THỰC HÀNH GIẢI TOÁN

Kinh nghiệm giúp học sinh chậm hiểu học tốt môn Toán
KINH NGHIỆM GIÚP HỌC SINH CHẬM HIỂU
học tốt môn toán
  
I- ĐẶT VẤN ĐỀ
Trường Nguyễn Văn Kòp thuộc điạ bàn phường 15. Ở đây phần lớn dân cư lao
động nghèo, thành phần tạm trú khá đông vì đây cũng là nơi tập trung rất đông dân
nhập cư từ nhiều đòa phương miền Bắc, miền trung. Cuộc sống lao động cực nhọc,
bương chải kiếm ăn nên việc kiếm tiền là chính, việc học của con em chỉ là thứ yếu.
Vì không coi trọng việc học nên đa số phụ huynh phó mặc việc học cho nhà trường,
học được chữ nào hay chữ đó.
Trình độ dân trí còn thấp kém lại quá bận rộn với việc mưu sinh, nên ngoài giờ
học tại trường, một số em phải phụ cha mẹ làm ăn kiếm sống, phần lớn phụ huynh thả
lỏng, bỏ mặc con em chơi bời lêu lổng, thiếu sự luyện tập, học bài và chuẩn bò bài.
Do ảnh hưởng bởi môi trường, bò lôi cuốn bởi thò trường văn hoá phẩm, trò chơi
điện tử, phim ảnh, video mà nhiều gia đình xem suốt ngày đã tác động không nhỏ đến
các em khiến các em xao nhãng việc học, không muốn học. Từ đó dẫn đến tình trạng
nhiều em mất căn bản và lại càng không có ý thức học.
II- TÍNH CẤP THIẾT
a/ Tình hình thực tế
Là giáo viên chủ nhiệm lớp năm, lớp cuối cấp, lớp phải đảm bảo đạt yêu cầu
không chỉ chương trình lớp năm mà là yêu cầu chung của cấp một. Việc đánh giá học
sinh không chỉ qua các kì kiểm tra đònh kì thông thường mà là đánh giá kết quả học
tập 5 năm của học sinh .
Trình độ học sinh vào đầu năm lớp năm quá chênh lệch vì là vùng nhập cư nên
học sinh từ nhiều tỉnh thành, nông thôn nên nhiều học sinh mất căn bản từ các lớp
dưới, những yêu cầu tối thiểu về chuẩn kiến thức văn toán không đạt yêu cầu như
chưa nắm vững bốn phép tính cộng, trừ nhân chia, viết chưa thành câu, sai chính tả
quá phổ biến nhiều em một bài chính tả lớp năm trên 20 lỗi sai .
Qua thống kê chất lượng đầu năm môn toán lớp có 6hs giỏi – 21,4 % ; 8 hs
khá – 28,6 % ; 9 hs trung bình - 32,1% ; 5 hs yếu – 17,9 % .

Ý thức, động cơ học tập của các em không có. Các em học một cách chiếu lệ
hay bò ép buộc. Các học sinh kém , mất căn bản lại càng chán học hơn . Ngoài giờ
học, do tác động của nền kinh tế, của môi trường xã hội, sự hấp dẫn của phim ảnh, trò
chơi, các em thường lêu lổng chơi đùa, không có sự kiểm tra nhắc nhở của phụ huynh.
Nhiều học sinh đi học về là chạy chơi hoặc vùi đầu vào các trò chơi. Do đó thường
xuyên các em không thuộc bài, không làm bài tập về nhà và cả việc thường quên sách
vở do thiếu chuẩn bò.
b. Tính cấp thiết
1
Kinh nghiệm giúp học sinh chậm hiểu học tốt môn Toán
Năm nay, với việc đổi mới và nâng cao chất lượng dạy học, chương trình thay
sách lớp 5 của Bộ Giáo dục – Đào tạo bắt đầu được áp dụng. Việc vận dụng những
phương pháp tích cực nhằm phát huy sự chủ động sáng tạo, tìm tòi để tự chiếm lónh tri
thức của học sinh càng đòi hỏi sự học tập tích cực và đồng đều của học sinh.
Làm sao để giúp các em học tập tốt? Làm sao nâng cao chất lượng, đảm bảo
cho học sinh đạt yêu cầu hoàn tất chương trình bậc tiểu học? Những câu hỏi đó luôn
thôi thúc tôi tìm biện pháp khắc phục. Từng năm, từng năm, bằng kinh nghiệm thực
tiễn tôi đã áp dụng và không ngừng cải tiến để đạt được mục tiêu.
Tôi xin được trình bày kinh nghiệm của mình về :
KINH NGHIỆM GIÚP HỌC SINH CHẬM HIỂU HỌC TỐT MÔN TOÁN
III- NỘI DUNG KINH NGHIỆM
a/ Nội dung :
1- Công tác chủ nhiệm
* Giáo dục học sinh ý thức , lòng say mê học tập
*Nắm thật đúng , thật chính xác trình độ thực của từng học sinh .
* Tổ chức đôi bạn học tập
* Tập cho học sinh tính độc lập , tự chủ trong học tập .
* Quan hệ chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường
2- Nội dung giảng dạy
* Củng cố , bổ sung những chỗ hổng trong kiến thức của học sinh .

