QUY TRÌNH QUẢN TRỊ rủi RO

QUY TRÌNH QU Ả
N TR Ị R Ủ
I RO (Ph ần 1)
KHÁI NI ỆM
M ỗi m ột t ổch ức đ
ề u có nh ững m ục tiêu và t ầm nhìn riêng, vì th ế, h ọc ần ph ải xác đ
ị n h và gi ả
i
quy ết nh ững v ấn đ
ề , r ủi ro có th ểc ản tr ởdoanh nghi ệp đ
ạt đ
ư
ợ c nh ững m ụ
c tiêu và t ầ
m nhìn
đó . Hi ện nay, “Quy trình qu ản tr ị r ủ
i ro” (Risk Management Process) đã ra đời , nh ưm ột công c ụ
h ữu hi ệu giúp doanh nghi ệp xác đ
ị nh đ
ư
ợ c nh ững nhóm tác nhân liên quan có th ểgây ra nh ững
r ủi ro cho doanh nghi ệp. R ủ
i ro th ư
ờng đ
ư
ợ c phân lo ại thành 3 lo ại chính sau.
Th ứnh ất là r ủi ro khách quan. Nó bao g ồm nh ững thay đ
ổ i b ất ng ờt ừlu ật pháp và quy đ
ị nh,
ho ặc bi ến đ
ộ n g b ất th ư

ờng c ủ
a th ị tr ư
ờ n g. C ũng có th ểlà nh ững ti ến b ộtrong môi tr ư
ờ n g công
ngh ệcó l ợi cho đ
ố i th ủc ạnh tranh.
Th ứhai là nh ững r ủi ro trong quá trình qu ản tr ị tác nghi ệp. Có th ểl ấy ví d ụlà s ựvi ph ạ
m nh ững
đi ều kho ản quy địn h trong h ợp đồn g, nguy c ơm ất th ị ph ần, t ổn th ất v ềk ỹn ăng hay t ổn th ươn g
th ểch ất c ủa ng ư
ờ i lao đ
ộ n g, nguy c ơô nhi ễm môi tr ư
ờ n g...
Th ứba là nh ững r ủi ro v ềqu ản tr ị tài chính. Ví d ụdoanh nghi ệp khó kh ăn trong thu th ập các báo
cáo tài chính, gi ấy t ờliên quan, nh ững bi ến đ
ộ ng c ủ
a th ị tr ư
ờ n g t ỷgiá, m ất cân b ằng tài chính.
M ỗi m ột r ủi ro đ
ề u d ẫn đ
ế n nh ững t ổn th ất m ột cách tr ực ti ếp hay gián ti ếp, trong ng ắ
n h ạn, trung
h ạn hay dài h ạn. Trong tr ư
ờ n g h ợp đó , doanh nghi ệp ph ải có k ếho ạch qu ả
n tr ị r ủ
i ro. Không ch ỉ
d ừng l ại ở nh ận di ện đú ng lo ại r ủ
i ro đa ng x ảy ra, mà còn nh ững nguy c ơti ềm ẩn và ư
ớc lư
ợn g

h ậu qu ảc ủa chúng.
CÁC B Ư
ỚC C Ủ
A QUY TRÌNH QU Ả
N TR Ị R Ủ
I RO.
Thông th ư
ờ n g, các r ủi ro đ
ề u có liên h ệm ật thi ết v ới nhau. Do đó , ph ải có cái nhìn toàn di ện,
bao quát t ất c ảcác khía c ạnh. Trong cùng m ột th ời gian, r ất khó có th ểquan tâm đ
ế n t ừng phòng
ban trong t ổch ức, nh ưng ho ạch đ
ị nh m ột quy trình ch ặt ch ẽlà c ần thi ết. Các pha c ủ
a quy trình
qu ản tr ị r ủi ro g ồm:
1. Xác đ
ị nh b ối c ảnh
Để xác địn h được b ối c ảnh r ủi ro x ảy ra, c ần d ựa vào nhi ều y ếu t ố. Th ứnh ất là ph ạm vi c ủ
a rủ
i
ro. R ủi ro có th ển ảy sinh do s ựk ết h ợp c ủa y ếu t ốth ị tr ư
ờ n g, s ản ph ẩm, d ịch v ụ
, s ản xu ất, phân
ph ối hay các y ếu t ốbên ngoài doanh nghi ệp. Sau đó v ạch ra k ếho ạch đá nh giá, c ơc ấ
u ngu ồ
n
l ực, xác đ
ị n h nhi ệm v ụvà trách nhi ệm.
2. Nh ận di ện r ủi ro

