GIẢI PHÁP NHẰM MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY HỘ KINH DOANH TẠI NGÂN HẦNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN LÊ TRỌNG TẤN

LỜI MỞ ĐẦU
Cách đây khoảng 15 năm về trước, khái niệm cho vay hộ kinh doanh còn
khá mới đối với hoạt động của các Ngân Hàng Việt Nam. Nhưng chỉ một vài
năm trở lại đây cho vay hộ kinh doanh đã trở thành mục tiêu và là hoạt động
chính của nhiều Ngân Hàng, nhất là các Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần.
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế, đời sống của nhân dân được
cải thiện đáng kể, các dịch vụ và nhu cầu cung cấp cá nhân tăng mạnh. Chính
vì thế ngày càng có nhiều cửa hàng kinh doanh, nhiều loại hình dịch vụ ra đời.
Còn Ngân Hàng đáp ứng nhu cầu vốn của các hộ kinh doanh đó bằng hình thức
cho họ vay với nhiều loại hình ưu đãi, dịch vụ phong phú. Đó là cơ sở và điều
kiện thuận lợi cho hoạt động của Ngân Hàng nói chung và của lĩnh vực cho
vay hộ kinh doanh nói riêng đang trên con đường phát triển mạnh, nhiều khởi
sắc. Và vì lý do đó mà trong chiến dịch mở rộng và đa dạng hóa các loại hình
sản phẩm Ngân Hàng Quân Đội đã chọn hoạt động cho vay hộ kinh doanh
trong hoạt động tín dụng làm sản phẩm mới giúp Ngân Hàng đem lại nhiều lợi
nhuận và thành công.
Trong 5 năm qua Chi Nhánh Ngân Hàng Quân Đội Lê Trọng Tấn luôn tự
hào là Chi Nhánh xuất sắc về hoạt động huy động vốn, hoạt động tín dụng và
đóng góp lợi nhuận cao cho hệ thống Ngân Hàng Quân Đội. Trong hoạt động
tín dụng của Chi Nhánh thì cho vay hộ kinh doanh là hoạt động mới và có tỷ
trọng tăng trưởng cao nhất so với các hoạt động khác. Nhưng do là sản phẩm
mới nên cho vay hộ kinh doanh gặp nhiều khó khăn và thách thức. Đòi hỏi Chi
Nhánh cần có các giải pháp khắc phục cùng với đó là những chiến lược kinh
doanh hiệu quả nhằm đưa sản phẩm ngày một hoàn thiện, phát triển vững

1


mạnh. Chính xuất phảt từ các lý do đó mà em chọn đề tài: “GIẢI PHÁP
NHẰM MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY HỘ KINH DOANH TẠI
NGÂN HẦNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN LÊ TRỌNG TẤN “ để nghiên

cứu làm báo cáo thực tập giữa khóa.
Kết cấu bài báo cáo của em gồm 3 chương :
Chương 1 : Giới thiệu khái quát về Chi Nhánh
Chương 2 : Thực trạng hoạt động cho vay tại Chi Nhánh Lê Trọng Tấn
Chương 3 : : Một số giải pháp và đề xuất mở rộng hoạt động cho vay hộ
kinh doanh tại Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Chi Nhánh Lê Trọng Tấn
Trong quá trình nghiên cứu em đã cố gắng nghiên cứu thu thập tài liệu, số
liệu tại Chi Nhánh để hoàn thành đề tài một cách tốt nhất nhưng không tránh
khỏi còn một số thiếu sót. Vì vậy em rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến
của thầy để báo cáo thực tập của em được hoàn thiện hơn và em có thêm kiến
thức. Em xin chân thành cảm ơn thầy.

2


Tên đề tài : GIẢI PHÁP NHẰM MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG CHO

VAY HỘ KINH DOANH TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI CHI NHÁNH LÊ TRỌNG TẤN
CHƯƠNG I : GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ CHI NHÁNH
1. Lịch sử hình thành và phát triển của NHTMCP QUÂN ĐỘI
Ngân hàng thương mại cổ phần Quân Đội ( Military Bank – MB ) được hình
thành vào năm 1994. Trải qua 15 năm hoạt động, MB liên tục kinh doanh có
hiệu quả và được Ngân Hàng Nhà Nước Việt Nam đánh giá là một trong những
ngân hàng hàng đầu tại Việt Nam.
Ngân hàng TMCP Quân Đội là pháp nhân được hình thành từ vốn góp của
các doanh nghiệp Quân Đội và các cổ đông trong cả nước. Ngân hàng được
thành lập theo Quyết định số 00374/GP-UB ( 30/12/1994 ) của Ủy Ban Nhân
Dân Thành Phố Hà Nội và giấy phép hoạt động số 0054/NH-GP ( 14/09/1994 )
của Ngân Hàng Nhà Nước Việt Nam với thời hạn hoạt động là 50 năm. Ngày

14/11/1994 Ngân Hàng chính thức được thành lập với trụ sở chính đặt tại số 3
Liễu Giai, Ba Đình, Hà Nội.
MB liên tục mở rộng mạng lưới hoạt động, đến nay MB có 66 chi nhánh và
điểm giao dịch tại các trung tâm kinh tế lớn của cả nước như Hà Nội, thành
phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng và Đà Nẵng. Riêng năm 2003 MB mở thêm 13
điểm giao dịch mới trên cả nước. Mạng lưới MB cho đến nay cũng mở rộng tới
hơn 500 ngân hàng ở trên 70 quốc gia, đảm bảo thanh toán và giao dịch với tất

