BDTX

Trờng THCS le quý đôn tự học tự bồi dỡng chu kì 3
Ngày 5 tháng 9 năm 2007
Bài 10 Sử dụng thiết bị dạy học sinh học THCS
I.Mục tiêu:
1.Về kiến thức:
*Biết cách sử dụng các thiết bị dạy học môn sinh học THCS
*hiểu rõ tính năng tác dụng từng loại thiết bị dùng trong trờng THCS để
dạy học sinh học
2.Về kĩ năng:
*Biết tự tìm hiểu, cặp nhật và sử dụng thiết bỉtong dạy học môn sinh học
ở trờng THCS
*Rèn kĩ năng tiến hành thí nghiệm và quan sát
3.Về thái độ:
Tích cực sáng tạo trong việc sử dụng thiết bị trong dạy học sinh học ở tr-
ờng THCS
II.Nội dung
1.Nội dung đổi mới phơng pháp sử dụng TBDH ở trung học cơ sở
2.Tìm hiểu thiết bị dạy học sinh học 6 và cách sử dụng
3.Tìm hiểu thiết bị dạy học sinh học 7 và cách sử dụng
4.Tìm hiểu thiết bị dạy học sinh học 8 và cách sử dụng
5.Tìm hiểu thiết bị dạy học sinh học 9 và cách sử dụng
III.Câu hỏi tự đánh giá
Câu1: Theo bạn vì sao phải đổi mới phơng pháp sử dụng thiết bị day học sinh
học ở trờng THCS?
Trả lời: Phải đổi mới phơng pháp sử dụng thiết bị dạy học là vì:
*Đổi mới chơng trình dạy học cần phải đổi mới thiết bị dạy học cho phù
hợp với cấu trúc từng bài và từng loại kiến thức
*Sử dụng thiết bị dạy học để phát huy tính tích cực học tập của học sinh,
gây sự tìm toài của học sinh và sự hứng thú trong học tập ......
*mỗi loại thiết bị dạy học đều có u điểm và nhợc điểm do đó giáo viên
khi sử dụng thiết bị khai thác tự mình cần rút ra các phơng pháp và biện

pháp cụ thể để sử dụng thiết bị dạy học sinh học trong trờng THCS đạt
hiệu quả cao
Câu2: Bạn hãy nêu những biện pháp cụ thể sử dụng thiết bị dạy học sinh học ở
trờng trung học cơ sở mà bạn tiếp thu đợc qua bài này cho
Trả lời: những biện pháp cụ thể sử dụng thiết bị dạy học ở trờng THCS là
Biện pháp1:Lựa chọn thiết bị dạy học vì:
*Căn cứ vào mục tiêu dạy học, nội dung kiến thức trong sách giáo khoa
*Căn cứ vào điều kiện thời gian cho phép
*Căn cứ vào điều kiện địa phơng ( cơ sở vật chất của trờng)
*Căn cứ vào chính loại thiết bị dạy học định chọn vì mỗi loại thiết bị dạy
học đều có u điểm và nhợc điểm của mình:
1.Về tranh vẽ:
a.Ưu điểm: dễ sử dụng thuận tiệ
b.Nhợc điểm: không mô tả đợc quá trịnh sinh học ...
2.Về mô hình:
a.Ưu điểm:HS dẽ hình dung cụ thể các đối tợng nghiên cứu
b.Nhợc điểm: không thể hiện đợc tính chất sống của sinh vật, đôikhi
không phản ánh đúng tính chất sống của sinh vật
3.Thí nghiệm:
a.Ưu điểm:HS t duy của nhà nghiên cứu, củng cố và khắc sâu đợc kiến
thức
bNhợc điểm: Đòi hỏi phải chuẩn bị công phu, đòi hỏi mất nhiều thời gian
mới có kết quả
4. Vật thật:
a.Ưu điểm; Cung cấp thông tin chính xác về đối tợng nghiên cứu
b.nhợc điểm; đòi hỏi phải chuẩn bị công phu, có khi không để lâu đợc
5.Thiết bị dạy học tự làm:
a.Ưu điểm: phù hợp với bài lên lớp,
b.nhợc điểm: Đòi hỏi phải chuẩn bị công phu và tốn kém về vật chất
Biện pháp2: Lựa chọn phơng pháp sử dụng thiết bị dạy học vì:

