tiểu luận cao học Đào tạo cán bộ quản lí báo chí truyền thông trong bối cảnh toàn cầu hóa

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN
------a&b-----

TIỂU LUẬN
QUẢN LÍ BÁO CHÍ - TRUYỀN THƠNG

ĐÀO TẠO CÁN BỘ QUẢN LÍ BÁO CHÍ - TRUYỀN THƠNG
TRONG BỐI CẢNH TỒN CẦU HĨA


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

Hà Nội - 2014

2


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

MỞ ĐẦU
Hệ thống báo chí nước nhà ngày càng thể hiện vai trị, vị thế và sức
mạnh xã hội của mình trong việc góp phần xây dựng, và bảo vệ thiết chế
chính trị, chế độ xã hội; trong việc tham gia giải quyết các vấn đề kinh tế - xã
hội, giáo dục và phát triển văn hóa, nhân cách, lối sống… Vai trị của báo chí
ngày càng thể hiện rõ nét trong việc khơi nguồn và phản ánh, định hướng và
điều hòa dư luận xã hội, góp phần tạo sự đồng thuận xã hội, bình ổn đời sống
tinh thần của nhân dân.
Cùng với sự phát triển vượt bậc của nền báo chí cách mạng Việt Nam
kể từ khi ra đời (21/6/1925) đến nay, đội ngũ cán bộ lãnh đạo báo chí nước ta
ngày càng trưởng thành và lớn mạnh về mọi phương diện, nhất là về trình độ

chun mơn nghiệp vụ và sự năng động, nhạy bén trước thời cuộc. Và cần
khẳng định, trong những thành tựu to lớn mà báo chí giành được trong sự
nghiệp cách mạng của đất nước, có đóng góp đáng kể của đội ngũ cán bộ lãnh
đạo, quản lý thuộc lĩnh vực quan trọng này.
Tồn cầu hóa đang thâm nhập vào sâu trong mọi hoạt động chính trị kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia. Ở đó lĩnh vực nào cũng cần có những biến
đổi để thích nghi và phát triển trước yêu cầu mới. Báo chí Việt Nam đã có
những phát triển vượt bậc về số lượng và chất lượng. Internet bùng nổ và lan
rộng cùng sự ra đời và phát triển mạnh mẽ của báo mạng điện tử đã thay đổi
diện mạo của cả làng báo, thay đổi và tác động mạnh mẽ đến phương thức
đưa tin, và tiếp nhận thông tin. Ngày nay, công chúng không chỉ bị động tiếp
nhận thông tin từ các phương tiện truyền thông, mà họ chủ động truy cập
internet, thu thập thông tin từ vô vàn các trang web thơng tin có sẵn trên
mạng. Các blogger, facebooker cũng đang tham gia tích cực vào mơi trường
báo chí, nhiều nơi hình thành xu hướng báo chí cơng dân rõ nét. Ở Việt Nam,
báo chí được đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng. Vấn đề quản lý các trang thông
tin, các blog cá nhân những năm gần đây chưa khi nào bớt nóng.
3


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

Với thái độ khách quan và không định kiến, chúng ta thấy rằng công
tác lãnh đạo, quản lý lĩnh vực này còn nhiều vấn đề cần được quan tâm, giải
quyết. Đó là cịn có những biểu hiện non kém về chuyên môn nghiệp vụ, bản
lĩnh chính trị; tinh thần trách nhiệm chưa tương xứng với cương vụ đảm
nhiệm, v.v.. Hậu quả là hoạt động của một số phóng viên, biên tập viên có
lúc, có nơi chưa thật sư bám sát tơn chỉ, mục đích, thậm chí vi phạm Luật Báo
chí, Luật Xuất bản, mắc sai phạm về quan điểm, đường lối, coi nhẹ chức năng
chính trị, tư tưởng của báo chí-truyền thơng cách mạng.
Những khuyết điểm, hạn chế nói trên do nhiều nguyên nhân, song

nguyên nhân trực tiếp và có lẽ cũng là căn bản nhất, như Thông báo Kết luận
số 162-TB/TW ngày 01 tháng 12 năm 2004 của Bộ Chính trị về một số biện
pháp tăng cường quản lý báo chí trong tình hình hiện nay đã chỉ rõ, là: “Cán
bộ lãnh đạo một số cơ quan báo chí chưa được đào tạo, bồi dưỡng đầy đủ về
chính trị và nghiệp vụ quản lý, khả năng và trình độ lãnh đạo chưa tương
xứng với trách nhiệm được giao”.
Nghiên cứu để định hướng, xác định phương pháp, thu thập kinh
nghiệm trong công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý báo chí là
một yêu cầu cấp thiết hiện nay.

4


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

CHƯƠNG I
TỔNG QUAN VỀ LAO ĐỘNG QUẢN LÝ BÁO CHÍ
Lao động tổ chức, quản lý là lao động của một số ít người đảm nhận tổ
chức quản lý cơ quan báo chí, ngành báo chí, tức là quản lý vi mơ và quản lý
vĩ mơ. Lao động này tuy có nhiều cấp độ khác nhau nhưng ở cấp độ nào cũng
vậy, chủ thể của nó phải có những kiến thức và phẩm chất đặc thù, như bản
lĩnh chính trị và lịng trung thành tuyệt đối với Đảng, với chế độ - tính kiên
định mục tiêu và độ linh hoạt trong giao tiếp ứng xử…; năng lực tổ chức,
quản lý và chỉ huy; năng lực tham mưu; tư vấn về tư tưởng văn hóa. Lao động
lãnh đạo, quản lý báo chí địi hỏi tính tập thể cao, tính kỷ luật chặt chẽ, có tầm
bao qt rộng và sự am tường nghề nghiệp để vừa có thể thực hiện ý đồ tuyên
truyền, vừa thỏa mãn nhu cầu thông tin đa dạng của công chúng.
Tổ chức quản lý ở cấp vi mô là đảm bảo cho sản phẩm báo chí được
tn thủ theo đúng tơn chỉ mục đích, khuynh hướng chính trị đã xác định,
hướng mạnh vào nhóm cơng chúng, đối tượng để lơi kéo và tập hợp, thuyết

phục và tổ chức đông đảo công chúng, dư luận xã hội tham gia giải quyết các
vấn đề kinh tế xã hội đang đặt ra. Người đứng đầu cơ quan báo chí chịu trách
nhiệm lãnh đạo và quản lý cơ quan báo chí về mọi mặt, bảo đảm thực hiện
đúng tơn chỉ mục đích, chịu trách nhiệm trước thủ trưởng cơ quan chủ quản,
trước pháp luật và dư luận xã hội về mọi hoạt động của cơ quan báo chí do
mình phụ trách.
Hoạt động lao động này cần giải quyết hai loại quan hệ sau đây:
Thứ nhất, thiết lập, củng cố và mở rộng các quan hệ đối ngoại (với cấp
trên, với cơ quan tổ chức đồng cấp, với cơng chúng…) bảo đảm cho cơ quan
báo chí nhanh chóng xác lập, củng cố và nâng cao vai trò, vị thế xã
hội của mình.
Thứ hai, quan hệ đối nội - thiết lập, duy trì các đầu mối tổ chức các bộ
phận công việc đảm bảo phát huy tối đa năng lực của tập thể tòa soạn cơ quan
5


