Tìm hiểu và xây dựng môi trường giáo dục

TÌM HIỂU VÀ XÂY DỰNG
MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC
Trình bày: Lưu Quang Ban


Nội dung
Nội dung 1: Tìm hiểu về MTGD ở trường
trung học hiện nay
Nội dung 2: Xây dựng môi trường giáo dục
thân thiện ở trường trung học hiện nay
Nội dung 3 : Biện pháp xây dựng MTGD thân
thiện ở trường trung học hiện nay


Kết quả
- Thực hành tìm hiểu, đánh giá MTGD của trường
trung học nơi anh (chị) đang công tác;
- Nêu các giải pháp xây dựng trường trung học
thân thiện;
- Thực hành một biện pháp để xây dựng trường
trung học của anh (chị) đạt trường học thân thiện;
- Thực hành một nội dung cụ thể để xây dựng môi
trường lớp học thân thiện.


Hoạt động 1: Thảo luận nhóm
1. Môi trường giáo dục được hiểu thế nào? Các yếu tố tạo nên
MTGD?
2. MTGD nhà trường ảnh hưởng như thế nào đối với sự phát
triển nhân cách của HS? Nhiệm vụ của CB, GV ở trường
THPT?

3. Tại sao nhà trường phải xây dựng trường học thân thiện?
Trường học thân thiện là trường học như thế nào?
4. Đánh giá tình hình thực tiễn môi trường giáo dục của nhà
trường đơn vị mình công tác?
5. Làm thế nào để nhà trường nơi anh (chị) công tác trở thành
môi trường giáo dục thân thiện? Cho ví dụ minh họa.


Anh chị quan niệm thế nào về MTGD?
1. Điền vào chỗ trống để thành câu hoàn chỉnh:
“Môi trường giáo dục là tòan bộ điều kiện ............mà trong
đó con người được giáo dục, được sống, lao động và học
tập, được sử dụng nhằm tác động đến sự hình thành nhân
cách của người học phù hợp với mục đích giáo dục đã
quy định.”
2. MTGD bao gồm:
a. MTGD gia đình
b. MTGD nhà trường
c. MTGD xã hội
d. Tất cả A,B,C


Đáp án
1. Điền vào chỗ trống để trỏ thành câu hoàn chỉnh
“Môi trường giáo dục là tòan bộ điều kiện vật chất và
tinh thần mà trong đó con người được giáo dục, được
sống, lao động và học tập, được sử dụng nhằm tác
động đến sự hình thành nhân cách của người học phù
hợp với mục đích giáo dục đã quy định.”
2. MTGD bao gồm:

a. MTGD gia đình
b. MTGD nhà trường
c. MTGD xã hội
d. Tất cả A,B,C


Môi trường giáo dục nhà trường
- MTGD nhà trường: là tập hợp những yếu tố về con người,
cơ sở vật chất kĩ thuật và phương tiện, các yếu tố quản lí
trong sự tương tác lẫn nhau một cách thường xuyên, tạo
điều kiện thuận lợi cho sự thành công của hoạt động học
tập, rèn luyện người học ở nhà trường.
- Môi trường học tập: là tập hợp những yếu tố không gian,
nhân lực, vật lực và tài lực tạo ra những điều kiện thuận lợi
cho việc học tập đạt kết quả tốt. Môi trường học tập cần
được tạo ra ở nhà trường, gia đình, cộng đồng và xã hội.
- Môi trường lớp học: tập hợp những yếu tố không gian,
nhân lực, vật lực và tài lực tạo ra những điều kiện thuận lợi
cho việc học tập của người học đạt kết quả tốt trong lớp
học.


Yếu tố nào tạo nên MTGD trường trung học?
* Giới thiệu một số hình ảnh một ngôi trường trung học
Truong THCS Phan Chu Trinh - Dalat.ppt
* Nêu cảm xúc của mình nếu được làm việc trong MT
nhà trường như vậy?
* Điều gì ấn tượng với bạn khi xem hình ảnh?
* Bạn mong muốn điều gì ở MTGD này? Với tư cách là
GV, HS.

* Yêu cầu GV liệt kê các yếu tố tạo nên MTGD của nhà
trường?


Các yếu tố cấu thành MTGD ở trường THPT
+ Các yếu tố khách quan là các yếu tố bên ngoài nhà trường ảnh
hưởng tới công tác giáo dục HS trong nhà trường. VD: Vị trí địa
lý, điều kiện kinh tế, xã hội, văn hóa giáo dục của địa phương,
cộng đồng nơi trường đóng; Gia đình học sinh...
+ Các yếu tố chủ quan là các yếu tố bên trong nhà trường tạo
nên những tác động trực tiếp ảnh hưởng tới công tác giáo dục
HS ở nhà trường. VD: Cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện
giáo dục (GD), dạy học (DH) của nhà trường; Chương trình GD,
DH; Các hình thức, phương pháp GD,DH, Các quy định, nội quy,
kỷ luật của nhà trường; Đội ngũ Cán bộ, GV nhà trường, Học
sinh; Công tác quản lý, kiểm tra, đánh giá các hoạt động của nhà
trường; Mối quan hệ các chủ thể GD trong nhà trường.


