B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
NG H TH NG LONG
---o0o---
KHÓA LU N T T NGHI P
TÀI:
GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU QU N TR
NGU N NHÂN L C T I CÔNG TY C PH N
XÂY D NG VÀ TH
NG M I ATDECO
SINH VIÊN TH C HI N
: TR NH QUANG H I
MÃ SINH VIÊN
: A21295
CHUYÊN NGÀNH
: QU N TR KINH DOANH
HÀ N I – 2016
B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR
NG H TH NG LONG
---o0o---
KHÓA LU N T T NGHI P
TÀI:
GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU QU N TR
NGU N NHÂN L C T I CÔNG TY C PH N
XÂY D NG VÀ TH
NG M I ATDECO
Giáo viên h
ng d n
: Ths.Lê Th H nh
Sinh viên th c hi n
: Tr nh Quang H i
Mã sinh viên
: A21295
Chuyên ngành
: Qu n tr kinh doanh
HÀ N I – 2016
Thang Long University Libraty
L IC M
N
Trong su t 4 n m h c t p và rèn luy n t i Tr ng i h c Th ng Long, em đã
nh n đ c s quan tâm, ch b o d y d c a các th y cô giáo, s đ ng viên c a gia đình
và b n bè, đ n nay em đã hoàn thành bài khoá lu n c a mình đ k t thúc m t quá trình
h c t p và rèn luy n.
Em xin g i l i chân thành c m n đ n Ban giám hi u Tr ng
i h c Th ng
long, các th y cô giáo trong Khoa Kinh t - Qu n lý đã giúp đ , d y b o, t o đi u ki n
cho em đ c tích lu ki n th c, tu d ng đ o đ c d i mái tr ng
i h c Th ng
Long.
Em xin bày t lòng bi t n chân thành và sâu s c nh t đ n ThS. Lê Th H nh đã
t n tình ch b o, h ng d n em trong su t quá trình th c hi n Khóa lu n t t nghi p.
Em c ng xin g i l i c m n chân thành t i Ban lãnh đ o các phòng ban và các
anh ch trong Công ty C ph n Xây d ng và Th ng M i Atdeco đã t o m i đi u ki n
thu n l i đ giúp em hoàn thành n i dung đ tài.
Cu i cùng, em xin chân thành c m n gia đình, b n bè đã đ ng viên, giúp đ em
trong su t quá trình h c t p và th c hi n đ tài lu n v n t t nghi p c a mình.
Em xin chân thành c m n!
Hà N i, ngày 3 tháng 7 n m 2016
Sinh viên
Tr nh Quang H i
L I CAM OAN
Em xin cam đoan Khóa lu n t t nghi p này là do b n thân em t th c hi n d i s h
tr t giáo viên h ng d n, không sao chép các công trình nghiên c u c a ng i khác.
Các d li u thông tin th c p s d ng trong Khóa lu n là có ngu n g c và đ c trích
d n rõ ràng.
Em xin ch u hoàn toàn trách nhi m v l i cam đoan này!
Hà N i, ngày 3 tháng 7 n m 2016
Sinh viên
Tr nh Quang H i
Thang Long University Libraty
M CL C
CH
NG 1. C S LÝ LU N V HI U QU QU N TR NGU N NHÂN
L C
..............................................................................................................1
1.1. Qu n tr ngu n nhân l c..................................................................................1
1.1.1. Khái ni m ngu n nhân l c ...........................................................................1
1.1.2. Khái ni m qu n tr ngu n nhân l c .............................................................2
1.1.3. Vai trò c a qu n tr ngu n nhân l c ............................................................2
1.1.4. T m quan tr ng c a qu n tr ngu n nhân l c ..............................................3
1.2. Các ho t đ ng chính c a qu n tr ngu n nhân l c .......................................4
1.2.1. Phân tích công vi c ......................................................................................4
1.2.2. Ho ch đ nh ngu n nhân l c .........................................................................7
1.2.3. Tuy n d ng ngu n nhân l c ......................................................................10
1.2.4.
ào t o và phát tri n ngu n nhân l c ........................................................15
1.2.5.
ánh giá thành tích nhân viên ...................................................................18
1.2.6. T o đ ng l c làm vi c................................................................................20
1.2.7. Thù lao lao đ ng ........................................................................................20
1.3. Các ch tiêu đánh giá hi u qu qu n tr ngu n nhân l c............................21
1.3.1.
ánh giá hi u qu s d ng ngu n nhân l c theo doanh thu ......................21
1.3.2.
ánh giá hi u qu s d ng ngu n nhân l c theo chi phí kinh doanh ........21
1.3.3.