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

báo chí. Trên thực tế, vai trị và vị trí của cơ quan báo chí phụ thuộc vào uy tín
và năng lực nghề nghiệp của tổng biên tập và ban biên tập; mặt khác, sản phẩm
báo chí thể hiện rõ diện mạo văn hóa, nhân cách và phẩm chất nghề nghiệp của
người đứng đầu cơ quan báo chí. Trong kinh tế thị trường, tổ chức quản lý cơ
quan báo chí cịn bao gồm lao động quản trị doanh nghiệp, lo cân đối thu chi.
Tính chất và mức độ quản trị doanh nghiệp phụ thuộc vào tính chất, phương thức
hoạt động và loại hình cơ quan báo chí.
Ở cấp vĩ mơ, lao động tổ chức quản lý bao gồm việc tham gia xây dựng,
ban hành hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, tham gia hình thành mơi trường
pháp lý bảo đảm cho nền báo chí hoạt động nhịp nhàng, hiệu quả phục vụ mục
đích chính trị và sự phát triển kinh tế xã hội bền vững. Đối với nước ta, nội dung
quản lý vĩ mô bao gồm lãnh đạo, định hướng tư tưởng và quản lý nhà nước.

Cán bộ quản lý báo chí có ý nghĩa quyết định trực tiếp đến năng lực và hiệu
quả tác động của báo chí; đóng vai trị như là bộ khung mà ở đó mọi hoạt động thu
thập, xử lý và chuyển tải thơng tin báo chí diễn ra. Một sản phẩm báo chí hay,
trước hết cần một đội ngũ phóng viên giỏi; nhưng đã có đội ngũ phóng viên giỏi
chưa chắc sẽ có sản phẩm báo chí hay. Điều đó phụ thuộc vào cán bộ quản lý tịa
soạn báo chí. Mặt khác, trong q trình nâng cao tính chuyên nghiệp của báo chí
nước ta, tính chuyên nghiệp ấy còn phải thể hiện ở tất cả các khâu, các loại hình
lao động báo chí, trong đó lao động quản lý báo chí có vai trị then chốt.
Cán bộ quản lý tịa soạn báo chí, khơng những là hạt nhân đoàn kết tập
hợp lực lượng, biết tổ chức và phát huy nguồn lực lao động trong và ngồi tịa
soạn, có năng lực xử lý tình huống báo chí - tình huống có tính đặc thù và sức
tác động lan tỏa không chỉ trong nước, trong khu vực; trong điều kiện kinh tế thị
trường, còn cần phải biết quản trị cơ quan báo chí vừa như một doanh nghiệp,
vừa như một cơ quan tư tưởng - văn hóa - truyền thông.

6


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

CHƯƠNG II
QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG ĐỐI VỚI CÔNG TÁC ĐÀO TẠO
CÁN BỘ QUẢN LÝ BÁO CHÍ
1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề đào tạo cán bộ quản lý báo chí
Tư tưởng Hồ Chí Minh là tài sản vơ cùng q giá đối với cách mạng
Việt Nam, dân tộc Việt Nam. Ở Hồ Chí Minh, vấn đề đào tạo, bồi dưỡng cán
bộ cách mạng chiếm vị trí quan trọng vào loại bậc nhất trong q trình hoạt
động của Người. Hồ Chí Minh khẳng định rằng “Báo chí cũng là một mặt
trận, cán bộ báo chí là chiến sĩ xung kích trên mặt trận ấy; cây bút, trang giấy
là vũ khí sắc bén của họ”. Điều đó cho thấy Người quan niệm mọi việc hay

dở, thành bại của báo chí, trước hết là do người làm báo quyết định, trong đó,
vai trị của đội ngũ lãnh đạo quản lý báo chí là đặc biệt quan trọng.
Đối với cán bộ lãnh đạo quản lý báo chí cách mạng nước ta, trong tư
tưởng Hồ Chí Minh, nổi lên ba điểm nhấn chủ yếu sau đây:
Một là, cán bộ lãnh đạo, quản lý báo chí phải là người có lập trường,
quan điểm chính trị vững vàng. Muốn vậy, cán bộ lãnh đạo, quản lý báo chí
phải có đạo đức cách mạng, có lịng nhân ái, suốt đời phấn đấu cho sự nghiệp
cách mạng của tổ quốc. Cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư; trung với
Đảng, hiếu với dân… Đây chính là vấn đề “gốc”, là điều kiện tiên quyết đối
với cán bộ lãnh đạo, quản lý báo chí trong tất cả các thời kỳ cách mạng.
Những phẩm chất trên đây trong tư tưởng Hồ Chí Minh áp dụng cả ở tầm vĩ
mô - nghĩa là cho tất cả các cán bộ quản lý, tuy nhiên ở tầm vi mơ, nó có hiệu
quả nhất định đối với cơng tác lãnh đạo quản lý báo chí.
Hai là, cán bộ lãnh đạo, quản lý báo chí phải là người am hiểu chun
mơn, nghiệp vụ báo chí.
Ba là, cán bộ lãnh đạo, quản lý báo chí phải là người thấu hiểu được
hoàn cảnh, đặc điểm của con người và lĩnh vực mình phụ trách.

