GIÚP CON XÂY DỰNG VĂN HÓA ỨNG XỬ

GIÚP CON XÂY DỰNG VĂN HÓA ỨNG XỬ
(Dành cho Phụ huynh Trường Trung học Vinschool)
PGS.TS. Trần Thị Lệ Thu
10/10/2015

1


Mục tiêu
1. Cách một số nước văn minh trên thế giới giáo dục con &
những nội dung Vins giáo dục con về VHƯX
2. Cách thức giúp con hình thành & duy trì VHƯX đúng
mực (GHK & MCM)

3. Biện pháp phối hợp hiệu quả giữa gia đình & Vinschool
để giúp con xây dựng VHƯX (Test cha mẹ tốt & điều ước
của Vinser)

2


Vài con số về VHƯX tại Việt Nam
1) Sở VH, TT &DL: Hội nghị tổng kết 5 năm
triển khai chương trình 04- tr/TU - “xây
dựng người Hà Nội thanh lịch, văn
minh”.
2) Tháng 11/2015, Hà Nội sẽ hoàn thành bộ
'Quy tắc ứng xử‘.

3) Bệnh viện là nơi “dẫn đầu” về chỉ số các
hành vi ứng xử không phù hợp- (trên

90%)
4) 95% ý kiến cho rằng công chức, viên
chức có hành vi ứng xử không phù hợp.

3


Cha mẹ Do Thái dạy con VHƯX như thế nào?
1) Cha mẹ là hình mẫu, dành thời gian cho con.
2) Tình yêu “đống lửa”- nhen nhóm & khích lệ.
3) Không thỏa mãn trước, tức thời & quá mức
yêu cầu của con.
4) Cha mẹ ẩn giấu 20% tình yêu con để trở nên
lý trí, khoa học, nghệ thuật trong cách dạy

con.
5) Con cái được tôn trọng, được thất bại, được
có ý kiến.

4


Cha mẹ Nhật dạy con VHƯX như thế nào?
1) Cha mẹ là hình mẫu- coi trọng môi
trường nuôi dạy con.

2) Không cần con quá thông minh- cái
chính là cần có nhân cách tốt.
3) Tạo cơ hội tự trải nghiệm cho con.

4) Không thỏa hiệp với con.
5) Không hình thành cho con thói quen
xấu.

6) Dạy con tính kỷ luật, nề nếp.

5


Cha mẹ Mỹ dạy con VHƯX như thế nào?
1) Làm gương, tôn trọng và kiên trì giải
thích cho con.

2) Dạy con tính tự lập, ý thức khi còn rất
nhỏ.
3) Dạy con cư xử nhân bản, hòa nhập, có

trách nhiệm xã hội.
4) Trao “quyền” cho con (niềm tin, tôn
trọng, quyền bình đẳng, khích lệ,…).

5) Dạy con tính kỷ luật.

6


Bill Gates dạy con VHƯX như thế nào?
1) Thiết lập các quy tắc và ranh giới trong gia

đình.

2) Muốn thứ gì đó- con phải làm việc.
3) Tiết kiệm- chia sẻ, dọn dẹp khu dân cư,…
4) Cho con trải nghiệm cuộc sống & trao
quyền.
5) 95% tài sản hiến cho mục đích từ thiện.
6) …

7


Gia đình Barack Obama dạy con VHƯX như thế nào?
1) Luôn muốn biết các con đang hành xử có

đúng không.
2) Tự làm việc nhà để các con không ỷ lại.
3) Tạm quên đi công việc của bố đang làm.

4) Hạn chế xem truyền hình và vào mạng.
5) Đọc truyện cho con.
6) Cương nhu tùy lúc.

7) Tấm gương về giá trị.

8


Cha mẹ Đan Mạch dạy con VHƯX như thế nào?
1)

Làm gương

2)

Tạo điều kiện cho con được vui chơi (tránh TV,

điện thoại,…).
3)

Đề cao sự chân thực, dạy con biết cảm thông.

4)

Không khen ngợi con quá mức.

5)

Biết nhìn ra điểm tích cực trong những tình
huống tiêu cực.

6)

"Đừng cố giành quyền thắng”- luôn lắng nghe,

Đất nước hạnh phúc nhất thế giới

thấu hiểu.
7)

Trân trọng thời gian gia đình bên nhau.

9


Những nội dung Vins giáo dục con về VHƯX
1) Những HVVH chung/nơi công cộng
2) Những HVVH xung quanh trường
3) Những HVVH ở cổng trường, sân trường, hành lang, nhà xe
4) Những HVVH ở trong lớp
5) Những HVVH ở nhà ăn
6) Những HVVH ở nhà vệ sinh
7) Những HVVH ở thư viện
8) Những HVVH trên xe buýt
9) Những HVVH trong gia đình
* Tổng hợp trong bộ HVVH của Vinser

10


Cha mẹ Việt Nam dạy con VHƯX như thế nào?
1) Yêu thương- quan tâm
2) Giáo lý- thuyết giảng/nhắc nhở
nhiều
3) So sánh
4) Nhận xét khái quát
5) Đánh giá… lo lắng/tự hào…
6) …

11

Chúng tôi dạy các con HVVH như thế nào?

