Nghiên cứu trách nhiệm xã hội của tập đoàn viễn thông quân đội (VIETTEL) thực trạng và giải pháp

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------

PHAN VĂN THIỆN

NGHIÊN CỨU TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI
CỦA TẬP ĐOÀN VIỄN THÔNG QUÂN ĐỘI (VIETTEL)
THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH

Hà Nội – Năm 2014


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------

PHAN VĂN THIỆN

NGHIÊN CỨU TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI
CỦA TẬP ĐOÀN VIỄN THÔNG QUÂN ĐỘI (VIETTEL)
THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
Chuyên ngành :Quản trị kinh doanh
Mã số: 60 34 05

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. ĐINH VIỆT HÕA

Hà Nội – Năm 2014


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan Luận văn Thạc sĩ là công trình nghiên cứu khoa học
độc lập của tôi. Các số liệu khoa học, kết quả nghiên cứu của Luận văn là trung
thực và có nguồn gốc rõ ràng.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Phan Văn Thiện


MỤC LỤC
Trang
DANH MỤC CH Ữ VIẾT TẮT……………………………………… i
DANH MỤC CÁC H ÌNH…………………………………………… ii
MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 1
1. Tính cấp thiết của đề tài .................................................................................. 1
2. Vấn đề nghiên cứu của đề tài .......................................................................... 2
3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ....................... Error! Bookmark not defined.
4. Các câu hỏi đặt ra trong nghiên cứu .............. Error! Bookmark not defined.
5. Pham vi nghiên cứu của đề tài. ....................... Error! Bookmark not defined.
6. Phương pháp nghiên cứu: ............................... Error! Bookmark not defined.
7. Ý nghĩa của vấn đề nghiên cứu ....................... Error! Bookmark not defined.
8. Tổng quan tình hình nghiên cứu ..................... Error! Bookmark not defined.
9. Kết cấu của luận văn ....................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TRÁCH NHIỆM XÃ HỘIError! Bookmark not

1.1. Tổng quan về trách nhiệm xã hội của Doanh nghiệpError! Bookmark not defin
1.1.1 Khái niệm ........................................... Error! Bookmark not defined.
1.1.2 Bản chất của trách nhiệm xã hội ....... Error! Bookmark not defined.

1.1.3 Các quan điểm đối lập về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệpError! Bookm

1.1.4. Nội dung của Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp.Error! Bookmark not defi

1.2. Các nhân tố ảnh hƣởng tới trách nhiệm xã hội doanh nghiệp.Error! Bookmark
1.2.1. Quy định của pháp luật. .................... Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Nhận thức của Xã hội........................ Error! Bookmark not defined.

1.2.3. Quá trình toàn cầu hóa và sức mạnh của thị trường.Error! Bookmark not de
1.3. Vai trò của trách nhiệm xã hội ............... Error! Bookmark not defined.

1.3.1. Sự cần thiết thực hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệpError! Bookmark


1.3.2. Ảnh hưởng của việc thực hiện trách nhiệm xã hội đối với toàn xã
hội và doanh nghiệp .................................... Error! Bookmark not defined.
1.4. Các cấp độ của trách nhiệm xã hội theo mô hình Kim tự tháp
Caroll ................................................................ Error! Bookmark not defined.
1.5. Một vài vấn đề liên quan đến trách nhiệm xã hộiError! Bookmark not defined.
1.5.1 Văn hoá doanh nghiệp ....................... Error! Bookmark not defined.
1.5.2 Đạo đức kinh doanh ........................... Error! Bookmark not defined.
1.5.3 Mối liên hệ giữa Văn hóa doanh nghiệp, Đạo đức kinh doanh và
trách nhiệm xã hội. ...................................... Error! Bookmark not defined.
Chƣơng 2: TÌNH HÌNH THỰC HIỆN TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI CỦA
TẬP ĐOÀN VIỄN THÔNG QUÂN ĐỘI.......... Error! Bookmark not defined.

2.1 Tập đoàn Viễn thông Quân đội................ Error! Bookmark not defined.
2.1.1 Giới thiệu chung về Viettel ................. Error! Bookmark not defined.
2.1.2 Ngành nghề kinh doanh: .................... Error! Bookmark not defined.
2.1.3 Chặng đường phát triển ..................... Error! Bookmark not defined.
2.1.4 Những thành tựu................................. Error! Bookmark not defined.
2.2. Thực trạng tổng quát về thực hiện trách nhiệm xã hội trên thế giới
và ở Việt Nam .................................................. Error! Bookmark not defined.
2.2.1. Trên thế giới ...................................... Error! Bookmark not defined.
2.2.2. Ở Việt Nam ........................................ Error! Bookmark not defined.
2.2.3. Đánh giá thực hiện CSR tại Việt Nam.Error! Bookmark not defined.

