Công tác chăm sóc sức khỏe đối với người có công và vai trò của nhân viên công tác xã hội ( nghiên cứu tại trung tâm nuôi dưỡng và điều dưỡng người có công ở hà nội)

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

------------

ĐINH THỊ HẰNG NGA

CÔNG TÁC CHĂM SÓC SỨC KHỎE ĐỐI VỚI NGƢỜI
CÓ CÔNG VÀ VAI TRÒ CỦA NHÂN VIÊN CÔNG TÁC
XÃ HỘI (Qua nghiên cứu tại Trung tâm Nuôi dưỡng và Điều dưỡng
Người
có công Hà Nội)

LUẬN VĂN THẠC SĨ CÔNG TÁC XÃ HỘI

Hà Nội - 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
----------------------------------------------------ĐINH THỊ HẰNG NGA

CÔNG TÁC CHĂM SÓC SỨC KHỎE ĐỐI VỚI NGƢỜI CÓ
CÔNG VÀ VAI TRÒ CỦA NHÂN VIÊN CÔNG TÁC XÃ HỘI
(Qua nghiên cứu tại Trung tâm Nuôi dƣỡng và Điều Dƣỡng
Ngƣời có công Hà Nội)

Chuyên ngành: Công tác xã hội.
Mã số: 60 90 01 01
LUẬN VĂN THẠC SĨ CÔNG TÁC XÃ HỘI
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: GS.TS PHẠM TẤT DONG

Hà Nội -2015


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan những nội dung trong luận văn là do tôi thực hiện
dưới sự hướng dẫn của GS.TS. Phạm Tất Dong.
Kết quả nghiên cứu của luận văn dựa trên quá trình thu thập thông
tin, khảo sát.
Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.
Học viên

Đinh Thị Hằng Nga


LỜI CẢM ƠN
Với lòng biết ơn sâu sắc, tôi xin chân thành cảm ơn GS.TS Phạm Tất Dong
người đã tận tình hướng dẫn, động viên và giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn đến quý thầy, cô trong khoa Xã hội học,
trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn- Đại học Quốc gia Hà Nội
đã tận tình truyền đạt kiến thức trong 2 năm qua.
Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến Người có công, đội ngũ cán bộ,
nhân viên công tác xã hội trên địa bàn nghiên cứu đã giúp đỡ tôi trong quá
trình thực hiện đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn.

Học viên
Đinh Thị Hằng Nga

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
BLĐTBXH

Bộ lao động thương binh xã hội

BH

Bảo hiểm

BHXH

Bảo hiểm xã hội

CLB

Câu lạc bộ

CP

Chính phủ

NĐ

Nghị định

TDTT

Thể dục thể thao

THCS

Trung học cơ sở

THPT

Trung học phổ thông

PL

Pháp lệnh

UBTVQH

Ủy ban Thường vụ Quốc hội

WHO

Tổ chức Y tế thế giới


DANH MỤC BẢNG
Bảng 1. 1: Tỷ lệ nhóm đối tượng .................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 1. 2: Độ tuổi người có công ................... Error! Bookmark not defined.
Bảng 1. 3: Tỷ lệ giới tính................................ Error! Bookmark not defined.
Bảng 1. 4: Trình độ học vấn của người có côngError!

Bookmark

not

Bookmark

not

Bookmark

not

defined.
Bảng 2. 1: Tỷ lệ đánh giá về tình trạng sức khỏeError!
defined.
Bảng 2. 2: Tỷ lệ người có công có bệnh mắc phảiError!
defined.
Bảng 2.3.Hoạt động vui chơi giải trí của ng Error! Bookmark not defined.
Bảng 2. 4: Ý kiến của người có công về nhu cầu trợ giúp ở địa phương Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2. 5: Tỷ lệ đánh giá về chất lượng chăm sóc y tếError!

Bookmark

not defined.
Bảng 2. 6:Tỷ lệ đánh giá chất lượng cơ sở hạ tầngError! Bookmark not
defined.
Bảng 2. 7: Mong muốn trong hoạt động chăm sóc tinh thần ............... Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2. 8: Tỷ lệ tìm nguồn trợ giúp khi gặp khó khănError! Bookmark not
defined.
Bảng 2. 9: Đánh giá thái độ nhân viên công tác xã hộiError! Bookmark not
defined.
Bảng 2. 10: Tỷ lệ đánh giá vai trò người tư vấnError!

defined.

