tieng hat con tau

Tiªng h¸t con tµu
Tiªng h¸t con tµu
ChÕ Lan Viªn
ChÕ Lan Viªn



Em biÕt g× vÒ nhµ th¬ ChÕ Lan Viªn?
Em biÕt g× vÒ nhµ th¬ ChÕ Lan Viªn?


A- Tác giả
A- Tác giả

Chế Lan Viên (1920- 1989) quê gốc ở Quảng
Chế Lan Viên (1920- 1989) quê gốc ở Quảng
Trị. Chế Lan Viên đã từng là nhà thơ nổi tiếng
Trị. Chế Lan Viên đã từng là nhà thơ nổi tiếng
của phong trào
của phong trào
Thơ mới ,
Thơ mới ,
ông có tập thơ đầu
ông có tập thơ đầu
tay khi mới 17 tuổi nhan đề:
tay khi mới 17 tuổi nhan đề:
Điêu tàn .
Điêu tàn .
Sau

Sau
cách mạng Chế Lan Viên trở thành nhà thơ cách
cách mạng Chế Lan Viên trở thành nhà thơ cách
mạng, thơ ông đã hoà nhịp với cuộc sống mới.
mạng, thơ ông đã hoà nhịp với cuộc sống mới.
Thơ Chế Lan Viên giàu chất suy tưởng và trí
Thơ Chế Lan Viên giàu chất suy tưởng và trí
tuệ, có nhiều sáng tạo trong xây dựng hình ảnh
tuệ, có nhiều sáng tạo trong xây dựng hình ảnh
và ngôn ngữ. Chế Lan Viên đã được tặng giải
và ngôn ngữ. Chế Lan Viên đã được tặng giải
thưởng Hồ Chí Minh đợt I năm 1986.
thưởng Hồ Chí Minh đợt I năm 1986.


B- Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm
B- Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm

Bài thơ
Bài thơ
Tiếng hát con tàu
Tiếng hát con tàu
ra đời trong cuộc
ra đời trong cuộc
vận động nhân dân miền xuôi đi xây dựng vùng
vận động nhân dân miền xuôi đi xây dựng vùng
kinh tế mới ở miền núi của Đảng và nhà nước
kinh tế mới ở miền núi của Đảng và nhà nước
ta. Bài thơ in trong tập
ta. Bài thơ in trong tập

ánh sáng và phù
ánh sáng và phù


sa (1960).
sa (1960).
Đây là một trong những tập thơ có
Đây là một trong những tập thơ có
giá trị nhất của Chế Lan Viên sau Cách mạng,
giá trị nhất của Chế Lan Viên sau Cách mạng,
thể hiện sự gắn bó , lòng biết ơn của nhà thơ với
thể hiện sự gắn bó , lòng biết ơn của nhà thơ với
nhân dân, với Đảng
nhân dân, với Đảng


C- Đọc hiểu văn bản
C- Đọc hiểu văn bản

Trong bài thơ có hai hình tượng nghệ thuật có
Trong bài thơ có hai hình tượng nghệ thuật có
tính chất biểu tượng , theo em đó là những hình
tính chất biểu tượng , theo em đó là những hình
tượng nghệ thuật nào?
tượng nghệ thuật nào?




I- Hai hình tượng có tính chất biểu tượng

I- Hai hình tượng có tính chất biểu tượng
trong bài thơ
trong bài thơ



Con tàu :
Con tàu :
trên thực tế vào những năm 60, Tây Bắc
trên thực tế vào những năm 60, Tây Bắc
chưa hề có đường tàu và do đó, đương nhiên chưa hề
chưa hề có đường tàu và do đó, đương nhiên chưa hề
có con tàu nào lên được Tây Bắc.
có con tàu nào lên được Tây Bắc.
Con tàu
Con tàu
ở bài thơ
ở bài thơ
này là biểu tượng của khát vọng đi xa, thoát khỏi cuộc
này là biểu tượng của khát vọng đi xa, thoát khỏi cuộc
sống cá nhân chật hẹp, đến với cuộc sống rộng lớn
sống cá nhân chật hẹp, đến với cuộc sống rộng lớn
của nhân dân vĩ đại, đến với ước mơ cao đẹp , đồng
của nhân dân vĩ đại, đến với ước mơ cao đẹp , đồng
thời cũng đến với ngọn nguồn sáng tạo nghệ thuật.
thời cũng đến với ngọn nguồn sáng tạo nghệ thuật.
Con tàu
Con tàu
còn có thể hiểu là tấm lòng của nhà
còn có thể hiểu là tấm lòng của nhà

th
th
ơ
ơ
, Khi lòng ta đã hoá những con tàu , Tàu đói
, Khi lòng ta đã hoá những con tàu , Tàu đói
những vành trăng, tàu gọi anh đi sao chửa ra đi?
những vành trăng, tàu gọi anh đi sao chửa ra đi?





