Luận chứng vai trò của công nghệ thông tin trong viêc nâng cao chất lượng dạy học

Bài tập môn những nguyên lý cơ bản chủ nghĩa Mac-Lenin
phần 1
Họ và tên:Trần Thị Kiều Trang
Mã số sinh viên:CQ502784
Lớp:Kinh tế nông nghiệp –Phát triển nông thôn
Khoa:Bất động sản –Kinh tế tài nguyên
Học tại giảng đường A(tiết 1,2,3-thứ 4)
Chủ đề:Luận chứng vai trò của công nghệ thông tin trong viêc
nâng cao chất lượng dạy học
Chúng ta đang sống trong thế kỉ XXI thế kỉ của tri thức,thế kỉ
của sự sáng tạo không ngừng nghỉ và sự bùng nổ của công nghệ
thông tin.Mỗi chúng ta không thể phủ nhận vai trò của tri thức
khoa học trong cuộc sống hiện nay.Một ví dụ đơn giản và điển
hình nhất là sự xuất hiện của máy vi tính và những ứng dụng tuyệt
vời của nó.Nếu ngày trước ta phải đi ra chợ hay ra siêu thị để mua
một món đồ nào đó thì giờ đây ta có thể ngồi tại nhà mà vẫn có thể
mua được đồ bằng dịch vụ mua hàng qua mạng nhờ chiếc máy tính
điện tử vô cùng tiện dụng và tốn ít thời gian.
Trước khi tim hiểu vai trò của những tri thức khoa học công
nghệ chúng ta cần hiểu tri thức là gì? Tri thức khoa học công nghệ
là gì?Sự phát triển là gì?
Đây là những câu hỏi mang tính chất triết học.Theo quan điểm
của chủ nghĩa duy vật biện chứng tri thức là một trong ba yếu tố cơ
bản nhất của ý thức ,là toàn bộ những hiểu biết của con người ,là
kết quả của quá trình nhận thức,là sự tái tạo lại hình ảnh của đối
tượng được nhận thức dưới dạng các loại ngôn ngữ. Khoa học
được hiểu là hệ thống tri thức về mọi loại quy luật của vật chất và
sự vận động của vật chất,những quy luật của tự nhiên ,xã hội ,tư
duy.Tri thức khoa học là những hiểu biết được tích lũy một cách có
hệ thống nhờ hoạt động nghiên cứu khoa học.

Phát triển là sự vận động theo chiều hướng đi lên mà thực chất
của nó là sự phát sinh sự vật mới và sự diệt vong sự vật cũ.Sự vật
mới là chỉ những cái phù hợp với khuynh hướng tiến bộ của lịch
sử,có tiền đồ rộng lớn.Sự vật cũ là chỉ nhũng cái đã mất vai trò tất
yếu của lịch sử,ngày càng có xu hướng diệt vong.Phát triển của sự
vật là một quá trình ,tất cả các hiện tượng trong các lĩnh vực của
giới tự nhiên ,xã hội và tư duy đều là một quá trình theo hướng
phát triển đi lên. Ph.Angghen chỉ rõ:”Cái căn bản của một tư tưởng
vĩ đại chính là ở chỗ nó nhận thức thế giới không phải là một tập
hợp các sự vật mà là tập hợp của một quá trình mà trong đó các sự
vật tựa hồ ổn định cùng những hình ảnh tư tưởng ,tức khái niệm,
trong đầu óc con người ta luôn ở trong một quá trình không ngừng
sinh thành và diệt vong.Trong sự biến hóa này ,mặc dù cũng có
hàng loạt tính ngẫu nhiên,sự đảo thoái nhưng rốt cuộc thì sự phát
triển cũng được thực hiện”.Quá trình phát triển của sự vật từ hình
thức mà xem xét thì đó là quá trình thay thế liên tục của sự vật trên
phương diện thời gian và tính chất không ngừng mở rộng trên
phương diện không gian; còn từ nội dung mà xem xét thì đó là sự
đổi mới về phương diện hình thức vận động,hình thái ,kết cấu
,chức năng.
Vai trò của tri thức khoa học công nghệ đối với sự phát triển
như thế nào .Cho tới thế kỉ 17,khoa học đã phát triển nhưng chưa
ảnh hưởng đến tới kĩ thuật.Khoa học lúc đó chủ yếu lý giải các kỹ
thuật và cải tiến kỹ thuật cũ.Do đó sự phát triển của kỹ thuật chậm
chạp và đôi khi dừng lại.Từ cách mạng công nghiệp cuối thế kỷ 18
đầu thế kỷ 19 sự kết hợp giữa khoa học và kỹ thuật đã được hình
thành và ngày càng gắn bó .Đó là mối quan hệ hữu cơ giữa hai lĩnh
vực không thể tách rời nhau được, cùng tác động nhau, cùng thúc
đẩy nhau phát triển.Tri thức khoa học công nghệ có vai trò to lớn