ánh giá hi u qu s d ng ngu n nhân l c theo ch t l
1.3.4.
ng lao đ ng ......22
ánh giá hi u qu s d ng ngu n nhân l c theo hi u qu s d ng th i
gian làm vi c ..............................................................................................22
1.4. M t s rào c n đánh giá hi u qu s d ng ngu n nhân l c.......................23
CH
NG 2. TH C TR NG HO T
NG C A QU N TR NGU N NHÂN
L C T I CÔNG TY CP XÂY D NG VÀ TH
NG M I ATDECO ................25
2.1. Tông quan v công ty CP Xây d ng và Th
2.1.1. Gi i thi u v công ty CP Xây d ng và Th
ng m i Atdeco ........................25
ng m i Atdeco.....................25
2.1.2. C c u t ch c c a công ty ........................................................................26
2.1.3. Ch c n ng, nhi m v c a t ng b ph n ....................................................26
2.1.4. Quy trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh ..................................................29
2.1.5. K t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a Công ty CP Xây d ng và
Th ng m i Atdeco trong giai đo n 2013-2015 .......................................30
2.1.6.
c đi m ngu n nhân l c t i công ty ........................................................33
2.2. Th c tr ng ho t đ ng qu n tr ngu n nhân l c t i Công ty CPXây d ng
và Th ng m i Atdeco ...................................................................................37
2.2.1. Phân tích công vi c ....................................................................................37
2.2.2. Ho ch đ nh ngu n nhân l c .......................................................................40
2.2.3. Tuy n d ng ngu n nhân l c ......................................................................41
2.2.4.
ào t o và phát tri n ngu n nhân l c ........................................................45
2.2.5.
ánh giá thành tích nhân viên ...................................................................50
2.2.6. Thù lao lao đ ng và chính sách đãi ng ....................................................51
2.3. Th c tr ng hi u qu s d ng ngu n nhân l c t i Công ty CP Xây d ng và
Th ng m i Atdeco ........................................................................................53
2.3.1. Phân tích hi u qu s d ng ngu n nhân l c theo doanh thu .....................53
2.3.2. Phân tích hi u qu s d ng ngu n nhân l c theo chi phí kinh doanh .......53
2.3.3. Phân tích hi u qu s d ng ngu n nhân l c theo trình đ lành ngh c a
ng i lao đ ng ...........................................................................................55
2.3.4. Phân tích hi u qu s d ng ngu n nhân l c theo qu th i gian làm vi c .56
2.4. Nh ng m t đã và ch a đ t đ c trong ho t đ ng qu n tr ngu n nhân l c
t i Công ty CP Xây d ng và Th ng m i Atdeco .......................................57
2.4.1. Nh ng m t đã đ t đ
2.4.2. Nh ng m t ch a đ t đ
c ..............................................................................57
c ..........................................................................57
CH
NG 3. M T S GI I PHÁP NH M NÂNG CAO HI U QU QU N
TR NGU N NHÂN L C T I CÔNG TY CP XÂY D NG VÀ TH
NG M I
ATDECO
............................................................................................................59
3.1.
nh h ng phát tri n c a công ty CP Xây d ng và Th ng m i Atdeco ...
....................................................................................................................59
3.1.1. M c tiêu .....................................................................................................59
3.1.2.
nh h
ng phát tri n ................................................................................59
3.2. Nh ng s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu qu n tr ngu n nhân l c t i
Công ty CP Xây d ng và Th ng M i Atdeco ............................................60
3.2.1. Phân tích công vi c ....................................................................................60
Thang Long University Libraty
3.2.2. Ho ch đ nh ngu n nhân l c .......................................................................62
3.2.3. Tuy n d ng ................................................................................................63
3.2.4.
ào t o và phát tri n ngu n nhân l c ........................................................64
3.2.5.
ánh giá thành tích nhân viên ...................................................................65
3.2.6. Thù lao lao đ ng và chính sách đãi ng ....................................................66
DANH M C VI T T T
Kí hi u vi t t t
HC
PGS. TS
CP
VN
Tên đ y đ
i h c Cao đ ng
Phó giáo s Ti n s
C ph n
Vi t Nam ng
Thang Long University Libraty
DANH M C CÁC B NG BI U, HÌNH V ,
TH , C NG TH C
Hình 1.1. Quy trình th c hi n phân tích công vi c .........................................................5
Hình 1.2. Quy trình ho ch đ nh ngu n nhân l c .............................................................8
Hình 1.3. Trình t tuy n d ng .......................................................................................11
Hình 1.4. Quy trình tuy n m ........................................................................................12
Hình 1.5. Quy trình tuy n ch n .....................................................................................14
Hình 1.6. Quy trình đào t o và phát tri n ......................................................................17
Hình 1.7. Quy trình đánh giá thành tích công tác..........................................................19
Hình 1.8. C c u thù lao lao đ ng .................................................................................20
Hình 2.1. C c u t ch c công ty ..................................................................................26
Hình 2.2. Quy trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh......................................................29
Hình 2.3. Doanh thu c a Công ty giai đo n 2013 – 2015 .............................................30
Hình 2.4. Chi phí c a Công ty giai đo n 2013 – 2015 ..................................................31
Hình 2.5. L i nhu n c a Công ty giai đo n 2013 – 2015 .............................................33
Hình 2.6. Quy trình đánh giá thành tích nhân viên .......................................................50
Hình 2.7. So sánh hi u qu s d ng ngu n nhân l c theo trình đ lành ngh c a ng i
lao đ ng giai đo n 2013 - 2015 .....................................................................................55
Hình 3.1. Quy trình ho ch đ nh ngu n nhân l c m i ....................................................62
Hình 3.2. Quy trình tuy n d ng m i .............................................................................63
Hình 3.3. Quy trình đánh giá thành tích nhân viên m i ................................................65
B ng 1.1. Các ph
ng pháp thu th p thông tin trong phân tích công vi c .....................6
B ng 1.2.
