Biện pháp phát triển đội ngũ giảng viên dạy nghề ở trường cao đẳng nghề số 23 bộ quốc phòng

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (844.07 KB, 112 trang )

MỤC LỤC
Trang phụ bìa.................................................................................................................i
Lời cam đoan................................................................................................................ii
Lời cảm ơn...................................................................................................................iii
MỤC LỤC..................................................................................................................1
Trang phụ bìa i...........................................................................................................1
Lời cam đoan ii..........................................................................................................1
Lời cảm ơn iii.............................................................................................................1
PHỤ LỤC...................................................................................................................5
DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT.................................................................6
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ........................................................6
A. MỞ ĐẦU...............................................................................................................9
1. Lý do chọn đề tài............................................................................................................9
2. Mục đích nghiên cứu....................................................................................................11
3. Giả thuyết khoa học......................................................................................................11
4. Nhiệm vụ nghiên cứu...................................................................................................12
5. Khách thể và đối tượng nghiên cứu..............................................................................12
6. Phương pháp nghiên cứu..............................................................................................12
7. Phạm vi nghiên cứu......................................................................................................12
8. Cấu trúc luận văn..........................................................................................................12

B. NỘI DUNG.........................................................................................................14
CHƯƠNG

1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ..............................................................................14
1.1. Khái quát lịch sử nghiên cứu vấn đề.........................................................................14
1.2. Các khái niệm cơ bản................................................................................................15
1.2.1. Đội ngũ giảng viên.............................................................................................15

1.2.1.1. Đội ngũ....................................................................................................................15
1.2.1.2. Giảng viên...............................................................................................................16
1.2.1.3. Giảng viên dạy nghề................................................................................................16
1.2.1.4. Đội ngũ giảng viên dạy nghề...................................................................................17

1.2.2. Phát triển đội ngũ giảng viên..............................................................................18
1.2.2.1. Phát triển................................................................................................................18
1.2.2.2. Phát triển đội ngũ giảng viên..................................................................................18
1.2.2.3. Phát triển đội ngũ giảng viên dạy nghề...................................................................18

1

1.3. Những yêu cầu cơ bản về đội ngũ giảng viên của trường cao đẳng nghề.................19
1.3.1. Trường cao đẳng nghề trong hệ thống giáo dục quốc dân.................................19
1.3.2. Những yêu cầu đối với đội ngũ giảng viên dạy nghề.........................................20
1.3.2.1. Yêu cầu phát triển đội ngũ giảng viên trường cao đẳng nghề .................................20
1.3.2.2. Chất lượng đội ngũ giảng viên ...............................................................................21
1.3.2.3. Số lượng đội ngũ giảng viên....................................................................................25
1.3.2.4. Cơ cấu đội ngũ giảng viên.......................................................................................26

1.4. Lý luận về phát triển đội ngũ giảng viên dạy nghề...................................................27
1.4.1. Lý thuyết phát triển nguồn nhân lực..................................................................27
1.4.1.1. Quản lý nguồn nhân lực..........................................................................................27
1.4.1.2. Phát triển nguồn nhân lực......................................................................................29

1.4.2. Nội dung công tác phát triển đội ngũ giảng viên trường cao đẳng nghề............30
1.4.2.1. Xây dựng kế hoạch chiến lược phát triển đội ngũ giảng viên.................................30
1.4.2.2. Tuyển chọn và sử dụng đội ngũ giảng viên.............................................................31
1.4.2.3. Kiểm tra, đánh giá đội ngũ giảng viên.....................................................................33

1.4.2.4. Đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên................................................33
1.4.2.5. Tạo động lực phấn đấu cho đội ngũ giảng viên.......................................................34

1.5. Những yếu tố ảnh hưởng đến công tác phát triển đội ngũ giảng viên.......................35
1.5.1. Những yếu tố khách quan...................................................................................35
1.5.1.1. Quan điểm về quản lý giảng viên............................................................................35
1.5.1.2. Điều kiện đảm bảo..................................................................................................36

1.5.2. Yếu tố chủ quan..................................................................................................36
1.5.2.1. Trình độ, năng lực, phẩm chất của đội ngũ cán bộ quản lý.....................................36
1.5.2.2. Trình độ, năng lực, phẩm chất của giảng viên.........................................................36

TIỂU KẾT CHƯƠNG 1..........................................................................................37
CHƯƠNG

2

THỰC TRẠNG ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN DẠY NGHỀ VÀ CÔNG TÁC
PHÁT

TRIỂN

ĐỘI

NGŨ

GIẢNG

VIÊN

DẠY

NGHỀ

Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ SỐ 23 - BỘ QUỐC PHÒNG..........................38
2.1. Khái quát quá trình phát triển Trường Cao đẳng nghề số 23 - Bộ Quốc phòng.......38
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển......................................................................38
2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ, mục tiêu của Trường......................................................40
2.1.2.1. Chức năng, nhiệm vụ..............................................................................................40
2.1.2.2. Mục tiêu của trường...............................................................................................40

2.1.3. Ngành nghề và quy mô đào tạo..........................................................................40
2.1.4. Định hướng phát triển Nhà trường.....................................................................41
2.1.5. Cơ cấu tổ chức hiện nay của Nhà trường...........................................................42
2.2. Khái quát quá trình khảo sát thực trạng....................................................................43
2.2.1. Mục đích khảo sát...............................................................................................43

2

2.2.2. Nội dung khảo sát...............................................................................................43
2.2.3. Đối tượng khảo sát.............................................................................................43
2.2.4. Phương pháp khảo sát........................................................................................43
2.3. Thực trạng đội ngũ giảng viên của Trường Cao đẳng nghề số 23 - Bộ Quốc phòng44
2.3.1. Số lượng đội ngũ giảng viên..............................................................................44
2.3.1.1. Số lượng đội ngũ giảng viên từ năm 2013 đến nay.................................................44
2.3.1.2. Số lượng giảng viên theo ngành nghề.....................................................................44

2.3.2. Chất lượng đội ngũ giảng viên...........................................................................45
2.3.2.1. Về phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp........................................................45

2.3.2.2. Năng lực của đội ngũ giảng viên.............................................................................49

2.3.3. Cơ cấu đội ngũ giảng viên..................................................................................54
2.3.3.1. Cơ cấu về giới tính..................................................................................................54
2.3.3.2. Về độ tuổi...............................................................................................................54
2.3.3.3. Cơ cấu đội ngũ giảng viên theo thâm niên giảng dạy..............................................55

2.4. Thực trạng công tác phát triển đội ngũ giảng viên của Trường Cao đẳng nghề số 23Bộ Quốc phòng.................................................................................................................56
2.4.1. Công tác xây dựng qui hoạch phát triển đội ngũ giảng viên..............................57
2.4.2. Công tác tuyển dụng giảng viên.........................................................................58
2.4.3. Công tác bố trí, sử dụng giảng viên....................................................................59
2.4.4. Công tác đào tạo và bồi dưỡng giảng viên.........................................................60
2.4.5. Công tác kiểm tra, đánh giá giảng viên..............................................................61
2.4.6. Thực hiện chế độ ưu đãi đối với ĐNGV và chính sách thu hút giảng viên giỏi 63
2.5. Đánh giá chung về thực trạng đội ngũ giảng viên và công tác phát triển đội ngũ
giảng viên.........................................................................................................................64
2.5.1. Mặt mạnh, thuận lợi...........................................................................................64
2.5.2. Mặt hạn chế, khó khăn.......................................................................................65
2.5.3. Nguyên nhân của hạn chế...................................................................................66
2.5.4. Thời cơ và thách thức của công tác phát triển đội ngũ giảng viên ở Trường Cao
đẳng nghề số 23 - Bộ quốc phòng................................................................................66
2.5.4.1. Thời cơ....................................................................................................................66
2.5.4.2. Thách thức..............................................................................................................67

