Tư vấn về phân chia di sản thừa kế là tài sản chung của vợ chồng

Tư vấn về phân chia di sản thừa kế là tài sản chung của vợ chồng
Hỏi: Bố mẹ tôi có 500 m2 đất, trên đó có một ngôi nhà xây dựng cách đây 90 năm. Sau
khi Bố tôi mất (trên 10 năm) hiện nay còn mẹ già trên 80 tuổi, chúng tôi có 5 anh em, một
em trai được bố mẹ làm nhà cho ở riêng khi bố tôi còn sống, tôi là trai trưởng và một em
trai út, còn 2 em gái đi lấy chồng. Mẹ tôi còn minh mẫn, khi bố tôi còn sống có nói là
chia cho con trai út theo ranh giới của vật kiến trúc có diện tích nhỏ hơn. Hiện nay những
người còn sống cũng chứng kiến được lời nói của bố tôi và Bố tôi có nói với tôi như vậy.
Nhưng sau khi thực hiện thì em trai út nói là phải chia nhiều hơn trong khi tôi là con
trưởng phải lo việc thờ cúng tổ tiên. Đến nay thừa kế như thế nào để đúng theo đạo đức
và pháp luật?

Trả lời: Theo quy định tại Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định:
Điều 33. Tài sản chung của vợ chồng
1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động,
hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp
pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của
Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản
khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.


Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng,
trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được
thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.
2. Tài sản chung của vợ chồng thuộc sở hữu chung hợp nhất, được dùng để bảo đảm nhu
cầu của gia đình, thực hiện nghĩa vụ chung của vợ chồng.
3. Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh
chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung.
Vậy mảnh đất 500m2 của bố mẹ bạn trên được xác định là tài sản chung của vợ chồng.
Theo quy định của pháp luật thì ½ mảnh đất trên sẽ là thuộc về mẹ anh, và ½ mảnh đất
còn lại sẽ trở thành di sản thừa kế của bố anh, và khi bố anh mất không có di chúc nên
việc thừa kế sẽ được thực hiện chia theo pháp luật.

Theo quy định tại khoản 2 Điều 66 Luật hôn nhân và gia đình 2014 về giải quyết tài
sản của vợ chồng trong trường hợp một bên chết như sau:
“Điều 66. Giải quyết tài sản của vợ chồng trong trường hợp một bên chết hoặc bị Tòa án
tuyên bố là đã chết
1. Khi có yêu cầu về chia di sản thì tài sản chung của vợ chồng được chia đôi, trừ trường
hợp vợ chồng có thỏa thuận về chế độ tài sản. Phần tài sản của vợ, chồng chết hoặc bị
Tòa án tuyên bố là đã chết được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế”.
Di sản thừa kế của bố anh sẽ được chia theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 676
Bộ Luật Dân Sự 2005 như sau:
“Điều 676. Người thừa kế theo pháp luật
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con
nuôi của người chết;
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau”.
Vậy khi bố anh mất mà không có di chúc thì những người sau sẽ được hưởng phần di sản
của bố anh để lại: Vợ, và 5 người con của ông. Trước tiên việc phân chia di sản các bên
có thể thỏa thuận phân chia với nhau trước và thỏa thuận đó phải được lập bằng văn bản
có công chứng. Nếu không thỏa thuận với nhau được thì anh có thể khởi kiện đến TAND
để thực hiện phân chia di sản. Tuy nhiên theo quy định của BLDS 2005 thì “Thời hiệu
khởi kiện để người thừa kế yêu cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc


bác bỏ quyền thừa kế của người khác là mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế”. Vậy
hiện nay đã hết thời hiệu khởi kiện, anh có thể đợi đến 01/01/2017 khi BLDS 2015 có
hiệu lực thì thời hiệu khởi kiện để chia di sản thừa kế sẽ là 30 năm.
Vậy cách giải quyết tốt nhất thì trước tiên các đồng thừa kế của bố anh thỏa thuận
về việc chia di sản với nhau bằng văn bản và có công chứng, hoặc mẹ bạn sẽ trực
tiếp ủy quyền cho 1 trong các thành viên trong gia đình thực hiện việc yêu cầu chia
di sản chung của vợ chồng, sau đó yêu cầu chia di sản thừa kế của bố bạn để lại cho
các đồng thừa kế, rồi sau này mẹ bạn có thể viết lại di chúc để chia phần đất của

mình cho các con sau này.