Quản lý truyền thông ở tỉnh lào cai hiện nay thực trạng và giải pháp tiểu luận cao học

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngày nay, với sự phát triển không ngừng của khoa học và công nghệ
thông tin, cũng như sự phát triển nhanh chóng của các lĩnh vực kinh tế, văn
hoá, xã hội, truyền thông đại chúng đã trở thành nhu cầu không thể thiếu được
trong đời sống xã hội. Truyền thông nói chung và truyền thông đại chúng nói
riêng đã làm thay đổi cuộc sống hiện đại, đáp ứng thông tin và những kiến
thức khoa học bổ ích cho con người, tác động đến xã hội từng khía cạnh và
bình diện chung của xã hội.
Với các chức năng và nhiệm vụ của mình, truyền thông đại chúng trong
thời gian qua đã thực hiện tốt việc truyền bá những chủ trương đường lối,
chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến với các tầng lớp nhân dân,
thực hiện vai trò giám sát đồng thời cũng là cầu nối giữa Đảng và nhân dân.
Cùng với các chức năng trên truyền thông đại chúng hiện nay đang đáp ứng
rất lớn về nhu cầu giải trí trong đời sống nhân dân.
Lào Cai là một tỉnh miền núi với nhiều dân tộc anh em sinh sống, cùng
với cả nước trong thời gian qua hệ thống truyền thông đại chúng phát triển
mạnh về số lượng cũng như chất lượng của các loại hình, mang đến cho nhân
dân cuộc sống và diện mạo mới, đặc biệt là vấn đề thông tin kinh tế, chính trị
xã hội, người dân từ đồng bào miền xuôi đến đồng bào miền núi biên giới được
tiếp cận với công nghệ thông tin, điều này góp phần nâng cao dân trí cho đồng
bào các dân tộc.
Tuy nhiên, hoạt động của các loại hình truyền thông đại chúng ở Lào Cai
thời gian qua đang là một vấn đề được các cấp uỷ đảng quan tâm. Đó là sự
phát triển ồ ạt, không đồng bộ, nhiều khi chồng chéo, mạng lưới cơ sở hạ tầng
yếu không đáp ứng với sự phát triển đó, đội ngũ cán bộ thiếu chuyên môn,
nghiệp vụ dẫn đến công tác quản lý còn hạn chế, một số cấp uỷ, chính quyền
chưa quan tâm đến các loại hình truyền thông, đặc biệt là sự quản lý của hệ
thống truyền thanh ở các huyện vùng sâu, vùng xa. Vì vậy, chưa phát huy
được vai trò của các loại hình. Để truyền thông đại chúng phát triển đúng
1

hướng, phục vụ nhiệm vụ chính trị của Đảng cũng như đáp ứng nhu cầu về
tinh thần cho các tầng lớp nhân dân đòi hỏi các nhà quản lý truyền thông Lào
Cai cần thực hiện tốt chức năng quản lý, để truyền thông thực hiện đúng chức
năng, vai trò của mình trong công cuộc đổi mới đất nước hiện nay.
Từ những thực trạng của truyền thông đại chúng ở tỉnh Lào Cai, qua tiếp
cận của môn học em chọn đề tài: “ Quản lý truyền thông ở tỉnh Lào Cai
hiện nay - thực trạng và giải pháp” làm tiểu luận môn: Quản lý truyền
thông.
2. Mục đích nghiên cứu
Phân tích rõ những mặt hạn chế, mặt tích cực về quản lý truyền thông đại
chúng ở tỉnh Lào Cai, các giải pháp nâng cao chất lượng quản lý truyền thông
đại chúng trong tỉnh để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của quần chúng nhân
dân, phù hợp trong công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hoá và trong thời kỳ
đổi mới, từng bước tiến lên chủ nghĩa xã hội.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu:
Tiểu luận phân tích một số đặc điểm nổi bật của công tác quản lý truyền
thông đại chúng ở tỉnh Lào Cai thời gian qua.
Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng quản lý truyền
thông đại chúng ở tỉnh Lào Cai hiện nay.
4. Cơ sở lý luận:
Trên cơ sở lý luận cơ bản về thông tin và truyền thông.
5. Phương pháp nghiên cứu:
Đề tài sử dụng các phương pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử,
phương pháp lôgíc kết hợp với các phương pháp lịch sử, phân tích, tổng hợp.
6. Kết cấu của tiểu luận:
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phần nội
dung tiểu luận gồm 02 chương.

2


NỘI DUNG
Chương 1
QUẢN LÝ TRUYỀN THÔNG - MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN
1.1

Một số khái niệm

1.1.1 Khái niệm quản lý
Trong tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, con người muốn tồn tại và
phát triển đều phải dựa vào sự nỗ lực của một tổ chức, từ một nhóm nhỏ đến
phạm vi rộng lớn hơn ở tầm quốc gia, quốc tế và đều phải thừa nhận và chịu
sự quản lý nào đó. C.Mác đã viết: “Tất cả mọi lao động xã hội trực tiếp hay
lao động chung nào tiến hành trên quy mô tương đối lớn thì ít nhiều cũng đều
cần đến một sự chỉ đạo để điều hòa những hoạt động cá nhân và thực hiện
những chức năng chung phát sinh từ sự vận động của toàn bộ cơ thể sản xuất
khác với sự vận động độc lập của những khí quan độc lập của nó. Một người
độc tấu vĩ cầm tự mình điều khiển lấy mình, còn một dàn nhạc thì cần phải có
nhạc trưởng.”
Ngày nay, thuật ngữ quản lý đã trở nên phổ biến nhưng chưa có một
định nghĩa thống nhất. Có người cho quản lý là hoạt động nhằm đảm bảo sự
hoàn thành công việc thông qua sự nỗ lực của người khác.
Cũng có người cho quản lý là một hoạt động thiết yếu nhằm bảo đảm sự
phối hợp những nỗ lực cá nhân nhằm đạt được mục đích của nhóm.
Có tác giả lại quan niệm một cách đơn giản hơn, coi quản lý là sự có trách
nhiệm về một cái gì đó... Hay quản lý là sự tác động có tổ chức, có hướng đích
của chủ thể quản lý tới đối tượng quản lý nhằm đạt mục tiêu đã đề ra.
Từ những ý chung của các định nghĩa và xét quản lý với tư cách là một

hành động, có thể định nghĩa: Quản lý là sự tác động có tổ chức, có hướng
đích của chủ thể quản lý đến đối tượng và khách thể quản lý nhằm sử dụng có
hiệu quả nhất các nguồn lực, các thời cơ của tổ chức để đạt mục tiêu đặt ra
trong điều kiện môi trường luôn biến động. Quản lý xã hội ở tầm vĩ mô chính
là hoạt động quản lý nhà nước.

3


Quản lý nhà nước là quản lý hành chính có tính quyền lực của nhà nước
(còn gọi là quyền hành pháp trong hành động). Quản lý nhà nước là hoạt động
diễn ra thường xuyên, hàng ngày, có tổ chức, nhằm điều chỉnh các quan hệ xã
hội và hành vi hoạt động của công dân bằng việc đưa ra các quyết định quản
lý mang tính quy phạm. Tóm lại: Quản lý nhà nước là sự tác động có tổ chức
và điều chỉnh bằng quyền lực nhà nước đối với các quá trình xã hội và hành
vi của công dân do các cơ quan trong hệ thống hành chính từ trung ương đến
cơ sở tiến hành để thực hiện được các chức năng nhiệm vụ của nhà nước,
nhằm phát triển kinh tế - xã hội, duy trì trật tự an ninh, thỏa mãn nhu cầu
hàng ngày của nhân dân.
1.1.2. Khái niệm truyền thông
Loài người tồn tại trong một cộng đồng với tổng thể những mối quan hệ
đa dạng và phức tạp. Chính những mối quan hệ ấy là điều kiện duy trì và thúc
đẩy sự vận động của loài người. Các quan hệ giao tiếp giữa con người với con
người chủ yếu qua sự trao đổi thông tin giữa cá nhân với cá nhân, hay cá nhân
với cộng đồng hay giữa cộng đồng với cộng đồng. Hoạt động giáo tiếp này là
vô cùng quan trọng, như là một điều kiện hàng đầu cho sự tồn tại của con
người, vì thực chất nhờ có sự giao tiếp mà con người thiết lập và duy trì mối
quan hệ xã hội, hiểu biết lẫn nhau, trao đổi với nhau những kinh nghiệm sống
cùng nhau đoàn kết lao động sản xuất, chinh phục thiên nhiên, đấu tranh xã
hội. Hoạt động giao tiếp ấy được gọi là truyền thông.

