Nghị luận về con đường tương lai

NGHỊ LUẬN VĂN HỌC
Bài văn nghị luận về con đường tương lai
Nhà văn Lỗ Tấn từng khẳng định: “Kỳ thực trên mặt đất vốn làm gì có đường.
Người ta đi mãi thì thành đường thôi”
Nhà thơ Robert Frost viết: “Trong rừng có nhiều lối đi, và tôi chọn lối đi không có
dấu chân người”
Bạn sẽ chọn lối đi đã được người ta đi mãi mà thành đường, hay lối đi không có
dấu chân người?
Mức độ của hạnh phúc được đo lường bằng tình thương. Thành công ở tương lai
do biết chọn con đường hôm nay. Đường đi vào cuộc sống lại có nhiều lối để chọn.
Có những đường chỉ cần bước theo dấu chân trước mà đi, cũng có những lối phải
khám phá bằng chính năng lực của bản thân. Đó có thể là con đường kinh tế,
đường công danh, sự nghiệp, đường học hành, đường hạnh phúc…. Hơn nữa, quan
niệm về con đường của mỗi người người lại khác nhau. Chung quy lại tất cả mọi
người ai cũng muốn có cuộc sống hạnh phúc. Như nhà văn Lỗ Tấn từng khẳng
định: “Kỳ thực trên mặt đất vốn làm gì có đường. Người ta đi mãi thì thành đường
thôi” cong nhà thơ Robert Frost lại viết: “Trong rừng có nhiều lối đi, và tôi chọn
lối đi không có dấu chân người”.
Giả thuyết hiện hữu về trời đất của các nhà khoa học cho rằng: sự hình thành của
vũ trụ khởi đầu bằng vụ nổ big bang. Trải qua hàng tỉ tháng trật tự trong trời đất
mới được tào nên, thời gian phải trôi vào quên lãng hàng triệu năm thì trái đất mới
hình thành. Điều này cũng đồng nghĩa lúc mới hình thành nên quả đất thì “chưa có
những con đường”, mặt đất đang ở trong tình trạng hỗn độn. Chỉ khi vạn vật được
hiện hữu, đặc biệt sự phát triển của các động vật biết đi thì “những con đường bắt
đầu hình thành”. Quả thật, một dấu chân đi qua thì chưa thể gọi là con đường. Con
đường được mang ý nghĩa chính nó khi có vô số bước chân nối tiếp nhau. Nơi sa
mạc hoang vu, một dấu chân đi qua thì không thể gọi là đường. Một lần đi qua
chưa chắc khách bộ hành sẽ tới đích, biết đâu đó là dấu chân của kẻ lạc lối và sẽ bị
chết khát giữa sa mạc khô khan. Còn muốn qua được bên kia của sa mạc, người lữ
hành phải đi theo lối có nhiều bước chân đã đi qua. Tuân thủ điều này thì cơ hội
tồn tại của khách bộ hành sẽ rất cao và có thể tránh được những bất trắc xảy đến.

Nói khác hơn, bất kỳ một miền đất nào cũng không có những con đường có sẵn,
chỉ khi nào có sự hiện hữu của con người cùng với những nhu cầu trong cuộc sống


nên con người phải tạo ra những con đường. Ở trong chừng mực nào đó cũng
chính là ý hướng về sự hình thành con đường mới mà Lỗ Tấn muốn nhắm tới.
Cuộc sống có nhiều lối đi, chẳng ai phủ nhận điều này. Tương lai được thành công
mĩ mãn, không phải là ước mơ của riêng ai, nhưng là mơ ước chung của hết thảy
mọi người. Cũng như “trong rừng có nhiều lối đi” thì ai cũng công nhận. Bởi rừng
là tài nguyên để con người khai thác, là thức ăn cho muôn sinh vật, là “hũ thuốc”
để con người lấy ra những “linh dược”, là “khẩu phần” mà Thượng Đế ban tặng để
loài người rút ra những “bữa ăn”. Sự hình thành của những lối đi cũng từ đây mà
có. Tuy nhiên, người đi tìm “linh dược” bước theo dấu chân người đi trước đôi khi
về tay trắng. Kẻ đi kiếm “bữa ăn” đi theo đường có sẵn đôi lần về tay không. Tuy
nhiên, lạc lối giữa rừng sâu thấy được một lối đi là cả “trời mơ ước”. Vì nhờ đó mà
kiếm được đường về. Ở mực độ cần thiết ta cũng có thể khẳng định về sự khai phá
những con đường mới mà nhà thơ Robert Frost muốn đề cập tới.
Bên cạnh đó, “chọn một lối đi không có dấu chân người”, nghĩa là không dựa vào
những con đường có sẵn, nhưng khám phá ra con đường mới. Đôi khi, đây là lựa
chọn mạo hiểm, sẽ gặp nhiều bất trắc phía trước những bước chân. Nói đúng hơn,
đây là một sự liều lĩnh, giống như “ngàn cân treo sợi tóc”, những thất bại luôn cận
kề. Nhưng như thế không có nghĩa, sẽ chẳng bao giờ thành công. Bởi trong tận
hang sâu vẫn tìm thấy thạch nhũ, hạt cát trong trái tim con trai biển cũng có thể
thành ngọc châu. Hơn nữa thỏa mãn được ước mơ còn hơn cứ sống trong ân hận,
tìm được niềm vui từ sự mạo hiểm còn hơn sống ủ rũ với tháng ngày.
Qua đó cho thấy, sự hình thành của con đường bao giờ cũng cần sự khai phá, có
được những lối đi cần những bước khởi đầu. Cũng giống như có chén rượu nồng
người thì rất cần người pha chế. Có được những bản tình ca du dương thì tài ba của
nhạc sĩ rất cần thiết. Đây cũng chính là điểm giống nhau mà ta bắt gặp trong tư
tưởng của hai tác giả. Tuy nhiên, trong cuộc sống bản tình ca dù hay đến mấy thì

