Phân tích thực trạng sử dụng đòn bẩy tại công ty cổ phần huyndai aluminum vina

B GIÁO D C ÀO T O
TR

NGă

I H CăTH NGăLONG
---o0o---

KHÓA LU N T T NGHI P

TÀI:

PHÂN TÍCH TH C TR NG S
CÔNG TY C

D NGă ọNăB Y T I

PH N HUYNDAI ALUMINUM VINA

SINH VIÊN TH C HI N : BÙI TH H NG NG C
MÃ SINH VIÊN

: A20509

CHUYÊN NGÀNH

: TÀI CHÍNH

HÀ N I - 2016

B GIÁO D C ÀO T O
TR

NGă

I H CăTH NGăLONG
---o0o---

KHÓA LU N T T NGHI P

TÀI:

PHÂN TÍCH TH C TR NG S
CÔNG TY C

D NGă ọNăB Y T I

PH N HUYNDAI ALUMINUM VINA

Giáoăviênăh

ng d n

: ThS. Chu Th Thu Th y

Sinh viên th c hi n

: Bùi Th H ng Ng c

Mã sinh viên

: A20509

Chuyên ngành

: Tài chính

HÀ N I ậ 2016

Thang Long University Libraty


L I C Mă N
Sau nh ng n m h c t p t i tr

ng, em đã tích l y đ

c nhi u ki n th c v kinh

t đ trang b cho mình nh ng hành trang t t nh t giúp ích cho công vi c sau này, đ
có đ

c nh ng ki n th c quý báu đó không th không k đ n công n c a các th y cô

giáo đã giúp đ em trong su t nh ng n m v a qua. Em xin g i l i c m n chân thành
t i các th y cô giáo đ c bi t là ThS Chu Th Thu Th y, ng

i đã cho em nh ng ki n

th c quý báu và giúp đ em nhi t tình trong su t quá trình th c hi n khóa lu n t t

nghi p này.
Em xin chân thành c m n Công ty C ph n Huyndai Aluminum Vina đã t o
đi u ki n cho em c h i th c t p đ em có nh ng tr i nghi m th c t v công vi c th c
s c a m t doanh nghi p trên th tr

ng.

Khóa lu n c a em v n còn nhi u h n ch v n ng l c và thi u sót trong quá trình
nghiên c u vì v y em r t mong nh n đ

c s ph n h i t các th y cô giáo trong h i

đ ng ph n bi n đ em b sung thêm nh ng ki n th c ph c v cho vi c hoàn thi n
khóa lu n này.
Em xin chân thành c m n!
Hà N i, Ngày 26 tháng 3 n m 2016
Sinh viên

Bùi Th H ng Ng c


L IăCAMă OAN
Tôi xin cam đoan khóa lu n t t nghi p này hoàn toàn do t b n thân th c hi n
v i s h tr t giáo viên h
ngu n g c và đ

ng d n. Các d li u trong Khóa lu n t t nghi p là có

c trích d n rõ ràng.

Tôi xin ch u trách nhi m v l i cam đoan này.
Sinh viên

Bùi Th H ng Ng c

Thang Long University Libraty


L IM
N n kinh t các n
đ y bi n đ ng. Nh n đ

U

c đang phát tri n trong đó có Vi t Nam là m t n n kinh t
c s quan tâm giúp đ c a Nhà n

ngoài đã có c h i t t trong vi c đ u t vào th tr
các doanh nghi p trong n
nhi u thách th c đ có đ
nghi p có th t ng tr
tr

c, các doanh nghi p n

ng Vi t Nam tuy nhiên c ng nh

c, doanh nghi p có v n đ u t t n
c v th v ng ch c trên th tr

ng trong giai đo n này, vi c t ng c

ng là đi u vô cùng quan tr ng, do th tr

c ngoài v n còn

ng Vi t Nam.

doanh

ng qu n lý và n m b t th

ng hi n nay có quá nhi u bi n đ ng nên

các doanh nghi p không th t mình đi u khi n th tr
ho t đ ng trong doanh nghi p c a mình đ

c

ng mà c n ph i đi u ch nh các

ng phó v i s thay đ i c a th tr

ng.

Nhà qu n lý c n có cái nhìn toàn di n, chuyên sâu và th u hi u s v n đ ng trong
doanh nghi p c a mình đ t n d ng các th i c có l i t o nên l i nhu n cho doanh
nghi p đ ng th i c n có s nh y bén v i r i ro mà doanh nghi p có th g p ph i đ
gi m thi u nh ng s bi n đ ng x u tác đ ng t i doanh nghi p c a mình.
C ng nh các ngành công nghi p khác trên th tr

ng, ngành công nghi p c khí

t i Vi t Nam hi n nay đang ch u s bi n đ ng m nh m t các quy ch và s thay đ i
c a nhu c u th tr
công c h u hi u đ

ng.

nâng cao hi u qu ho t đ ng c a Công ty, m t trong nh ng

c các nhà qu n tr quan tâm hàng đ u là vi c s d ng công c

đòn b y.
Xu t phát t th c ti n mà các công ty trên th tr
đ tài “Phân tích th c tr ng s

ng đang g p ph i, em đã ch n

d ng đòn b y t i Công ty C ph n Huyndai

Aluminum Vina” làm m c đích và n i dung nghiên c u cho khóa lu n c a mình.
N i dung chính c a khóa lu n g m 3 ch

ng:

Ch

ngă1:ăC ăs lý lu n chung v phơnătíchăđònăb y trong doanh nghi p

Ch

ngă 2:ă Phơnă tíchă th c tr ng s

d ngă đònă b y t i Công ty C ph n

HuyndaiăAluminumăVinaăgiaiăđo n 2012-2014
Ch

ngă3:ăM t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu s d ngă đònăb y t i

Công ty C ph n Huyndai Aluminum Vina


M CL C
L IM
CH

U
NGă1.

