Nghiên cứu công tác quản lý điểm đến du lịch vịnh hạ long, quảng ninh

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

NGUYỄN THỊ THÚY ANH

NGHIÊN CỨU CÔNG TÁC QUẢN LÝ
ĐIỂM ĐẾN DU LỊCH VỊNH HẠ LONG, QUẢNG NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH

Hà Nội, 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

NGUYỄN THỊ THÚY ANH

NGHIÊN CỨU CÔNG TÁC QUẢN LÝ
ĐIỂM ĐẾN DU LỊCH VỊNH HẠ LONG, QUẢNG NINH

Chuyên ngành: Du lịch
(Chương trình đào tạo thí điểm)

LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. PHẠM HỒNG LONG

Hà Nội, 2015

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đề tài luận văn “Nghiên cứu công tác quản lý điểm đến du
lịch Vịnh Hạ Long, Quảng Ninh” là công trình nghiên cứu độc lập của cá nhân tôi.
Mọi tài liệu tham khảo, trích dẫn khoa học đều có nội dung chính xác. Các kết luận
khoa học chưa được công bố ở bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác.
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Thúy Anh


LỜI CẢM ƠN
Đề tài luận văn cao học “Nghiên cứu công tác quản lý điểm đến du lịch
Vịnh Hạ Long, Quảng Ninh” được thực hiện cùng với quá trình học viên học tập
tại lớp Cao học 10, Khoa Du lịch học, trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân
Văn, Đại học Quốc gia Hà Nội.
Để hoàn thành đề tài luận văn này, em xin gửi lời tri ân tới Ban Chủ
nhiệm Khoa cùng toàn thể các thầy, cô giáo Khoa Du lịch học, Trường Đại học
Khoa học Xã hội và Nhân Văn, Đại học Quốc gia Hà Nội.
Đặc biệt, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất tới giảng viên hướng dẫn TS.
Phạm Hồng Long. Thầy là người đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ em trong suốt
quá trình thực hiện đề tài.
Lời cảm ơn tiếp theo, em xin gửi tới UBND tỉnh Quảng Ninh, Sở VHTT&DL
Quảng Ninh, Ban Quản lý Vịnh Hạ Long, cư dân sinh sống trên Vịnh Hạ Long đã
cung cấp những dữ liệu quan trọng liên quan đến đề tài.
Bên cạnh đó, em cũng xin gửi lời cảm ơn tới các doanh nghiệp, các đơn vị
có liên quan tại Vịnh Hạ Long như công ty cổ phần du lịch quốc tế Hạ Long,
khách sạn Hạ Long Plaza, khách sạn ASEAN (Hạ Long), nhà hàng Cổ Ngư,…
Cuối cùng, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, sinh
viên… đã chia sẻ, động viên em trong suốt thời gian học tập và thực hiện đề tài này.
Em xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội, ngày 20 tháng 01 năm 2015
Học viên

Nguyễn Thị Thúy Ạnh


MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT.................................................................................6
DANH MỤC CÁC HÌNH, BẢNG ..................................................................................7
MỞ ĐẦU..............................................................................................................................8
1. Lý do chọn đề tài ..............................................................................................................8
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề .......................................... Error! Bookmark not defined.
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu .............................. Error! Bookmark not defined.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .............................. Error! Bookmark not defined.
5. Phương pháp và tiến trình nghiên cứu ....................... Error! Bookmark not defined.
6. Đóng góp của đề tài..................................................... Error! Bookmark not defined.
7. Bố cục của luận văn: ................................................... Error! Bookmark not defined.
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐIỂM ĐẾN DU LỊCH VÀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ
ĐIỂM ĐẾN DU LỊCH.................................................. Error! Bookmark not defined.
1.1. Điểm đến du lịch ...................................................... Error! Bookmark not defined.
1.1.1. Khái niệm............................................................... Error! Bookmark not defined.
1.1.2. Các yếu tố cấu thành điểm đến du lịch ................ Error! Bookmark not defined.
1.1.3. Vị trí và vai trò của điểm đến trong phát triển du lịchError! Bookmark not defined.
1.2. Quản lý điểm đến du lịch ......................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Định nghĩa quản lý điểm đến du lịch ................... Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Những mục tiêu chính của quản lý điểm đến du lịchError! Bookmark not defined.
1.2.3. Nội dung của quản lý điểm đến du lịch ............... Error! Bookmark not defined.
1.2.4. Những nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý điểm đến du lịchError!