2.3 Thực hiện trách nhiệm xã hội của tập đoàn Viễn thông VIETTELError! Bookm
2.3.1 Trách nhiệm kinh tế............................ Error! Bookmark not defined.
2.3.2. Trách nhiệm pháp lý.......................... Error! Bookmark not defined.
2.3.3 Trách nhiệm đạo đức ......................... Error! Bookmark not defined.
2.3.4 Trách nhiệm từ thiện .......................... Error! Bookmark not defined.


CHƢƠNG III: CÁC KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NÂNG CAO

TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI CỦA TẬP ĐOÀN VIỄN THÔNG QUÂN ĐỘIError! Boo

3.1 Các kết luận và phát hiện trong quá trình nghiên cứuError! Bookmark not defi

3.1.1 Thách thức và cơ hội thực hiện CSR ở Việt NamError! Bookmark not defined

3.1.2 CSR – yếu tố quyết định xu hướng tiêu dung của khách hàngError! Bookmark
3.1.3 Viettel được lợi khi thực hiện CSR ..... Error! Bookmark not defined.

3.1.4 Đóng góp của Viettel cho quốc dân Việt Nam khi thực hiện CSRError! Bookm

3.2 Các đề xuất, kiến nghị với vấn đề nghiên cứuError! Bookmark not defined.
3.2.1 Cơ sở thực hiện CSR trong doanh nghiệpError! Bookmark not defined.
3.2.2 Đề xuất các biện pháp cho việc thực hiện CSRError! Bookmark not defined.
3.3. Các kết quả đã đạt đƣợc .......................... Error! Bookmark not defined.
3.4 Các vấn đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứuError! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN .......................................................... Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 3


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

STT

Nguyên nghĩa

Từ viết tắt
Tiếng Anh

Tiếng Việt

1

BHXH

Bảo hiểm xã hội

2

CBNV

Cán bộ nhân viên

3

CBCNV

Cán bộ công nhân viên

4

CoC

5

CSR

6

DN

Doanh nghiệp

7

GD&ĐT

Giáo dục và đào tạo

8

TNXHDN

Code of Conduct

Bộ Quy tắc ứng xử

Corporate Social

Trách nhiệm xã hội của doanh

Responsibility

nghiệp

Trách nhiệm xã hội doanh
nghiệp
Vietnam Chamber

9

VCCI

of Commerce and
Industry

10

Phòng Thương mại và Công
nghiệp Việt Nam
Tập đoàn Viễn thôngQuân đội

Viettel

ivi


DANH MỤC CÁC HÌNH

S STT

Hình

Nội dung

Trang

1

Hình 1.2

Mô hình kim tự tháp CSR của A.Carroll(1999)

27

2

Hình 2.1

Doanh thu và Nhân lực của Viettel giai đoạn 2000 - 2010

49

vii
ii


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp (Corporate Social Responsibility)
là một vấn đề không thể bỏ qua trên con đường hội nhập của các doanh nghiệp
Việt Nam, vì nó vừa mang lại lợi ích cho doanh nghiệp, vừa mang lại lợi ích
cho xã hội. Nó góp phần nâng cao lợi thế cạnh tranh và tính bền vững của
doanh nghiệp, đồng thời hỗ trợ thực hiện tốt hơn pháp luật lao động tại Việt
Nam (Nguyễn Hữu Dũng, 2007).
Tuy nhiên việc thực hiện trách nhiệm xã hội đối với các doanh nghiệp
Việt Nam mới chỉ bắt đầu và còn rất nhiều hạn chế. Một số doanh nghiệp lớn
tại Việt Nam đã bước đầu thực hiện trách nhiệm xã hội của mình thông qua
việc áp dụng các bộ Quy tắc ứng xử (CoC) và các tiêu chuẩn như SA8000, ISO
14000,… Bên cạnh đó còn rất nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc
thực hiện trách nhiệm xã hội mà theo nghiên cứu của Ngân hàng thế giới
(2005), rào cản và thách thức cho việc thực hiện trách nhiệm xã hội của doanh
nghiệp bao gồm: nhận thức về khái niệm trách nhiệm xã hội còn hạn chế; năng
suất bị ảnh hưởng khi phải thực hiện đồng thời nhiều bộ quy tắc ứng xử; thiếu
nguồn tài chính và kỹ thuật để thực hiện các chuẩn mực trách nhiệm xã hội; sự
nhầm lẫn do khác biệt giữa qui định của bộ quy tắc ứng xử và Bộ Luật Lao
động; và những quy định trong nước ảnh hưởng tới việc thực hiện các bộ quy
tắc ứng xử.
Trên thực tế, vấn đề trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp bước đầu đã
được một số bộ, ngành quan tâm, chú ý. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp lớn ở
Việt Nam đã nhận thấy rằng, trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp đã trở thành

