skkn kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh tiểu học

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO PHÙ CỪ
TRƯỜNG TIỂU HỌC TRẦN CAO
-------

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
“KINH NGHIỆM RÈN LUYỆN VÀ NÂNG CAO KỸ NĂNG
VẼ TRANH ĐỀ TÀI CHO HỌC SINH TIỂU HỌC”

Môn
: Mĩ thuật
Người thực hiện : Phạm Thị Lựu
Chức vụ
: Giáo viên
Đơn vị công tác : Trường Tiểu học Trần Cao
Huyện Phù Cừ – Tỉnh Hưng Yên

Năm học : 2015 - 2016


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học
XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
TRƯỜNG TIỂU HỌC TRẦN CAO

Điểm…………….Xếp loại……………….
TM. HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
CHỦ TỊCH- HIỆU TRƯỞNG

(Ký, ghi rõ họ và tên, đóng dấu)

XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
PHÒNG GD & ĐT PHÙ CỪ

Điểm…….…..….Xếp loại……………..
TM. HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
CHỦ TỊCH- TRƯỞNG PHÒNG
(Ký, ghi rõ họ và tên, đóng dấu)

Phạm Thị Lựu

2

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

PHỤ LỤC
NỘI DUNG

STT

A PHẦN M

TRANG

ĐẦU

4

I

Lý do chọn đề tài

4

II

Mục đích nghiên cứu

6

III

Đối tượng nghiên cứu

6

IV

Phạm vi nghiên cứu

6

V

Khách thể nghiên cứu

6

VI

Nhiệm vụ nghiên cứu

7

VII

Phương pháp nghiên cứu

7

VIII

Các biện pháp tiến hành và thời gian tạo giải pháp

7

Ý nghĩa của đề tài

7

IX

NỘI DUNG

8

Chương I Nghiên cứu thực trạng dạy học phân môn vẽ tranh

8

I

Mục đích yêu cầu nghiên cứu thực trang

8

II

Điều tra thực trạng

9

Một số kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh

12

Chương
II

đề tài cho học sinh Tiểu học

I

Mục tiêu chung

12

II

Các biện pháp thực hiện và ví dụ minh họa

13

III

Kết uả

33
C KẾT LUẬN

34

I

ài học kinh nghiệm

34

II

Nh ng v n đề b ng

35

III

Điều kiện thực hiện đề tài và hư ng nghiên cứu của đề tài

36

IV

Kiến ngh và đề u t

36

V

Kết lu n chung

36

Phạm Thị Lựu

3

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

A. PHẦN M

ĐẦU

I LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
1 Cơ sở lí luận
Như chúng ta đã biết giáo dục con người cần giáo dục toàn diện Lao- đức - tríthể- mĩ do v y môn Mĩ thu t có một v trí, vai trò uan trọng. Giáo dục mĩ thu t góp
phần uyết đ nh trong việc thực hiện giáo dục thẩm mĩ cho con người. nhằm đào tạo
thế hệ trẻ thành nh ng con người phát triển toàn diện.

Giáo dục thẩm mĩ mang tính ch t hai m t v a là một môn học, v a là một môn
nghệ thu t, môn Mĩ thu t có nhiều ưu thế trong việc giáo dục thẩm mỹ nói chung, bồi
dưỡng th hiếu thẩm mỹ nói riêng cho học sinh. Sống và sáng tạo theo uy lu t của
cái đẹp là bản ch t của con người. Dạy học mĩ thu t không nhằm đào tạo ra các họa sĩ
hay người làm nghệ thu t mà mục đích là giáo dục thẩm mĩ cho học sinh. Chủ yếu
tạo điều kiện cho các em tiếp úc, làm uen và thưởng thức cái đẹp, t p tạo ra cái
đẹp v n dụng nó vào cuộc sống hàng ngày. Vì v y việc phát triển và bồi dưỡng ngay
t b c tiểu học là công việc hết sức uan trọng đòi h i người giáo viên phải không
ng ng cải tiến về nội dung, đổi m i về phương pháp để khuyến khích học sinh say
mê học t p, nghiên cứu tìm tòi chiếm lĩnh tri thức m i.
Sự đổi m i căn bản về phương pháp dạy học t

uan điểm “l y người dạy làm

trung tâm” sang uan điểm “l y người học làm trung tâm” đối v i môn Mĩ thu t
cũng là một cuộc cách mạng, thông ua con đường y bản ch t của Mĩ thu t sẽ ng m
sâu vào tâm hồn học sinh của chúng ta. Đó là cái đích của đội ngũ giáo viên Mĩ thu t
chúng ta cần phải thực hiện. Trong môn Mĩ thu t ở b c Tiểu học các em được làm
uen v i r t nhiều phân môn khác nhau, song vẽ tranh đề tài là một phân môn r t uan
trọng. Vẽ tranh là tổng hợp của t t cả các phân môn, vì v y việc hư ng dẫn các em
hiểu và rèn luyện vẽ đúng đề tài đã khó, kích thích sự say mê sáng tạo nâng cao kỹ
năng của các em càng khó hơn. Không phải cứ lúc nào giáo viên hư ng dẫn và nêu
yêu cầu là học sinh có thể lĩnh hội được đầy đủ kiến thức, kĩ năng thực hành vì đối
tượng học sinh không đồng nh t.
Phạm Thị Lựu

4

Trường Tiểu học Trần Cao

Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

Việc dạy và học phân môn vẽ tranh ở Tiểu học có v trí, vai trò đ c biệt uan
trọng. Thông ua dạy vẽ tranh đề tài giúp cho giáo viên nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ, rèn kỹ năng vẽ hình, tìm ra cách vẽ hình dễ nh t và gây hứng thú cho
học sinh t đó nâng cao ch t lượng dạy Mĩ thu t Tiểu học. Cũng thông ua cách vẽ
đơn giản mà sáng tạo y sẽ có tác dụng thúc đ y phát triển tư duy logic, rèn luyện
bàn tay tài hoa, khả năng sáng tạo mĩ thu t của học sinh. Muốn nâng cao ch t lượng
dạy vẽ tranh thì trư c hết phải ây dựng được một nội dung dạy học hợp lý, khoa học
và nh ng phương pháp giảng dạy phù hợp, tạo sức h p dẫn, cuốn hút học sinh tham
gia, ua đó phát triển được khả năng tư duy linh hoạt, sáng tạo của học sinh.
Vì thế giáo viên phải thường uyên c p nh t các hình thức và phương pháp dạy học
m i. Hiểu được học sinh của mình nắm bắt được đ c điểm tâm lý, nh n thức của học
sinh. Nắm bắt được nhu cầu hứng thú trong học t p, sự phát triển, ghi nh tư duy
tưởng tượng của học sinh. Qua đó, rèn luyện, kích thích tư duy sáng tạo, trí tưởng
tượng của học sinh. Nhằm rèn luyện thói uen, đổi m i dạy học tạo hứng thú cho cả
giáo viên và học sinh tôi đã nghiên cứu và áp dụng Kinh nghiệm rèn luyện và năng
cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học.
Cơ sở thự t n
T thực tiễn giảng dạy nhiều năm, bản thân tôi tự nh n th y rằng: phân môn vẽ
tranh đề tài chỉ thực sự được các em học sinh có năng khiếu yêu thích, còn lại học
sinh thường làm ua uýt cho ong.