TIỂU KẾT CHƯƠNG 2..........................................................................................67
CHƯƠNG

3

CÁC BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN DẠY NGHỀ

Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ SỐ 23 - BỘ QUỐC PHÒNG...........................68
3.1. Cơ sở xác lập biện pháp............................................................................................68
3.1.1. Quan điểm chỉ đạo việc xây dựng các biện pháp...............................................68
3.1.2. Định hướng phát triển ĐNGV Trường cao đẳng nghề số 23 - Bộ quốc phòng. 69
3.2. Các nguyên tắc xây dựng biện pháp..........................................................................69
3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa.......................................................................69
3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn.....................................................................70
3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả.....................................................................70
3.2.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi........................................................................70

3

3.2.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống.....................................................................70
3.3. Các biện pháp phát triển đội ngũ giảng viên dạy nghề ở Trường Cao đẳng nghề số
23 - Bộ Quốc phòng.........................................................................................................71
3.3.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý và đội ngũ giảng viên nhà
trường về công tác phát triển đội ngũ giảng viên.........................................................71
3.3.1.1. Mục đích, ý nghĩa của biện pháp............................................................................71
3.3.1.2. Nội dung, cách thức thực hiện................................................................................71

3.3.2. Biện pháp 2: Xây dựng quy hoạch, kế hoạch phát triển đội ngũ giảng viên đáp
ứng yêu cầu phát triển của nhà trường.........................................................................72
3.3.2.1. Mục đích, ý nghĩa của biện pháp............................................................................73
3.3.2.2. Nội dung, cách thức thực hiện................................................................................73

3.3.3. Biện pháp 3: Đổi mới công tác tuyển dụng giảng viên đáp ứng nhu cầu thực tiễn
......................................................................................................................................75
3.3.3.1. Mục đích, ý nghĩa của biện pháp............................................................................75
3.3.3.2. Nội dung, cách thức thực hiện................................................................................76

3.3.4. Biện pháp 4: Bố trí, sử dụng giảng viên hợp lý, phù hợp với năng lực của giảng
viên...............................................................................................................................79
3.3.4.1. Mục đích, ý nghĩa của biện pháp............................................................................80
3.3.4.2. Nội dung, cách thức thực hiện................................................................................80

3.3.5. Biện pháp 5: Nâng cao hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên
......................................................................................................................................82
3.3.5.1. Mục đích, ý nghĩa của biện pháp............................................................................82
3.3.5.2. Nội dung, cách thức thực hiện................................................................................82

3.3.6. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá năng lực đội ngũ giảng viên...............86
3.3.6.1. Mục đích, ý nghĩa của biện pháp............................................................................86
3.3.6.2. Nội dung, cách thức thực hiện................................................................................86

3.3.7. Tạo động lực và môi trường làm việc để đội ngũ giảng viên phát huy năng lực
giảng dạy, giáo dục.......................................................................................................88
3.3.7.1. Mục đích, ý nghĩa của biện pháp............................................................................88
3.3.7.2. Nội dung, cách thức thực hiện................................................................................88

3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp................................................................................90
3.5. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp..................................91

TIỂU KẾT CHƯƠNG 3..........................................................................................94
C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ......................................................................95
1. Kết luận........................................................................................................................95
2. Khuyến nghị.................................................................................................................96
2.1. Đối với Bộ Lao động Thương binh và Xã hội...........................................................96
2.2. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo...............................................................................96
2.3. Đối với Bộ quốc phòng, Bộ Tư lệnh quân khu 4, Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Thừa

Thiên - Huế.......................................................................................................................97
2.4. Đối với các đơn vị quân đội trên địa bàn Quân khu 4...............................................97
2.5. Đối với Trường Cao đẳng nghề số 23 - Bộ quốc phòng............................................97

4

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................98
PHỤ LỤC

5

DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT
CBQL:

Cán bộ quản lý

CNTT:

Công nghệ thông tin

ĐBCL:

Đảm bảo chất lượng

ĐTBD:

Đào tạo bồi dưỡng

ĐNGV:

Đội ngũ giảng viên

GD-ĐT:

Giáo dục- Đào tạo

GTVL:

Giới thiệu việc làm

GV:

Giảng viên

HSSV:

Học sinh sinh viên

NCKH:
LĐTB&XH:

Nghiên cứu khoa học
Lao động Thương binh và Xã hội

DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
6

BẢNG

Bảng 2.1. Ngành nghề và số lượng tuyển sinh đào tạo hàng năm..........................41
Bảng 2.2. Số lượng giảng viên từ năm 2013-2015..................................................44
Bảng 2.3. Số lượng giảng viên theo ngành nghề hiện nay......................................45
Bảng 2.4. Kết quả khảo sát về phẩm chất của đội ngũ giảng viên.........................47
Bảng 2.5. Trình độ chuyên môn của đội ngũ giảng viên........................................49
Bảng 2.6. Thống kê về nghiệp vụ sư phạm, trình độ ngoại ngữ, tin học
của ĐNGV hiện nay.................................................................................................50
Bảng 2.7. Thống kê về kỹ năng thực hành chuyên môn nghề của giảng viên
Trường Cao đẳng nghề số 23 - Bộ quốc phòng.......................................................52
Bảng 2.8. Kết quả khảo sát CBQL và giảng viên về kỹ năng dạy học, kỹ năng
giáo dục và nghiên cứu khoa học của đội ngũ giảng viên......................................52
Bảng 2.9. Thống kê theo giới tính của đội ngũ giảng viên.....................................54
Bảng 2.10. Thống kê theo độ tuổi của đội ngũ giảng viên......................................54
Bảng 2.11. Thống kê theo thâm niên giảng dạy của đội ngũ giảng viên................56
Bảng 2.12. Kết quả khảo sát thực trạng công tác phát triển đội ngũ giảng viên...57
Bảng 2.13. Thống kê số lượng tuyển dụng giảng viên từ năm 2013-2015............58
Bảng 2.14. Số lượng giảng viên được cử đi đào tạo, bồi dưỡng giai đoạn 2013 2015..........................................................................................................................60
Bảng 3.1 Kết quả khảo nghiệm nhận thức về tính cấp thiết các biện pháp
với n = 30 (0 điểm 4 điểm).....................................................................................92
Bảng 3.2 Kết quả khảo nghiệm nhận thức về tính khả thi của các biện pháp
với n =30 (0 điểm )..................................................................................................92

BIỂU ĐỒ

Biểu đồ 2.1. Thống kê về trình độ lý luận chính trị của đội ngũ giảng viên..........46

SƠ ĐỒ

Sơ đồ 1.1. Những tiêu chí đánh giá trình độ phát triển của ĐNGV........................21
Sơ đồ 1.2. Sơ đồ nhân cách của đội ngũ giảng viên trường cao đẳng nghề...........25
Sơ đồ 1.3. Sơ đồ quản lý nguồn nhân lực................................................................29