Trong giai đo ạn này, c ần xác định đâ u là nh ững nguy c ơv ới doanh nghi ệp, đi kèm v ới đó là
nh ững mô t ảc ụth ể, t ừđó , doanh nghi ệp có được nh ững phân tích toàn di ện.
Vi ệc nh ận di ện đâ u là r ủi ro c ần d ựa vào m ột s ốy ếu t ố, nh ưm ụ
c tiêu đã đặt ra c ủ
a doanh
nghi ệp, nh ững th ủt ục, hay ràng bu ộc mà doanh nghi ệp ph ải làm theo. Sau đó , c ầ
n có s ựxác
nh ận v ềcác r ủi ro này có đú ng hay không. Đó là b ằng ch ứng v ềvi ệc r ủ
i ro th ực s ựđã x ảy ra
ch ưa, tr ước đâ y nó đã t ừng x ảy ra hay không, r ủ
i ro có m ối quan h ệnhân qu ảv ới m ột s ựki ệ
n
nào. T ừđó , ta có m ột “lí l ịch” r ất c ụth ểcho m ỗi r ủ
i ro c ủ
a doanh nghi ệp.
M ột l ưu ý c ần quan tâm khi nh ận di ện r ủi ro, nhà qu ản tr ị ph ải r ất tinh ý để xác định được nh ững
m ối nguy. B ạn có th ểch ỉ ra bao nhiêu r ủi ro c ủa doanh nghi ệp trong b ức tranh này?
QUY TRÌNH QU Ả
N TR Ị R Ủ
I RO (Ph ần 2)
Trong bài vi ết tr ướ
c , chúng ta đã b ắt đầu ti ếp c ận v ềquy trình qu ản tr ị r ủ
i ro và tìm hi ể
u được hai
pha đầu tiên trong quy trình này. Sau đâ y, là nh ững b ướ
c ti ếp theo mà các doanh nghi ệ
p c ần chú
ý.
3. ĐÁ NH GIÁ R Ủ

I RO
R ủi ro c ần được đá nh giá d ựa trên các thông s ốnh ưxác su ất v ềh ậu qu ảtiêu c ực s ẽx ảy ra, s ự
nghiêm tr ọng c ủa nh ững h ậu qu ảấy , tính nguy c ấp c ủ
a hoàn c ảnh, s ựliên quan gi ữa các s ốli ệ
u
th ống kê, hay quá trình phân tích đã được th ực hi ện bài b ản và đầy đủ. Sau đó , doanh nghi ệp có
th ểphân chia r ủi ro thành các c ấp độ:
- R ủi ro cao: C ần có nh ững ph ản ứn g t ức th ời, làm gi ảm m ức độ thi ệt h ại th ấp nh ất có th ểngay
l ập t ức.
- R ủi ro m ức trung bình: c ần có bi ện pháp x ửkí càng s ớm càng t ốt, trong th ời gian ng ắn h ạ
n
ho ặc dài h ạn.
- R ủi ro th ấp: có nguy c ơkhông đá ng k ể, n ếu không th ểlo ại tr ừr ủ
i ro này hoàn toàn, c ầ
n ki ể
m
soát và duy trì nó ở m ức th ấp.
4. KI ỂM SOÁT R Ủ
I RO
Trong giai đo ạn này, vi ệc ra quy ết địn h đó ng vai trò quan tr ọng nh ất. Doanh nghi ệ
p có th ểch ọ
n
chuy ển đổi r ủi ro, t ức là đẩy r ủi ro cho m ột bên khác, th ườ
n g là các công ty b ảo hi ể
m.
Ngoài ra, doanh nghi ệp có th ểng ăn ch ặn r ủ
i ro, nh ưng h ọph ải nhìn th ấ
y tr ướ
c nh ững r ủ
i ro này