Bookmark

not defined.
1.2.5. Lợi ích của việc quản lý điểm đến du lịch ........... Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết chƣơng 1 .......................................................... Error! Bookmark not defined.
Chƣơng 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐIỂM ĐẾN DU LỊCH VỊNH
HẠ LONG, QUẢNG NINH ........................................ Error! Bookmark not defined.


2.1. Khái quát về sự hình thành và phát triển điểm đến du lịch Vịnh Hạ Long ..... Error!
Bookmark not defined.
2.1.1. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên du lịch ............. Error! Bookmark not defined.
2.1.2. Các nguồn lực kinh tế, xã hội và kỹ thuật bổ trợ. Error! Bookmark not defined.
2.1.3. Tình hình phát triển du lịch .................................. Error! Bookmark not defined.
2.2. Công tác quản lý điểm đến du lịch Vịnh Hạ Long Error! Bookmark not defined.
2.2.1. Thực trạng bộ máy quản lý hoạt động du lịch tại Vịnh Hạ LongError! Bookmark not
defined.
2.2.2. Sự cam kết giữa lĩnh vực công và lĩnh vực tư nhânError! Bookmark not defined.
2.2.3. Công tác quản lý nguồn nhân lực ........................ Error! Bookmark not defined.
2.2.4. Công tác quản lý môi trường................................ Error! Bookmark not defined.
2.2.5. Sự hợp tác giữa các doanh nghiệp du lịch tại điểm đến du lịch Vịnh Hạ LongError!
Bookmark not defined.
2.2.6. Sự hợp tác với các nhà cung ứng ......................... Error! Bookmark not defined.
2.2.7. Phát triển sản phẩm du lịch.................................. Error! Bookmark not defined.
2.3. Khảo sát những nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý điểm đến du lịch Vịnh
Hạ Long........................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.4. Đánh giá chung về công tác quản lý điểm đến du lịch Vịnh Hạ LongError! Bookmark
not defined.
2.4.1. Những thành công ................................................. Error! Bookmark not defined.
2.4.2. Những hạn chế ...................................................... Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết chƣơng 2 .......................................................... Error! Bookmark not defined.

Chương 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ CÔNG TÁC
QUẢN LÝ ĐIỂM ĐẾN DU LỊCH VỊNH HẠ LONG, QUẢNG NINH ........ Error!
Bookmark not defined.
3.1. Quan điểm, mục tiêu về công tác quản lý, bảo tồn phát huy giá trị Vịnh Hạ Long giai
đoạn 2013 – 2015, tầm nhìn đến năm 2020................... Error! Bookmark not defined.
3.1.1. Quan điểm.............................................................. Error! Bookmark not defined.


3.1.2. Mục tiêu ................................................................. Error! Bookmark not defined.
3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý điểm đến du lịch Vịnh Hạ LongError! Bookmark
not defined.
3.2.1. Hoàn thiện bộ máy tổ chức quản lý Nhà nước về du lịch và áp dụng mô hình quản lý
hiệu quả hơn tại điểm đến du lịch Vịnh Hạ Long ......... Error! Bookmark not defined.
3.2.2. Tăng cường công tác quản lý nhân lực ............... Error! Bookmark not defined.
3.2.3. Phát triển du lịch Vịnh Hạ Long theo hướng bền vững, thân thiện với môi trườngError!
Bookmark not defined.
3.2.4. Đẩy mạnh sự hợp tác giữa các doanh nghiệp du lịchError! Bookmark not defined.
3.2.5. Đẩy mạnh sự hợp tác và phối hợp với các nhà cung ứngError!

Bookmark

defined.
3.3. Kiến nghị................................................................... Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết chƣơng 3 .......................................................... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN .................................................................... Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................................9
PHỤ LỤC ....................................................................... Error! Bookmark not defined.

not

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

BQL

Ban Quản lý

BQLVHL

Ban Quản lý Vịnh Hạ Long

GDP

Gross Domestic Product (Tổng sản phẩm quốc nội)

EU

European Union (Liên minh Châu Âu)

FFI

Fauna & Flora International (Tổ chức bảo tồn động thực
vật quốc tế)

IUCN

International Union for Conservation of Nature and
Natural Resources (Tổ chức bảo tồn thiên nhiên thế giới)