7

Sơ đồ 1.4. Các khâu phát triển đội ngũ giảng viên trường cao đẳng nghề.............30
Sơ đồ 2.1. Cơ cấu tổ chức Trường cao đẳng nghề số 23-Bộ quốc phòng hiện nay
..................................................................................................................................43
Sơ đồ 3.1. Quy trình tuyển chọn giảng viên............................................................79

8

A. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nâng cao chất lượng đào tạo nghề, tiếp cận trình độ tiên tiến của khu vực và
thế giới, góp phần nâng cao sức cạnh tranh của lao động Việt Nam trong quá trình
hội nhập quốc tế, là một trong các giải pháp đột phá của Chiến lược đổi mới và phát
triển dạy nghề giai đoạn 2011-2020. Để thực hiện được mục tiêu trên, đội ngũ giảng
viên đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp phát triển giáo dục và đào tạo.
Ngày 27 tháng 11 năm 2014, Luật Giáo dục nghề nghiệp đã được Quốc hội
khóa XIII thông qua tại kỳ họp thứ 8 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 7
năm 2015. Có thể nói, đây là một đạo luật đã thể chế hóa mạnh mẽ chủ trương đổi
mới căn bản, toàn diện giáo dục nói chung, giáo dục nghề nghiệp nói riêng theo tinh
thần Nghị quyết Trung ương 8 khóa XI, giải quyết nhiều bất cập trong thực tiễn, tạo
nên một diện mạo mới của hệ thống giáo dục nghề nghiệp ở Việt Nam, đáp ứng yêu
cầu hội nhập với các nước trong khu vực và quốc tế.
Trải qua 30 năm đổi mới, cùng với sự phát triển toàn diện của đời sống kinh

tế, xã hội, lĩnh vực giáo dục - đào tạo tiếp tục phát triển mạnh mẽ trên cả ba mặt:
Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Điều này đã được thể hiện
thông qua việc đầu tư cho giáo dục - đào tạo (nhất là đào tạo nghề) ngày càng tăng,
trang thiết bị trường học được đổi mới; quy mô đào tạo không ngừng được mở
rộng; số lượng học sinh, sinh viên các cấp phát triển nhanh chóng; công tác xã hội
hóa và xây dựng xã hội học tập đã thu được kết quả bước đầu; nhiều trường dân lập,
tư thục bậc đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và dạy nghề được thành lập
và hoạt động có hiệu quả.
Báo cáo sơ kết 5 năm thực hiện Chiến lược phát triển dạy nghề thời kỳ 2011
- 2020 của Tổng cục dạy nghề, tính đến hết năm 2015 cả nước có 1.467 cơ sở dạy
nghề, gồm: 190 trường Cao đẳng nghề, 280 trường Trung cấp nghề, 997 trung tâm
dạy nghề và hơn 1000 cơ sở khác (các cơ sở giáo dục - đào tạo, doanh nghiệp) tham
gia dạy nghề, tăng 3,5% so với năm 2010.
Tính đến tháng 12 năm 2014, tổng số giáo viên của các cơ sở dạy nghề là
40.615 người, trong đó giáo viên, giảng viên dạy trong các trường cao đẳng nghề, trung
9

cấp nghề là 25.840 người. So sánh với năm 2010 số lượng giáo viên dạy nghề tăng
23% và đang giữ vị trí, vai trò hết sức quan trọng trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp.
Một trong những yếu tố quan trọng quyết định chất lượng đào tạo là chất
lượng đội ngũ giảng viên. Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XI khẳng định: "Cùng với
đổi mới cơ chế quản lý, phát triển đội ngũ giảng viên và cán bộ quản lý giáo dục là
khâu then chốt của đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo". Nghị quyết
TW8 khóa XI yêu cầu: "Nâng cao nhận thức về vai trò quyết định chất lượng giáo
dục và đào tạo của đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý”. [14, tr.6]
Xác định vị trí, tầm quan trọng của công tác đào tạo nghề nói chung và đào tạo
nghề cho bộ đội xuất ngũ nói riêng, đến nay Bộ quốc phòng đã đề nghị và Bộ Lao
động Thương binh và Xã hội (LĐTB&XH) đã ra quyết định thành lập 23 trường cao
đẳng nghề, trung cấp nghề, trung tâm dạy nghề thuộc các quân khu, quân đoàn, quân

binh chủng và bộ chỉ huy quân sự các địa phương trên cả nước. Tại các trường dạy
nghề quân đội có trên 2000 giáo viên, giảng viên tham gia giảng dạy.
Trường Cao đẳng nghề số 23 - Bộ quốc phòng là cơ sở đào tạo nghề thuộc hệ
thống nhà trường quân đội. Trường có chức năng đào tạo nghề theo 3 cấp trình độ:
cao đẳng nghề, trung cấp nghề và sơ cấp nghề ; Bồi dưỡng nâng cao trình độ kỹ
năng nghề cho người lao động theo yêu cầu của cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ
và người lao động; Nghiên cứu, ứng dụng kỹ thuật - công nghệ nâng cao chất
lượng, hiệu quả đào tạo; tổ chức sản xuất, kinh doanh, dịch vụ theo quy định của
pháp luật trên địa bàn Quân khu 4 và cả nước.
Được sự quan tâm của Bộ LĐTB&XH, Bộ quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân
khu 4, chính quyền địa phương nơi đóng quân, trong 5 năm qua, Trường đã phát
triển được đội ngũ giảng viên (ĐNGV) với số lượng 102 người, có trình độ, năng
lực, kỹ năng đáp ứng cơ bản yêu cầu công tác đào tạo. Trường được đầu tư mạnh
mẽ về cơ sở vật chất, trang thiết bị, xây dựng phát triển ĐNGV bằng nhiều nguồn
lực đầu tư của Nhà nước thông qua các chương trình mục tiêu, các dự án cùng với
nội lực của Trường. Đến nay, Trường đã được xây dựng khang trang, trang thiết bị
đồng bộ hiện đại; đội ngũ cán bộ, giảng viên có trình độ chuyên môn tốt, tâm huyết
với nhiệm vụ dạy nghề; chương trình, giáo trình được thiết kế khoa học, không
ngừng đổi mới, cập nhật để phù hợp với nhu cầu của thị trường nguồn nhân lực, yêu
10

cầu của các cơ sở sản xuất kinh doanh và người học; chất lượng đào tạo không
ngừng được nâng cao, chính vì lẽ đó nên hàng năm, số lượng học sinh, sinh viên
đăng ký học tập tại trường ngày càng đông, năm sau cao hơn năm trước.
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt đã đạt được, công tác đào tạo nghề tại
Trường Cao đẳng nghề số 23- Bộ quốc phòng vẫn còn một số tồn tại ảnh hưởng
không nhỏ đến chất lượng, hiệu quả hoạt động, phát triển của Trường. Nguyên nhân
tồn tại có nhiều nhưng nguyên nhân chủ yếu là ĐNGV của Trường còn thiếu về số
lượng, một số giảng viên còn yếu về trình độ chuyên môn, kỹ năng nghề và năng