* Khắc sâu các công thức toán
* Tổng hợp một dạng kiến thức chung phù hợp đối tượng học sinh yếu
* Tập cho học sinh bước đầu giải toán có lời văn .
b/ Các biện pháp thực hiện
1- CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM :
* Giáo dục học sinh ý thức và lòng say mê học tập :
- Học sinh lớp năm đã biết suy nghó, có ý thức. Ta không thể áp đặt, nhồi nhét
kiến thức nếu các em chán ghét việc học, không muốn học, không thấy được ích lợi
của việc học. Hơn nữa thường các em đã yếu toán thì thường yếu tất cả các môn học,
và có tâm lý chán học, sợ học.
- Ngay từ đầu năm, thông qua những bài học đạo đức, giờ SHTT tôi đã giúp
các em nhận thức được việc học có lợi cho chính bản thân các em. Nhờ học , các em
có hiểu biết, có thêm tri thức, biết cách xử thế, có khả năng thích nghi trong cuộc
sống. Các em cũng thấy được sự khác biệt trong hành động, trong cư xử của 1 học
2
Kinh nghiệm giúp học sinh chậm hiểu học tốt môn Toán
sinh và một bạn không được đi học. Ngoài ra việc nắm vững kiến thức cơ bản môn
toán là tiền đề và cơ sở ban đầu tư duy giúp các em học tập tốt các môn học khác .
- Khuyến khích học sinh bộc lộ mình qua những phiếu thăm dò đầu
năm. Học sinh tự nhận xét việc học của mình, thích môn nào? sợ môn nào? Yếu phần
nào? Chưa hiểu những gì? Cần được giáo viên giúp đỡ giảng lại những gì?… Khi học
sinh tự nhận ra được những chỗ thiếu của mình thì từ đó với sự giúp đỡ của giáo viên
chắc chắn sẽ có những đổi thay.
- Để động viên và gây hứng thú học tập cho các em chậm hiểu, chúng tôi
thường có những biện pháp khích lệ khi các em có những biểu hiện tiến bộ: thường
xuyên học tập theo nhóm đôi, nhóm bốn để học sinh giỏi khá hỗ trợ học sinh còn yếu
kém, ưu tiên cho các em chậm hiểu trình bày , phát biểu những kiến thức dễ, động
viên khuyến khích bằng những tràng pháo tay, lời khen ngơi của giáo viên của bạn
bè.
* Nắm thật đúng , thật chính xác trình độ thực của học sinh :

