sáng kiến kinh nghiệm một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở trung tâm GDTX

Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở Trung Tâm GDTX

MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM ĐẠT
HIỆU QUẢ Ở TRUNG TÂM GDTX
I/ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Nền kinh tế thị trường đang trở thành một không gian mang tính toàn cầu.
Trong bối cảnh chung đó Việt Nam cũng chuyển mình hòa nhập, để thực hiện nền
kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa có sự quản lý của nhà nước.
Nền kinh tế thị trường, bao hàm nét tiêu cực và cả những nét tích cực của nó.
Chúng có ảnh hưởng đến sự phát triển chung của cả xã hội, trong đó có cả sự
nghiệp giáo dục, điều mà chúng ta quan tâm nhất đó là sự hình thành nhân cách
của thế hệ trẻ, một vấn đề bức xúc mà giáo dục và đào tạo giữ vai trò trọng trách
rất quan trọng. Bên cạnh nhiều mặt tích cực mà nền kinh tế thị trường đem lại,
không tránh khỏi những mặt tiêu cực đang hàng ngày, hàng giờ len lỏi vào thế hệ
trẻ của chúng ta. Những yếu tố tiêu cực này, đã ảnh hưởng đến công tác giáo dục
của nhà trường và ít nhiều đã làm cho công tác chủ nhiệm của người giáo viên gặp
rất nhiều khó khăn.
Hơn nữa sự tiến bộ của xã hội không chỉ đo bằng công nghệ, hoặc mức sống
vật chất, mà phải đo bằng chỉ tiêu chuẩn mực đạo đức, thẩm mỹ, bằng sự đa dạng
của nền văn hóa nhân loại. Điều đó đòi hỏi một cuộc cách mạng về giáo dục và
đào tạo theo hướng, nâng cao tiềm năng trí tuệ và sản sinh kiến thức mới cho sự
phát triển con người và phát triển xã hội.
Vì thế xu hướng đổi mới giáo dục, để đào tạo con người thế kỷ XXI, đang
đặt ra những yêu cầu mới cho giáo viên nói chung và giáo viên chủ nhiệm (GVCN)
nói riêng. Bên cạnh đó, lứa tuổi của học sinh THPT là lứa tuổi đang rất cần sự
giúp đỡ và định hướng của người lớn. Nếu không có sự giúp đỡ của GVCN thì với
vốn kinh nghiệm sống ít ỏi, các em sẽ khó tránh khỏi những ảnh hưởng không
lành mạnh từ phía xã hội. Do đó có thể khẳng định công tác chủ nhiệm ở trường
THPT là rất quan trọng và rất cần thiết trong giai đoạn mới hiện nay.
Thực chất vai trò của GVCN cũng như người làm vườn, trồng cây, tuy
không đúng hoàn toàn nhưng hoạt động của GVCN gần như người trồng cây,

chăm sóc, vun trồng cây giống. Người làm vườn không thể cầm ngọn cây kéo lên
mà phải chăm sóc tạo điều kiện cho hạt giống nẩy mầm và cây sinh trưởng, phát
triển tốt.
Công tác chủ nhiệm là một mặt quan trọng trong sự nghiệpgiáo dục của bậc
THPT, nó càng quan trọng hơn trong các Trung tâm GDTX .Chính vì vậy tôi
mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả
ở trung tâm GDTX”
II / THỰC TRẠNG TRƯỚC KHI THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP CỦA ĐỀ
TÀI
1. Thuận lợi
1.1. Thực trạng về mặt tích cực của các vấn đề có liên quan đến đề tài
Võ Thị Mười

1


Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở Trung Tâm GDTX

Những năm gần đây giáo dục được nhà nước và nhân dân thực sự quan tâm,
đầu tư đúng mức, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động giáo dục.
1.2. Các yếu tố khách quan
Về mặt xã hội, các cấp lãnh đạo, các đoàn thể trong nhà trường
- Ngày nay xã hội rất cần và đòi hỏi người lao động phải vừa có đức,vừa có tài
( Vừa giỏi chuyên môn vừa có nhân cách tốt.Trước tình hình đó ngành Giáo dụcđào tạo phải có nhiệm vụ đào tạo ra những người lao động đáp ứng theo đơn đặt
hàng của xã hội .
- Bộ Giáo dục- đào tạo, Sở giáo dục Đồng Nai đã có những văn bản chỉ đạo về
đổi mới phương pháp dạy học, đồng thời triển khai chỉ đạo làm tốt công tác chủ
nhiệm .
- Ban giám đốc Trung tâm GDTX cũng rất quan tâm tới công tác chủ nhiệm
- Hội Cha mẹ học viên (CMHV) nhiệt tình chăm lo, hỗ trợ cho công tác dạy và