7


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

Theo tư tưởng Hồ Chí Minh, cơng tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán
bộ lãnh đạo quản lý báo chí, xuất bản cần quan tấm tới một số nội dung sau:
1.1. Phải xác định đúng mục đích cơng tác đào tạo, bồi dưỡng đội
ngũ cán bộ lãnh đạo quản lý báo chí, xuất bản để xây dựng chương trình.
Cũng như cơng tác đào tạo nói chung, cơng tác đào tạo, bồi dưỡng cán
bộ lãnh đạo, quản lý cán bộ báo chí, xuất bản nói riêng, cần phải xác định
được mục tiêu, chương trình, kế hoạch, nội dung và phương thức đào tạo cho

phù hợp. Trong đó, việc xác định đúng mục tiêu đào tạo có vai trị quyết định.
Thời đại nào có con người nấy. Công tác đào tạo phải phục vụ trực tiếp
việc tạo ra mẫu người mà thời đại cần. Trong các xã hội trước đây, với bản
chất bóc lột, nơ dịch con người, các giai cấp thống trị chỉ chăm lo đào tạo ra
những con người nơ lệ. Chủ tích Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Mục đích của giáo
dục nô lệ của thực dân phong kiến chỉ đào tạo ra những trí thức nơ lệ để hầu
hạ chúng”. Trong chế độ ta, chế độ do nhân dân làm chủ, bản chất của sự
nghiệp giáo dục đào tạo đã thay đổi. Mục tiêu của nó là đào tạo ra những chủ
nhân tương lai của nước nhà. “Trường học của ta là trường học của chế độ
dân chủ nhân dân nhằm mục đích đào tạo những cơng dân và những cán bộ
tốt, những người chủ tương lai tốt của nước nhà”. Người chủ tương lai của
nước nhà, theo Hồ Chí Minh, đó là con người xã hội chủ nghĩa. Con người
được hình thành và phát triển trong quá trình cải tạo và xây dựng chủ nghĩa
xã hội. Tư tưởng xã hội chủ nghĩa, theo Người, “nói tóm lại là phải biết đặc
lợi ích chung của cả nước lên trên lợi ích của cá nhân mình”, Tư tưởng xã hội
chủ nghĩa cũng đòi hỏi phải gột sạch tư tưởng cá nhân chủ nghĩa. Tư tưởng,
đạo đức xã hội chủ nghĩa đòi hỏi người cán bộ phải trung với nước, hiếu với
dân; yêu thương con người, sống có tình có nghĩa; phải cần, kiệm, kiêm,
chính, chí cơng vơ tư; có tinh thần quốc tế trong sáng. Muốn có tư tưởng như
vậy, người cán bộ trước hết phải chịu khó học tập. Học để yêu tổ quốc, yêu
nhân dân, yêu lao động, yêu khoa học, yêu đạo đức, “học để phụng sự tổ
quốc, phụng sự nhân dân làm cho dân giàu, nước mạnh tức là để làm trọn
nhiệm vụ người làm chủ nước nhà”.
8


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

Lần về thăm trường Nguyễn Ái Quốc Trung ương, nay là Học viện
Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh, tháng 9 năm 1949, Bác đã ghi

vào sổ vàng truyền thống và ân cần căn dặn những học viện của trường:
“Học để làm việc
Làm người
Làm cán bộ
Học để phục sự đoàn thể, giai cấp và nhân dân, tổ quốc và nhân loại.
Muốn đạt được mục đích thì phải cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư”.
Với đặc thù của cơng tác tư tưởng, trong đó có cơng tác báo chí và xuất
bản, việc đào tạo đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý càng cần phải đào tạo ra
những con người lãnh đạo, quản lý ưu tú trên lĩnh vực tư tưởng của Đảng.
Muốn vậy, việc xây dựng chương trình nhất thiết phải xuất phát từ mục tiêu
đào tạo, mà mục tiêu phải được thể hiện trên cả ba phương diện: kiến thức, kỹ
năng và thái đội. Điều này quy định việc xây dựng và hồn thienj chương
trình đào tạo, bồi dưỡng cần thiết phải có ý kiến đóng góp của các nhà lãnh
đạo, quản lý báo chí, xuất bản.
1.2. Nội dung đào tạo cán bộ phải toàn diện, song phải thực hiện
khẩu hiệu làm việc gì, học việc ấy.
Theo Hồ Chí Minh, các cơ quan lãnh đạo của mỗi môn phải gom góp
tài liệu, sắp xếp cách dạy và học, kiểm tra kết quả, sao cho cán bộ trong mơn
mình dần dần đi đến thạo việc. Từ sự chỉ dẫn đó đặt ra yêu cầu xây dựng
chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo quản lý báo chí, xuất bản
phải thiết thực, phù hợp.
Về nội dung đào tạo, Hồ Chí Minh đặt biệt nhấn mạnh tới một số vấn
đề như sau:
Thứ nhất, giáo dục lý tưởng, đạo đức cách mạng.
Với Hồ Chí Minh, việc giáo dục những tri thức tổng hợp cho cán bộ,
đặc biệt là cán bộ lãnh đạo quan trọng, song trước hết là phải giáo dúc lý
tưởng xã hội chủ nghĩa. Con người sống phải có lý tưởng, khơng có lý tưởng
9

Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

và thiếu hiểu biết thì sẽ khơng có niềm tin và do đó sẽ khơng có hành động tự
giác. Thiếu niềm tin xã hội chủ nghĩa thì khơng thể xây dựng thành cơng chủ
nghĩa ã hội. Vì vậy, cán bộ, đặc biệt là cán bộ lãnh đạo, quản lý phải được
giáo dục lý tưởng: “Để làm cho tất cả cán bộ, đảng viên xứng đáng là những
chiến sĩ cách mạng, Đảng ta phải ra sức tăng cường giáo dục toàn Đảng về lý
tưởng xã hội chủ nghĩa, về đường lối, chính sách của Đảng, về nhiệm vụ đạo
đức của đảng viên”.
Ngay từ năm 1923, sau khi đến với chủ nghĩa Mác - Lênin và trở thành
người cộng sản, trong bức thư gửi các bạn hoạt động ở Pháp, Hồ Chí Minh
viết: “Đối với tơi, câu trả lời đã rõ ràng: trở về nước, đi vào quần chúng,
thức tỉnh họ, tổ chức họ, đoàn kết họ, bồi dưỡng họ, đưa họ ra đấu tranh
giành tự do độc lập”. Với Người, lý tưởng cách mạng đã được xác định: Độc
lập cho tổ quốc, tự do cho dân tộc, hạnh phúc cho đồng bào: “Tơi chỉ có một
sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc
lập, dân tộc ta được hồn tồn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai
cũng được học hành”.
Ngày nay, nội dung về lý tưởng mà công tác giáo dục, đào tạo cán bộ
phải hướng tới trang bị cho cán bộ là: độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; là
thực hiện trọn vẹn ham muốn cuối cùng của Bác trước lúc người đi xa: toàn
Đảng, toàn quân, toàn dân ta đoàn kết, phấn đấu xây dựng một nước Việt
Nam hịa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh góp phần xứng
đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới.
Thứ hai, giáo dục lý luận chính trị.
Xuất phát từ vị trí vai trị của lý luận chính trị “khơng có lý luận cách
mạng thì khơng có phong trào cách mạng”; “Lý luận như kim chỉ nam, nó chỉ
phương hướng cho chúng ta trong cơng việc thực tế.
Khơng có lỹ luận thì lúng túng như nhắm mắt mà đi…
Có kinh nghiệm mà khơng có lý luận, cũng như một mắt sáng, một mắt

