SKKN biện pháp quản lý, chỉ đạo các hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong các trường THPT đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện giáo dục

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HƯNG YÊN
TRƯỜNG THPT NAM PHÙ CỪ

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
BIỆN PHÁP QUẢN LÍ, CHỈ ĐẠO
CÁC HOẠT ĐỘNG “TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO” Ở
TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG NAM PHÙ CỪ, TỈNH
HƯNG YÊN

Lĩnh vực: Quản Lý nhà trường
Tên tác giả: Lương Thanh Hằng
Chức vụ: Phó Hiệu Trưởng

NĂM HỌC 2015 - 2016

1


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
THPT
GV
H/S
GD
HĐTNST
GVCN
BGH
BCH
TW
NQ
CBQL
HĐGD

CBGV
GDPT

Trung học phổ thông
Giáo viên
Học sinh
Giáo dục
Hoạt động trải nghiệm sáng tạo
Giáo viên chủ nhiệm
Ban giám hiệu
Ban chấp hành
Trung ương
Nghị quyết
Cán bộ quản lý
Hoạt động giáo dục
Cán bộ giáo viên
Giáo dục phổ thông

2


MỤC LỤC
PHẦN 1: ĐẶT VẮN ĐỀ
I. Lí do chọn đề tài……………………………………………………….5
II. Mục đích nghiên cứu.............................................................................6
III. Đối tượng nghiên cứu............................................................................7
IV. Nhiệm vụ nghiên cứu............................................................................7
V. Kế hoạch và phạm vị nghiên cứu...........................................................7
VI. Phương pháp nghiên cứu......................................................................7
V. Thời gian hoàn thành.............................................................................8

PHẦN 2: NỘI DUNG…………………………………………………………..8
I. Cơ sở khoa học……………………………………………………… ..9
1.1. Cơ sở lý luận ………………………………………………………..9
1.2. Cơ sở thực tiễn ……………………………………………………..11
Biện pháp 2: Tổ chức tập huấn nâng cao nhận thức, năng lực tổ chức, ý thức trách nhiệm
cho đội ngũ giáo viên về hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong các nhà trường hiện nay
14

1. Mục tiêu 14
Giúp cho CBGV nhận thức được yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp giáo
dục và Đào tạo, Thấy rõ được vai trị vị trí của HĐTNST trong trường
THPT và chương trình giáo dục phổ thơng tổng thể, bồi dưỡng kỹ năng tổ
chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo cho GV, từ đó tạo tâm lý tự tin cho
GV trong tổ chức hoạt động. 14
2. Nội dung và cách thực hiện 14
Đảm bảo được điều kiện tốt nhất, phối hợp mọi nguồn lực thực hiện tốt các
hoạt động trải nghiệm sáng tạo đề ra. 30
2.1. Đa dạng hố, tích cực hố hoạt động bồi dưỡng giáo viên tại nhà trường 30
2.2. Phát huy vai trò của các lực lượng trong nhà trường: 31
Biện pháp 6: Kiểm tra, đánh giá các hoạt động trải nghiệm sáng tạo 32

3


BIỆN PHÁP QUẢN LÍ, CHỈ ĐẠO
CÁC HOẠT ĐỘNG “TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO” Ở TRƯỜNG TRUNG
HỌC PHỔ THÔNG NAM PHÙ CỪ, TỈNH HƯNG YÊN
PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Nghị quyết số 29-NQTW ngày 4 tháng 11 năm 2013 của hội nghị lần thứ

8, Ban Chấp hành Trung ương khóa XI với nội dung đổi mới căn bản, toàn diện
giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu cơng nghiệp hóa – hiện đại hóa trong điều
kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Đảng
và Nhà nước xác định mục tiêu đổi mới là: “Tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ
về chất lượng, hiệu quả giáo dục, đào tạo; đáp ứng ngày càng tốt hơn công
cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và nhu cầu học tập của nhân dân. Giáo dục con
người Việt Nam phát triển toàn diện và phát huy tốt nhất tiềm năng, khả năng
sáng tạo của mỗi cá nhân; yêu gia đình, yêu Tổ quốc, yêu đồng bào; sống tốt và
làm việc hiệu quả.Xây dựng nền giáo dục mở, thực học, thực nghiệp, dạy tốt,
học tốt, quản lý tốt; có cơ cấu và phương thức giáo dục hợp lý, gắn với xây
dựng xã hội học tập; bảo đảm các điều kiện nâng cao chất lượng; chuẩn hóa,
hiện đại hóa, dân chủ hóa, xã hội hóa và hội nhập quốc tế hệ thống giáo dục và
đào tạo; giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa và bản sắc
Mục tiêu của cấp THPT là “tập trung phát triển trí tuệ, thể chất, hình
thành phẩm chất, năng lực cơng dân, phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu, định
hướng nghề nghiệp cho học sinh. Nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, chú
trọng giáo dục lý tưởng, truyền thống, đạo đức, lối sống, ngoại ngữ, tin học,
năng lực và kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Phát triển khả
năng sáng tạo, tự học ,khuyến khích học tập suốt đời”
Để thực hiện mục tiêu của cấp học đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự
nghiệp giáo dục và Đào tạo theo tinh thần nghị quyết số 29-NQ/TW của BCH
TW Đảng Khóa XI và thực hiện có hiệu quả phong trào thi đua “xây dựng
trường học thân thiện, học sinh tích cực” các trường THPT đã tiến hành chỉ
4


đạo thực hiện các hoạt động trải nghiệm sáng tạo nhằm tạo ra những phương
thức học hiệu quả, gắn lý thuyết với vận động, với thao tác vật chất, với đời
sống thực. giúp học sinh đạt được tri thức và kinh nghiệm, nhưng theo các
hướng tiếp cận khơng hồn tồn giống nhau, có tác dụng hỗ trợ tích cực để các

