêuădùngăquaăăc ăch ăgiáăc .ă

n

iăn păthu ătheoălu tăđ nhăsangă

căta,ăđóălàăcácăth ăthu ăgiáătr ăgiaă

t ng,ăthu ătiêuăth ăđ căbi t,ăthu ăxu tăkh u,ăthu ănh păkh u,…
Thu ă tr că thuă cóă th ă tr că ti pă đi uă ti tă b tă thuă nh pă c aă cácă doanhă
nghi păvàăcáănhânănênăng

iătaăth

ngăs ăd ngăthu ăsu tălu ăti năđ ăđi u ti tă

nh ngăthuănh păcao.ăThu ăgiánăthuăl iăcóăt măquanătr ngătrongăvi căthúcăđ yă
giaoăl uăhàngăhoá,ăm ăr ngăho căthuăh păs ăl uăthôngăhàngăhoáănênăng
th

iătaă

ngăs ăd ngăthu ă su tăt ă l ă caoă th păkhácă nhauănh mă khuy nă khíchăhayă

h năch ăchúng.
- Phân lo i thu theo đ i t
D aăvàoăđ iăt

ng đánh thu

ngăđánhăthu ,ăngh aălàăthu ăđánhătrênăcáiăgì,ăthu ăđ

că

chiaăthành:
+ Thu thu nh p nh ă thu ă thuă nh pă cáă nhân,ă thu ă thuă nh pă doanhă
nghi p,…
+ Thu tài s n nh ăthu ă s ăd ngă tàiă s nă nhàă n
nông nghi p,ăthu ă tàiă nguyên,…),ăthu ă chuy nă nh

că (thu ă s ăd ngăđ tă

ngătàiăs nă (thu ă chuy nă

giaoăquy năs ăd ngăđ t,ăthu ămua,ăbánăcácătàiăs nănh ănhà,ăxeăc ,…).
+ Thu tiêu dùng đánhăvàoăhàngăhoá,ăd chăv ăl uăthôngătrênăth ătr
trongăn

ngă

căvàăxu tănh păkh uănh ăthu ăgiáătr ăgiaăt ng,ăthu ătiêuăth ăđ căbi t,ă

thu ăxu tăkh u,ăthu ănh păkh u,…
Cáchă phână lo iă nàyă giúpă choă vi că tìmă cácă gi iă phápă đ qu nă lỦ,ă khaiă
thác,ăb iăd

ng t ng ngu n thu ,ăđ ng th iăcònăgiúpăchoăvi căxemăxétăthu

v i vi căđ m b o qu nălỦăđ

căcácăho tăđ ngăkhác nhau,ăcácăngu n thu nh p

khác
13


1.2.1.3 Vai trò c a thu ngân sách nhà n

c t thu

Th nh t, b oăđ măngu nătàiăchínhăph căv ăho tăđ ngăc aăb ămáyăchínhă
quy năcácăc p
đ m b o ngu n l c v t ch t cung c pă choă toànă b cácă ho tă đ ng
kinh t - xãă h i, an ninh - qu că phòngă vàă đápă ngă cácă phúcă l iă xãă h i cho
nhânădân,ăthuăngânăsáchăt thu cácăc p ph iăkhaiăthácăđ yăđ cácăngu n thu
t thu t i đ aăph

ng theo lu tăđ nh.ă

m b oăthuăđúng,ăthuăđ , k p th i,ăđápă

ng nhu c uăchiătiêuăchoăcácăcôngăvi c thu c ch căn ngănhi m v theo quy
đ nh c a lu tăNSNNăvàăcácăv năb năphápălu t v thu .
Th hai, b oăđ măth că hi năvaiătròăNhàăn

c,ăb oăv ă anăninhătr tăt ,ă

chínhătr ,ăv năhóa,ăxãăh iătrênăđ aăbànă
Thôngăquaăngânăsáchăt thu ,ăcácăho tăđ ng kinh t ,ăchínhătr ,ăv năhoá,ă
xãăh iătrênăđ aăbànăđ

căduyătrì,ă năđ nh: Cácăho tăđ ng c aă

ng, c aăcácă

đoànăth th c hi năcácăchínhăsáchăxãăh i, b oăđ măcácănhuăc uăvàăđi u ki n
s ng, c i thi nă đ i s ngănhână dânăvàă nângă caoănh n th c c aă ng
ch tr

ng,ăđ

ng l i,ăchính sáchăc aă

ng, c aăNhàăn

iădânăv

c, b o v thànhăqu

cáchăm ngăvàăgi gìnăanăninhă- qu căphòng.