Tây Bắc :
Tây Bắc :
gợi nhớ đến một miền xa xôi của Tổ quốc,
gợi nhớ đến một miền xa xôi của Tổ quốc,
nơi gian lao vất vả, nhưng ân tình sâu nặng , với
nơi gian lao vất vả, nhưng ân tình sâu nặng , với
những kỉ niệm không thể nào quên.Mảnh đất này
những kỉ niệm không thể nào quên.Mảnh đất này
chính là nơi
chính là nơi
con tàu
con tàu
khát vọng hướng tới (
khát vọng hướng tới (
tức là
tức là

cuộc sống lớn của nhân dân, nguồn cảm hứng của
cuộc sống lớn của nhân dân, nguồn cảm hứng của


thời
thời
đại
đại
).Lên
).Lên
Tây Bắc
Tây Bắc
là trở lại với chính lòng mình ,
là trở lại với chính lòng mình ,
trong sự hoà hợp và gắn bó mật thiết với nhân dân, với
trong sự hoà hợp và gắn bó mật thiết với nhân dân, với
đất nước.
đất nước.
Tây Bắc
Tây Bắc
chính là Tổ quốc, là
chính là Tổ quốc, là
gió
gió


ngàn ,
ngàn ,

là
là
vành trăng ,
vành trăng ,
là
là
đất nước mênh mông ,
đất nước mênh mông ,
và là
và là
nguồn thơ:
nguồn thơ:
Tây Bắc ơi người là mẹ của hồn
Tây Bắc ơi người là mẹ của hồn


thơ .
thơ .



Từ hai biểu tượng trên nhà thơ đã viết khổ
Từ hai biểu tượng trên nhà thơ đã viết khổ


thơ
thơ

đề từ:
đề từ:




Tây Bắc ư? Có riêng gì Tây Bắc
Tây Bắc ư? Có riêng gì Tây Bắc
Khi lòng ta đã hoá những con tàu
Khi lòng ta đã hoá những con tàu
Khi Tổ Quốc bốn bề lên tiếng hát
Khi Tổ Quốc bốn bề lên tiếng hát
Tâm hồn ta là Tây Bắc chứ còn đâu?
Tâm hồn ta là Tây Bắc chứ còn đâu?



Trong lời đề từ này, nhà thơ đã thể hiện cái không khí
Trong lời đề từ này, nhà thơ đã thể hiện cái không khí
vui vẻ tưng bừng của đất nước trong công cuộc xây
vui vẻ tưng bừng của đất nước trong công cuộc xây
dựng XHCN:
dựng XHCN:
Khi Tổ quốc bốn bề lên tiếng hát
Khi Tổ quốc bốn bề lên tiếng hát
. Sự
. Sự
phấn khởi ấy, thúc giục mọi người lên đường:
phấn khởi ấy, thúc giục mọi người lên đường:
Khi

Khi
lòng ta đã hoá những con tàu
lòng ta đã hoá những con tàu
đi xây dựng Tây Bắc.
đi xây dựng Tây Bắc.
Câu thơ:
Câu thơ:
tâm hồn ta là Tây Bắc chứ còn đâu
tâm hồn ta là Tây Bắc chứ còn đâu
đã
đã
chứa đựng một sự khẳng định: là
chứa đựng một sự khẳng định: là
Tây Bắc ,
Tây Bắc ,
lại nhấn
lại nhấn
mạnh thêm:
mạnh thêm:
chứ còn đâu? .
chứ còn đâu? .
Câu thơ đầy sức mạnh,
Câu thơ đầy sức mạnh,
cho thấy Tây Bắc choán hết tâm hồn nhà thơ. Toàn
cho thấy Tây Bắc choán hết tâm hồn nhà thơ. Toàn
bài thơ đã diễn tả điều đó.
bài thơ đã diễn tả điều đó.


Theo em bài thơ có thể chia làm mấy phần?

Theo em bài thơ có thể chia làm mấy phần?
Giọng điệu ở mỗi phần có gì khác nhau?
Giọng điệu ở mỗi phần có gì khác nhau?


Bài thơ được chia làm 3 phần:
Bài thơ được chia làm 3 phần:



Đoạn đầu là sự trăn trở, giục giã lên đường
Đoạn đầu là sự trăn trở, giục giã lên đường
(2khổ thơ đầu)
(2khổ thơ đầu)

Đoạn giữa trực tiếp giãi bàytình cảm xúc động
Đoạn giữa trực tiếp giãi bàytình cảm xúc động
về những kỷ niệm với nhân dân ở thời kháng
về những kỷ niệm với nhân dân ở thời kháng
chiến
chiến
( đây là đoạn quan trọng nhất kết tinh
( đây là đoạn quan trọng nhất kết tinh
nghệ thuật của bài thơ -9 thơ khổ giữa).
nghệ thuật của bài thơ -9 thơ khổ giữa).

Đoạn cuối là khúc hát lên đường bay bổng lãng
Đoạn cuối là khúc hát lên đường bay bổng lãng
mạn
mạn

( 3 khổ thơ cuối).
( 3 khổ thơ cuối).


Theo em 2 khổ thơ đầu có sức lay động mạnh
Theo em 2 khổ thơ đầu có sức lay động mạnh
mẽ đối với tâm hồn bạn đọc là nhờ yếu tố nào?
mẽ đối với tâm hồn bạn đọc là nhờ yếu tố nào?