3


cả các Châu Lục trên Thế Giới, hợp tác cung cấp các dịch vụ ngân hàng toàn
cầu.
2. Khái quát về Chi Nhánh
Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Quân Đội Chi Nhánh Lê Trọng Tấn được
thành lập ngày 18/6/2003 tại địa chỉ 164 Lê Trọng Tấn. Trước đây Chi Nhánh
là Chi Nhánh cấp 2 của hệ thống ngân hàng TMCP Quân Đội, trực thuộc chi
nhánh cấp 1 Điện Biên Phủ. Từ tháng 11/2008 chi nhánh Lê Trọng Tấn đã có
quyết định trở thành chi nhánh cấp 1. Hiện nay Chi Nhánh có 45 cán bộ và
nhân viên, đang quản lý 1 phòng giao dịch Định Công. Chỉ trong 6 năm hoạt
động nhưng Chi Nhánh Lê Trọng Tấn đã đạt được khá nhiều thành tích nổi bật:
 Tập thể tiềm năng 2003
 Đơn vị xuất sắc toàn diện 2004
 Cờ luân lưu quý 3 năm 2005
 Đơn vị vững mạnh toàn diện 6 tháng năm 2006
 Đơn vị vững mạnh toàn diện 2008
3. Mô hình tổ chức của Chi nhánh
MB là một doanh nghiệp cổ phần quốc doanh với quy mô hoạt động lớn,
bao gồm nhiều chi nhánh và có các công ty hạch toán độc lập. Chi nhánh Lê
Trọng Tấn hiện là đại lý cấp 1 trực thuộc hệ thống MB. Mô hình tổ chức của

Chi nhánh gồm có một giám đốc đứng đầu, quản lý rồi tới các phòng ban như
phòng tín dụng, phòng thẩm định và bảo lãnh, kế toán và thanh toán quốc tế.
Trong mỗi phòng ban lại được chia ra làm nhiều bộ phận hoạt động nhỏ
chuyên sâu từng lĩnh vực. Mô hình tổ chức giúp cho Chi Nhánh ban hành điều
lệ, công việc và quản lý tốt các hoạt đông của mình một cách tốt nhất.

4


Sơ đồ 1 : Cơ cấu tổ chức của MB chi nhánh Lê Trọng Tấn
GIÁM ĐỐC

Bộ phận quản
lý tín dụng

Bộ
phận
hỗ trợ
quan
hệ
khách
hàng

Thẻ

Bộ
phận
quan
hệ
khách

hàng
cá
nhân

Tín
dụng

Phòng tín
dụng

Phòn
g kho
quỹ

Bộ

DN
vừa
và
nhỏ

Phòng kế
toán

Kế
toán
giao
dịch

Bộ phận văn

phòng

Kế
toán
nội bộ

Bộ
phận
chăm
sóc
khách
hàng

DN
lớn

( Nguồn : NHTMCP Quân Đội )

5


4. Tình hình hoạt động kinh doanh của MB chi nhánh Lê Trọng Tấn.
Chi Nhánh Lê Trọng Tấn là chi nhánh cấp 1 trực thuộc hệ thống NHTMCP
Quân Đội. Tuy mới chỉ thành lập ngày 18/6/2003 và hoạt động trên 5 năm
nhưng Chi Nhánh được hệ thống đánh giá cao và được xem là đầy tiềm năng
của ngôi nhà chung MB.
4.1 Hoạt động huy động vốn
Trong thời gian qua hoạt động huy động vốn được xem là điểm mạnh nhất
của Chi Nhánh.
Bảng 1 : Tình hình huy động vốn của MB Chi Nhánh Lê Trọng Tấn trong 3

năm qua
Đơn vị : tỷ đồng
Tổng số dư tiền gửi

2006
821.26

2007
2008
2007/2006
1,019.49 3,829.23 124.14%

2008/2007
375.6%

của khách hàng
Tiền gửi không kỳ

134.30

239.79

1,005.7

419.43%

779.70

6
2,823.47 113.5%

hạn
Tiền gửi có kỳ hạn

686.96

178.55%

362.12%

(Nguồn : Báo cáo kết quả kinh doanh của MB Lê Trọng Tấn 2006, 2007, 2008)
Dựa vào bảng số liệu về tình hình huy động vốn của MB qua 3 năm trở lại đây
ta có biểu đồ so sánh hoạt động huy động vốn của MB trong 3 năm qua là :
Biểu đồ 1 : Tổng vốn huy động của MB qua 3 năm
Đơn vị : tỷ đồng

6


Hoạt động huy động vốn của Chi Nhánh Lê Trọng Tấn không ngừng tăng
trưởng trong các năm qua và đạt được doanh số rất cao. Huy động năm 2006
đạt 821.26 tỷ đồng, năm 2007 đạt 1,019.49 tỷ đồng và đến năm 2008 doanh số
đã đạt rất lớn là 3,829.23 tỷ đồng. Ta thấy được năm 2007 mức huy động vốn
tăng 1.24 lần so với năm 2006 còn năm 2008 mức huy động vốn tăng 3.756
lần so với năm 2007 và tăng 4.66 lần so với năm 2006. Để có được con số tăng
trưởng cao như vậy là nhờ MB Lê Trọng Tấn đã áp dụng có hiệu quả các chính
sách huy động vốn như áp dụng các hình thức gửi tiết kiệm với lãi suất linh
hoạt, chính sách chăm sóc khách hàng tốt thu hút thêm nhiều khách hàng gửi
tiết kiệm...
Về cơ cấu tiền gửi thì nhìn chung tỷ lệ tiền gửi qua càng năm đều tăng ổn