học của nhà trường
- Cơ sở vật chất, trang thiết bị của nhà trường hiện nay đã có tương đối đầy đủ
1.3 Các yếu tố chủ quan :
Bản thân đã qua nhiều năm công tác chủ nhiệm và quản lí chuyên môn nên đã
tích lũy được khá nhiều kinh nghiệm
2/ Khó khăn
2.1/ Thực trạng về mặt tiêu cực của các vấn đề có liên quan :
Do những yêu cầu bức xúc của đời sống kinh tế xã hội thời kinh tế thị trường
đã ảnh hưởng không nhỏ đến quan niệm, nhận thức, thái độ và hành động của cha
mẹ học viên nói riêng, của người dân nói chung
Hiện nay vẫn còn một bộ phận không nhỏ trong Phụ huynh học sinh chỉ quan
tâm con em mình khi mới bước vào nhà trường, rồi giao cho nhà trường giáo dục ít
quan tâm gì đến việc học.
2.2/ Các yếu tố khách quan :
Trung Tâm GDTX: Đa số học viên là những em có hoàn cảnh gia đình khó
khăn (Gia đình nghèo,cha mẹ li hôn, mồ côi ...), bản thân các em học còn yếu
không đủ điểm vào được các trường công.
Đối tượng giáo dục có nhiều biến đổi về tâm lý, lối sống, nhu cầu, lý tưởng
và hành vi.
Người GVCN cũng phải lo toan cho cuộc sống đời thường với tư cách là
những người chủ trong gia đình.
GV cơ hữu không đủ để làm công tác chủ nhiệm phải phân công giáo viên
thỉnh giảng phụ trách..
2.3/ Các yếu tố chủ quan
Bản thân vừa làm công tác quản lí chuyên môn, vừa kiêm công tác chủ
nhiệm nên thời gian có hạn
3/ Các số liệu trước khi thực hiện đề tài :

Võ Thị Mười

2


Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở Trung Tâm GDTX
Năm
học
20102011
20112012

Hạnh kiểm

Học lực

HSG
cấp
tỉnh

Sĩ
số

Tốt`

Khá

TB

G

K

TB

Y

283

63.6%

30.74%

5,66%

0.35 %

6.37%

59.71%

33.57%

6

332

57.5%

40.1%

2,4%

0,3%

6,0 %

65,7%

28 %

9

III/ NỘI DUNG ĐỀ TÀI
1/ Cơ sở lí luận :
Hiện nay việc nâng cao chất lượng giáo dục là một vấn đề đang được các
cấp quản lí giáo dục cũng như các bậc phụ huynh và thầy cô giáo quan tâm. Việc
nâng cao chất lượng giáo dục là trách nhiệm chung của nhà trường, gia đình và xã
hội
Trong trường phổ thông việc nâng cao chất lượng giáo dục bao gồm hai vấn
đề : Nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức cho học sinh và nâng cao chất lượng
học tập văn hóa .
Trong đó việc nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức phải luôn được đặt lên
hàng đầu, bởi lẽ học sinh có ngoan mới biết vâng lời thầy cô, cha mẹ, từ đó các
em mới hiểu được việc cần thiết phải học tốt và thực sự có nhu cầu muốn học tốt .
Việc giáo dục đạo đức và nâng cao chất lượng học tập của học sinh là trách
nhiệm của tất cả các thầy cô giáo, các tổ chức trong nhà trường. Nhưng trực tiếp là
giáo viên chủ nhiệm .
Người GVCN ở TTGDTX chiếm vị trí trung tâm, trụ cột trong quá trình
giáo dục học viên. Là linh hồn của lớp học, là người cố vấn đáng tin cậy dẫn dắt,
định hướng, giúp học viên biết vươn lên tự hoàn thiện và phát triển nhân cách.
Vậy làm thế nào để nâng cao hiệu quả công tác chủ nhiệm? Không thể không
nói tới vai trò chỉ đạo của Ban giám đốc Trung tâm GDTX

2/ Một số tiêu chuẩn 1 giáo viên chủ nhiệm giỏi :
- Có uy tín với học viên và đồng nghiệp về chuyên môn, tư cách đạo đức và
phong cách
- Hoàn thành tốt quy chế nề nếp công tác chủ nhiệm, hồ sơ sổ sách đạt loại
khá hoặc tốt .
- Thực hiện đầy đủ, chất lượng toàn bộ các công việc của GVCN
- Có nghệ thuật giáo dục, ứng xử với học viên.Có biện pháp phù hợp với từng
học viên, nhất là học viên cá biệt
- Phát huy khả năng dân chủ của học viên, phát huy khả năng tự giáo dục
- Hiệu quả giáo dục cao, so với chất lượng khi mới nhận lớp phải vượt bậc
3/ Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở TTGDTX :
3.1/ Chỉ đạo GVCN làm tốt công tác tổ chức lớp học.
Công tác tổ chức lớp được tiến hành vào đầu năm học. Việc tổ chức tốt là cơ
sở, nền tảng cho các hoạt động của lớp đạt được kết quả tốt. Vào đầu năm
học,chuyên môn họp các GVCN, hướng dẫn, chỉ đạo các GVCN làm tốt công tác
tổ chức lớp học, thống nhất các biện pháp cụ thể về công tác chủ nhiệm trong toàn
trường .
* Biện pháp :
Võ Thị Mười

3


Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở Trung Tâm GDTX

- Nắm bắt sơ yếu lý lịch: GVCN hướng dẫn học viên ghi sơ yếu lí lịch nhằm tìm
hiểu hoàn cảnh gia đình học viên. Trong sơ yếu lí lịch phải ghi rõ kết quả học lực.
hạnh kiểm năm học trước giúp GV hiểu rõ về gia cảnh và bản thân học viên hơn
- Bầu ban cán sự lớp có định hướng của GVCN : Ban cán sự lớp là những học
viên hạnh kiểm tốt, học khá, gương mẫu. Những học viên này sẽ giúp GVCN điều