12


13


Phong cách dạy & học hiệu quả
Qua nghe
giảng 5%
Qua đọc 10%
Nghe băng, đĩa/
Nhìn hình ảnh 20%
Qua biểu diễn, thể hiện30%
Qua thảo luận nhóm 50%
Qua ứng dụng thực tế 75%
Qua cách dạy lại cho người khác 90%
14


CÔNG THỨC:

GHK
Gương
mẫu

Hướng
dẫn

Kiên trì

Khuyến
khích

15


Gia Huy- 8A1 & Cô Hạnh- HK (9/9/2015)
Gia Huy: "Mọi người có rất nhiều lựa
chọn tại sao lại cứ đi vào đường các cô
lao công đang làm???... "

MCM

Cô Hạnh/HK: “Bên cạnh đó bạn ấy chỉ
đường cho em lớp 7 vào lớp by the very
friendly way. Sau đó bạn lễ phép nói:
“Thưa cô con đi vào lớp ko muộn"

Cô Hạnh: Các cô HK trường trung học cám ơn bạn lắm! Ngày ko còn mệt
và công việc ko còn vất vả nhờ 1 hành động bé nhỏ của bạn ấy”

16


Bảo Lâm- Nhật Minh (6A4)- 24/9/2015

MCM

Em vừa gặp 2 thiên thần nhỏ này trên đường đi vứt rác! Thấy em tay xách nách
mang 2 bạn ấy chạy lại hỏi: “Cô ơi con giúp gì được cho cô ko?”
Thế là 2 bạn ấy giúp cô vứt rác đấy ạ. Yêu lắm ấy!!!

17


CÔNG THỨC - MCM

M

C

M

18


Những nguyên tắc của Vins trong GD con VHƯX
1. Dạy nội quy, nề nếp- văn hóa, văn minh ngay đầu
năm học & duy trì rèn luyện, nhắc nhở thường
xuyên
2. Phần thưởng & hệ quả rõ ràng
3. Xử lý nhất quán, công minh & kiên định

19


* Những hoạt động cụ thể Vins GD con VHƯX tại trường
1. Làm gương mọi nơi mọi lúc (cán bộ LĐ/HO, cán bộ

nhân viên/BV, HK…, giáo viên)
2. Dạy & rèn trực tiếp trong nội dung môn GTS- KNS
3. Rèn trong các hoạt động chuyên đề theo khối
4. Rèn trong công tác chủ nhiệm/giờ sinh hoạt lớp
5. Rèn trong các giờ bộ môn
6. Rèn trong hoạt động, sự kiện chung
7. Phối hợp với GĐ/CĐ
8. …
20


2. Cách thức giúp con hình thành & duy trì VHƯX đúng mực
Gương
mẫu

Hướng
dẫn

Kiên trì

Khuyến
khích

21


CÔNG THỨC - MCM

M

C

M

22


Trung học
• Cụ thể, làm gương: người thật, việc thật, tình huống thật
• Quan sát, lắng nghe- nghĩ cách phù hợp (người lớn, chủ kiến,
sáng tạo, riêng biệt,…)
• Kiên trì (thất thường)
………………….
• Tâm sinh lý tuổi dậy thì- thất thường, khó kiểm soát cảm xúc
• Thích khẳng định bản thân, thích làm người lớn, tâm tính
chưa ổn định
• Đặc điểm tâm sinh lý riêng của mỗi HS

* Cần tôn trọng, khéo léo, kiên định (& hài hước)

23


3. Biện pháp phối hợp giữa GĐ & NT trong GD VHƯX
Nên:
1) Thống nhất nội dung
2) Đồng thuận về phương pháp
3) Bạn đồng hành thắng thắn, tin tưởng & tôn trọng
4) Áp dụng công thức GHK & MCM
Tư duy tích cực- Tư duy cùng thắng

Tránh:
1) Thiếu khách quan- kết luận vội vàng
2) Công chúng hóa vấn đề- gây bất ổn trường/lớp (rủi ro
từ mạng XH & truyền thông)
3) Thiếu đồng thuận

24


BẠN CÓ LÀ CHA/MẸ TỐT?
NỘI DUNG

CÓ

KHÔNG

1. Tôi dành thời gian cùng học (hướng dẫn con học) 10 phút/1 ngày
2. Tôi cùng con xem ti vi, đọc sách 2 lần/tuần
3. Tôi luôn chia sẻ, lắng nghe con và nói rõ cảm xúc của mình với con (vui,
buồn,…)
4. Tôi đi chơi với con 2 lần /1 tháng
5. Tôi phát hiện & nói cho con biết con làm tốt điều gì đó (3 lần/tuần)
6. Tôi ôm con và nói bố/mẹ yêu con 2 lần/1 tuần

7. Tôi nói cho con biết con làm gì sai, sai chỗ nào & khiển trách kịp thời
(không đánh, quát, nói nhiều/chì chiết….)
8. Tôi chủ động chào hỏi con, nói cảm ơn & xin lỗi con (phù hợp)
9. Tôi luôn gương mẫu giữ kỷ luật, nề nếp trong gia đình
10. Tôi tham gia việc nhà hàng ngày cùng con

25