mờ”.
10


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

Bởi vậy, theo Hồ Chí Minh, bất kỳ ở hồn cảnh nào, cán bộ, nòng cốt
là cán bộ lãnh đạo, quản lý cần phải ra sức học tập để nâng cao trình độ lý
luận chính trị. Có giác ngộ về lý luận chính trị, cán bộ mới củng cố được đạo
đức cách mạng, giữ vững lập trường, nâng cao sự hiểu biết về trình độ chính
trị, mới làm tốt được cơng tác Đảng giao phó cho mình”.
Thứ ba, giáo dục nội dung chun mơn, nghiệp vụ về báo chí, xuất bản
đồng thời với việc giáo dục, bồi dưỡng nội dung về lãnh đạo, quản lý.
Thực tế hiện nay, cũng có những cơ quan báo chí mà người đứng đầu
trưởng thành từ phong trào, chưa được đào tạo căn bản về nghiệp vụ báo chí,
thậm chí cả về nội dung, kỹ năng lãnh đạo quản lý, đặc biệt về kỹ năng lãnh
đạo, quản lý trong thời kỳ đổi mới, hội nhập.
1.3. Phải đổi mới phương thức đào tạo, bồi dưỡng theo hướng học đi
đôi với hành.
Theo Hồ Chí Minh, có nhiều phương thức đào tạo cán bộ; kết hợp đào
tạo chính quy với đào tạo khơng chính quy; kết hợp học tập trung với tự học:
“có trường học thì càng tốt. Khơng có trường cũng phải tự mình tìm cách mà
tự học, vừa học vừa làm”. Học là công việc suốt đời, theo Người phải thực
hiện lời dạy của Lênin, học, học nữa, học mãi. Học phải đi đôi với hành.
“Nghiên cứu mà không thực hành là nghiên cứu suông. Thực hành mà không
nghiên cứu thì hay bị mù quáng. Cần phải nghiên cứu kinh nghiệm là để góp
cho thực hành mới, lại đem thực hành mới để phát triển kinh nghiệm vũ, làm
cho nó đầy đủ, dồi dào thêm…”.
Học lý luận phải liên hệ với thực tế. “Thống nhất giữa lý luận và thực
tiễn là một nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin. Thực tiễn khơng có

lỹ luận hướng dẫn thì thành thực tiễn mù quáng. Lý luận mà không liên hệ với
thực tiễn là lý luận suông”.
Điều quan trọng trong giáo dục, học tập lý luận chủ nghĩa Mác-Lênin là
không phải học trên câu chữ mà là học tinh thần xử lí cơng việc.
Theo Hồ Chí Minh, học là cơng việc suốt đời. Học trong sách báo,
trong cơng tác và ngồi đời. “Xã hội phát triển không ngừng, tiến bộ cũng
phải không ngừng. Nếu hơm nay ngừng tiến bộ thì ngày mai thoái bộ.
11


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

Muốn tiến bộ mãi thì phải học tập. Học trong sách báo, học trong công
tác, học với anh em, học hỏi quần chúng. Học tập để phát triển ưu điểm, sửa
chữa khuyết điểm”.
Với công tác đào tạo cán bộ báo chí, xuất bản trong thời đại tồn cầu
hóa và thời đại cơng nghệ thơng tin, địi hỏi phải cập nhật, hồn thiện chương
trình, tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cần thiết phải cập nhật với chương trình tiên
tiến trên thế giới, đồng thời phải phù hợp với thực tiễn Việt Nam, đặc biệt là
về phương pháp dạy và học phải trên cơ sở phát huy được tối đa tính chủ
động, sáng tạo và sự tham gia tích cực, có hiệu quả của người đọc. Dạy học
theo phương pháp sáng tạo là cách thức tốt nhất, phù hợp nhất đối với công
tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, lãnh đạo, quản lý báo chí, xuất bản.
Tóm lại, mặc cho hồn cảnh đổi thay, song những chỉ dẫn của Chủ tịch
Hồ Chí Minh về đào tạo bồi dưỡng cán bộ nói chung, cán bộ lãnh đạo, quản
lý báo chí, xuất bản nói riêng vẫn nguyên giá trị.
Nhân loại đã bước sang thiên niên kỷ mới với bao thời cơ, song cũng
khơng ít thách thức; sự nghiệp cơng nghiệp hóa hiện đại hóa gắn với phát
triển kinh tế tri thức đã và đang đặc ra yêu cầu mới cho công tác đào tạo, bồi
dưỡng đội ngũ cán bộ. Tư tưởng Hồ Chí Minh về cơng tác đào tạo, bồi dưỡng

cán bộ nói chung, cán bộ lãnh đạo, quản lý báo chí, xuất bản nói riêng vẫn là
kim chỉ nam soi đường cho công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của Đảng và
Nước ta nói chung, để đội ngũ cán bộ luôn xứng đáng là lương tâm, trí tuệ và
danh dự, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vẹ Tổ quốc Việt
Nam xã hội chủ nghĩa.
2. Đảng lãnh đạo công tác quản lý và đào tạo cán bộ quản lý báo
chí theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 5 khóa X
Đào tạo cán bộ quản lý báo chí, theo tinh thần Nghị quyết Trung ương
5 khóa X, cần quán triệt những quan điểm cơ bản sau đây:
Thứ nhất, công tác báo chí là một bộ phận cấu thành hữu cơ trong bộ
máy hoạt động của Đảng ta. Báo chí là cơng cụ xung kích trên mặt trận tư
12