C ăS

LÝ LU N CHUNG V PHỂNăTệCHă ọNăB Y TRONG

DOANH NGHI P .........................................................................................................1
1.1. T ng quan chung v đònăb y trong doanh nghi p ............................................1
1.1.1. Khái ni m v đòn b y trong doanh nghi p ........................................................... 1
1.1.2. Phân lo i đòn b y trong doanh nghi p ................................................................ 1
1.1.3. Th

c đo v đòn b y trong doanh nghi p ............................................................ 3

1.2. T ng quan chung v phơnătíchăđònăb y trong doanh nghi p ........................... 3
1.2.1. Khái ni m v phân tích đòn b y trong doanh nghi p ...........................................3
1.2.2. Ý ngh a, vai trò c a phân tích đòn b y trong doanh nghi p ................................ 4
1.2.3. N i dung phân tích đòn b y trong doanh nghi p .................................................4
1.3. Các nhân t

nhăh

ngăđ n hi u qu s d ngăđònăb y trong doanh nghi p ...

............................................................................................................................... 20
1.3.1. Các nhân t ch quan ......................................................................................... 20
1.3.2. Các nhân t khách quan .....................................................................................21
CH
TY C

NGă2.

PHÂN TÍCH TH C TR NG S

D NGă ọNăB Y T I CÔNG

PH N HUYNDAI ALUMINUM VINAăGIAIă O N 2012 - 2014 ...........23

2.1. Gi i thi u chung v quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty c ph n
Huyndai Aluminum Vina............................................................................................ 23
2.1.1. Gi i thi u chung v Công ty c ph n Huyndai Aluminum Vina ........................ 23

2.1.2. Phân tích khái quát v ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a Công ty Huyndai
Aluminum Vina giai đo n 2012 - 2014..........................................................................23
2.2. Phân tích th c tr ng s

d ngă đònă b y t i Công ty c

ph n Huyndai

AluminumăVinaăgiaiăđo n 2012 ậ 2014 ......................................................................26
2.2.1. Phân tích đòn b y ho t đ ng ..............................................................................26
2.2.2. Phân tích đòn b y tài chính ................................................................................43

Thang Long University Libraty


2.2.3. Phân tích đòn b y t ng h p ................................................................................49
2.3. Nh ng k t qu đ tăđ

c và h n ch trong vi c s d ngăđònăb y c a Công ty

c ph n Huyndai Aluminum Vina .............................................................................51
2.3.1.

òn b y ho t đ ng ............................................................................................. 51

2.3.2.

òn b y tài chính ............................................................................................... 51

2.3.3.

òn b y t ng h p ............................................................................................... 52

2.4. Các nhân t tácăđ ngăđ năđònăb y c a Công ty ...............................................52
2.4.1. Các nhân t ch quan ......................................................................................... 52
2.4.2. Các nhân t khách quan .....................................................................................53
CH

NGă3.

M T S

GI I PHÁP NH M NÂNG CAO HI U QU

D NGă ọNăB Y T I CÔNG TY C
3.1.

nhăh

S

PH N HUYNDAI ALUMINUM VINA 56

ng phát tri n và m c tiêu chi năl

c c a Công ty ........................... 56

3.2. M t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu s d ngăđònăb y t i Công ty C
ph n Huyndai Aluminum Vina ..................................................................................57
3.2.1. M t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu s d ng đòn b y ho t đ ng............57

3.2.2. M t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu s d ng đòn b y tài chính ..............63
3.2.3. M t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu s d ng đòn b y t ng h p .............67


DANH M C B NG BI U, HÌNH V
th 1.1.

th xác đ nh đi m hòa v n ......................................................................6

th 1.2. Xác đ nh đi m bàng quan ............................................................................15
B ng 2.1. T ng h p k t qu kinh doanh giai đo n 2012-2014 .....................................24
B ng 2.2. Doanh thu hòa v n ........................................................................................ 26
Bi u đ 2.1. Doanh thu hòa v n ....................................................................................27
B ng 2.3. Chênh l ch doanh thu và doanh thu hòa v n ................................................27
B ng 2.4. nh h

ng c a doanh thu đ n doanh thu hòa v n giai đo n 2012-2013 .....28

B ng 2.5. nh h

ng c a doanh thu đ n doanh thu hòa v n giai đo n 2013-2014 .....29

nh h

ng c a chi phí c đ nh đ n doanh thu hòa v n giai đo n 2012-2013

B ng 2.6.

.......................................................................................................................................30
B ng 2.7.

nh h

ng c a chi phí c đ nh đ n doanh thu hòa v n giai đo n 2013-2014

.......................................................................................................................................32
B ng 2.8. nh h

ng c a chi phí bi n đ i đ n doanh thu hòa v n giai đo n 2012-2013

.......................................................................................................................................33
B ng 2.9. nh h

ng c a chi phí bi n đ i đ n doanh thu hòa v n giai đo n 2013-2014

.......................................................................................................................................34
B ng 2.10. Th i gian hoàn v n .....................................................................................36
(Ngu n: Tính toán t báo cáo tài chính c a Công ty) ...................................................36
Bi u đ 2.2. Th i gian hoàn v n theo tháng .................................................................36
Bi u đ 2.3. T tr ng các kho n chi phí qua các n m ..................................................37
B ng 2.11. Phân tích đ b y ho t đ ng giai đo n 2012-2014 .......................................38
Bi u đ 2.4.

b y ho t đ ng và m c chênh l ch doanh thu v i doanh thu hòa v n .42

B ng 2.12. M c đ s d ng đòn b y tài chính c a Công ty .........................................44
Bi u đ 2.5. C c u ngu n v n c a Công ty .................................................................44
B ng 2.13. EPS c a Công ty giai đo n 2012-2014 ....................................................... 45
B ng 2.14.

b y tài chính DFL..................................................................................46

Bi u đ 2.6. M c đ thay đ i c a EBIT và DFL .......................................................... 46
B ng 2.15. Kh n ng thanh toán và t su t sinh l i ......................................................48

Thang Long University Libraty


B ng 2.16.

b y t ng h p DTL .................................................................................49

B ng 3.1. K ho ch doanh thu và chi phí n m 2015 .....................................................57
B ng 3.2. K ho ch s d ng m t s tài s n c đ nh n m 2015 .....................................60
B ng 3.3. K ho ch t l trích hoa h ng đ i lý n m 2015 ............................................62
B ng 3.4. D ki n k ho ch kinh doanh n m 2015 ......................................................63
B ng 3.5. D ki n c c u tài s n n m 2015 ..................................................................64
th 3.1. T tr ng các thành ph n c a t ng n n m 2014 và d ki n n m 2015 ......65
B ng 3.6. D tính ROA và chi phí v n vay n m 2014-2015 ........................................66
B ng 3.7. DFL d ki n n m 2015 .................................................................................66
B ng 3.8. DTL d ki n n m 2015 .................................................................................67


DANH M C VI T T T

Ký hi u vi t t t

Tênăđ yăđ

CP

Chi phí

DT

Doanh thu

DTHV

Doanh thu hòa v n

Thang Long University Libraty


CH

NGă1.