Lịch sử loài người cho thấy, con người có thể sống được với nhau, giao
tiếp và tương tác lẫn nhau trước hết là nhờ vào hành vi truyền thông (thông
qua ngôn ngữ hoặc cử chỉ, điệu bộ, hành vi… để chuyển tải những thông
điệp, biểu lộ thái độ cảm xúc). Qua quá trình truyền thông liên tục, con người
sẽ có sự gắn kết với nhau, đồng thời có những thay đổi trong nhận thức và
hành vi. Chính vì vậy, truyền thông được xem là cơ sở để thiết lập các mối
quan hệ giữa con người với con người, là nền tảng hình thành nên cộng đồng,
xã hội. Nói cách khác, truyền thông là 1 trong những hoạt động căn bản của
bất cứ 1 tổ chức xã hội nào.
4


Có nhiều cách định nghĩa lĩnh vực truyền thông, trong đó truyền thông
không bằng lời, truyền thông bằng lời và truyền thông biểu tượng.
Trong tiếng Anh, "Communication" có nghĩa là truyền thông - sự truyền
đạt, thông tin, thông báo, giao tiếp, trao đổi, liên lạc. Còn theo tiếng La tinh,
nó có nghĩa là cộng đồng. Nội hàm của nó là nội dung, cách thức, con đường,
phương tiện để đạt đến sự hiểu biết lẫn nhau giữa cá nhân và xã hội. Hay
truyền thông là một quá trình liên tục trao đổi hoặc chia sẻ thông tin, tình
cảm, kỹ năng nhằm tạo sự liên kết lẫn nhau để dẫn tới sự thay đổi trong hành
vi và nhận thức.
Truyền thông (communication) là quá trình chia sẻ thông tin. Truyền
thông là một kiểu tương tác xã hội trong đó ít nhất có hai tác nhân tương tác
lẫn nhau, chia sẻ các qui tắc và tín hiệu chung. Ở dạng đơn giản, thông tin
được truyền từ người gửi tới người nhận. Ở dạng phức tạp hơn, các thông tin
trao đổi liên kết người gửi và người nhận. Phát triển truyền thông là phát triển
các quá trình tạo khả năng để một người hiểu những gì người khác nói (ra
hiệu, hay viết), nắm bắt ý nghĩa của các thanh âm và biểu tượng, và học được
cú pháp của ngôn ngữ.
Truyền thông là hiện tượng xã hội phổ biến, ra đời, phát triển cùng với

sự phát triển của xã hội loài người, tác động và liên quan đến mọi cá thể xã
hội, là quá trình trao đổi tương tác thông tin với nhau về các vấn đề của đời
sống cá nhân/nhóm/xã hội, từ đó tăng vốn hiểu biết chung, hình thành hoặc
thay đổi nhận thức, thái độ, chuyển đổi hành vi cá nhân/nhóm/xã hội.
Thông thường người ta chia truyền thông thành 3 loại:
- Truyền thông liên cá nhân (giữa người này với người khác);
- Truyền thông tập thể (truyền thông trong nội bộ 1 tổ chức);
- Truyền thông đại chúng.
Như vậy, truyền thông là quá trình liên tục trao đổi thông tin, tư tưởng,
tình cảm ..., chia sẻ kỹ năng và kinh nghiệm giữa hai hoặc nhiều người nhằm
tăng cường hiểu biết lẫn nhau, thay đổi nhận thức, tiến tới điều chỉnh hành vi và
thái độ phù hợp với nhu cầu phát triển của cá nhân/ nhóm/ cộng đồng/ xã hội.
5


1.1.3. Khái niệm truyền thông đại chúng
Truyền thông đại chúng là một hiện tượng xã hội ngày càng chi phối sâu
sắc và toàn diện đến mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, trên bình diện vĩ mô
cũng như trong việc hình thành nhân cách của mỗi con người. Trong xã hội
hiện đại, các thế lực chính trị, các nhà kinh doanh, các nhà hoạt động văn hoá
– xã hội,...đều quan tâm khai thác và sử dụng truyền thông đại chúng như một
công cụ không thể thiếu. Mặt khác, công chúng xã hội cũng dựa vào truyền
thông đại chúng để bày tỏ ý kiến, để tham gia ý kiến về các vấn đề xã hội và
thực hiện quyền được thông tin, quyền tự do ngôn luận của mình.
Do tác động và chi phối đến số đông nên truyền thông đại chúng được
hiểu theo nhiều quan niệm khác nhau tuỳ theo sự cảm nhận và góc độ tiếp
cận. Truyền thông có vai trò quan trọng trong đời sống xã hội, là yếu tố để
thúc đẩy con người và xã hội phát triển. Xã hội càng phát triển, càng tạo ra
các điều kiện thuận lợi cho sự mở rộng nhu cầu, quy mô, tăng cường tính đa
dạng và có hiệu quả của hoạt động truyền thông. Xã hội phát triển nên ngày

càng có nhiều người tham gia vào các giao tiếp xã hội, vì vậy, truyền thông
trực tiếp giữa các cá nhân không thể đáp ứng được đầy đủ các nhu cầu và đòi
hỏi của xã hội. Con người tìm đến những quá trình truyền thông ở quy mô lớn
nhờ sự giúp đỡ của các phương tiện kỹ thuật thông tin mới. Nói cách khác,
các phương tiện truyền thông đại chúng trở thành người điều khiển các quá
trình giao tiếp mang tính xã hội rộng rãi.
Theo PGS,TS Nguyễn Văn Dững, truyền thông đại chúng, nhìn từ
phương tiện chuyền tải thông điệp, là hệ thống các kênh truyền thông
hướng tác động vào đông đảo công chúng xã hội để thông tin và chia sẻ
tư tưởng, tình cảm và kinh nghiệm… nhằm lôi kéo, thuyết phục, tập hợp
và tổ chức đông đảo dân cư tham gia giải quyết các vấn đề kinh tế - xã
hội đã và đang đặt ra. Đối tượng tác động của truyền thông đại chúng là
đông đảo công chúng. Đó là tính chất công khai. Tính chất này tiềm ẩn
một sức mạnh to lớn, kể cả sự bùng nổ xã hội. Công khai là nói cho nhiều
người cùng biết, cùng hiểu để thống nhất nhận thức, tiến tới thống nhất
6


hành vi. Những sự kiện và vấn đề được xã hội hóa thông qua các phương
tiện truyền thông đại chúng liên quan đến nhiều người, có mối quan hệ
xã hội rộng lớn, được nhân dân quan tâm, mong đợi và có khả năng xâm
nhập, lan tỏa nhanh trong cộng đồng. Do đó, có thể nói sự kiện hay thông
điệp xã hội hóa thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng nhằm
ưu tiên thỏa mãn nhu cầu, thị hiếu và lợi ích của đông đảo công chúng và
vì sự phát triển chung.
Truyền thông đại chúng bao gồm báo chí và các kênh truyền thông khác
như sách, điện ảnh, các phương tiện nghe nhìn, pano, ap phich…, các kênh
thông tin đại chúng như một thiết chế xã hội quan trọng của xã hội hiện đại.
Truyền thông đại chúng được hiểu như là toàn bộ những kỹ thuật lan truyền
thông tin tới những nhóm xã hội lớn, mà chủ yếu bằng báo in, điện ảnh, phát