ài vẽ thường kém ch t lượng, hình méo mó,

màu sắc vẽ ẩu kém ch t lượng. Thái độ học t p của các em r t hời hợt, ể oải không
m y t p trung, hào hứng tham gia.
Phân môn vẽ tranh là phân môn khó nh t trong môn Mĩ thu t. Vẽ tranh đòi h i
người học cần có tư duy sáng tạo, bàn tay khéo léo, tỉ mỉ, cẩn th n, có ý thức vượt

khó khăn, làm việc có kế hoạch, có nền nếp và có tác phong khoa học.
Như v y, tôi nh n th y v n đề đổi m i phương pháp, truyền đạt kiến thức, hư ng
dẫn học sinh làm bài thực hành là r t uan trọng. Hội hoạ đối v i các em là cả một
thế gi i muôn hình muôn vẻ, v i nh ng nét ngây thơ và sinh động, các em không
nh t thiết vẽ theo một uy lu t nh t đ nh nào mà vẽ dựa trên cảm úc do môi trường
Phạm Thị Lựu

5

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

thẩm mỹ tạo nên chứ không phải do hiểu biết kỹ về cuộc sống. Các em thường vẽ
theo trí nh vẽ theo các biểu tượng được hình thành ho c tưởng tượng ra nhiều hơn
là vẽ theo mẫu thực. Chính vì nh ng lí do trên, tôi đã áp dụng một số kinh nghiệm
giảng dạy, cộng v i chuyên đề Mĩ thu t m i của Đan Mạch v a chuyển giao. Tôi đã
mạnh dạn áp dụng một vài nội dung dạy học phù hợp, đ c biệt là việc t ng bư c đổi
m i phương pháp và hình thức dạy học.
Qua thực tế chứng minh, ch t lượng phân môn vẽ tranh luôn th p hơn so v i các
phân môn khác của môn Mĩ thu t. Lí do là hầu hết học sinh nh n thức ch m, kỹ năng
thực hành chưa tốt thì về nhà không hoàn thành tiếp bài ho c làm bài ẩu cho ong .
Nguyên nhân là các em kỹ năng thực hành chưa tốt, hình vẽ méo mó, mang tính
khuôn m u kém sức sáng tạo tìm ra cái m i. Phần n a cũng là do các em chưa thực
sự hào hứng trong học t p. Vì thế tôi nh n th y rằng việc rèn kỹ năng thực hành và
khám phá nh ng cách thực hành m i để tạo hứng thú cho học sinh là vô cùng uan
trọng. Đây cũng là mục tiêu nhằm nâng cao ch t lượng phân môn vẽ tranh trong môn
Mĩ thu t.
II MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU

Trên cơ sở nghiên cứu lý lu n và đánh giá thực trạng dạy phân môn vẽ tranh ở
trường Tiểu học Trần Cao, huyện Phù C , tỉnh Hưng Yên. Đề u t các biện pháp dạy
vẽ tranh đề tài hay và h p dẫn nh t, tạo niềm đam mê hứng thú cho học sinh, nhằm
nâng cao ch t lượng phân môn vẽ tranh đề tài nói riêng và môn Mĩ thu t nói chung.
III ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
Tôi tiến hành nghiên cứu, đề u t cách sử dụng một số phương pháp dạy học có
nhiều ưu điểm vào dạy phân môn vẽ tranh của môn Mĩ thu t đối v i học sinh tại
trường Tiểu học Trần Cao.
IV PHẠM VI NGHIÊN CỨU
Đề tài t p trung nghiên cứu việc sử dụng một số phương pháp dạy học có nhiều ưu
điểm vào dạy phân môn vẽ tranh của môn Mĩ thu t đối v i học sinh tại trường Tiểu
học Trần Cao- Phù C - Hưng yên.
V. KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU
Giáo viên Mĩ thu t và học sinh trường Tiểu học Trần Cao – Phù C - Hưng Yên.
Phạm Thị Lựu

6

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

VI. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
Tôi tiến hành tìm hiểu tình hình dạy học phân môn vẽ tranh của môn Mĩ thu t,
thực hành ác đ nh phương pháp, hình thức tổ chức và các kiến thức cần thiết. Kiểm
tra đánh giá kết uả học t p của học sinh trong uá trình học t p ở phân môn. T đó
thực nghiệm các phương pháp phù hợp, tạo hứng thú trong uá trình giảng dạy và học
t p nhằm nâng cao ch t lượng dạy học phân môn vẽ tranh cho học sinh.
VII PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

- Phương pháp đọc tài liệu.
- Phương pháp điều tra.
- Phương pháp phân tích, tổng hợp.
- Phương pháp thực nghiệm.
- Phương pháp đàm thoại, ph ng v n.
- Phương pháp tổng kết, rút kinh nghiệm.
VIII. CÁC IỆN PHÁP TIẾN HÀNH VÀ THỜI GIAN TẠO GIẢI PHÁP
1 C

ện h

t n h nh

. Rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ người cho học sinh.
. Kích thích tư duy sáng tạo của học sinh qua phương pháp dạy vẽ con vật.
. Tạo hứng thú cho học sinh với phương pháp dạy phối màu tranh đề tài.
. Xây dựng cách vẽ hình tự tin tạo bố cục tranh đề tài cho học sinh.
. Nâng cao kỹ năng thực hành vẽ tranh cho học sinh.
Thờ g n thự h ện
V i đề tài này, tôi nghiên cứu và đưa vào thực nghiệm trong năm học 20152016. Tôi đã nghiên cứu, thu th p tư liệu và áp dụng nh ng biện pháp tích cực vào
giảng dạy nhằm rèn luyện kỹ năng vẽ hình và tạo ra hứng thú m i lạ nâng cao ch t
lượng dạy học cho phân môn vẽ tranh.
IX Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI
Qua kinh nghiệm giảng dạy thực tế môn Mĩ thu t ở b c Tiểu học. Tôi đề ra và
đưa vào thực nghiệm nh ng phương pháp rèn luyện và năng cao kỹ năng vẽ tranh đề
tài cho học sinh Tiểu học. Hư ng các em vào các hoạt động nhóm, cá nhân độc l p,
Phạm Thị Lựu

7

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

làm cho các em phát huy tính tích cực, tự giác và chủ động nhiệt tình trong hoạt động
học t p. Kích thích các em tiếp c n v i các phương pháp dạy học m i của Đan Mạch,
học mà chơi, chơi mà học sáng tạo tranh đề tài theo ý tưởng riêng, m i lạ. Nh ng
phương pháp mà tôi áp dụng không chỉ rèn luyện kỹ năng thực hành cho học sinh mà
còn tạo ra nh ng hứng thú m i, tìm th y sự say mê cho cho học sinh khi học, ch t
lượng phân môn vẽ tranh được năng lên rõ rệt. Nh ng kinh nghiệm mà tôi đã áp
dụng nó mang lại ý nghĩa to l n, tích cực cho cả người dạy và người học.
: Tạo thói uen tìm tòi và nghiên cứu thường uyên. Củng
thêm nhiều kiến thức m i. Soạn giảng chu đáo hơn. Rèn luyện các kỹ năng dạy học,
chuẩn b bài, đồ dùng chu đáo hơn trư c khi lên l p. Hào hứng và khẳng đ nh được
vai trò của người thầy hơn mỗi khi minh họa bảng đưa học sinh đi t ngạc nhiên này
đến ngạc nhiên khác khi vẽ hình. Thêm yêu thích công tác giảng dạy của mình hơn.
h c

h: Không chỉ được rèn luyện các kỹ năng thực hành mà còn được

học h i thêm nhiều cách làm bài m i lạ, đơn giản. Học sinh sẽ phát triển tính sáng
tạo độc l p, khám phá và chinh phục nh ng cách thể hiện bài theo ý tưởng m i. Th y
hứng khởi, tự tin, say mê, yêu thích vẽ tranh.

