skkn một số BIỆN PHÁP góp PHẦN NGĂN CHẶN TÌNH TRẠNG bạo lực học ĐƯỜNG TRONG TRƯỜNG THPT

MỘT SỐ BIỆN PHÁP GĨP PHẦN NGĂN CHẶN
TÌNH TRẠNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG
TRONG TRƯỜNG THPT

I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Để đất nước ta có một nền giáo dục tiên tiến, mang đậm bản sắc dân tộc, đáp
ứng yêu cầu của sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong bối cảnh
hội nhập quốc tế, trong những năm gần đây Bộ chính trị ban chấp hành trung ương
Đảng đã thảo luận và chỉ đạo việc thực hiện những nhiệm vụ giải pháp phát triển
giáo dục đến năm 2020 và những năm tiếp theo. Trong đó nghị quyết 8 trung ương
Đảng khóa XI về đổi mới căn bản, tồn diện giáo dục và đào tạo được xem như là
một giải pháp có tính đột phá để giáo dục ngày càng đến được với các nguyên tắc
trong căn bản của giáo dục; đó là: “trật tự, kỉ cương, trung thực, cơng bằng, khuyến
khích sáng tạo và hiệu quả”.
Tuy nhiên thực tế chất lượng giáo dục của chúng ta những năm gần đây chưa
đáp ứng được nhu cầu đòi hỏi của xã hội. Đặc biệt, trước cơn bão của nền kinh tế
thị trường, vườn cây giáo dục đã và đang phát triển vơ cùng khó khăn. Chất lượng
giáo dục hai mặt về rèn luyện đạo đức và kĩ năng kiến thức chưa thực sự tồn diện.
Trong đó vấn đề giáo dục đạo đức là một nửa của đào tạo giáo dục có chiều hướng
xuống cấp. Những truyền thống đạo đức tốt đẹp của xã hội đang ngày càng mai
một, xa rời các em. Tình trạng bạo lực học đường xảy ra thường xuyên hơn. Các tai
nạn ở trường học cũng ngày một gia tăng. Làm thế nào để trường học là môi trường
an toàn nhất cho học sinh? Chúng ta vẫn từng hô hào xây dựng một trường học”
thân thiện học sinh tích cực tới trường”, hay “mỗi ngày đến trường là một niềm
vui”, nhưng tại sao phụ huynh chưa thể tin tưởng để gửi con em học ở bất cứ
trường học nào? Tại sao vẫn còn chạy trường, chạy lớp? Tại sao trường học khơng
thể là nơi an tồn nhất cho lứa tuổi học sinh? vv…
1


Vấn đề giáo dục đạo đức trong nhà trường đang là những câu hỏi lớn đặt ra

làm các nhà quản lí phải đau đầu. Trong mơi trường học đường vẫn cịn tiềm ẩn
những tai nạn khơng an tồn. Một trong những nguy cơ ấy khơng thể khơng nói đến
trình trạng bạo lực học đường.
Đó là những vấn đề đặt ra từ lí luận và thực tiễn của những nhà quản lý về
giáo dục. Xuất phát từ những vấn đề trên tơi chọn đề tài: Ngăn chặn tình trạng bạo
lực học đường trong trường THPT.
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN:
1. Cơ sở lý luận:
Xuất phát từ những đánh giá ưu điểm, hạn chế, phân tích đầy đủ những
nguyên nhân chủ quan, khách quan của giáo dục trong thời kì hội nhập quốc tế,
Đảng và chính phủ đã xây dựng nghị quyết trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn
bản tồn diện giáo dục. Trong đó có 9 nhiệm vụ và giải pháp cụ thể. Nhiệm vụ và
giải pháp tiếp tục đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục, đào
tạo theo hướng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực của người học có vai trị ý
nghĩa hết sức quan trọng. Mục đích nhằm phát triển năng lực và phẩm chất người
học hài hịa, ở ba mặt đức, trí, thể, mỹ (dục) dạy người, dạy chữ và dạy nghề. Chú
trọng giáo dục nhân cách đạo đức, lối sống, tri thức pháp luật và ý thức công dân.
Tập trung vào những giá trị cơ bản của văn hóa, truyền thống về đạo lý của dân tộc,
tinh hoa văn hóa của nhân loại, giá trị cốt lõi và nhân văn của chủ nghĩa Mác – Lê
Nin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
2. Cơ sở thực tiễn:
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, Bộ giáo dục đào tạo đang từng bước thay đổi
phương pháp để giáo dục đào tạo ngày càng đáp ứng về số lượng và chất lượng.
Đánh giá về 20 năm đổi mới của giáo dục đào tạo, nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ
XI đã khẳng định: “ Đã xây dựng được hệ thống giáo dục đào tạo tương đối hoàn
chỉnh từ mầm non đến đại học. Cơ sở vật chất, thiết bị giáo dục được cải thiện rõ
2