định, đặc biệt năm 2008 tỷ lệ tiền gửi tăng đột biến. Ta nhận thấy số tiền gửi
không kỳ hạn chiếm tỷ trọng nhỏ so với tiền gửi có kỳ hạn, nhưng có xu hướng

7


tăng. Việc gia tăng tiền gửi không kỳ hạn là do số lượng khách hàng doanh
nghiệp ngày càng nhiều, số dư trên tài khoản khá tốt. Bên cạnh đó các khoản
thanh toán không dùng tiền mặt của khách hàng tại Chi Nhánh cũng tăng liên
tục. Việc gia tăng tiền gửi không kỳ hạn giúp Chi Nhánh chủ động hơn trong
việc sử dụng vốn và gia tăng một khoản lợi nhuận đáng kể. Vì nguồn vốn
không kỳ hạn này Chi Nhánh chỉ phải trả với lãi suất rất thấp mà lại cho vay
với lãi suất cao hơn.
4.2 Hoạt động tín dụng
Đối với hoạt động tín dụng Chi Nhánh tập trung đẩy mạnh hoạt động cho vay
cá nhân và cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Biểu đồ 2 : Cơ cấu dư nợ cho vay của MB Lê Trọng Tấn
Đơn vị :Tỷ đồng

( nguồn : báo cáo kết quả kinh doanh của MB Lê Trọng Tấn 2006,2007,2008 )

8


Từ biểu đồ trên ta thấy dư nợ của doanh nghiệp luôn chiếm tỷ trọng lớn
trong tổng dư nợ và có xu hướng tăng dần đều qua các năm. Điều này cho thấy
Chi Nhánh khá quan tâm tới các doanh nghiệp, tạo điều kiện cho các khách
hàng doanh nghiệp phát triển. Bên cạnh đó ta cũng thấy dư nợ của cá nhân năm
2007 tăng khá cao so với năm 2006, gần gấp 3 lần. Là do Chi Nhánh đã thực
hiện chiến lược quảng bá thương hiệu rộng rãi cùng các chương trình khuyến

mại, dịch vụ chăm sóc khách hàng nhằm thu hút khách hàng, đặc biệt là các
khách hàng cá nhân, tạo cho khách hàng sự hài lòng khi đến với MB. Nhưng
sang năm 2008 dư nợ cá nhân lại giảm xuống gần 1.28 lần, còn 99.9 tỷ đồng.
Mặc dù các chiến lược quảng bá thương hiệu, các chương trình khuyến mại
vẫn được duy trì tốt nhưng tuy nhiên đó là do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế
vào năm 2008, dẫn đến nhu cầu của người tiêu dùng giảm sút và dẫn đến nhu
cầu vay cá nhân cũng bị giảm sút.
4.3 Kết quả kinh doanh
Nhìn chung kết quả hoạt động kinh doanh của Chi Nhánh Lê Trọng Tẩn
trong giai đoạn 2006 - 2008 tăng trưởng khá tốt. Dưới đây ta có biểu đồ thể
hiện sự gia tăng lợi nhuận trước thuế của Chi Nhánh
Biểu đồ 3 : Lợi nhuận trước thuế của MB Lê Trọng Tấn qua 3 năm qua
Đơn vị : Tỷ đồng

9


Lợi nhuận trước thuế của Chi Nhánh tăng đều qua các năm và tăng nhanh trong
năm 2008 lên đến con số hơn 35 tỷ đồng. Đây là một con số rất khả quan đối
với Chi Nhánh có tuổi đời hoạt động còn trẻ như Lê Trọng Tấn. Với tốc độ
phát triển nhanh cả về số lượng lẫn chất lượng như vậy Chi Nhánh đã quyết
định mở thêm một phòng giao dịch nữa tại 34 Láng Hạ ngoài phòng giao dịch
hiện tại đang có ở 96 Định Công.

10


CHƯƠNG II : THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY HỘ KINH
DOANH TẠI NHTMCP QUÂN ĐỘI CHI NHÁNH LÊ TRỌNG TẤN
1. Quy trình cho vay hộ kinh doanh

1.1 Sơ đồ quy trình cho vay
Quy trình cho vay hộ kinh doanh nói riêng và của tín dụng nói chung bao
gồm 6 bước cơ bản, tính từ khi tiếp xúc và hướng dẫn thủ tục cho khách
hàng đến khi tất toán hồ sơ cho vay.
Sơ đồ 2 : Quy trình nghiệp vụ cho vay hộ kinh doanh

11


TIẾP THỊ VÀ HƯỚNG DẪN
THỦ TỤC

THẨM ĐỊNH VÀ XÉT
DUYỆT HỒ SƠ

THẨM ĐỊNH TÀI SẢN
ĐẢM BẢO

HOÀN THIỆN HỒ SƠ VÀ
THỦ TỤC VAY VỐN

GIẢI NGÂN HỢP ĐỒNG
TÍN DỤNG

GIÁM SÁT KHOẢN VAY

TẤT TOÁN, THANH LÝ
HỢP ĐỒNG

( Nguồn : NHTMCP Quân Đội )