*********************

NỘI DUNG
CHƯƠNG I:
NGHIÊN CỨU TH C TRẠNG DẠY HỌC PHÂN MÔN VẼ TRANH

I MỤC ĐÍCH YÊU CẦU CỦA NGHIÊN CỨU TH C TRẠNG
- Xác đ nh rõ thực trạng, cách thức day học phân môn vẽ tranh ở nh ng năm học
trư c.
- Phân tích kết uả nghiên cứu thực trạng để tìm hiểu nguyên nhân của thực của
thực trạng, làm cơ sở cần để thực hiện chương hai của đề tài nghiên cứu.
Để nghiên cứu thực trạng đạt kết uả tốt, tôi đã tuân thủ nghiêm túc các yêu cầu
Tính kế hoạch, nguyên tắc, linh hoạt, mềm dẻo, dân chủ, t p trung và sự chuẩn b chu
đáo.
Phạm Thị Lựu

8

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

II ĐIỀU TRA TH C TRẠNG
1 Đặ đ ểm tình hình dạy họ Mĩ thuật tạ trường T ểu họ Trần C o
1.1. Thuận lợi
- Trường Tiểu học Trần Cao chỉ có 1 điểm trường được ây dựng nằm ở trung
tâm th tr n Trần Cao huyện Phù C , tỉnh Hưng Yên. Trường Tiểu học Trần Cao là
trường th tr n, giao thông thu n tiện. Trường có một khu nên việc giảng dạy và
thống nh t chương trình thu n lợi. Là trường chuẩn Quốc gia nhiều năm nên có bề
dày trong dạy học. Phong trào học t p và các hoạt động đoàn thể của trường luôn là
đơn v dẫn đầu trong huyện.
- Đ a bàn th tr n có Trung tâm thương mại nên hầu hết dân cư sống bằng nghề
buôn bán. Gia đình có kinh tế khá giả, học sinh được mua sắm, chuẩn b đồ dùng học
t p đầy đủ và chu đáo.
- Môn học Mĩ thu t là môn học độc l p có kiểm tra, đánh giá. Là một trong

nh ng tiêu chí để ét lên l p hay hoàn thành chương trình Tiểu học.
- Các tiết dạy học môn Mĩ thu t nói chung và phân môn vẽ tranh nói riêng được
học sinh chuẩn b và làm bài đầy đủ.
1.2.Khó khăn
- Về phía nhà trường Đồ dùng, tranh ảnh minh họa cho các đề tài còn hạn chế.
Chưa có đủ máy chiếu đa năng phục vụ trong các phòng học. số lượng l p học đông
mà cơ sở v t ch t lại yếu, không có đủ phòng học nên cũng chưa có phòng nghệ thu t
riêng điều đó có phần hạn chế trong uá trình học.
- Đối v i giáo viên: Phương pháp dạy học cũ vẫn còn như một lối mòn khó thay
đổi. Sự áp đ t vẫn chưa thể một s m một chiều óa được nên thường hư ng dẫn ua
trên sách vở, không sử dụng nhiều các phương pháp và hình thức tổ chức học t p
m i mà chủ yếu là sử dụng phương pháp gợi mở và v n đáp. Sự minh họa bài trên
bảng còn hạn chế, chưa thực sự đi sâu nghiên cứu nh ng phương pháp dạy học m i
để tạo hứng thú nâng cao ch t lượng môn học. Chính điều đó làm cho các đối tượng
học sinh tham gia học t p chưa đồng đều.
- Phía gia đình và học sinh phụ huynh có ý còn coi nhẹ môn học, cho rằng đây là
môn học phụ không uan trọng. Chủ yếu hư ng con em mình vào nh ng môn học
Phạm Thị Lựu

9

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

chính. Học sinh b áp lực ảnh hưởng tư tưởng của cha mẹ, cộng v i sự phức tạp đòi
h i tính kiên nhẫn, sáng tạo t phân môn vẽ tranh nên hầu như nh ng học sinh vẽ
chưa đẹp làm bài ua uýt cho ong, nh ng học sinh vẽ tốt thì làm bài theo lối mòn.
T nh ng nguyên nhân trên tác động trực tiếp đến cách học của học sinh. Hầu như

các em không hào hứng khi thể hiện tranh đề tài. Hình vẽ chệch choạc, màu vẽ ẩu,
nhiều học sinh làm bài mang tính hình thức chống đối cho có bài. Nh ng yếu tố đó
đã tác động trực tiếp đến cả thầy và trò không m y hào hứng làm cho ch t lượng
phân môn vẽ tranh không cao.
Để nắm bắt sát thực, tôi đã tiến hành khảo sát nh n thức thực tiễn của học sinh
l p 4 về vẽ tranh đề tài. Tôi đã cho các em vẽ một vài đề tài khác nhau.
K t quả đ ều tr
2.1. Kết quả điều tra.( L p 4 trong toàn trường có 101 học sinh)
Nội dung bài học

Hoàn thành

Cần bổ sung chỉnh sửa thêm

Vẽ tranh đề tài Con v t

89/101= 88,1%

12/101= 11.9%

Vẽ tranh đề tài Trường em

87/101= 86,1%

14/101= 13,9%

Vẽ tranh đề tài Phong cảnh

75/101= 74,3%

26/101= 25,7%

2.2. Phân tích kết quả thực trạng:
Qua điều tra thực tế tôi nh n th y học sinh vẽ đầy đủ hơn, hoàn thiện hơn cả là
các bài vẽ tranh về đề tài Con v t (89%), các bài vẽ tranh về đề tài Trường em có số
lượng học sinh hoàn thành thứ hai và sau cùng vẽ tranh về đề tài Phong cảnh (75%)
các em vẽ cần phải chỉnh sửa nhiều hơn. Kết uả như v y cũng không làm tôi b t
ngờ, t thực tế giảng dạy và ua ch t lượng các bài vẽ của học sinh tôi rút ra các
nguyên nhân sau:
Nguyên nhân khách quan
- Học sinh chưa có điều kiện đi thăm uan nhiều phong cảnh để cảm nh n vẻ đẹp
của nó và uan sát sự v t hiện tượng của cuộc sống làm tư liệu phục vụ cho vẽ tranh
các đề tài.
- Các em chưa được tham khảo nhiều tranh ảnh các đề tài nêu trên.
Phạm Thị Lựu

