Quản lý công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên Trường Trung học phổ thông Olympia

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

VŨ THỊ DẬU

QUẢN LÝ CÔNG TÁC BỒI DƢỠNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG OLYMPIA

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

HÀ NỘI - 2015

i


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

VŨ THỊ DẬU

QUẢN LÝ CÔNG TÁC BỒI DƢỠNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN
TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG OLYMPIA

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60 14 01 14

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Đặng Bá Lãm

HÀ NỘI - 2015

ii


LỜI CẢM ƠN
Tác giả chân thành cảm ơn Hiệu trưởng, các Thầy Cô trong trường Đại
học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội, đã tạo điều kiện cho tác giả được
học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn này. Luận văn là kết quả 2 năm
học tập, nghiên cứu của tác giả dưới sự hướng dẫn, dìu dắt tận tâm của các
Thầy, các Cô tại Trường Đại học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội.
Tác giả xin đặc biệt cảm ơn Ban lãnh đạo, đội ngũ giáo viên các bộ
môn, các phòng, ban của trường Trung học phổ thông Olympia về sự giúp đỡ
quý báu dành cho tác giả mà nếu không có sự giúp đỡ này luận văn đã không
thể hoàn thành.
Tác giả bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đến PGS.TS. Đặng Bá
Lãm, người thầy đầy tâm huyết đã hướng dẫn tác giả trong suốt quá trình viết
luận văn.
Luận văn “Quản lý công tác bồi dƣỡng đội ngũ giáo viên trƣờng
Trung học phổ thông Olympia” là lời tri ân của tác giả với bạn bè, đồng
nghiệp và gia đình.
Hà Nội, tháng 11 năm 2014
TÁC GIẢ

Vũ Thị Dậu

iii


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

HT

: Hiệu trưởng

ĐNGV

: Đội ngũ giáo viên

GV

: Giáo viên

GD – ĐT

: Giáo dục đào tạo

THPT

: Trung học phổ thông

iv


MỤC LỤC
Lời cảm ơn .......................................................................................................................... i
Danh mục các từ viết tắt ................................................................................................ iv
Mục lục ................................................................................................................................ v
Danh mục các bảng ......................................................................................................viii
Danh mục các biểu đồ .................................................................................................... ix
MỞ ĐẦU .......................................................................................................................... 10
Chƣơng 1: .CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VỀ QUẢN LÝ CÔNG TÁC

BỒI DƢỠNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRUNG HỌC PHỔ THÔNGError!
Bookmark not defined.

1.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu ............. Error! Bookmark not defined.
1.1.1. Nghiên cứu về quản lý .......................... Error! Bookmark not defined.
1.1.2. Nghiên cứu về quản lý giáo dục............ Error! Bookmark not defined.
1.1.3. Sơ lược lịch sử nghiên cứu về quản lý bồi dưỡng giáo viên.......... Error!
Bookmark not defined.
1.2. Các khái niệm cơ bản ............................... Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Giáo viên, đội ngũ giáo viên ................. Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Bồi dưỡng, bồi dưỡng đội ngũ giáo viênError! Bookmark not defined.
1.2.3. Quản lý, quản lý công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên ................ Error!
Bookmark not defined.
1.3. Vai trò và nhiệm vụ của giáo viên ở trường Trung học phổ thông và nhu
cầu bồi dưỡng giáo viên THPT ....................... Error! Bookmark not defined.
1.3.1. Vai trò .................................................... Error! Bookmark not defined.
1.3.2. Nhiệm vụ ............................................... Error! Bookmark not defined.
1.3.3. Nhu cầu bồi dưỡng giáo viên trung học phổ thôngError!

Bookmark

not defined.
1.4. Cơ sở pháp lý của quản lý công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên ở trường
trung học phổ thông ........................................ Error! Bookmark not defined.
1.5. Nội dung quản lý công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên ở trường Trung
học phổ thông .................................................. Error! Bookmark not defined.

v

1.5.1. Lập kế hoạch công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viênError! Bookmark
not defined.
1.5.2. Xây dựng chương trình bồi dưỡng đội ngũ giáo viênError! Bookmark
not defined.
1.5.3. Tổ chức triển khai công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên ............. Error!
Bookmark not defined.
1.5.4. Phối hợp các lực lượng trong quản lý công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo
viên ………………………………………………………………………….Er
ror! Bookmark not defined.
1.5.5. Kiểm tra, đánh giá kết quả công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên Error!
Bookmark not defined.
1.6. Đặc điểm công tác quản lý bồi dưỡng đội ngũ giáo viên của trường Trung
học phổ thông tư thục. ..................................... Error! Bookmark not defined.
1.6.1. Trường ngoài công lập trong hệ thống giáo dục quốc dân ............ Error!
Bookmark not defined.
1.6.2. Đặc điểm đội ngũ giáo viên của trường Trung học phổ thông tư thục
Error! Bookmark not defined.
1.6.3. Đặc điểm công tác quản lý bồi dưỡng đội ngũ giáo viên của trường
Trung học phổ thông tư thục ........................... Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết chương 1............................................ Error! Bookmark not defined.
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CÔNG TÁC BỒI DƢỠNG ĐỘI
NGŨ GIÁO VIÊN TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG OLYMPIA
............................................................................................. Error! Bookmark not defined.