thanh, truyền hình, internet hoặc các phương tiện khác như sách, áp phích…
Như vậy, truyền thông đại chúng là hoạt động giao tiếp xã hội rộng rãi,
thông qua các phương tiện thông tin đại chúng.
Căn cứ vào tính chất kỹ thuật và phương thức thực hiện truyền thông,
người ta chia truyền thông đại chúng thành các loại hình khác nhau như:
- Phát thanh
- Truyền hình
- Sách
- Báo in
- Internet
- Điện ảnh
1.1.4. Khái niệm quản lý truyền thông
Quản lý truyền thông là sự tác động có ý thức của chủ thể quản lý lên đối
tượng quản lý nhằm chỉ huy, điều hành, hướng dẫn các quá trình xã hội và hành
vi của cá nhân hướng đến mục đích hoạt động chung và phù hợp với quy luật
khách quan; là quá trình xây dựng chiến lược, kế hoạch, chính sách phát triển
truyền thông ban hành, chỉ đạo, kiểm soát việc thực hiện pháp luật về truyền
thông nhằm tăng cường chất lượng, hiệu quả hoạt động trong lĩnh vực này.
7


1.2. Nội dung, nguyên tắc, phương thức quản lý truyền thông
1.2.1. Nội dung của hoạt động quản lý truyền thông
- Hướng dẫn, chỉ đạo, tổ chức thực hiện các chiến lược, quy hoạch phát
triển các loại hình báo chí; xuất bản; bưu chính và chuyển phát; viễn thông và
internet; truyền dẫn phát sóng; tần số vô tuyến điện; công nghệ thông tin, điện
tử; phát thanh - truyền hình và cơ sở hạ tầng thông tin truyền thông…
- Tổ chức thực hiện các quan điểm, định hướng, chủ trương của Đảng về
thông tin, truyền thông
- Giám sát, kiểm tra hoạt động của đội ngũ cán bộ làm trong lĩnh vực

thông tin – truyền thông
- Xây dựng và sử dụng nguồn lực, kinh phí cho các hoạt động truyền
thông, xây dựng và củng cố các hệ thống cơ quan truyền trông.
1.2.2. Nguyên tắc quản lý truyền thông
Quản lý nhà nước đối với hoạt động truyền thông cũng giống như quản
lý nhà nước đối với những lĩnh vực khác cần tuân theo các nguyên tắc:
- Nguyên tắc tập trung dân chủ: đây là nguyên tắc quan trọng nhất, chỉ
đạo mọi hoạt động của bộ máy nhà nước. Yêu cầu của nguyên tắc này là Nhà
nước xã hội chủ nghĩa là nhà nước của dân, do dân, vì dân, thực hiện quyền
dân chủ xã hội chủ nghĩa. Nhà nước nắm quyền thống nhất quản lý những vấn
đền cơ bản, đồng thời giao quyền và trách nhiệm cho địa phương. Thường
xuyên khắc phục tình trạng quan liêu, tham nhũng, tự do vô Chính phủ, phân
tán, cục bộ, tùy tiện trong quản lý.
- Nguyên tắc kết hợp quản lý theo ngành, theo địa phương và vùng lãnh
thổ. Nhà nước là một thể thống nhất, bộ máy nhà nước tổ chức hoạt động theo
các cấp hành chính nhà nước và thực hiện theo quy định cấp dưới, phục tùng
cấp trên. Các đơn vị văn hóa ở địa phương vừa chịu sự quản lý của ngành,
vừa chịu sự quản lý về lãnh thổ của địa phương.
- Nguyên tắc phân biệt rõ chức năng quản lý nhà nước về truyền thông
và chức năng quản lý kinh doanh của các doanh nghiệp hoạt động trên lĩnh
8


vực truyền thông. Các cơ quan truyền thông là bộ máy tổ chức và nhân sự, cơ
sở vật chất kỹ thuật để thực hiện chức năng thông tin. Các cơ quan truyền
thông hoạt động theo cơ chế thị trường và theo nguyên tắc quản lý kinh tế
nhưng phải chú ý tới tính đặc thù của lĩnh vực truyền thông để điều tiết cụ
thể, tránh đồng nhất quản lý kinh tế với quản lý truyền thông.
- Nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa: đòi hỏi quản lý hoạt động
phải dựa trên cơ sở pháp luật của nhà nước để thực hiện trách nhiệm nghĩa

vụ và chức năng của truyền thông. Chống sự tùy tiện, đứng ngoài và đứng
trên pháp luật
- Nguyên tắc công khai: đòi hỏi hoạt động quản lý của nhà nước phải
công khai cho nhân dân biết trên các phương tiện thông tin đại chúng. Các cơ
quan giám sát của Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp phải chú ý đến dư
luận xã hội, kịp thời điều chỉnh quyết định về quản lý cho phù hợp với yêu
cầu phát triển xã hội.
1.2.3. Phương thức quản lý đối với hoạt động truyền thông
- Phương pháp hành chính: là tác động trực tiếp bằng các quy định mang
tính quyền lực bắt buộc của nhà nước. Đặc điểm cơ bản của phương pháp này
là tính nguyên tắc và tính quyền lực. Nó đòi hỏi các hoạt động truyền thông
hóa phải chấp hành nghiêm chỉnh các quy định hành chính, nếu vi phạm sẽ bị
xử lý kịp thời. Tính quyền lực đòi hỏi các cơ quan quản lý nhà nước phải sử
dụng đúng và đầy đủ quyền lực của mình trong các tác động hành chính gắn
với thẩm quyền của mình. Thực chất của phương pháp này là sử dụng quyền
lực quản lý nhà nước để tạo ra sự phục tùng của các cá nhân và các tổ chức.
- Phương pháp kinh tế: tác động vào đối tượng quản lý thông qua các
phương pháp kinh tế để đối tượng quản lý lựa chọn phương pháp hiệu quả
nhất trong các phạm vi của họ. Mọi hoạt động của các cơ quan truyền
thông cũng phải tuân thủ các quy luật kinh tế khách quan như: quy luật
cạnh tranh, quy luật quản lý giá trị, quy luật cung cầu... Tác động thông
qua lợi ích kinh tế, tạo ra động lực thúc đẩy con người tích cực hoạt động
nhằm mục tiêu lợi nhuận.
9