c đi m c a các ph
u nh
B ng 1.3. Các ph
ng pháp ............................................................7
ng pháp d báo ngu n nhân l c ......................................................9
B ng 1.4. Gi i pháp cân đ i cung – c u ngu n nhân l c ..............................................10
B ng 1.5. So sánh gi a đào t o và phát tri n ................................................................15
B ng 1.6. So sánh gi a đào t o trong công vi c và đ o t o ngoài công vi c................16
B ng 2.1. So sánh k t qu ho t đ ng kinh doanh c a Công ty .....................................30
B ng 2.2.
c đi m ngu n nhân l c t i Công ty...........................................................34
B ng 2.3. B ng mô t công vi c c a nhân viên giám sát thi công ................................38
B ng 2.4. B ng ho ch đ nh ngu n nhân l c ..................................................................40
B ng 2.5. Tình hình tuy n d ng lao đ ng t i Công ty giai đo n 2013 - 2015 ..............44
B ng 2.6. Nhu c u đào t o và phát tri n c a công ty giai đo n 2013 - 2015 ................45
B ng 2.7. Tình hình đào t o c a Công ty giai đo n 2013 - 2015 ..................................46
B ng 2.8. M c h tr kinh phí c a Công ty giai đo n 2013 - 2015 ..............................48
B ng 2.9. Chi phí bình quân cho m i l
t đào t o c a Công ty giai đo n 2013 -2015 49
B ng 2.10. N ng su t lao đ ng trung bình giai đo n 2013 - 2015 ................................53
B ng 2.11. Ch s kh n ng sinh l i giai đo n 2013 - 2015..........................................54
B ng 2.12. ánh giá ch t l
ng công vi c t i m t s b ph n .....................................56
B ng 3.1. B ng mô t công vi c cho công nhân xây d ng ...........................................61
B ng 3.2. Hình th c đào t o và phát tri n ngu n nhân l c m i....................................64
B ng 3.3. M c l
ng c b n m i cho ng
i lao đ ng..................................................66
Thang Long University Libraty
L IM
U
N ng l c c a m t doanh nghi p đ c hình thành b i các y u t nh : Tài chính,
c s v t ch t, tài s n vô hình, công ngh , con ng i v.v… trong đó con ng i s qu n
lý, s d ng và khai thác các y u t còn l i. Chính vì v y y u t con ng i là đi u ki n
đ đ quy t đ nh s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p.
Vi t Nam đã b t đ u b i ra bi n l n, các doanh nghi p tr n tr v i bài toán “Tìm
đâu ra t ng gi i quân tinh”. Công ty Atdeco đã u tiên đ u t vào ngu n nhân l c.
Chính đ i ng lao đ ng ch t l ng cao s góp ph n gia t ng l i nhu n nhi u l n cho
doanh nghi p. Ch y đua v i doanh nghi p n c ngoài nhi u doanh nghi p Vi t Nam
đã kh i đ ng k ho ch “Thu hút nhân tài”. Cu c đua giành gi t ngu n nhân l c càng
t ng t c sau khi Vi t Nam gia nh p WTO.
T i Vi t Nam, Hà N i là m t trong nh ng thành ph đi đ u trong vi c th c hi n
công nghi p hóa, hi n đ i hóa đ t n c. Cùng v i các ngành kinh t khác, ngành Xây
d ng đã góp ph n t o nên hình ành hi n đ i, v n minh c a Thành ph . Công ty C
ph n Xây d ng và Th ng m i Atdeco là m t Công ty ho t đ ng chuyên nghi p trên
l nh v c đ u t và xây d ng. V i hy v ng s góp ph n vào s phát tri n, gia t ng n ng
l c c a công ty thông qua yêu t con ng i và đ c s đ ng ý c a Ban lãnh đ o Công
ty, em ch n đ tài “Gi i pháp nâng cao hi u qu qu n tr ngu n nhân l c t i Công
ty C ph n Xây d ng và Th ng m i Atdeco” làm lu n v n t t nghi p.
1. M c tiêu nghiên c u
- H th ng hóa c s các lý lu n và t ng quan nghiên c u trong doanh nghi p v
qu n tr ngu n nhân l c.
- ánh giá th c tr ng qu n tr ngu n nhân l c c a Công ty C ph n Xây d ng và
Th ng m i Atdeco giai đo n 2013 – 2015 đ t đó rút ra nh ng thành công và đ ra
các gi i pháp nh m nâng cao hi u qu qu n tr ngu n nhân l c c a công ty.
2. i t ng, ph m vi nghiên c u
- i t ng nghiên c u: Ngu n nhân l c và ho t đ ng qu n tr qu n tr ngu n
nhân l c c a các doanh nghi p nói chung và qu n tr ngu n nhân l c c a Công ty CP
Xây d ng và Th ng m i Atdeco nói riêng.
- Ph m vi nghiên c u: T p trung nghiên c u nh ng v n đ liên quan đ n qu n tr
ngu n nhân l c t i Công ty CP Xây d ng và Th ng m i Atdeco t n m 2013 đ n
n m 2015.