1.2 Phân tích nghiệp vụ từng quy trình cho vay.

12


1.2.1 Tiếp thị và hướng dẫn thủ tục
Đây là bước đầu tiên trong các quy trình cần thực hiện khi cho hộ kinh doanh
vay vốn. Trong quy trình này NVQHKH cần thực hiện các bước đầu là :
 Tìm kiếm, tiếp thị, tiếp nhận nhu cầu khách hàng
 Hướng dẫn các điều kiện, thủ tục, hồ sơ vay vốn cho khách hàng
 Tiếp nhận và kiểm tra tính đầy đủ của hồ sơ vay vốn
 Từ chối cho vay ( nêu rõ lý do ) hoặc yêu cầu khách hàng bổ sung hồ sơ
vay vốn.
1.2.2 Thẩm định, xét duyệt khoản vay.
Sau khi đã hướng dẫn khách hàng các thủ tục cần thiết NVQHKH thực
hiện thẩm định, lập tờ trình tín dụng và chấm điểm tín dụng. Tiếp đó chuyển hồ
sơ vay vốn đến các cấp có thẩm quyền để xét duyệt khoản vay.
Nếu chấp thuận cho vay thì NVHTQHKH sẽ phối hợp với NVQHKH hoặc
bên thứ 3 có uy tín định giá TSBĐ, kiểm tra hồ sơ vay vốn và hỗ trợ chấm
điểm tín dụng hoặc chấm điểm tín dụng theo quy định của MB. Còn
QLTDCN/QLTDHS sẽ tái thẩm định khoản vay theo quy định của MB
TPĐVCV/GĐĐVCV/ban TGĐ/ CTHĐQT thực hiện kiểm soát các điều
kiện vay vốn và phê duyệt các khoản vay theo hạn mức phán quyết.
1.2.3 Hoàn thiện hồ sơ, thủ tục vay vốn.
Sau các thẩm định, xét duyệt khoản vay quy trình tiếp theo là hoàn thiện hồ
sơ và thủ tục vay vốn cho khách hàng.
NVHTQHKH tiếp nhận hồ sơ đã được phê duyệt và lập thông báo gửi
khách hàng về việc chấp thuận hoặc từ chối cho vay. Các điều kiện cần bổ

13

sung trong trường hợp chấp thuận cho vay. ( soạn thảo các hợp đồng, văn bản
theo mẫu của Ngân Hàng phù hợp với nội dung đã được phê duyệt.)
PTHT hoặc TPĐVCV kiểm soát nội dung các hợp đồng, văn bản và ký nháy
vào cuối các trang tài liệu.
1.2.4 Giải ngân hợp đồng tín dụng.
Khi đã hoàn thiện hồ sơ và thủ tục vay vốn Ngân Hàng thực hiện giải ngân
hợp đồng tín dụng.
NVHTQHKH lập khế ước nhận nợ khi nhận được giấy đề nghị giải ngân của
khách hàng. Và trình các cấp có thẩm quyền ký phê duyệt giải ngân, lập hạn
mức thấu chi, đồng thời bàn giao hồ sơ TSBĐ cho KTTV để thực hiện nhập
kho TSBĐ.
KTTV kiểm tra các điều kiện giải ngân và giải ngân khoản vay, lưu hồ sơ
giải ngân theo quy định. Hoạch toán TSBĐ theo nội dung phiếu nhập kho và
nhập kho hồ sơ gốc TSBĐ.
Tiếp đó PTHT hoặc TPĐVCV kiểm soát hồ sơ giải ngân/ lập hạn mức thấu
chi.
TPĐVCV/ GDDDVCV/ ban TGĐ/ CTHĐQT thực hiện kiểm soát các điều
kiện vay vốn và phê duyệt giải ngân khoản vay/ phê duyệt lập hạn mức thấu
chi.
1.2.5 Giám sát khoản vay.
Sau tất cả các thủ tục được cho vay, giải ngân tín dụng đến khách hàng Ngân
Hàng tiếp tục quy trình giám sát khoản vay.

14


NVQHKH kiểm tra định kỳ tình hình sử dụng vốn vay của khách hàng và
NVHTQHKH thông báo nợ cho khách hoặc thực hiện chuyển nợ quá hạn và

xử lý nợ quá hạn theo quy định của MB.
KTTV hạch toán giải ngân, định kỳ thu gốc, lãi, phí khoản vay theo quy định
và ghi chép đầy đủ.
1.2.6 Tất toán, thanh lý hợp đồng.
Bước cuối cùng trong các quy trình hoạt động cho hộ kinh doanh vay là tất
toán, thanh lý hợp đồng.
KTTV thực hiện thu tất toán khoản vay.Còn NVHTQHKH thực hiện thông
báo giải chấp TSBĐ và xóa đăng ký giao dịch bảo đảm đồng thời làm thủ tục
thanh lý hợp đồng tín dụng và hoàn trả hồ sơ TSBĐ cho khách hàng. Đồng thời
kho quỹ xuất kho hồ sơ gốc TSBĐ
2.

Phân tích thực trạng hoạt động cho vay hộ kinh doanh tại MB chi

nhánh Lê Trọng Tấn
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường và để tạo thêm lợi thế trong
cuộc cạnh tranh mạnh mẽ với các Ngân Hàng khác MB đã có chiến lược mở
rộng mô hình hoạt động cho vay, đa dạng hóa các sản phẩm. Vì vậy MB cho ra
đời sản phẩm mới “ cho vay hộ kinh doanh ” vào tháng 9 năm 2008. Để hiểu
thêm về thực trạng hoạt động của sản phẩm mới này tại MB Chi Nhánh Lê
Trọng Tấn ta đi phân tích các số liệu về doanh số cho vay và dư nợ cho vay hộ
kinh doanh tại Chi Nhánh trong thời gian qua.