rệt và từng bước hiện đại hóa … Chất lượng giáo dục đào tạo có tiến bộ. Đội ngũ

cán bộ quản lý giáo dục đào tạo phát triển cả về số lương, chất lượng với cơ cấu
ngày càng hợp lý… Xã hội hóa giáo dục được đẩy mạnh…” (Văn kiện Đại hội
Đảng – khóa XI)
Tuy nhiên, đại hội cũng nhấn mạnh những hạn chế, yếu kém của giáo dục
trong thời gian vừa qua: Đó là chất lượng giáo dục và đào tạo còn thấp so với yêu
cầu, chưa chú trọng đúng mức việc giáo dục đạo đức, lối sống và kĩ năng làm việc.
Những yếu kém mà Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI của Đảng và nghị quyết
T.W 8 khóa XI là hồn tồn đầy đủ và chính xác. Thực trạng về sự xuống cấp đạo
đức ở một số học sinh trong nhà trường đã đến mức báo động. Đặc biệt trong 3
năm trở lại đây tình trạng học sinh vi phạm pháp luật; vi phạm kỉ cương, kỉ luật của
nhà trường tăng lên nhiều so với những năm trước. Theo một báo cáo số liệu gần
đây nhất của Bộ giáo dục và đào tạo, trong 1 năm toàn quốc xảy ra 1.600 vụ việc
học sinh đánh nhau trong và ngoài trường học (5 vụ/ ngày). Cứ khoảng 5200 học
sinh thì có 1 vụ đánh nhau, cứ 11.000 học sinh thì có 1 em bị thơi học vì đánh nhau,
cứ 9 trường thì có 1 trường có học sinh đánh nhau. Những con số biết nói này để
cho chúng ta thấy được nỗi nhức nhối của gia đình, nhà trường, xã hội trước hậu
quả nghiêm trọng của nạn bạo lực học đường. Gần đây nhất xã hội hết sức bất bình
trước hành động đánh hội đồng học sinh xảy ra tại trường THPT Lý Tự Trọng ở
Trà Vinh. Câu chuyện ở Trà Vinh chưa lắng xuống thì tại trường THCS Hùng
Vương (Long Xuyên) lại xảy ra nhiều học sinh lớp 6 đã đánh hội đồng một nữ học
sinh lớp 6, trận đánh khiến em bị vỡ mắt kính, gây chấn thương phần mềm. Ngày
18 tháng 3 năm 2015 tại trường Cơ Sở Đông Hồ (Kiên Giang) một học sinh lớp 8
khóa cửa lớp đánh bạn đến chảy máu miệng. Khơng chỉ có học sinh tự xử với nhau
nhiều học sinh còn rủ thêm các đối tương hư hỏng, lêu lỏng ở ngoài vào tận lớp để
đánh bạn. Vụ việc bạo hành gây âm ĩ nhất trong thời gian qua là học sinh ở trường
THCS Phú Long (Đồng Tháp) đã đánh khiến bạn phải nhập viện.

3

Ngày 07/12/2015 ngay taị trường THCS Kỳ Bá (Thành phố Thái Bình thuộc
tỉnh Thái Bình), một nhóm học sinh xơng vào lớp 9A2 của em Phan Trọng để lấy
bàn ghế. Là lớp trưởng Trọng đã ra ngăn cản. Một học sinh trong nhóm 3 em đã rút
dao đâm thẳng vào bụng làm thủng dạ dày khiến Trọng phải nhập viện.
Đó là những vụ bạo lực học đường xảy ra liên tiếp trong nhà trường mà
trước hết là những người trực tiếp giảng dạy các em trong nhà trường không thể
không quan tâm, xã hội khơng thể khơng bức xúc. Ngồi ra còn bao nhiêu vụ việc
học sinh bị đe dọa, bị khống chế để nộp tiền nộp các tài khoản khác, bị dọa đánh vì
nhìn người khác, vì đẹp, vì học giỏi, vì khơng cho bạn xem bài…. Có hàng tỉ tỉ lí
do để các cơ cậu đang lứa tuổi học trò (thượng cẳng chân, hạ cẳng tay với nhau).
Thậm chí đâm chém nhau như các băng nhóm giang hồ có số má ở ngồi xã hội.
Rõ ràng bạo lực học đường đang ngày càng nóng lên, mơi trường học đường khơng
cịn khơng khí “trường học thân thiện, học sinh tích cực” hay “mỗi ngày đến trường
là một niềm vui”. Ngun nhân bạo lực học đường có từ nhiều phía nhưng là một
nhà quản lý giáo dục chúng ta không thể làm ngơ trước vấn nạn này.
Trường THPT Tam Phước được đóng trên địa bàn thuộc Xã Tam Phước,
Thành Phố Biên Hòa. Hầu hết học sinh là con em cán bộ, công chức nhà nước,
công nhân khu công nghiệp và nơng dân nương rẫy. Đối tượng học sinh của nhiều
hồn cảnh khá phức tạp, nhất là con em công nhân. Các em chưa được sự quan tâm
thường xuyên của Bố mẹ. Vì vậy tình trạng xảy ra đánh nhau trong và ngoài trường
cũng đã từng xuất hiện. Trước thực trạng này nhà trường đã đẩy mạnh công tác
giáo dục đạo đức cho học sinh. Trong đó với tư cách là một Hiệu trưởng tơi đã xây
dựng những biện pháp tích cực để ngăn chặn nạn bạo lực học đường.
3. Tính mới của đề tài:
- Đối với các nước phát triển trên thế giới, vấn đề nạn bạo lực học đường
được các nhà nghiên cứu quan tâm và nghiên cứu một cách toàn diện, đầy đủ cả về
lý luận và thực tiễn như: DanoLweves; Miltom Heynes…
4