JICA

The Japan International Cooperation Agency (Cơ quan
hợp tác quốc tế Nhật Bản)

Sở VHTT&DL

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch

UBND

Ủy ban Nhân dân

UNWTO

World Tourism Organization (Tổ chức Du lịch Thế giới)

UNESCO

United Nations Educational Scientific and Cultural
Organization (Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa
Liên hiệp quốc)


DANH MỤC CÁC HÌNH, BẢNG
Hình 2.1. Biều đồ đánh giá chất lượng dịch vụ lưu trú tại điểm đến du lịch Vịnh Hạ
Long ................................................................................. Error! Bookmark not defined.
Hình 2.2. Biểu đồ đánh giá của du khách về chất lượng dịch vụ ăn uống ở điểm đến du lịch
Vịnh Hạ Long .................................................................. Error! Bookmark not defined.
Hình 2.3. Sơ đồ BQLVHL ............................................. Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.1. Đánh giá của du khách về chất lượng dịch vụ vận chuyểnở điểm đến du lịch Vịnh

Hạ Long............................................................................ Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.2. Số lượng khách tham quan Vịnh Hạ Longso với tỉnh Quảng Ninh ...... Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.3. Bảng thống kê hiện tại cơ sở khách sạn theo cấp hạng sao năm 2013.. Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.4. Các tuyến tham quan Vịnh Hạ Long ............................................................ 105
Bảng 2.5. Thời gian đón khách trên Vịnh Hạ Long ..... Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.6. Chi tiết mức thu phí tham quan danh lam thắng cảnh Vịnh Hạ Long, . Error!
Bookmark not defined.


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Giống như nhiều quốc gia phát triển du lịch trên thế giới, Việt Nam tự hào là
nước có nhiều tài nguyên du lịch với những điểm đến hấp dẫn. Trong những năm qua,
Đảng và Nhà nước ta đã xác định phát triển du lịch trở thành một ngành kinh tế mũi
nhọn. Muốn vậy, ngành Du lịch cần phải có một định hướng đúng đắn, tạo ra được nhiều
sản phẩm hấp dẫn và có một cơ chế quản lý hiệu quả để có thể chủ động vượt qua những
tác động phức tạp về điều kiện kinh tế, chính trị, xã hội của khu vực và nhất là trong tình
trạng khủng hoảng kinh tế hiện nay.
Trong bối cảnh chung đó, Quảng Ninh nổi lên như một điểm sáng về du lịch tại
miền Đông Bắc Tổ quốc với rất nhiều danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử - văn hóa
nổi tiếng đã thu hút hàng triệu lượt khách trong và ngoài nước như: Khu Danh thắng
Yên Tử, đền Cửa Ông, chùa Quỳnh Lâm… Đặc biệt, Vịnh Hạ Long đã 2 lần được
UNESCO công nhận là di sản thiên nhiên thế giới. Tháng 11 năm 2011 Vịnh Hạ Long
lại được công nhận là kỳ quan thiên nhiên thế giới trong cuộc bình chọn do tổ chức
New7wonders tiến hành. Đây cũng là sự kiện đánh dấu sự phát triển vượt bậc của
ngành Du lịch Quảng Ninh. Với những giá trị độc đáo về tài nguyên biển đảo, Vịnh
Hạ Long đang phát huy vị trí, vai trò tích cực của mình trong phát triển du lịch Quảng
Ninh và cả nước.

Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội mới là những thách thức trong định hướng phát triển
gắn liền với việc bảo tồn, giữ gìn cảnh quan Vịnh Hạ Long một cách bền vững. Trên thực
tế đã có nhiều vấn đề bất cập thể hiện qua một loạt các hiện tượng tiêu cực như tình trạng
hướng dẫn viên Hàn Quốc tự do hành nghề trên Vịnh Hạ Long, nạn ăn xin, "chặt chém",
chèo kéo khách vẫn chưa được dẹp bỏ hoàn toàn. Đội tàu du lịch màu nâu, trắng, đen,
vàng đầy màu sắc trên mặt biển xanh được thay thế bằng toàn một màu trắng mà rất
nhiều doanh nghiệp kinh doanh hay quản lý tàu trên Vịnh cho rằng không hợp lý. Các
vấn đề liên quan đến an toàn du lịch như khu vực neo đậu, phân luồng giao thông đường
thủy, lực lượng cứu hộ, áo phao an


TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu tiếng Việt
1. Yến Anh, Bài viết “Bitexco muốn quản vịnh Hạ Long 50 năm”,
www.nld.com.vn, cập nhật thứ 5 ngày 24/07/2014.
2. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Tổng cục du lịch (2012), Chiến lược phát
triển du lịch Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, Nhà xuất bản Lao
Động, Hà Nội.
3. PGS. TS Vũ Tuấn Cảnh và cộng sự (2000), “Cơ sở khoa học cho việc tổ
chức và quản lý hệ thống các khu du lịch và đề xuất quy chế tổ chức và quản lý khai
thác các khu du lịch ở Việt Nam”, Viện nghiên cứu Phát triển Du lịch.
4. Trịnh Xuân Dũng (2005), Giáo trình Quản trị kinh doanh khách sạn, Nhà
xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
5. PGS. TS Nguyễn Văn Đính, PGS. TS Trần Thị Minh Hòa (2009), Kinh tế du
lịch, Nhà xuất bản Đại học Kinh tế quốc dân, Hà Nội.
6. PGS. TS Trần Thị Minh Hòa (2012), Bài giảng “Marketing điểm đến du
lịch” dành cho đối tượng Cao học, Khoa Du lịch học, Trường ĐH Khoa học Xã hội và
Nhân văn, ĐH Quốc gia Hà Nội.
7. Nguyễn Chu Hồi (2010), Bài viết “Biển Việt Nam nhìn từ góc độ du lịch biển
bền vững”, Tạp chí Du lịch Việt Nam số tháng 2/2010

8. Bùi Thị Thanh Huyền (2011), Luận văn thạc sĩ “Một số giải pháp nhằm
hoàn thiện công tác quản lý hoạt động tại điểm đến du lịch Hương Sơn, Mỹ Đức, Hà
Nội”, Khoa Du lịch học, Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐH Quốc gia Hà
Nội.
9. Ma Quỳnh Hương, Bài viết “Chiến lược xây dựng hình ảnh – điểm đến của
du lịch Việt Nam”, Thông báo khoa học, Nghiên cứu văn hóa số 2, trường Đại học
Văn hóa Hà Nội.


10. PGS.TS Nguyễn Văn Mạnh, TS.Nguyễn Đình Hòa (2009), Giáo trình
Marketing du lịch, Nhà xuất bản Đại học Kinh tế Quốc dân, Hà Nội.
11. Quốc hội Nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩ a Việt Nam Luật Du lịch (2005),
Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
12. Quốc hội Nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩ a Việt Nam Luật Doanh nghiệp
(2006), Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
13. PGS.TS Trần Đức Thanh (2000), Nhập môn du lịch, Nhà xuất bản Đại học
Quốc gia Hà Nội, Hà Nội.
14. UBND tỉnh Quảng Ninh (2014), “Nghị quyết về việc thông qua quy hoạch
môi trường Vịnh Hạ Long đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030”.
15. UBND tỉnh Quảng Ninh (2014), “Phê duyệt Đề án Phát triển sản phẩm du
lịch tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, định hướng đến năm 2030”.
16. UBND tỉnh Quảng Ninh, Sở VHTT&DL Quảng Ninh (2014), “Quy
hoạch tổng thể phát triển du lịch Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm
2030”.
17. UBND tỉnh Quảng Ninh (2014), “Quyết định phê duyệt Quy hoạch tổng thể
phát triển du lịch tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030”.
18. Trần Kim Yến (2014), Luận văn thạc sĩ “Nghiên cứu công tác quản lý điểm
đến du lịch Cát Bà, Hải Phòng”, Khoa Du lịch học, Trường ĐH Khoa học Xã hội và
Nhân văn, ĐH Quốc gia Hà Nội.
Tài liệu tiếng Anh

19. R.W. Butler (2011), Comtemporary tourism review “Tourism Area Life
Cycle”, University of Stranthclyde, 2011.
20. Jennifer Stange & David Brow (2012), Tourism Destination Management
(Achieving sustainable and competitive results)”, USAID.
21. Kamen Andrea Meimei (2009), “ Tourist Destination Management”,
University of Oradea, Romania.


22. Dr Konstation Andriotis, “The tourism life cycle: Anoverview of the Cretan
case”, Hellenic Open University.
23. Metin Kozak (2004), “Destination Benchmarking”, CABI Publishing.
24. UNWTO

(2007),

Management”, Madrid, Spain.

“A

Practical

Guide

to

Tourism

Destination