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

tưởng, lý luận và văn hóa. Báo chí có vai trị quan trọng đối với công tác tư
tưởng, lý luận và tổ chức. Quan điểm này đã được thể hiện xuyên suốt trong
hoạt động của Mác-Ănghen, Lê-nin và Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng như trong
lịch sử đấu tranh cách mạng của Đảng ta. Báo chí là bộ phận hữu cơ và đặt
dưới sự lãnh đạo toàn diện và trực tiếp của Đảng.
Thứ hai, báo chí phải góp phần tích cực vào tun truyền lý luận MácLênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối, quan điểm, chính sách của Đảng
và pháp luật của Nhà nước. Báo chí phảo góp phần tích cực xây dựng lý
tưởng xã hội vù mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, xã hội cơng bằng, dân chủ,
văn minh”, góp phần ổn định chính trị tư tưởng, bình ổn đời sống tinh thần để
huy động nguồn lực phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Xây dựng lý tưởng xã hội, tuyên truyền tư tưởng của Đảng là một cơng việc
lâu dài, khó khăn, phức tạp, nhất là trong tình hình hiện nay, cho nên địi hỏi
phải kiên trì, sự nhiệt thành, trung thành và tính chuyên nghiệp cao.
Thứ ba, báo chí là tiếng nói của Đảng, Nhà nước, của tổ chức chính trị xã hội và là diễn đàn của nhân dân, đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng, sự

quản lý của Nhà nước và hoạt động trong khn khổ pháp luật; phải bảo đảm
tính tư tưởng, tính khách quan, chân thật, tính nhân dân, tính chiến đấu, tính
nhân văn và tính đa dạng của hoạt động báo chí. Báo chí của ta là cơ quan của
Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp đặt dưới sự lãnh
đạo toàn diện, triệt để của Đảng và quản lý thống nhất của Nhà nước.
Khác với các nước phương Tây, Đảng ta công khai tuyên bố tính đảng
trong hoạt động báo chí và yêu cầu báo chí phải bảo đảm tuân thủ nguyên tắc
này một cách nghiêm ngặt. Tính đảng là nguyên tắc cơ bản hàng đầu và là
nguyên tắc quan trọng nhất của báo chí nước ta. Tính đảng của báo chí phải
trở thành kỷ luật thơng tin báo chí và bổn phận trách nhiệm chính trị, trách
nhiệm xã hội và đạo đức của nhà báo.
Thứ tư, Đảng lãnh đạo báo chí bằng việc địn hướng chính trị, bằng và
thơng qua nhà nước, thông qua công tác tổ chức - cán bộ, thông qua giám sát,
13


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

kiểm tra hoạt động thường xuyên trong thực tiễn. Quản lý nhà nước về báo
chí cịn bằng sức mạnh của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Đó là hệ thống tổ chức Đảng, một máy công quyền, các tổ chức chính trị - xã
hội - nghề nghiệp và đơng đảo công chúng xã hội, nhân dân và dư luận xã hội
được định hướng tích cực.
Thứ năm, cơng tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý báo chí cho hệ
thống chính trị là cơng việc cơ bản và quan trọng bậc nhất của Đảng. Đảng
cần phải chăm lo chu đáo, lãnh đạo thống nhất và chặt chẽ công tác này. Bởi
vì cơng tác cán bộ là một trong những cơ sở, yếu tố cơ bản nhất bảo đảm lãnh
đạo toàn diện, triệt để và hiệu quả cơng tác báo chí nói chung, cơng tác tư
tưởng văn hóa nói riêng trong tình hình và điều kiện mới. Đào tạo và bồi
dưỡng cán bộ phải gắn với quy hoạch, bố trí, đề bạt và sử dụng.

14


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

CHƯƠNG III
GIẢI PHÁP ĐÀO TẠO CÁN BỘ LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ BÁO CHÍ
THỜI ĐẠI TỒN CẦU HĨA
Tồn cầu hóa là q trình phổ biến những giá trị, hoạt động, mơ hình
trên phạm vi tồn cầu. Tồn cầu hóa cho phép con người, hàng hóa, thơng tin
và các dịng vốn lưu chuyển xun biên giới quốc gia với một quy mô chưa
từng thấy. Điều này làm thay đổi vị trí, vai trị của từng con người, tổ chức,
của quốc gia và toàn bộ hệ thống thế giới.
Trong việc thúc đẩy q trình tồn cầu hóa, báo chí đóng vai trị quan
trọng. Có thể nói đó chính là cơng cụ thực hiện tồn cầu hóa. Với sự hỗ trợ
của kỹ thuật và công nghệ, đặc biệt là truyền hình kỹ thuật số, truyền hình vệ
tinh, truyền hình cáp và mạng internet tồn cầu, báo chí có tác động và tầm
ảnh hưởng hơn hẳn trước đây. Phạm vi ảnh hưởng, đối tượng tác động của
báo chí khơng chỉ giới hạn trong phạm vi một địa phương, một đất nước mà
để vượt ra biên giới của quốc gia, vươn ra khu vực và thế giới.
Sau các loại hình báo viết, phát thanh, truyền hình, internet đã tạo loại
hình thứ tư của báo chí, đó là báo mạng. Tốc độ và nguồn tin phong phú của
Internet dẫn đến việc đưa tin siêu nhanh so với các loại hình báo chí khác,
nhưng đó cũng có thể là những thức đối với tiêu chuyển đạo đức nghề nghiệp
mà chúng ta đang áp dụng đối với báo chí truyền thống. Internet đã cung cấp
cho các nhà báo một công cụ mới trong truyền thông và nghiên cứu. Hàng
ngày, internet đưa lượng thông tin nhiều gấp hàng nghìn lần so với báo chí.
Thơng tin được chuyển qua mạng thư điện tử, tin nhắn, qua các danh sách thư
điện tử của các tổ chức phục vụ chuyên ngành, thảo luận nhóm hoặc các trang

web tư nhân. Như vậy, vai trò “người gác cổng” của các cơ quan truyền thông
đại chúng đã bị thay đổi. Họ đã khơng cịn thế lực đặc quyền của việc xuất
bản tin tức nữa.