10

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

- Giáo viên chưa được giao lưu học h i thêm kinh nghiệm trong các tiết dạy mẫu
của chuyên đề. Học sinh chưa được giao lưu trong các cuộc thi vẽ tranh, cơ hội vẽ
theo nhóm ít nên không học h i được nhiều t nh ng người bạn có năng khiếu.
- Môn Mĩ thu t chưa nh n được sự uan tâm đúng đắn.
N uy

hâ chủ qua

- Việc nghiên cứu, ây dựng kế hoạch cho chương trình phân môn, Kế hoạch
công tác năm học của môn Mĩ thu t thể hiện khá đầy đủ nội dung các hoạt động giáo
dục, song v n đề tạo hứng thú, kích thích học sinh học t p, hư ng cho các em tham
gia chưa đi sâu một cách đúng mức.
- Do một số học sinh chưa th y hết tầm uan trọng của phân môn vẽ tranh nói
riêng và môn Mĩ thu t nói chung trong hoạt động giáo dục nhà trường.
- Một số học sinh đồ dùng còn thiếu nên không hoàn thành bài.
- Phần n a, trình độ học sinh còn hạn chế; hình thức động viên khen thưởng và
nhắc nhở phê bình của giáo viên còn thiếu phong phú. Học sinh chưa thực sự ph n
khích tham gia hoạt động học t p trên l p, chưa th y rõ vai trò của việc dạy và học
trên l p.
- Kỹ năng vẽ hình của học sinh còn hạn chế là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến ch t
lượng bài vẽ tranh chưa cao:
+ Để hoàn thành bài vẽ về các đề tài sinh hoạt đòi h i các em phải biết vẽ dáng
người. Nhưng thực tế hầu như các em chỉ biết vẽ các dáng người đứng ho c chưa biết
vẽ dáng người cho đẹp, hình vẽ méo mó, chưa đúng tỉ lệ cơ thể (thường vẽ chân tay
b ngắn). Chưa biết tạo dáng khác nhau để tạo thành bố cục tranh. Đây là nguyên
nhân chủ yếu làm cho các em khó khăn trong việc hoàn thành bài m c dù các em r t
muốn được vẽ.
+ Khả năng tư duy sáng tạo chưa cao. Khi g p phải tranh đề tài về các con v t
học sinh chỉ uen v i nh ng con v t cô giáo đã hư ng dẫn và vẽ theo lối mòn không
có sức sáng tạo tìm ra cái m i. Hình vẽ đơn giản thiếu sự đa dạng, phong phú làm
cho bài vẽ không sinh động, nhạt nhẽo mang tính ch t vẽ để hoàn thành bài.
+ Phần nhiều các bài vẽ hình đã yếu nhưng màu lại chưa vẽ cẩn th n nên bài
kém ch t lượng. Nhiều học sinh vẽ hình r t tốt nhưng khi hoàn thành bài thì ch t
Phạm Thị Lựu

11

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

lượng bài vẽ không cao vì thiếu tính kiên nhẫn vẽ màu ẩu. Một số học sinh nhà có
điều kiên, các em đã mua màu nư c nhưng không dám mang đi vì sợ bẩn nên tự phát
vẽ ở nhà làm cho bài vẽ màu b dày và chờm hết vào hình dẫn đến bài vẽ b h ng,
ch t lượng kém.
+ Nhiều bài vẽ hình và màu cũng r t cẩn th n nhưng bài thiếu sự đ m đà h p dẫn
có lẽ các em còn nhút nhát, thiếu tự tin trong việc thể hiện bài.
+ V i nh ng dạng bài vẽ tranh đề tài tự chọn. Học sinh r t lúng túng vì tìm đề tài
đã khó mà khi thực hành lại khó khăn hơn vì các em không có cơ hội tham khảo bài
của bạn nên hình vẽ không phong phú. Thực hành cá nhân nên r t dề gây nhàn chán
cho học sinh khi làm bài, không phát huy hết khả năng sáng tạo và tinh thần thân
thiện đoàn kết của các em.
Kết luận: Do nh ng nguyên nhân khách uan và chủ uan trên nên hiệu uả của
việc dạy học Mĩ thu t nói chung và phân môn vẽ tranh nói riêng ở trường Tiểu học
Trần Cao chưa cao. ằng nh ng biện pháp h u hiệu nhằm nâng cao hiệu uả phân
môn, tôi đã có một số biện pháp m i nhằm phát huy các ưu điểm và khắc phục
nh ng nhược điểm của v n đề này, rèn luyện cho các em khả năng vẽ hình tự tin,
giúp các em hào hứng, say mê, mạnh dạn hơn trong các bài vẽ tranh đề tài qua đó
nâng cao ch t lượng môn học.

*********************
CHƯƠNG II
MỘT SỐ KINH NGHIỆM RÈN LUYỆN VÀ NÂNG CAO KỸ NĂNG
VẼ TRANH ĐỀ TÀI CHO HỌC SINH TIỂU HỌC
I. MỤC TIÊU CHUNG
Kinh nghiệm rèn luyện và năng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu

học mà tôi chia sẻ là được đúc rút t nh ng kinh nghiệm thực tế giảng dạy của bản
thân. Xu t phát t thực trạng giảng dạy môn mĩ thu t ở trường Tiểu học để đề ra các
biện pháp áp dụng hiệu uả tốt.
- Nhằm nâng cao ch t lượng dạy học cho phân môn vẽ tranh nói riêng và cho môn
mĩ thu t nói chung, m t khác cũng là để tạo sự đam mê hứng thú v i phân môn vẽ
tranh vốn được cho là khó và không m y thích thú khi học.
Phạm Thị Lựu

12

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

- Tạo tâm thế hứng khởi, nâng cao trình độ chuyên môn, rèn luyện thói uen tự
học và sáng tạo trong mỗi giáo viên.
- Giúp học sinh có năng khiếu phát huy tối đa sức sáng tạo, thực nghiệm nh ng
phương pháp và cách thức tiến hành vẽ tranh m i.
- Rèn và nâng cao kỹ năng thực hành đơn giản, dễ thực hiện, tạo điều kiện cho
học sinh hoàn thành tốt các bài vẽ tranh, nâng cao ch t lượng môn học.
- Xây dựng niềm đam mê và sự lạc uan thích thú cho các học sinh còn lúng
túng, ua đó các em tìm ra cách vẽ phù hợp v i khả năng của mình để đạt được mục
tiêu bài học.
- Tạo cho các em cảm giác học mà chơi- chơi mà học thân thiện, gần gũi v i mọi
người ung uanh.
II. CÁC IỆN PHÁP TIẾN HÀNH VÀ VÍ DỤ MINH HỌA
1 Rèn luyện v nâng