- Phương pháp giáo dục: là cách thức tác động bằng tình cảm, nhận thức
của con người nhằm nâng cao tính tự giác và tính tích cực công dân trong
thực hiện nhiệm vụ chung. Đặc trưng của phương pháp này là tính thuyết
phục, làm cho con người nhận thức được phải, trái, đúng, sai, thiện, ác... từ đó

nâng cao tính tích cực công dân của họ.
Trong quản lý truyền thông phải sử dụng tổng hợp các phương pháp và
căn cứ vào từng điều kiện cụ thể, yêu cầu cụ thể trong từng giai đoạn phát
triển để nhấn mạnh phương pháp này hay phương pháp khác.
1.3. Sự cần thiết phải tăng cường quản lý truyền thông đại chúng ở
Lào Cai hiện nay
Trong thời đại bùng nổ thông tin, các sự kiện xảy ra nơi này hay nơi
khác, gần như lập tức được thông tin, thông báo đến mọi nơi. Điều đó làm cho
con người cảm nhận được sự giao tiếp ngày càng mật thiết hơn. Có những
việc làm tốt hay xấu nơi này, hay nơi khác nhờ được thông tin kịp thời của
báo chí nên đã kêu gọi được sự đồng tình ủng hộ hoặc phản đối của dư luận
xã hội. Đặc biệt Lào Cai là một tỉnh miền núi với tỷ lệ người dân tộc thiểu số
cao, trình độ văn hoá không đồng đều. Do vậy, ngày nay truyền thông đại
chúng đang thật sự là động lực phát triển của xã hội và ngày càng đóng vai trò
tích cực, nó là động lực cách mạng của công cuộc đổi mới và phát triển.
Trên cơ sở kế thừa và phát triển tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về
xây dựng và phát triển truyền thông cách mạng, các cấp uỷ Đảng thường
xuyên đánh giá và chỉ ra phương hướng hoạt động cho hệ thống truyền thông
đại chúng, đặc biệt trong tình hình kinh tế hiện nay. Nhờ đó, truyền thông đại
chúng Lào Cai đã có bước phát triển khá nhanh chóng về chất lượng, số lượng
và cơ cấu đội ngũ phóng viên, báo chí.
Sự phát triển có hiệu quả của hệ thống truyền thông đại chúng đã phục
vụ đắc lực các nhiệm vụ chính trị - kinh tế - xã hội của toàn tỉnh.
Thực tế trong hoạt động vừa qua, hệ thống truyền thông đại chúng đã nỗ
lực phấn đấu, đi đúng định hướng của Đảng. Truyền thông đại chúng đã
“thông tin nhanh, phong phú, đa dạng, nhiều chiều theo định hướng chính trị
10


của Đảng và Nhà nước, thông tin được chuyển tải đến rộng khắp các thôn

bản trên địa bàn toàn tỉnh, đồng thời phản ánh ý kiến xây dựng và nguyện
vọng chính đáng của nhân dân. Báo chí đã giới thiệu những nhân tố tích
cực, khẳng định những thành tựu đổi mới và con đường xã hội chủ nghĩa
đã lựa chọn, chống những hiện tượng tiêu cực, tham nhũng, buôn lậu,
những hành vi ức hiếp nhân dân, phê phán những quan điểm sai trái,
chống những luận điểm thù địch…
Truyền thông đại chúng là một kênh thông tin quan trọng phản ảnh tâm
tư, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân; phát hiện và phản ảnh các vấn đề
bức xúc trong đời sống xã hội, giúp các cơ quan lãnh đạo nắm bắt và có
những biện pháp giải quyết kịp thời, chính xác.
Tóm lại, truyền thông đại chúng có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển
kinh tế - xã hội. Thông qua các chức năng của mình như chức năng tư tưởng,
chức năng dân trí - văn hóa, chức năng giám sát và quản lý xã hội…Truyền
thông đại chúng đã trở thành động lực cách mạng của công cuộc đổi mới và
phát triển đất nước. Vì thế, trong trong giai đoạn hiện nay khi mà thời đại
thông tin bùng nổ, khi mà công cuộc đổi mới có những bước tiến mạnh mẽ
các ngành, các cấp cần quan tâm đến công tác quản lý truyền thông đại chúng
hơn bao giờ hết nhằm tăng cường vai trò của các phương tiện truyền thông
đại chúng trong việc thúc đẩy tiến trình đổi mới và phát triển đúng hướng,
đưa tỉnh vượt qua khó khăn, cùng cả nước góp phần vững bước đi lên chủ
nghĩa xã hội .

11


Chương 2
THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG CHẤT LƯỢNG
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG
Ở TỈNH LÀO CAI HIỆN NAY
2.1. Những yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý truyền thông ở

tỉnh Lào Cai
2.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội tỉnh Lào Cai
Tỉnh Lào Cai nằm ở phía Bắc Tổ quốc, cách thủ đô Hà Nội 296 km theo
đường sắt và 345 km theo đường bộ, phía Bắc tiếp giáp tỉnh Vân Nam Trung
Quốc với 203,5 km đường biên giới thuộc địa bàn của 26 xã, trong đó 144,3
km là sông suối và 59,2 km là đất liền; phía Nam giáp tỉnh Yên Bái, phía
Đông giáp tỉnh Hà Giang, phía Tây giáp tỉnh Sơn La và Lai Châu. Tỉnh có 1
cửa khẩu quốc tế và 1 cửa khẩu quốc gia.
Toàn tỉnh có 9 huyện và 1 thành phố với 164 xã phường thị trấn, trong
đó 135 xã vùng cao, 95 xã đặc biệt khó khăn và 171 thôn đặc biệt khó khăn
thuộc xã vùng II.
Lào Cai nằm trong lưu vực của ba con sông lớn: sông Hồng, sông Chảy,
sông Đà, có hàng ngàn suối lớn nhỏ phân bổ tương đối đồng đều đổ về 2 sông
chính là sông Hồng và sông Chảy. Địa hình đặc trưng là núi cao xen kẽ với
đối núi thấp, tạo nên nhiều thung lũng lớn, nhỏ nên địa hình bị chia cắt. Độ
cao so với mặt nước biển thấp nhất 80m, cao nhất 3.143 m tại đỉnh Phan Si
Păng. Đồi núi có độ dốc trên 25˚ chiếm tới 80%. Đặc điểm này gây trở ngại
rất lớn cho sản xuất nông nghiệp do sự sói mòn rửa trôi đất mạnh;
Chế độ khí hậu nhiệt đới gió mùa rõ rệt, nhiệt độ trung bình hàng năm
22-24°c (cao nhất 36°c, thấp nhất 10°c, có nơi dưới 0°c như Sa Pa). Lượng
mưa trung bình năm trên 1.700 mm. Do địa hình phức tạp, phân tầng độ cao
lớn đã tạo nên cho Lào Cai một môi trường thiên nhiên đa dạng với các tiểu
khí hậu ôn đới, cận ôn đới rất phù hợp để phát triển trồng trọt, chăn nuôi và
du lịch (như Sa Pa, Bắc Hà)

12


Lào Cai có 25 dân tộc; dân tộc kinh chiếm 33%; dân tộc thiểu số chiếm
64,5%, trong đó: Mông: 23,77%, Tày: 15,30%, Dao: 14,38%, Giáy: 4,65%,

Nùng: 4,16%, Thái: 8,7%, còn lại là các dân tộc khác; có những dân tộc đặc
biệt ít người: La Ha, La Chí, Bố Y, Sán Dìu, Sán Chay, Kơ Ho. Vì vậy bản
sắc dân tộc Lào Cai rất đa dạng và phong phú. Các dân tộc thiểu số ở Lào
Cai đều có truyền thống văn hoá giàu bản sắc, được lưu truyền qua nhiều
thế hệ, trở thành vốn quí để Lào Cai xây dựng một nền văn hoá đa dạng về
sắc thái. Tuy vậy do trình độ dân trí còn thấp và không đồng đều nên vẫn
còn tàn dư của các phong tục, tập quán lạc hậu.
Trong những năm qua lĩnh vực văn hoá - xã hội của tỉnh đạt được
nhiều thành tựu quan trọng, đời sống văn hoá tinh thần của nhân dân được
cải thiện rõ rệt: công tác giáo dục - đào tạo có những chuyển biến tích cực
quy mô giáo dục tăng nhanh nhất là các xã vùng cao, đáp ứng nhu cầu học
tập của nhân dân. Cơ sở vật chất trường lớp tiếp tục được củng cố và tăng
cường, đã xoá được phòng học 3 ca, thay thế được phòng học tạm bằng
các phòng học kiên cố hoá. Công tác y tế, chăm sóc sức khoẻ nhân dân
ngày càng được cải thiện, mạng lưới y tế cơ sở được củng cố và nâng cấp.
Công tác xây dựng đời sống văn hoá cơ sở được triển khai mạnh mẽ,
phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng nếp sống văn hoá ở nơi dân cư
được triển khai rộng khắp ở các thôn, bản.
Về kinh tế tỉnh đã thực hiện quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội
giai đoạn 2005-2010, 2011-2015 trong những năm qua, mặc dù phải đối mặt
với những khó khăn và thách thức to lớn, nhưng nhờ nắm vững chủ trương,
đường lối của Đảng, vận dụng thực hiện tốt các chính sách của nhà nước phù
hợp với đặc điểm của tỉnh nên tỉnh Lào Cai đã phát huy mạnh được nội lực,
khơi dậy tiềm năng của các thành phần kinh tế, khai thác có hiệu quả các lợi
thế thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của địa phương, kinh tế tăng trưởng cao
và ổn định, có tính chất đột phá trong nhiều lĩnh vực.
Tuy vậy Lào Cai cũng như một số tỉnh miền núi phía Bắc khác có
những khó khăn cơ bản đó là: Địa hình phức tạp nên giao thông đi lại khó
13