hành lớp khi GVCN không có mặt. GVCN căn cứ kết quả hạnh kiểm và học lực
năm trước để giới thiệu cho lớp một số học viên có khả năng lãnh đạo lớp. Để
đảm bảo tính dân chủ trong tập thể lớp,GVCN nên để các em học viên biểu quyết.
Nếu ban cán sự năm trước hoạt động tốt, có uy tín thì GVCN có thể bàn bạc với
lớp nên giữ nguyên ban cán sự vì các em đã làm việc tốt, có uy tín với lớp.
Thông qua điều tra và nắm vững đặc điểm của từng thành viên trong lớp. cùng
với lớp bầu ra ban cán sự lớp có uy tín, nhiệt huyết và kinh nghiệm, có phân công
cụ thể từng thành viên ban cán sự, ví dụ như :
- Nhiệm vụ của Lớp trưởng : là quản lý 15 phút đầu giờ, theo dõi chung các hoạt
động của lớp, tổng hợp kết quả thi đua và điều hành tiết sinh hoạt cuối tuần.
- Lớp phó phụ trách học tập: Theo dõi nề nếp học tập chung và tổng hợp để đánh
giá
hoạt
động
học
tập
vào
tiết
sinh
hoạt
cuối
tuần.
- Lớp phó phụ trách lao động: Phân công, theo dõi, đôn đốc công tác lao động,
vệ sinh lớp và khu vực, tổng hợp để đánh giá vào tiết sinh hoạt cuối tuần.
- Lớp phó phụ trách Văn - Thể: Theo dõi, đôn đốc các hoạt động văn nghệ, thế
dục giữa giờ, tổng hợp để đánh giá vào tiết sinh hoạt cuối tuần.
- Tổ trưởng: Điều hành các hoạt động của tổ theo sự phân công của lớp trưởng,
lớp phó. Theo dõi hoạt động của các thành viên trong tổ để báo cáo vào buổi sinh
hoạt lớp cuối tuần.
- Tổ phó: Kết hợp cùng tổ trưởng đôn đốc các hoạt động của tổ, điều hành tổ khi

tổ trưởng vắng.
-Chọn cán sự môn học:Cán sự môn học là những học viên học khá, giỏi có khả
năng giải đáp các thắc mắc của các bạn về những vấn đề khó trong học tập. Các
môn học khó ( Nếu có học viên nồng cốt)
- Chia tổ : Việc chia tổ nhằm nâng cao hiệu quả quản lí, mỗi tổ có tổ trưởng và
tổ phó, các em này là những học sinh ngoan, học khá, gương mẫu trong tổ. Hàng
ngày các em này trực tiếp theo dõi, giám sát các hoạt động của các thành viên
trong tổ , cùng với ban cán sự lớp
- Thảo luận thang điểm thi đua, đăng ký thi đua của lớp: Thi đua tạo khí thế
trong học tập : BGĐ họp GVCN , gợi ý các GVCN xây dựng thang điểm thi đua
và áp dụng ngay từ đầu năm học nhằm tạo một nề nếp tốt của lớp ngay từ đầu
năm :
+ GVCN dự thảo ra 1 thang điểm thi đua cho lớp : Trong thang điểm thi đua
gồm : điểm cộng và điểm trừ (Những việc làm tốt sẽ được cộng điểm, những việc
xấu sẽ bị trừ điểm )
+ Buổi sinh hoạt lớp đầu tiên GVCN cho tập thể lớp đóng góp xây dựng thang
điểm thi đua : để đảm bảo tính dân chủ, nhưng vai trò cố vấn của GVCN là quan
trọng
+ Đăng kí thi đua cá nhân và tập thể lớp : GVCN hướng dẫn mỗi học viên phải
có bản đăng kí thi đua của cá nhân : Trong bản đăng kí này phải ghi rõ học viên
Võ Thị Mười

4


Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở Trung Tâm GDTX

đăng kí cuối năm học xếp loại hạnh kiểm và Học lực loại gì, ý thức chấp hành nội
quy trường, lớp và cam kết không vi phạm tệ nạn xã hội …Khi học viên đã tự tay
viết và kí vào bản đăng kí thi đua cá nhân, chắc chắn các em sẽ có ý thức tốt hơn

trong học tập và rèn luyện đạo đức .
Từ kết quả đăng kí của cá nhân, GVCN hướng dẫn ban cán sự lớp tổng hợp, dự
thảo bản đăng kí tập thể, đưa ra lớp thảo luận. GVCN phải cố vấn, hướng các em
đăng kí thi đua của tập thể lớp: Đăng kí theo hướng xây dựng tập thể lớp là tập thể
lớp tiên tiến, nếu các em tự ti, đăng kí thấp thì GVCN phải khuyến khích, động
viên tập thể lớp mÌnh mạnh dạn đăng kí thi đua để các em có ý thức phấn đấu, tạo
không khí tốt từ đầu năm học .
BGĐ : xem xét các bản đăng kí của các lớp, góp ý xây dựng để đảm bảo các
hoạt động thi đua góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức và học tập của
Trung tâm GDTX.
3.2/ Giáo viên chủ nhiệm phải là cầu nối, là chỗ dựa vững chắc cho học sinh :
BGĐ thường xuyên họp GVCN, xác định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của
GVCN nhằm phát huy hết khả năng, nhiệt tình của họ trong công tác chủ nhiêm
lớp
* Biện pháp : Xác định rõ :
- Giáo viên chủ nhiệm là cầu nối giữa Giám đốc (Ban giám đốc), giữa các tổ
chức trong trường, giữa các giáo viên bộ môn với tập thể học sinh lớp chủ nhiệm.
Nói một cách khác, giáo viên chủ nhiệm là người đại diện hai phía, một mặt đại
diện cho các lực lượng giáo dục của nhà trường, mặt khác đại diện cho tập thể học
sinh. Với tư cách là sư phạm (đại diện cho tập thể các nhà sư phạm), giáo viên chủ
nhiệm có trách nhiệm truyền đạt tới học sinh của lớp chủ nhiệm tất cả yêu cầu, kế
hoạch giáo dục của nhà trường tới tập thể và từng học sinh của lớp chủ nhiệm
không phải bằng mệnh lệnh mà bằng sự thuyết phục, cảm hóa, bằng sự gương
mẫu của người giáo viên chủ nhiệm, để mục tiêu giáo dục được học sinh chấp
nhận một cách tự giác, tự nguyện.
VD: Quyên góp ủng hộ bão lụt miền Trung, GVCN ngồi cùng học sinh của
mình, kể lại những chia sẻ trên mạng của một vài học sinh vừa chịu hậu quả trận
bão: “Mấy ngày nay con đói lắm, con chỉ muốn được 1 bữa ăn no”; “Tập vở của
con bị trôi hết, con muốn đến trường nhưng con không có tập, không có sách,cô
giáo nói với con thôi con cứ đến đi rồi các thầy cô sẽ mua sách mua tập