o kỹ năng vẽ ngườ ho họ s nh

1.1 Mục đích
- Học sinh tìm hiểu và biết được các bộ ph n chính của cơ thể người khi hoạt
động.
- Giúp học sinh vẽ người tốt thì biết cách tạo dáng nhanh, chính ác và ây dựng
bố cục đề tài đẹp hơn.
- Tạo hứng thú cho học sinh chưa vẽ người thành thạo biết vẽ dáng đúng v i tỉ lệ
cơ thể, th y tự tin hơn vì vẽ người cũng r t đơn giản.
- Giúp các em biết tạo nh ng dáng người t đơn giản đến phức tạp.
1.2. Nội dung và cách thực hiện
Đây là cách dạy học tích cực, giúp các em học sinh tìm ra cách vẽ người phù
hợp v i khả năng của mình. Tạo cho các em hứng thú m i, các em th y vẽ người
không hề khó mà còn cảm th y thú v và thích thú hơn. Tranh đề tài thì hầu hết là vẽ
về các cảnh sinh hoạt của con người. Vì Mĩ thu t là môn học đồng tâm nên t
chương trình Tiểu học t l p 1 đến l p 5 hầu như các em g p các đề tài giống nhau.
Cái khó chung cho hầu hết học sinh là vẽ người. M c dù đã hư ng dẫn cụ thể như
giáo trình nhưng vẫn g p phải nh ng câu thắc mắc của học sinh như ” Cô ơi! Em
không biết vẽ người”, ” Thưa cô, cái thân vẽ cúi( ngồi) thì làm thế nào”, ” Thưa cô
Phạm Thị Lựu

13

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

bạn y vẽ người như rôbốt y ạ”....Để giải uyết v n đề này, cũng là thực hiện mục
tiêu trên, giáo viên có thể thực hiện các cách hư ng dẫn học sinh tìm hiểu và vẽ
người như sau

Cách thứ nhất: Dạy vẽ người dáng hình que
Dạy theo phương pháp vẽ hình này hầu hết học sinh đều làm theo được và cảm
th y r t dễ dàng khi vẽ người. Dáng người ue là sau khi ác đ nh dáng mình muốn
vẽ thì hư ng dẫn cho học sinh tạo dáng người cơ bản theo các đường trục chính như
ương đầu, ương sống, ương tay, chân bằng một nét vẽ kéo dài. Chú ý uốn ngay
các nét vẽ theo dáng muốn vẽ như cúi thì lưng cong, ngồi thì lưng cong chân tay g p
lại. Chiều dài các bộ ph n trên cơ thể phải vẽ sao cho phù hợp cân đối nhau. V i
nh ng học sinh vẽ còn yếu thì nên hư ng dẫn kỹ hơn về tỉ lệ các bộ ph n thế nào là
hợp lý, hư ng các em nên vẽ phác toàn bộ dáng người hình ue trư c rồi t đó vẽ chi
tiết trang phục sau.

ư c1

ư c2

Khi phác ong dáng người ue như ý muốn. Giáo viên nên tạo nh ng tình huống
câu h i có v n đề để học sinh tự khám phá và cũng là để tạo hứng thú cho học sinh.
- Vẽ dáng người theo cách của cô có dễ không? ( Học sinh sẽ cảm nh n được
dáng người vẽ r t dễ)
- Theo em làm thế nào để thành dáng người đầy đủ, đẹp hơn?( Học sinh sẽ tìm ra
cách vẽ trang phục theo các dáng để dáng người đẹp và hoàn chỉnh hơn)
Lưu ý cho các em có thể vẽ hết các dáng người ue đế ây dựng thành bố cục
theo đề tài rồi sửa sau hình chi tiết sau. Trong một bài vẽ nên tạo nh ng dáng người
khác nhau cho phong phú.
Phạm Thị Lựu

14

Trường Tiểu học Trần Cao

Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

Cách thứ hai: Dạy vẽ người theo các hình khối cơ bản
Hư ng dẫn theo phương pháp này thì ngay t đầu khi uan sát tranh về dáng
người, giáo viên nên có nh ng câu h i gợi mở để các em nh n biết các bộ ph n chính
trên cơ thể có dạng hình (khối) gì. Khi hư ng dẫn cách vẽ giáo viên lại đưa ra các
câu h i nhắc lại đề các em tham gia tưởng tượng minh họa cùng giáo viên.
Lưu ý hư ng dẫn theo cách nay, giáo viên chỉ hư ng các em vào dáng các bộ
ph n như đầu. người, hông còn chân tay vẫn vẽ như dáng người ue vì nếu vẽ toàn
bộ tay, chân theo các khối trụ tròn như trong Hình họa căn bản thì các em vẽ người
như robốt sẽ phản tác dụng. Lí do ở đây là các em chưa có khả năng tạo dáng và sửa
hình tốt nên khi minh họa, giáo viên vẽ khối cơ bản chu đầu, người và hông còn chân
tay vẫn nên kết hợp cách vẽ dáng người ue cho các em tạo dáng không b cứng.
VD: Bài 21 l p 2 n n ho c vẽ dáng người.
- Theo em người gồm nh ng bộ ph n chính nào? ( Đầu, mình, chân, tay)
- Em th y đầu giống hình gì? ( hình tròn, hình trứng)
- Người có dạng hình gì? ( hình ch nh t, hình thang)
- Tay và chân có dạng hình gì? ( hình trụ )
ư c1

Tạo hứng thú ho họ s nh qu

ư c2

hương h

dạy vẽ on vật

2.1. Mục tiêu

- Học sinh nắm bắt được đ c điểm cơ bản của con v t theo t ng dáng hoạt động
để phán đoán nó giống con số hay ch cái nào.
- iết cách vẽ con v t t đơn giản đến phức tạp thông ua các cách vẽ kết hợp
Phạm Thị Lựu

15

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

tưởng tượng t các con số, ch cái.
- Tạo nh ng con v t bằng vân tay ( nếu có màu nư c).
- Học sinh th y thích thú v i cách tạo hình m i lạ.
2.2. Nội dung và cách thực hiện
Cách thứ nhất: Vẽ con vật tạo dáng từ số, chữ cái.
Khi bắt đầu uan sát hình ảnh, tranh mẫu, về con v t. ằng phương pháp gợi mở,
v n đáp giáo viên giúp học sinh nắm bắt được đ c điểm cơ bản của con v t theo t ng
dáng hoạt động để phán đoán nó giống con số hay ch cái nào. T hình dáng tương
đồng gi a dáng con v t và số, ch ta hư ng dẫn cho các em viết số và vẽ tạo dáng
các bộ ph n phù hợp và chi tiết hơn cho con v t. Các em sẽ biết cách vẽ con v t t
đơn giản đến phức tạp thông ua các cách vẽ kết hợp tưởng tượng đó.
Qua cách vẽ này, kết hợp minh họa bảng nhanh nhẹn sôi nổi của giáo viên các
em th y vẽ con v t là hết sức đơn giản. Chú ý, khi minh họa tạo dáng cho con v t,
giáo viên nên dùng hai màu khác nhau để học sinh dễ uan sát. Nh t là nh ng học
sinh nh n thức ch m, khi giáo viên minh họa nhanh mà không dùng hai màu để phân
biệt gi a số ho c ch cái áp dụng cho hình vẽ v i nh ng đường nét vẽ thêm để tạo
dáng con v t thì khi giáo viên minh họa ong học sinh r t khó tưởng tượng để áp
dụng cho mình.