15


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

Trong bối cảnh nhiều người có thể sử dụng mạng internet để quảng bá
cho chính họ, hoặc truyền báo những thơng tin sai lệch, do áp lực cơng việc
cần pahri có thơng tin và đưa thông tin nhanh, nhà báo rất dễ mắc phải những
sai lầm là đưa lại những thông tin sau lầm đó mà khơng có kiểm chứng. Vơ
hình trung, cơ quan báo chí chính thống đã trở thành nơi phát ngơn cho thông
tin sai lệch tạo ra sự hoang mang trong dư luận xã hội. Vai trị của báo chí có
tác dụng to lớn, thể hiện trước hết ở chỗ nó thể hiện tiếng nói chính thống.
Người lãnh đạo, quản lý báo chí trong thời kỳ cơng nghệ internet phát triển
cần khơng chỉ giỏi quản lý nhân sự tịa báo mà cịn phải hiểu về cơng nghệ,
nắm chắc kỹ năng làm báo chuyên nghiệp, và đặc biệt cần có trách nhiệm sâu
sát cơng việc của phóng viên. Trách nhiệm của người lãnh đạo quản lý báo
chí bao gồm từ việc đưa ra phương hướng thực hiện bài vở đến việc nhận xét,
đánh giá bài hàng ngày cho phóng viên; phải làm tấm gương sáng khơng chỉ
về độ chun nghiệp, mà cịn phong cách sống của nhà báo cách mạng cho
toàn thể anh em trong tịa soạn.
Trong thế giới tồn cầu hóa, sức mạnh của báo chí vượt qua biên giới
của quốc gia và tác động, ảnh hưởng xuyên quốc gia. Báo chí có sức mạnh
chưa từng có trong thế giới ngày nay. Sức mạnh này tạo ra cho người sở hữu
một quyền lực to lớn. Tuy nhiên, quyền lực cũng làm nảy sinh một vấn đề
khác là lạm dụng quyền lực - một việc gay hậu quả khôn lường trong thế giới
tồn cầu hóa. Do vậy, để đảm bảo báo chí ln phát huy sức mạnh của mình

vì lợi ích chung, vì lợi ích của người dân, cần phải có biện pháp, cơ chế điều
khiển sức mạnh của báo chí.
Đối với cán bộ quản lý báo chí chúng ta trong bối cảnh tồn cầu hóa,
cần phải đáp ứng những u cầu cấp thiế sau đây:
Trước hết, mỗi cán bộ quản lý phải hiểu rõ và nắm vững tình hình
trong nước và quốc tế cũng như đường lối chủ trương, quan điểm chính sách
của Việt Nam về các vấn đề trong nước và quốc tế. Đây là yêu cầu chung đối
với tất cả các cán bộ làm việc trong lĩnh vực báo chí bởi đối tượng hướng tới
16


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

của báo chí hiện nay khơng chỉ cịn bó hẹp trong phạm vi một địa phương,
một quốc gia. Sự vững vàng về chính trị, đặc biệt là đường lối chính sách đối
ngoại Việt Nam và các nước, pháp luật quốc tế sẽ tạo cho họ khả năng xử lý
các tình huống phức tạp, nhạy cảm, tế nhị. Điều này cịn giúp họ có khả năng
chọn lọc, thẩm định tin tức và đưa ra các bài viết chuẩn xác, kịp thời.
Thứ hai, sự biến chuyển phức tạp, khơng ngừng của tình hình trong
nước và quốc tế địi hỏi mỗi cán bộ phải có tư duy nhanh nhậy và sắc bén,
phải nắm vững yêu cầu thông tin trong từng thời kì, đối với từng quốc gia và
tứng nhóm đối tượng. Vì vậy, phải thường xun cập nhật tình hình, nắm bắt
các xu hướng chính trị trên thế giới, nhất là các mối quan hẹ quốc tế mang
tính nhạy cảm.
Một yêu cầu lớn đối với cán bộ quản lý báo chí trong bối canh tồn cầu
hóa, nhất là cán bộ quản lý báo chí đối ngoại, là phải có khả năng dịch thuật
tốt, vốn ngoại ngữ giỏi, khả năng giao tiếp thành thạo. Bên cạnh đó, họ cần
phải được bổ sung liên tục các thuật ngữ mới, từ vựng mới để không bị lạc
hậu so với ngôn ngữ của các đối tượng tiếp nhận thông tin. Sự nhuần nhuyễn
trong sử dụng ngoại ngữ của các cán bộ quản lý sẽ giúp họ xử lý thông tin kịp

thời, chính xác và phù hợp với đối tượng hơn.
Từ thực tế đào tạo bồi dưỡng, có thể rút ra một số kinh nghiệm sau đây:
Một là, Đảng ta đã sớm quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ
quản lý báo chí, sự quan tâm ấy, đã được chỉ đạo sát sao và triển khai chặt
chẽ, cụ thể. Ngay từ khi nhà nước dân chủ nhân dân mới ra đời, chính quyền
cách mạng đang non trẻ và gặp vơ vàn khó khăn thiếu thốn, lại phải lo tổ chức
và dồn sức cho kháng chiến chống Pháp, nhưng Đảng và Chính phủ vẫn mở
lớp viết báo Huỳnh Thúc Kháng, khởi đầu đào tạo cán bộ báo chí cách mạng
chuyên nghiệp. Kinh nghiệm cho thấy, khi một quan điểm, chủ trương đúng
và cần cho thực tế cuộc sống, nếu được chỉ đạo nhất quán, khai triển thành
chính sách và cơ chế, có phân cơng trách nhiệm cụ thể thì chủ trương mới trở
thành hiện thực, mới giải quyết được vấn đề đang đặt ra.
17


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

Hai là, Học viện Báo chí và Tun truyền cũng đã có bề dày kinh
nghiệm và điều kiện tổ chức và đào tạo cán bộ báo chí, từ tổng biên tập đến
các chức danh chủ chốt trong tịa soạn báo chí, từ thiết kế chương trình đến
thực hiện nội dung kế hoạch giảng dạy trong và ngoài trường,… Đội ngũ
giảng viên (bao gồm giảng viên cơ hữu và khiêm chức) của Học viện không
chỉ là đơng đảo những cán bộ có học hàm, học vị, mà còn là những cán bộ
lãnh đạo quản lý chủ chốt của ngành, của cơ quan báo chí là nhiều nhà báo
giỏi, đầu ngành tâm huyết với nghề, với sự nghiệp báo chí của Đảng, Trong
gần 50 năm qua, giữa Học viện Báo chí và Tuyên truyền và các cơ quan báo
chí trong hệ thống báo chí cả nước đã có mối quan hệ gắn bó, thân thiết trên
cơ sở tin cậy và chia sẻ; có sự cộng tác trách nhiệm và hợp tác chặt chẽ. Ngày
nay, trong điều kiện mới, Học viện Báo chí và Tuyên truyền đã lớn mạnh về
mọi mặt, nhất là đội ngũ cán bộ giảng dạy, cơ sở vật chất - kỹ thuật và kinh