lại
cho
con”…
Sau đó, GVCN nói với học sinh: Bây giờ các em cùng với thầy hãy lắng
xuống 1 phút, yên lặng 1 phút để nghĩ xem nếu khi mình gặp khó khăn mà được ai
đó chia sẻ mình có hạnh phúc không? Chắc chắc là mình rất hạnh phúc. Vậy các
bạn ở miền Trung mà nhận được những chia sẻ của học sinh Định Quán mình là
những cuốn tập, những cây bút để các bạn lại có thể đến trường chắc mấy bạn sẽ
hạnh phúc lắm. Chỉ đơn giản như thế .Với kinh nghiệm sư phạm và uy tín của
mình, giáo viên chủ nhiệm có khả năng biến những chủ trương, kế hoạch đào tạo
của nhà trường thành chương trình hành động của tập thể lớp và của mỗi học sinh.
- Mặt khác, giáo viên chủ nhiệm lớp là người tập hợp ý kiến, nguyện vọng của
từng học sinh của lớp phản ánh với hiệu trưởng, với các tổ chức trong nhà trường
và với các giáo viên bộ môn. Phải thấy được quan hệ, vị trí của giáo viên chủ
Võ Thị Mười

5


Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở Trung Tâm GDTX

nhiệm là người thường xuyên tiếp nhận được thông tin từ học sinh để đảm bảo
tính khách quan, tính trung thực của dư luận, ý kiến của một tập thể học sinh. Khi
tiếp nhận thông tin, người giáo viên chủ nhiệm lớp xử lí kịp thời ngay thông tin
với tư cách là nhà sư phạm, điều đó có tác dụng rất lớn. Có không ít thông tin, suy
nghĩ của học sinh chỉ có thể tâm sự với giáo viên chủ nhiệm, đó là một thực tế.
Ví dụ: những oan ức, sự hiểu lầm của thầy, cô giáo vì một lẽ nào đó. Ai là
người giúp các em giải tỏa những băn khoăn vướng mắc trong những quan hệ như
vậy, không ai tốt hơn là giáo viên chủ nhiệm.
Giáo viên chủ nhiệm với tư cách là đại diện cho lớp còn có trách nhiệm bảo vệ,

bênh vực quyền lợi hợp pháp, đúng của cáchọc viên trong lớp.
Khi HV có những hiểu lầm thầy cô giáo viên bộ môn, GVCN cũng là người
hướng dẫn khuyên giải để các em nhận ra những thiếu sót .
GVCN là người thông tin kịp thời tình hình của học viên với từng phụ huynh.
3.3 / Hướng dẫn GVCN tổ chức tốt : Đại hội cha mẹ học viên ( ĐHCMHV):
ĐHCMHV có ý nghĩa rất quan trọng, đặc biệt trong Trung tâm GDTX lại
càng quan trọng hơn : Bởi vì đa số học viên vào trung tâm GDTX học là những
em không thi đậu vào các trường công lập, bản thân các em đã học yếu lại mặc
cảm nên phần nào tự ti trong quá trình phấn đấu .
* Biện pháp :
- BGĐ họp các GVCN trước 1 tuần, chỉ đạo tốt công tác tổ chức ĐHCMHV:
GVCN phải tiến hành tốt các công việc sau :
+ Thông báo tình hình học tập, đạo đức: GVCN có trách nhiệm thông báo
kết quả rèn luyện đạo đức và học tập của từng emHọc viên cho cha mẹ học viên
biết. Những em học viên học yếu, học viên cá biệt cá biệt thì GVCN cần báo cho
CMHV biết để cùng kết hợp tạo điều kiện tốt cho các em học và tìm ra biện pháp
tốt giáo dục các em kịp thời, tránh tình trạng GVCN không để ý, không quan tâm
sâu sắc, cha mẹ bận rộn, các em dễ trở thành nhữnghọc viên hư hỏng. Một năm
học thường tổ chức1- 2 lần họp, đặc biệt lớp 12 cần họp nhiều hơn nhằm bàn bạc
chung về các biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học viên.
+ Thông qua chỉ tiêu đăng ký thi đua của lớp : Các chỉ tiêu đăng kí thi đua
của lớp đã được tập thể lớp nhất trí, GVCN cần thông báo cho Cha mẹ học viên
biết để nhà trường và gia đình cùng kết hợp tạo mọi điều kiện cho học viên đạt
được chỉ tiêu đã đăng kí
+Thống nhất biện pháp giáo dục giữa GVCN và cha mẹ học viên: GVCN và
cha mẹ học viên cùng bàn bạc các nội dung, biện pháp kết hợp giữa nhà trường
GVCN và gia đình, các biện pháp phải được thống nhất, tạo mọi điều kiện cho học
viên học tập và rèn luyện đạt kết quả tốt vào cuối kì,cuối năm học :
+ Cuối tuần GVCN cùng ban cán sự lớp công bố kết quả rèn luyện , học tập
của từng học viên, xếp loại tuần. Những em nào vi phạm nhiều : từ 3 lỗi trở lên