- Còn ở Việt Nam chúng ta vấn đề về nạn bạo lực học đường cũng đã được
xã hội quan tâm. Thông tin về các vụ được cập nhật khá thường xuyên, rộng rãi.
Hàng năm Bộ giáo dục đào tạo có thống kê số lượng, hậu quả các vụ bạo lực học
đường để từ đó phân tích, lấy số liệu làm cơ sở định hướng cho đổi mới phát triển
giáo dục đạo đức cho học sinh. Đề tài đề cập đến những giải pháp ngăn chặn bạo
lực học đường cũng được đề cập đến trong một số bài viết qua báo, qua mạng
Internet, tuy nhiên còn chung chung.
Nội dung đề tài của bản thân tôi không mới, nhưng điểm mới là những biện
pháp được áp dụng trong thực tiễn của một nhà trường bán thành thị nơng thơn, học
sinh có đa dạng về hoàn cảnh. Đề tài được áp dụng có hiệu quả tốt ở nhà trường
trong giáo dục đạo đức cho học sinh
(Bảng số liệu và kết quả giáo dục của nhà trường từ năm học 2012 – 2015
theo phụ lục 1)
III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP:
1. Giải pháp thứ 1: Đi sâu sát, nắm bắt phân loại đối tượng học sinh vi phạm
bạo lực học đường
Khảo sát, tìm hiểu các vụ việc học sinh vi phạm liên quan tới bạo lực học
đường để từ đó phân chia đối tượng sử dụng các giải pháp một cách có hiệu quả. Ở
phương diện này nhà quản lí được xem như những chiến sỹ công an phá án.
Từ khảo sát tìm hiểu các vụ việc liên quan đến bạo lực học đường tôi rút ra
được đặc điểm của đối tượng học sinh này như sau:

- Hầu hết là học sinh chưa ngoan, thiếu sự quan tâm chăm sóc của người
thân, trực tiếp là bố mẹ
- Là học sinh hoàn cảnh gia đình đặc biệt, bố mẹ ly hơn, bố mẹ đi bước nữa,
con mồ côi ở với ông bà hoặc người thân.
5


- Là học sinh ảnh hưởng Game Online

- Học sinh yêu đương quá sớm, chưa nhận thức sâu sắc về tình yêu một cách
đầy đủ và đúng đắn.
- Những học sinh thuộc đối tượng này chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia
đình, nhà trường, chính quyền địa phương trong công tác giáo dục.
2. Giải pháp thứ 2: Tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật để học sinh
nhận thức sâu sắc về hậu quả khôn lường nạn bạo lực học đường
Bạo lực học đường là những hành vi cố ý, sử dụng vũ lực hoặc quyền lực của
học sinh hoặc giáo viên đối với những học sinh, giáo viên hoặc những người khác
và ngược lại. Đó có thể là những hành vi về thể xác, tinh thần, tình dục, ngơn ngữ,
bắt ép về tài chính hoặc những hành vi khác gây tổn thưởng về thể xác hoặc tinh
thần cho người bị hại (Phụ lục 2,3,4) .
Hậu quả mà bạo lực học đường gây ra là hết sức nghiêm trọng. Về phía học
sinh nếu nhẹ gây ra những thương tích cho thân thể, có khơng những vụ bạo lực đã
gây ra những di chứng về tâm lý, đau đớn hơn là có những vụ bạo lực đã cướp đi
mạng sống của những học sinh còn thơ trẻ vĩnh viễn. Những hậu quả mà bạo lực
học đưởng gây ra cả thể xác hay tinh thần cũng đều ảnh hưởng trực tiếp đến học tập
và tương lai của các em.
Về phía gia đình: nạn bạo lực học đường đã chồng chất thêm gánh nặng về
nỗi lo lắng thường xuyên cho sự an toàn của con cái, và cho cả tương lai tính mạng
của con mình.
Về phía nhà trường: mơi trường nhà trường trở nên căng thẳng nỗi sợ hãi ám
ảnh, nỗi bất an bao trùm. Môi trường thân thiện trường học trở nên xấu đi. Ngoài ra
nơi xảy ra bạo lực học đường làm ảnh hưởng đến danh dự, thành tích của nhà
trường.