2.1. Giới thiệu về trường THPT Olympia ...... Error! Bookmark not defined.
2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển Nhà trườngError!

Bookmark

not

defined.
2.1.2. Tầm nhìn và sứ mệnh ............................ Error! Bookmark not defined.
2.1.3. Cơ cấu tổ chức....................................... Error! Bookmark not defined.
2.2. Thực trạng đội ngũ giáo viên trường THPT Olympia .. Error! Bookmark
not defined.
2.2.1. Số lượng đội ngũ giáo viên ................... Error! Bookmark not defined.

vi


2.2.2. Cơ cấu giáo viên .................................... Error! Bookmark not defined.
2.2.3. Chất lượng giáo viên ............................. Error! Bookmark not defined.
2.3. Thực trạng quản lý công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên trường THPT
Olympia ........................................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.1. Thực trạng quy hoạch đội ngũ giáo viên và yêu cầu đối với quản lý
công tác bồi dưỡng .......................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.2. Lập kế hoạch công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viênError! Bookmark
not defined.
2.3.3. Xây dựng chương trình bồi dưỡng đội ngũ giáo viênError! Bookmark
not defined.
2.3.4. Thực trạng tổ chức triển khai công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
Error! Bookmark not defined.
2.3.5. Thực trạng phối hợp các lực lượng trong quản lý công tác bồi dưỡng
đội ngũ giáo viên ............................................. Error! Bookmark not defined.
2.3.6. Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo
viên .................. ............................................... Error! Bookmark not defined.
2.4. Đánh giá chung về quản lý công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên trường
THPT Olympia ................................................ Error! Bookmark not defined.
2.4.1. Điểm mạnh ............................................ Error! Bookmark not defined.

2.4.2. Điểm yếu ............................................... Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết chương 2............................................ Error! Bookmark not defined.
Chƣơng 3: BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG QUẢN LÝ CÔNG
TÁC BỒI DƢỠNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRƢỜNG TRUNG HỌC
PHỔ

THÔNG

OLYMPIA

GIAI

ĐOẠN

2015

–

2020 .................................................................................................................E
rror! Bookmark not defined.

3.1. Một số định hướng phát triển trường THPT Olympia .. Error! Bookmark
not defined.
3.2. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp ............ Error! Bookmark not defined.
3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ ........ Error! Bookmark not defined.
3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa.......... Error! Bookmark not defined.

vii

3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính cấp thiết ........ Error! Bookmark not defined.
3.2.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi .......... Error! Bookmark not defined.
3.2.5. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ....... Error! Bookmark not defined.
3.3. Các biện pháp nâng cao chất lượng quản lý công tác bồi dưỡng đội ngũ
giáo viên .......................................................... Error! Bookmark not defined.
3.3.1. Nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên về tầm quan trọng
của công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên ...... Error! Bookmark not defined.
3.3.2. Xây dựng quy trình bồi dưỡng đội ngũ giáo viên.Error!

Bookmark

not defined.
3.3.3. Xây dựng kế hoạch tổng thể về công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
Error! Bookmark not defined.
3.3.4. Nâng cao trách nhiệm và tính chủ động của các bộ môn trong trường .. Error!
Bookmark not defined.
3.3.5. Kiểm tra, đánh giá, xếp loại công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viênError!
Bookmark not defined.
3.4. Mối liên hệ giữa các biện pháp ................ Error! Bookmark not defined.
3.5. Khảo sát tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp ................. Error!
Bookmark not defined.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................. Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................ 11
PHỤ LỤC................................................................ Error! Bookmark not defined.