( Vi phạm nề nếp, nội quy nhà trường, không học bài..) GVCN phải báo cho
CMHV , mời họ tới cùng thảo luận về biện pháp giáo dục riêng cho em học viên
đó tiến bộ.
+ Hàng tháng GVCN mời chi hội trưởng tới cùng sinh hoạt lớp để biết tình
hình học tập, rèn luyện đạo đức của con em, cùng có ý kiến với GVCN và nhà
trường nhằm giúp con em học tốt hơn .
Võ Thị Mười

6


Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở Trung Tâm GDTX

+ Cuối học kỳ, cuối năm học GVCN phải báo sổ liên lạc cho CMHV về kết
quả rèn luyện hạnh kiểm và học tập, ghi rõ những tiến bộ và những yếu kém để
CMHV được biết, nhằm tạo điều kiện cho các em học tập, phấn đấu tiến bộ hơn ở
kì sau, năm học sau.
+ Thống nhất khen thưởng cuối năm của lớp : Đã thi đua phải có khen
thưởng . Quỹ khen thưởng ngân sách cấp cho nhà trường rất hạn chế, vì vậy
CMHV cùng GVCN bàn bạc, thống nhất việc khen thưởng cho học viên của lớp
có thành tích bằng nguồn quỹ lớp do CMHV tự nguyện đóng góp. Ngoài những
em có thành tích tốt trong học tập, cần khen thưởng cho các em có cống hiến cho
tập thể lớp
VD:tích cực trong các hoạt động đoàn thể, hoạt động ở lớp. Cũng cần tuyên
dương những học viên có nhiều tiến bộ trong năm học và những học viên nghèo
vượt khó. Tất cả nhằm xây dựng một tập thể lớp đoàn kết, gắn bó cùng nhau thi
đua .
- BGĐ kiểm tra công tác chủ nhiệm : Kiểm tra việc báo sổ liên lạc cho
CMHV , tránh trường hợp GVCN bỏ qua công việc này, cha mẹ học viên không
biết gì về kết quả của con mình, khi biết thì đã quá muộn, không khắc phục kịp.

Nếu GVCN nào không hoàn thành nhiệm vụ sẽ cắt thi đua, không nên phân công
cho họ làm công tác chủ nhiệm .
Hình ảnh đại hội phụ huynh học sinh các khối lớp

Võ Thị Mười

7


Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở Trung Tâm GDTX

3.4/BGĐ hướng dẫn cho GVCN về các biện pháp giáo dục đạo đức :
Giáo dục đạo đức cho học viên là nhiệm vụ quan trọng nhất trong nhà
trường, bởi khi HV có đạo đức (ý thức tốt) mới nhận thức được nhiệm vụ học tập,
có tinh thần trách nhiệm trong học tập, từ đó kết quả học tập mới tốt
* Biện pháp :
- Giáo dục ý thức chấp hành nội quy : học viên THPT tuy đã lớn, nhưng
đôi khi ý thức chưa cao, còn ham chơi .
+ GVCN cần thường xuyên theo dõi, nhắc nhở các em chấp hành tốt nội
quy trường lớp, làm nền tảng cho sự hình thành nhân cách của các em sau này .
+ GVCN phải gương mẫu để các em noi theo : Lên lớp chủ nhiệm thường
xuyên, tác phong, trang phục, lời nói chuẩn mực, nhiệt tình, không thiên vị hoặc
ghét bỏ học viên ( HV) nào.
- Giáo dục ý thức chuyên cần :
+ GVCN cần rèn cho HV tính chuyên cần : Chăm chỉ học tập, kiên trì rèn
luyện đạo đức. HVcó tính chuyên cần sẽ có khả năng đạt được kết quả tốt hơn
những HV lười nhác
+ GVCN cũng cần động viên các em để HV không mặc cảm, tự ti vì là HV
bổ túc . GVCN cần nêu gương những HV học ở Trung tâm GDTX nếu chuyên cần
vẫn có thể thi đậu HV giỏi cấp tỉnh,có khả năng đậu ĐH như những HV khác học