em được phát triển toàn diện cả về kiến thức, kỹ năng, phẩm chất. góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường.
Xác định được tầm quan trọng của việc học từ trải nghiệm, đặc biệt để
thực hiện mục tiêu của cấp học đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp
giáo dục và đào tạo, sở Giáo dục và Đào tạo Hưng Yên đã trú trọng công tác
Tập huấn, bồi dưỡng cán bộ giáo viên về kỹ năng tổ chức các hoạt động trải
nghiệm sáng tạo từ đó tạo cho học sinh được học từ trải nghiệm (hoạt động trải
nghiệm) giúp các em không những có được năng lực thực hiện mà cịn có những
trải nghiệm về cảm xúc, ý chí và nhiều trạng thái tâm lý khác.
Qua lớp tập huấn cán bộ quản lý của Sở Giáo dục đào tạo Hưng Yên, tôi
nhận thấy tầm quan trọng của việc tổ chức cho học sinh được học thông qua trải
nghiệm nên đã chủ động nghiên cứu nhiều tài liệu của các chuyên gia đầu ngành
và mạnh dạn tham mưu cho Hiệu trưởng nhà trường đổi mới các hoạt động Giáo
dục trong nhà trường, tổ chức nhiều hoạt động trải nghiệm cho học sinh, vừa
làm, vừa học, nghiên cứu lý luận của hoạt động trải nghiệm sáng tạo áp dụng
vào thực tế của nhà trường, qua gần một năm tiến hành tôi thấy giáo viên và học
sinh nhà trường rất hào hứng và nhiệt tình tham gia, hiệu quả 2 mặt giáo dục
tăng lên rõ rệt, vì vậy tơi mạnh dạn tích lũy thành kinh nghiệm “ Biện pháp
quản lí chỉ đạo các hoạt động trải nghiệm sáng tạo ở trường trung học phổ
thông Nam Phù Cừ” để chia sẻ với bạn bè đồng nghiệp trong tỉnh, mong được
sự đóng góp ý kiến, từ đó lựa chọn, điều chỉnh phù hợp, áp dụng vào các hoạt
động trải nghiệm sáng tạo trong chương trình giáo dục tổng thể sau này.
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU

5


Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực tiễn, đề xuất các biện pháp quản lí,
chỉ đạo các hoạt động “Trải nghiệm sáng tạo” ở trường THPT Nam Phù Cừ,
nhằm trang bị cho giáo viên nhà trường các kỹ năng tổ chức hoạt động “Trải

nghiệm” đồng thời thúc đẩy học sinh tích cực tham gia hoạt động của trường,
lớp, phát triển, nâng cao các tố chất và tiềm năng của bản thân học sinh, giúp h/s
khơng những có được năng lực thực hiện mà cịn có những trải nghiệm về cảm
xúc, ý chí và nhiều trạng thái tâm lý khác, góp phần nâng cao chất lượng giáo
dục tồn diện của nhà trường.
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
Những biện pháp quản lí, chỉ đạo các hoạt động “Trải nghiệm sáng tạo” ở
trường THPT Nam Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên.
IV. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
- Nghiên cứu lí luận của việc quản lí, chỉ đạo các hoạt động “Trải nghiệm
sáng tạo” ở trường THPT
- Thực trạng quản lí, chỉ đạo các hoạt động “Trải nghiệm sáng tạo” ở
trường THPT Nam Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên.
- Đề xuất các biện pháp quản lí, chỉ đạo các hoạt động “Trải nghiệm sáng
tạo” ở trường THPT Nam Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên, nhằm nâng cao kết quả giáo
dục toàn diện của các nhà trường, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản toàn diện
giáo dục..
V. KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU –PHẠM VI NGHIÊN CỨU
5.1. Kế hoạch nghiên cứu : Thời gian từ tháng 8 năm 2015 đến tháng 3 năm
2016
5.2. Phạm vi nghiên cứu: Trường THPT Nam Phù Cừ, huyện Phù Cừ, Tỉnh
Hưng Yên.
VI. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
6.1. Phương pháp nghiên cứu lí thuyết: nghiên cứu các tài liệu liên quan đến
quản lí giáo dục( Điều lệ trường THPT và trường PT có nhiều cấp học. Luật
giáo dục 2005, Chuẩn nghề nghiệp giáo viên THPT, các giáo trình quản lí giáo
6


dục, quản lí chỉ đạo các hoạt động trải nghiệm sáng tạo….) nhằm xây dựng cơ

sở lí luận của đề tài.
6.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Điều tra, thu thập các số liệu nhằm nhận
định khách quan thực trạng quản lí chỉ đạo các họat động trải nghiệm ở trường
THPT Nam Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên.
6.3. Phương pháp toán học thống kê: Thống kê, so sánh, xử lý các số liệu thu
thập được để đánh giá kết quả của đề tài.
VII. THỜI GIAN HOÀN THÀNH: Tháng 3 năm 2016.

7


PHẦN 2: NỘI DUNG
I. CƠ SỞ KHOA HỌC
1.1. Cơ sở lí luận:
Hoạt động trải nghiệm sáng tạo (HĐTNST) là các hoạt động giáo dục
(HĐGD) thực tiễn được tiến hành song song với hoạt động dạy học trong nhà
trường phổ thông. HĐTNST là một bộ phận của quá trình giáo dục, được tổ
chức ngồi giờ học các mơn văn hóa ở trên lớp và có mối quan hệ bổ sung, hỗ
trợ cho hoạt động dạy học. Thông qua các hoạt động thực hành, những việc làm
cụ thể và các hành động của học sinh.
HĐTNST là các HĐGD có mục đích, có tổ chức được thực hiện trong hoặc
ngoài nhà trường nhằm phát triển, nâng cao các tố chất và tiềm năng của bản
thân học sinh, nuôi dưỡng ý thức sống tự lập, đồng thời quan tâm, chia sẻ tới
những người xung quanh. Thông qua việc tham gia vào các HĐTNST, học sinh
được phát huy vai trị chủ thể, tính tích cực, chủ động, tự giác và sáng tạo của
bản thân. Các em được chủ động tham gia vào tất cả các khâu của quá trình hoạt
động: từ thiết kế hoạt động đến chuẩn bị, thực hiện và đánh giá kết quả hoạt
động phù hợp với đặc điểm lứa tuổi và khả năng của bản thân. Các em được trải
nghiệm, được bày tỏ quan điểm và lựa chọn ý tưởng hoạt động, được thể hiện,
tự khẳng định mình, được tự đánh giá và đánh giá kết quả hoạt động của bản

thân, của nhóm mình và của bạn bè,… Từ đó, hình thành và phát triển cho các
em những giá trị sống và các năng lực cần thiết. HĐTNST về cơ bản mang tính
chất của hoạt động tập thể trên tinh thần tự chủ, với sự nỗ lực giáo dục nhằm
phát triển khả năng sáng tạo và cá tính riêng của mỗi cá nhân trong tập thể.
HĐTNST có nội dung rất đa dạng và mang tính tích hợp, tổng hợp kiến
thức, kĩ năng của nhiều môn học, nhiều lĩnh vực học tập và giáo dục như: giáo
dục đạo đức, giáo dục trí tuệ, giáo dục kĩ năng sống, giáo dục giá trị sống, giáo
dục nghệ thuật, thẩm mĩ, giáo dục thể chất, giáo dục lao động, giáo dục an toàn