nghiệm tổ chức, quản lý đào tạo, có thể đảm trách mọi nhiệm vụ nghiên cứu,
đào tạo và bồi dưỡng cán bộ báo chí với các loại chương trình, đối tượng khác
nhau. Từ thực tế ấy, có thể khẳng định nơi đây là địa chỉ tin cậy, có đủ năng
lực đào tạo khơng chỉ đủ các trình độ trong hệ thống giáo dục quốc dân, mà
còn đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, quản lý báo chí trong mọi giai đoạn của cách
mạng của Đảng ta.
Thế nhưng trong nhiều năm qua, nhất là từ khi vận hành nền kinh tế
theo cơ chế thị trường, chúng ta chưa quan tâm đúng mức đến công tác đào
tạo, bồi dưỡng đối với cán bộ quản lý báo chí. Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung
ương đã có những chỉ thị cụ thể về vấn đề này (từ năm 2004), nhưng trong
thực tế chưa được triển khai thực hiện. Chủ trương vẫn đang dừng lại ở chủ
trương, do chưa biến thành chính sách, cơ chế trách nhiệm, chưa có sự phân
cơng, phân cấp với đại chỉ cụ thể để chủ trương ấy được bảo đảm thực hiện.
Học viện Báo chí và Tuyên truyền, vốn từ một cơ sở được đầu tư cho
việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ tuyên huấn và báo chí, trong những năm qua
không được đầu tư tiếp tục cho công tác này, nhà trường đã vươn lên đáp ứng
18


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực cho xã hội, chuyển dần sang đào tạo cơ bản
ban đầu - đào tạo cử nhân các chuyên ngành báo chí, xuất bản, tuyên truyền
và lý luận chính trị Mác Lênin.
Trong thực tế, cán bộ quản lý báo chí được lấy từ nhiều nguồn khác
nhau; từ những nhà báo có nghề, giỏi nghề đến những người chưa bao giờ làm
quen hay tiếp cận với nghề. Điểm chung nhất là hoạt động báo chí trong điều
kiện kinh tế thị trường, hầu hết những người làm quản lý báo chí chưa được
đào tọa, bồi dưỡng cung cấp kiến thức và chia sẻ kỹ năng, kinh nghiệm lãnh
đạo, quản lý một cách cơ bản, hệ thống. Những thành tựu của hoạt động báo

chí nói chung, của cơng tác quản lý nói riêng, chủ yếu do anh em tự tích lũy,
tự mày mị học tập trong thực tế cơng tác, tự trao dồi và tích lũy mà nên.
Chúng ta đã có văn bản quy phạm pháp luật, quy chế quy trình bổ
nhiệm, đề bạt cán bộ báo chí - nhất là tổng biên tập báo, giám đốc đài phát
thanh, truyền hình, nhưng không phải ở đâu và lúc nào cũng tuân thủ theo quy
định. Nhiều người trưởng thành từ hoạt động báo chí, từ lăn lộn với nghề, có
dun nợ với nghề, có năng lực và uy tín nên được phân cơng đảm trách cơng
việc lãnh đạo, quản lý; cũng có người đến với cơng tác quản lý báo chí do “cơ
may” hoặc tình thế luân chuyển. Thực tế đã trường hợp cơ quan báo chí đang
vận hành tốt, khi có giám đốc mới mọi cơng việc hành chính vận hành trơn
tru, nhưng sau vài ba năm thì chất lượng chương trình sụt giảm, mất dần cơng
chúng, giảm dần thị phần quảng cáo và khoản nợ nần ngày càng lớn. Bởi vù,
khái niệm năng lực là rất cụ thể, trong môi trường và điều kiện cụ thể của
hoạt động, chứ không phải chung chung trừu tượng.
Thực tế này do nhiều nguyên nhân, nhưng theo chúng tơi, ngun nhân
chính yếu nhất là thiếu sự lãnh đạo và chỉ đạo sát sao, cụ thể và nhất quán;
thiếu cơ chế, chính sách phù hợp, mặt khác, đó cũng là những bất cập của nhà
trường về tính chủ động trong kiến nghị đề xuất, trong việc tổ chức đào tạo,
bồi dưỡng đối với nhóm đối tượng cán bộ quản lý báo chí.

19


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

Q trình hội nhập vào WTO đã và đang đặt ra nhiều vấn đề cho hoạt
động tư tưởng văn hóa nói chung, đối với hoạt động báo chí nói riêng; mặt
khác, trong q trình ấy, vai trị của báo chí ngày càng gia tăng nhanh chóng
và nảy sinh khơng ít vấn đề, tiềm ẩn phức tạp, thậm chí nguy cơ. Trước tình
hình và u cầu mới, theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 5 khóa X, chúng

tơi đề xuất một số khun nghị sau đây:
Thứ nhất, trên cơ sở thống nhất và quán triệt những quan điểm trên
đây của Đảng, cần xúc tiến ngay và thường xuyên tiến hành công tác đào tạo,
bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý báo chí cho hệ thống báo chí cả nước ta,
nhất là báo chí chính trị - xã hội; coi đó là cơng tác trọng tâm, then chốt trong
việc tăng cường năng lực và hiệu quả cơng tác lãnh đạo, quản lý báo chí trong
thời ký hội nhập và tồn cầu hóa. Sau khi đã có đường lối và chủ trường
đúng, để đảm bảo nâng cao năng lực, hiệu quả lãnh đạo của Đảng đối với hoạt
động báo chí, vấn đề then chốt nhất là cơng tác cán bộ, trong đó đào tạo, bồi
dưỡng đánh giá cán bộ là tiền đề quan trọng nhất.
Thứ hai, qn triệt quan điểm của Đảng, cần có chính sách và cơ chế
đủ mạnh để thống nhất nỗ lực, tập trung huy động nguồn lực của hẹ thống
chính trị cho đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chủ chốt công tác tư tưởng văn hóa
nói chung, cán bộ quản lý báo chí nói riêng. Cần có phương thức và chương
trình đào tạo phù hợp và hiệu quả, cần có chính sách và cơ chế đặc thù, đồng
thời với việc đặt ra yêu cầu cao cho người đọc cũng như người dạy.
Thứ ba, cần khảo sát, nghiên cứu đánh giá thực tế tình hình và nhu cầu
đào tạo cán bộ quản lý báo chí trong cả nước; trong đó chú trọng cả cán bộ
quản lý nhà nước về báo chí cấp tỉnh, thành phố và cấp Trung ương, cán bộ
quản lý tòa soạn báo chí và dự nguồn, kế cận cho các chức danh trong bộ máy
lãnh đạo quản lý báo chí. Việc khảo sát, nghiên cứu này có thể phân loại được
cán bộ, chức danh cần được đào tạo bồi dưỡng và nhu cầu cung cấp kiến thức
kỹ năng cho mỗi loại. Từ tình hình thực tế, trên cơ sở quán triệt các quan
điểm và yêu cầu mục tiêu của Đảng, cần xác định mơ hình, phương thức và
20