ở các trường THPT công lập .
- Nói không với các tệ nạn xã hội :
Hiện nay các tệ nạn XH rất nhiều, HV rất dễ bị cám dỗ. Một khi đã vướng
vào các tệ nạn XH thì cuộc đời của các em sẽ rẽ sang những con đường không có
tương lai : Nghiện ngập, trộm cướp, giết người …
+ GVCN cần thường xuyên giáo dục các em tránh xa các tệ nạn ( Phân tích
trong các buổi sinh hoạt lớp): Không hút thuốc lá, không bỏ học chơi game,
không thử ma túy, không tụ tập với các bạn khác đã bỏ học mà không đi làm gì,
suốt ngày lêu lổng..
+ ĐK chỉ tiêu: Mỗi tập thể lớp cần cho HV đăng kí (Thật ra là làm bản cam
kết : Nói không với các tệ nạn XH)
3.5 / BGĐ hướng dẫn cho GVCN các biện pháp cố vấn HV các phương
pháp học tập:
GVCN là người cố vấn cho HV phương pháp học tập chung, là người tổ
chức, phát huy phong trào học tập của lớp .
* Biện pháp :
-Tổ chức sinh hoạt đầu giờ:
+ Trước giờ học 15 phút , GVCN cho các em HV cán sự môn học giải đáp
các vấn đề khó của môn học : (Bài tập, hệ thống kiến thức theo bài hoặc chương
đang học ) .
+ BGĐ thường xuyên kiểm tra các giờ sinh hoạt 15 phút của các lớp nhằm
đôn đốc các lớp nâng cao chất lượng buổi sinh hoạt 15 phút đầu giờ.
+ GVCN giám sát, nhắc nhở, động viên lớp thường xuyên, duy trì có hiệu
quả hoạt động của các nhóm cán sự môn học .
- Tổ chức đôi bạn cùng tiến giúp đỡ trong học tập: HV trong TT GDTX đa
số có hoàn cảnh gia đình kinh tế khó khăn, vì vậy các em vừa đi học, vừa tranh
Võ Thị Mười

8

Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở Trung Tâm GDTX

thủ phụ giúp gia đình, thời gian học của các em không được nhiều .Việc tổ chức
đôi bạn cùng tiến có ý nghĩa quan trọng ,cùng giúp nhau tiến bộ, cùng phấn đấu
trong học tập
+ GVCN tìm hiểu hoàn cảnh, lực học của từng em,phân tích ý nghĩa của
việc học tập theo nhóm đôi bạn cùng tiến. Gợi ý cho các em tự thành lập nhóm,
đôi bạn nên lựa chọn những bạn ở gần (Cùng ấp, xã) để tiện việc trao đổi học tập
+ GVCN theo dõi, động viên, nhắc nhở các nhóm giúp nhau
+ Cuối học kì, cuối năm GVCN có hình thức khen thưởng, tuyên dương các
nhóm có tiến bộ vượt bậc
- Liên hệ với GVBM nắm bắt tình hình học tập các em để có biện pháp phối
hợp kịp thời và xử lý.
+ GVCN thường xuyên kiểm tra sổ đầu bài, xem kết quả học tập của HV
lớp minh trên phiếu điểm, từ đó biết kết quả học tập của HV lớp mình .
+ GVCN chủ động gặp GVBM, trao đổi về tình hình học tập của lớp để
biết những em HV nào học yếu, lười học .
+ GVCN cùng GVBM sắp xếp thời gian, GVCN mời CMHV đó tới trường
cùng trao đổi , tìm biện pháp GD và tạo điều kiện cho HV học tập tốt hơn
3.6 / BGĐ hướng dẫn GVCN rèn luyện kỹ năng sống cho HV:
Ngày nay XH đòi hỏi mỗi người phải có kỹ năng sống để đáp ứng yêu cầu
của XH .
* Biện pháp :
- BGH thống nhất các GVCN phải chú ý rèn kỹ năng sống cho HV qua các
buổi sinh hoạt lớp .
+ GVCN : Cứ mỗi cuối tuần, giáo viên chủ nhiệm lại tổ chức một cuộc
“đối thoại nóng” với cán bộ lớp và học sinh trong lớp, vừa để nắm được một cách
cụ thể chi tiết hơn tình hình của từng học sinh trên lớp, vừa tạo cơ hội để các
HVVtrong lớp thể hiện tâm tư nguyện vọng… Giống như một cuộc nói chuyện

cởi mở, cuộc đối thoại thường bắt đầu bằng gợi ý “mềm” của GV chủ nhiệm:
VD . về kỹ năng giao tiếp, GVCN có thể đặt vấn đề : “Các em nói cho thầy
(cô ) nghe lịch sự trong giao tiếp, thế nào là đúng, thế nào là không được”. Sau đó
để các em tự nói cũng là cách để các em tự đòi hỏi bản thân mình phải làm được
điều đó.
Những buổi đối thoại kéo gần khoảng cách giữa thầy và trò đó, thoạt nghe
tưởng dễ. Nhưng trước khi làm điều này, người thầy phải tạo được sự gần gũi và
niềm tin của học sinh. Sau đó, việc tạo không khí gợi mở, tự nhiên, để cuộc nói
chuyện không trở nên khô cứng, hình thức cũng đòi hỏi không ít trí lực, sự khéo
léo của người thầy.
3.7 / BGĐ Hướng dẫn GVCN xử lí một số tình huống trong công tác chủ
nhiệm :
Việc xử lí tình huống trong công tác chủ nhiệm rất quan trọng, cùng một
trường hợp nhưng cách xử lí khác nhau có thể xảy ra tiêu cực hoặc tích cực .
* Biện pháp :
- Bằng uy tín và vị thế của GVCN: phương pháp tác động trực tiếp đem lại
hiệu quả giáo dục tức thời, ví dụ: học sinh nói chuyện trong giờ học, không làm bài
đầy đủ hoặc có nhiều biểu hiện hành vi tốt như làm bài hay, sáng tạo thì giáo viên
Võ Thị Mười