đối với sự phát triển của các lĩnh vực kinh tế, văn hóa ,xã hội.Nhờ
có khoa học công nghệ mà xã hội loài người đã có bước phát triển
như ngày nay và hứa hẹn sẽ còn phát triển hơn nữa trong tương
lai.Một trong những vai trò của tri thức khoa học công nghệ đối


với sự phát triển đó là ứng dụng của công nghệ thông tin trong việc
nâng cao chất lượng giáo dục.
Công nghệ thông tin là ngành ứng dụng công nghệ quản lý và
xử lý thông tin. Tốc độ phát triển vũ bão của công nghệ làm cho
việc luân chuyển thông tin trở nên cực kỳ nhanh chóng và vai trò
của thông tin ngày càng trở nên quan trọng. Những khả năng mới
mẻ và ưu việt này của công nghệ thông tin đã nhanh chóng làm
thay đổi cách sống, cách làm việc, cách học tập, cách tư duy và
quan trọng hơn cả là cách ra quyết định của con người.Chính do
tốc độ tăng trưởng và đặc điểm của công nghệ thông tin nó mà đã
có tác động to lớn và toàn diện đến xã hội loài người.Trong bài
luận chứng nay tôi chỉ xét đến vai trò của công nghệ thông tin đối
với việc nâng cao chất lượng giáo dục. Như ta đã biết có 3 tác nhân
trong một hệ thống giáo dục là người học, người dạy và môi
trường dạy và học.Trong phạm vi của tham luận tôi chỉ đề cập đến
tác nhân thứ ba đó là môi trường mà trọng tâm cũng chỉ giới hạn là
môi trường công nghệ thông tin là tác nhân quan trọng ảnh hưởng
đến việc dạy và học trong thời đại ngày nay.
Trong thời đại hiện nay công nghệ thông tin là giải pháp quan
trọng cần triệt để khai thác khi dạy và học, môi trường ở đây chính
là nơi chứa thông tin. Công nghệ thông tin có thể giúp con người
chọn nhập và xử lý thông tin nhanh chóng để biến thành tri thức
môt
cách

nhanh
chóng
và
thuận
lợi
nhất.
Nếu trước kia trong hệ thống giáo dục truyền thống người ta nhấn
mạnh tới phương pháp dạy sao cho học sinh nhớ lâu, dễ hiểu, giáo
viên thường là nguồn tài liệu duy nhất cho học sinh học tập, “thầy
đọc, trò chép” và học sinh phải đến trường để học. Thì ngày nay
trong hệ thống giáo dục hiện đại, giáo viên đã phải dần dần trở
thành người hướng dẫn học sinh biết dùng máy tính và Internet để
tự tìm nội dung, hình thành và phát triển cho học sinh các phương
pháp học chủ động, giáo viên đóng vai trò tạo điều kiện thuận lợi
và tháo gỡ khó khăn cho học sinh, giúp học sinh xây dựng tư duy
sáng
tạo.