3. Ph ng pháp nghiên c u
Thu th p s li u thông qua m t s ph
ng pháp ch y u sau:
- Ph
th ng kê v
- Ph
v n sâu.
4. K
ng pháp thu th p và phân tích s li u, t ng h p kinh t , h th ng hóa s li u
qu n tr ngu n nhân l c c a Công ty CP Xây d ng và Th ng m i Atdeco.
ng pháp so sánh, phân tích kinh t - xã h i, ph ng pháp đi u tra, ph ng
t c u c a đ tài
K t c u c a khóa lu n bao g m 3 ph n:
Ph n 1: C s lý lu n v hi u qu qu n tr ngu n nhân l c.
Ph n 2: Th c tr ng ho t đ ng c a qu n tr ngu n nhân l c t i Công ty
CP Xây d ng và Th ng m i Atdeco.
Ph n 3: M t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu qu n tr ngu n nhân
l c t i Công ty CP Xây d ng và Th ng m i Atdeco.
Thang Long University Libraty
CH
NG 1. C S
L C
LÝ LU N V HI U QU QU N TR NGU N NHÂN
1.1. Qu n tr ngu n nhân l c
1.1.1. Khái ni m ngu n nhân l c
phát tri n, m i qu c gia đ u ph i d a vào các ngu n l c c b n nh : tài
nguyên thiên nhiên, ngu n nhân l c, ti m l c v khoa h c công ngh , c s v t ch t
k thu t, ngu n v n, trong đó ngu n nhân l c (ngu n l c con ng i) luôn là ngu n l c
c b n và ch y u nh t quy t đ nh cho s t n t i và phát tri n c a m i qu c gia.
ng
trên các góc đ khác nhau, khi nghiên c u v ngu n nhân l c các tác gi đã đ a ra
nhi u khái ni m khác nhau v ngu n nhân l c đ phù h p v i m c tiêu nghiên c u và
đi u ki n th c t c a t ng qu c gia.
Ngu n nhân l c c a m t t ch c đ c hình thành trên c s c a các cá nhân có
vai trò khác nhau và đ c liên k t v i nhau theo nh ng m c đích nh t đ nh.
Ngu n nhân l c hay ngu n l c lao đ ng bao g m t t c nh ng ng i trong đ
tu i lao đ ng (theo quy đ nh c a pháp lu t) có kh n ng lao đ ng (tr nh ng ng i tàn
t t, m t s c lao đ ng lo i n ng) và nh ng ng i ngoài đ tu i lao đ ng nh ng th c t
đang làm vi c.
Ngu n nhân l c khác v i các ngu n l c khác c a doanh nghi p do chính b n
ch t c a con ng i. Các ngu n l c khác c a doanh nghi p đ u đ c ngu n l c con
ng i đi u khi n đ ph c v cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a chính b n thân
doanh nghi p do đó ngu n nhân l c đ c coi là y u t then ch t trong chi n l c phát
tri n c a doanh nghi p. M i nhân viên có các n ng l c, đ c đi m cá nhân khác nhau.
H có ti m n ng phát tri n và có kh n ng đoàn k t làm vi c theo nhóm, t , đ i t o
nên hi u qu cao trong công vi c mà h đ m nh n.
ng th i h liên k t l i đ hình
thành nên các t ch c đ b o v quy n l i c a b n thân trong quá trình lao đ ng s n
xu t kinh doanh.
Hi u theo góc đ r ng h n thì ngu n nhân l c chính là ngu n l c c a con ng i
bao g m hai y u t chính là th l c và trí l c. Xét theo ph m vi h p h n trong ph m vi
m t t ch c thì ngu n nhân l c th hi n s l ng và ch t l ng ng i lao đ ng đang
làm vi c trong t ch c đó b t k công vi c mà h đ m nh n là gì.
M c dù, ngu n nhân l c đ c xét đ n v i nhi u khái ni m khác nhau nh ng đ u
th ng nh t v i nhau đó là ngu n nhân l c th hi n kh n ng lao đ ng c a xã h i.
Ngu n nhân l c là tài nguyên quan tr ng và quý giá nh t đ đánh giá ti m l c phát
tri n c a m i qu c gia, m i vùng, ngành, đ a ph ng, m i doanh nghi p. Ngu n nhân
l c là ngu n l c phong phú nh t và đa d ng nh t so v i các lo i tài nguyên khác.
1
1.1.2. Khái ni m qu n tr ngu n nhân l c
V i t m quan tr ng c a ngu n nhân l c nh đã nêu trên, có th nói doanh nghi p
nào có đ c m t đ i ng ngu n nhân l c ch t l ng cao s đem đ n cho doanh nghi p
đó vô cùng nhi u l i ích. Tuy nhiên, đ s d ng ngu n nhân l c sao cho hi u qu ,
doanh nghi p c n ph i th c hi n t t ho t đ ng qu n tr ngu n nhân l c.
Trên th c t , có r t nhi u khái ni m khác nhau v qu n tr ngu n nhân l c. Theo
Wikipedia, qu n tr ngu n nhân l c là công tác qu n lý các l c l ng lao đ ng c a m t
t ch c, công ty, xã h i, ngu n nhân l c. Ch u trách nhi m thu hút, tuy n d ng, đào
t o, đánh giá, và t ng th ng ng i lao đ ng, đ ng th i giám sát lãnh đ o và v n hóa
c a t ch c, và b o đ m phù h p v i lu t lao đ ng và vi c làm.