6


Về phía xã hội: hành vi xấu trong bạo lực học đường ảnh hưởng đến truyền
thống văn hóa đạo đức xã hội, làm lu mờ đi phép tắc, lễ nghĩa vốn được coi trọng

trong nhà trường phổ thông. Những vụ bạo lực học đường diễn ra ở ngoài xã hội đã
khiến cho môi trường xã hội thiếu lành mạnh, trong sáng, mất an ninh trật tự xã hội
ảnh hưởng đến đời sống văn hóa một quốc gia. Vì bạo lực gây ra ảnh hưởng xấu tới
mọi cá nhân và tập thể. Công tác tuyên truyền ở các nhà trường phải được thực
hiện nghiêm túc, thường xuyên.
Hình thức tuyên truyền cũng phải chọn lọc, phong phú đa dạng: đó là bằng
những câu chuyện kể cảm động về gia đình của học sinh bị mất vì nạn bạo lực học
đường, bằng những cuốn phim có hình ảnh, bằng những buổi tọa đàm của học sinh,
bằng những buổi nói chuyện thời sự với học sinh về bạo lực học đường, bằng
những câu chuyện kể đầy ân hận của những học sinh đã gây ra bạo lực học đường
trong thời gian học ở trường.
Tuyên truyền qua các hoạt động giáo dục kĩ năng sống cho học sinh. Đây là
kênh hoạt động có nhiều ý nghĩa nhất. Bởi vì giáo dục kĩ năng sống vừa giúp các
em nhận thức sâu sắc về pháp luật vừa hình thành cho các em những khả năng ứng
xử, đối phó với những tình huống, những nảy sinh bất ngờ trong cuộc sống ví dụ:
Năm 2014 – 2015, nhà trường tổ chức cho các em tham gia các hoạt động nhân
đạo, thăm hỏi tặng quà cho những học sinh có khó khăn trong nhà trường và ở địa
phương
Cơng tác tun truyền phải thường xuyên, liên tục theo phương châm “mưa
dầm thấm lâu”. Tuyên truyền qua các buổi sinh hoạt chào cờ, qua các buổi hoạt
động ngoài giờ lên lớp, qua các sinh hoạt tập thể của Đoàn, của tổ chuyên mơn…
Trong các buổi sinh hoạt đó, thầy (cơ) giáo lắng nghe tiếng nói của học sinh để gần
gũi nắm bắt kịp thời các diễn biến tâm lý học sinh.
Sau các buổi tuyên truyền học sinh có thể viết bản thu hoạch, phát biểu cảm
nghĩ về một câu chuyện bạo lực học đường mà em biết hoặc làm bài viết trong
7


chương trình mơn Văn của lớp. Ở đây, chúng tơi khơng chỉ tun truyền mà cịn
đưa vào chương trình tích hợp mơn học, xem đó là bài kiểm tra đánh giá, cho điểm

học sinh. Với cách làm đó, học sinh có ý thức tự giác hơn, nhận thức sâu sắc hơn
về bạo lực học đường.
3. Giải pháp thứ 3: Thầy (Cô) giáo chủ nhiệm là người mẹ thứ hai luôn yêu
thương, quan tâm, giúp đỡ học sinh
Có người cho rằng học sinh đã gây ra nạn bạo lực học đường hầu hết là học
sinh có nhiều thói hư tật xấu, khó thay đổi. Vì vậy để đối phó với đối tượng học
sinh này cần có biện pháp mạnh, nếu cần thì nhờ sự can thiệp của pháp luật trong
đó có cơng an địa phương.
Tuy nhiên nếu đi sâu tìm hiểu đối tượng học sinh thường gây ra nạn bạo
hành trong trường học thì hầu hết là những học sinh có hoàn cảnh đặc biệt. Qua
làm việc với những học sinh này, tôi đã thống kê được 90% vụ học sinh đánh nhau
rơi vào đối tượng học sinh có hồn cảnh gia đình bất bình thường. Đó là những em
trưởng thành trong gia đình có hồn cảnh bố mẹ ly thân, ly hơn, gia đình có nạn
bạo hành, gia đình bố mẹ lo làm ăn không quan tâm giáo dục các em, gia đình bố
mẹ chia tay để con cái cho người khác nuôi… Rõ ràng đối tượng học sinh ở đây
giống nhau ở điểm là khơng có một gia đình trọn vẹn hạnh phúc đầy đủ hay nói
cách khác các em thiếu tình cảm u thương, chăm sóc của người lớn. Tìm hiểu các
vụ việc học sinh đánh nhau tơi rút ra một kết luận: những học sinh này tâm lý thất
thường, buồn vui, nhiều biến động, hay cô đơn một mình, tính tình dễ nỗi nóng.
Các em thường thích hành động để khẳng định sự mạnh mẽ, che đậy sự yếu đuối.
Tìm hiểu qua đối tượng học sinh tơi thấy được rằng các em có một đời sống
nội tâm khá phức tạp, khó bộc lộ ra ngồi ít giao tiếp nhưng thực chất các em rất
cần sự giúp đỡ của người khác. Nắm được điểm yếu này của học sinh, nhà trường
chúng tơi lập ra một nhóm giáo viên trong đó giáo viên chủ nhiệm lớp là nhóm
trưởng giúp các em học sinh thuộc đối tượng trên.
8