Trongăcácăch căn ngăc a Nhàăn

c, ch căn ngăđ m b o an ninh tr t t ,

qu căphòng,ăchínhătr ,ăv năhoá,ăxãăh iăđóngăvaiătròăđ c bi t quan tr ng.ă âyălàă
côngăc quy n l c c a Nhàăn

c, nh m b o v Ủăchíăc a Nhàăn

ki năanătoànăđ phátătri n m i m t.ă

c, t oăđi u

đ m b o cho ch căn ngăđ c bi tănày,ă

thuăngânăsáchăt thu các c p c n ph iăcóăk ho ch c th , chi ti t.
Th ba, thuăngânăsáchăt ăthu ă - côngăc ăthúcăđ y,ăphátă tri nă năđ nhă
kinhăt
th c hi n t t chi năl

c kinh t - tàiăchínhăc a c p tr ngă

ng, c p

thànhăph , c p huy n c n ph i s d ngăcácăcôngăc s năcóăc aămìnhăđ đi u
ti t,ăđ nhăh

ng. M t trong nh ngăcôngăc đ c l călàăthuăngânăsáchăt thu . S

14

Thang Long University Libraty


khôngăcóăm tăc ăc u kinh t

năđ nh,ăphátătri n n u b quaăcôngăc này.ăCácă

c p ph iăc năc vàoăth m nh c aăđ aăph
c ăc u kinh t ,ăkíchăthíchăphátătri n.ă

ngămìnhăđ đ nhăh

ng,ăhìnhăthànhă

ng th i cácăc păchínhăquy n ph i cung

c păkinhăphí,ăv năđ uăt ,ăh tr v c ăs h t ng, t oămôiătr

ng thu n l i cho

cácădoanhănghi p ho tăđ ng.
Thuăngânăsáchăt thu th c hi n năđ nhăvàăthúcăđ yăt ngătr
thôngăquaăs kíchăthích,ăt oăhànhălang,ămôiătr

ng kinh t

ngăphápălỦăđ m b oăcácăngu n

v năđ đápă ng nhu c uăxâyăd ng kinh t vàăcácăho tăđ ngăv năhoáăxãăh iătrênă

đ aăbàn,ăgópăph n năđ nhăvàăphátătri n s n xu t, năđ nh n n kinh t qu cădân.
Th t , đ măb oăcôngăb ngăxãăh i,ăgi ăgìnămôiătr

ng

âyălàăvaiătròăkhôngăth thi uăđ i v iăngânăsáchăm i qu căgia.ăNóăcóătácă
d ng xoa d u n n kinh t th tr

ng.ăNh ăchúngătaăđãăbi t, kinh t th tr

ngălàă

ch y theo l i nhu n b t ch p h u qu .ăDoăđó,ăm t lo tăcácăv năđ x yăđ n: Th t
nghi p, h ng năcáchăgiàuănghèoăt ng,ăkhôngăquanătâmăđ năng
ng

iătànăt t, l aăđ o, chi măđo t,ămôiătr

iăgià,ătr nh ,

ngăôănhi m... Nh ngăđi uăđóăt o ra

cho n n kinh t - xãăh i m t v c th măphíaătr

c. Cácăc p theoădõiăcácăbáoăcáoă

t ng h p t c p c s ph iăcóăbi năphápăgi i quy t.
Ngoàiă vi că quană tâmă đ nă đ i s ng v t ch t c aă ng
th

iă laoă đ ng, ph i

ngăxuyênăquanătâmăđ năđ i s ngăv năhoá,ătinhăth n c a qu năchúng,ăc i

t oă cácă sână ch i,ă ph

ngă ti n gi iătríălànhă m nh, ti n b .ă Cácă d ch v côngă

c ngănh ăgiáoăd c, y t ph i gi măđ
c ngăđ

căchiăphíăchoăng

iădân,ălàmăsaoăđ ai

c h căhành,ăch măsócăs c kho đ yăđ .

1.2.1.4 Nguyên t c qu n lý thu ngân sách t thu
Th nh t, nguyênăt c th ng nh t trong qu nălỦăthuăNSNNăt thu :
M i kho n thu NSNN t thu ph iătuânăth theo nh ngăquyăđ nh c a
lu tăNSNNăvàăph iăđ

c d toánăhàngăn măđ

căc ăquanăcóăth m quy năphêă

duy t. T t c cácăkhâuătrongăchuătrìnhăthuăNSNNăt thu khi tri n khai th c
15

hi n ph iăđ tăd

i s ki mătra,ăgiámăsátăc aăc ăquanăquy n l căNhàăn

c.

Ho tă đ ng thu NSNN t thu đòiă h i ph iă cóă s th ng nh t v i ho t
đ ng kinh t - xãăh i c a t ngăvùng, mi n,ăđ aăph

ng.