VD: ài 22 vẽ v t nuôi trong nhà (l p 1). Cho học sinh uan sát hình ảnh các
con v t v i các tư thế khác nhau.
- Các em th y nh ng con v t nuôi này có uen thuộc v i chúng ta không? (chó,
mèo,v t, gà..)
- Chúng gồm nh ng bộ ph n chính gì thế nhỉ? (đầu, mình, chân,đuôi)
- Hãy thảo lu n nhóm em dáng con v t đi (ngồi, chạy...) giống v i con số (ch cái)
nào? (Con chó, mèo ngồi giống số 61, con v t bơi giống số 2, gà con giống số 8 nằm
ngang, số 0 vẽ cá.. ch s tạo dáng cho v t, 2 ch o tạo dáng cho lợn, ch h vẽ được
chú mèo đang đi...)
ư c1

Phạm Thị Lựu

ư c2

16

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

Một số bài minh họa.

Cách thứ hai: vẽ con vật bằng vân tay
Cách vẽ này v a sáng tạo lại dễ vẽ. Không nh ng thế cách làm này còn có ưu
điểm là không phải vẽ màu. Nó phù hợp các em đã có thói uen sử dụng màu nư c
nên đã biết cách gi vệ sinh sách vở và vệ sinh chung cho l p học. Sau khi quan sát
và tìm hiểu, lựa chọn được con v t mình yêu thích. Việc lựa chọn màu sắc phù hợp là
r t uan trọng nên hư ng cho các em dùng các màu nhẹ nhàng, tươi sáng. Kỹ thu t in

đòi h i các em pha màu không được uá loảng, uá đ c mà màu pha phả hơi sánh,
lượng màu ít tránh lãng phí. Để thực hiện tạo dáng được con v t mà mình yêu thích,
các em tưởng tượng em nh ng con v t đó hình dáng ra sao, cách in vân tay như thế
nào là phù hợp nh t. Lăn đều, nhẹ đầu ngón tay vào màu, ác đ nh v trí hình con v t
đ nh tạo dáng trên gi y rồi lăn tay trên gi y để màu th m đều, rõ hình vân tay. Sau
khi con v t được tạo dáng cơ bản ong, hư ng dẫn các em vẽ viền hình lại theo mép

Phạm Thị Lựu

17

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

ngoài của hình, vẽ thêm nh ng chi tiết bộ ph n phụ cho con v t. Khi viền hình ong
thì con v t cũng là hoàn thành vì màu sắc chính là vân tay đã in.
VD: Bài 31 vẽ tranh đề tài các con v t (l p 3)
Sau khi uan sát, tìm hiểu về các con v t. Giáo viên gọi học sinh em mình
muốn vẽ con v t gì. Khi đã thâu tóm ý tưởng của học sinh, giáo viên cho tổ chức
thực hành theo nhóm bằng trò chơi ”Năm ngón tay ngoan”.
- Tay inh, tay ngoan để làm gì? (để lao động, làm việc, để sáng tạo ra cái đẹp)
- Tay inh, tay ngoan còn biết làm gì? (gi gìn vệ sinh)
-> àn tay khéo léo của chúng ta không chỉ biết cầm bút m i vẽ ra các sản phẩm
đẹp mà trực tiếp nh ng ngón tay inh ắn y chỉ cần trạm nhẹ nhàng vào màu và in
ra nh ng trang gi y trắng kia đã tạo ra nh ng hình ảnh cây cối hay con v t hết sức
sinh động.
- Giáo viên nói kết hợp làm mẫu cho học sinh em.

ư c1

ư c2

- Giáo viên làm mẫu Vẽ con sâu t sự kết hợp in vân tay liên tiếp của các đầu
ngón tay út tạo thành thân, đầu sẽ dùng ngón tay to hơn. Cô nàng bư m inh ắn
được tạo ra t thân là d u của ngón út, cánh tạo bởi ngón cái ( chú ý cánh m ng ta in
nhẹ tay hơn cho mềm mại). Chú gà con được tạo ra t hai d u tròn của hai đầu ngón
tay to nh khác nhau....Khi in hình xong, các em tiến hành dùng màu nư c, bút chì
ho c sáp màu viền phía ngoài để tạo hình cho con v t rõ nét hơn.
- Cho học sinh pha màu và thực hành theo nhóm để mỗi nhóm sẽ có nhiều hình
các con v t khác nhau, tạo thành bức tranh về các con v t đa dạng và h p dẫn.
Cách thứ ba: Vẽ các con vật bằng các hình học cơ bản
Phạm Thị Lựu

18

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

Ngay t khi uan sát nh n ét, tôi đã hư ng dẫn các em em các hình ảnh hay bộ
ph n chính của đối tượng có thể giống hình gì. Minh họa bảng, tôi đều hư ng dẫn
các em vẽ hình dáng chung bằng nh ng hình học đơn giản như hình tròn, hình trứng,
hình tam giác…Khi uy t t cả về nh ng hình đơn giản thì việc ác đ nh hình để vẽ là
r t dễ. Nó sẽ kích thích vào trí tưởng tượng của trẻ, làm cho trẻ cảm th y đơn giản và
r t muốn vẽ. Khi hư ng dẫn cũng lưu ý cho các em vẽ bư c tìm hình nhẹ tay vì nếu
sửa không khéo hình sẽ cứng.
VD: ài 19 Vẽ gà (l p 1)

Khi tìm hiểu và hư ng dẫn cách vẽ gà. Tôi hư ng cho các em các bộ ph n chính
về hình đơn giản như đầu hình tròn, người hình trứng to, đùi như hai hình tam giác

3 Kí h thí h hứng thú ủ họ s nh vớ

hương h

dạy hố m u tr nh đề t

3.1. Mục đích
- Học sinh được tham khảo, học h i thêm cách phối màu m i khi thể hiện màu
sắc cho tranh đề tài.
- Tạo dựng cho học sinh cách làm bài cẩn th n, chi tiết.
- Tiết kiệm nh ng nguyên liệu sáp b tày đầu, gãy ngắn không dùng được.
- Thêm yêu thích và thể hiện tốt các bài vẽ tranh tranh đề tài.
3.2. Nội dung và cách thực hiện
Đây là cách làm thay cho vẽ màu. Sau khi học sinh vẽ hình ong, nhiều học sinh
vẽ hình tốt màu ẩu r t ngại vẽ màu. Cách này là phương pháp kích thích mạnh nh t
cho đối tượng học sinh như v y. Không chỉ thế mà nó kích thích được sự hứng khởi
đ c biệt cho t t cả các đối tượng học sinh.
Phạm Thị Lựu