là gì để có ph ươn g án phòng b ị. M ột ph ươ
n g án khác là gi ảm thi ểu r ủ
i ro. Đi ều này có th ểth ực
hi ện nh ờlên k ếho ạch t ốt, áp d ụ
ng công ngh ệk ỹthu ật và kh ản ăng ph ản ứn g nhanh v ới thay đổi
c ủa doanh nghi ệp. Bên c ạnh đó , đối v ới m ột s ốr ủi ro không th ểchuy ển đổi , hay ng ă
n ch ặ
n,
chúng ta có th ểch ấp nh ận nó khi h ậu qu ảc ủ
a nó là không nhi ều, hay đâ y là nh ững hi sinh vì l ợi
ích l ớn h ơn cho doanh nghi ệp.


5. GIAO TIẾP
Truyền thông về rủi ro cũng rất quan trọng. Ở đây, các số liệu, diễn giải về rủi ro cần được thể
hiện bằng văn bản một cách chi tiết, rõ ràng trên báo cáo quản trị rủi ro. Trong đó có hồ s ơ về rủi
ro, phươ ng hướ ng giải quyết và các kế hoạch kiểm soát. Tất cả những thành phần liên quan,
bên trong và ngoài doanh nghiệp đều cần biết về những nội dung này. Do đó, cần có kế hoạch
giao tiếp và truyền thông hiệu quả, chính xác, không gây bi quan, lo lắng.
6. LẬP KẾ HOẠCH
Bướ c lập kế hoạch đưa ra những phươ ng pháp kiểm soát rủi ro. Mà tr ước tiên, cần thu thập, l ưu
trữ những dữ liệu mới nhất, cần thiết cho việc kiểm soát. Sau đó, dựa vào các cấp độ của rủi ro,
nhà quản trị khoanh vùng các quyết định và hành động được thực hiện cùng nh ững công cụ
kiểm soát phù h ợp. Và cuối cùng, phân tích d ữ liệu đầu ra của quá trình kiểm soát, t ức là đặt ra
mục tiêu và dự tính kết quả của những phươ ng pháp kiểm soát này.
7. KIỂM TRA VÀ GIÁM SÁT
Một kế hoạch đúng việc, đúng lúc thôi là chưa đủ. Các kết quả của quá trình th ực hiện luôn cần
được kiểm tra và giám sát. Như vậy m ới đảm bảo được việc thực thi đã thực sự chuẩn so v ới kế
hoạch đề ra.
8. ĐÁNH GIÁ CẢ QUÁ TRÌNH

Quản trị rủi ro không phải là một công việc trong th ời gian nhất định nào đó mà là một quy trình
xuyên suốt, liên tục. Đó là lí do vì sao chúng ta chúng ta cần theo dõi nó v ới tần suất phù h ợp.
Mục đích của công việc này là đánh giá xem mỗi một bướ c trong quá trình quản lí rủi ro có thể
được cải thiện hơn như thế nào, đánh giá sự hiệu quả của kế hoạch, cũng như kết quả của quy
trình kiểm tra liệu đã đạt được như mục tiêu ban đầu hay chưa. Một khi quá trình đã được theo
dõi và đánh giá lại, chúng ta cần làm những bản báo cáo quản trị rủi ro m ới v ới nh ững thông tin
cập nhật kịp thời.
Trở lại với câu hỏi trong bài viết lần trướ c, trong b ức tranh, có tất cả 8 rủi ro mà doanh nghiệp
này gặp phải. Chúc mừng các bạn đã trả l ời rất nhanh và chính xác, đầy đủ!