Bên c nh đó, v i t cách là m t trong nh ng ch c n ng c b n c a qu n tr t
ch c thì qu n tr ngu n nhân l c bao g m vi c ho ch đ nh (k ho ch hóa), t ch c, ch
huy và ki m soát các ho t đ ng nh m thu hút, s d ng và phát tri n con ng i đ có
th đ t đ c các m c tiêu c a t ch c. i sâu vào vi c làm c a qu n tr ngu n nhân
l c, ng i ta còn có th hi u qu n tr ngu n nhân l c là vi c tuy n m , tuy n ch n,
duy trì, phát tri n, s d ng, đ ng viên và cung c p ti n nghi cho nhân l c thông qua t
ch c c a nó (Qu n tr nhân l c - PGS.TS.Nguy n Ng c Quân).
Tuy nhiên, c ng c n ph i hi u r ng, khái ni m và th c ti n áp d ng qu n tr
ngu n nhân l c không gi ng nhau các qu c gia khác nhau. Trong m t n n kinh t
chuy n đ i nh c a Vi t Nam, n i trình đ công ngh , k thu t còn m c đ th p so
v i các qu c giá khác, kinh t ch a th c s n đ nh và Nhà n c ch tr ng “quá trình
phát tri n ph i th c hi n b ng con ng i và vì con ng i”, thì qu n tr ngu n nhân
l c là h th ng các tri t lý, chính sách và ho t đ ng ch c n ng v thu hút, đào
t o, phát tri n và duy trì con ng i c a m t t ch c nh m đ t đ c k t qu t i
u cho c t ch c l n nhân viên(Qu n tr ngu n nhân l c – PGS.TS. Tr n Kim
Dung).
1.1.3. Vai trò c a qu n tr ngu n nhân l c
Vai trò hành chính: Cung c p các th t c hành chính nh k ho ch công tác,
đánh giá quá trình th c hi n và h th ng tr thù lao, h p đ ng lao đ ng, b o hi m xã
h i, phúc l i xã h i,… ây là y u t c n b n đ khuy n khích s cam k t c a nhân
viên đ i v i t ch c.
Vai trò h tr : L p k ho ch chi n l c c a t ch c. Giúp nhân viên qu n lý
kh ng ho ng. Gi i đáp các th c m c, khi u n i c a nhân viên.Qu n tr ngu n nhân l c
t t s giúp doanh nghi p có th s p x p công vi c cho m i cá nhân đ phát huy t i đa
ti m n ng c a h . Khi g p ph i kh ng ho ng, vi c đi u ch nh, b trí đ i ng nhân s
2
Thang Long University Libraty
h p lý s giúp cho doanh nghi p h n ch t i m c t i đa nh ng thi t h i, lãng phí g p
ph i.
Vai trò tác nghi p: T o ra l i th c nh tranh b n v ng c a doanh nghi p. Xây
d ng, tri n khai ch ng trình và chính sách ngu n nhân l c. Tuy n d ng, đào t o và
các ho t đ ng khác. Tuy n d ng đ c ngu n nhân l c đ u vào t t, sau đó đào t o, phát
tri n, nâng cao k n ng, trình đ c a h đ h đóng góp cho doanh nghi p. Nh ng
quan tr ng h n, c n ph i có nh ng chính sách h p lý đ các cá nhân đó trung thành,
cam k t v i doanh nghi p. S là thi t h i không h nh cho doanh nghi p n u nh
không th gi chân các nhân tài, càng nguy hi m h n n u ngu n nhân l c chúng ta đào
t o đó l i r i b doanh nghi p và gia nh p vào đ i th c nh tranh (ch y máu ch t
xám).
Vai trò chi n l c: Tham gia vi c gia quy t đ nh liên quan đ n sáp nh p, mua
l i, c t gi m quy mô, tái c c u t ch c; Xác đ nh nhu c u v k n ng và con ng i
trong t ch c.Ví d : Khi ngu n nhân l c đang quá th a thãi, vi c c t gi m s giúp
doanh nghi p b t đi các kho n chi phí l ng ph i tr . Ho c n u doanh nghi p đang
c n gia t ng quy mô, vi c tuy n d ng s giúp cho các nhân viên c không b “quá t i”
và có th t n d ng đ c nhi u h n các c h i ti m n nh m thu v l i nhu n.
1.1.4. T m quan tr ng c a qu n tr ngu n nhân l c
Qu n tr ngu n nhân l c đóng vai trò trung tâm trong vi c thành l p các t ch c
và giúp cho các t ch c t n t i và phát tri n trên th tr ng. T m quan tr ng c a qu n
tr ngu n nhân l c trong t ch c xu t phát t vai trò quan tr ng c a con ng i. Con
ng i là y u t c u thành nên t ch c, v n hành t ch c và quy t đ nh s thành b i.
Qu n lý các ngu n l c khác c ng s không hi u qu n u t ch c không qu n lý t t
ngu n nhân l c, vì suy đ n cùng m i ho t đ ng qu n lý đ u th c hi n b i con ng i.