C ăS

LÝ LU N CHUNG V PHÂN TÍCH

ọNăB Y TRONG DOANH NGHI P
1.1. T ng quan chung v đònăb y trong doanh nghi p
1.1.1. Khái ni m v đòn b y trong doanh nghi p
Theo đ nh lu t c a Archimedes trong v t lý, đòn b y là m t l i máy c đ n gi n
có tác d ng bi n đ i l c, ch c n s d ng m t l c nh có th di chuy n m t v t l n.
Trong kinh t , thu t ng “đòn b y” đ
l

ng ho c doanh thu có th đ t đ

c gi i thích b ng s gia t ng r t nh v s n

c m t s gia t ng r t l n v l i nhu n.

òn b y

liên quan đ n vi c s d ng các chi phí ho t đ ng c đ nh hay các chi phí tài chính c
đ nh c a m t doanh nghi p. B t c khi nào m t doanh nghi p gánh ch u các chi phí
ho t đ ng c đ nh hay chi phí tài chính c đ nh, doanh nghi p này đ

c g i là đang s

d ng đòn b y. Các ngh a v c đ nh cho phép doanh nghi p phóng đ i các thay đ i
nh thành thay đ i l n h n gi ng nh trên th c t khi ta dùng m t l c nh đ y đ u c a
m t đòn b y, đ u kia s đ

c nâng lên cao.
(Ngu n: 1_trang 123)

1.1.2. Phân lo i đòn b y trong doanh nghi p
H th ng đòn b y đ

c các doanh nghi p s d ng trong qu n lý tài chính là đòn

b y ho t đ ng (đòn b y kinh doanh), đòn b y tài chính và đòn b y t ng h p.
Tr

c tiên ta đi vào tìm hi u v

ònăb y ho tăđ ng: Ba y u t c b n c a m t

đòn b y là l c tác đ ng, cánh tay đòn và v t c n b y. Khi s d ng đòn b y ho t đ ng,
ta xem l c tác đ ng là chi phí c đ nh c a doanh nghi p, cánh tay đòn là doanh thu và
v t c n b y là l i nhu n ho t đ ng. Doanh nghi p s d ng các chi phí ho t đ ng c
đ nh tác đ ng t i doanh thu giúp doanh nghi p nâng cao EBIT.
òn b y ho t đ ng là m c đ s d ng chi phí ho t đ ng c đ nh c a doanh
nghi p hay t l gi a chi phí c đ nh (

nh phí) và chi phí bi n đ i (Bi n phí) c a

doanh nghi p.Trong đó:
nh phí: Là chi phí không thay đ i khi s l
xu t ra có s thay đ i.
theo ph

ng pháp đ

ng s n ph m doanh nghi p s n

nh phí có th bao g m các lo i chi phí nh chi phí kh u hao
ng th ng, b o hi m, m t b ph n chi phí đi n n

ph n chi phí qu n lý.
1

c và m t b

Bi n phí: Là chi phí thay đ i khi s l

ng s n ph m doanh nghi p s n xu t ra có

s thay đ i. Bi n phí bao g m chi phí nguyên v t li u tr c ti p, chi phí nhân công tr c
ti p, m t ph n chi phí đi n n

c, hoa h ng bán hàng, m t ph n chi phí qu n lý.

òn b y ho t đ ng s r t l n trong các doanh nghi p có t l đ nh phí cao h n
bi n phí và ng

c l i đòn b y ho t đ ng s th p trong các doanh nghi p có t l đ nh

phí th p h n bi n phí. Khi đòn b y ho t đ ng cao, m t s thay đ i nh v s n l

ng

tiêu th c ng kéo theo m t s thay đ i l n v l i nhu n ngh a là l i nhu n c a doanh
nghi p s r t nh y c m v i th tr

ng khi doanh thu bi n đ ng.

c s t quan h gi a doanh thu v i thu nh p tr

òn b y ho t đ ng có

c thu và lãi vay c a m t doanh

nghi p.

Nh v y, đòn b y ho t đ ng là t l thay đ i thu nh p tr
(EBIT) c a doanh nghi p phát sinh do s thay đ i v s n l

c thu và lãi vay

ng tiêu th c a doanh

nghi p đó.
Lo i đòn b y th 2 mà doanh nghi p th

ng s d ng đó là ònăb y tài chính:

òn b y tài chính liên quan đ n vi c s d ng các ngu n tài chính có chi phí c
đ nh hay t l v n n trên t ng v n c a doanh nghi p, các ngu n tài chính có chi phí
c đ nh

đây đ

c hi u là v n đi vay v i lãi su t c đ nh và v n huy đ ng t phát

hành c phi u u đãi. Thông qua t l này, doanh nghi p xác đ nh đ

cm cđ v n

ch s h u chi m t tr ng bao nhiêu trong t ng v n đ u t t đó đi u ch nh chính sách
tài chính c a doanh nghi p cho phù h p v i t ng th i đi m kinh doanh.
i v i đòn b y tài chính, l c tác đ ng đ

c hi u là n ph i tr , cánh tay đòn là

EBIT và v t c n b y là EPS. Khi s d ng đòn b y tài chính, doanh nghi p s d ng n
tác đ ng làm gia t ng đ ng th i EBIT và chi phí huy đ ng v n c đ nh sao cho m c
t ng EBIT l n h n m c t ng chi phí, ph n chi phí gia t ng này t o ra kho n lá ch n
thu giúp doanh nghi p ti t ki m m t kho n thu ph i n p nhà n

c t đó gia t ng l i

nhu n sau thu và t o ra ph n l i nhu n trên 1 c phi u cao h n cho các c đông.
T ng h p hai lo i đòn b y nói trên ta có đ

c khái ni m v

ònăb y t ng h p:

òn b y t ng h p là vi c doanh nghi p s d ng k t h p c chi phí ho t đ ng c
đ nh và chi phí tài chính c đ nh.

l n c a đòn b y ho t đ ng ph thu c vào t l

đ nh phí và bi n phí do đó đòn b y ho t đ ng ch tác đ ng đ n l i nhu n tr

c thu và

lãi vay(EBIT), đ l n c a đòn b y tài chính ph thu c vào t s n nên đòn b y tài
2

Thang Long University Libraty


chính tác đ ng đ n l i nhu n sau thu và lãi vay (EAT) b i v y khi nh h

b y ho t đ ng ch m d t thì nh h

ng c a đòn

ng c a đòn b y tài chính s thay th đ khu ch đ i

thu nh p c a v n ch s h u khi doanh thu thay đ i. Vì l đó mà đòn b y t ng h p ra
đ i, đòn b y t ng h p là s k t h p c a đòn b y ho t đ ng và đòn b y tài chính

1.1.3. Th
Th

c đo v đòn b y trong doanh nghi p
c đo v đòn b y trong doanh nghi p là đ b y t

ng ng c a m i lo i đòn

b y đó.
Th nh t đ i v i đòn b y ho t đ ng: òn b y ho t đ ng s d ng các chi phí ho t
đ ng c đ nh làm đi m t a, khi m t doanh nghi p s d ng các chi phí ho t đ ng c
đ nh, m t thay đ i trong doanh thu s đ

c phóng đ i thành m t thay đ i t

ng đ i

l n h n trong EBIT. Tác đ ng s nhân này c a vi c s d ng chi phí ho t đ ng c đ nh
đ

c g i là đ b y ho t đ ng.

Th hai v đòn b y tài chính:

òn b y tài chính s d ng các chi phí tài chính c

đ nh làm đi m t a, khi m t doanh nghi p s d ng các chi phí tài chính c đ nh, m t
thay đ i trong EBIT s đ

c phóng đ i thành m t thay đ i t

ng đ i l n h n trong thu

nh p m i c ph n (EPS). Tác đ ng s nhân này c a vi c s d ng các chi phí tài chính
c

đ nh đ

c g i là đ b y tài chính.

Cu i cùng, đ i v i đòn b y t ng h p:

òn b y t ng h p x y ra khi m t doanh

nghi p s d ng c 2 đòn b y ho t đ ng và đòn b y tài chính trong n l c gia t ng thu
nh p cho c đông. Nó tiêu bi u cho đ phóng đ i c a doanh thu thành gia t ng t

ng

đ i l n h n trong thu nh p m i c ph n do vi c s d ng c hai lo i đòn b y. Tác đ ng
s nhân t ng h p đó đ

c g i là đ b y t ng h p.

1.2. T ng quan chung v phơnătíchăđònăb y trong doanh nghi p
1.2.1. Khái ni m v phân tích đòn b y trong doanh nghi p
Phân tích đòn b y trong doanh nghi p là quá trình t ng h p các s li u báo cáo
c a doanh nghi p đ ti n hành tính toán và xác đ nh m c đ s d ng chi phí c đ nh
c a doanh nghi p và nh ng tác đ ng c a vi c s d ng chi phí đó nh h
t ng tr
h

ng t i s

ng và phát tri n c a doanh nghi p nh th nào t đó đ a ra nh ng k t lu n và

ng đi đúng đ n cho nhà qu n tr nh m m c tiêu đ nh h

ng cho nh ng quy t đ nh

đ u t và quy t đ nh tài tr ph c v cho vi c l p k ho ch tài chính c a doanh nghi p.
3


1.2.2. Ý ngh a, vai trò c a phân tích đòn b y trong doanh nghi p
Vi c phân tích đòn b y đóng góp vai trò quan tr ng trong vi c quy t đ nh chính
sách c a doanh nghi p.M t doanh nghi p s d ng đòn b y ho t đ ng và đòn b y tài
chính v i hy v ng đ t đ

c l i nhu n cao h n các đ nh phí c a tài s n và n t đó gia

t ng l i nhu n cho c đông vì v y vi c cân nh c s d ng đòn b y phù h p s thúc đ y

s t ng tr

ng c a doanh nghi p. Phân tích đòn b y giúp cho doanh nghi p có nh ng

phân tích, ho ch đ nh và ki m soát tài chính m t cách đúng đ n. Vi c phân tích đòn
b y k t h p v i tính ch t c a l nh v c mà doanh nghi p ho t đ ng s cho nhà qu n tr
th y đ

c doanh nghi p c a mình nên áp d ng đòn b y nào vào giai đo n nào đ mang

l i l i nhu n l n nh t
Phân tích đòn b y trong doanh nghi p giúp cho các nhà qu n lý đánh giá đ

c

m c đ r i ro (r i ro kinh doanh và r i ro tài chính) mà doanh nghi p có th g p ph i
trong quá trình ti n hành ho t đ ng s n xu t kinh doanh m t khác, s hi u bi t v các
lo i đòn b y trong doanh nghi p còn giúp cho các nhà qu n lý tài chính c a doanh
nghi p l a ch n các bi n pháp tích c c v i đi u ki n kinh doanh c a doanh nghi p
trong vi c đ u t , trang b c s v t ch t, k thu t và m c đ s d ng v n vay đ có
th t ng t su t l i nhu n trên v n ch s h u đ ng th i đ m b o an toàn cho doanh
nghi p trong kinh doanh.