Các yếu tố cấu thành MTGD ở trường THPT
- Các yếu tố về cơ sở vật chất, trang thiết bị
trường lớp
- Chương trình giáo dục, các phương pháp, hình
thức tổ chức giáo dục, dạy học
- Hệ thống nội quy, quy định các hoạt động giáo
dục của nhà trường
- Giáo viên
- Học sinh
- Ban giám hiệu

Các yếu tố cấu thành MTGD ở trường THPT
- Các tổ chức đoàn thể trong nhà trường
- Công tác quản lý, kiểm tra đánh giá kết quả hoạt
động giáo dục, dạy học của nhà trường
- Mối quan hệ giữa các chủ thể giáo dục ở trường
THPT
- Ban đại diện cha mẹ học sinh trong nhà trường
- Vị trí địa lý, điều kiện chính trị , kinh tế, văn hóaxã hội, giáo dục của địa phương nơi trường đóng
- Đặc điểm gia đình học sinh


Vai trò của MTGD đối với công tác giáo dục
HS ở trường THPT hiện nay

- Môi trường có vai trò thế nào đối
với sự phát triển nhân cách?
- GD có vai trò gì trong việc xây
dựng môi trường giáo dục học sinh?


Môi trường có vai trò thế nào đối với
sự phát triển nhân cách?
- Không

có sự phát triển nhân cách ngoài MT (TN, XH)

- MT là phương tiện, điều kiện để cá nhân hoạt động lĩnh
hội các phương thức hoạt động sống, các giá trị vật
chất và tinh thần trên cơ sở đó nhân cách được hình

thành và phát triển. (Nhân cách là sự phản ánh rõ nét
đặc điểm của lịch sử, ĐK sống sinh hoạt, nguồn gốc g/c,
địa vị XH của người đó).
-Khi ĐKXH biến đổi cơ bản thì bộ mặt cơ bản của con
người cũng biến đổi theo.


Môi trường có vai trò thế nào đối với
sự phát triển nhân cách?
-Tuy nhiên, mức độ, tính chất ảnh hưởng của MT
đến nhân cách còn tùy thuộc vào lập trường,
quan điểm, thái độ cá nhân (tiếp thu, chấp nhận,
phủ định), xu hướng, năng lực,tính tự giác, tích
cực cải biến MT...
- C. Mác: “Hoàn cảnh sáng tạo ra con người
nhưng trong chừng mực nào đó con người lại
sáng tạo ra hoàn cảnh.”


MTGD nhà trường ảnh hưởng tới HS
- MTGD là điều kiện, phương tiện HS chiếm lĩnh các giá trị vật
chất, tinh thần, các phương thức hoạt động sống, học tập trên
cơ sở đó phát triển nhân cách đáp ứng yêu cầu của XH thông
qua chương trình, hoạt động GD, DH của nhà trường.
- MTGD tác động toàn bộ nhân cách HS ( sức khỏe, nhận thức,
xúc cảm, tình cảm và hành vi hoạt động): MTGD có thể đem lại
cho HS sự tiến bộ về mặt học vấn, trí tuệ...; MTGD tác động tới
cảm xúc tích cực (khát vọng, yêu thích, hứng thú học tập rèn
luyện...) hay tiêu cực của HS; MTGD là nơi HS được trải nghiệm,
khẳng định bản thân, rèn luyện hành vi, thói quen hành vi ứng

xử phù hợp với các chuẩn mực xã hội quy định.
- MTGD là nơi HS thỏa mãn nhu cầu hoạt động và giao lưu trên
cơ sở đó nhân cách được hình thành và phát triển.


MTGD nhà trường ảnh hưởng tới GV
- GV với vai trò là người định hướng, tổ chức, điều khiển, điều chỉnh,
khuyến khích HS tham gia vào chương trình GD trên cơ sở đó phát
triển nhân cách HS đáp ứng yêu cầu XH. Hay nói khác đi, GV với vai
trò là người thiết kế, tổ chức hoạt động tạo nên môi trường học tập,
rèn luyện HS trên cơ sở đó thực hiện các mục tiêu GD của nhà trường.
- MTGD nhà trường là nơi GV thể hiện năng lực nghề nghiệp, thể hiện
bản thân, thực hiện các chức năng,nhiệm vụ của mình trong nhà
trường để khẳng định mình.
- MTGD nhà trường là nơi GV thỏa mãn nhu cầu hoạt động và giao lưu
trong các mối quan hệ XH trên cơ sở đó nhân cách phát triển.
- MTGD nhà trường tác động đến toàn bộ nhân cách GV (sức khỏe,
nhận thức, xúc cảm, tình cảm, hành vi, thói quen...)