Giáo viên chủ nhiệm thường xuyên gần gũi các em để trị chuyện để tâm sự.
Cơ giáo chủ nhiệm tìm mọi cách để xóa bức tường ngăn cách trong giao tiếp của

các em. Bằng sự chân tình, yêu thương cảm thơng để cảm hóa các em. Từ chỗ các
em ngại tiếp xúc, đóng kín cánh cửa tâm hồn đến chỗ thích giao tiếp, cởi mở hịa
đồng. Giáo viên chủ nhiệm thường tìm mọi cách để trong hoạt động tập thể các em
tự tin lên, chủ động hơn. Cứ dần dần như thế chẳng bao lâu các em đã tìm thấy nơi
thầy (cô) giáo một niềm tin yêu để rồi những mất mát từ cuộc sống gia đình các em
được bù đắp lại. Trái tim tổn thương của các em được xoa dịu, vết thương trên thân
thể các em sớm lên da non, các em trở thành một thân thể cường tráng khỏe mạnh
về tâm hồn và từ đó mỗi lần vấp ngã các em em đã tìm đến thầy cơ để nghe những
lời chia sẽ những góp ý, khuyên bảo chân thành. Có thể nói ở phương diện này thầy
cơ đơi lúc gần gũi hơn cả bố mẹ. Bởi có những điều thầm kín nhất các em khơng có
ai để chia sẻ, hoặc không dám chia sẻ nhưng các em lại tự tìm đến thầy (cơ) để giải
bày. Mở được chiếc khóa sắt bị sét rỉ lâu ngày khóa tâm hồn của các em là thành
cơng bước đầu có ý nghĩa quan trọng để ngăn chặn những hành vi sai trái của học
sinh nhất là đối với học sinh thường có tư tưởng gây gổ, gây sự với bạn bè.
Chủ động tìm đến các em là cho các em thấy được các em không bao giờ bị
bỏ rơi, giúp các em tìm lại niềm tin đã mất, cứu các em ra khỏi vịng bế tắc cơ đơn
và tuyệt vọng. Trong những trường hợp này thấy, cô giáo chủ nhiệm đã trở thành
cái phao cứu sinh để các em tin yêu vào cuộc đời. Thầy, cơ trân trọng những gì bé
nhỏ nhất, tốt đẹp nhất, lương thiện nhất trong các em để rồi các em như một hịn
than bé xíu sắp tàn lụi được thầy, cô thổi vào sự sống sáng bừng lên ngọn lửa của
nghị lực và niềm tin.
Từ sự gần gũi, sẽ chia cảm thơng và nhất là tính nhân ái bao dung của giáo
viên chủ nhiệm các em có những tiến bộ rõ rệt, các em tích cực hoạt động hơn
trong phong trào của trường của lớp, việc học tập của các em cũng ngày càng có
hiệu quả rõ rệt. Có những học sinh từ yếu, trung bình vươn lên loại khá. Từ đây,
các em có một hướng đi tốt đẹp hơn. Có thể nói rằng trong hồn cảnh xã hội ngày
9


nay khơng ít người thừa vật chất nhưng lại thiếu thốn tình cảm. Việc tìm hiểu, gần