*TBDH dóng vai trò là nguồn cung cấp tri thức mới: phơng pháp trực
quan hay phơng pháp thực hành
*TBDH đóng vai trò minh hoạ nội dung kiến thức mới: phơng pháp giải
thích minh hoạ trong nhóm phơng pháp dùng lời
*TBDH đóng vai trò kiểm tra kiến thức đã học:Giải thích tranh câm mô
tả hay sử dụng mô hình làm thí nghiệm thực hành ....
Bài15: Thích hợp các nội dung phù hợp
trong dạy học sinh học
Ngày 15 tháng 9 năm 2007
I.mục tiêu:
1.Về kiến thức:
*Nêu đợc các nội dung thích hợp trong giảng dạy sinh học
*trình bày những vấn đề cần xác định khi thích hợp các nội dung phù hợp
trong giảng dạy sinh học
2.Về kĩ năng:
Thiết kế một bài học trong chơng trình sinh học THCS có nội dung thích
hợp
*Giảng dạy một phần hoặc một tiết học có nội dung thích hợp
II. Nội dung
1.Khả năng thích hợp các nội dung phù hợp trong giảng dạy sinh học
2.Những vấn đề cần xác định khi thích hợp
3.Thiết kế một bài học có nội dung thích hợp
III. Câu hỏi tự kiểm tra đánh giá
Câu1: Hãy nêu những nội dung có khả năng thích hợp trong giảng dạy môn
sinh học?
Trả lời: những nội dung có khả năng thích hợp là:
.Thích hợp giáo dục bảo vệ môi trờng
2.Thích hợp giáo dục dân số và sức khoẻ sinh sản
3.Thích hợp giáo dục phòng chống ma tuý .....
Câu2: Vì sao môn sinh học có khả năng thích hợp các nội dung trên?

Trả lời: Môn sinh học có khả năng thích hợp là vì: Sinh học là môn học giúp
học sinh có những hiểu biết khoa học về thế giới sống, kể cả con ngời trong mối
quan hệ với môi trờng,có tác dụng tích cực trong việc giáo dục thế giới quan
nhằm nâng cao chất lợng cuộc sống, vì vậy môn sinh học trong trờng phổ thông
có khả năng thích hợp các nội dung trên
Câu3: khi thích hợp GDBVMT vào giảngdạy, bạn cầm xác định những vấn đề
gì?
Trả lời: Khi thích hợp GDBVMT vào giảng dạy cần xác định các vấn đề sau:
a.Về nguyên tắc:
*Phả đảm bảo thực hiện mục tiêu của cấp học, góp phần thực hiện mục
tiêu đào tạo của môn học. đảm bảo kiến thức cơ bản của bộ môn, của
từng chơng, từng bài
*không làm nặng thêm chơng trình, không kiên cỡng
*phù hợp với lứa tuổi và trình độ học sinh
b. Về phơng thức thích hợp:
*Thích hợp toàn phần: nội dung thích hợp là một bài riêng trong chơng
rình
*Thích hợp bộ phận: trong bài học có một phần nội dung thich hợp
*Liên hệ: Có khả năng liên hệ kiến thức của bài mới với nội dung thích
hợp
c. Về hình thức thích hợp;
*Qua giảng dạy nội khoá
*Qua hoạt động ngoại khoá
*Tổ chức các cuộc thi....
Câu4: Bạn hãy nêu mục tiêu giáo dục dân số sức khoẻ sinh sản trong chơng
trình giáo dục phổ thông?
Trả lời: Mục tiêu giáo dục dân số sức khoẻ sinh sản trong chơng trình giáo
dục phổ thông là:
1.Hiểu về dân, các khái niệm có liên quan đến dân số và dân số họ; tình
hình dân số trong nớc và trên thế giới, các chính sách, chơng trình dân số quốc