9


Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở Trung Tâm GDTX

chủ nhiệm có thể nhắc nhở, tuyên dương, động viên, khen thưởng bằng lời, cho
điểm tốt…
- Nếu GVCN không đo được mức độ của hành vi, sử dụng không tương ứng,
dẫn tới phản tác dụng giáo dục, không đáng khen mà khen quá lời cũng không tốt,
chỉ đáng nhắc nhở mà vì lẽ gì GVCN cảnh cáo phê bình sẽ dễ làm cho học sinh

hậm hực, mất lòng tin, bi quan.
- Người GVCN nắm vững vận dụng mọi phương pháp giáo dục cá biệt,
phương pháp giáo dục tập thể và biết kết hợp chúng trong hoàn cảnh cụ thể.
Phương pháp giáo dục cá biệt ở đây không nên hiểu là giáo dục học sinh đặc biệt
(hư, ngoan) như quan niệm thường thấy ở một số người.
- Cần hiểu phương pháp giáo dục cá biệt là sự tác động tới từng cá nhân
một cách chuyên biệt để đảm bảo tính phù hợp với đối tượng.
Ví dụ: cùng một biểu hiện hư như nhau, nhưng có em phải phê bình nghiêm
khắc, có em thì nhắc nhẹ, có khi chỉ nhắc chung hoặc có khi phải trực tiếp, có khi
thông qua bạn bè, gia đình tập thể…
3.8/ GVCN cần có sổ theo dõi chi tiết từng thành viên trong lớp
Để nghiên cứu hiểu học sinh, giáo viên chủ nhiệm nhất thiết phải có “nhật
kí giáo viên chủ nhiệm”. Nhật kí giáo viên chủ nhiệm khác với “sổ công tác chủ
nhiệm”. Nhật kí chủ nhiệm để ghi về từng HV, ưu nhược điểm, tính cách, sự tiến
bộ, suy nghĩ, tình cảm của giáo viên chủ nhiệm đối với các em, những kỉ niệm,
những hiện tượng của HV. Nhật kí chủ nhiệm giúp giáo viên có tư liệu về từng em
một cách hệ thống. Nếu làm chủ nhiệm của lớp học, nhật kí giáo viên chủ nhiệm
là nguồn tư liệu đánh giá khoa học về HV là tư liệu nghiên cứu về tâm lí học…
Còn sổ công tác chủ nhiệm chỉ có tính chất kế hoạch công việc của giáo viên chủ
nhiệm. Người giáo viên chủ nhiệm phải có tâm huyết với sự nghiệp giáo dục thì
việc ghi nhật kí chủ nhiệm và sổ chủ nhiệm được coi là một nội dụng, một nhu
cầu của người GVCN
3.8/ Giáo viên chủ nhiệm phải là tấm gương sáng cho học sinh noi theo :
GVCN phải tự phấn đấu, xây dựng hình tượng tốt về minh cho HV noi gương
* Biện pháp :
-BGĐ Nên phân công công tác chủ nhiệm cho những GV có năng lực,gương
mẫu và làm việc hiệu quả, tránh phân công cho những GV không nhiệt tình, làm
việc qua loa, đại khái sẽ dẫn đến hậu quả lớp chủ nhiệm càng ngày càng xấu đi
- GVCN phải dạy tốt môn học được phân công dạy ở lớp chủ nhiệm và các
lớp khác.

- GVCN lớp phải củng cố bằng cả cuộc sống của bản thân, trong đó có trình
độ chuyên môn, tri thức, phương pháp giảng dạy, sự mẫu mực, tâm huyết trong
khi giảng dạy. Muốn giảng dạy tốt, không chỉ có tri thức, phương pháp mà phải
truyền đạt bằng cả nhiệt huyết của người giáo viên chủ nhiệm với khẩu hiệu “tất
cả vì học sinh thân yêu”,“vì các em hôm nay là vì tương lai của dân tộc, đất nước”.
- Để làm tốt công tác chủ nhiệm, GVCN phải đặt kế hoạch tự hoàn thiện bản
thân về mọi mặt.Việc này phải phấn đấu kiên trì, lâu dài.

Võ Thị Mười

10


Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở Trung Tâm GDTX

Hình ảnh GVCN cùng tham gia trực cổng trường đầu giờ cùng học viên

3.9/ Khen thưởng về công tác chủ nhiệm và các lớp :
BGĐ cần đưa ra tiêu chí khen thưởng các GVCN giỏi ngay từ đầu năm học
để góp phần khích lệ, động viên những GV có nhiều cố gắng đem lại hiệu quả tốt
trong công tác chủ nhiệm.Những GVCN nào không hoàn thành tốt công tác chủ
nhiệm, lớp có HV nghỉ nhiều kết quả học tập giảm sút so với trước khi nhận lớp,
BGĐ cần có hình thức khiển trách, hạ bậc thi đua .
Hình ảnh GVCN và tập thể lớp được khen thưởng cuối năm

V/ KẾT QUẢ :
1/ Những lợi ích trực tiếp do áp dụng SKKN :
Võ Thị Mười

11

Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở Trung Tâm GDTX

*GV : SKKN này đã được áp dụng tại TTGDTX Định Quán năm học 20122013 , mang lại một số lợi ích cho các GVCN và BGĐ . Cụ thể :
- BGĐ : Tổ chức tốt công tác chủ nhiệm, khoa học, áp dụng các biện pháp
hướng dẫn GVCN mang lại kết quả khả quan ( số liệu bảng dưới ) .
- Các GVCN : Đã có nhiều đổi mới, tiến bộ : Nhiều GVCN có những biện
pháp tổ chức lớp rất tốt, nhiều lớp tiến bộ vượt bậc
*HV: Số HV khối 11,12 nghỉ học giảm, không có HV dính vào tệ nạn XH,
kết quả học tập các môn cũng tiến bộ hơn, HVcó kĩ năng sống khá hơn .
2/ Số liệu sau khi thực hiện đề tài :
Năm
học