lực sư phạm, chưa đáp ứng với yêu cầu đổi mới, chuẩn hóa ĐNGV trong điều kiện
hội nhập quốc tế hiện nay.
Thực trạng này là một trong những lực cản không nhỏ đối với việc nâng cao
chất lượng đào tạo, đòi hỏi phải có các giải pháp đồng bộ, cách quản lý phù hợp để
mang lại hiệu quả và đạt được mục tiêu chiến lược Nhà trường đã đề ra.
Để khắc phục nguyên nhân tồn tại trên, Nhà trường cần nhanh chóng thực
hiện các biện pháp phát triển ĐNGV để có được ĐNGV đủ về số lượng, đồng bộ về
cơ cấu, đảm bảo các yêu cầu về năng lực sư phạm và chuyên môn, phù hợp với yêu
cầu phát triển của Trường trong giai đoạn mới…
Xuất phát từ những lý do trên, chúng tôi chọn vấn đề nghiên cứu: "Biện
pháp phát triển đội ngũ giảng viên dạy nghề ở Trường Cao đẳng nghề số 23 - Bộ
Quốc phòng" làm đề tài cho luận văn tốt nghiệp.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề xuất các biện pháp phát triển
ĐNGV dạy nghề tại Trường Cao đẳng nghề số 23 - Bộ Quốc phòng, góp phần nâng
cao chất lượng, hiệu quả đào tạo nghề của Nhà trường, đáp ứng yêu cầu đào tạo
nguồn nhân lực hiện nay.
3. Giả thuyết khoa học
Nếu phát triển ĐNGV dạy nghề tiếp cận theo quan điểm quản lý nguồn nhân
lực, thì ĐNGV của Nhà trường sẽ phát triển đủ về số lượng, bảo đảm chất lượng, có
cơ cấu hợp lý, góp phần nâng cao chất lượng dạy học của Nhà trường, đáp ứng yêu
cầu đào tạo nguồn nhân lực trong giai đoạn hiện nay.

11

4. Nhiệm vụ nghiên cứu
4.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về phát triển ĐNGV dạy nghề.
4.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng ĐNGV dạy nghề, công tác phát triển
ĐNGV dạy nghề tại Trường Cao đẳng nghề số 23 - Bộ Quốc phòng.

4.3. Đề xuất những biện pháp phát triển ĐNGV dạy nghề tại Trường Cao
đẳng nghề số 23 - Bộ Quốc phòng.
5. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
5.1. Khách thể nghiên cứu: Công tác phát triển ĐNGV ở trường cao đẳng nghề.
5.2. Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp phát triển ĐNGV dạy nghề tại Trường
Cao đẳng nghề số 23 - Bộ Quốc phòng.
6. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng các phương pháp nghiên cứu thuộc lĩnh vực quản lý giáo dục,
gồm các phương pháp sau:
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: Sử dụng các phương pháp: Phân
tích, tổng hợp, phân loại, hệ thống hóa các tài liệu lý luận liên quan nhằm xây dựng
cơ sở lý luận của đề tài.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn:
- Phương pháp điều tra, khảo sát thực tiễn, phỏng vấn nhằm đánh giá thực
trạng chất lượng ĐNGV.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm nhằm đánh giá những thuận lợi, khó
khăn, bài học kinh nghiệm của công tác phát triển ĐNGV.
- Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia nhằm kiểm nghiệm tính hợp lý và tính
khả thi các biện pháp đề xuất.
6.3. Phương pháp thống kê toán học nhằm thu thập, phân tích xử lý số liệu.
7. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài giới hạn nghiên cứu các biện pháp có liên quan trực tiếp đến công tác
phát triển ĐNGV bao gồm: Qui hoạch, tuyển dụng; Bố trí, sử dụng; Kiểm tra, đánh
giá; Đào tạo, bồi dưỡng; Tạo động lực làm việc cho ĐNGV trong giai đoạn hiện nay.
8. Cấu trúc luận văn
Luận văn gồm 3 phần:
- Phần I: Mở đầu
12

- Phần II: Nội dung nghiên cứu, gồm 3 chương:
+ Chương 1 : Cơ sở lý luận về phát triển ĐNGV trường cao đẳng nghề.
+ Chương 2: Thực trạng ĐNGV dạy nghề và công tác phát triển ĐNGV dạy
nghề ở Trường Cao đẳng nghề số 23 - Bộ Quốc phòng.
+ Chương 3: Các biện pháp phát triển ĐNGV dạy nghề tại Trường Cao đẳng
nghề số 23 - Bộ Quốc phòng.
- Phần III: Kết luận và khuyến nghị
- Danh mục tài liệu tham khảo
- Phụ lục

13

B. NỘI DUNG
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ
1.1. Khái quát lịch sử nghiên cứu vấn đề
Nghị quyết Hội nghị lần thứ hai, Ban chấp hành trung ương khóa VIII đã
nhấn mạnh: “Thực sự coi Giáo dục - Đào tạo là quốc sách hàng đầu”. Nghị quyết
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng tiếp tục khẳng định vấn đề này,
trong đó nhấn mạnh “phát triển đội ngũ giáo viên là khâu then chốt” trong chiến
lược “đổi mới căn bản và toàn diện Giáo dục - Đào tạo”. [13, tr.21]
Việc vận dụng các quan điểm chỉ đạo của Đảng và tư tưởng Hồ Chí Minh về
Giáo dục, Quản lý giáo dục, xây dựng và phát triển ĐNGV, ngày càng thu hút sự
quan tâm nghiên cứu của nhiều nhà khoa học. Tác giả Hồ Sĩ Hồ với “Những bài
giảng về quản lý trường học” (1996); Nguyễn Quốc Chí, Nguyễn Thị Mỹ Lộc với
“Lý luận đại cương về quản lý” (1996); Đặng Quốc Bảo với “Khái niệm về quản lý
giáo dục và chức năng quản lý giáo dục” (1997),….đã xây dựng cơ sở lý luận về
quản lý giáo dục, quản lý nhà trường.

Bên cạnh các công trình nghiên cứu về mặt lý luận, nhiều công trình nghiên
cứu có ý nghĩa thực tiễn của các Nhà khoa học, Nhà giáo, Nhà quản lý đã được
công bố dưới các hình thức báo cáo, tham luận, đề tài khoa học, đề án, như: “Báo
cáo sơ kết 5 năm thực hiện Chiến lược phát triển dạy nghề thời kỳ 2011 - 2020” của
Tổng cục dạy nghề; “Báo cáo chuyên đề về phát triển chương trình, giáo trình dạy
nghề” năm 2015 của Vụ dạy nghề chính quy; “Báo cáo chuyên đề về xây dựng và
phát triển đội ngũ giáo viên dạy nghề giai đoạn 2011 - 2015 và phương hướng,
nhiệm vụ giai đoạn 2016 - 2020” của Vụ giáo viên và cán bộ quản lý dạy nghề;…;
Các công trình nghiên cứu này đã đề cập đến công tác xây dựng và phát triển
ĐNGV nhằm đẩy mạnh việc thực hiện chiến lược GDĐT, góp phần nâng cao chất
lượng đào tạo nguồn nhân lực.
Thời gian gần đây, vấn đề phát triển ĐNGV được quan tâm nghiên cứu nhiều
hơn thông qua những Luận án tiến sĩ, Luận văn thạc sĩ quản lý giáo dục. Những đề
14