gũi lắng nghe, gắn bó chia sẻ được thực hiện bằng nhiều hình thức:
- Chủ động nắm bắt, gửi tin nhắn tâm sự qua điện thoai, email, facebook…
- Gặp gỡ trực tiếp các em để chuyện trò, tâm sự, khuyên bảo
- Chủ động tham gia các buổi sinh hoạt ngoại khóa, tham quan du lịch cùng
hòa nhập với các em như một người bạn thực sự
Biện pháp dùng tình u thương, cảm thơng chia sẽ để giáo dục, cảm hóa
con người là phương châm giáo dục không bao giờ xưa cũ. Nhất là đối với đối
tượng học sinh phổ thông, khi mà các em ở giữa cái tuổi trẻ con và người lớn thì
điều đó càng có ý nghĩa. Trong thời buổi xã hội đang ngày càng sống nghèo đi vì
tình yêu thương thì trường học phải là ngơi nhà ấm áp nghĩa tình bảo vệ che chở
cho các em. Thấm nhuần ý nghĩa giáo dục sâu sắc ấy trường chúng tôi luôn lấy tình
yêu làm một bài học giáo dục sâu sắc trong hành trình nhọc nhằn chắp đơi cánh
ước mơ cho mỗi học sinh. Và với phương châm giáo dục ấy, 2 năm trở lại đây
trường THPT Tam Phước đã trở thành mơ ước của mỗi học sinh khi bước vào lứa
tuổi học trò cấp 3, là địa điểm tin yêu của nhân dân địa phương ở đó.
4. Biện pháp thứ 4: Phối hợp chặt chẽ với phụ huynh, chính quyền địa phương
trong ngăn chặn nạn bạo lực học đường
a. Phối hợp với phụ huynh học sinh:
Trong một trường học, công tác phối hợp khơng chỉ giữa các đồn thể trong
nhà trường mà cịn cả các lực lượng ngồi xã hội. Sự phối hợp quan trọng hàng đầu
với lực lượng bên ngoài là các bậc cha mẹ học sinh. Họ chính là chiếc cầu nối trung
gian về hệ thống thông tin của nhà trường đến được ngồi xã hội. Họ khơng chỉ
giúp nhà trường trong việc thực hiện xã hội hóa giáo dục, Hỗ trợ về phương tiện
vật chất, tài chính mà điều quan trọng hơn là sự phối hợp để chất lượng đào tạo của
nhà trường có hiệu quả cao hơn, Thiếu đi lực lượng hỗ trợ đắc lực này, các nhà
10


trường sẽ vơ cùng khó khăn. Đối với trường chúng tơi, lực lượng phụ huynh được
ví như cánh tay phải trên hành trình giáo dục và đào tạo, từ vai trò hết sức quan

trọng của phụ huynh, nhà trường đã có những biện pháp phối hợp thật tích cực, để
góp phần giảm thiểu nạn bạo lực học đường. Cụ thể:
Nhà trường thường xuyên tổ chức các buổi tọa đàm cùng phụ huynh về các
nội dung như: giáo dục tình yêu, tình bạn, khả năng ứng xử học sinh, ngăn chặn
bạo lực nhà trường, thực hiện an tồn giao thơng,…
Những buổi tọa đàm cùng các bậc cha mẹ học sinh đã giúp các thầy cơ giáo
có được sự gần gũi, hiểu biết. Từ sự gần gũi, hiểu biết lẫn nhau đó, phụ huynh tin
yêu hơn thầy cô và luôn thống nhất với nhà trường về phương pháp giáo các em.
Thông tin đầy đủ công khai kế hoạch, chất lượng giáo dục của nhà trường tới
phụ huynh. Nhà trường đã sử dụng hệ thống dịch vụ nhắn tin qua VNEDU tới tất cả
phụ huynh học sinh. Với hệ thống dịch vụ này, phụ huynh đã nắm bắt thông tin
thường xuyên, kịp thời những vi phạm của các em. Phụ huynh phối hợp chặt chẽ để
uốn nắn sửa chữa từ lỗi nhỏ nhất. Sự quan tâm thường xun đã góp phần nâng cao
cơng tác rèn luyện hạnh kiểm trong nhà trường.
Tổ chức họp phụ huynh học sinh 3 lần trong một năm vào đầu, giữa và cuối
năm học. Tăng cường công tác họp phụ huynh khiến cho Hiệu trưởng của các
trường cảm thấy mất thời gian, ảnh hưởng đến các công việc cá nhân nhất là các
cuộc họp thường được tổ chức vào ngày chủ nhật. Tuy nhiên, đối với trường chúng
tôi, công tác họp phụ huynh lại được tổ chức và thực hiện một cách nghiêm túc.
Theo quan điểm của chúng tôi, những cuộc họp biểu hiện cho tính dân chủ
và sự quan tâm của nhà trường đối với con em họ. Mỗi cuộc họp phụ huynh không
chỉ đơn thuần là chỉ để thông báo kết quả học tập, rèn luyện của các em đặc biệt là
các học sinh cá biệt trong lớp, lấy ý kiến về đóng góp hỗ trợ về tài chính. Họp phụ
huynh là để phụ huynh nắm được phương pháp giáo dục học sinh có phù hợp hay
khơng. Chính vì vậy, chuẩn bị nội dung để đạt được kết quả tốt là điều hết sức quan
11


trọng. Trong cuộc họp, giáo viên lắng nghe, tôn trọng ý kiến của phụ huynh, từ đó
điều chỉnh phương pháp giáo dục phù hợp nhất.