gia; Mối quan hệ về dân số và các vấn đề khác nhau của chất lợng cuộc sống,
bao gồm cả cuộc sống gia đình và cộng đồng, trong đó đặc biệt quan tâm sức
khoẻ sinh sản và sự bình đẳng giới.
2. Biết cách phân tích các vấn đề có liên quan đến dân số, trong đó xác
định những vấn đè chủ yếu cần u tiên giải quyếtvà có những quyết định thích
hợp trong việc giải quyếtcác vấn đề đó nhằm nâng cao chất lợng cuộc sống, đặc
biệt là sức khoẻ và sức khoẻ sinh sản nhằm thực hiện quyền bình đẳng giới
3.Trên cơ sở chuyển biến về nhận thức về những vấn đề có liên quan đến
dân số, tích cực tham gia cuộc vận động thực hiện các chính sách dân số kế
hoạch hoá gia đình, các hoạt động phòng chốnh tệ nạn xã hộivà bảo vệ môi tr-
ờng
Bài 16 Dạy một số vấn đề mới và khó
trong SGK sinh học 6
Ngày 5 tháng 10 năm 2007
I.Mục tiêu
1.về kiến thức
*trình bày đợc những vấn đề mới trong sách giáo khoa sinh học 6
*Trình bày đợc những vấn đề khó trong sách giáo khoa sinh học 6và đề
xuất hớng giải quyết những vấn đề đó
*Neu đợc quy trình biên sọn để kiểm tra
2.Về kĩ năng
*Phân tíh sách giáo khoa đẻ phát iện những vấn đề khó
*Thiết kế đề kiểm tra đánh giá theo phơng pháp đổi mới
*Xây dựng kế hoạch bài dạy và dạy thử những vấn đề mới và khó trong
sách giáo khoa sinh học 6
II.nội dung:
1.Những vấn đề mới trong sách giáo khoa sinh học 6
2.Những vấn đề khó trong sách giáo khoa sinh học 6
3.Thiết kế một đề kiểm tra trong chơng trình sinh học 6 theo hớng đổi
mới kiểm tra học tập cuả học sinh

III. Câu hỏi tự đánh giá
Câu1: Bạn hãy trình bày những vấn đề mới trong SGK sinh học 6
Trả lời: Những vấn đề mới trong sách giáo khoa sinh học 6 là:
1.Những vấn đề mới về hình thức trình bày SGK sinh học 6:
*Sách giáo khoa đợc in 4 màu đẹp, là điều kiện cho việc học tập của học
sinh
*Những nội dung chính, yêu cầu học sinh hiểu và ghi nhớđợc đóng
khuung ở cuối bài
*Sử dụng các kí hiệu để thể hiện các nội dung, yêu cầu khác nhau trong
giảng dạy
2.Những vấn đè mới về nội dung trong SGK sinh học 6:
*Trong bộ kiến thức về thực vật trớc kia học ở lớp 6 và học kì 1 lớp 7 nay
đợc gói gọn trong sách giáo khoa sinh học 6
*Thay đổi vị trí giảng dạy về hoa quả hạt; trong sách cũ trình bày hạt nh
là khởi đầu của cây ( chơng 3 hạt) sau đó mới đến cơ quan sinh dỡng của
cây, rồi đến cơ quan sinh sản ( chơng 8 hoa và quả). Trong sách giáo
khoa mới trình bày theo trình tự cơ quan sinh dỡng đến cơ quan sinh sản
( chơng 6 hoa và sinh sản hữu tính. Chơng 7 quả và hạt)
*Theo quan điểm hiện đại. Vi khuẩn và nấm không thuộc giới thực vật đ-
ợc xếp thành những nhóm riêng tơng đơng với giới động vật, thực vật.
Nhng do chơng trình sinh học cả lớp trên không giới thiệu về các sinh vật
nà, vì vậy trong chơng trình sinh học 6đã giành chơng 10 giới thiệu một
số nhóm sinh vật khác nh một bộ phận của sinh giới, mấm, vi khuẩn, địa
y
*Tăng cờng kiến thức sinh thái, môi trờng và vai trò thực vật đối với đời
sống con ngời( chơng 9 vai trò thực vật)
*Nội dung tinh giản, cô động giảm bớt kiến thức nhồi nhét nh không đi
sâu vào phân loại thực vật, không học đến các hoạ của ngành hạt kín,
không học vòng đời ...
*Tăng cờng vận dụng phơng pháp thí nghiệm. Nội dung quan sát, thực