khăn, diện tích đất canh tác nông nghiệp thấp là trở ngại rất lớn cho sản xuất
nông nghiệp. Tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số cao, trình độ dân trí thấp và
không đồng đều, trong nhân dân còn nhiều tập quán sản xuất và sinh hoạt lạc
hậu; hơn nữa khi bước vào thời kỳ đổi mới Lào Cai còn là một trong những
tỉnh bị chiến tranh tàn phá nặng nề. Hơn nữa kinh tế tăng trưởng chưa vững
chắc, chất lượng tăng trưởng thấp, qui mô nền kinh tế còn nhỏ bé. Chuyển
dịch cơ cấu kinh tế chung của tỉnh và của từng ngành còn chậm. Tổ chức thực
hiện một số lĩnh vực hiệu quả chưa cao. Văn hoá xã hội còn một số vấn đề
bức xúc chưa được giải quyết có hiệu quả, tỷ lệ đói nghèo còn cao.
2.1.2. Thực trạng hoạt động truyền thông ở tỉnh Lào Cai hiện nay
Lào Cai là một tỉnh miền núi nằm ở khu vực phía Bắc Việt Nam có rất
nhiều thuận lợi cho việc phát triển các loại hình truyền thông. Được sự quan
tâm của các cấp uỷ đảng, chính quyền cùng với sự nổ lực của các cơ quan
chuyên môn, trong những năm qua, có thể nói hoạt động truyền thông của
Lào Cai vô cùng phong phú đa dạng, đáp ứng được nhu cầu của đồng bào các
dân tộc trong tỉnh. Tuy nhiên do tính chất của tiểu luận, chỉ xin được nêu ra
một số loại hình truyền thông cơ bản.
Thứ nhất, về hoạt động xuất bản
Trong những năm qua, mặc dù gặp rất nhiều khó khăn nhưng nhờ những
cố gắng vượt bậc của toàn ngành nên hoạt động xuất bản Lào Cai đã có
những chuyển biến tích cực, cơ sở vật chất, năng lực hoạt động được tăng
cường, hoạt động xuất bản từng bước thích nghi với cơ chế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa, chất lượng xuất bản phẩm được nâng lên, đáp ứng tốt
hơn nhu cầu hưởng thụ văn hoá đọc của nhân dân, góp phần tích cực vào công
tác tuyên truyền tư tưởng, văn hoá của Đảng. Từ chỗ thiếu sách về số lượng
và loại hình, sự khan hiếm các loại sách, đến nay, hầu như người đọc cần sách
gì cho mình đều có thể tìm thấy loại sách đó trong các sạp sách, hiệu sách,
siêu thị sách. Những sách thiếu vắng trước đây, đến nay trở nên rất phong phú
đa dạng như sách khoa học - kỹ thuật – công nghệ, sách giáo khoa, sách công

cụ (học ngoại ngữ, từ điển…), sách nâng cao dân trí, phổ cập tri thức, cập
14


nhật thông tin, sách phục vụ thiếu nhi…sự mở rộng các loại hình sách đã đáp
ứng kịp thời các nhu cầu ngày càng phát triển đa dạng của người đọc, của bản
thân sự phát triển của đất nước thời kỳ mới.
Mặt khác, chúng ta cũng nhìn nhận rõ những hạn chế, yếu kém, khuyết
điểm của công tác hoạt động xuất bản ở Lào Cai đó là: chất lượng xuất bản
phẩm chưa được nâng cao một cách rõ rệt; chưa khai thác hết tiềm năng; lực
lượng mỏng, thiếu chuyên nghiệp; còn chịu nhiều sức ép và tác động tiêu cực
của mặt trái cơ chế thị trường; việc xã hội hoá vừa lúng túng, vừa có mặt bị
buông lỏng. Công tác phát hành còn nhiều non yếu, bất cập…
Trong những năm qua, vẫn còn một số trường hợp như xuất bản
những cuốn sách có nội dung xấu, sai phạm về chính trị, mê tín dị đoan;
tình trạng xâm hại quyền tác giả, sách lậu vẫn còn hết sức bức xúc. Trong
liên kết xuất bản, một số nhà xuất bản còn thiếu chặt chẽ, không quản lý tốt
nội dung sách liên kết.
Thứ hai, hoạt động báo chí, phát thanh, truyền hình
Với bốn loại hình báo chí (báo in, báo nói, báo hình, báo điện tử), báo
chí Lào Cai thời gian qua đã làm tốt chức năng, nhiệm vụ tuyên truyền đường
lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với nhân
dân, phản ánh tâm tư, nguyện vọng của nhân dân đến với Đảng, các cơ quan
nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội hoặc xã hội - nghề nghiệp.
Các nhà báo có mặt ở các vùng miền của tỉnh đi sát mọi lĩnh vực của đời
sống xã hội để phản ánh kịp thời, sinh động phong trào hành động cách mạng
của các tầng lớp nhân dân; cổ vũ công cuộc đổi mới, phát hiện, nêu gương các
nhân tố mới, điển hình tiên tiến, gương người tốt việc tốt; đấu tranh phòng,
chống nạn tham nhũng, quan liêu, lãng phí mặc dù vẫn còn không ít những
hạn chế, bất cập.

Trên địa bàn tỉnh Lào Cai, nhìn chung các Đài phát thanh, truyền hình từ
tỉnh đến các xã, phường, thị trấn đã và đang thực hiện rất tốt chức năng về
thông tin, tuyên truyền đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà

15


nước, phản ánh kịp thời các sự kiện chính trị, kinh tế xã hội, quốc phòng an
ninh; đã góp phần nâng cao dân trí, phục vụ đời sống tinh thần của nhân dân.
Trong những năm qua, các đài phát thanh, truyền hình trên địa bàn đã
luôn được đầu tư, nâng cấp trang thiết bị để tăng cường khu vực phủ sóng,
nâng cao chất lượng, phục vụ tốt nhu cầu của nhân dân trong tỉnh. Thời lượng
phát sóng của các đài địa phương đã được tăng lên. Thời lượng các chương
trình phát thanh, truyền hình địa phương của các đài huyện đạt từ 20 phút đến
30 phút; thực hiện được 3 đến 5 chương trình trong tuần. Hệ thống truyền
thanh của các xã, phường, thị trấn rất quan trọng, đã phát huy tốt công tác
thông tin, tuyên truyền trên địa bàn. Tuy nhiên, do kinh phí cho hoạt động và
chế độ phụ cấp đối với các nhân viên đài truyền thanh từ huyện đến cấp xã,
đặc biệt đối với cấp xã còn hạn chế, nên đã ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt
động của các đài truyền thanh. Mặt khác, do không tìm hiểu kỹ các quy định
của pháp luật nên một số đài truyền thanh còn vi phạm về việc đăng ký cấp
phép thiết bị phát sóng; sử dụng thiết bị phát sóng có công suất, tần số, tên
thiết bị không được ấn định trong giấy phép của Cục Tần số; thay đổi thiết bị
không làm thủ tục khai báo với cơ quan nhà nước có thẩm quyền....
1.2.