M i cá nhân đ u có nh ng n ng l c và đ c đi m khác nhau, có ti m n ng phát
tri n, có kh n ng hình thành các nhóm h i, các t ch c công đoàn đ b o v quy n l i
c a h . H có th đánh giá và đ t câu h i đ i v i ho t đ ng c a các cán b qu n lý,
hành vi c a h có th thay đ i ph thu c vào chính b n thân h ho c s tác đ ng c a
môi tr ng xung quanh. Do đó, qu n tr ngu n nhân l c khó kh n và ph c t p h n
nhi u so v i qu n tr các y u t khác c a quá trình s n xu t kinh doanh.
Nghiên c u qu n tr ngu n nhân l c giúp cho nhà qu n tr đ t đ c m c đích, k t
qu thông qua ng i khác. M t nhà qu n tr có th l p k ho ch hoàn ch nh, xây d ng
s đ t ch c rõ ràng, có h th ng ki m tra hi n đ i, chính xác,… nh ng nhà qu n tr
đó v n có th th t b i n u không bi t tuy n đúng ng i cho đúng vi c, ho c không bi t
cách khuy n khích nhân viên làm vi c.
qu n tr có hi u qu , nhà qu n tr c n bi t
cách làm vi c và hòa h p v i ng i khác, bi t cách lôi kéo ng i khác làm theo mình.
3
Nhi u khi các nhà qu n tr có th m nh trong l nh v c khoa h c k thu t nh ng l i
không đ c đào t o hoàn ch nh trong cách lãnh đ o nhân viên. H đi u khi n gi i và
dành nhi u th i gian làm vi c v i các máy móc, trang b k thu t h n làm vi c vi c
v i con ng i. Th c t cho th y, m t lãnh đ o gi i c n ph i dành nhi u th i gian
nghiên c u gi i quy t các v n đ nhân s h n các v n đ khác. Nghiên c u qu n tr
ngu n nhân l c giúp cho các nhà qu n tr h c đ c cách “giao d ch” v i ng i khác,
bi t tìm ra ngôn ng chung và bi t cách thích ng v i nhu c u c a nhân viên, bi t cách
đánh giá nhân viên chính xác, bi t lôi kéo nhân viên say mê v i công vi c, tránh đ c
các sai l m trong tuy n ch n, s d ng nhân viên, bi t cách ph i h p th c hi n m c
tiêu c a t ch c và m c tiêu c a các cá nhân, bi t cáchs d ng lao đ ng đ nâng cao
ch t l ng th c hi n công vi c và nâng cao hi u qu trong t ch c.
Trong th i đ i ngày nay, s ti n b v t b c c a khoa h c, công ngh cùng v i
s c nh tranh kh c li t, khi n t m quan tr ng c a qu n tr ngu n nhân l c càng t ng
cao b i vì nh ng lí do sau:
S c nh tranh trên th tr ng là ngày càng gay g t, các doanh nghi p ph i v t l n
v i các cu c suy thoái kinh t nên n u mu n t n t i và phát tri n, các t ch c bu c
ph i c i t t ch c c a mình theo h ng tinh gi m, g n nh n ng đ ng mà trong đó
y u t con ng i mang tính ch t quy t đ nh. B i v y, vi c tìm đúng ng i phù h p
đ giao đúng vi c, đúng c ng v đang là v n đ đáng quan tâm hàng đ u đ i v i
m i lo i hình t ch c hi n nay.
S ti n b c a khoa h c k thu t cùng v i s phát tri n c a n n kinh t bu c các
nhà qu n tr ph i bi t cách thích ng. Do đó vi c tuy n ch n, s p x p, đào t o, đi u
đ ng nhân s trong t ch c nh m đ t đ c hi u qu t i u là v n đ vô cùng c p
thi t.
1.2. Các ho t đ ng chính c a qu n tr ngu n nhân l c
1.2.1. Phân tích công vi c
Các khái ni m:
Công vi c: Bao g m m t s công tác c th c n ph i hoàn thành n u m t t ch c
mu n đ t đ c m c tiêu c a mình.
Phân tích công vi c: Là quá trình nghiên c u n i dung công vi c nh m xác đ nh
đi u ki n ti n hành, các nhi m v , trách nhi m, quy n h n khi th c hi n công vi c và
các ph m ch t, k n ng nhân viên c n thi t ph i có đ th c hi n công vi c.
B ng mô t công vi c: Là b ng thông tin v quy n h n, trách nhi m, quy n l i,
ngh a v , đi u ki n th c hi n công vi c, k t qu th c hi n công vi c và m i quan h
c n thi t.
4
Thang Long University Libraty
B ng tiêu chu n công vi c: Là b ng thông tin liên quan đ n đi u ki n, tiêu chu n
t i thi u có th ch p nh n đ c mà m t ng i c n ph i có đ hoàn thành công vi c c
th .
Vai trò c a phân tích công vi c:
i v i ng
i lao đ ng:
Hi u rõ nhi m v , trách nhi m, quy n h n trong th c hi n công vi c.
Hi u đ
c k v ng c a t ch c.
C g ng hoàn thành t t công vi c.
i v i nhà qu n lý:
Giúp quy ho ch ngu n nhân l c chính xác.
H tr công tác tuy n d ng và đào t o nhân viên.