15


2.1 Doanh số cho vay hộ kinh doanh.
Bảng 2 : Doanh số cho vay hộ kinh doanh theo thời hạn của chi nhánh Lê
Trọng Tấn
Chỉ tiêu

Năm 2008
Số tiền

TT( % )

(triệu)

Năm 2009

Chênh lệch

Số tiền

2009/2008
Tuyệt
%

TT(%)

(triệu)

đối
220.1

7.84

1,020

100

3,265

100

(triệu)
2,245

cho vay
Trung

1,020

100

1,300

36.82

80

hạn
Ngắn

0

0

1,965

60.18

1,965

Tổng
doanh số

hạn
Số khách 6

10

4

hàng vay
( Nguồn : báo cáo kết quả kinh doanh MB chi nhánh Lê Trọng Tấn
2008, tháng 6/ 2009 )
Mặc dù hoạt động cho vay hộ kinh doanh là sản phẩm mới của MB, nó
bắt đầu hoạt động từ tháng 9 năm 2008 nhưng nó cũng thu hút được một số
khách hàng, tuy chưa thực sự nhiều nhưng bước đầu như vậy được coi là một
kết quả tốt. Con số thể hiện là: Năm 2008 tổng doanh số vay đạt 1,020 triệu
đồng với 6 người vay, và năm 2009 từ đầu năm đến nay có 10 người vay với

16


tổng tiền vay là 3,265 triệu đồng. Ta thấy được sự chênh lệch rõ nét và mức
tăng trưởng vượt bậc trong hoạt động cho vay hộ kinh doanh vào hai thời kỳ
trên. Tổng doanh số cho vay những tháng đầu năm 2009 tăng gấp 3 lần so với
những tháng cuối năm 2008, số tiền chênh lệch là 2,245 triệu đồng, tương ứng

với tốc độ tăng là 220.1%. Để có được con số tăng trưởng rất lớn và hơn nhiều
so với các Ngân Hàng đang kinh doanh cùng dịch vụ như vậy bởi một số lý do
sau. Thứ nhất, do đây là một hoạt động mới của MB, khi các Ngân Hàng khác
đang trên đà ổn định bền vững, tăng trưởng và phát triển chậm lại thì MB lại
đang trong quá trình phát triến, định hướng vì vậy tỷ lệ tăng trưởng đạt cao
hơn. Thứ hai, bởi hiện nay nền kinh tế đang trong quá trình phát triển và hội
nhập cùng thế giới, đất nước đang trong quá trình đổi mới đi lên nên số các hộ
gia đình có nhiều tài sản tăng, số gia đinh có nhu cầu kinh doanh tăng, dẫn đến
doanh số cho vay hộ gia đình của MB Lê Trọng Tấn trong những tháng đầu
năm 2009 cao hơn năm 2008. Thứ ba, Chi Nhánh Lê Trọng Tấn là Chi Nhánh
có thế mạnh về huy động vốn nên khả năng đáp ứng được tốt các nhu cầu của
khách hàng đưa ra vì vậy khách hàng ngày càng nhiều.
Tại MB thời hạn cho vay hộ kinh doanh chia thành trung hạn và ngắn
hạn, chưa phát triển đến cho vay dài hạn. Trong đó nhìn bảng doanh số cho vay
trên ta thấy sự chênh lệch giữa cho vay trung hạn và ngắn hạn của 2 năm và sự
khác nhau giữa của từng năm. Năm 2008 tỷ trọng cho vay trung hạn chiếm
100% trong tổng số cho vay, và không có khách hàng nào vay ngắn hạn. Cho
vay trung hạn chiếm ưu thế hơn hẳn cho vay ngắn hạn. Nhưng những tháng
đầu năm 2009 tỷ trọng cho vay trung hạn giảm xuống chỉ còn 39.82% tương
ứng với 1,300 triệu đồng. Dù tỷ trọng cho vay so với tổng doanh số từng năm

17


giảm nhưng lượng tiền cho vay trong trung hạn năm 2009 vẫn tăng so với năm
2008 là 80 triệu tương đương với tỷ trọng là 7.84%. Cho vay ngắn hạn tỷ trọng
tăng mạnh với 60.18% tương ứng với 1,965 triệu. Tỷ trọng cho vay ngắn hạn
tăng từ 0% đến qua 50 % trên tổng doanh số cho vay kinh doanh là một tốc độ
tăng trưởng tương đối lớn. Đến năm 2009 cho vay ngắn hạn lại chiếm ưu thế
hơn cho vay trung hạn.