8


giao thơng, giáo dục mơi trường, giáo dục phịng chống ma túy, giáo dục phòng
chống HIV/AIDS và tệ nạn xã hội.
Nội dung giáo dục của HĐTNST thiết thực và gần gũi với cuộc sống thực
tế, đáp ứng được nhu cầu hoạt động của học sinh, giúp các em vận dụng những
hiểu biết của mình vào trong thực tiễn cuộc sống một cách dễ dàng, thuận lợi,
học sinh tham gia được nhiều hơn và có nhiều khả năng hình thành, phát triển
các năng lực . HĐTNST có khả năng thu hút sự tham gia, phối hợp, liên kết
nhiều lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường như: giáo viên chủ nhiệm,
giáo viên bộ mơn, cán bộ Đồn, tổng phụ trách Đội, ban giám hiệu nhà trường,
cha mẹ học sinh, chính quyền địa phương, Hội Khuyến học, Hội Phụ nữ, Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Cựu chiến binh, các cơ quan, tổ chức,
doanh nghiệp ở địa phương, các nhà hoạt động xã hội,những người lao động tiêu
biểu ở địa phương.
Xác định rõ vai trò, chức năng và tầm quan trọng của HĐTNST trong các
trường nhà trường hiện nay, mặc dù trong chương trình hiện hữu khơng có thuật
ngữ HĐTNST song ngành giáo dục và đào tạo đã triển khai thực hiện HĐTNST
trong các nhà trường từ cấp Tiểu học trở lên thơng qua hoạt động Giáo dục
NGLL, Tích hợp liên mơn, thực hành, ngoại khóa, sinh hoạt tập thể, hướng dẫn

học sinh vận dụng kiến thức đã học vào giải quyết các vấn đề nảy sinh trong đời
sống thực tiễn, đều là các hình thức giúp người học được học từ trải nghiệm,
trên cơ sở đó đúc rút những kinh nghiệm quản lý, lựa chọn các hình thức tổ chức
HĐTNST phù hợp với đơn vị mình, đồng thời nâng cao kỹ năng tổ chức của
GV, kỹ năng tham gia hoạt động cuả học sinh, làm nền tảng để tổ chức
HĐTNST trong chương trình GDPT tổng thể sau này, đáp ứng yêu cầu của đổi
mới GD nước nhà.
1.2.Cơ sở thực tiễn
Nhận định việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong các
trường phổ thông là một hướng đi đúng và cũng là một phần quan trọng trong lộ
trình đổi mới căn bản tồn diện giáo dục đào tạo, trong một hai năm gần đây, Sở
9


GD&ĐT Hưng Yên đã tổ chức nhiều lớp tập huấn cán bộ, giáo viên về hoạt
động trải nghiệm sáng tạo, nhằm giúp CBQL và GV hiểu rõ Một số vấn đề
chung về hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong trường phổ thông ở các nước trên
thế giới và Việt Nam; Các hình thức tổ chức và phương pháp dạy học hoạt động
trải nghiệm sáng tạo trong trường trung học trong chương trình hiện hành và
chương trình mới sau năm 2015; Đánh giá kết quả hoạt động trải nghiệm sáng
tạo trong trường trung học; Kỹ năng tổ chức triển khai, hỗ trợ việc học của học
sinh và quản lí, đánh giá kết quả hoạt động giáo dục trải nghiệm sáng tạo trong
trường trung học qua mạng thông tin trực tuyến.
Sau tập huấn, sở GD đã chỉ đạo các trường THPT Trên tồn tỉnh căn cứ
vào tình hình thực tiễn của nhà trường tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo
cho học sinh. Mặc dù nhiều trường hiện nay đã tổ chức chương trình trải nghiệm
sáng tạo, tuy nhiên phần lớn những hoạt động này chưa có cách thức thực hiện
khoa học. Hoạt động hướng nghiệp, hoạt đơng giáo dục ngồi giờ lên lớp, các
hoạt động ngoại khóa dừng lại ở mức độ các hoạt động giúp học sinh bước đầu
bước vào thực tiễn cuộc sống mà hoạt động trải nghiệm sáng tạo lại yêu cầu cao

hơn rất nhiều. Mặt khác Giáo viên các nhà trường tuy được tập huấn nhưng cũng
chưa hiểu hết được mục đích, ý nghĩa của hoạt động này nên việc tổ chức chưa
được thường xuyên, liên tục ở các trường Trung học trên địa bàn tỉnh.
Đối với những địa phương vùng nông thôn, đa số cha mẹ chưa hiểu hết
mục đích ý nghĩa của các hoạt động trải nghiệm sáng tạo thì việc huy động
nguồn lực xã hội hóa là điều khơng thể. Vì vậy việc tun truyền, làm cho phụ
huynh thấy năng lực của con em mình được phát huy như thế nào thơng qua
những hoạt động trải nghiệm sáng tạo là điều hết sức khó khăn.
Ban giám hiệu các nhà trường đã trú trọng trong cơng tác quản lí chỉ đạo
hoạt động TNST song đa phần chưa có kế hoạch cụ thể, nội dung và hình thức
tổ chức cịn bị bó cứng, chưa logic, chưa khoa học, chưa định hướng năng lực
một cách xuyên suốt cho học sinh. Vì vậy là một cán bộ quản lí của nhà trường
được phân cơng phụ trách cơng tác giáo dục đạo đức lối sống, giáo dục Ngoài
10


giờ lên lớp, Giáo dục Hướng nghiệp và dạy nghề cho học sinh. Trong năm qua
tơi đã tích cực nghiên cứu lí luận của HĐTNST áp dụng vào thực tiễn của nhà
trường, bước đầu được cán bộ, giáo viên, học sinh và cha mẹ học sinh nhà
trường hưởng ứng tích cực.
II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
2.1. Thực trạng các HĐTNST đang được áp dụng trong các nhà trường
hiện nay
Trong chương trình hiện hành thực hiện trong các trường THPT hiện nay
khơng có thuật ngữ Trải nghiệm sáng tạo, nhưng các hoạt động ngồi giờ lên
lớp, thực hành, ngoại khố, trải nghiệm đều là những phương thức học hiệu quả,
gắn với vận động, với thao tác vật chất, với đời sống thực. Các hoạt động đó chủ
yếu được tổ chức dựa trên các chủ đề đã được quy định trong chương trình với
các hình thức cịn chưa phong phú và học sinh thường được chỉ định, phân công
tham gia một cách bị động.