Thực trạng công tác quản lý truyền thông ở tỉnh Lào Cai

thời gian qua
2.2.1.Thành tựu

Một là, quán triệt sự chỉ đạo của Bộ Thông tin và Truyền thông và được
sự chỉ đạo trực tiếp của Lãnh đạo tỉnh, Sở Thông tin và Truyền thông đã xây
dựng, triển khai thực hiện hoàn thành tốt chương trình, kế hoạch công tác
quản lý, thanh tra năm 2012, góp phần tăng cường công tác quản lý nhà nước
trong lĩnh vực Thông tin và Truyền thông trên địa bàn tỉnh.
Bám sát nhiệm vụ chính trị, Sở đã xây dựng chương trình kế hoạch có
trọng tâm, trọng điểm, đặc biệt chú trọng đối với những lĩnh vực mới tiếp
nhận, nhạy cảm, bức xúc, nổi cộm đang được dư luận quan tâm. Công tác
thanh tra đã giúp cho cơ quan quản lý nhà nước nắm được tình hình chấp
hành chính sách, pháp luật chuyên ngành. Qua đó phát hiện, ngăn chặn và xử
16


lý kịp thời hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý vi phạm pháp luật trong
lĩnh vực thông tin và truyền thông; phát hiện những cơ chế, chính sách, pháp
luật không còn phù hợp. Trên cơ sở đó, kiến nghị cấp có thẩm quyền bổ sung,
sửa đổi một số văn bản không còn phù hợp trong tình hình mới, nhằm tạo
điều kiện cho sản xuất, kinh doanh, cung cấp dịch vụ thông tin và truyền
thông phát triển.
Công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật chuyên ngành được
đẩy mạnh bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú như tuyên truyền trên các
phương tiện thông tin đại chúng, cung cấp các đĩa CD, VCD cho các Phòng
Văn hóa thông tin cấp huyện, bản tin Công nghệ thông tin và Truyền thông,
Website của Sở.
Cùng với công tác thanh tra, Sở Thông tin truyền thông đã tham mưu
cho lãnh đạo tỉnh giải quyết kịp thời, đúng pháp luật, dứt điểm các vụ khiếu
nại, tố cáo thuộc thẩm quyền, qua đó bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và
lợi ích hợp pháp của công dân, phát huy dân chủ, lập lại trật tự, kỷ cương,
pháp luật. Năm 2012, trong điều kiện nhân lực còn thiếu, kinh phí hoạt động
còn hạn hẹp, địa bàn rộng, số doanh nghiệp và các đại lý tương đối nhiều,

nhưng với sự nỗ lực cố gắng, Sở Thông tin và Truyền thông đã thanh tra,
kiểm tra gần 100 cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động trong lĩnh vực
thông tin và truyền thông trên địa bàn tỉnh. Tập trung vào một số lĩnh vực
chính sau đây:
Hai là, về lĩnh vực viễn thông: Đã tổ chức thanh tra đối với 12/12 doanh
nghiệp cung cấp dịch vụ thông tin di động và các đại lý trên địa bàn toàn tỉnh.
Qua thanh tra đã phát hiện việc đăng ký, quản lý thuê bao di động trả trước
còn nhiều bất cập, chưa chặt chẽ, chưa thực sự có hiệu quả, dẫn đến tình trạng
lãng phí tài nguyên kho số quốc gia, đặc biệt chưa góp phần đảm bảo an ninh,
quốc phòng, trật tự, an toàn xã hội, phục vụ công tác điều tra, phòng chống tội
phạm trên địa bàn tỉnh nói riêng và cả nước nói chung. Sở Thông tin và
Truyền thông Lào Cai đã kiến nghị Bộ Thông tin và Truyền thông cần thay
đổi một số nội dung quản lý việc đăng ký thông tin thuê bao di động trả trước
17


không phù hợp, nhằm đưa công tác quản lý thuê bao di động trả trước thực sự
có hiệu quả. Thanh tra Sở đã thanh tra các cửa hàng cung cấp dịch vụ của các
doanh nghiệp viễn thông. Nhìn chung, các đơn vị đã chấp hành tốt các quy
định của pháp luật trong cung cấp dịch vụ.
Ba là, trong lĩnh vực tần số vô tuyến điện: Đây là một lĩnh vực liên
quan đến an ninh, quốc phòng, trật tự an toàn xã hội. Vì vậy, trong năm qua
thực hiện Chỉ thị số 09/CT-UBND ngày 10/3/2012 của Chủ tịch UBND
tỉnh Lào Cai về việc tăng cường công tác quản lý tần số và thiết bị phát
sóng vô tuyến điện trên địa bàn tỉnh, Thanh tra Sở đã tiến hành thanh tra 16
cơ quan, doanh nghiệp sử dụng mạng dùng riêng; phối hợp với Trung tâm
Kiểm soát tần số khu vực 6 thanh tra, kiểm tra tại 30 Trạm thu phát sóng
của các doanh nghiệp viễn thông; kiểm tra 09 Đài Phát thanh -Truyền hình
cấp huyện, 01 Đài Phát thanh - Truyền hình cấp thành phố; thanh tra 02
đơn vị cung cấp thiết bị viễn thông; kiểm tra trên 300 giấy phép các loại.

Tiến hành thanh tra đột xuất 05 tổ chức, cá nhân có vi phạm trong sử dụng
tần số và thiết bị phát sóng vô tuyến điện.
Bốn là, lĩnh vực Internet: Trong thời gian qua, Thanh tra Sở đã phối hợp
với các đơn vị chức năng của thành phố Lào Cai, UBND các huyện Sa Pa,
Bắc Hà, Mường Khương thanh tra các đại lý Internet công cộng tại các trọng
điểm, có nhiều bức xức, phản ánh của nhân dân. Qua thanh tra đã phát hiện
đại lý Internet trên địa bàn huyện để cho một số đối tượng nhiều lần truy nhập
vào các Website có nội dung chống lại Đảng, Nhà nước, chia rẽ lương giáo,
chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Năm là, công tác quản lý nhà nước về phát thanh và truyền hình ngày
càng được tăng cường, trong đó có quản lý về nội dung theo quy định của
Luật Báo chí và quản lý về cơ sở hạ tầng hệ thống truyền dẫn, phát sóng theo
quy định của Pháp lệnh Bưu chính Viễn thông và Nghị định số 24/2004/NĐCP ngày 14/01/2004 của Chính phủ Quy định chi tiết thi hành một số điều của
Pháp lệnh Bưu chính, viễn thông về tần số vô tuyến điện.