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

chương trình đào tạo thích hợp, mục tiêu và tiêu chí đánh giá chất lượng đầu

ra, cũng như các điều kiện bảo đảm chất lượng trong q trình đào tạo.
Thứ tư, cần có sự chỉ đạo tập trung và nhất quán, quản lý thống nhất
và giao cho Học viện Báo chí và Tuyên truyền (Học viện Chính trị - Hành
chính quốc gia Hồ Chí Minh chủ trì phối hợp để có thể huy động nguồn lực
quốc gia cho công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý báo chí trong cả
nước. Sự quan tâm của Đảng cần gắn liền với sự chỉ đạo sát sao để biến chủ
trương thành chính sách và cơ chế vận hành trong thực tế, có phân cơng phân
cấp trách nhiệm, có kiểm tr và giám sát để chủ trương, chính sách và cơ chế
ấy được vận hành dạt kết quả như mong muốn.
Thứ năm, cần phải gắn công tác đào tạo, bồi dưỡng và đánh giá cán
bộ với chính sách và quy chế bố trí, bổ niệm, đề bạt và sử dụng cán bộ sau khi
được đào tạo một cách đúng đắn, nhất quán và hiệu quả.
Ở bất kỳ thời kỳ và bối cảnh nào, cán bộ luôn luôn là khâu cơ bản, then
chốt và là một trong những nguyên nhân cơ bản nhất quyết định mọi thắng
lợi. Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nói chung, cán bộ quản lý báo chí nói riêng là
cơng việc cần kíp nhưng rất khó khăn, phức tạp. Cơng việc đó là của cả hệ
thống chính trị mà trước hết là của Đảng và Nhà nước. Nếu được Trung ương
quan tâm chỉ đạo sát sao và nhất qn, nếu có chính sách và cơ chế thực tế đủ
mạnh, biết tổ chức huy động nguồn lực tổng hợp, kiên trì, sâu sát và cầu thị,
chắc chắn chúng ta sẽ hồn thành tốt cơng tác này, phục vụ đắc lực cho sự
nghiệp phát triển báo chí nói riêng, sự nghiệp cơng tác tư tưởng văn hóa và
phát truyển đất nước nói chung trong thời kỳ hội nhập, tồn cầu hóa theo quan
điểm, đường lối của Đảng ta và tư tưởng Hồ Chí Minh.

21


Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

KẾT LUẬN

85 năm qua, báo chí cách mạng Việt Nam đã đạt được những thành tựu
quan trọng. Cùng với sự phát triển về số lượng, chất lượng báo chí được nâng
lên đáng kể, và điều này, góp phần tích cực vào thành tựu chung của đất
nước. Một trong những nét nổi bật là báo chí đã phản ánh kịp thời cuộc đấu
tranh phịng, chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu và các tệ nạn xã hội,
chống “diễn biến hịa bình”, cũng tức là báo chí đã bắt mạch đúng tâm tư,
nguyện vọng của nhân dân. Có thể khẳng định rằng, khơng có sự nhiệt tâm,
trình độ nghiệp vụ và cả việc dám hy sinh của đội ngũ những người làm báo
thời gian qua, thì nhiều vụ việc tiêu cực không thể lôi ra ánh sáng; nhiều
gương người tốt việc tốt không được nhân dân biết đến, thì cũng khơng có
nhiều thành tựu của cách mạng như hơm nay.
Bên cạnh những ưu điểm, báo chí thời gian qua cũng còn nhiều yếu
kém. Đảng ta cùng đội ngũ những người làm báo và cả nhân dân - những
người khơng có nghiệp vụ báo chí - bằng những quan sát và tiếp cận khác
nhau, vẫn thấy rằng báo chí cịn những hạn chế mặt này, mặt khác. Là một bộ
phận của công tác tư tưởng, nhưng “một số cơ quan báo chí thiếu nhạy bén
chính trị, chưa làm tốt chức năng tư tưởng, văn hóa, có biểu hiện xa rời sự
lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, xa rời tơn chỉ, mục đích, thơng
tin khơng trung thực, thiếu chính xác, phản ánh nhiều về tệ nạn xã hội, ít
tun truyền về điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt, cổ vũ phong
trào thi đua yêu nước...”. Là cơ quan ngôn luận của Đảng, Nhà nước, của tổ
chức chính trị- xã hội và là diễn đàn của nhân dân, đặt dưới sự lãnh đạo trực
tiếp của Đảng, sự quản lý của Nhà nước và hoạt động trong khn khổ pháp
luật, báo chí phản ánh tâm tư nguyện vọng của nhân dân, biểu dương cái tốt,
cái đúng, cái đẹp, đấu tranh phòng chống cái ác, cái sai, cái xấu, góp phần tích
cực vào việc thúc đẩy phong trào cách mạng và xây dựng đời sống xã hội
ngày càng tiến bộ.
22

Đào tạo cán bộ quản lí báo chí - truyền thơng trong bối cảnh tồn cầu hóa

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Nguyễn Văn Dững , Báo chí truyền thơng hiện đại, NXB ĐH Quốc
gia, H., 2010
2. Nguyễn Văn Dững (chủ biên), Đỗ Thị Thu Hằng, Truyền thông - Lý
thuyết và kỹ năng cơ bản, NXB Lý luận chính trị, H.,2005
3. Nguyễn Văn Dững , “Đào tạo cán bộ lãnh đạo, quản lý báo chí: yêu
cầu thực tiễn và vấn đề đặt ra”, Kỷ yếu hội thảo khoa học quốc gia “Đào tạo,
bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý báo chí - xuất bản theo tư tưởng Hồ Chí
Minh”, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, 2009
4. Tạ Ngọc Tấn (Chủ biên), Cơ sở lý luận báo chí, NXB Lý luận chính
trị, Hà Nội. 2007
5. Tạ Ngọc Tấn, Hồ Chí Minh về vấn đề báo chí, Hà Nội. 1995

23


MỤC LỤC