1.2.3. N i ếung phân tích đòn b y trong doanh nghi p
1.2.3.1. Phân tích đòn b y ho t đ ng
phân tích đòn b y ho t đ ng ta đi vào phân tích các v n đ chính nh : Phân
tích đi m hòa v n, phân tích đ b y ho t đ ng DOL, quan h gi a đ b y ho t đ ng và
đi m hòa v n, quan h gi a đ b y ho t đ ng và r i ro kinh doanh và cu i cùng là
quan h gi a đ b y ho t đ ng và kh n ng sinh l i.
òn b y ho t đ ng liên quan đ n vi c s d ng chi phí c đ nh c a doanh nghi p,

trong kinh doanh, doanh nghi p ph i phát sinh các đ nh phí nh t đ nh b t k m c tiêu
th là bao nhiêu vì v y đ phân tích đòn b y ho t đ ng tr

c h t ph i phân tích t i

đi m hòa v n.
i m hòa v n là đi m mà t i đó doanh thu b ng chi phí, nhà qu n tr s d ng
đi m hòa v n đ xem xét doanh thu có bù đ p đ
nhu n đ ti p t c bù đ p cho ph n đ nh phí đ

c ph n bi n phí và t o ra m c l i

c hay không. Phân tích đi m hòa v n

4

Thang Long University Libraty


là ph

ng pháp s d ng đ nghiên c u v m i liên h gi a doanh thu, các chi phí ho t

đ ng c đ nh, các chi phí ho t đ ng bi n đ i và EBIT t i nhi u m c s n l

ng khác

nhau. Khi ti n hành phân tích đi m hòa v n, nhà qu n tr phân tích các m i liên h
gi a đ nh phí, bi n phí, giá c và l i nhu n t đó doanh nghi p cân nh c ngu n tài tr
mà doanh nghi p s s d ng, ngoài ra phân tích đi m hòa v n còn cho ta bi t các

thông tin nh :
Thông tin d báo kh n ng sinh l i c a m t doanh nghi p, m t phân x

ng hay

m t m t hàng khi bi t c u trúc chi phí và m c doanh thu mong đ i; Phân tích các tác
đ ng c a các thay đ i trong đ nh phí, bi n phí và giá bán đ i v i EBIT; Phân tích tác
đ ng l i nhu n c a các n l c tái c u trúc doanh nghi p nh m c t gi m đ nh phí
Thông th

ng, đi m hòa v n có th đ

c xác đ nh qua các ch tiêu: s n l

ng và

doanh thu. Tùy theo đ c thù ngành ngh kinh doanh, nhà qu n tr có th l a ch n
ph

ng pháp phân tích đi m hòa v n phù h p, đ i v i nh ng doanh nghi p s n xu t

mà s n l

ng đ t đ

c có th đ nh l

phân tích đi m hòa v n theo s n l
l nh v c d ch v mà s n l

ng đ

c b ng đ n v c th (cái, chi c…) c n

ng còn v i nh ng doanh nghi p ho t đ ng trong

ng không đ

c đo l

ng b ng đ n v c th thì c n phân

tích đi m hòa v n theo doanh thu.
Phân tích đi m hòa v n theo s n l

ng tr l i cho câu h i: Công ty ph i bán t i

thi u bao nhiêu s n ph m đ bù l i t ng chi phí b ra?
s nl

ng ta có hai ph
Ph

ng pháp:

ng pháp 1: Phân tích đi m hòa v n theo bi u đ :

Tr c tung: Bi u di n chi phí và doanh thu (
Tr c hoành: Bi u di n s n l
S:

ng (

n v ti n t )

n v s n ph m)

ng bi u di n hàm t ng doanh thu tiêu bi u cho t ng doanh thu mà doanh

nghi p s th c hi n
TC:

phân tích đi m hòa v n theo

m im cs nl

ng

ng bi u di n hàm t ng chi phí ho t đ ng tiêu bi u cho t ng chi phí mà

doanh nghi p gánh ch u

m im cs nl

ng

Gi đ nh: Giá bán đ n v P và bi n phí không đ i trên m i đ n v V cho ta m i
liên h tuy n tính gi a các hàm s t ng doanh thu và t ng chi phí.

5

th 1.1.

th xác đ nh đi m hòa v n

th xác đ nh đi m hòa v n
Vi c xác đ nh đi m hòa v n trên đ th g m ba b
B

c:

c 1: V m t đ

ng th ng qua g c t a đ v i m t h s góc là P đ bi u di n

c 2: V m t đ

ng th ng c t tr c tung t i F và có h s góc V đ bi u di n

hàm s S
B

hàm s TC
B

c 3: Xác đ nh đi m mà 2 đ

ng S và TC c t nhau t đó v m t đ

ng th ng

vuông góc xu ng tr c hoành và ghi k t qu là giá tr Qo
Khi đ
v is nl

ng T ng doanh thu và đ

ng t ng chi phí c t nhau ta đ

ng Qo và doanh thu hòa v n So. N u m c s n l

th p h n m c s n l

nghi p cao h n m c s n l
Ph

ng c a m t doanh nghi p

ng hòa v n thì doanh nghi p ch u l , khi đó S
s có EBIT n m t i mi n giá tr âm và ng
mi n giá tr d

c đi m hòa v n

c l i, n u m c s n l

ng c a m t doanh

ng hòa v n hay S>TC, doanh nghi p s có EBIT n m t i

ng, khi đó doanh nghi p ho t đ ng có lãi.

ng pháp 2: Phân tích đi m hòa v n b ng ph

ng pháp đ i s

S: Doanh thu
6

Thang Long University Libraty


TC: T ng chi phí
P:

n giá bán

Q: S n l
F:

ng

nh phí

V: Bi n phí
VC: T ng chi phí bi n đ i
Ta có 2 ph

ng trình:

Ph

ng trình doanh thu: S = P * Q

Ph

ng trình chi phí: TC = F + (V * Q)

T i đi m hòa v n Qo ta có: S = TC
 P * Qo = F + (V * Qo)

Chênh l ch ( P – V) còn đ
đo l

ng m i đ n v s n l

phí chi ra. Có th nói s n l

c g i là lãi g p trên m i đ n v hàng hóa bán ra, nó

ng bán đ

c đóng góp bao nhiêu đ bù đ p cho các đ nh

ng hòa v n đ

c tính b ng cách l y đ nh phí chia cho lãi

g pm iđ nv.
Phân tích đi m hòa v n theo doanh thu:
So: Doanh thu hòa v n.
EBIT = S – (VC+F)
T i đi m hòa v n: EBIT = 0
 S – (VC+F) = 0
 S=