Bookmark

not


DANH MỤC HÌNH
Hình 1. 1: Sơ đồ cấp bậc nhu cầu theo Maslow () .. Error!
Bookmark not defined.


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .............................................................................................. 10
1.

Lý do chọn đề tài .......................................................................... 10

2.

Tổng quan đề tài nghiên ..................... Error! Bookmark not defined.

3.

Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu ... Error! Bookmark not defined.

4.

Phạm vi nghiên cứu ............................ Error! Bookmark not defined.

5.

Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu .... Error! Bookmark not defined.

6.

Ý nghĩa nghiên cứu ............................. Error! Bookmark not defined.

7.

Câu hỏi nghiên cứu ............................. Error! Bookmark not defined.

8.

Giả thuyết nghiên cứu ........................ Error! Bookmark not defined.

9.

Phƣơng pháp nghiên cứu ................... Error! Bookmark not defined.

10. Kết cấu của luận văn .......................... Error! Bookmark not defined.
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN………………………Error!
Bookmark not defined.
1.1. Các khái niệm công cụ ....................... Error! Bookmark not defined.
1.1.1. Người có công ................................... Error! Bookmark not defined.
1.1.2. Khái niệm sức khỏe và chăm sóc sức khỏeError!

Bookmark

not

Bookmark

not

defined.
1.1.3. Công tác xã hội, nhân viên công tác xã hộiError!
defined.
1.2. Một số lý thuyết sử dụng trong nghiên cứuError! Bookmark not defined.
1.2.1. Lý thuyết nhu cầu ............................. Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Lý thuyết hệ thống sinh thái ............. Error! Bookmark not defined.


1.3. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu ............. Error! Bookmark not defined.
1.4. Một vài kinh nghiệm xây dựng chính sách chăm sóc sức khỏe ngƣời
cao tuổi ở một số nƣớc ............................... Error! Bookmark not defined.
1.4.1. Nhật Bản ........................................... Error! Bookmark not defined.
1.4.2. Pháp .................................................. Error! Bookmark not defined.
1.4.3. Thụy Điển ......................................... Error! Bookmark not defined.
1.4.4. Đức ................................................... Error! Bookmark not defined.
1.4.5. Thái Lan ........................................... Error! Bookmark not defined.
1.5. Quan điểm của Đảng và Nhà nƣớc đối với Ngƣời có công ..... Error!
Bookmark not defined.
CHƢƠNG 2 : THỰC TRẠNG CÔNG TÁC CHĂM SÓC SỨC KHỎE ĐỐI
VỚI NGƢỜI CÓ CÔNG TẠI TRUNG TÂM NUÔI DƢỠNG VÀ ĐIỀU
DƢỠNG NGƢỜI CÓ CÔNG HÀ NỘI ....... Error! Bookmark not defined.
2.1. Công tác chăm sóc sức đối với ngƣời có công trên cả nƣớc ... Error!
Bookmark not defined.
2.2. Sức khỏe và nhu cầu ngƣời có công trên địa bàn nghiên cứu Error!
Bookmark not defined.

2.2.1. Thực trạng sức khỏe người có công tại địa bàn nghiên cứu . Error!
Bookmark not defined.
2.2.3. Nhu cầu của người có công .............. Error! Bookmark not defined.
2.3. Thực trạng công tác chăm sóc sức khỏe đối với ngƣời có công tại địa
bàn nghiên cứu ........................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.1. Các hoạt động chăm sóc sức khỏe người có công tại trung tâmError!
Bookmark not defined.


2.3.2. Đánh giá của người có về công tác chăm sócError!