hành đợc thực hiện hầu hết các bài với hớng dẩ, chỉ dẩn với các lệnh
trong SGK. Không tách thành bài thực hành riêng ( chie có 3 bài thực
hành: bài 6 quan sát tế bào thực vật; bài 17 vận chuyển các chất trong
thân; bài 53 tham quan thiên nhiên )
*Chỉ yêu cầu học sinh ghi nhớ những kiến thức cơ bản, cô đọng nhất ( đ-
ợc đóng khung ở cuối bài)
*Không đi sâu vào trình bày những kiến thức và rèn kĩ năng thực hành
các nội dung kĩ thuật nông nghiệp nh: giâm, chiết, ghép ...đề tránh trùng
lập với môn công nghệ 7
*Cuối mỗi bài học của SGK sinh học 6 đều có mục em có biết để dúp
học sinh thích thú tìm tòi, nghiên cứu, mở rộng kiến thức
3. Những vấn đề mới về phơng pháp đã thể hiện trong sách giáo khoa sinh học 6
*Thay đổi cách viết của sách từ thông bao kiến thức sang tổ chức các
hoạt động của học sinh để tự học sinh tìm tòi, nghiên cứu, chiếm lĩnh
kiến thức mới. Trong nội dung sách giáo khoa đã chứa đựng yếu tố ph-
ơng pháp
*Hạn chế kênh chữ, tăng kênh hình, sử dụng kênh hình nh một nguồn
cung cấp kiến thức mới
*Tăng cờng phơng pháp đặc thù của bộ môn nh:
+Quan sát tìm tòi
+phơng pháp thí nghiệm: TN do GV biểu diễn; TN do học sinh
tiến hành; TN t duy trên giấy (ảo)
*Sử dụng phơng pháp trò chơi ( trò chơi đoán chữ) dễ gây hứng thú học
tập
*Quán triệt phơng pháp dạy học tích cực nh:
+Dạy học đặt và giải quyết vấn đề
+Dạy học hợp tác trong nhóm .....
*Thay đổi cách đánh giá, dã chú ỹ sử dụng đánh giá bằng phơng pháp
trắc nghiệm khách quan
Câu2: Theo bạn những vấn đề nào là khó trong SGK sinh học 6 và hớng giải

quyết những vấn đề đó?
Trả lời: Những vấn đề khó trong sách sinh học 6 và hớng giải quyết là:
1.Vì sao nấm vi khuẩn không phải là thực vật?
*Vì : theo quan niệm trớc thì sinh vật gồm 4 giới (vi khuẩn, động vật
nguyên sinh, thực vật và động vật)
*Vì: theo quan niệm hiện đạ thì sinh vật chia làm 5 giới (vi khuẩn,
nguyên sinh, nấm, thực vật, động vật)
Dù theo quan điểm nào thì nấm và vi khuẩn cũng không phải là thực vật
2. Sừ phát triển của tế bàothực vật phát triển qua mấy giai đoạn?
Gồm 3 giai đoạn:
*Giai đoạn 1: diễn ra ở mô phân sinh ngoạn
Giai đoạn 2: dại ra của tế bào
Giai đoạn 3: là giai đoạn hình thành mạng xen lu lô
3. Sự hút nớc và khoáng của rễ có mấy con đờng ?
Sự hút nớc và khoáng có 2 con đờng:
*Con đờng thứ nhất: bằng con đờng hợp bào
*Con đờng thứ hai: bằng con đờng vô bào
Câu3: Bạn hãy trình bày quy trình biên soạn đề kiểm tra theo hớng đổi mới
cách đánh giá kết quả học tập của học sinh?
Trả lời:Quy trình biên soạn đề kiểm tra gồm 5 phần:
Phần1: xác định mục tiêu, yêu cầu đề kiểm tra
Phần2: Xác định mục tiêu dạy học- chính là phần chuẩn kiến thức, kĩ năng đặt
trong bài, trong một chơng, trong một kì, mọt năm hay một cấp học
Phần3: Thiết kế ma trận hai chiều?
Lập một bảng có 2 chiều, một chiều thờng là nội dung hay mạch kiến thức cơ
bản cần đánh giá, một chiều là các mức độ nhận thức của học sinh. Lĩnh vực
nhận thức thờng đợc dánh giá theo mức độ của bloomvà theo quy định của bộ
giáo dục đào tạo, ở bậc trung học cơ sở đánh giá theo 3 mức: Nhận biết, thông
hiểu và vận dụng. Khi xác định số lợng câu hỏi cho tờng mục tiêu, phải phụ
thuộc vào mức độ quan trọng của mục tiêu đó.