18


Trong thời gian thanh tra tháng 5/2012, Thanh tra Sở Thông tin và
Truyền thông của tỉnh đã chấn chỉnh đối với các đài vi phạm, yêu cầu chấp
hành đúng các quy định của pháp luật trong sử dụng tần số và thiết bị phát
sóng vô tuyến điện, góp phần đảm bảo an ninh, quốc phòng, sử dụng có hiệu
quả tài nguyên tần số quốc gia.
Tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 09/CT-UBND ngày 10/3/2012 của Chủ tịch
UBND tỉnh Lào Cai về việc tăng cường công tác quản lý tần số và thiết bị
phát sóng vô tuyến điện trên địa bàn tỉnh Lào Cai , Sở Thông tin và Truyền
thông sẽ tăng cường công tác thanh tra, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật
trong sử dụng tần số và thiết bị phát sóng vô tuyến điện đối với các tổ chức,
cá nhân sử dụng tần số và thiết bị phát sóng vô tuyến điện trên địa bàn tỉnh
2.2.2. Hạn chế

Một là, một số cấp uỷ đảng, lãnh đạo cơ quan quản lý báo chí, cơ quan
chủ quản và cơ quan báo chí tỉnh Lào Cai quán triệt và thực hiện chủ trương,
quan điểm của Đảng, pháp luật của Nhà nước về báo chí chưa sâu sắc và
nghiêm túc, chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm của mình, thiếu những biện
pháp cụ thể, kiên quyết để xử lý, khắc phục kịp thời những khuyết điểm, yếu
kém đã được nêu ra nhiều lần.
Hai là, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực báo chí còn
thiếu và chưa đồng bộ; việc xây dựng và quản lý quy hoạch, kế hoạch phát
triển hệ thống báo chí còn yếu, chất lượng thấp, có hiện tượng để số lượng cơ
quan báo chí vượt quá sự cần thiết của xã hội và khả năng quản lý của các cơ
quan chức năng của Nhà nước; thiếu cơ chế chỉ đạo, quản lý, cung cấp thông
tin chủ động, kịp thời; việc cung cấp thông tin cho báo chí còn nhiều yếu
kém, sơ hở.
Ba là, cơ quan quản lý báo chí và cơ quan chủ quản của nhiều tờ báo trên
địa bàn tỉnh còn buông lỏng chỉ đạo, quản lý cả về định hướng thông tin, nội
dung tư tưởng, cả về công tác tài chính của báo; né tránh, ngại va chạm, khen
ngợi một chiều, ít phê bình, nhắc nhở, không chủ động kiên quyết xử lý các vi

19


phạm của các cơ quan báo chí và người đứng đầu cơ quan báo chí thuộc
quyền.
Bốn là, việc tuyển chọn, đề bạt thiếu chặt chẽ; công tác đào tạo, bồi
dưỡng, giáo dục đội ngũ phóng viên, biên tập viên, cán bộ quản lý báo chí về
chính trị, tư tưởng, phẩm chất đạo đức, trình độ nghề nghiệp chưa được quan
tâm thường xuyên. Tổng biên tập, ban biên tập ở một số báo, đài, khả năng và
trình độ chưa tương xứng với trách nhiệm, chưa thực hiện tốt chức năng,
nhiệm vụ được giao. Một số cán bộ, phóng viên bản lĩnh chính trị yếu, còn
mơ hồ trong nhận thức về quan điểm chính trị, tư tưởng, đường lối, quan điểm

của Đảng; thiếu tu dưỡng, rèn luyện về đạo đức, phẩm chất, có những hành
động tiêu cực, vi phạm pháp luật...
Năm là, lĩnh vực xuất bản: Đây là lĩnh vực văn hóa tư tưởng, không cho
phép có các sản phẩm phế phẩm. Tuy nhiên, trong năm 2012, Nhà Xuất bản
Lào Cai đã có một số sai phạm trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Chưa chấp
hành nghiêm túc việc nộp lưu chiểu tác phẩm theo đúng thời gian quy định.
Sở Thông tin và Truyền thông Lào Cai đã kiến nghị UBND tỉnh xử lý kỷ luật
đối với đơn vị mắc sai phạm trên và đã được xử lý kịp thời.
Bốn là, lĩnh vực điện tử: Trên địa bàn tỉnh, việc kinh doanh, buôn bán
các thiết bị điện tử, viễn thông và công nghệ thông tin rất sôi động. Tuy
nhiên, việc thanh tra, kiểm tra còn chưa đáp ứng được yêu cầu của công tác
quản lý. Hiện tượng kinh doanh các thiết bị điện tử, viễn thông và công nghệ
thông tin không được hợp chuẩn chất lượng sản phẩm, không có tem hợp
chuẩn, không tem nhãn hàng hóa, kinh doanh hàng lậu, hàng giả còn diễn ra
khá phổ biến. Các thiết bị thu tín hiệu truyền hình từ vệ tinh còn chưa được
kiểm soát chặt chẽ, hàng lậu, hàng giả còn nhiều. Trong năm qua Thanh tra
Sở mới chỉ thanh tra được một số đơn vị cung cấp thiết bị viễn thông và công
nghệ thông tin như: Chi nhánh Công ty TNHH bán lẻ FPT tại Lào Cai, siêu
thị điện máy Bác Đô, Hoà Bình Plaza.....

20


Trong những năm tới, ngành Thông tin và Truyền thông của tỉnh rất
nặng nề, trong điều kiện nhân lực còn thiếu. Để đáp ứng được yêu cầu của
công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực Thông tin và Truyền thông, tỉnh Lào
Cai cần tiếp tục đổi mới về nhiều mặt, trong đó tập trung xây dựng lực lượng
và đổi mới về phương pháp quản lý, thanh tra, kiểm tra. Qua đó tạo tăng
cường công tác quản lý nhà nước; ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm
phạm pháp luật chuyên ngành; từng bước đưa hoạt động trong lĩnh vực Thông

tin và Truyền thông đi vào nề nếp, tuân thủ các quy định của pháp luật.
1.3.

Một số giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý truyền thông ở

Lào Cai hiện
Trong thời gian tới, hoạt động truyền thông của cả nước nói chung và
Lào Cai nói riêng sẽ có những bước phát triển, để theo kịp với các nước
trong khu vực, điều đó đồng nghĩa với sự phát triển là những vấn đề phức
tạp, vì vậy, nhiệm vụ đặt ra cho công tác quản lý của ngành truyền thông
hết sức nặng nề. Để hoàn thành tốt vai trò, vị trí của mình, công tác quản
lý truyền thông Lào Cai cần tập trung thực hiện tốt một số các giải pháp
chủ yếu sau đây:
Một là, củng cố, kiện toàn bộ máy và tăng cường đội ngũ cán bộ cho
cơ quan quản lý truyền thông
Vấn đề hàng đầu để quản lý tốt các phương tiện truyền thông đại chúng
là cần hình thành tổ chức bộ máy quản lý lĩnh vực này từ tỉnh xuống cơ sở
một cách hợp lý. Cùng với tổ chức bộ máy là bồi dưỡng, lựa chọn, bố trí đội
ngũ cán bộ có chất lượng, bảo đảm cho hoạt động có hiệu quả của bộ máy
quản lý. Một khi tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ không tương xứng về số
lượng, quy mô và trình độ, năng lực thì không thể quản lý tốt một hệ thống
truyền thông rộng khắp trong toàn tỉnh.
Tăng cường sự quản lý các phương tiện truyền thông đại chúng cũng
chính là tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng đối với lĩnh vực này. Sự tăng
cường vai trò lãnh đạo của đảng phụ thuộc và thể hiện trước hết ở nhận thức
của các cấp uỷ đảng về vai trò vị trí của hệ thống các phương tiện truyền
21