Internet đã nối mạng toàn cầu với số lượng lớn thông tin đã
được số hoá, con người có thể tìm kiếm, trích lọc, tổng hợp thông
tin trong những “kho kiến thức” khổng lồ được liên kết tích hợp
với nhau, biến chúng thành nguồn tài nguyên quý giá, có thể chia
sẻ, trao đổi thông tin trên phạm vi toàn cầu một cách dễ dàng.
Internet đã hỗ trợ điều kiện để học sinh chủ động tìm kiếm tri thức,
sắp xếp hợp lý quá trình tự học tập, tự rèn luyện của bản thân
mình. Kết quả là học sinh có thể tìm kiếm đề tài yêu thích của họ
qua mạng, trường học có thể mở rộng các dịch vụ dạy và học đến
cả những học sinh ở xa trường. Với tác động của công nghệ thông
tin môi trường day học đã thay đổi đã nâng cao chất lượng học tâp

của học sinh,sinh viên và trình độ quản lý giảng dạy của giáo viên
dựa trên sự hỗ trợ của các phần mềm đi kèm.
Hiện nay các công cụ, các phần mềm ứng dụng được dùng cho
việc dạy học bằng công nghệ thông tin là không thiếu về số lượng
và đảm bảo cả về chất lượng, từ các phần mềm thương mại cho
đến các phần mềm miễn phí, mã nguồn mở. Tuy nhiên với chi phí
bản quyền phần mềm như hiện nay, với việc phổ biến diện rộng và
ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục cần phải đặc biệt chú
trọng đến các phần mềm miễn phí và mã nguồn mở .
Ứng dụng công nghệ thông tin vào việc dạy học có nghĩa là
việc đầu tiên mà người giáo viên phải thực hiện là có các giáo án
điện tử. Giáo án điện tử cần phải được hiểu thống nhất như là một
phương pháp dạy học trong đó giáo viên khai thác tiện ích của
công nghệ thông tin để thiết kế các nội dung học tập nhằm giúp
học sinh không chỉ lĩnh hội kiến thức, kỹ năng phát triển tư duy,
nhận thức mà còn phát triển cả kỹ năng xử lý thông tin và kỹ năng
giao tiếp.
Những phần mềm hỗ trợ dạy và học gồm có: phần mềm hỗ
trợ để soạn thảo những bài giảng điện tử ,giáo án điện tử:có thể
thấy các ứng dụng này hiện nay rất được phổ biến như: MS Office,


OpenOffice (soạn văn bản giáo trình), MathCAD, Cabri, Sketpach
(Toán), MultiSIM (Điện) Working Model (Vật Lý), GIF Movie
Gear (làm hoạt hình), Windows Movie Maker (làm
phim),…Crocodille Clips (tạo các thí nghiệm mô phỏng).
Microsoft Producer (miễn phí): Công cụ giúp đưa thêm multimedia
(audio và video) vào các bài trình bày của Microsoft PowerPoint,
giúp
bài

trình
bày
trở
nên
sống động lớn gấp nhiều lần những phần mêm dùng cho ôn tập và
kiểm tra trắc nghiệm: những phần mềm này cho phép tương tác
trên mạng và tự đánh giá như: Hot Potatoes, Easy Test Maker,
Castle Toolkit;những phần mềm kích thích định hướng khả năng tư
duy: Các phần mềm này hỗ trợ cho phương pháp tương tác làm
việc theo nhóm, là công cụ hỗ trợ nền tảng cho việc tương tác giữa
giáo viên với học sinh như: FreeMind, InfoRapid
knowledge Map,Mind,Mângement…những phần mềm quản lý
giáo dục hay quản lý trường học:Các phần mềm quản lý trường
học và hệ thống thông tin quản lý giáo dục, cơ sở dữ liệu về học
sinh, giáo viên,… trong đó có học bạ và bảng điểm điện tử... Loại
hình các phần mềm quản lý trường học này đã và đang được các
nhà cung cấp giải pháp trong nước cung cấp nhiều và khá mạnh
phù hợp với từng quy mô ứng dụng và mức độ đầu tư khác nhau.
Tuy nhiên để có thể tích hợp các thông tin một cách đồng bộ và
các cơ sở dữ liệu liên quan thì cần phải thống nhất về các chuẩn
(lưu trữ, kết nối, trao đổi thông tin).
Với rất nhiều nhiều các phần mềm ứng dụng như trên ta đã thấy
rõ vai trò của công nghệ thông tin trong việc nâng cao chất lượng
dạy và học.Công nghệ thông tin đã mở ra triển vọng to lớn trong
việc đổi mới các phương pháp và hình thức dạy và học.Các hình
thức dạy như : dạy đồng loạt ,dạy theo nhóm,dạy cá nhân cung có
thể đổi mới trong môi trường công nghệ thông tin.Do sự phát triển
của công nghệ thông tin mà mọi người đều có trong tay nhiều công
cụ hỗ trợ cho quá trình dạy học nói chung và phần mềm dạy học
nói riêng.