Về đối tượng khách hàng cho vay MB chỉ tập trung vào một số đối
tượng vay với mục đích kinh doanh chính là làm các ngành nghề : kinh doanh
thiết bị điện, sữa, cửa hàng phân phối, kinh doanh gas, kinh doanh Game.
Mặc dù tổng doanh số cho vay hộ kinh doanh so với tổng lượng cho vay
trong khách hàng cá nhân còn là con số nhỏ. Nhìn chung tốc độ tăng trưởng
doanh số cho vay hộ kinh doanh của MB Chi Nhánh Lê Trọng Tấn bước đầu ở
mức cao.
2.2 Dư nợ cho vay hộ kinh doanh.
Bảng 3 : Dư nợ cho vay hộ kinh doanh theo thời hạn
Chỉ tiêu

31/12/2008

31/6/2009

Chênh lệch

TT ( % )

Số tiền

2009/2008
Tuyệt đối %

Tổng dư

(triệu)
620.762

100

(triệu)
3,746.026 100

(triệu)
3,125.264 503.46

nợ
Trung

620.762

100

1,781.02

37.13

1,160.264 187

0

6
1,965

62.87

1,965

Số tiền

hạn
Ngắn

0

TT ( % )

18


hạn
( Nguồn : Báo cáo kết quả kinh doanh MB chi nhánh Lê Trọng Tấn 2008,
tháng 6/2009)
Chỉ trong vòng 6 tháng đầu năm 2009 mà tổng dư nợ cho vay có tốc độ tăng
trưởng vượt bậc là 503,46%. Do nhu cầu kinh doanh của khách hàng ngày càng
cao nên doanh số cho vay tăng mạnh, dẫn đến tổng dư nợ cho vay cũng tăng
vọt, lên đến 3,746.026 triệu đồng và chênh lệch so với năm 2008 là 3,125.264
triệu đồng. Nhưng tổng dư nợ cho vay cá nhân tại Chi Nhánh hiện nay là 80 tỷ
đồng. Điều đó cho thấy hoạt động cho vay hộ kinh doanh chiếm tỷ trọng rất
nhỏ, chỉ 4.68% trong toàn bộ dư nợ cho vay cá nhân.
Cũng giống như doanh số cho vay ngắn hạn, năm 2008 doanh số cho vay
ngắn hạn bằng 0 dẫn đến dư nợ cho vay ngắn hạn cũng bằng 0. Và đến năm
2009 tốc độ doanh số cho vay ngắn hạn tăng vọt lên đến 1,965 triệu đồng và dư
nợ cho vay ngắn hạn cũng là 1,965 triệu đồng, chiếm 62.87% so với tổng dư nợ
cho vay hộ kinh doanh. Lượng dư nợ và doanh số cho vay ngắn hạn lớn hơn
trung hạn tương đối chứng tỏ người dân vẫn còn kinh doanh nhỏ, chủ yếu tập
trung vào đầu tư những ngành thu lại lợi nhuận nhanh. Và tốc độ tăng doanh số
cho vay ngắn hạn bằng dư nợ chứng tỏ Chi Nhánh chưa thu được nợ, có thể
chưa đến hạn trả hoặc cũng có thể việc thu nợ của Chi Nhánh gặp khó khăn.

Tỷ trọng dư nợ cho vay trung hạn dù tốc độ tăng nhỏ hơn tỷ trọng tổng dư
nợ cho vay nhưng cũng tăng lên đến 187% tương đương 1,160.264 triệu đồng.
Cho thấy người dân cũng đang dần kinh doanh nhiều lên vào hàng hóa lâu bền,
thu lợi nhuận cao nhưng thời gian lâu.

19


Nhìn chung tổng dư nợ cho vay hộ kinh doanh tại Chi Nhánh hiện nay tăng
rất lớn so với năm 2008, khi sản phẩm mới được đưa ra, chứng tỏ Chi Nhánh
đang tập trung đầu tư phát triển cho vay hộ kinh doanh và khách hàng cũng dần
biết đến, tin vào sản phẩm mới này của NHTMCP Quân Đội.
2.3 Biểu lãi suất của hoạt động cho vay hộ kinh doanh
Hiện tại MB Lê Trọng Tấn cũng như Ngân Hàng hội sở dùng chung một mức
biểu lãi suất cho hoạt động cho vay hộ kinh doanh là 10.5%/ năm. Mức biểu lãi
suất này cũng là mức tối đa mà Ngân Hàng Nhà Nước quy định cho tất cả các
Ngân Hàng được phép sử dụng.
3. Đánh giá thực trạng hoạt động cho vay hộ kinh doanh của MB chi
nhánh Lê Trọng Tấn.
3.1 Các kết quả đạt được của Chi Nhánh.
Kết quả hoạt động cho vay hộ kinh doanh tại MB Lê Trọng Tấn nói chung là
phát triển hơn năm 2008 với mức tăng trưởng rất cao. Cho vay hộ kinh doanh
đang có chiến lược phát triển để trở thành một trong các hoạt động chính của
phòng chăm sóc khách hàng cá nhân nói riêng và của MB nói chung. Sau đây
là một số các kết quả cụ thể mà MB Lê Trọng Tấn đã đạt được.
Một là : Các chỉ tiêu phản ánh sự tăng trưởng về doanh số cho vay đều tăng.
Doanh số cho vay, dư nợ cho vay đều có tốc độ tăng rất mạnh lần lượt là
220.1% ( bảng 1) và 503.46% ( bảng 2), một con số phải nói là cao so với các
NHTMCP khác đang cùng kinh doanh về lĩnh vực này. Thêm vào đó tỷ trọng
dư nợ và doanh số cho vay hộ kinh doanh trong tổng dư nợ và doanh số cho

vay của Chi Nhánh dù còn chiếm tỷ trọng nhỏ nhưng cũng đang ngày một tăng.
Điều đó chứng tỏ MB Lê Trọng Tấn đã và đang dành nhiều nguồn lực, vốn cho