viii


DANH MỤC CÁC BẢNG

Trang
Bảng 2.1: Trình độ đội ngũ giáo viên trường THPT Olympia ................... 51
Bảng 2.2: Cơ cấu ĐNGV theo bộ môn ....................................................... 52
Bảng 2.3: Trình độ học vấn của giáo viên cơ hữu trong trường ................. 52
Bảng 2.4: Đánh giá công tác bồi dưỡng đạo đức, nghề nghiệp .................. 60
Bảng 2.5: Đánh giá công tác bồi dưỡng năng lực dạy học ......................... 61
Bảng 2.6: Đánh giá công tác bồi dưỡng năng lực giáo dục ........................ 61
Bảng 2.7: Đánh giá công tác bồi dưỡng năng lực hoạt động chính trị,
xã hội ........................................................................................................... 62
Bảng 2.8: Đánh giá công tác bồi dưỡng năng lực phát triển nghề nghiệp .. 63
Bảng 2.9: Đánh giá công tác bồi dưỡng tin học, ngoại ngữ ...................... 64
Bảng 2.10: Mức độ kiểm tra, đánh giá công tác bồi dưỡng ĐNGV ........... 68
Bảng 3.1: Tổng hợp mức độ cần thiết của các biện pháp nhằm nâng cao chất
lượng quản lý công tác bồi dưỡng ĐNGV .................................................. 88
Bảng 3.2: Tổng hợp tính khả thi của các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng
quản lý công tác bồi dưỡng ĐNGV ............................................................ 89

ix


DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

Trang
Hình 1.1: Các chức năng quản lý trong chu trình quản lý ........................ 21
Hình 2.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức trường Trung học phổ thông Olympia .... 50
Hình 2.2: Biểu đồ cơ cấu giảng viên theo độ tuổi ...................................... 54
Hình 2.3: Phân bố ĐNGV cơ hữu theo giới tính ....................................... 55

x

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Ngày nay, thế giới đang bước vào một kỉ nguyên phát triển sôi động đòi
hỏi bất kì một quốc gia nào nếu không muốn rơi vào tình trạng lạc hậu, trì trệ
đều phải dốc sức trang bị cho mình về mọi mặt. Trong đó, đầu tư phát triển
giáo dục là một trong những biện pháp tích cực và thông minh nhất. Chính vì
vậy, việc nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo là một nhu cầu bức thiết
cho các cơ sở giáo dục và đào tạo nói riêng và cho cả hệ thống giáo dục quốc
dân nói chung của đất nước ta hiện nay.
Xét về bản thân hoạt động giáo dục, thì nguồn nhân lực giáo dục nói
chung và trong đó đội ngũ nhà giáo lại là một trong các nhân tố đảm bảo cho
sự nghiệp đổi mới và phát triển giáo dục. Nói cách khác, phẩm chất và năng
lực của đội ngũ giáo viên đóng vai trò quan trọng trong công cuộc đổi mới
giáo dục. Ở Việt Nam, Đảng và Nhà nước ta đã khẳng định nguồn lực con
người là nhân tố quyết định sự phát triển của đất nước trong thời kỳ công
nghiệp hoá, hiện đại hoá. Ban Bí thư Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam
đã có Chỉ thị số 40 CT/TW ngày 15/6/2004 về “Xây dựng, nâng cao chất
lượng nhà giáo và đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục”, trong đó có chỉ rõ: “xây
dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục được chuẩn hoá, đảm bảo
chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao
bản lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm, tay nghề của nhà giáo;
thông qua việc quản lý, phát triển đúng định hướng và có hiệu quả sự nghiệp
giáo dục để nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, đáp ứng những đòi
hỏi ngày càng cao của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”;
Ngày 11/ 01/ 2005 Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 09/2005/QĐTTg về việc Phê duyệt Đề án Xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà
giáo và cán bộ quản lý giáo dục giai đoạn 2005-2010; tiếp đó Bộ trưởng Bộ
GD&ĐT kí ban hành Quyết định số 6639/QĐ-BGDĐT ngày 29/12/2011 về

11

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

Bộ Giáo dục và Đào tạo (2011), Điều lệ Trường trung học cơ sở, trường
trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học, Ban hành
kèm theo Thông tư số: 12/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3 /2011 của Bộ
trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo)

2.

Bộ giáo dục và Đào tạo (2009), Công văn số 660/BGD&ĐTNGCBQLGD ngày 9/2/2010 về việc hướng dẫn đánh giá xếp loại giáo
viên trung học theo Thông tư số 30 ngày 22/10/2009.

3.

Bộ Giáo dục và Đào tạo (2010), Tài liệu tập huấn triển khai Chuẩn nghề
nghiệp giáo viên THCS, giáo viên THPT.

4.

Bộ Giáo dục và Đào tạo (2003), Chỉ thị số 22/2003/CT/BGD&ĐT ngày
5/6/2003 về việc bồi dưỡng nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục hằng
năm.

5.

Bộ Giáo dục và Đào tạo (2006), Dự án phát triển giáo viên trung học
phổ thông: Nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và đổi mới quản lý

giáo dục trung học phổ thông (tài liệu bồi dưỡng cán bộ quản lý và giáo
viên trường THPT). Nxb GD.

6.

Bộ Giáo dục và Đào tạo (2012), Đề án "Đổi mới căn bản, toàn diện giáo
dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong
điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập
quốc tế".

7.