ụ ngh a đi m hòa v n: N u s n l

ng doanh thu th c t th p h n doanh thu hòa

v n thì doanh thu không đ bù đ p cho chi phí, khi đó EBIT <0 và ng
7

c l i. S n


l

ng hòa v n càng cao thì r i ro càng l n do đó doanh nghi p c n gi m s n l

ng

hòa v n b ng các cách sau:
Cách 1: Ti t ki m chi phí c đ nh (Gi m F)
Cách 2: T ng giá s n ph m (T ng P)
Cách 3: Gi m chi phí bi n đ i (Gi m V)
Th hai, ta đi vào phân tích đ b y ho tă đ ng (Degree Oprating Leverage DOL)
b y ho t đ ng đ

c đ nh ngh a là ph n tr m thay đ i trong EBIT do 1% thay

đ i trong doanh thu.

b y ho t đ ng ti n đ n c c đ i khi doanh nghi p ti n g n đ n

ho t đ ng

ng hòa v n. Khi t t c các y u t khác b ng nhau, đ b y ho t

m cs nl

đ ng c a doanh nghi p càng cao thì r i ro ho t đ ng c a doanh nghi p càng l n. R i
ro ho t đ ng, tính kh bi n trong EBIT c a m t doanh nghi p c ng ch u nh h

ng

b i tính kh bi n c a doanh thu và chi phí ho t đ ng theo th i gian
C ng nh phân tích đi m hòa v n, phân tích đ b y ho t đ ng đ i v i nh ng
doanh nghi p mà s n ph m mang tính đ n chi c, ta s d ng ph
theo s n l

ng và s d ng ph

ng pháp phân tích

ng pháp phân tích đ b y theo doanh thu đ i v i

nh ng doanh nghi p s n xu t s n ph m đa d ng, không th tính thành đ n v .

 Phân tích đ b y ho t đ ng theo s n l

Chia c t và m u cho (P – V) ta đ

ng:

c:
8

Thang Long University Libraty


 Phân tích đ b y ho t đ ng theo doanh thu

Mà

v y ta có:

Th ba ta phân tích Quan h gi aăđ b y ho tăđ ngăvƠăđi m hòa v n
T công th c xác đ nh đ b y ho t đ ng DOL t i m c s n l

Ta th y r ng DOL ph thu c vào m c s n l
đ

c so v i s n l

ng hòa v n. M c s n l

DOL s ti n đ n vô c c và ng

ng Q :

ng th c t doanh nghi p th c hi n

ng càng ti n g n đ n đi m hòa v n thì

c l i, khi s n l

ng càng ti n xa đi m hòa v n thì

DOL ti n d n đ n 1.
Th t ta tìm hi u t i Quan h gi aăđ b y ho tăđ ng và r i ro kinh doanh
R i ro kinh doanh là tính kh bi n hay không ch c ch n v EBIT c a m t doanh
nghi p. Có nhi u y u t
có 2 y u t

nh h

nh h

ng đ n r i ro kinh doanh c a doanh nghi p trong đó

ng l n nh t đó là tính kh bi n c a doanh thu (

c phân tích qua

tính bi n đ i c a doanh thu theo chu kì kinh doanh và tính bi n đ i c a giá bán) và
tính bi n đ i c a chi phí, ngoài ra s t n t i c a s c m nh th tr
hóa s n ph m, t ng tr

ng, ph m vi đa d ng

ng c ng có nh ng tác đ ng nh t đ nh đ n r i ro kinh doanh

c a doanh nghi p.
(Ngu n: 1_trang 123)
Tính bi n đ i c a doanh thu theo chu kì kinh doanh: Doanh thu c a các doanh
nghi p kinh doanh s n ph m theo mùa th

ng có khuynh h

ng dao đ ng l n theo

chu kì kinh doanh vì v y ti m n nhi u r i ro kinh doanh h n các doanh nghi p kinh
doanh s n ph m không theo mùa
9


Tính bi n đ i c a giá bán: Các doanh nghi p kinh doanh các s n ph m tiêu dùng
nh thu c lá và m t s lo i th c ph m ch bi n s n th
này sang n m khác ho c doanh nghi p có th t ng giá th
đó doanh thu đ t đ

ng có giá c

n đ nh t n m

ng xuyên theo th i gian khi

c s không b tác đ ng x u t tính bi n đ i c a giá bán, ng

cl i

m t s ngành công nghi p ít ch c ch n v s bình n giá nh kinh doanh x ng d u s
b

nh h

ng b i tác đ ng c a vi c thay đ i giá bán. Thông th

ng, giá c trong m t

ngành công nghi p càng c nh tranh tranh nhi u s càng có nhi u bi n đ i qua đó r i ro
kinh doanh c a các doanh nghi p này càng l n.
Tính bi n đ i c a chi phí: Khi chi phí b nguyên v t li u dùng đ s n xu t s n
ph m cho m t doanh nghi p càng cao, n u doanh nghi p không t ng giá hàng hóa bán
ra thì l i nhu n c a doanh nghi p đó càng th p d n t i r i ro kinh doanh c a doanh
nghi p đó càng l n.
S t n t i c a s c m nh th tr

ng: Xem xét s c m nh th tr

ng c a m t doanh

nghi p là xem xét kh n ng c nh tranh c a h khi đ i m t v i các y u t c nh tranh
hi n t i và ti m n ng c nh tranh trong t
tr

ng th

ng lai. Các doanh nghi p có s c m nh th

ng có nhi u kh n ng ki m soát chi phí và giá c s n ph m c a h vì v y

s c m nh th tr

ng c a m t doanh nghi p càng l n thì r i ro kinh doanh mà doanh

nghi p g p ph i càng nh .
Ph m vi đa d ng hóa s n ph m: N u t t c các y u t khác không đ i, các ch ng
lo i s n ph m c a m t doanh nghi p càng đ
nghi p càng ít bi n đ ng. Khi nhu c u c a ng
doanh thu c a s n ph m này có th đ

c đa d ng hóa thì EBIT c a doanh
i tiêu dùng cho m t s n ph m thay đ i,

c bù tr ph n nào b ng doanh thu t các s n

ph m khác, khi đó r i ro kinh doanh mà doanh nghi p g p ph i c ng gi m thi u.
T ng tr
s t ng c

ng: Các doanh nghi p có s t ng tr

ng nhanh luôn ph i đ i m t v i

ng đ u t vào các chi phí nh chi phí xây d ng c s m i, chi phí nghiên

c u phát tri n và các lo i chi phí ho t đ ng th
y u t này th

ng mang tính không ch c ch n , các

ng k t h p và đ a đ n tính kh bi n cao c a EBIT c ng nh r i ro kinh

doanh g p ph i cao h n.
Qua tìm hi u v r i ro kinh doanh ta có đ

c m i quan h gi a đ b y ho t đ ng

và r i ro kinh doanh: R i ro kinh doanh theo ngh a r ng là tính kh bi n v EBIT c a
doanh nghi p (t ng ho c gi m), tuy nhiên trong ph n này đ c p t i r i ro là nói t i
10