20


việc phát triển hoạt động cho vay hộ kinh doanh và ngành cũng được các khách
hàng quan tâm tới nhiều hơn.
Hai là : Nguồn vốn huy động của MB Chi Nhánh Lê Trọng Tấn liên tục tăng
đều và ổn định, có thể xem đây là một thế mạnh của Chi Nhánh. Với khả năng
đó Chi Nhánh đáp ứng được đầy đủ nhu cầu vay của mọi khách hàng cá nhân,
doanh nghiệp, đặc biệt là đầu tư phát triển vào lĩnh vực hoạt động cho vay hộ
kinh doanh còn mới này. Tính đến năm 2008 tổng vốn huy động của Chi
Nhánh tăng 4 lần so với năm 2006 và đạt 3,829 tỷ đồng. Nguồn vốn huy động
lớn nhất của Chi Nhánh là tiền gửi tiết kiệm của dân cư trên địa bàn, đây là
nguồn vốn ổn định và có số lượng rất lớn.
Ba là : Thời gian xét duyệt thẩm định cho vay hộ kinh doanh đã rút ngắn
xuống còn 2 - 5 ngày tùy theo giá trị và mục đích món vay. Việc rút ngắn thời
gian như vậy giúp cho Ngân Hàng tăng được lợi thế cạnh tranh so với các
Ngân Hàng khác, và khách hàng cảm thấy hài lòng hơn về các dịch vụ của MB.
Bốn là : Chất lượng cho vay hộ kinh doanh của Chi Nhánh nhìn chung tốt do
Ngân Hàng ban hành các thể lệ và điều kiện cho vay chặt chẽ : Chỉ cho vay khi
kinh doanh thiết bị điện, sữa…., chỉ đảm bảo cho vay với một số loại tài sản
bảo đảm như giấy tờ có giá thì giấy đó phải theo quy định nghiệp vụ cho vay
cầm cố GTCG của MB…., có điều kiện trong thời hạn cho vay như thời hạn
cho vay không vượt quá 60% thời hạn còn lại của hợp đồng thuê sạp hàng/hợp
đồng sử dụng sạp hàng đối với TSBĐ là sạp hàng…, và có cả điều kiện mức
cho vay tối thiểu là 100 triệu đồng, tối đa có các quy định riêng phụ thuộc vào
từng tiêu chí đối tượng khách hàng và loại tài sản bảo đảm khách hàng mang đi
cầm.

21


Năm là : Trong 2 năm hoạt động cho vay hộ kinh doanh sự tăng trưởng của
ngành cũng góp phần tăng đáng kể thị phần của MB Lê Trọng Tấn trong hệ
thống MB cũng như trên thị trường. Và giúp Chi Nhánh, hệ thống MB ngày
càng có được nhiều lợi thế cạnh tranh hơn so với các Ngân Hàng khác trên địa
bàn.
Tóm lại tình hình hoạt động tín dụng của Chi Nhánh nói chung và của ngành
cho vay hộ kinh doanh nói riêng nhìn chung là có nhiều triển vọng tốt. Trong
thời kỳ mà nhu cầu kinh doanh của các hộ gia đình ngày càng tăng mạnh, nhu
cầu vay vốn càng nhiều thì Chi Nhánh đã hoàn thành tương đối tốt, thỏa mãn
được nhu cầu khách hàng. Dù vậy do đây là sản phẩm còn mới nên vẫn còn tồn
tại nhiều hạn chế cần phải được giải quyết nhằm tiến tới một hoạt động cho vay
hoàn hảo hơn, đem lại nhiều kết qủa tốt hơn cho Chi Nhánh cũng như cho MB.
3.2 Một số hạn chế còn gặp phải và nguyên nhân.
3.2.1 . Một số hạn chế trong hoạt động cho vay hộ kinh doanh.
Hoạt động cho vay hộ kinh doanh là sản phẩm mới được MB đưa vào phòng
chăm sóc khách hàng cá nhân trong chiến dịch đa dạng hóa các loại hình sản
phẩm. Do là lĩnh vực mới hoạt động của Ngân Hàng cũng như Chi Nhánh nên
kinh nghiệm, lợi thế, khả năng nắm bắt thị trường và khách hàng còn khá ít.
Ngoài ra xâm nhập vào một lĩnh vực mới nên MB không khỏi gặp các khó
khăn, thách thức và chúng cần được tìm thấy để khắc phục kịp thời. Dưới đây
là một số hạn chế mà Chi Nhánh còn gặp phải và khó có lợi thế trên thị trường
Ngân Hàng.