một trong những yêu cầu không thể thiếu được đối với doanh nghiệp, bởi lẽ,
trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, nếu doanh nghiệp không tuân
thủ trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp sẽ không thể tiếp cận được với thị
1


trường thế giới. Nhiều doanh nghiệp khi thực hiện trách nhiệm xã hội đã mang
lại những hiệu quả thiết thực trong sản xuất kinh doanh. Kết quả khảo sát gần
đây do Viện Khoa học lao động và xã hội tiến hành trên 24 doanh nghiệp thuộc
hai ngành Giầy da và Dệt may cho thấy, nhờ thực hiện các chương trình trách
nhiệm xã hội của doanh nghiệp, doanh thu của các doanh nghiệp này đã tăng
25%, năng suất lao động cũng tăng từ 34,2 triệu đồng lên 35,8 triệu đồng/1 lao
động/năm; tỷ lệ hàng xuất khẩu tăng từ 94% lên 97%. Bên cạnh hiệu quả kinh
tế, các doanh nghiệp còn củng cố được uy tín với khách hàng, tạo được sự gắn
bó và hài lòng của người lao động đối với doanh nghiệp, thu hút được lực
lượng lao động có chuyên môn cao.
Như vậy, các doanh nghiệp đều muốn phát triển và phát triển bền vững.
Trước hết doanh nghiệp cần thông qua việc thực hiện TNXH để làm cho uy tín
của DN tăng lên. Điều đó cũng đồng nghĩa với thương hiệu của doanh nghiệp
tăng lên. Áp dụng CRS không phải là cái lợi một chiều từ doanh nghiệp đến
cho cộng đồng. Nhờ những đóng góp đó mà uy tín của doanh nghiệp tăng lên.
Đây là lợi ích không nhỏ mà DN thu về.
Một đại gia trong ngành viễn thông là Viettel đã biết gắn trách nhiệm xã
hội với hoạt động kinh doanh, dịch vụ…Họ đã “gieo” những “hạt niềm tin”
đúng cách và đúng chỗ. Và họ có quyền gặt hái “những mùa vàng bội thu”. .
Với khuôn khổ của bài luận văn khoá học, để kết quả nghiên cứu được
tập trung, mang tính thực tiễn và có thể mang lại hiệu quả về nhiều mặt, em
chọn Tập đoàn Viễn thông Quân đội(Viettel), làm đối tượng nghiên cứu, với
đề tài :
“Nghiên cứu trách nhiệm xã hội của Tập đoàn Viễn thông Quân

đội(Viettel): Thực trạng và giải pháp”.
2. Vấn đề nghiên cứu của đề tài
Để giải quyết được nội dung đề tài trên, cần phải tập trung nghiên cứu:
2


TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng Việt
1. Đặng Đình Cung, “Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp”, 2009.
2. Nguyễn Đình Cung (2009), “Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp –
CSR: Một số vấn đề lý luận và yêu cầu đổi mới trong quản lý nhà nước đối với
CSR ở Việt Nam”, Tạp chí Kinh tế phát triển, Tr. 22-26.
3. Nguyễn Hữu Dũng, “Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp Việt Nam”,
2007.
4. Nguyễn Ngọc Thắng(2010), “Gắn quản trị nhân sự với trách nhiệm xã
hội của doanh nghiệp”, Tạp chí Khoa học ĐHQGHN – Kinh tế và kinh doanh
26, Tr. 232-238.
5. Phạm Văn Đức (2009), “Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp ở Việt
Nam: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn cấp bách”, Tạp chí Triết học, Tr. 1316.
6. Tiến Vương, “Phát triển sản xuất - kinh doanh gắn với trách nhiệm xã
hội”, 2008.
7. “Viettel: Triết lý kinh doanh gắn với trách nhiệm xã hội”, 2010.
8. “Viettel thực hiện nghiêm túc công tác thu chi BHXH”, 2011.
9. “Năm 2010: Năm thứ 6 liên tiếp Viettel tăng trưởng cao”, 2011.
Tiếng Anh
10. Carroll, A.B (1999), “Corporate Social Responsibility”, Business and
Society, 38(3), pp. 268-295.
11. Friedman Milton (1970), “The social responsibility of business is to
increase its profits”, The New York Times Magazine, Sep 13, 1970.
12. McBarnet Doreen, Voiculescu Aurora, Campbell Tom Ed. (2007),

The New Corporate Social Accountability: Corporate Social Responsibility
and the Law, Cambridge University Press, the UK.
3


Website:
13.
14.
15. />
4