nghe lắm cũng nhàn, rượu nồng uống mãi cũng say. Cứ bước mãi trên một con
đường thì lối đi sẽ mau hư hoại và buồn chán biết mấy. Vì thế, chọn cho riêng
mình con đường có sẵn hay khám phá cho bản thân một hành trình mới để đi là
quyết định của mỗi người và cũng chính là điểm khác biệt ở đây.
Trong cuộc sống, có những người bị người đời chê “ngây thơ trong ước mơ”, “dại
khờ trong lý tưởng” vì đã chọn cho mình lối đi chưa có dấu chân. Nhưng đối với
họ, cái “ngây thơ” đó sẽ thỏa mãn được những đam mê, khát vọng. Cái “khờ dại”


nhưng lại được khẳng định giá trị của bản thân. Khẳng định được giá trị của bản
thân cũng như thỏa mãn được những đam mê, khát vọng để bị người đời khinh chê
là “ngây thơ, khờ dại” thì cũng chẳng đáng chi. Thiết nghĩ, trong thời đại công
nghệ thông tin, kinh tế thị trường đang từng bước thay đổi từng giờ, thì chọn
những ước mơ, lý tưởng bị cho là “ngây thơ, khờ dại” cũng là điều cần thiết. Bởi
trong cuộc sống chẳng có ai đi thay cho nhau dù một bước trên đường đời. Con
đường của ai thì người đó phải tự đi. Hơn nữa, đòi hỏi của cuộc sống là phải không
ngừng sáng tạo cũng như đổi mới từ tư duy đến hành động, từ suy nghĩ đến việc
làm.
Xét ở phạm vi kinh tế: nếu không có những bước đột phá trên thị trường, từ chất
lượng cũng như số lượng của sản phẩm, hay những sáng tạo trong khâu quản lý và
quảng cáo của mặt hàng, thì thử hỏi công ty liệu có đủ sức cạnh tranh một cách
sòng phẳng với các công ty khác hay không? Ở lãnh vực học hành cũng vậy, một
học sinh chỉ học những kiến thức cơ bản mà thầy cô truyền thụ ở lớp, về nhà không
chịu nghiên cứu, tìm hiểu, đào sâu thêm những vấn đề liên quan thì học lực cũng
chỉ mức bình thường. Còn trong đời sống gia đình, nếu chỉ xem cưới được nhau là
đích điểm của hôn nhân, mà không chịu vun vén tình yêu sau ngày cưới, không
còn cảm giác nhớ thương, hay những sáng tạo mới trong đời sống vợ chồng, thì
hôn nhân sẽ trở thành gánh nặng. Trên những quốc lộ cũng vậy, không nới rộng,
không làm thêm những xa lộ, những đường cao tốc thì nạn kẹt xe, cũng như nảy
sinh nhiều vấn đề khác là lẽ đương nhiên. Tầm ảnh hưởng của việc sáng tạo nên

những con đường mới trong mọi lãnh vực sẽ giúp cho đời sống của con người về
tinh thần cũng như vật chất được văn minh, hiện đại hơn.
Nêu lên những ích lợi của việc sáng tạo nên những con đường mới không có nghĩa
chúng ta sẽ phủ nhận hay phá hủy những lối đi cũ. Ngược lại, sự phát triển ở tương
lai thì kế thừa những giá trị đã được công nhận ở quá khứ là điều cần thiết. Không
thể biện minh cho việc phát triển những con đường hay những sáng tạo mới mà bỏ
qua các ích lợi cũ. Bởi những thành tựu trong quá khứ có sức sống với thời gian,
nhất là ở lãnh vực tri thức và khoa học. Cũng chính những thành tựu này là nền
tảng để xây dựng nên cái mới. Tuy nhiên, điểm cốt yếu của việc khám phá nên
những con đường mới đi đến đâu mới là điều quan trọng. Bỏ cả một đời làm nên
những con đường mới kết quả đưa tới vực thẳm thì thật uổng công. Như hoa hướng
dương luôn hướng về phía mặt trời mọc để tìm sức sống thì hướng đi của những


con đường mới phải hướng đến “Chân Thiện Mỹ” là điểm cùng tận nhằm mang tới
cho con người một cuộc sống hạnh phúc.
Nhạc sĩ Đức Huy đã viết: “tìm một con đường, tìm một lối đi, ngày qua ngày, đời
nhiều vấn nghi….”. Đó không chỉ là lời khắc khoải của tác giả mà còn niềm thao
thức cho hết thảy những ai đang sống trong kiếp bụi trần. Có thể là âu lo trên con
đường công danh, trên hành trình đi tìm sự nghiệp, giữa lối kiếm hạnh phúc. Lựa
cho riêng mình một lối đi là điều cần thiết, nhưng sẽ tốt hơn nếu trên con đường đã
chọn biết khám phá ra những “chân trời” mới, để xây dựng không chỉ cho riêng
mình mà còn cho những ai liên hệ với bản thân có một cuộc sống hạnh phúc. Hiểu
cho được giá trị của những khám phá bằng sự kiên trì và nỗ lực của bản thân, ta
hãy vạch ra cho mình một con đường mới, để khi kết thúc cuộc hành trình ta sẽ
nhận được những thành công mĩ mãn, không thất vọng vì lựa chọn lối đi.