Sĩ
số

Tốt`

Hạnh kiểm
Khá
TB

2011 283 63.6% 30.74%
2012 332 57.5% 40.1%
2013 352 65.3% 33.8%

5,66%
2,4%

0.9%

Học lực
TB

G

K

0.35 %
0,3%
0.28%

6.37%
6,0 %
5.4%

Y

59.71% 33.57%
65,7%
28 %
71.9% 22.4%

Hình ảnh phát thưởng học sinh giỏi cấp tỉnh

Võ Thị Mười

12

HSG
cấp
tỉnh

6
9
17


Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở Trung Tâm GDTX

VI/ BÀI HỌC KINH NGHIỆM :
Công tác chủ nhiệm lớp là một mặt rất quan trọng trong trường học, càng
quan trọng hơn trong TTGDTX, nó quyết định chất lượng đạo đức của HV. Để
mang lại hiệu quả cao trong công tác chủ nhiệm phải :
* Đối với BGĐ :
- Lựa chọn, phân công những GV có nhiệt tình, luôn hoàn thành tốt công
việc , vì chính họ là những tấm gương sáng cho HV noi theo .
- Sớm có buổi họp đầu năm với các GVCN, triển khai kế hoạch GD, hướng
dẫn GVCN tố chức tốt ĐH CMHV
- Thường xuyên kiểm tra công tác chủ nhiệm: Kiểm tra việc tiến hành ĐH
CMHV ,các buổi sinh hoạt lớp, các buổi sinh hoạt 15 phút đầu giờ, kiểm tra việc
báo sổ liên lạc cho CMHV ..
- Khen thưởng kịp thời, khách quan các GVCN có thành tích tốt trong công
tác CN
* Đối với GVCN :
- Phải xác định công tác chủ nhiệm là một nhiệm vụ quan trọng, được phân
công chủ nhiệm là niềm tự hào vì được BGĐ tin tưởng .
- Tổ chức tốt ĐHCMHV, tổ chức các bộ phận quan trọng trong lớp : Ban
cán sự lớp, cán sự môn học ..

- Có thang điểm thi đua cho HV thảo luận và thực hiện theo dõi thi đua
nghiêm túc
- Có tình thương yêu, quý mến HV, khách quan với các em, quan tâm nhiều
hơn với các HV hoàn cảnh khó khăn .
Võ Thị Mười

13


Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở Trung Tâm GDTX

- Có biện pháp xử lí đúng đắn thông tin của HV với các GVBM và ngược
lại .
- Phối hợp tốt với các GVBM và các tổ chức nhà trường để hoàn thành tốt
nhiệm vụ .
- Động viên, khen thưởng các HVcó thành tích tốt trong tập thể lớp .
- Cố vấn cho lớp trong các hoạt động phong trào, nhân đạo, từ thiện .
- Nếu có tình huống khó phải xin ý kiến chỉ đạo, tư vấn của BGĐ .
VII/ KẾT LUẬN :
Công tác chủ nhiệm là một mặt quan trọng trong nhiệm vụ nhà trường vì
mang tính chất quyết định chất lượng đạo đức HV, nó càng đặc biệt quan trọng
trong Trung tâm GDTX. Bởi lẽ đa số HV của Trung tâm GDTX là những HV
không thi đậu vào trường công, học yếu và ý thức chưa được tốt lắm. Việc đầu tư
cho công tác chủ nhiệm là một việc làm mang tính chất chiến lược giáo dục lâu dài.
Một khi HV được chăm lo, giáo dục tốt các em sẽ có ý thức tốt,chấp hành tốt mọi
nội quy của trường lớp, tự xác định nhiệm vụ học tập và phấn đấu, rèn luyện để có
kết quả học tập tốt .
Một nhà trường có nền tảng giáo dục tốt sẽ có kết quả đào tạo tốt, từ đó tạo
thương hiệu tốt trong khu vực, đó chính là việc tạo ra đầu vào của HV cao hơn các
trường khác trong khu vực. Trong điều kiện xã hội bây giờ,có nhiều HV không thi

đậu vào trường công, nhưng hoàn cảnh khó khăn không có điều kiện học ở các
trường tư (Học phí cao) được nên phải học ở Trung tâm GDTX, vì vậy khi Trung
tâm GDTX có kết quả đào tạo tốt thì các em tự nguyện nộp hồ sơ xin vào học,đó là
niềm tự hào của tập thể CB, GV trong Trung tâm. Vì vậy làm tốt công tác chủ
nhiệm là góp phần tự tạo thương hiệu cho Trung tâm GDTX .
Trong thời gian có hạn, đề tài này không tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót,
rất mong được sự góp ý chân thành của quý đồng nghiệp và hội đồng giám khảo./.

Định Quán ngày 02 /5 /2013
Người thực hiện

Võ Thị Mười

Võ Thị Mười

14


Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở Trung Tâm GDTX

CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO :
- Các tập san báo GD khuyến học Đồng nai .
- Tài liệu tập huấn công tác chủ nhiệm SGD Đồng Nai

Võ Thị Mười

15


Một số biện pháp chỉ đạo công tác chủ nhiệm đạt hiệu quả ở Trung Tâm GDTX

Võ Thị Mười

16