19

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

Đồ dùng: Để t n dụng nh ng màu sáp b tày, bằng khó tô cần gọt b t, sáp gãy

ngắn không dùng được tôi yêu cầu học sinh gọt cho gọn vào 2 chiếc lọ khác nhau
theo gam màu nóng và lạnh. Khi cần thực hành các em mang ra nghiền nh và oáy
thêm nh ng màu riêng phù hợp cho hình vẽ. Ngoài ra, giáo viên có thể chuẩn b thêm
bột màu, nhũ màu (có thể yêu cầu học sinh mua thêm). Nhắc học sinh mang keo dán
gi y, bút lông, chổi lông ho c, tăm bông.
Cách thực hiện: Sau khi vẽ hình ong. Giáo viên hư ng dẫn học sinh pha keo
dán gi y cho hơi loảng ra một chút, dùng chổi, bút lông ho c tăm bông uét đều vào
bề m t hình mình muốn vẽ mà. Khi uét keo ong, dùng bột sáp ho c bột màu hay
nhũ rắc đều lên m t hình v a uét keo. Màu săc đ m hay nhạt là do cách rắc màu dày
hay thưa. Cứ tiếp tục như v y sẽ màu sắc của tranh sẽ được hoàn thành tranh r t
nhanh màu màu sắc thì đẹp, lung linh.
Lưu ý học sinh khi bôi keo không bôi hết các hình mà rắc màu vào hình nào thì ta
bôi keo ư t vào hình đó để nếu có vương sang hình bên cạnh thì chúng cũng không
bám lại gi y, tránh b lẫn mà gi a các hình. Học sinh sẽ r t hào hứng và không còn
chán vẽ màu, vẽ màu ẩu và cũng không còn câu h i ” Thưa cô, hình này vẽ màu gì”,
giáo viên cũng không còn phải ghi nh n ét ” Em vẽ màu cho rõ đ m nhạt hơn. Cần
vẽ màu mạnh tay cho rõ màu sắc hơn. Màu en vẽ em vẽ cẩn th n hơn cho kh i chờm
ra ngoài hình....”. Cách làm này giúp các em yêu thích và thể hiện tốt các bài vẽ tranh
đề tài. V i nh ng bài thực hành này nên cho các em làm bài theo nhóm.
VD: ài 7 Vẽ tranh đề tài phong cảnh uê hương (l p 4)

ư c1

ư c2

Sau khi ây dựng ý tưởng và vẽ được tranh đề tài phong cảnh uê hương theo ý
Phạm Thị Lựu

20

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

thích. Tôi hư ng dẫn học sinh cách phối màu làm như v a nêu ở cách thể hiện. T ng
hình ảnh sẽ rắc màu cho phù hợp. Màu sẽ được rắc dày hay m ng khác nhau để thể
hiện đ m nhạt và diễn tả không gian cho tranh.
4. Xây dựng cách vẽ hình tự tin tạo bố cục tranh đề t
4.1. Mục tiêu
- Xây dựng cho các em cách vẽ hình tự tin tạo bố cục tranh đề tài.
- Tạo ra nh ng đường viền chắc kh e nổi b t hình ảnh muốn thể hiện.
- Học sinh th y được hiệu uả b t ngờ t nh ng nét vẽ theo cách m i.
4.2. Nội dung và cách thực hiện
Vẽ hình bằng bút chì là cách vẽ hình truyền thống của cả trẻ em lẫn người l n
khi tạo nét cho tranh vẽ theo đề tài. Học sinh vẽ hình bằng chì cho kết quả là đa số
các bài vẽ có hình vẽ nh . Do ch t liệu bút chì dễ tẩy xoá nên nhiều học sinh quá lạm
dụng tẩy làm cho bài vẽ b bẩn, hình vẽ thiếu tự nhiên th m chí rách vở vẽ. Kết quả
được một bức tranh có bố cục trống vắng, r t khó thể hiện màu. Trong nhiều tiết vẽ,
nh ng em quên vở tôi đã cho vẽ bằng ph n lên bảng con thì phát hiện th y nét vẽ của
các em khoẻ, tự nhiên và bố cục hợp lí. Tôi đã động viên k p thời nh ng em học sinh
đó bằng cách cho cả l p xem bài, đồng thời nêu nh ng ưu điểm cho các bạn trong
l p em. Theo tôi, đó chính là do đường nét: ph n có nét to cho nên trẻ vẽ hình to, rõ
hơn (do các em sợ vẽ hình nh thì các nét ph n sẽ dính vào nhau nhìn không rõ hình
). Sau đó, tôi thử nghiệm: cho học sinh dùng luôn bút có nét to như dạ màu, sáp màu
để vẽ bài tranh đề tài vào gi y khổ A4 thì th y đạt hiệu quả tương đương như các em
vẽ trên bảng con. Như v y, hình vẽ của học sinh trên bài vẽ tranh đề tài tỉ lệ thu n
v i nét vẽ . Tôi đã cho cả l p xem bài vẽ của học sinh có nét vẽ mạnh dạn, hình vẽ to
phù hợp gi y vẽ và khen ngợi trư c l p học sinh đó. Tôi đã thí nghiệm việc dùng bút
có nét to, rõ để giúp học sinh vẽ hình trong bài vẽ theo đề tài ở l p1 trong thời gian 2

tháng. 9 Vì trẻ l p 1 có khả năng bắt trư c r t nhanh). Trường tôi có 4 l p 1 tôi đã
thử nghiệm ở 2 l p, tôi nh n th y 2 l p được vẽ bằng bút có nét to, rõ cho ch t lượng
bài vẽ tốt hơn nhiều so v i hai l p vẽ bằng bút chì . Trong số hai l p còn lại, 10% số
học sinh tạo hình bằng bút chì đạt được bố cục tốt, nhưng tốc độ vẽ lại ch m. V i số
học sinh này, tôi động viên các em vẽ bằng bút to. Song do cá tính, thói quen cẩn
Phạm Thị Lựu

21

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

th n mà các em vẫn chỉ dùng bút chì để vẽ không bắt ép các em phải làm theo các
bạn khác mà tôi luôn chỉ bảo để các em có tốc độ vẽ hình nhanh hơn trư c. Tôi đã
nhân rộng cách làm này cho toàn trường. Đã đạt được kết quả tốt 80% số học sinh
thích vẽ bằng bút có nét to, rõ. Số học sinh còn lại là do các em nhút nhát sợ sai
không sửa được và nh ng học sinh yếu. Qua đó ch t lượng phân môn vẽ tranh được
nâng lên rõ rệt.
VD: Hình ảnh minh chứng cho cách vẽ trên

Bài: Vẽ tranh Ngôi nhà của em”

Bài: Vẽ tranh đề tài Vườn cây

Nguyễn Trọng Kim

Đỗ Chí Dũng

5. Nâng cao kỹ năng thực hành vẽ tranh cho học sinh
5.1. Mục tiêu
- Thay đổi hình thức thực hành theo bài thực hành cá nhân vẽ bài ra vở.
- Học sinh có cơ hội giao lưu, học h i thêm cách thể hiện tranh đề tài.
- Tạo không khí l p học sôi nổi, hào hứng thi đua gi a các tổ, làm cho l p học
thêm thân thiện, đoàn kết.
5.2. Nội dung và cách thực hiện
Để thay đổi hình thức học khép kín này, v i một số đề tài khó và rộng tôi tổ chức
cho các em học và làm bài theo nhóm. Đây cũng là hư ng chính để tôi tìm biện pháp
giúp học sinh vẽ hình tự tin hơn và để tạo ra nh ng bố cục phong phú của đề tài. Vì
có trao đổi nhóm thì học sinh m i có sự giao lưu kiến thức, tìm tòi học h i lẫn nhau
để nh n th y sự phong phú h p dẫn của chủ đề cần thể hiện. Học sinh có thực hành
chung vào khổ gi y to thì m i rèn được kỹ năng trình bày cái riêng trong cái chung,