Phần4: Thiết kế câu hỏi theo ma trận:
Căn cứ vào ma trận và mục tiêu để kiểm tra, GV thiết kế bộ câu hỏi kiểu tra,
mỗi câu hỏi phải biên soạn sao cho đánh giá đợc chính xác mức độ đáp ứng
chuẩn kiến thức, kĩ năng tối thiểu, đã quy định trong chơng trình môn học.
Phần5: Xây dựng đáp án và biểu điểm?
Theo quy chế của bộ giáo dục và đào tạo, thang điểm đánh giá gồm 11 bậc. Từ
o....10 điểm, có thể có điểm lẻ 0,5 trong bài kiểm tra học kì và cuối năm. Với
các hình thức kiểm tra tự luận, trắc nghiệm khách quan hoặc kết hợp vơi tự luận
và trắc nghiệ.
Bài 17: Dạy học sinh học 7
Ngày 15 tháng 10 năm 2007
I. Mục tiêu:
1. vè kiến thức : xác định đợc những nội dung mới và khó trong chơng
trình sinh học 7
2. Về kĩ năng: Biết tự tiềm hiểu cặp nhật và sử dụng thông tin trong dạy
học sinh học 7 ở trơngf trung học cơ sở
3. Về thái độ: Tích cực sáng tạo trong dạy học môn học sinh học 7
II. Nội dung
1. Nội dung mới và khó trong chơng trính sinh học 7
2.Tìm hiểu nội dung sinh học 7và cách soạn
III. kết luận :
Việc xác định đợc những nội dung mới và khó trong dạy học sinh học 7 là một
yêu cầu bắt buộc đối với giáo viên. Mặt khác việc hệ thống hoá kiến thức sinh
học 7 dựa trên các bảng so sánh về đặc điểm cấu tạo giữa cácc ngành các lớp ....
Trong giảng dạy là cần thiết dúp học sinh nắm chắc kiến thức và vận dụnh kiến
thức đã học vào cuộc sống.
IV. Câu hỏi tự đánh giá
Câu1: Mục tiêu nhiệm vụ giảng dạy sinh học. Những nội dung mới và khó
trong chơng trính sinh học 7?
a.Mục tiêu: Dạy học sinh học 7 nhằm hình thành cho học sinh những

hiểu biết về thế giới động vật đặc điểm hình thái cấu tạo những quy luật hoạt
độngnhững đặc điểm thích nghi với môi trờng sống của động vật và mối quan
hệ giữa động vật và con ngời; qua đó góp phần giáo dục t tởng tính cảm, lòng
yêu quý bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ các dọng vật quý hiếm; Rèn kĩ năng nghiên
cứu bộ môn, đồng thời góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục THCS.
Để đạt đợc mục tiêu trên, việc dạy học sinh học 7 phải thực hiện các nhiệm vụ
sau:
b.Các nhiệm vụ dạy học sinh học 7
Nhiệm vụ 1: Tang bị tri thức
Nhiệm vụ 2: Phát triển năng lực nhận thức: Gồm (nhận thức cảm tính, nhận
thức lí tính)
Nhiệm vụ 3: tiếp tục rèn các kĩ năng của bộ môn: gồm ( quan sát mô tả, làm thí
nghiệm)
Nhiệm vụ 4: Giáo dục: gồm ( giáo dục thế giới khoa học, giáo dục tình cảm đạo
đức)
c.Những điểm mới và khó trong SGK sinh học 7
Nội dung1: Tăng cờng kênh hình, các hình thức lựa chọn cẩn thận với màu sắc,
hấp dẩn, đẹp, đợc sử dụng làm nguồn cung cấp thông tin cho học sinh tiếp nhận
và sử lí trong quá trình tiếp nhận và sử lí tri thức mới.
Nội dung2: Hạn chế cung cấp tri thức sẳn có, không đòi hỏi hoạt độngtìm tỏi
của học sinh, thờng kì, nếu có, thì những thông tin đợc sử dụng cho một hoạt
động tiếp theo, của học sinh trong quá trình nhận thức tích cực.
Nhìn chug sách đợc biên soạn theo hớng tăng cờng hoạt độnh học tập tích cực
tự lực, tạo điều kiện và cũng đòi hỏi học sinh phải tìm tòi, suy nghĩ, so sánh, lập
luận.
Nội dung3: Các kiến thức cơ bản, trọng tâm cần ghi nhớ, đợc chốt lại trong
phần đóng khung cuối bài.
Nội dung4: Các câu hỏi và bài tập đòi hỏi các em phải nắm vững kieens thức
mới trả lời đợc. Thờng là các câu hỏi tổng hợp, khái quát các bài tập vận dụng
kiến thức để giải quyết một số hiện thợng thực tế hoặc các bài tập so sánh có