22

Một là : Tỷ trọng dư nợ cho vay hộ kinh doanh thuộc diện nhỏ hơn nhiều so
với tổng dư nợ cho vay cá nhân. Điều đó cho thấy ngành còn chiếm thị phần
nhỏ trong toàn bộ hoạt động cho vay cá nhân.
Hai là : Đối tượng cho vay hộ kinh doanh bị hạn chế bởi mục đích hộ gia đình
vay. Ngân Hàng chỉ tập trung vào các khách hàng vay với mục đích : kinh
doanh thiết bị điện, sữa, cửa hàng phân phối, kinh doanh gas, và kinh doanh
Game. Mặc dù phương châm hoạt động là đáp ứng mọi nhu cầu khách hàng
nhưng lại không đáp ứng được hết.
Ba là : Ngân Hàng ban hành các thể lệ và điều kiện cho vay hộ kinh doanh chặt
chẽ. Mức cho vay tối thiểu 100 triệu và mức cho vay tối đa được quy định phụ
thuộc vào từng tiêu chí khách hàng và tài sản khách hàng thế chấp. Đó là một
hạn chế vì có thể vẫn có những khách hàng muốn vay dưới 100 triệu kinh
doanh do thiếu ít vốn, và có những khách hàng muốn vay hơn mức tối đa của
Ngân Hàng đưa ra vì họ kinh doanh lớn, mà tài sản thực tại đem thế chấp
không có nhiều. Như vậy là đã làm giảm lượng khách hàng vay và giảm doanh
số, dư nợ cho vay.
Bốn là: Thời gian giải quyết một khoản vay từ khi tiếp xúc khách hàng đến khi
giải ngân còn khá dài ( 2 - 5 ngày ) so với các ngân hàng khác ( như Eximbank
với sản phẩm cho vay hoàn thành trong 24 giờ ). Trong khi các ngân hàng đang
ra sức cạnh tranh, đưa ra các dịch vụ tương tự với chất lượng cao và tốc độ
nhanh thì MB hiện vẫn chưa thay đổi nhiều dẫn đến lợi thế cạnh tranh có phần
kém hơn.

23


Năm là : Hoạt động Marketing của Chi Nhánh còn nhiều yếu kém và mang tính
thụ động dẫn dến đối tượng vay không mở rộng nhiều. Khách hàng chủ yếu
thuộc khối quân đội, hoặc những người có quan hệ lâu dài với MB.
Sáu là : Lãi suất cho vay hộ kinh doanh là 10.5 %/ năm và bằng mức lãi suất

tối đa mà nhà nước quy định cho tất cả các Ngân Hàng cho vay tín dụng. Như
vậy có thể nói MB có mức lãi suất không cạnh tranh so với các Ngân Hàng
khác. Ngoài ra trong thời kì kinh tế khủng hoảng, đồng tiền mất giá hiện nay
thì với mức lãi suất như vậy là cao và không thu hút được khách hàng.
3.2.2 Nguyên nhân
Sở dĩ hoạt động cho vay hộ kinh doanh của MB Lê Trọng Tấn còn gặp nhiều
hạn chế là do có nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó có các nguyên nhân
chủ quan nảy sinh từ phía Ngân Hàng, nguyên nhân khách quan từ phía khách
hàng và các nguyên nhân khách quan mà tác động từ yếu tố bên ngoài.


Nguyên nhân chủ quan

Một là : Do hoạt động cho vay hộ kinh doanh còn là sản phẩm mới được
đưa ra nên Ngân Hàng vẫn đang ở trạng thái rụt rè, chưa dám chú trọng phát
triển, đầu tư nhiều cả về nhân lực, nguồn lực và vốn vào sản phẩm. Ngân Hàng
còn mang tâm lý ngại các khoản vay nhỏ có rủi ro cao và vẫn đang ở mức đảm
bảo độ chắc chắn và đảm bảo chất lượng vay.
Hai là : Số lượng cán bộ của phòng tín dụng quá ít, chỉ có 02 cán bộ
hoạt động trong bộ phận cho vay khách hàng cá nhân. Tức hiện nay mỗi cán bộ
quản lý tới 40 tỷ đồng tiền dư nợ cho vay của khách hàng. Như vậy tạo nên sức
nặng và khó khăn với nhân viên tín dụng. Dẫn đến hoạt động cho vay cá nhân

24


Chi Nhánh khó có thể mở rộng thêm đối tượng cho vay và ngành nghề cho vay
được. Chi nhánh chưa đủ khả năng, năng lực để mở rộng kinh doanh đa dạng
và đáp ứng tất cả các nhu cầu khách hàng. Mặt khác số lượng nhân viên ít cũng
ảnh hưởng đến thời gian xử lý thủ tục cho khách hàng bị chậm lại.

Ba là : Các cán bộ, công nhân viên trong Ngân Hàng thuộc lĩnh vực này
chưa nhiều kinh nghiệm do một phần đều là các nhân viên trẻ hoặc là sinh viên
mới ra trường. Và một phần là do đây là sản phẩm mới của Ngân Hàng vì vậy
kinh nghiệm có được từ hoạt động cho vay hộ kinh doanh của các nhân viên
không nhiều.
Bốn là : Do quy trình hoạt động cho vay rườm rà, xử lý thủ tục lâu. Quy
trình xét duyệt thẩm tra để cho vay còn kéo dài. Điều này làm ảnh hưởng đến
khả năng nâng cao doanh số cho vay và đối tượng vay của Chi Nhánh.
Năm là : Các nhân viên trong Ngân Hàng nói chung và Chi Nhánh nói
riêng chưa thực sự chủ động tìm kiếm khách hàng mới, vẫn luôn ở thế bị động.
Quản lý Chi Nhánh cũng chưa có các đề xuất hay dự án nhằm khuyến khích
nhân viên chủ động tìm đến khách hàng giúp tăng tính cạnh tranh của MB và
tăng thêm lượng khách hàng vay.
Sáu là : Do hoạt động cho vay hộ kinh doanh là sản phẩm mới, nên chi
phí đầu tư tuyển thêm người, mở thêm phòng cộng với các chi phí trang thiên
bị, phòng giao dịch, đào tạo, và nhiều dịch vụ khác làm cho chi phí ban đầu
cao. Thêm vào đó độ rủi ro trong hoạt động cho vay nhiều nên nếu để mức lãi
suất thấp hơn Chi Nhánh cũng như MB sẽ bị lỗ.


Nguyên nhân khách quan

25