Phạm Thị Lựu

22

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

rèn cách trình bày hình ảnh thế nào cho tốt, bố cục thế nào là phù hợp v i khổ gi y.
Các em sẽ có thói uen tự tin hơn thể hiện cách vẽ trư c các bạn và chính mình.
VD: ài vẽ tranh đề tài tự do. Sau khi hư ng dẫn uan sát nh n ét, tôi sẽ điều tra
thông tin sở thích theo gợi ý đề tài của mình. Kết uả nh ng em nào có chung ý
tưởng thì tôi sẽ cho vẽ chung nhóm vào khổ gi y to. Vẽ nhóm như v y làm cho các
em r t hào hứng, trao đổi học h i các bạn cùng nhóm và uyết tâm thi đua v i các
nhóm khác. Trưng bày và nh n ét bài chéo nhóm sẽ làm cho các em kết uả của

mình v i của bạn và có hư ng ph n đ u. Kết uả thu được ở trong các bài vẽ nhóm
là các phong cách vẽ khác nhau kết hợp thành bố cục r t ngộ nghĩnh. Học sinh được
học hói thêm cách tạo hình m i ngay t bạn học.

Học sinh l p 4C thực hành vẽ tranh theo nhóm đề tài
Để đạt được kết uả cao cho tiết học thì khâu thực hành tôi đã ch u khó uan
sát, uốn nắn học sinh khi vẽ để có nh ng gợi ý sửa ch a k p thời, phát hiện ra được
nh ng học sinh yếu kém ho c nh ng học sinh còn lúng túng khi làm bài tìm ra biện
pháp giúp đỡ, kèm c p cho học sinh, uan tâm, gần gũi v i các em hơn, tạo nên một
không khí thoải mái cho tiết học mà không b gò bó, hơn n a tạo nên sự gắn bó thân
thiết gi a thầy và trò.
V y muốn nâng cao kỹ năng thực hành cho học sinh. Học sinh cần rèn luyện
thường
uyên kỹ năng vẽ hình. Thực hành theo t ng bư c, hình vẽ và bố cục thoải mái đúng
nội dung đề tài. Thể hiện hết mình, giao lưu trao đổi học h i thêm ở bạn trong các bài
tổ chức học nhóm. ởi trong uá trình thảo lu n, học sinh cũng tìm tòi hình thành kỹ
Phạm Thị Lựu

23

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

năng, kỹ ảo v n động. Phát huy tính tích cực chủ động của mỗi cá nhân. L p học
sôi nổi hứng thú, nắm v ng nội dung bài học, học sinh tự tin làm bài bộc lộ phong
cách cá nhân của mình ua bài vẽ.
T ểu k t: Trên đây là nh ng biện pháp và cách thực hiện mà bản thân tôi đã áp
dụng vào t ng tiết dạy. Qua thời gian v n dụng nh ng kinh nghiệm trên cho phân

môn vẽ tranh, tôi th y các em có nhiều tiến bộ rõ rệt, vẽ hình tốt và tự tin hơn. ố
cục hợp lý rõ nội dung đề tài. Cách tạo dáng các hình ảnh con người, con v t đơn
giản và nhẹ nhàng hơn r t nhiều, rèn và nâng cao khả năng thực hành cho học sinh.
Các em th y thích thú đam mê khi vẽ. Màu sắc đa dạng và phong phú hơn, cách phối
màu m i lạ giúp các em hào hứng, hăng say khám pha chiếm lĩnh tri thức m i. Ch t
lượng của phân môn vẽ tranh ở các khối l p tiến bộ rõ rệt.
-----------------********------------------G o n dạy thự ngh ệm
Mĩ thuật lớ 4
Bài 3: Vẽ tranh
ĐỀ TÀI CÁC CON VẬT QUEN THUỘC
I Mụ t êu
- Hiểu hình dáng, đ c điểm màu sắc của một số con v t uen thuộc.
- iết cách vẽ con v t.
* Học sinh khá gi i

iết sắp ếp hình vẽ cân đối, biết chọn màu, vẽ màu phù hợp.

- Vẽ được một vài con v t theo ý thích.
- Thêm yêu uý con v t.
II Chuẩn ị
Giáo viên: - Một số tranh ảnh về các con v t khác nhau.
- Hình gợi ý cách vẽ.
- Màu bột, keo, sáp màu.
- ài của học sinh năm trư c.
Học sinh - Tranh ảnh về con v t.
- Sách giáo khoa, vở vẽ.
- Tẩy, chì, màu, keo, bút lông ho c tăm bông.
Phạm Thị Lựu

24

Trường Tiểu học Trần Cao


Kinh nghiệm rèn luyện và nâng cao kỹ năng vẽ tranh đề tài cho học sinh Tiểu học

III Hoạt động dạy- họ
Hoạt động khở động(2 phút)
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

- ạn nào nêu cho cô biết giờ trư c các - ài 2 Vẽ hoa , lá
em học bài gì?
- Các em hãy mở bài trư c và trưng
bày đồ dùng lên bàn. Các bạn cùng bàn
hãy kiểm tra giúp cô em bạn mình đã

- Học sinh thực hiện theo lệnh của giáo
viên

làm bài và mang đầy đủ đồ dùng chưa.
- Giáo viên nh n ét tinh thàn làm bài
và chuẩn b đồ dùng của l p.
- Trư c khi vào bài m i, cô muốn l p
mình cùng hát vang một bài hát về các

- Học sinh lắng nghe.

con v t đã học nhé. Giáo viên bắt nh p.

- Trong lời bài hát đã nhắc đến tên
nh ng con v t gì?

- Học sinh hát.

- Em th y các con v t này có

uen

thuộc v i chúng ta không?
- Nh ng con v t

uen thuộc đều là

nh ng con v t có ích, đáng yêu. Chúng -Gà, mèo chó, lợn, v t, chim.
có ích lợi thế nào và đáng yêu ra sao,
cô cùng các bạn cùng tìm hiểu ua hoạt
động 1 Tìm, chọn nội dung đề tài.
Hoạt động 1: Tìm họn nộ dung đề t

(5 phút)

- Đầu tiên cô muốn l p mình cùng - Đọc thầm và uan sát hình ảnh trong
uan sát nh ng hình ảnh và đọc thầm sách giáo khoa.
thông tin trong sách giáo khoa.
- ây giờ mời các em cùng uan sát, cô - Học sinh uan sát, thảo lu n nhóm, cử
có một số hình ảnh về các con v t uen trưởng nhóm và thư kí nghi ý kiến của
thuộc.
Phạm Thị Lựu

nhóm.
25

Trường Tiểu học Trần Cao