tài: “Phát triển đội ngũ giáo viên tin học trường THPT theo quan điểm chuẩn hóa và
xã hội hóa” của tác giả Vũ Đình Chuẩn; “Quản lý phát triển đội ngũ giáo viên THPT
các tỉnh ĐBSCL theo quan điểm chuẩn hóa” của Phạm Minh Giản; “Các biện pháp
phát triển đội ngũ giảng viên của Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Sư phạm Quảng Trị
trong giai đoạn hiện nay” của tác giả Trần Văn Cần; “Hệ giải pháp phát triển cán bộ
giảng dạy của Đại học Đà Nẵng trong giai đoạn hiện nay” của tác giả Trần Xuân
Bách; “Biện pháp xây dựng và phát triển đội ngũ giảng viên đáp ứng yêu cầu nâng
cấp trường lên Đại học Công nghệ Giao thông vận tải” của tác giả Vũ Thị Kiều
Trang; “Các biện pháp phát triển đội ngũ giảng viên Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ
thuật Kon Tum” của tác giả Trần Minh Dũng; “Phát triển đội ngũ giáo viên Trường
trung cấp y tế đáp ứng yêu cầu nâng cấp thành Trường Cao đẳng y tế Nam định” của
tác giả Phạm Minh Hiệu; …; đã hệ thống những cơ sở lý luận về phát triển ĐNGV;
trên cơ sở khảo sát, phân tích thực trạng đã đề xuất những biện pháp phát triển
ĐNGV phù hợp với từng trường, qua đó góp phần nâng cao chất lượng đào tạo nguồn

nhân lực cho xã hội. Các tác giả đều có chung quan điểm là: muốn phát triển giáo
dục, vấn đề then chốt là phải phát triển ĐNGV cả về số lượng, chất lượng và cơ cấu.
Nhìn chung các đề tài, công trình nghiên cứu, các luận án, luận văn đã đề cập
nhiều góc độ khác nhau về p h á t t r i ể n Đ N G V ở từng loại hình và từng điều
kiện cụ thể. Tuy vậy, đa số các tác giả nghiên cứu về vấn đề phát triển đội ngũ giáo
viên ở các trường phổ thông, ĐNGV đại học hoặc cao đẳng chuyên nghiệp, còn ít
tác giả nghiên cứu vấn đề này đối với ĐNGV các trường cao đẳng nghề. Vì thế, việc
nghiên cứu cơ sở lý luận, đánh giá thực trạng để đề xuất biện pháp phát triển ĐNGV
tại Trường Cao đẳng nghề số 23 - Bộ quốc phòng, nhằm góp phần nâng cao chất
lượng đào tạo nghề, cung cấp nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn kỹ thuật cho
tỉnh Thừa Thiên - Huế và các địa phương lân cận là vấn đề cần quan tâm nghiên
cứu, đáp ứng nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực trong xu thế hội nhập hiện nay.
1.2. Các khái niệm cơ bản
1.2.1. Đội ngũ giảng viên
1.2.1.1. Đội ngũ
Theo Từ điển Tiếng Việt (2001): Đội ngũ là một khối đông người cùng
chức năng nghề nghiệp, được tập hợp và tổ chức thành một lực lượng. [15, tr.172]
15

Các khái niệm về đội ngũ dùng cho các thành phần trong xã hội như đội ngũ
trí thức, đội ngũ công nhân viên chức, đội ngũ thanh niên xung phong,…, đều có
gốc xuất phát từ đội ngũ theo thuật ngữ quân sự. Đó là một khối đông người, được
tổ chức thành một lực lượng để chiến đấu hoặc để bảo vệ.
Có nhiều cách diễn đạt khác nhau về khái niệm đội ngũ. Nhưng theo nghĩa
chung nhất, có thể khái quát: Đội ngũ là một nhóm người được tổ chức và tập hợp
thành một lực lượng để cùng thực hiện một hay nhiều chức năng, họ có thể
cùng nghề nghiệp, hoặc không cùng nghề nghiệp; nhưng có chung một lý
tưởng, mục đích nhất định và gắn bó với nhau về quyền lợi vật chất, tinh thần.
1.2.1.2. Giảng viên

Điều 53, Luật giáo dục nghề nghiệp năm 2014 quy định: “ Nhà giáo trong cơ
sở hoạt động giáo dục nghề nghiệp bao gồm nhà giáo dạy lý thuyết, nhà giáo dạy
thực hành hoặc nhà giáo vừa dạy lý thuyết vừa dạy thực hành; Nhà giáo trong trung
tâm giáo dục nghề nghiệp, trường trung cấp được gọi là giáo viên; nhà giáo trong
trường cao đẳng được gọi là giảng viên”. [22,tr.17]
Nhà giáo trong cơ sở hoạt động giáo dục nghề nghiệp phải đáp ứng các tiêu
chuẩn sau đây:
- Có phẩm chất, đạo đức tốt;
- Đạt trình độ chuẩn được đào tạo về chuyên môn và nghiệp vụ;
- Có đủ sức khỏe theo yêu cầu nghề nghiệp;
- Có lý lịch rõ ràng.
Luật Giáo dục sửa đổi bổ sung ngày 29/11/2009 quy định: “Nhà giáo giảng
dạy ở cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục nghề nghiệp trình
độ sơ cấp nghề, trung cấp nghề, trung cấp chuyên nghiệp gọi là giáo viên . Nhà giáo
giảng dạy ở cơ sở giáo dục đại học, trường cao đẳng, trường cao đẳng nghề gọi
là giảng viên”. [21, tr.56]
Như vậy, giảng viên là nhà giáo làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục ở các
trường cao đẳng, cao đẳng nghề, đại học.
1.2.1.3. Giảng viên dạy nghề
Theo Luật Giáo dục nghề nghiệp năm 2014, giảng viên dạy nghề là nhà giáo
làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục nghề nghiệp tại các trường cao đẳng. [22,tr.17]
16

Điều 54, Luật Giáo dục nghề nghiệp quy định trình độ chuẩn được đào tạo
đối với giảng viên dạy nghề: “Nhà giáo dạy lý thuyết chuyên môn trình độ cao đẳng
phải có bằng tốt nghiệp đại học trở lên; nhà giáo dạy thực hành trình độ cao đẳng
phải có chứng chỉ kỹ năng nghề để dạy thực hành trình độ cao đẳng.” [22,tr.19] và
phải có chứng chỉ nghiệp vụ sư phạm.
Giảng viên dạy nghề có các nhiệm vụ và quyền hạn sau:

- Giảng dạy theo mục tiêu, chương trình đào tạo và thực hiện đầy đủ, có chất
lượng chương trình đào tạo.
- Định kỳ học tập, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và
phương pháp giảng dạy.
- Gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân, các quy định của pháp luật và
điều lệ, quy chế tổ chức, hoạt động của cơ sở hoạt động giáo dục nghề nghiệp.
- Giữ gìn phẩm chất, uy tín, danh dự của nhà giáo; tôn trọng nhân cách của
người học, đối xử công bằng với người học, bảo vệ các quyền, lợi ích chính đáng
của người học.
- Tham gia quản lý và giám sát cơ sở hoạt động giáo dục nghề nghiệp; tham
gia công tác Đảng, đoàn thể và các công tác xã hội khác.
- Được sử dụng các tài liệu, phương tiện, đồ dùng dạy học, thiết bị và cơ sở
vật chất của cơ sở hoạt động giáo dục nghề nghiệp để thực hiện nhiệm vụ được giao.
- Được ký hợp đồng thỉnh giảng với các cơ sở giáo dục nghề nghiệp khác
theo quy định của pháp luật.
- Được tham gia đóng góp ý kiến về chủ trương, kế hoạch của cơ sở hoạt
động giáo dục nghề nghiệp về chương trình, giáo trình, phương pháp giảng dạy và
các vấn đề có liên quan đến quyền lợi của nhà giáo.
- Nhà giáo phải dành thời gian và được cơ sở hoạt động giáo dục nghề
nghiệp bố trí thời gian thực tập tại doanh nghiệp để cập nhật, nâng cao kỹ năng thực
hành, tiếp cận công nghệ mới theo quy định.
- Các nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.
1.2.1.4. Đội ngũ giảng viên dạy nghề
ĐNGV dạy nghề là tập hợp những nhà giáo đang giảng dạy ở các trường
cao đẳng nghề hiện nay, có nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục nghề nghiệp nhằm thực
hiện mục tiêu giáo dục nghề nghiệp được quy định tại Luật Giáo dục nghề nghiệp.
17

1.2.2. Phát triển đội ngũ giảng viên

1.2.2.1. Phát triển
Trong triết học, theo phép biện chứng duy vật “ Phát triển” là quá trình vận
động từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp, từ chưa hoàn thiện đến hoàn thiện
hơn. Trong quá trình phát triển: sự vật, hiện tượng chuyển hoá sang chất mới, cao
hơn, phức tạp hơn; làm cho cơ cấu tổ chức, phương thức vận động và chức năng
nhiệm vụ của sự vật ngày càng hoàn thiện hơn.
Theo từ điển tiếng Việt: “ Phát triển là biến đổi hoặc làm cho biến đổi từ ít đến
nhiều, hẹp đến rộng, thấp đến cao, đơn giản đến phức tạp”. [15, tr.381]
Do đó, phát triển được hiểu là sự thay đổi, chuyển biến tạo ra cái mới theo
hướng tích cực, tốt hơn hay nói cách khác, phát triển là xu thế đi lên của sự vật,
hiện tượng để ngày càng hoàn thiện hơn. Phát triển còn là sự biến đổi kế tiếp của sự
vật và hiện tượng qua các giai đoạn khác nhau, từ khi bắt đầu đến khi kết thúc sự
biến đổi. Qúa trình đó cũng chính là quá trình thay đổi về lượng dẫn đến thay đổi về
chất, cấu trúc của sự vật, hiện tượng.
1.2.2.2. Phát triển đội ngũ giảng viên
Phát triển ĐNGV có thể hiểu là một quá trình tăng tiến về mọi mặt của
ĐNGV trong một thời kỳ nhất định. Nói một cách cụ thể là quá trình tác động của
tổ chức về công tác quản lý để bảo đảm tăng thêm về quy mô, số lượng và chất
lượng giảng viên, hoàn thiện về cơ cấu ĐNGV.
Đó là sự tác động về nhận thức, học vấn, khả năng chuyên môn để đạt đến
chuẩn và trên chuẩn của yêu cầu, đề ra các tiêu chí dành cho giảng viên.
Phát triển ĐNGV trước hết phải có kế hoạch, quy hoạch một đội ngũ các nhà
giáo, từ đó phát triển đội ngũ cả về số lượng, chất lượng, cơ cấu tổ chức, độ tuổi,
giới tính,.... Phát triển ĐNGV là làm cho số lượng và chất lượng ĐNGV vận động
theo hướng đi lên, đạt đến sự phát triển bền vững, chính là đáp ứng các yêu cầu hiện
tại và có khả năng thích ứng với yêu cầu của giai đoạn kế tiếp.
1.2.2.3. Phát triển đội ngũ giảng viên dạy nghề
Phát triển ĐNGV dạy nghề thực chất là phát triển nguồn nhân lực trong
giáo dục nghề nghiệp cho các trường cao đẳng nghề hiện nay.
Phát triển ĐNGV dạy nghề tại các trường cao đẳng nghề nhằm đạt các mục

18

tiêu:
- Phát triển ĐNGV dạy nghề đủ về số lượng, đảm bảo chất lượng theo
chuẩn, đồng bộ về cơ cấu, thực hiện tốt kế hoạch đào tạo của nhà trường;
- Tạo được bầu không khí hào hứng, lành mạnh trong tập thể giảng viên dạy
nghề để mọi người phấn khởi, hài lòng, gắn bó với nhà trường, đóng góp công sức
của cá nhân một cách tốt nhất;
- Có chính sách đãi ngộ về vật chất và tinh thần đối với giảng viên dạy
nghề, tạo điều kiện để giảng viên dạy nghề yên tâm, ổn định nghề nghiệp và hoàn
thành tốt nhiệm vụ được giao; Có chính sách ưu đãi đối với giảng viên có trình độ
cao, năng lực nghề nghiệp giỏi để thu hút về giảng dạy tại trường.
1.3. Những yêu cầu cơ bản về đội ngũ giảng viên của trường cao đẳng nghề
1.3.1. Trường cao đẳng nghề trong hệ thống giáo dục quốc dân
Điều 4, Luật Giáo dục năm 2005 [21] quy định: Hệ thống giáo dục quốc dân
gồm giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên. Các cấp học và trình độ đào tạo
của hệ thống giáo dục quốc dân bao gồm:
- Giáo dục mầm non có nhà trẻ và mẫu giáo;
- Giáo dục phổ thông có tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông;
- Giáo dục nghề nghiệp có trung cấp chuyên nghiệp và dạy nghề;
- Giáo dục đại học và sau đại học (sau đây gọi chung là giáo dục đại học) đào
tạo trình độ cao đẳng, trình độ đại học, trình độ thạc sĩ, trình độ tiến sĩ.
Luật Giáo dục nghề nghiệp năm 2014 [22, tr.5] đã cơ cấu lại Giáo dục nghề
nghiệp nêu rõ: Cơ sở giáo dục nghề nghiệp bao gồm:
- Trung tâm giáo dục nghề nghiệp;
- Trường trung cấp;
- Trường cao đẳng.
Theo Luật giáo dục nghề nghiệp, Giáo dục nghề nghiệp có 3 trình độ đào tạo
là sơ cấp, trung cấp, cao đẳng. Mục tiêu đào tạo trình độ cao đẳng là: Đào tạo trình

độ cao đẳng để người học có năng lực thực hiện được các công việc của trình độ
trung cấp và giải quyết được các công việc có tính phức tạp của chuyên ngành hoặc
nghề; có khả năng sáng tạo, ứng dụng kỹ thuật, công nghệ hiện đại vào công việc,
hướng dẫn và giám sát được người khác trong nhóm thực hiện công việc.
19