Giáo viên tổ chức hoạt động cho học sinh nhưng khơng rõ hoạt động đó
sẽ hướng tới hình thành những năng lực gì của các em. Điều đó khơng phù hợp
với một chương trình định hướng phát triển phẩm chất và năng lực học sinh.
Đa số giáo viên đã thấy rõ vị trí vai trị của HĐTNST trong nhà trường,
song phần vì thời gian dành cho hoạt động cịn hạn chế, một số GV cịn trú trọng
chun mơn, một số chưa tích cực cập nhật sự đổi mới, số khác tích cực tham
gia nhưng chưa có chưa có kỹ năng tổ chức từ đó dẫn đến GV ngại việc hoặc
làm qua loa, hiệu quả hoạt động không cao.
HS chưa có kỹ năng, cũng chưa được định hướng cụ thể nên cịn e dè,
thậm chí chưa nhiệt tình tham gia các hoạt động tập thể.
Cha mẹ học sinh chưa thật sự nhận thức về tầm quan trọng của hoạt động,
còn chưa ủng hộ con em tham gia hoạt động tâp thể.
Cơng tác quản lí, chỉ đạo các hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong các nhà
trường đã được trú trọng, Tuy nhiên, đây là một nội dung mới nên trong quá

11


trình tổ chức HĐTNST cho học sinh, vẫn cịn lúng túng, chưa khoa học tạo nên
nhiều ý kiến trái chiều, băn khoăn về yêu cầu, cách thức tổ chức thực hiện, về
khả năng của học sinh... vì vậy để việc tổ chức HĐTNST cho học sinh có hiệu
quả, BGH các nhà trường cần có những biện pháp cụ thể trong quản lý chỉ đạo
các HĐTNST.
2.2. Thực trạng việc quản lí chỉ đạo các hoạt động trải nghiệm sáng tạo ở
trường THPT Nam Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên.
Nhà trường đã quan tâm chú trọng đổi mới, trước tiên từ đội ngũ giáo
viên, đã chú trọng tập huấn nâng cao trình độ và kỹ năng tổ chức các HĐTNST
cho đội ngũ giáo viên, Tổ chức hội thảo về các kỹ năng tổ chức hoạt động
TNST, đổi mới hình thức sinh hoạt lớp, hội thảo chun mơn và các hoạt động
ngoại khóa chun mơn, các kỹ năng tổ chức hoạt động ngồi giờ học…. nhằm

trang bị cho GV các phương pháp mới từ đó chủ động xây dựng kế hoạch, áp
dụng các giải pháp mới trong công tác tác giảng dạy và tổ chức các hoạt động
giáo dục của mình.
Đội ngũ giáo viên nhà trường đa phần là nhiệt tình trách nhiệm, tích cực
áp dụng các phương pháp mới trong giảng dạy và giáo dục học sinh, nhưng cũng
có một số giáo viên, nghiệp vụ sư phạm, kỹ năng sống còn hạn chế, chậm tiếp
thu cái mới, kỹ năng tổ chức còn yếu, nên tổ chức hoạt động cho học sinh chưa
thu được hiệu quả giáo dục cao.
Nhà trường tuyển sinh trong vùng kinh tế thuần nông của tỉnh Hưng Yên,
học sinh nhà trường ít có điều kiện giao lưu để học hỏi ngồi nhà trường, vì vậy
đa phần các em có đặc tính nhút nhát, e rè khi tham gia hoạt động của trường
lớp, ngại chia sẻ với GV. Cha mẹ học sinh chưa nhận thức rõ tác dụng, tầm quan
trọng của HĐTNST nên còn chưa quan tâm và ủng hộ các hoạt động của nhà
trường.
BGH nhà trường đã quan tâm chỉ đạo các hoạt động TNST, song cũng
chưa có kế hoạch, nội dung cụ thể, chưa có nhiều biện pháp để nâng cao nhận
thức, năng lực, tinh thần trách nhiệm cho đội ngũ giáo viên, đặc biệt chưa có
12


những đánh giá cụ thể của hoạt động để từ đó động viên, khen thưởng kịp thời,
dẫn đến hiệu quả tổ chức HĐTNST cịn nhiều hạn chế bất cập. Chính vì lẽ đó tơi
lựa chọn đề tài “Biện pháp quản lí, chỉ đạo các hoạt động trải nghiệm sáng tạo
ởtrường THPT Nam Phù Cừ” nhằm nâng cao hiệu quả quản lí hoạt động trải
nghiệm sáng tạo trong các nhà trường, một mặt nâng cao chất lượng giáo dục
toàn diện cho học sinh, mặt khác lựa chọn những biện pháp hiệu quả, tích lũy
kinh nghiệm để chỉ đạo thực hiện trong chương trình giáo dục phổ thơng mới
sau này.
III. ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÍ, CHỈ ĐẠO CÁC HOẠT
ĐỘNG TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO Ở TRƯỜNG THPT NAM PHÙ CỪ.

Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch quản lí chỉ đạo hoạt động trải
nghiệm sáng tạo phù hợp điều kiện thực tế của nhà trường.
1.Mục tiêu:
Xây dựng kế hoạch giúp cho BGH nhà trường hoàn toàn chủ động trong
việc quản lý chỉ đạo thực hiện các hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong nhà
trường, đồng thời cũng hạn chế đến mức thấp nhất những hoạt động mang tính
tự phát, ảnh hưởng đến kế hoạch chung.
Giúp GV và H/S xác định được mục tiêu cần đạt, biện pháp tiến hành,
thời gian và phương thức thực hiện .
2. Nội dung và cách thực hiện biện pháp
Bước 1:Trang bị cho cán bộ giáo viên nhà trường những kiến thức cơ bản
về HĐTNST trong nhà trường hiện nay, đặc biệt tập huấn cho GV 8 bước thiết
kế các HĐTNST cụ thể
Giao nhiệm vụ cho giáo viên chủ nhiệm lớp, khổi trưởng các khối
10,11,12, nghiên cứu đặc điểm của từng khối, lớp, xây dựng kế hoạch tổng thể
trong năm và kế hoạch cụ thể của từng hoạt động.
Thảo luận, đóng góp ý kiến, xây dựng kế hoạch, thống nhất thực hiện kế
hoạch đề ra.