Thi t l p các tiêu chí đánh giá rõ ràng.
Th c hành qu n lý ngu n nhân l c hi u qu .
Ý ngh a c a phân tích công vi c: Là công c h u hi u giúp các t ch c trong các
tr ng h p: t ch c m i; công vi c m i; t ch c không m i, công vi c không m i
nh ng có s thay đ i v qu n lý ho c có s thay đ i v thi t b máy móc, công
ngh s d ng.
Quy trình th c hi n phân tích công vi c:
Trình t th c hi n phân tích công vi c th ng không gi ng nhau trong các doanh
nghi p. Theo Dessler, quá trình th c hi n phân tích công vi c g m 5 b c c b n sau:
Hình 1.1. Quy trình th c hi n phân tích công vi c
Ch n công vi c
đ phân tích
Xác đ nh m c đích
s d ng thông tin
Ch n ph ng pháp
thu th p thông tin
Tri n khai thu th p và x lý
thông tin
Xây d ng b ng mô t công vi c
và b ng tiêu chu n công vi c
(Ngu n: Qu n tr ngu n nhân l c – PGS.TS. Tr n Kim Dung)
B c 1: Ch n công vi c đ phân tích. Tu thu c vào tình tr ng c a công ty đ
đ a ra công vi c c n phân tích (toàn b , thí đi m, công vi c tuy n m i,…) Ví d : Phân
tích toàn b khi công ty m i thành l p ho c phân tích thí đi m khi tái c c u t ch c
công ty…
5
B c 2: Xác đ nh m c đích s d ng thông tin. Xác đ nh rõ nh ng thông tin thu
th p có m c đích s d ng là gì đ t đó ch n l a các ph ng pháp thu th p thông tin.
B c 3: Ch n ph ng pháp thu th p thông tin. Có 4 ph ng pháp hay đ c s
d ng: ph ng v n, b ng h i, quan sát, nh t kí. M i ph ng pháp thu th p thông tin đ u
có nh ng u nh c đi m riêng đòi h i doanh nghi p ph i l a ch n sao cho h p lý phù
h p v i hoàn c nh hi n t i.
B c 4: Tri n khai thu th p và x lý thông tin. Thu th p thông tin trên c s m c
đích, yêu c u, s đ t ch c,…Sau khi thu th p thông tin c n s p x p thông tin vào các
form b ng th ng nh t đ báo cáo, ki m soát và so sánh.
ng th i c ng c n ki m tra,
xác minh tính chính xác c a thông tin.
B c 5: Xây d ng b ng mô t công vi c và b ng tiêu chu n công vi c. Vi t b n
th o trên c s l y ý ki n c a nh ng ng i liên quan r i t đó ch nh s a nh m hoàn
thi n b n th o.
Các ph
ng pháp thu th p thông tin trong phân tích công vi c
B ng 1.1. Các ph
Ph
Ph
ng pháp
ng pháp
ph ng v n
Ph
ng pháp
b ng h i
ng pháp thu th p thông tin trong phân tích công vi c
Khái ni m
Th c hi n
Là ph ng pháp đ xây d ng tiêu Ph ng v n cá nhân, nhóm ho c
chu n m u đánh giá n ng l c th c cán b ph trách nhân viên th c
hi n công vi c c a nhân viên, xác hi n công vi c đó
đ nh nhu c u đào t o, xác đ nh giá
tr c a công vi c.
Là ph ng pháp s d ng danh
sách câu h i đ c chu n b s n, s
d ng cho hàng lo t các v trí trong
công vi c khác nhau.
- Thi t k b ng h i.
- G i b ng h i cho ng
th p thông tin.
i c n thu
- Nh n l i b ng h i.
- T ng h p s li u và thông tin.
Ph
ng pháp
quan sát
Ph
ng pháp
nh t ký
Là ph ng pháph u hi u đ iv i Quan sát các ho t đ ng c a
nh ng công vi c có th đo l ng, ng i lao đ ng trong quá trình
d quan sát th y, không mang tính h th c hi n công vi c.
ch t tình hu ng
Là ph ng pháp h u hi u khi Ng i th c hi n công vi c ghi
phân tích các công vi c khó quan chép v các nhi m v đ c giao
và k t qu hoàn thành các nhi m
sát.
v .
6
Thang Long University Libraty
u nh
c đi m c a các ph
B ng 1.2.
Ph
u nh
ng pháp:
c đi m c a các ph
u đi m
ng pháp
Nh
Tìm hi u sâu v công vi c
Ph
ng pháp
ph ng v n
ng pháp
b ng h i
Ph
ng pháp
quan sát
c đi m
- T n th i gian.
Phát hi n nhi u thông tin - Thông tin có th sai l ch
v các ho t đ ng và m i ho c không đ y đ .
quan h trong phân tích - Thái đ ng i ph ng v n
công vi c.
nh h ng t i k t qu thu
đ c.
Thông tin đ
Ph
ng pháp
cl
ng hoá.
Thích h p v i vi c x
thông tin trên máy.
Kh i l ng
phong phú.
thông
- T n th i gian.
lý - Chi phí cao.
- Các câu h i đôi khi d b
tin hi u l m.