Bộ Giáo dục và Đào tạo (2012), Thông tư số 26 /2012/TT-BGDĐT Ban
hành Quy chế bồi dưỡng thường xuyên giáo viên mầm non, phổ thông và
giáo dục thường xuyên.

8.

Bộ giáo dục và Đào tạo, Tài liệu tập huấn triển khai chuẩn nghề nghiệp
giáo viên THCS, giáo viên THPT. Nxb đại học Sư phạm.

12


9.

Chính phủ nƣớc Cộng hòa XHCN Việt Nam (2001), Chỉ thị số
14/2001/CT- TTg của Thủ tướng Chính phủ về đổi mới chương trình giáo
dục phổ thông.

10. Chính phủ nƣớc Cộng hòa XHCN Việt Nam, Đề án xây dựng nâng
cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục giai đoạn
2005-2010.
11. Nguyễn Quốc Chí - Nguyễn Thị Mỹ Lộc (2010), Đại cương khoa học
quản lý. Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội.
12. Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 2011-2020, Văn kiện đại hội Đảng
toàn quốc lần thứ XI, 2011.
13. Chiến lược phát triển giáo dục 2011 – 2020, Thủ tướng Chính phủ phê
duyệt theo Quyết định số 711/QĐ-TTg ngày 13 tháng 6 năm 2012.
14. C. Marx, Tư bản tập 1, Nhà xuất bản Sự thật, Hà Nội, 1976.
15. Lê Việt Dƣơng (2012), “Biện pháp quản lý đội ngũ giáo viên các trường
Trung học phổ thông ngoài công lập thành phố Hà Nội trong bối cảnh
hiện nay” (Luận văn thạc sỹ, Đại học Sư phạm Hà Nội).
16. Vũ Cao Đàm (2002), Phương pháp luận nghiên cứu khoa học. Nhà xuất
bản Khoa học và kỹ thuật, Hà Nội.
17. Đoàn Thị Thu Hà - Nguyễn Thị Ngọc Huyền (2001), Giáo trình khoa
học quản lý tập I. Nhà xuất bản khoa học và kỹ thuật, Hà Nội.
18. Đoàn Thị Thu Hà - Nguyễn Thị Ngọc Huyền (2001), Giáo trình khoa
học quản lý tập II. Nhà xuất bản khoa học và kỹ thuật, Hà Nội.
19. Phạm Minh Hạc (1999), Giáo dục Việt Nam trước ngưỡng của thế kỷ
XXI. Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
20. Đặng Xuân Hải, Chất lượng dạy học, Hà Nội, 2005.
21. Trần Ngọc Hiệp (2004), “Một số biện pháp quản lý công tác bồi dưỡng
giáo viên tiểu học của tỉnh Phú Yên” (Luận văn thạc sỹ, Đại học Sư phạm
Hà Nội).
22. Hồ Chí Minh toàn tập, tập 8, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, 2000.
13


23. Học viện quản lý giáo dục, Kỉ yếu hội thảoKH&CN - Bàn về giải pháp

đột phá đổi mới quản lý giáo dục trong gia đoạn hiện nay. Hà Nội, 2013.
24. Mai Hữu Khuê (2003), Lý luận quản lý nhà nước. Nhà xuất bản Chính
trị Quốc gia Hà Nội.
25. Đặng Bá Lãm, Giáo dục Việt Nam những thập niên đầu thế kỷ XXI,
chiến lược phát triển. Nhà xuất bản giáo dục 12/2/2003.
26. Đặng Bá Lãm (chủ biên)(2005) Quản lý nhà nước về giáo dục, lý luận
và thực tiễn. Nhà xuất bản chính trị Quốc gia, Hà Nội.
27. Đặng Bá Lãm – Vũ Ngọc Hải - Trần Khánh Đức (2007), Giáo dục
Việt Nam đổi mới và phát triển - Hiện đại hoá. Nhà xuất bản giáo dục.
28. Nguyễn Thị Mỹ Lộc, Đặng Quốc Bảo, Nguyễn Trọng Hậu, Nguyễn
Quốc Chí, Nguyễn Sĩ Thƣ (2012), Quản lý giáo dục một số vẫn đề lý
luận và thực tiễn. Nhà xuất bản đại học Quốc gia Hà Nội.
29. Luật giáo dục, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005, 2009.
30. Từ điển Bách khoa Việt Nam (2011), Nhà xuất bản Từ điển Bách khoa.
31. Viện NCPT giáo dục- Bộ Giáo dục và đào tạo (2002), Chiến lược phát
triển giáo dục trong thế kỷ XXI – Kinh nghiệm của các quốc gia. Nhà
xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
32. Phạm Viết Vượng (2007), Giáo dục học, Nhà xuất bản Đại học Quốc gia
Hà Nội.

14