Như vậy, trường cao đẳng nghề hiện nay là cơ sở đào tạo lao động kỹ thuật,
nghiệp vụ có trình độ cao nhất trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp.
Điều 2, Điều lệ mẫu trường cao đẳng nghề (Ban hành kèm theo Quyết định
số 51/2008/QĐ-BLĐTBXH ngày 05/5/2008 của Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH) quy
định địa vị pháp lý của trường cao đẳng nghề như sau:
- Trường cao đẳng nghề là cơ sở dạy nghề thuộc hệ thống giáo dục quốc dân
được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật và Điều lệ mẫu trường cao
đẳng nghề
- Trường cao đẳng nghề là đơn vị sự nghiệp công lập, có quyền tự chủ, tự
chịu trách nhiệm theo quy định của pháp luật.
Về quản lý nhà nước đối với trường cao đẳng nghề; nhiệm vụ, quyền hạn của
trường cao đẳng nghề được quy định tại Điều 4, Điều 6 của Điều lệ mẫu trường cao
đẳng nghề.
1.3.2. Những yêu cầu đối với đội ngũ giảng viên dạy nghề
1.3.2.1. Yêu cầu phát triển đội ngũ giảng viên trường cao đẳng nghề
Yêu cầu của việc phát triển ĐNGV của trường cao đẳng nghề là xây dựng
một đội ngũ đủ về số lượng, đảm bảo chất lượng, tạo nên sự đồng bộ và đồng thuận
trong quá trình lãnh đạo và điều hành.
Như vậy việc phát triển ĐNGV trường cao đẳng nghề trước hết phải tạo ra
được một ĐNGV. Từ đó, phát triển đội ngũ này cả về số lượng, chất lượng và cơ
cấu tổ chức (độ tuổi, giới tính,…). Quá trình phát triển đó là làm cho số lượng và
chất lượng vận động theo hướng đi lên, tác động qua lại lẫn nhau, bổ sung cho nhau
tạo nên sự ổn định bền vững của ĐNGV.

Phát triển ĐNGV trường cao đẳng nghề là một quá trình liên tục nhằm hoàn
thiện, thậm chí “cách mạng hóa” thực trạng, tạo nên một ĐNGV trường cao đẳng
nghề theo kịp sự phát triển của nhiệm vụ đào tạo và giáo dục ở nhà trường. Để đánh
giá về trình độ phát triển của ĐNGV, cần phải căn cứ vào các thuộc tính của đội
ngũ đó bao gồm: số lượng, chất lượng và cơ cấu. Đó là 3 giá trị thuộc tính tiêu biểu
khi xem xét ĐNGV, được khái quát ở Sơ đồ 1.1.

20

Đặt trưng của đội ngũ

Chất lượng của
đội ngũ

Trình
độ
đào
tạo

Sự hài
hòa
giữa
các
Yếu tố

Số lượng của
đội ngũ

Cơ

cấu
về
chuyên
môn

Cơ
cấu
về
trình
độ

Cơ cấu của đội
ngũ

Cơ
cấu
về
lứa
tuổi

Cơ
cấu
về
giới
tính

Sơ đồ 1.1. Những tiêu chí đánh giá trình độ phát triển của ĐNGV
1.3.2.2. Chất lượng đội ngũ giảng viên
Chất lượng ĐNGV được tạo nên với nhiều nhân tố, bao gồm trình độ chuyên
môn, nghiệp vụ, trình độ lý luận, phẩm chất chính trị, đạo đức,.... Chất lượng

ĐNGV không phải là phép cộng đơn thuần chất lượng của từng giảng viên, mà nó
là sự tổng hợp chất lượng của cả tập thể.
Thông tư 30/2010/TT-BLĐTBXH ngày 29/9/2010 của Bộ LĐTB&XH về
quy định chuẩn giáo viên, giảng viên dạy nghề đã cụ thể hóa chất lượng giảng viên
dạy nghề bao gồm các thành tố cơ bản: Phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp,
lối sống; Năng lực chuyên môn; Năng lực sư phạm dạy nghề; Năng lực phát triển
nghề nghiệp, nghiên cứu khoa học. Cụ thể như sau:
a) Phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp, lối sống
- Phẩm chất chính trị
Chấp hành nghiêm chỉnh chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp
luật của Nhà nước; Thường xuyên học tập nâng cao nhận thức chính trị; Có ý thức
tổ chức kỷ luật; có ý thức tập thể, phấn đấu vì lợi ích chung; đấu tranh, ngăn chặn
những hành vi vi phạm pháp luật và các quy định nghề nghiệp.
- Đạo đức nghề nghiệp
Yêu nghề, tâm huyết với nghề; có ý thức giữ gìn phẩm chất, danh dự, uy tín,
21

lương tâm nhà giáo; đoàn kết, hợp tác, cộng tác với đồng nghiệp, có ý thức xây
dựng tập thể tốt để cùng thực hiện mục tiêu dạy nghề; thương yêu, tôn trọng người
học, giúp người học khắc phục khó khăn để học tập và rèn luyện tốt, bảo vệ quyền
và lợi ích chính đáng của người học; Tận tụy với công việc.
- Lối sống, tác phong
Sống có lý tưởng, có mục đích, ý chí vươn lên, có tinh thần phấn đấu liên tục
với động cơ trong sáng và tư duy sáng tạo; Tác phong làm việc khoa học; có thái độ
văn minh, lịch sự, đúng mực trong quan hệ xã hội, trong giao tiếp với đồng nghiệp,
với người học, với phụ huynh.
b) Năng lực chuyên môn
- Kiến thức chuyên môn
+ Đối với giảng viên cao đẳng nghề

Có bằng tốt nghiệp đại học hoặc đại học sư phạm kỹ thuật trở lên, chuyên
ngành phù hợp với nghề giảng dạy; có trình độ B về một ngoại ngữ thông dụng và
có trình độ B về tin học trở lên; Nắm vững kiến thức nghề được phân công giảng
dạy; Có kiến thức về nghề liên quan; Hiểu biết về thực tiễn sản xuất và những tiến
bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ mới của nghề.
- Kỹ năng nghề
+ Đối với giảng viên cao đẳng nghề
Có kỹ năng nghề tương đương trình độ cao đẳng nghề hoặc bậc 5/7, bậc 4/6
trở lên hoặc là nghệ nhân cấp quốc gia; Thực hiện thành thạo các kỹ năng của nghề
được phân công giảng dạy; Tổ chức thành thạo lao động sản xuất, dịch vụ nghề
được phân công giảng dạy; Nắm vững kỹ thuật an toàn, vệ sinh lao động của nghề.
c) Năng lực sư phạm dạy nghề
- Trình độ nghiệp vụ sư phạm dạy nghề, thời gian tham gia giảng dạy
Có bằng tốt nghiệp đại học sư phạm kỹ thuật hoặc cao đẳng sư phạm kỹ
thuật hoặc có chứng chỉ sư phạm dạy nghề phù hợp với cấp trình độ đào tạo hoặc
tương đương; Có thời gian tham gia giảng dạy ít nhất 12 tháng đối với giáo viên
trung cấp nghề, giáo viên, giảng viên cao đẳng nghề.
- Chuẩn bị hoạt động giảng dạy
Lập được kế hoạch giảng dạy môn học, mô-đun được phân công trên cơ sở
22

chương trình, kế hoạch đào tạo của cả khoá học; Soạn được giáo án theo quy định,
thể hiện được các hoạt động dạy và học; Lựa chọn được phương pháp dạy học phù
hợp cho các bài học của chương trình môn học, mô-đun thuộc nghề được phân công
giảng dạy; Chuẩn bị đầy đủ các phương tiện dạy học, trang thiết bị dạy nghề,
nguyên, nhiên, vật liệu thực hành cần thiết;
Đối với giáo viên trung cấp nghề, giáo viên, giảng viên cao đẳng nghề, ngoài
yêu cầu trên còn phải chủ trì hoặc tham gia thiết kế và bố trí trang thiết bị dạy học của
phòng học chuyên môn phù hợp với chương trình của nghề phân công giảng dạy.