13


Bước 2: Chỉ đạo làm điểm, rút kinh nghiệm( có thể chỉ đạo ở một lớp của
một khối)
Bước 3: Chỉ đạo triển khai đại trà việc thực hiện kế hoạch tổ chức
HĐTNST trong tồn trường.
Trong q trình chỉ đạo triển khai thực hiện kế hoạch HĐTNST cần phải
bám sát kế hoạch đã xây dựng, cần phải giám sát xem trong q trình thực hiện,
GV và học sinh có cần hỗ trợ gì khơng để kịp thời hỗ trợ và bảo đảm hiệu quả
của HĐ, phát hiện những bất cập cần có sự ghi chép lại để có thể điều chỉnh kế

hoạch trong những năm tiếp theo.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch. Đây là bước quan trọng
nhất, vì nó giúp nhà quản lí tổ chức nhìn nhận lại những kết quả đã đạt được
theo kế hoạch đã đã đặt ra, đồng thời xem xét những nguyên nhân dẫn đến thành
công hoặc tồn tại hạn chế.
Biện pháp 2: Tổ chức tập huấn nâng cao nhận thức, năng lực tổ chức, ý thức
trách nhiệm cho đội ngũ giáo viên về hoạt động trải nghiệm sáng tạo
trong các nhà trường hiện nay
1. Mục tiêu
Giúp cho CBGV nhận thức được yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp
giáo dục và Đào tạo, Thấy rõ được vai trị vị trí của HĐTNST trong trường
THPT và chương trình giáo dục phổ thơng tổng thể, bồi dưỡng kỹ năng tổ chức
các hoạt động trải nghiệm sáng tạo cho GV, từ đó tạo tâm lý tự tin cho GV trong
tổ chức hoạt động.
2. Nội dung và cách thực hiện
Tổ chức hội thảo, tập huấn để các văn bản hướng dẫn của ngành, về nhiệm
vụ năm học, về định hướng đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục của Đảng, để
mọi thành viên trong trường đều nắm được trách nhiệm của mình có nhận thức
14


đầy đủ trong việc xác định trách nhiệm của từng cá nhân để đạt mục tiêu giáo
dục của nhà trường, đồng thời thông qua tập huấn, hội thảo giáo viên nhận thấy
được vị trí, tầm quan trọng của HĐTNST, được bồi dưỡng các kỹ năng tổ chức
HĐTNST cho h/s, được cung cấp tài liệu, sách báo tham khảo từ đó tạo tâm thế
tự tin cho GV Khi tổ chức HĐ trải nghiệm cho học sinh.
Trang bị cho GV nhà trường những kỹ năng tổ chức HĐTNST cụ thể là:
* Lập kế hoạch thiết kế hoạt động TNST
1. Xác định nhu cầu tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo.
2: Đặt tên cho hoạt động

3: Xác định mục tiêu của hoạt động
4: Xác định nội dung và phương pháp, phương tiện, hình thức của hoạt
động
5: Thiết kế chi tiết hoạt động trên bản giấy
6: Kiểm tra, điều chỉnh và hoàn thiện chương trình hoạt động
7: Lưu trữ kết quả hoạt động vào hồ sơ của học sinh.
* Trang bị cho GV các hình thức tổ chức TNST trong nhà trường đảm bảo mục
tiêu của cấp học đề ra theo chương trình hiện hiện hành và theo định hướng đổi
mới
+ Một số hình thức tổ chức hoạt động giáo dục trong chương trình hiện
hành
- Giáo dục thơng qua các sinh hoạt tập thể lớp, trường và các sinh hoạt
theo chủ đề: Sinh hoạt tập thể toàn trường gồm: chào cờ đầu tuần, mít tinh trong
các ngày lễ, các ngày kỉ niệm ..., các hội thi, hội thao..., cắm trại, các cuộc giao
lưu tập thể, các phong trào thi đua toàn trường vv... Sinh hoạt tập thể lớp: sinh
hoạt lớp theo chủ đề (theo chương trình của nhà trường và lớp), sinh hoạt lớp
hàng tuần, các hoạt động chung của tập thể lớp (thăm quan, thi đua học tập giữa
các tổ học sinh...).

15


- Giáo dục thơng qua các hoạt động đồn thể và hoạt động chính trị – xã
hội: Các hoạt động Đồn, (theo Chương trình hoạt động của Đồn TNCS): đại
hội Đoàn các cấp, các phong trào của Đoàn, Các hoạt động tập thể có tính chính
trị - xã hội: Phong trào “Đền ơn, đáp nghĩa”, hiến máu nhân đạo, tìm hiểu về
Đảng, Đoàn...
- Giáo dục thông qua các hoạt động văn hoá - thể thao và vui chơi: Các
hội thao, hội thi (Hội khoẻ Phù Đổng), Các cuộc thi văn hoá- văn nghệ của học
sinh (thi “Học sinh thanh lịch”, “ Tiếng hát học sinh - sinh viên”...).

+ Các hình thức HĐTNST theo định hướng chương trình giáo dục phổ
thơng mới
Theo định hướng chương trình GD phổ thơng mới, hoạt động trải nghiệm
sáng tạo được tổ chức dưới nhiều hình thức khác nhau như hoạt động câu lạc bộ, tổ
chức trò chơi, diễn đàn, sân khấu tương tác, tham quan dã ngoại, các hội thi, hoạt
động giao lưu, hoạt động nhân đạo, hoạt động tình nguyện, hoạt động cộng đồng,
sinh hoạt tập thể, lao động cơng ích, sân khấu hóa (kịch, thơ, hát, múa rối, tiểu
phẩm, kịch tham gia,...), thể dục thể thao, tổ chức các ngày hội,...
Mỗi một hình thức hoạt động trên đều tiềm tàng trong nó những khả năng
giáo dục nhất định. Nhờ các hình thức tở chức đa dạng, phong phú mà việc giáo
dục học sinh được thực hiện một cách tự nhiên, sinh động, nhẹ nhàng, hấp dẫn,
khơng gị bó và khơ cứng, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý cũng như nhu cầu,
nguyện vọng của học sinh.
Trong quá trình thiết kế, tổ chức thực hiện và đánh giá hoạt động trải
nghiệm sáng tạo, cả giáo viên lẫn học sinh đều có cơ hội thể hiện sự sáng tạo, chủ
động, linh hoạt của mình, làm tăng thêm tính hấp dẫn, độc đáo của các hình thức tở
chức hoạt động.
Trong điều kiện thực tại và chương trình hiện hành, GV căn cứ vào kế
hoạch của nhà trường có thể lựa chọn những hình thức mới vừa phù hợp với