Điều kiện cơ sở vật chất của trường học chưa thích hợp cho việc mỗi em một
bàn. Các em ngồi quá gần nhau, điều kiện thuận lợi để các em ỷ lại, quay cóp, xem
bài của bạn. Đó là khó khăn cho chúng ta để đánh giá chính xác chất lượng học tập
thực sự của các em. Thực tế có trường hợp học sinh bài làm hàng tháng điểm rất cao
nhưng khi thi ngồi 1 người 1 bàn hoặc lên bảng thì không làm bài được. Vì vậy ngay
từ đầu năm giáo viên cần nắm thật chính xác trình độ thực của từng học sinh
* Tạo đôi bạn học tập :
Sắp xếp 1 học sinh giỏi, khá ngồi với 1 học sinh chậm hiểu để các em giỏi
nhắc nhở bạn làm bài, báo cho giáo viên biết khi bạn không làm bài, học bài. Việc
học tập chăm chỉ cũng là tấm gương sáng cho bạn noi theo.”Gần mực thì đen gần đèn
thì sáng”
* Tập cho học sinh tính độc lập , tự chủ trong học tập
Giáo dục học sinh ý thức giúp đỡ bạn trong học tập không phải là cho bạn xem
bài, nhắc bài cho bạn khi làm bài. Khi làm bài, mỗi em tự làm bài một cách độc lập,
không cho người khác xem và làm theo. Qua việc này, giáo viên dễ dàng nắm chắc
sự lónh hội, tiếp thu kiến thức của từng học sinh .
- Với những bài luyện tập thêm tại nhà, chúng tôi đã thông báo xin quý vò phụ
huynh tuyệt đối không giảng bài, làm bài dùm học sinh. Hãy để học sinh tự tìm tòi,
phát huy khả năng của mình. Qua đó, bản thân chúng tôi nắm chắc được những phần
học sinh đã nắm chắc, những chỗ học sinh chưa nắm chắc để có kế hoạch giảng lại.
Dần dần, với việc tự mình làm bài không dựa vào người khác dù ở
trường hay ở nhà sẽ giúp học sinh độc lập suy nghó, tự chủ hơn mỗi khi làm bài. Từ đó
hình thành nơi các em tính tự tin. Nhờ đó khi bước vào các kì thi , các em không bò
áp lực tâm lý đè nặng, sẽ bình tónh, tự tin khi làm bài vì các em đã quen tính độc lập
khi làm bài.
* Quan hệ chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường .
3
Kinh nghiệm giúp học sinh chậm hiểu học tốt môn Toán
Việc giáo dục chỉ có hiệu quả khi có sự kết hợp chặt chẽ giữa gia đình và học
đường, đặc biệt đối với học sinh yếu vì thời gian các em ở tại nhà bằng 5 lần thời gian

các em đến trường. Nhưng các bậc làm cha mẹ lại quá bận rộn công việc đến nỗi phó
mặc việc học cho nhà trường. Vì thế sổ liên lạc được xem như chiếc cầu nối giữa gia
đình và học đường. Không chỉ là báo điểm các kì thi, thông qua sổ liên lạc, những
việc học sinh cần chuẩn bò ở nhà, kể cả những hành vi sai phạm về mặt đạo đức đều
được loan báo đầy đủ cho phụ huynh nắm rõ để tiếp tay nhà trường giáo dục, uốn nắn
học sinh.
Với học sinh yếu, việc nghỉ học của các em cũng khá phổ biến. Việc đi học
thất thường ảnh hưởng không nhỏ đến việc tiếp thu kiến thức của các em. Vì vậy nếu
các em nghỉ học 2 buổi là chúng tôi có kế hoạch liên hệ ngay với phụ huynh, nếu cần
chúng tôi sẽ đến nhà để trao đổi đề nghò phụ huynh đôn đốc con em đi học.
2- NỘI DUNG GIẢNG DẠY
* Củng cố những chỗ hổng trong kiến thức của học sinh .
Thông thường học sinh yếu kém hay chán học, lý do cũng dễ lí giải vì các em
không nắm chắc kiến thức căn bản từ các lớp dưới, nên khi nghe tiếp thu các kiến thức
mới các em không thể nào hiểu nên càng kém hơn, càng không muốn học.
Dù với khối lượng kiến thức mới phải truyền thụ cho học sinh, tôi tâm niệm
rằng một ngôi nhà muốn vững phải củng cố nền móng thật vững chắc. Nếu ta cứ xây
dựng trên một nền nhà không đạt yêu cầu thì không sớm thì muộn căn nhà cũng sụp
đổ. Vì thế :
- Ngay từ đầu năm, với việc kiểm tra chất lượng văn toán của từng học sinh,
chúng tôi đã thống kê để nắm bắt ngay những lỗ hổng về kiến thức cơ bản của từng
học sinh và có kế hoạch phụ đạo .
Thông thường học sinh yếu thường có nhiều sai lầm về các kiến thức sau :
- 4 phép tính cộng trừ nhân chia đặc biệt là toán chia . Phần lớn học sinh
chưa biết cách chia cho số có 2-3 chữ số hoặc chia được nhưng rất chậm. Ngoài ra với
cộng trừ nhân chia phân số mới học từ cuối lớp bốn, lại thêm 3 tháng nghỉ hè nên
phần lớn đã quên cách làm .
- Tìm thành phần chưa biết : Nhiều em còn lẫn lộn , chưa phân biệt số bò
chia , số chia ... .Ngoài ra học sinh chưa thuộc các công thức tìm X
- Chưa nắm vững thứ tự thực hiện các phép tính trong dãy tính .