Bookmark

not

defined.
2.4. Vai trò của nhân viên công tác xã hội Error! Bookmark not defined.
2.5. Những khó khăn và nguyên nhân trong công tác chăm sóc sức khỏe
ngƣời có công tại địa bàn nghiên cứu ........ Error! Bookmark not defined.
2.5.1. Những khó khăn ............................... Error! Bookmark not defined.
2.5.2. Nguyên nhân ..................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP CẢI THIỆN CÔNG TÁC CHĂM SÓC
SỨC KHỎE ĐỐI VỚI NGƢỜI CÓ CÔNG Error! Bookmark not defined.
3.1. Phƣơng hƣớng và các giải pháp cải thiện công tác chăm sóc sức khỏe
ngƣời có công ............................................. Error! Bookmark not defined.
3.1.1. Một số giải pháp về cơ sở vật chất..... Error! Bookmark not defined.
3.1.2. Giải pháp về công tác quản lý đội ngũ nhân viên công tác xã hội tại
trung tâm .................................................... Error! Bookmark not defined.
3.1.3. Giải pháp về nâng cao chất lượng đội ngũ nhân viên công tác xã hội
Error! Bookmark not defined.

3.1.4.Tạo môi trƣờng và điều kiện thuận lợi cho nhân viên công tác xã hội
hoạt động để họ phát huy đƣợc vai trò của mình trong công tác trợ giúp
ngƣời có công ............................................. Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............. Error! Bookmark not defined.
1. Kết luận .................................................. Error! Bookmark not defined.
2. Khuyến nghị ........................................... Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 95
PHỤ LỤC


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Đảng và Nhà nước luôn ghi nhớ công lao to lớn của những cán bộ lão
thành cách mạng, Bà Mẹ Việt Nam anh hùng, thương binh, liệt sĩ trong sự
nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và phát triển đất nước. Vì vậy
công tác chăm sóc sức khỏe và bảo vệ sức khỏe người có công rất được coi
trọng. Trong công cuộc đổi mới hiện nay, đất nước ta đã đạt được những thành
tựu đáng kể trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội, cuộc sống của người có công đã
không ngừng được cải thiện.
Năm 2014 nước ta có khoảng 6.900 cụ bà “ Bà mẹ Việt Nam anh hùng”; 7.000
cụ là Cán bộ lão thành cách mạng; 30.000 cụ là Cán bộ cách mạng bị địch bắt
tù đầy, trên 50.000 người cao tuổi là Thương binh, Bệnh binh; 5.000 Cụ là
người có công với cách mạng; 1.400.00 người cao tuổi được hưởng chế độ mất
sức (Tạp chí người cao tuổi số 8(72)-tháng 9 năm 2014). Phần lớn người cao
tuổi đều hưởng chế độ ưu đãi của người có công, Người có công là một trong
nhóm đối tượng yếu thế dễ bị tổn thương nhất do ảnh hưởng của những vết
thương về sức khỏe thể chất và tinh thần, sự thay đổi về tâm sinh lý, những
khủng hoảng về tâm lý của tuổi già đem lại. Ngoài việc chăm lo về vật chất và
tinh thần cho người có công, Đảng và Nhà nước luôn đề ra những chính sách
ưu đãi đối với người có công phù hợp điều kiện phát triển kinh tế của đất nước.

Những chính sách đó là: trợ cấp xã hội, bảo hiểm y tế, chăm sóc sức khỏe, giáo
dục, đất đai, nhà ở….. Do vậy, việc trợ giúp người có công trong cuộc sống
bằng việc thực hiện chính sách ưu đãi xã hội là rất cần thiết. Chính sách ưu đãi
xã hội cung cấp chế độ trợ cấp không chỉ đảm bảo cuộc sống