16


điều kiện thực tế của nhà trường vừa đáp ứng được nguyện vọng học tập của học
sinh vẫn đảm bảo chương trình mà lại đạt được kết quả giáo dục cao nhất.
Biện pháp 3: Tổ chức hướng dẫn học sinh tìm hiểu về hoạt động trải
nghiệm sáng tạo và xây dựng các kỹ năng nền cho học sinh.
1.Mục tiêu
Giúp học sinh tìm hiểu về mục đích, hình thức tổ chức HĐTNST từ đó h/s
biết lựa chọn cách thức tổ chức phù hợp với nội dung đã chọn, đồng thời trang

bị cho các em những kỹ năng sống, kỹ năng xã hội cần thiết để học sinh có năng
lực giải quyết những nhiệm vụ thực tiễn đặt ra trong quá trình tổ chức hoạt
động.
2. Nội dung và biện pháp thực hiện
Ngay từ đầu năm học, ngoài việc hướng dẫn học sinh xây dựng nội quy
của lớp, của trường, các kỹ năng cơ bản: tổ chức, làm việc nhóm, ghi chép vv…
Giáo viên cần giới thiệu, hướng dẫn cho học sinh hiểu về mục đích, các hình
thức, cách tổ chức HĐTNST. Thơng qua đó, học sinh cả lớp biết lựa chọn hình
thức tổ chức phù hợp với nội dung; nắm được các bước cơ bản cần thực hiện,
trách nhiệm của từng cá nhân khi tham gia HĐTNST.
Khi tham gia HĐTNST đòi hỏi học sinh phải huy động kiến thức, kĩ năng,
các phẩm chất năng lực tổng hợp để giải quyết nhiệm vụ thực tiến. Có nhiệm vụ
của cá nhân, có nhiệm vụ địi hỏi phải có sự hợp sức của cả nhóm. Các em phải
bàn bạc, trao đổi, thống nhất, ra quyết định. Do vậy điều quan trọng với mỗi
giáo viên là phải hướng dẫn các em các kĩ năng như: kĩ năng làm việc nhóm, kĩ
năng lắng nghe và phản hồi tích cực, kĩ năng ghi chép, thu thâp xử lí thơng tin,
kĩ năng ra quyết định. Những kỹ năng đó sẽ giúp các em giải quyết tốt các yêu
cầu của HĐTNST.
Tạo cơ hội cho tất cả học sinh tham gia vào cả quá trình của HĐTNST.

17


HĐTNST về cơ bản mang tính chất của hoạt động tập thể trên tinh thần tự
chủ nhằm phát triển khả năng sáng tạo và cá tính riêng của mỗi cá nhân trong
tập thể. Thơng qua HĐTNST hình thành những năng lực, kỹ năng sống, phẩm
chất tốt đẹp của học sinh. Chính vì thế, để tổ chức HĐTNST. Mỗi giáo viên phải
giúp đỡ, hỗ trợ các em thực hiện đầy đủ các bước cơ bản sau:
Bước 1. Xây dựng ý tưởng;
Bước 2. Xây dựng kế hoạch;

Bước 3. Công tác chuẩn bị thực hiện;
Bước 4. Tổ chức thực hiện;
Bước 5. Đánh giá kết quả thực hiện.
Việc các em được tham gia đầy đủ vào từng bước sẽ giúp hình thành và
rèn luyện các phẩm chất năng lực cần thiết: năng lực tổ chức, năng lực giao tiếp,
tự giải quyết vấn đề vv… Do đó giáo viên khơng nên coi nhẹ một bước nào.
Bước 1. Giúp học sinh xây dựng ý tưởng
Ví dụ: Kết thúc hoạt động tháng 2, chuẩn bị cho hoạt động của tháng 3,
giáo viên có thể gợi ý nhiều cách để học sinh xây dựng ý tưởng như sau:
+ Theo các em, tháng 3 có ngày lễ nào lớn nhất ? (26/3). Vậy các em có
suy nghĩ gì về ngày đó ? Học sinh sẽ trả lời nhiều ý khác nhau. Trên cơ sở đó,
giáo viên sẽ hướng cho học sinh thực hiện một hoạt động có ý nghĩa để chào
mừng ngày thành lập Đoàn TNCSHCM 26/3.
Bước 2. Học sinh phải định hình những cơng việc cần làm là gì ? Tổ chức
ở đâu ? Những ai thực hiện ? Cần có sự giúp đỡ của ai ở trong hoặc ngồi nhà
trường ? Cần những gì về cơ sở vật chất, thiết bị, đồ dùng… để thực hiện ? Lúc
này, vai trò của cán bộ lớp được phát huy. Các em vừa là người thu thập và xử
lý thông tin, phân tích tình hình và tổ chức lớp để bàn bạc đi đến thống nhất nội
dung công việc cần làm……giáo viên nên để học sinh tự ghi chép. Tùy theo các

18


em có thể viết trong vở theo trình tự về nội dung, hình thức, cơng tác chuẩn bị,
thời gian, địa điểm, đối tượng tham gia,…hoặc các em xây dựng bằng sơ đồ,
bảng biểu,… Như vậy, ngay từ hoạt động này, các em được bộc lộ nhiều khả
năng: Ngôn ngữ, giao tiếp, phân tích, phán đốn, lắng nghe, cách trình bày, tổng
hợp, tính tốn… Đó là cái đích mà giáo viên đang rất cần ở các em. Vì thế phát
huy vài trò của học sinh từ bước 2 là quan trọng để các em làm tốt các bước tiếp
theo.

Bước 3. Trong quá trình học sinh thực hiện bước này, giáo viên cần theo
dõi, giúp đỡ học sinh việc chuẩn bị thực sự phải an toàn về mọi mặt: Sức khỏe,
tác phong, lời nói, ăn mặc, đồ dùng, dụng cụ, ...phục vụ cho hoạt động. Đặc biệt
giáo viên có thể tập huấn, hướng dẫn cho các em các kĩ năng nền cần thiết: cách
ghi chép, phỏng vấn hoặc dự đốn tình huống nảy sinh khi thực hiện, cách giải
quyết…
Bước 4. Học sinh tiến hành thực hiện cơng việc. Trong q trình các em
thực hiện, giáo viên cần giúp đỡ và theo dõi. GV cần quan tâm đến những tình
huống nảy sinh và sự sáng tạo trong cách giải quyết của các em. Điều này giúp
giáo viên có thể đánh giá đúng những phẩm chất năng lực của các em.
Bước 5. Đây là bước cuối cùng của hoạt động, học sinh tự đánh giá lại quá
trình hoạt động. Cán bộ duy trì trực tiếp hoặc học sinh tự viết ra giấy, sau đó cán
bộ lớp tổng hợp lại các ý kiến.
Nội dung đánh giá phải được tổng hợp lại từ việc xây dựng ý tưởng đến
tất cả các bước tổ chức thực hiện; kết quả cơng việc và ý nghĩa của nó; những
bài học kinh nghiệm về mọi mặt; những sáng kiến mới nào có thể áp dụng trên
lớp học hoặc hoạt động ngồi lớp học tiếp theo,…Thơng qua đây, giúp học sinh
sẽ có khả năng tư duy sâu hơn; việc giao tiếp được mạnh dạn, tự tin; ý thức trách
nhiệm của các em được bộc lộ.