thông đại chúng trong đời sống xã hội. Việc tăng cường sự lãnh đạo của đảng

được thể hiện ngay trong việc tổ chức và hoạt động của bộ máy quản lý từ
tỉnh xuống cơ sở, sao cho vừa hợp lý, có hiệu quả và phát huy được vai trò
của truyên thông đại chúng.
Hai là, tiếp tục hoàn thiện cơ chế quản lý, thực hiện tốt các văn bản
luật, dưới luật, công tác khen thưởng, kỷ luật
Các cơ quan chủ quản phải thực hiện đầy đủ nhiệm vụ, quyền hạn của
mình, chịu trách nhiệm về hoạt động xuất bản thuộc quyền theo đúng các chủ
trương, nguyên tắc của Đảng và các quy định của pháp luật. Đề cao trách
nhiệm đối với việc chỉ đạo, quản lý đối với các cơ quan xuất bản thuộc phạm
vi phụ trách của mình. Thi hành nghiêm chỉnh các quy định của Luật Xuất
bản, Luật báo chí và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật về nhiệm vụ, quyền
hạn của cơ quan chủ quản. Thường xuyên kiểm tra, hướng dẫn và làm tốt
công tác khen thưởng, qua đó động viên, khuyến khích, các đơn vị làm tốt vai
trò, có trách nhiệm; chỉ đạo, uốn nắn kịp thời và xử lý đúng pháp luật các sai
phạm của các cơ quan truyền thông, kiên quyết không để bất cứ tổ chức, cá
nhân nào lợi dụng, chi phối công tác truyền thông nhằm phục vụ lợi ích riêng,
gây tổn hại đến lợi ích của đất nước và nhân dân.
Hoàn thiện cơ cấu tổ chức bộ máy, cơ chế quản lý của các cơ quan chỉ
đạo và quản lý thông tin nhằm nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước đối với
lĩnh vực này; khắc phục tình trạng chồng chéo, phân công, phân cấp không
rõ ràng giữa các cơ quan quản lý, giữa Trung ương với địa phương; bảo
đảm sự tập trung, hiệu quả của công tác chỉ đạo, quản lý thông tin trong
phạm vi cả nước.
Đồng thời với việc hoàn thiện cơ cấu tổ chức là hoàn thiện hệ thống văn
bản pháp luật nhằm tạo cơ sở pháp lý trong quản lý và hành lang pháp lý cho
hoạt động thông tin.
a) Hoàn thiện tổ chức và cơ chế quản lý

22

- Xây dựng tổ chức, bộ máy đủ mạnh để thực hiện có hiệu quả chức năng
quản lý các loại hình truyền thông với đội ngũ cán bộ đủ về số lượng, có trình
độ chính trị và năng lực chuyên môn nghiệp vụ cao.
- Xây dựng quy chế phối hợp hoạt động để tăng cường sự lãnh đạo, chỉ
đạo của cấp ủy Đảng và quản lý của các cơ quan Nhà nước đối với hoạt động
truyền thông.
- Hoàn thiện phương thức và cơ chế phối hợp để xử lý có hiệu quả thông
tin phản hồi của nhân dân đóng góp, phản ánh với Đảng và Nhà nước; nâng
cao chất lượng điều tra dư luận xã hội; tăng cường hệ thống thông tin đối
ngoại, chủ động đấu tranh với quan điểm sai trái, thù địch.
- Kiện toàn và tăng cường hiệu lực quản lý của cơ quan quản lý Nhà
nước về thông tin báo chí. Xác định rõ chức năng nhiệm vụ quản lý giữa cơ
quan quản lý nhà nước và cơ quan chủ quản để tăng cường hiệu lực công tác
điều hành, quản lý thông tin.
- Rà soát, điều chỉnh quy hoạch hệ thống báo chí in; xây dựng, phát triển
một số cơ quan báo chí điện tử trọng điểm trên mạng Internet; xây dựng quy
hoạch hợp lý hệ thống phát thanh, truyền hình và báo điện tử. Chú trọng việc
xác định quy mô, phạm vi hoạt động, công suất phát sóng của đài truyền hình
cấp tỉnh; quy hoạch việc phát sóng của các đài truyền hình tỉnh, thành phố với
các đài khu vực; từng bước xây dựng cơ chế thực hiện thống nhất quản lý lĩnh
vực truyền dẫn và phát sóng.
- Đánh giá đầy đủ các điều kiện hoạt động của hệ thống đài phát thanh
cấp huyện để xem xét, cấp phép hoạt động và phân loại quản lý theo quy định
của Luật Báo chí.
- Kiện toàn bộ máy quản lý thông tin ở các tỉnh, thành phố trực thuộc
trung ương (các phòng nghiệp vụ của Sở Văn hoá - Thông tin).
Ba là, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động của các loại
hình truyền thông
Tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng nhằm phát hiện kịp thời

các sai phạm trong hoạt động truyền thông, đồng thời có cơ chế tháo gỡ
23


những khó khăn, vướng mắc trong hoạt động truyền thông. Xây dựng cơ chế
kiểm tra hoạt động của các cơ quan truyền thông trực thuộc, đối với các cơ
quan truyền thông thường xuyên tiến hành thanh tra, kiểm tra hoạt động
truyền thông, xem xét rút kinh nghiệm để khắc phục các sai phạm, yếu kém
trong công tác quản lý truyền thông.
Bốn là, đổi mới, nâng cấp và từng bước hiện đại hoá cơ sở vật chất,
các phương tiện thông tin, truyền thông
Hiện nay theo thống kê thì các phương tiện truyền thông ở Lào Cai hầu
như đã lạc hậu và xuống cấp, đặc biệt là các cơ quan truyền thông ở các
huyện và cơ sở không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới, hoặc nhiều cấp uỷ đảng
bỏ mặc cho các cơ chức năng, buông lỏng quản lý vì vậy các phương tiện hư
hỏng, hoặc không phát huy hiệu quả, chính vì vậy cần có chế tài để công tác
quản lý cở sở được hiệu quả.
Xây dựng chế độ chính sách cho các đơn vị truyền thông đặc thù, chính
sách yêu tiên cho truyền thông miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào
dân tộc thiểu số.
Mở rộng việc nghiên cứu, trao đổi kinh nghiệm với các tỉnh bạn trong
vấn đề quản lý truyền thông. Thiết lập cơ sở hạ tầng, hiện đại hoá công nghệ
truyền thông đáp ứng yêu cầu phát triển đa dạng của các loại hình truyền
thông hiện nay.

24


KẾT LUẬN
Trong xã hội hiện đại, truyền thông đại chúng được xem như là những

công cụ quan trọng hàng đầu của mỗi quốc gia. Hệ thống các phương tiện
truyền thông có sức mạnh và những khả năng to lớn để giải quyết các nhiệm
vụ tư tưởng trên phạm vi toàn xã hội. Sự phong phú, đa dạng của các hình
thức biểu hiện trong truyền thông đại chúng cho phép truyền tải những nội
dung thông tin sinh động, nhiều chiều và tác động đa diện, chính vì vậy,
truyền thông đại chúng được tất cả các chế độ chính trị - xã hội hiện nay quan
tâm, sử dụng nhằm thực hiện nhiệm vụ chính trị của mình.
Tuy nhiên, với sự bùng nổ thông tin như hiện nay, hoạt động truyền
thông cũng như công tác quản lý truyền thông đang gặp nhiều khó khăn, phức
tạp, điều đó đòi hỏi những người làm công tác quản lý phải làm tốt công tác
quản lý các phương tiện thông tin đại chúng, đồng thời phải có kế hoạch phát
triển đúng hướng, lâu dài, việc sắp xếp và quy hoạch phải dựa vào chiến lược
phát triển, tương ứng với nhiệm vụ xây dựng đất nước, địa phương trong mỗi
thời kỳ, đảm bảo ngày càng mở rộng khả năng, điều kiện để đông đảo tầng
lớp nhân dân được tham gia những vấn đề chung của xã hội. Để làm được
điều đó, đòi hỏi phải có sự ra tay đồng bộ của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là
những người làm công tác quản lý truyền thông, việc phát triển đi đôi với
quản lý tốt các phương tiện thông tin đại chúng nhằm mục đích tạo ra sự tăng
trưởng hợp lý, tính hiệu quả cao và bảo đảm vai trò tích cực của lĩnh vực này
đối với toàn xã hội đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay.

25