liên quan đến các nhóm động vật nhằm củng cố mở rộng khắc sâu kiến thức.
Nội dung5:Nhiều số liệu, dẫn liệu không cần nhớ, nhiều hiện tợng lí thú, nhiều
kiến thức bổ sung mở rộng cho học sinh yêu thích bộ môn, dùng làm t liệu tham
khảo, đáp ứng đợc nhu cầu và lòng ham hiểu biết của các em yêu thích bộ môn
Câu2: Bạn hãy nêu một ví dụ kiến thức mới và khó đối với bạn và hớng khắc
phục trong giảng dạy.
*Cách nuôi cấy và thu thập động vật động vật nguyên sinh.
*Khắc phục:
a. Nuôi cấy:
-Dùng các nguyên liệu sau đây để nuôi cấy động vật nguyên sinh: Rơm
khô, thân và rễ bèo nhật bản, cỏ tơi....
-Cách chế biến: Cắt nhỏ 2-3 cm rồi thả vào bìh thuỷ tinh có dung tích 1
lít, dùng nguyên liệu che găm cho nguyên liệu không nổi lên, dùng nớc ma đổ
cho nổi ngập lên đọ ắ bình, trên bình có đậy một tấm kính để cho bụi không rơi
xuống
-từ ngày thứ hai bình có váng
+4-5 ngày sau lớp váng dày có trùng roi
-5-5 ngày lớp váng có trùng đế dày
Cách lấy tiêu bản: lấy lớp váng, dàm trong giọt nớc là có đợc một tiêu
bản quan sát đợc dới kính hiển vi về trùng roi, trùng đé dày
b. Thu thập trong tự nhiên:
-Lấy lớp váng nổi lên trong các ao làng bằng cách dùng óng nghiệm kẹp
vào trong một chiếc que dài quét trong mặt nớc ao để lấy váng
-vũng nớc ma đọng lại ở chum vại để ngài trời lấy vũng nớc này cho vào
trong ống nghiệm đặt vào máy li tâm quay ở tốc độ 1-2 ngàn vòng phút trung
roi sẽ lắng xuống đáy ống nghiệm.
-Trùng đế dày sẽ nổi lên trên ống cống rãnh nhất là váng ống cống, rãnh
đã bốc mùi, chảy từ chuồng gia súc ra.
Bài 18: dạy học sinh học lớp 8
Ngày 25 tháng 10 năm 2007

I. Mục tiêu:
1. Về kiến thức:
*những nội dung trong sách giáo khoa sinh học 8 là mới và khó.
*Cách tổ chức cho học sinh học theo phơng pháp tích cực
*biết cách ra đề kiểm tra theo hớng đổi mới đánh giá
2. Về kĩ năng;
*Biết tự tìm hiểu, cặp nhật và sử dụng thông tin trong dạy học môn sinh
học 8 ở trờng THCS.
*Rèn kĩ nằn soạn bài, kĩ năng ra đè kiểm tra.
3. về thái độ:
Tích cực sáng tạo trong dạy học môn sinh học 8 ở trờng THCS
II. Nội dung:
1.Nội dung mới và khó chơng trình sinh học 8
2. tổ chức dạy học sinh học theo phơng pháp tích cực
3. Ra đề kiêm tra sinh học 8 theo hớng đổi mới
III. Kết luận:
Đổi mới phơng pháp dạy học là đòi hỏi tất yếu trong giai đoạn hiện nay. Sử
dụng thiết bị dạy học theo phơng pháp tích cực là yêu cầu bắt buộc đối với đội