19


Biện pháp 4: Tổ chức đổi mới các hình thức hoạt động trải nghiệm
theo chương trình hiện hành và lựa chọn một số hình thức TNST mới phù
hợp với điều kiện của nhà trường
1. Mục tiêu
Phát huy tính sáng tạo của các hoạt động giáo dục theo chương trình hiện
hành, tạo hiệu quả giáo dục cao nhất, đồng thời tổ chức đa dạng phong phú các
hình thức trải nghiệm sáng tạo mới, sinh động, nhẹ nhàng, hấp dẫn, khơng gị bó

và khơ cứng, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý cũng như nhu cầu, nguyện vọng
của học sinh.
2. Nội dung và biện pháp thực hiện
2.1. Theo chương trình hiện hành BGH nhà trường cần chỉ đạo tập trung
đổi mới các hình thức sau:
* Tổ chức phong phú các hình thức, phương pháp dạy học trên lớp.
HĐTNST có nội dung rất đa dạng và mang tính tổng hợp kiến thức, kĩ
năng của nhiều môn học, nhiều lĩnh vực học tập và giáo dục. Vì thế khi dạy học
trên lớp, giáo viên cần tổ chức bằng nhiều hình thức, phương pháp dạy học khác
nhau: cá nhân, nhóm, trị chơi, đố vui, ứng dụng công nghệ thông tin, các kĩ
thuật dạy học tích cực. Đặc biệt là phương pháp Bàn tay nặn bột. Dạy học theo
phương pháp Bàn tay nặn bột chính là tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo
ngay trong từng mơn học.
* Tích cực chỉ đạo tổ chức Ngoại khóa chun mơn
Thơng qua hoạt động ngoại khóa học sinh được vận dụng các kiến thức đã
học vào thực tiễn cuộc sống, giải quyết tốt những vấn đề nảy sinh trong thực tiễn
cuộc sồng, đồng thời giúp các em khắc sâu kiến thức hơn
BCM chỉ đạo xây dựng kế hoạch ngoại khóa chun mơn, phân cơng các
tổ tổ chức ngoại khóa theo khối lớp, theo từng tháng trong năm, thơng qua ngoại

20


khóa sẽ giúp học sinh nhà trường được học từ trải nghiệm, các em sẽ khắc sâu
kiến thức và nhớ lâu hơn.
* Đổi mới giờ sinh hoạt lớp
Các giờ sinh hoạt lớp được tổ chức trong các nhà trường hiện nay chủ yếu
là kiểm điểm đánh giá trong tuần và phổ biến nội dung chương trình tuần sau,
các hình thức này lặp đi lặp lại làm cho học sinh không hứng thú vì nội dung
đơn điệu, nhàm chán, khơng thực sự gắn với nhu cầu của các em, học sinh

không được cùng nhau tổ chức, tham gia, GV nhiều khi còn tạo áp lực cho học
sinh khi nặng về phê bình kiểm điểm …..Chính vì vậy đổi mới giờ sinh hoạt lớp
là việc làm cần thiết trong nhà trường hiện nay, để phát huy tính tự giác, đồng
thời tính sáng tạo của học sinh thì các giờ sinh hoạt phải được đa dạng hóa về
nội dung và hình thức tổ chức phù hợp với nhu cầu sở thích của các em, nhằm
thu hút tối đa sự tham gia của mọi học sinh dưới sự hướng dẫn, giúp đỡ cố vấn
của giáo viên.
Nhà trường đã chỉ đạo giờ sinh hoạt lớp được tiến hành một trong những
hình thức sau;
- Tổng kết đánh giá thi đua và xây dựng kế hoạch
- Tổng kết thi đua và sinh hoạt theo chủ đề
- Thảo luận chuyên đề, chủ điểm
- Giao lưu đối thoại với người trong cuộc
- Tổ chức hội thi.
Giao cho các khối trưởng chủ nhiệm lập kế hoạch tháng, các GV chủ
nhiệm căn cứ kế hoạch của khối trưởng, soạn giáo án, sau đó duyệt với ban giáo
dục đạo đức nhà trường, triển khai hình thức tổ chức đến học sinh, theo dõi, cố
vấn, giúp đỡ học sinh thực hiện.
* Đổi mới Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
Dựa trên chương trình của HĐNGLL, BGH cần xây dựng kế hoạch
HĐNGLL ngày từ đầu năm học, Căn cứ vào kế hoạch tổng thể phân cơng cho
từng nhóm GV phụ trách từng chủ đề, tổ chức HĐ theo khối lớp, mỗi khối 1
21


tháng 1 buổi trái ca. GV cung cấp chủ đề, thông báo cho h/s yêu cầu mục tiêu
cần đạt được, hình thức tổ chức, học sinh trên cơ sở định hướng của GV sẽ
chuẩn bị các nội dung để tham gia hoạt động.
VD: Tổ chức chủ đề tháng 12; “Thanh niên với sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ tổ quốc”

-GV yêu cầu mục tiêu cần đạt được của chủ đề
- Thơng báo hình thức tổ chức; theo 4 phần thi
1. Trải nghiệm Anh bộ đội cụ Hồ
Thi vẽ tranh về anh bộ đội cùng vũ khí quân tư trang của quân binh chủng
mà lớp bốc thăm được (Pháo binh, Hải quân, Quân y…..) trong khi một số bạn
vẽ tranh thì một số bạn đại diện lên trình bày sơ đồ tư duy về truyền thống của
quân binh chủng đó, những chiến công hiển hách…., tất cả các bạn trong lớp
phải có quân hàm quân hiệu của người chiến sĩ quân binh chủng đó.
2.Tìm hiểu về chủ quyền biên giới quốc gia và truyền thống dựng nước và
giữ nước của dân tộc
3. Thảo luận về trách nhiệm của thanh niên học sinh với sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ tổ quốc
4. Trò chơi vận động (Chiến sĩ khỏe) để xây dựng và bảo vệ tổ quốc
Đan xen là chương trình văn nghệ
Học sinh được chuẩn bị trước 1 tuần
Với hình thức như trên, HĐGDNGLL trở lên hấp dẫn hơn, học sinh hào
hứng phấn khởi tham gia hoạt động, được trải nghiệm thành anh bộ đội, học sinh
sẽ thấy rõ trách nhiệm của mình hơn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ
quốc.
* Đổi mới các hoạt động đoàn thể và hoạt động chính trị – xã hội: Các
hoạt động Các hoạt động tập thể có tính chính trị - xã hội: Phong trào “Đền ơn,
đáp nghĩa”, hiến máu nhân đạo, tìm hiểu về Đảng, Đoàn, các hoạt động văn hố
- thể thao và vui chơi: Các hội thao, hội thi (Hội khoẻ Phù Đổng), Các cuộc thi