Nhờ có máy tính mà việc thiết kế giáo án và giảng dạy trên
máy tính trở nên sinh động hơn, tiết kiệm được nhiều thời gian hơn
so với cách dạy theo phương pháp truyền thống, chỉ cần vài động
tác đơn giản là trên màn hình hiện ra ngay nội dung của bài giảng
với những hình ảnh, âm thanh sống động thu hút được sự chú ý và
tạo hứng thú nơi học sinh. Thông qua giáo án điện tử, giáo viên
cũng có nhiều thời gian đặt các câu hỏi gợi mở tạo điều kiện cho
học sinh hoạt động nhiều hơn trong giờ học.
Ưu điểm nổi bật của phương pháp dạy học bằng công nghệ
thông tin so với phương pháp giảng dạy truyền thống là những thí
nghiệm, tài liệu được cung cấp bằng nhiều hình thức: hình ảnh, văn
bản, video với âm thanh sống động làm cho học sinh dễ thấy, dễ
tiếp thu và bằng suy luận có lý, học sinh có thể có những dự đoán
về các tính chất, những quy luật. Đây là một công dụng lớn của
công nghệ thông tin trong quá trình đổi mới phương pháp dạy học.
Có thể khẳng định rằng, môi trường công nghệ thông tin chắc chắn
sẽ có tác động tích cực tới sự phát triển trí tuệ của học sinh
Công nghệ thông tin có rất nhiều vai trò trong công tác dạy và
học ở các cáp học từ bậc tiểu học lên đến bậc đại học.Viêc giảng
dạy của người thầy sẽ trở nên dễ dàng hơn khi học sinh được quan
sát cụ thể,sinh động những gì được học,tạo cho các em khả .Giáo
dục là vấn đề quan trọng hiện nay, nó cần phải có thể xử lý được
các vấn đề như: lựa chọn phương pháp, thiết kế, phát triển, thực
hiện và đánh giá tất cả các loại môi trường dạy và học. Môi trường
ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin trong trường học cũng
là một thành phần quan trọng trong việc dạy và học
Đổi mới phương pháp dạy học hiện đang là vấn đề để nâng
cao chất lượng dạy học. Đó là một trong những mục tiêu quan

trọng nhất trong cải cách giáo dục ở nước ta hiện nay. Tuy nhiên,
việc ứng dụng công nghệ thông tin nhằm đổi mới nội dung,
phương pháp dạy học là một công việc lâu dài, khó khăn, đòi hỏi


rất nhiều điều kiện về cơ sở vật chất, tài chính và năng lực của đội
ngữ giáo viên.
Do đó, để đẩy mạnh việc ứng dụng và phát triển công nghệ
thông tin trong trường học trong thời gian tới có hiệu quả, không
có gì khác hơn, là nhà nước cần phải tăng dần mức đầu tư để
không ngừng nâng cao, hoàn thiện và hiện đại hoá thiết bị, công
nghệ dạy học; đồng thời hoàn thiện hạ tầng công nghệ thông tin để
mọi trường học đều có thể kết nối vào mạng Internet tạo được một
môi trường ứng dụng và phát triển các ứng dụng công nghệ thông
tin trong việc dạy và học, làm nền tảng cho việc nâng cao chất
lượng giáo dục ở nước ta.
Bài viết có sử dụng tư liệu tham khảo:
[1]Giáo trình những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mac-Lenin
[2]Giáo trinh quản lý công nghệ
[3] Bộ Giáo dục và đào tạo, “Chỉ thị số 39/2007/CT-BGDĐT ngày
31 tháng 7 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về
nhiệm vụ trọng tâm của giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông,
giáo dục thường xuyên và các trường, khoa sư phạm trong năm
học
2007-2008”.
[4] />