Thang Long University Libraty


nh ng b t n phát sinh trong ho t đ ng c a doanh nghi p làm cho l i nhu n c a doanh
nghi p gi m ho c l . N u doanh nghi p có đòn b y ho t đ ng cao thì r i ro kinh
doanh c a doanh nghi p s càng cao. M c đ
cao khi s n l

nh h

ng c a đ b y ho t đ ng s càng

ng ho c doanh thu c a doanh nghi p càng th p. Các y u t ch y u gây

ra r i ro kinh doanh cho doanh nghi p là s thay đ i c a doanh thu và chi phí s n xu t,
đây là 2 y u t chính c a r i ro kinh doanh còn đ b y ho t đ ng ch có tác đ ng
khu ch đ i s thay đ i c a l i nhu n do đó nó khu ch đ i r i ro kinh doanh c a doanh
nghi p.
Tóm l i có th xem đ b y ho t đ ng nh m t d ng r i ro ti m n, b n thân nó
không t o ra r i ro cho doanh nghi p, nó ch có tác đ ng làm gia t ng r i ro khi có s
bi n đ ng gi a doanh thu và chi phí s n xu t.
hi u rõ tác đ ng c a đòn b y ho t đ ng t i l i nhu n c a doanh nghi p ta
phân tích Quan h gi aăđ b y ho tăđ ng và kh n ngăsinhăl i
b y kinh doanh cao có th giúp doanh nghi p t o ra nhi u l i nhu n h n t
m i doanh s t ng thêm vì vi c bán m t s n ph m t ng thêm đó ch làm t ng m t
l

ng nh chi phí bi n đ i đ n v do h u h t các chi phí đã là chi phí c đ nh.
Trong kho ng th i gian kinh doanh thu n l i, m t đ b y ho t đ ng cao có th

t o ra thêm l i ích cho doanh nghi p tuy nhiên, các công ty có chi phí c t ch t trong
máy móc, nhà x

ng, đ t đai và kênh phân ph i s không d dàng c t gi m chi phí khi

mu n đi u ch nh theo s thay đ i trong l

ng c u vì v y n u n n kinh t có s s t

gi m m nh, thu nh p c a doanh nghi p s b

nh h

ng r t n ng n . Qua đó có th

th y đòn b y là “con dao hai l

i” , n u ho t đ ng c a doanh nghi p t t, đòn b y s

khu ch đ i cái t t lên b i, ng

c l i, n u doanh nghi p làm n thua l , đòn b y ho t

đ ng s làm gia t ng s s t gi m v doanh thu kéo theo s s t gi m nhanh chóng v
l i nhu n.

1.2.3.2. Phân tích đòn b y tài chính
òn b y tài chính liên quan đ n vi c s d ng các ngu n tài tr c đ nh. òn b y
tài chính đ
đ

c đ nh ngh a nh là m c đ theo đó các ch ng khoán có thu nh p c đ nh

c s d ng trong c c u ngu n v n c a doanh nghi p nói cách khác đòn b y tài

chính là khái ni m dùng đ ch s k t h p gi a n ph i tr và v n ch s h u trong
vi c đi u hành chính sách tài chính c a doanh nghi p.
11


Ngu n tài tr c đ nh: Chi phí mà doanh nghi p ph i tr cho nh ng ngu n này
không ph thu c vào k t qu ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p, các ngu n tài
tr c đ nh đ

c nh c t i khi phân tích đòn b y tài chính là ngu n n vay (vay b ng

ti n m t t các t ch c tín d ng và vay b ng vi c phát hành các gi y t có giá) và c
phi u u đãi.
M t doanh nghi p không th l a ch n đòn b y ho t đ ng vì nó ph thu c vào
đ c đi m ngành ngh kinh doanh nh ng l i có th l a ch n đòn b y tài chính vì không
có doanh nghi p nào b ép bu c ph i s d ng n và c phi u u đãi đ tài tr cho h at
đ ng c a mình mà thay vào đó doanh nghi p có th s d ng phát hành c phi u
th

ng. Trên th c t ít có doanh nghi p nào không s d ng đòn b y tài chính do

nh ng l i th mà nó mang l i r t l n.
L i th khi doanh nghi p s d ng n vay:
L i th th nh t: Phân tán r i ro cho v n ch s h u
L i th th 2: Công ty có th ch đ ng đi u ch nh c c u v n theo t ng th i k
L i th th 3: Chi phí lãi vay t o ra lá ch n thu giúp h th p chi phí th c t c a
lãi vay
L i th th 4: Không lo s hi u ng pha loãng quy n s h u trong tr

ng h p

doanh nghi p phát hành c phi u b sung
Tuy nhiên vi c s d ng n vay t o ra s c ép cho doanh nghi p khi luôn luôn ph i
đ m b o l i nhu n cao h n lãi su t và đ thanh toán n g c, n u doanh nghi p g p khó
kh n v tài chính và l i nhu n đ t đ

c không đ chi tr cho lãi su t thì các c đông

c a doanh nghi p s ph i bù đ p vào ch s t gi m đó.