22


văn hoá- văn nghệ của thanh, thiếu niên, của học sinh (thi “Học sinh thanh lịch”,
“ Tiếng hát học sinh - sinh viên”...).
2.2. Lựa chọn các hình thức HĐTNST theo định hướng chương trình giáo

dục phổ thơng mới phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường
Hoạt động trải nghiệm sáng tạo được tổ chức dưới nhiều hình thức khác
nhau như hoạt động câu lạc bộ, tở chức trị chơi, diễn đàn, sân khấu tương tác,
tham quan dã ngoại, các hội thi, hoạt động giao lưu, hoạt động nhân đạo, hoạt động
tình nguyện, hoạt động cộng đồng, sinh hoạt tập thể, lao động cơng ích, sân khấu
hóa (kịch, thơ, hát, múa rối, tiểu phẩm, kịch tham gia,...), thể dục thể thao, tổ chức
các ngày hội,...
Mỗi một hình thức hoạt động trên đều tiềm tàng trong nó những khả năng
giáo dục nhất định. Nhờ các hình thức tở chức đa dạng, phong phú mà việc giáo
dục học sinh được thực hiện một cách tự nhiên, sinh động, nhẹ nhàng, hấp dẫn,
khơng gị bó và khơ cứng, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý cũng như nhu cầu,
nguyện vọng của học sinh.
Trong quá trình thiết kế, tổ chức thực hiện và đánh giá hoạt động trải
nghiệm sáng tạo, cả giáo viên lẫn học sinh đều có cơ hội thể hiện sự sáng tạo, chủ
động, linh hoạt của mình, làm tăng thêm tính hấp dẫn, độc đáo của các hình thức tở
chức hoạt động.
Dựa trên khảo sát thực tiễn các hình thức tổ chức hoạt động trong các nhà
trường Việt Nam, cùng với nghiên cứu chương trình của một số nước trên thế giới,
có thể phân loại các hình thức tở chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo thành các
nhóm sau:
a) Hình thức có tính khám phá
1)
2)
3)
4)

Thực địa, thực tế
Tham quan
Cắm trại
Trò chơi

23


b) Hình thức có tính tham gia lâu dài
5) Dự án và nghiên cứu khoa học
6) Các câu lạc bộ
c) Hình thức có tính thể nghiệm/ tương tác
7) Diễn đàn
8) Giao lưu
9) Hợi thảo/xemina
10)
Sân khấu hóa
d) Hình thức có tính cống hiến
11)
12)

Thực hành lao động việc nhà, việc trường
Các hoạt động xã hội/ tình nguyện

Do điều kiện thực tế của nhà trường và chương trình hiện hành khơng cho
phép song trong năm học qua chúng tôi đã lựa chọn, chỉ đạo một số nội dung
hoạt động trải nghiệm sau:
1. Tổ chức trò chơi:
Trị chơi là hình thức tở chức các hoạt động vui chơi với nội dung kiến thức
thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, có tác dụng giáo dục “chơi mà học, học mà
chơi”.
Trị chơi có thể được sử dụng trong nhiều tình huống khác nhau của hoạt
đợng trải nghiệm sáng tạo như làm quen, khởi động, dẫn nhập vào nội dung học
tập, cung cấp và tiếp nhận tri thức; đánh giá kết quả, rèn luyện các kĩ năng và

củng cố những tri thức đã được tiếp nhận,... Trò chơi có những thuận lợi như:
phát huy tính sáng tạo, hấp dẫn và gây hứng thú cho học sinh; giúp cho học sinh
dễ tiếp thu kiến thức mới; giúp chuyển tải nhiều tri thức của nhiều lĩnh vực khác
nhau; tạo được bầu khơng khí thân thiện; tạo cho học sinh tác phong nhanh
nhẹn, ...Trò chơi có nhiều chức năng xã hội khác nhau như chức năng giáo dục,
chức năng văn hóa, chức năng giải trí, chức năng giao tiếp...

24


Mục đích của trò chơi nhằm lôi cuốn học sinh tham gia vào các hoạt động
giáo dục một cách tự nhiên và tăng cường tính trách nhiệm; hình thành cho học
sinh tác phong nhanh nhẹn, phát huy tính sáng tạo cũng như tăng cường sự thân
thiện, hòa đồng giữa các học sinh, tạo hứng thú, xua tan căng thẳng, mệt mỏi
cho các em học sinh trong quá trình học tập và giúp cho quá trình học tập được
tiến hành một cách nhẹ nhàng, sinh động, không khô khan nhàm chán.
Một số trò chơi có thể tổ chức trong nhà trường phổ thông là:
- Trò chơi học tập: Là loại trò chơi được sử dụng để củng cố, mở rộng,
kiểm tra kiến thức học trên lớp.
- Trò chơi vận động: Là loại trò chơi để rèn luyện, củng cố các tố chất cơ
thể.
- Trò chơi khởi động là loại trò chơi dùng để tạo bầu không khí sôi động,
vui vẻ, tạo tâm trạng vui vẻ, tạo tâm thế cho hóc inh trước khi bắt đầu hoạt động
học tập, sinh hoạt tập thể hoặc bắt đầu tở chức.
Như vậy, tổ chức trị chơi cho học sinh trong nhà trường phổ thông là một
hình thức tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo có tính phổ biến và có ý nghĩa
giáo dục tích cực.
2. Sân khấu tương tác
Sân khấu tương tác (hay sân khấu diễn đàn) là một hình thức nghệ thuật
tương tác dựa trên hoạt động diễn kịch, trong đó vở kịch chỉ có phần mở đầu

đưa ra tình huống, phần còn lại được sáng tạo bởi những người tham gia. Phần
trình diễn chính là một cuộc chia sẻ, thảo luận giữa những người thực hiện và
khán giả, trong đó đề cao tính tương tác hay sự tham gia của khán giả.
Mục đích của hoạt động này là nhằm tăng cường nhận thức, thúc đẩy để
HS đưa ra quan điểm, suy nghĩ và cách xử lí tình huống thực tế gặp phải trong
bất kì nội dung nào của cuộc sống. Thông qua sân khấu tương tác sự tham gia
của HS được tăng cường và thúc đẩy, tạo cơ hội cho HS rèn luyện những kĩ
25