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Lao Động Thương Binh Xã Hội (2014), Báo cáo số liệu thống kê về
người có công
2. Bộ Lao Động Thương Binh Xã Hội- Trường Đại học Lao Động Xã Hội
(2014),Tài liệu Bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ công chứcLao động- Thương binh-Xã hội cấp xã, phường, thị trấn. NXB, ĐH Lao
Động Xã Hội, tr .284-287
3. Bộ Lao Động Thương Binh Xã Hội-Cục Bảo Trợ Xã Hội (2014), Công tác
xã hội với người cao tuổi,
4. Bộ Y tế (2002),Chính sách và giải pháp thực hiện chăm sóc sức khỏe, NXB,
Y học Hà Nội
5. Chu Vĩnh Bình (2006), Cuộc sống người cao tuổi, NXB Thế giới- Hà Nội.
6. Cao đẳng Y tế Hà Đông (2011), Giáo trình chăm sóc sức khỏe ban đầu.
NXB Cao đẳng Y tế Hà Đông
7. Hoàng Đình Cầu (1995), Quản lý chăm sóc sức khỏe ban đầu, NXB Y học
Hà Nội
8. Mai Thị Châu (2007), Đảng bộ tỉnh Nghệ An lãnh đạo công tác chăm sóc
sức khỏe và bảo vệ nhân dân, NXB Đại học Quốc Gia Hà Nội
9. Chính phủ (2007), Nghị định Chính phủ về chính sách trợ giúp các đối
tượng bảo trợ xã hội, số 67/CP ngày 13/04/2007
10.Chính Phủ (2007), Nghị định của Chính phủ quy định mức trợ cấp, phụ cấp
đối với người có công cách mạng, Nghị định 32/CP ngày 02/03/2007
11.Chính Trị Quốc Gia (2001), Chế độ chính sách đối với bà mẹ Việt Nam anh
hùng và người có công với cách mạng, NXB Chính Trị Quốc Gia Hà Nội
12.Bùi Thế Cường (2002),Chính sách xã hội và Công tác xã hội ở Việt Nam

thập niên 90, NXB ĐH Quốc Gia Hà Nội


13.Đàm Viết Cương, Trần Thị Oanh, Dương Huy Lương, Khương Anh Tuấn và
cộng sự (2006),Đánh giá thực trạng chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi
Việt Nam, Viện chiến lược và Chính sách y tế
14.Phạm Tất Dong (1993), Tính nhân văn và tính cách mạng trong hoạch định
chính sách xã hội và cơ chế quản lý xã hội, Chính sách xã hội- Một số lý
luận và thực tiễn
15.Phạm Tất Dong, Lê Ngọc Hùng ( đồng chủ biên) (1997), Xã hội học, NXB
ĐH Quốc Gia Hà Nội.
16.Phạm Tất Dong, Phạm Trọng Thanh và cộng sự (2002), Viện phí Bảo hiểm y
tế và sử dụng dịch vụ y tế- chương trình hợp tác quốc gia Việt Nam- Thụy
Điển
17.Đàm Hữu Đắc (2009),Chính sách phúc lợi xã hội và chăm sóc người cao
tuổi,NXB Báo Khoa học, Hà Nội
18. Trịnh Văn Đệ (2012), Hoàn thiện công tác quản lý người có công trung tâm
Thiệu Hóa- tỉnh Thanh Hóa
19.Lê Duy Đồng (2010), Định hướng chính sách phát triển xã hội và quản lý
phát triển xã hội, Báo cáo Khoa học- Xã hội
20.Trần Thị Minh Đức, Giáo trình Tham vấn tâm lý, NXB ĐH Quốc Gia Hà
Nội
21.Phan Thị Kim Dung (2007), Mạng lưới xã hội của người cao tuổi ở thành
phố Quy Nhơn, NXB ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn- Thành phố Hồ Chí
Minh
22.Đào Văn Dũng (2012),Công tác xã hội trong chăm sóc sức khỏe nhân dân,
NXB Chính trị Quốc Gia
23.Lê Văn Gắt (2007), Đánh giá kết quả hoạt động chăm sóc sức khỏe ban đầu
của trạm y tế huyện Bình Chánh- thành phố Hồ Chí Minh.