GV, HS mong đợi gì ở
MTGD nhà trường?


Giáo viên mong đợi ở MTGD nhà trường?
- Thuận tiện, an toàn, dễ chịu (Thân thiện), cảm giác thoải mái
- Có điều kiện phương tiện hỗ trợ
- Vừa sức, phù hợp với điều kiện sở thích, tính cách bản thân
- Được tôn trọng, đề cao, được khích lệ
- Chan hòa, cởi mở, vui vẻ, thân mật

- Được tự tin thể hiện, được thiết kế, sáng chế
- Được thành công, khẳng định bản thân
- Được tương tác, trải nghiệm
- Sự hài lòng, hợp tác của HS, đồng nghiệp...


Học sinh mong đợi ở MTGD nhà trường?
- Thuận tiện, an toàn, dễ chịu, khỏe mạnh
- Có điều kiện phương tiện hỗ trợ
- Thiết thực, vừa sức, phù hợp với điều kiện sở thích, tính cách
bản thân
- Được tôn trọng, đề cao, được khích lệ
- Chan hòa, cởi mở, vui vẻ, thân mật
- Được tự tin thể hiện, được thách thức, thiết kế, sáng chế,
- Được thành công, khẳng định bản thân
- Được tương tác, trải nghiệm
- Cái mới (kiến thức, tầm nhìn, kỹ năng…);
- Thay đổi các trạng thái hoạt động…


Tiêu chí MTGD thân thiện
+ Cơ sở vật chất, trang thiết bị cảnh quan trường học an toàn, xanh,
sạch, đẹp tạo cảm giác gần gũi và an toàn cho học sinh trong trường.
+ Chương trình hoạt động giáo dục, dạy học nhà trường được tổ chức
khoa học, hiệu quả theo hướng giáo dục toàn diện, tích cực hóa hoạt
động của HS.
+ Nội quy, kỷ luật, nề nếp hoạt động của nhà trường được mọi người
tôn trọng, ý thức và thực hiện đầy đủ.
+ Văn hóa giao tiếp, ứng xử sư phạm trong nhà trường đảm bảo sự tôn
trọng, chân thành, hợp tác.... Phấn đấu: “Mỗi thầy cô giáo là một tấm

gương về tình yêu thương, tinh thần trách nhiệm, tự học và sáng tạo”
+ Mối quan hệ giữa gia đình học sinh, nhà trường và các lực lượng xã
hội trong công tác giáo dục học sinh đảm bảo sự thống nhất, liện hệ
thường xuyên và hợp tác chặt chẽ trên mọi phương diện.


Thảo luận nhóm
- Đánh giá môi trường giáo dục nhà
trường nơi anh (chị) công tác hiện
nay?
- Đề xuất biện pháp thay đổi thực
trạng trên.


Biện pháp xây dựng MTGD thân thiện
ở trường THPT hiện nay
1. Biện pháp nâng cao nhận thức về việc xây dựng trường THPT
thân thiện cho CB, GV, HS.
2. Biện pháp xây dựng nội quy, kỷ luật, nề nếp hoạt động của
nhà trường.
3. Biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục, dạy học hiệu quả.
4. Biện pháp xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị cảnh quan
trường học an toàn, xanh, sạch, đẹp.
5. Biện pháp xây dựng văn hóa giao tiếp, ứng xử sư phạm trong
nhà trường
6. Biện pháp phối kết hợp giữa gia đình học sinh, nhà trường và
các lực lượng xã hội trong công tác giáo dục học sinh


Thảo luận nhóm

Anh (chị) hãy nêu những nội dung cụ
thể của trường học thân thiện


Trường học thân thiện
Nội dung 1. Xây dựng trường lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn
1.1. Bảo đảm trường học an toàn, sạch sẽ, có cây xanh,
thoáng mát và ngày càng đẹp hơn, lớp học đủ ánh sáng,
bàn ghế hợp lứa tuổi học sinh.
1.2. Tổ chức để học sinh trồng cây và chăm sóc cây thường
xuyên.
1.3. Có đủ nhà vệ sinh được đặt ở vị trí phù hợp với cảnh
quan trường học, được giữ gìn vệ sinh sạch sẽ.
1.4. Học sinh tích cực tham gia bảo vệ cảnh quan môi
trường, giữ gìn vệ sinh công cộng, trường lớp và cá nhân.


Trường học thân thiện
Nội dung 2. Dạy và học có hiệu quả, phù hợp với đặc
điểm lứa tuổi của học sinh ở mỗi địa phương, giúp các
em tự tin trong học tập
2.1. Tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm
khuyến khích sự chuyên cần, tích cực, chủ động, sáng
tạo và ý thức vươn lên, rèn luyện khả năng tự học của
học.
2.2. Học sinh được khuyến khích đề xuất sáng kiến và
cùng các thầy cô giáo thực hiện các giải pháp để việc
dạy và học có hiệu quả ngày càng cao.