Tổ chức các buổi dã ngoại, tham quan có sự tham gia của phụ huynh học
sinh, GVCN các lớp đề nghị phụ huynh tham gia với lớp không chỉ khi nhà trường
tổ chức các ngày lễ lớn mà ngay cả những hoạt động dã ngoại của các em. Phụ
huynh tự xây dựng kế hoạch, dự trù kinh phí, cùng dự các buổi dã ngoại. Đó là điều
kiện tốt nhất để họ hiểu về con cái của mình.
b. Phối hợp với chính quyền địa phương:
Bên cạnh sự phối hợp với phụ huynh HS, chính quyền địa phương cũng có
những hoạt động giúp nhà trường ngăn chặn nạn bạo lực học đường. Trường đóng
cạnh UBND xã là điều kiện hết sức thuận lợi. Nhà trường có kế hoạch phân cơng
Đồn thanh niên thường xun phối hợp với Đồn xã để tổ chức các hoạt động
tuyên truyền pháp luật, an tồn giao thơng và phịng chống các tệ nạn xã hội. Hàng
tháng, nhà trường tham gia họp giao ban với cơng an xã để nắm tin tức, tình hình
của học sinh. Thông tin các vụ bạo hành trong học sinh được đến một cách kịp thời
và ngăn chặn đúng lúc. Nếu có xảy ra cơng an xã có mặt phối hợp cùng xử lý,
không để xảy ra nghiêm trọng, mất an ninh trật tự trong nhà trường.
IV. HIỆU QUẢ ĐẠT ĐƯỢC:
Đề tài phương pháp ngăn chạn bạo lực học đường của tôi áp dụng từ năm
2011 cho đến nay. Ban đầu, khi mới manh nha một số vụ bạo lực học đường ở nhà
trường tôi đã quan tâm để tìm biện pháp khắc phục. Tuy nhiên ở những năm đầu
2011 và 2012 vấn đề bạo lực học đường diễn ra cịn ít, chưa có tính chất thường
xun và nghiêm trọng như những năm sau này. Mức độ báo động chưa đòi hỏi cấp
bách như hiện nay.
Hai năm gần đây, 2013 - 2014, 2014 - 2015 các vụ bạo lực học đường được
ghi nhận là ngày càng phổ biến và lan ra trên diện rộng. Số vụ học sinh vi phạm
tăng nhanh kinh khủng, Tỉnh nào trường nào cũng có con số khủng về bạo lực học
12


đường gây ra. Từ học sinh gây gỗ, xé áo, kéo tóc, giằng xé nhau đến dùng cả hung
khí chém nhau gây thương tích tinh thần và thể xác. Khơng chỉ bạo lực học đường

xảy ra ở trong học sinh mà cả ở Thầy (cô) giáo, khiến cho phụ huynh mất lịng tin
vào thầy (cơ), nhà trường. Xã hội gióng lên những hồi chuông cảnh báo về sự
xuống cấp của đạo đức trong xã hội.
Mặc dù bạo lực học đường phổ biến nhiều hơn trong các trường học nhưng
đối với trường chúng tôi, các vụ việc học sinh gây gỗ đánh nhau khơng hề xảy ra.
Trước năm 2010 có 2 vụ việc xảy ra hết sức nghiêm trọng đó là: 1 học sinh phải ra
tịa án hình sự vì chém bạn bị thương tật 30%, một học sinh mang mã tấu đến
trường để hành hung bạn khác lớp. Học sinh này cùng với các lỗi vi phạm khác đã
bị đuổi học 1 tuần. Riêng từ năm 2012 đến 2015 Đoàn thanh niên và Ban giám hiệu
chưa phải giải quyết bất kì một trường hợp nào do bạo lực học đường gây ra hậu
quả nghiêm trọng. Thực tế vẫn xảy ra một vài vụ nhỏ, do xích mích qua lại giữa các
em học sinh có dùng ngơn ngữ thiếu văn hóa, lợi dụng facebook để "ném đá"nhau.
Tuy nhiên nhà trường đã ngăn chặn kịp thời, phối hợp với đoàn thanh niên để cho
học sinh gặp gỡ và xin lỗi nhau. Đối với những vụ việc có thể xảy ra đánh nhau,
đồn thanh niên nắm thơng tìn từ tổ xung kích trong học sinh phối hợp cùng Đồn
xã, cơng an địa phương để kịp thời ngăn chặn. Vì vậy trong 3 năm học gần đây, kết
quả giáo dục, rèn luyện đạo đức và học lực của nhà trường có tiến bộ rõ rệt. Từ
một nhà trường tuyển đầu vào học sinh rất thấp do tuyển sinh bằng hình thức xét
tuyển hồ sơ, điểm chuẩn hàng năm chỉ dao động từ 29,0 đến 32,0 điểm. Hạnh kiểm
học sinh được phiên bằng điểm nên vẫn có học sinh trúng tuyển có hạnh kiểm
Trung bình. Số học sinh này khi vào trường vẫn thuộc diện chưa ngoan chưa thực
hiện nghiêm túc nội quy của nhà trường, tuy nhiên, sau một năm được học tập và
rèn luyện tại trường các em ngày càng tiến bộ rõ rệt. Về chất lượng nhà trường cụ
thể:

13


Về tổng số học sinh bỏ học từ 2012 đến nay
(Phụ lục số 2 kèm theo)

Kết quả học tập rèn luyện từ năm 2012 đến nay. Tỉ lệ xếp loại tốt khá tăng;
TB, yếu giảm rõ rệt
(Phụ lục số 1 kèm theo)
Bài học rút ra từ công tác quản lý để nâng cao chất lượng giáo dục, có rất
nhiều nhưng để nâng cao công tác rèn luyện đạo đức, phẩm chất cho học sinh thì
những biện pháp tích cực như: lấy công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật trong
CB, GV, học sinh; công tác giáo dục của giáo viên chủ nhiệm gần gũi yêu thương
gắn bó với học sinh; sự gắn bó chặt chẽ giữa gia đình, xã hội và địa phương, tăng
cường các hoạt động ngoài giờ lên lớp, giáo dục kĩ năng sống cho học sinh là
phương châm giáo dục đúng đắn của mỗi nhà trường. Đối với một nhà quản lý như
tôi bài học kinh nghiệm đó là hành trang mang theo, khơng bao giờ xưa cũ trên
hành trình giáo dục nhọc nhằn hơm nay.
V. ĐỀ XUẤT, KHUYẾN NGHỊ, KHẢ NĂNG ÁP DỤNG:
Đề tài đề nghị được áp dụng trong đơn vị
NGƯỜI THỰC HIỆN

Hồ Thị Liễu

14


MỤC LỤC
Trang
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI...................................................................................1
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN............................................................1
III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP..............................................4
1. Giải pháp thứ 1..................................................................................................4
2. Giải pháp thứ 2..................................................................................................5
3. Giải pháp thứ 3..................................................................................................7
IV. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI............................................................................9

V. ĐỀ XUẤT, KHUYẾN NGHỊ, KHẢ NĂNG ÁP DỤNG............................10
PHỤ LỤC...........................................................................................................11
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................16
MỤC LỤC..........................................................................................................17

15


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Cẩm nang dành cho Hiệu trưởng - NXB chính trị quốc gia Hà Nội - 10/2014 Nhóm dịch giả Nguyễn Trường (dịch từ nguyên bản Tiếng Anh)
2. Quản lý nhà nước về giáo dục, NXB Hà Nội nhóm biên soạn:
TS. Trần Văn Cơ
Trần Văn Kim
Hồng Thế Vinh
Lê Minh Đức
Nguyễn Ngọc Ân
Ths. Hoàng Phú
TS. Tường Duy Kiên
BS, TS Nguyễn Thị Thúy
PGS, TS Nguyễn Thị Mỹ Lộc
Ths Trần Thị Tuyết Mai
Chủ trì biên soạn và điều chỉnh Ths Nguyễn Thị Thái
3. Nghị quyết 8 trung ương Đảng khóa XI

16


17

PHỤ LỤC 1
BẢNG THỐNG KÊ HAI MẶT GIÁO DỤC QUA CÁC NĂM

Năm học
2012 2013
2013 2014
2014 2015
2015 2016

TS
Học
sinh
1254

Giỏi
SL
Tỉ lệ
67

5.34

1192

79

6.63

1154

87

7.54

1128

76

6.47

Khá
SL
Tỉ lệ
43.1
541
4
42.0
501
3
42.9
496
8
47.0
531
7

HỌC LỰC
T Bình
SL
Tỉ lệ
46.6

585
5
47.1
562
5
46.0
531
1
42.6
481
4

Yếu
SL
Tỉ lệ

Kém
SL
Tỉ lệ

61

4.86

0

0

48

4.02

2

0.17

38

3.29

2

0.17

40

3.55

0

0

18

Tốt
SL
Tỉ lệ
77.6
974
7

77.0
918
1
85.2
984
7
83.6
943
0

HẠNH KIỂM
Khá
T Bình
SL
Tỉ lệ
SL
Tỉ lệ
17.5
220
43
3.43
4
18.7
224
37
3.1
9
11.1
129
36

3.12
8
13.4
152
29
2.57
8

SL

Yếu
Tỉ lệ

17

1.36

13

1.09

5

0.43

4

0.35