24.Giáo dục và đào tạo Hà Nội (2005), Giáo trình Điều dưỡng cộng đồng, NXB
Hà Nội
25.Hoàng Thúy Hằng (2011), Thực trạng công tác xã hội hóa chăm sóc sức
khỏe người có công tại phường Đề Thám thị xã Cao Bằng, NXB ĐH Lao
động xã hội
26.Nguyễn Thị Hải (2006),Giáo trình Công tác xã hội cá nhân. NXB ĐH Đà
Lạt
27.Chu Quán Hồng Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi. NXB Y học Hà Nội.
28.Trần Văn Kham (2008), Hiểu về quan niệm công tác xã hội. tr 2- 8:Tạp chí
khoa học ĐH Quốc gia Hà Nội
29.Hồ Thị Vân Kiều (2011), Chăm sóc sức khỏe người có công với cách mạng.
NXB ĐH Quy Nhơn
30.Lê Thị Hoàng Liễu (2014), Tiếp cận chăm sóc sức khỏe ban đầu của
người dân nông thôn tại y tế cơ sở,NXB ĐH Quốc Gia Hà Nội
31.Đặng Vũ Cảnh Linh (2009), Một số đặc trưng người cao tuổi Việt Nam và
đánh giá mô hình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, NXB Dân trí, Hà Nội
32.Đinh Thị Hằng Nga (2012), Vận dụng phương pháp công tác xã hội cá nhân
trong việc trợ giúp người cao tuổi có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. NXB
ĐH Sư phạm Hà Nội
33. Vũ Thị Thanh Nga (2011), Vai trò của công tác xã hội trong việc nâng cao
hiệu quả công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi ở huyện Lạng GiangBắc Giang, NXB ĐH Sư phạm Hà Nội.
34. Nguyễn Duy Nhiên (2008), Giáo trình Nhập môn Công tác xã hội. NXB
Lao Động, Hà Nội.
35. Bùi Nhựt Phong (2003), Chính sách xã hội. NXB ĐH Đà Lạt
36.Quốc hội (2006), Luật Bảo hiểm xã hội.
37.Quốc hội (2008),Luật Bảo hiểm y tế.


38. Phạm Văn Quyết, Nguyễn Quý Thanh (2001), Phương pháp nghiên cứu xã

hội học, NXB ĐH Quốc Gia Hà Nội.
39. Nguyễn Thị Như Quỳnh (2011), Công tác xã hội với người cao tuổi. NXB
ĐH Sư phạm Hà Nội.
40. Bùi Đình Thanh (2004), Xã hội học và chính sách xã hội. NXB Hà Nội.
41.Trần Thị Hồng Thư (2012), Vai trò nhân viên công tác xã hội trong việc
nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách ưu đãi đối với người có công, NXB
ĐH Sư phạm Hà Nội.
42.Trần Thị Thuận. (2007). Điều dưỡng cơ bản I, NXB Bộ Y tế, tr 140
43. Võ Thuấn (2005), Giáo trình Nhập môn công tác xã hội, NXB ĐH Đà Lạt,tr
9-23.
44.Trung tâm Nuôi dưỡng và Điều dưỡng người có công Hà Nội (2013),Báo
cáo tổng kết 20 năm công tác điều dưỡng của trung tâm.
45.Trung tâm Nuôi dưỡng và Điều dưỡng người có công Hà Nội (2013), Báo
cáo tổng kết công tác điều dưỡng
46.Trường Đại học Y tế cộng đồng (2003), Nhập môn y tế cộng đồng, NXB Hà
Nội.
47. Ủy Ban dân số gia đình và Trẻ em tỉnh Hà Tây (2003), Nghiên cứu thực
trạng người cao tuổi Hà Tây
48.Ủy Ban dân số, Gia đình và trẻ em với Viện nghiên cứu Truyền Thông và
phát triển (2008- 2009), Người cao tuổi và các mô hình chăm sóc người cao
tuổi Việt Nam.
49.Ủy Ban Thường Vụ Quốc Hội (2010), Pháp lệnh ưu đãi đối với người có
công cách mạng
50.Ủy ban thường vụ Quốc hội(2000), Pháp lệnh người cao tuổi số 23/ 2000
PL-UBTVQH, ngày 28/4/2000


51.Viện Khoa học Xã hội Việt Nam- Viện nghiên cứu Châu Âu- Đinh Công
Tuấn( chủ biên) (2008), Hệ thống An sinh xã hội của EU và Bài học kinh
nghiệm cho Việt Nam,NXB Khoa Học Xã Hội Hà Nội

52.Viện Khoa học xã hội và các vấn đề xã hội, Kết quả điều tra lao động xã hội
các vùng, miền, Hà Nội, 2000
Trang Web:
1. Website:
2. Website:
3. www.vietnamsocialwork.com.vn
4. Sức khỏe.
5. web Y khoa Việt Nam