Th hai, nguyênăt cădânăch :
S tham gia c aăxãăh i,ăcôngăchúngăđ

c th c hi n trong su tăchuătrìnhă

ngână sách,ă t l p d toán,ă ch pă hànhă đ n quy tă toánă ngână sách,ă th hi n
nguyênăt cădânăch trong qu nălỦăngânăsách.ăS tham gia c a ng

iădânăs

làmăchoăngânăsáchăminhăb chăh n,ăcácăthôngătinăngânăsáchătrungăth c,ăchínhă
xácăh n.
Tuyănhiên,ăth c hi nădânăch ,ăt ngăc
ng

ng s tham gia ho tăđ ng c a

iădânătrongăqu nălỦăthuăngânăsáchăđôiăkhiălàmăchoăqu nălỦăthuăngânăsáchă

tr nênăkhóăkh n. Cácănhàălãnhăđ o s ph iăđ i m t v iăcácăỦăki n,ăcácălu ng
quanăđi măkhácănhauăc aăng

iădân,ăđôiăkhiălàănh ngăhànhăđ ngămangătínhă

l i d ng, ch ngăđ i.
Th ba, nguyênăt căcôngăkhai,ăminhăb ch:
Th c hi nă côngă khai,ă minhă b ch trong qu nă lỦă s t oă đi u ki n cho
c ngăđ ngăcóăth giámăsát,ăki măsoátăcácăquy tăđ nh thu, h n ch nh ng th t
thoátăvàăđ m b oătínhăhi u qu .ăNguyênăt căcôngăkhai,ăminhăb chăđ

c th c

hi n trong su tăchuătrìnhăthuăngânăsáchăt thu .
Th t , nguyênăt căquyătráchănhi m:
Nhàăn

călàăc ăquanăcôngăquy n, s d ngăcácăngu n l c c aănhânădână

th c hi năcácăm cătiêuăđ ra.ă âyălàănguyênăt căyêuăc u v tráchănhi m c a
cácăđ năv ,ăcáănhânătrongăquáătrìnhăqu nălỦăthuăngânăsách,ăbaoăg m:
Quyătráchănhi m gi iătrìnhăv cácăho tăđ ngăthuăngânăsáchăt thu , ch u
tráchănhi m v cácăquy tăđ nh thuăngânăsáchăt thu c aămình.
Quyătráchănhi măđ i v iăc ăquanăqu nălỦăc pătrênăvàătráchănhi măđ i
v iăcôngăchúng,ăđ i v iăxãăh i.
Quyătráchănhi măyêuăc uăphânăđ nhărõăràngăquy n h năvàătráchănhi m

16

Thang Long University Libraty

c a t ngăcá nhân,ăđ năv ,ăchínhăquy năcácăc p trong th c hi n thu NSNN t
thu theo ch tăl

ngăcôngăvi căđ tăđ

c.

Th n m, nguyênăt cărõăràng,ătrungăth c,ăchínhăxác:
M i kho n thu ph iăđ

căghiăđ yăđ vàoăk ho ch thu NSNN t thu ,

vàoăs vàăquy tătoánăthuărànhăm ch. Ch cóăk ho chăthuăngânăsáchăđ yăđ ,
tr n v n m i ph năánhăđúngăm căđích,ăchínhăxácăvàăđ m b oătínhăminhăb ch
c aăcácăkho n thu.
Nguyênăt cănàyălàăc ăs , t o ti năđ cho m iăng
đ

căch

ph iăđ

ngătrìnhăho tăđ ng c aăchínhăquy năđ a ph

iădânăcóăth nhìnănh n
ngăvàăch

c ph năánhă vi c th c hi năchínhăsáchătàiăchínhăđ aăph

ngătrìnhănàyă
ng.

1.2.2. Qu nălýăthuăngơnăsáchăt ăthu ăă
1.2.2.1 N i dung qu n lý thu ngân sách t thu
Qu nălỦăthuăNSNNănóiăchungăđ
n

c hi uălàăquáătrìnhătácăđ ng c aăNhàă

căđ n thu NSNN, nh mălàmăchoăcácăho tăđ ng c a NSNN m t m t theo

đúngăphápălu tăNhàăn

c, m tăkhácăkíchăthíchăkinhăt phátătri n, b iăd

ng,

t o l p ngu năthuăchoăngânăsách.
ThuăNgânăsáchăt thu , v b n ch t,ăc ngăch u s tácăđ ng c aăcácăch
th qu nă lỦă nh ă đ i v iă thuă NSNNă nóiă chung,ă songă cóă s h n ch v đ i
t

ngăvàăph măviăápăd ng.
Nh ăv yăcóăth hi u qu nălỦăthuăngânăsáchăt thu làăho tăđ ng c aăcácă

ch th qu nălỦăthôngăquaăvi c s d ngăcóăch đ nhăcácăph

ngăphápăqu nălỦă

vàăcácăcôngăc qu nălỦăđ tác đ ngăvàăđi u ch nh ho tăđ ng thu t thu c a
ngânăsáchăcácăc p nh măđ tăđ

căcácăm cătiêuăđãăđ nh.

Quáătrìnhătácăđ ngăvàăđi u ch nh c aăcácăch th qu nălỦălà:
V n d ngăcácăch căn ngătàiăchínhăđ ho chăđ nh chi năl

c, k ho ch,

chínhăsách,ăch đ liênăquanăđ n vi căthuăngânăsáchăt thu cácăc p.
V n d ngăcácăph

ngăphápăthíchăh pătácăđ ngăđ năquáătrìnhăthuăngână

17