Khi doanh nghi p ho t đ ng có hi u qu , ng

i n m gi n có đ

c l i nhu n c

đ nh nên các c đông không ph i chia s ph n l i nhu n c a h t đó có th s d ng
đòn b y tài chính đ gia t ng l i nhu n cho c đông. Khi s d ng c phi u u đãi,
doanh nghi p không ph i tr g c nh n vay tuy nhiên không đ

c kh u tr thu khi

tính thu nh p ch u thu làm cho chi phí s d ng v n c ph n u đãi cao h n chi phí s
d ng n vì v y doanh nghi p th

ng u tiên s d ng đòn b y tài chính b ng n h n c

phi u u đãi.
M c đ s d ng đòn b y tài chính c a doanh nghi p th

ng đ

c đo l

ng qua 3

ch tiêu:
12

Thang Long University Libraty

Ch tiêu 1: H s n so v i v n ch s h u: T s này cho bi t doanh nghi p s
d ng n g p bao nhiêu l n ngu n v n ch s h u

Do n ph i tr bao g m c các kho n tín d ng th
kho n ph i tr ng n h n nên đ th y đ

ng m i phi lãi su t và nh ng

c m c đ tài tr th

ng xuyên t đó đánh giá

r i ro v m t tài chính mà doanh nghi p đang ph i gánh ch u ta s d ng t s n dài
h n trên v n ch s h u

Ch tiêu 2: H s n so v i t ng ngu n v n: T s này cho bi t bao nhiêu ph n
tr m tài s n c a doanh nghi p đ

c tài tr b ng v n vay.

N ph i tr : bao g m toàn b các kho n vay ng n và dài h n nh : các kho n ph i
tr , vay ng n h n, n dài h n do đi vay hay phát hành trái phi u dài h n.
Ch tiêu 3: H s tài s n so v i v n ch s h u:

Các ch tiêu này càng l n thì m c đ s d ng đòn b y tài chính càng cao. Vì lãi
vay ph i tr không đ i khi s n l

ng thay đ i do đó đòn b y tài chính c a doanh

nghi p có t tr ng n ph i tr cao h n v n ch s h u s l n h n đòn b y tài chính
c a doanh nghi p có t tr ng n ph i tr nh h n v n ch s h u, nh ng doanh nghi p
không s d ng n s không có đòn b y tài chính. Nh v y, đòn b y tài chính đ t tr ng
tâm vào t s n , khi đòn b y tài chính cao, ch m t s thay đ i nh c a EBIT s làm
thay đ i l n t l l i nhu n sau thu trên v n ch s h u ngh a là t l l i nhu n sau
thu trên v n ch s h u r t nh y c m v i EBIT
Doanh nghi p s d ng đòn b y tài chính t c là doanh nghi p quy t đ nh tài tr
cho ph n l n tài s n c a mình b ng n vay, doanh nghi p ch làm đi u này khi các
kho n đ u t cho tài s n khá cao mà v n ch s h u không đ đ tài tr . Doanh
nghi p ch quy t đ nh s d ng n khi có th tin ch c r ng t su t sinh l i trên tài s n
13


cao h n lãi su t vay n . Thông qua ch tiêu ROE ( t su t sinh l i trên v n ch s h u)
doanh nghi p có th đo l

ng m c sinh l i nh n đ

c khi b v n tài chính.

tìm hi u tác đ ng c a vi c s d ng đòn b y tài chính c a m t doanh nghi p ta
đi t i phân tích m i quan h EBIT và EPS; phân tích đ b y tài chính; quan h gi a đ
b y tài chính và r i ro tài chính, cu i cùng là quan h gi a đ b y tài chính và kh
n ng sinh l i.
Doanh nghi p s d ng đòn b y tài chính v i hi v ng gia t ng l i nhu n cho c
đông th

ng, n u s d ng phù h p, doanh nghi p có th dùng ngu n v n có c hi phí

c đ nh đ t o ra l i nhu n l n h n cho ph n chi phí c đ nh đó, ph n l i nhu n còn l i
s thu c v c đông th

ng, đi u này đ

c th hi n rõ h n khi ta phân tích m i quan

h gi a EBIT và EPS
Phân tích m i quan h EBIT và EPS
Phân tích m i quan h EBIT và EPS là phân tích s
ph

nh h

ng c a nh ng

ng án tài tr khác nhau đ i v i l i nhu n trên c ph n, t s phân tích này ta tìm

ra đ

c đi m bàng quan.

i m bàng quan là đi m c a EBIT mà

đó các ph

ng án

tài tr đ u mang l i EPS nh nhau
Công th c tính EPS theo EBIT:

Trong đó:
I: Lãi ph i tr
t: Thu su t thu thu nh p doanh nghi p
PD: C t c tr cho c phi u u đãi
NS: S l

ng c ph n th

ng

 Xác đ nh đi m bàng quan b ng ph

ng pháp đ i s :

Áp d ng công th c tính EPS theo EBIT c a m i ph
l p ph

ng án tài tr sau đó thi t

ng trình cân b ng:

Trong đó:
14

Thang Long University Libraty


EBIT1,2: EBIT bàng quan gi a 2 ph

ng án tài tr 1 và 2

I1, I2: Lãi ph i tr hàng n m v i 2 ph

ng án tài tr 1 và 2

PD1, PD2: C t c ph i tr hàng n m theo ph
NS1,NS2: S c ph n th
Gi i ph

ng đ i v i 2 ph

ng trình cân b ng ta tìm đ

ng án tài tr 1 và 2
ng án tài tr 1 và 2

c đi m bàng quan c a 2 ph

 Xác đ nh đi m bàng quan b ng ph

ng án tài tr

ng pháp hình h c:

th 1.2. Xác đ nh đi m bàng quan

i v i m i ph

ng án, l n l

tv đ

ng th ng ph n ánh quan h gi a EPS v i

các đi m c a EBIT, tìm đi m th nh t b ng cách ch n EPS = 0 đ ch n ra EBIT t
ng, đi m th 2, cho EBIT b t kì đ tìm ra EPS t
đ nh đ

ng ng, m i ph

c 2 đi m, n i 2 đi m đó v i nhau s t o thành đ

quan h gi a EBIT và EPS c a ph

ng

ng án đ u xác

ng th ng ph n ánh m i

ng án đó.

ụ ngh a c a đi m bàng quan:
i m c t nhau gi a đ
tài tr là c phi u th
ph

ng bi u th ngu n tài tr là n và đ

ng bi u th ngu n

ng là đi m bàng quan. N u EBIT th p h n đi m bàng quan thì

ng án tài tr b ng c phi u th

ng t o ra đ
15

c EPS cao h n ph

ng án tài tr