- Thực hiện hoạt động giảng dạy
Tổ chức dạy học phù hợp với nghề đào tạo và với từng đối tượng người học;
thực hiện đầy đủ kế hoạch giảng dạy, đúng chương trình, nội dung; Thực hiện các
giờ dạy lý thuyết/thực hành/tích hợp theo đúng giáo án, đảm bảo chuẩn kiến thức,
kỹ năng và thái độ theo quy định; Biết vận dụng, phối hợp các phương pháp dạy
học nhằm phát huy tính tích cực, sáng tạo, phát triển năng lực tự học của người học;
Sử dụng thành thạo các phương tiện dạy học, trang thiết bị dạy nghề để nâng cao
hiệu quả giảng dạy, đảm bảo chất lượng dạy nghề; ứng dụng được công nghệ thông
tin trong giảng dạy.
- Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của người học
Lựa chọn và thiết kế được các công cụ kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của
người học về kiến thức, kỹ năng và thái độ phù hợp với môn học, mô-đun được
phân công giảng dạy; Thực hiện việc kiểm tra, đánh giá toàn diện, chính xác, mang
tính giáo dục và đúng quy định.
- Quản lý hồ sơ dạy học
Thực hiện đầy đủ các quy định về sử dụng biểu mẫu, sổ sách, hồ sơ dạy học;
Bảo quản, lưu trữ, sử dụng hồ sơ dạy học theo quy định.
- Xây dựng chương trình, biên soạn giáo trình, tài liệu giảng dạy
Đối với giáo viên, giảng viên cao đẳng nghề
Nắm được căn cứ, nguyên tắc, yêu cầu và quy trình xây dựng chương trình
dạy nghề trình độ cao đẳng; Có khả năng chủ trì hoặc tham gia biên soạn, chỉnh lý
chương trình dạy nghề trình độ cao đẳng, chương trình bồi dưỡng nghề phù hợp với
nguyên tắc xây dựng và mục tiêu của chương trình; chủ trì hoặc tham gia biên soạn
23

giáo trình, tài liệu giảng dạy trình độ cao đẳng nghề.
- Xây dựng kế hoạch, thực hiện các hoạt động giáo dục
Xây dựng được kế hoạch giáo dục người học thông qua giảng dạy và qua các
hoạt động khác; Thực hiện việc giáo dục đạo đức nghề nghiệp, thái độ nghề nghiệp

thông qua việc giảng dạy môn học, mô-đun theo kế hoạch đã xây dựng; Vận dụng
được các hiểu biết về tâm lý, giáo dục vào thực hiện hoạt động giáo dục người học
ở cơ sở dạy nghề; Đánh giá kết quả các mặt rèn luyện đạo đức của người học theo
quy định một cách chính xác, công bằng và có tác dụng giáo dục.
- Quản lý người học, xây dựng môi trường giáo dục, học tập
Quản lý được các thông tin liên quan đến người học và sử dụng hiệu quả các
thông tin vào giáo dục, dạy học, quản lý người học; Xây dựng môi trường giáo dục,
học tập lành mạnh, thuận lợi, dân chủ, hợp tác.
- Hoạt động xã hội
Phối hợp với gia đình người học và cộng đồng động viên, hỗ trợ, giám sát
việc học tập, rèn luyện của người học; Tham gia các hoạt động xã hội trong và
ngoài cơ sở dạy nghề, xây dựng quan hệ giữa cơ sở dạy nghề với doanh nghiệp
nhằm phát triển cơ sở dạy nghề.
d) Năng lực phát triển nghề nghiệp, nghiên cứu khoa học
- Trao đổi kinh nghiệm, học tập, bồi dưỡng, rèn luyện
Thường xuyên dự giờ, trao đổi kinh nghiệm giảng dạy, giáo dục với đồng
nghiệp; tích cực tham gia hội giảng các cấp; Tham gia bồi dưỡng đồng nghiệp theo
yêu cầu phát triển của khoa, tổ chuyên môn; Đối với giáo viên trung cấp nghề, giáo
viên, giảng viên cao đẳng nghề: Phải tham gia bồi dưỡng nâng cao, luyện tay nghề
cho học sinh, sinh viên giỏi;
Thường xuyên tự học tập, bồi dưỡng, rèn luyện nâng cao trình độ chuyên
môn, nghiệp vụ, phẩm chất đạo đức nghề nghiệp; Tham gia các khoá đào tạo, bồi
dưỡng nâng cao trình độ, cập nhật kiến thức, kỹ năng nghề, công nghệ, phương
pháp giảng dạy đáp ứng yêu cầu của dạy nghề.
- Nghiên cứu khoa học
Giáo viên trung cấp nghề, giảng viên cao đẳng nghề: Có kiến thức, kỹ năng
cơ bản về nghiên cứu khoa học và công nghệ; Chủ trì hoặc tham gia đề tài nghiên
24

cứu khoa học từ cấp cơ sở trở lên.
Chất lượng ĐNGV gồm các thành tố được khái quát ở Sơ đồ 1.2

NHÂN CÁCH

NĂNG LỰC
- Năng lực xã hội hóa
- Năng lực chủ thể hóa
- Năng lực hành động
- Năng lực giao tiếp

PHẨM CHẤT
- Các phẩm chất xã hội
- Các phẩm chất cá nhân
- Các phẩm chất ý chí
- Cung cách ứng xử

NHÂN CÁCH GIẢNG VIÊN
TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ

PHẨM CHẤT NHÀ GIÁO

NĂNG LỰC SƯ PHẠM

Đạo
đức
mẫu
mực

Các

năng
lực
dạy
học

phẩm
chất
thanh
cao

Nếp
sống
giản
dị

Các
năng
lực
giáo
dục

Các
năng
lực tự
hoàn
thiện

Sơ đồ 1.2. Sơ đồ nhân cách của đội ngũ giảng viên trường cao đẳng nghề
1.3.2.3. Số lượng đội ngũ giảng viên
Điều 13 Quyết định 775/QĐ-LĐTBXH ngày 09/08/2001 về Quy chế trường

dạy nghề quy định rõ số lượng giảng viên dạy nghề căn cứ vào số lượng học sinh
của từng lớp: học lý thuyết không quá 35 em/ lớp/ giảng viên; thực hành không quá
18 học sinh/ lớp/ giảng viên.
Ngoài ra, để tính số lượng giảng viên tối thiểu trong trường cao đẳng nghề
còn căn cứ quy mô đào tạo từng nghề và số lớp, căn cứ số giờ chuẩn giảng dạy của
giảng viên theo Quyết định số 57/2008/QĐ-LĐTBXH ngày 26/5/2008 của Bộ
LĐTB&XH.
Như vậy, số lượng giảng viên của một trường cao đẳng cụ thể, phụ thuộc vào
25

Biện pháp phát triển đội ngũ giảng viên dạy nghề ở trường cao đẳng nghề số 23 bộ quốc phòng

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về