- Thiếu hệ thống các đơn vò : đo chiều dài , khối lượng diện tích nên việc
đổi đơn vò sai quá nhiều .
- Chưa nắm vững các loại toán điển hình : trung bình cộng , tìm hai số
khi biết tổng và tỉ ....
- Ở trường chúng tôi có may mắn là có điều kiện phòng ốc để dạy phụ đạo trái
buổi, tôi đã sử dụng những giờ phụ đạo trái buổi riêng cho những học sinh yếu để
dạy lại những gì mà đa số các em còn thiếu sót kể cả việc học bảng nhân, dạy lại kó
4
Kinh nghiệm giúp học sinh chậm hiểu học tốt môn Toán
năng tính cộng trừ nhân chia . Tập cho các em cách tóm tắt đề toán , giải lại các bài
toán có 1, 2 bước giải vì hầu hết học sinh không biết làm toán đố dù chỉ có 1 ,2 bước
giải
* Khắc sâu các công thức toán
Yêu cầu tối thiểu giúp học sinh làm toán là phải thuộc bảng nhân , các công
thức toán cơ bản. Với chương trình lớp năm các em phải thuộc rất nhiều công thức về
các hình vuông, hình chữ nhật, hình tam giác, hình thang, hình tròn, hình hộp chữ
nhật ... ngoài ra còn nhiều ghi nhớ khác. Việc thuộc đúng, chính xác các công thức này
đã cao đối với học sinh khá giỏi và lại càng khó khăn gấp bội với học sinh yếu, vì đối
tượng này ít chòu học bài .
Để khắc phục , tôi đã có những biện pháp sau :
_ Mỗi ngày dành ra 5 phút đầu giờ học và đầu giờ chơi khi các em vừa lên lớp
để đọc bảng nhân hay công thức. Cứ như thế ngày này qua ngày khác, mưa dầm thấm
đất, dần dần các em sẽ nhớ được các công thức một cách chính xác .
- Ngoài ra giúp các em tự nhận ra những chỗ các em thường quên sót , lầm lẫn
khi học và áp dụng công thức :
+ Công thức hình tam giác và hình thang giống nhau . Điểm cần lưu ý là
hình tam giác có 1 đáy còn hình thang có 2 đáy. Khi thực hiện tìm diện tích tam giác ,
các em thường quên chia 2 ,tìm đáy tam giác khi biết chiều cao thường quên nhân 2
+ Hình tròn : tìm chu vi phải có đường kính, tìm diện tích phải có bán
kính .....

+ Giúp các em tự biết hình thành các công thức toán bằng quan hệ giữa
các thành phần : S = a x b  a = S : b ( Tìm thừa số chưa biết )
V = S đáy x c  c = V : S đáy
* Tổng hợp một dạng kiến thức chung phù hợp học sinh yếu
Với đối tượng học sinh yếu, số lượng kiến thức toán quá tải đối với sự tiếp thu
của các em. Vì thế các em thường lẫn lộn lung tung, học cái sau quên cái trước. Vì thế
cần nhấn mạnh, cần cụ thể hoá, cần chốt lại vấn đề thật gọn, rõ thì học sinh yếu mới
có thể nắm bắt được :
+ Cộng trừ nhân chia phân số : Sau khi học xong, các em cần nhớ cụ thể :
Cộng trừ phân số thì phải cùng mẫu số; nhân phân số thì tử số nhân tử số, mẫu số
nhân mẫu số, chia thì nhân ngòch đảo phân số sau.
+ Cộng trừ nhân chia số thập phân : Các em cần nắm vững : cộng trừ số
thập phân thì dấu phẩy luôn thẳng hàng, nhân thì đếm phần thập phân, chia thì số chia
phải là số tự nhiên .
+ Tính nhanh quá nhiều ghi nhớ : nhân , chia 1 số với 10 ; 100 ; 1000 ; 0,1
; 0,01 ;0,001 ....dễ làm các em lẫn lộn. Các em sẽ tự so sánh để chốt lại về 2 ghi nhớ
nhân và chia với 10 ; 100... Nhân với 0,1 là chia cho 10 ; chia cho 0,01 là nhân 100...
+ Đổi đơn vò : Các em rất dễ nhầm lẫn giữa đơn vò chiều dài , diện tích ,
thể tích . Chúng tôi dùng hình ảnh cụ thể :
5