Cung c p đ y đ và chi ti t
nhi u y u t nh : th i gian,
m c đ th ng xuyên, tính
ph c t p c a công vi c…
- T n th i gian.
- Thông tin đôi khi thi u
chính xác do h i ch ng
Hawthone.
- Gây ra s c ng th ng cho
nhân viên quan sát.
Ph
ng pháp
nh t kí
M c đ th ng xuyên c a
các lo i công vi c; th i
gian trung bình c n thi t và
hao phí th i gian th c hi n
t ng lo i công vi c.
- Thông tin đôi khi thi u
tính trung th c.
- Ng i ghi chép có th ghi
thi u sai sót c a mình.
(Ngu n: Tác gi t ng h p)
M i ph ng pháp thu th p thông tin đ u có nh ng đi m m nh, đi m y u khác
nhau nên trong th c t ng d ng ta c n s d ng ph i h p nhi u ph ng pháp đ thu
th p thông tin phân tích công vi c m t cách chính xác và hi u qu nh t.
1.2.2. Ho ch đ nh ngu n nhân l c
Khái ni m
Ho ch đ nh ngu n nhân l c: Là quá trình nghiên c u, xác đ nh nhu c u ngu n
nhân l c, đ ra các chính sách và th c hi n các ho t đ ng đ m b o cho doanh nghi p
7
có đ ngu n nhân l c v i các ph m ch t, k n ng c n thi t phù h p t ng giai đo n
ho t đ ng đ th c hi n công vi c có n ng su t, ch t l ng và hi u qu cao.
Vai trò c a ho ch đ nh ngu n nhân l c
Ch đ ng v nhân s .
K t n i các ho t đ ng nhân l c và m c tiêu t
qu .
ng lai c a t ch c m t cách hi u
Ti t ki m chi phí trong tuy n d ng nhân l c m i.
Có đ s l
ng nhân viên v i k n ng c n thi t.
Tránh r i ro trong s d ng lao đ ng.
Các c p qu n tr xác đ nh rõ ràng ph
ng h
ng ho t đ ng c a doanh nghi p.
Quy trình ho ch đ nh ngu n nhân l c
Hình 1.2. Quy trình ho ch đ nh ngu n nhân l c
Phân tích môi tr
ng, xác đ nh m c tiêu,
l a ch n chi n l
D báo kh i l
c
ng công vi c
Phân tích hi n tr ng
ngu n nhân l c
D báo xác đ nh nhu c u nhân l c
Phân tích cung c u, kh n ng đi u ch nh
ngu n nhân l c
Xác đ nh các ch
Thi t l p chính sách
ng trình hành đ ng
Th c hi n các ch ng trình (thu hút, đào t o phát
tri n, đánh giá, tr công, khen th ng,…)
Ki m tra, đánh giá tình hình th c hi n và c i ti n
(Ngu n: Qu n tr ngu n nhân l c – PGS.TS. Tr n Kim Dung)
8
Thang Long University Libraty
D báo c u ngu n nhân l c
C u nhân l c là s l ng và c c u nhân l c c n thi t đ hoàn thành s l ng s n
ph m, d ch v ho c kh i l ng công vi c c a t ch c trong m t th i kì nh t đ nh. D a
vào các k ho ch s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p tr c m t và lâu dài đ t đó
các nhà qu n tr d báo nhu c u tài nguyên nhân s m t cách c th . Khi d báo nhu
c u nhân l c thì các nhà qu n tr c n ph i xem xét đ n các y u t sau:
S ng i thay th d ki n (d báo s ng
ngh vi c khi h t h n h p đ ng lao đ ng);
Ch t l
i ngh vi c b t th
ng và s ng
i
ng lao đ ng và ph m ch t c a m i nhân viên;
Nh ng k ho ch đa d ng hoá ch ng lo i s n ph m và d ch v ;
Nh ng bi n đ i v m t khoa h c k thu t; N ng l c tài chính hi n có c a Công
ty. Các ph ng pháp d báo th ng đ c s d ng nh : Phân tích xu h ng; s
d ng máy vi tính; phán đoán c a c p qu n tr …
Các ph
ng pháp d báo c u ngu n nhân l c:
B ng 1.3. Các ph
Ph
c đi m
Áp d ng
ng pháp d báo ngu n nhân l c
ng pháp đ nh tính
Ph
ng pháp đ nh l
ng
D a trên phán đoán
D a vào d li u trong quá kh
- Doanh nghi p v a và nh
- Doanh nghi p có quy mô l n
- Nh ng b ph n/ ng i m i làm - Môi tr
n đ nh
v ho ch đ nh ngu n nhân l c
ng kinh doanh t
ng đ i
- Môi tr ng kinh doanh luôn
bi n đ ng
Ph ng
pháp
- Ph ng pháp đánh giá c a các -Ph ng pháp phân tích xu h ng
chuyên gia
-Ph ng pháp phân tích t ng
quan
- Ph ng pháp Delphi
- Ph ng pháp chuyên gia có s
h tr c a ph ng ti n k thu t
- Ph
ng pháp h i quy
- S d ng máy tính
(Ngu n: Tác gi t ng h p)
D báo cung ngu n nhân l c
Sau khi d đoán c u nhân l c, c n ti n hành d đoán cung nhân l c c a t ch c
trong th i kì k ho ch. T ch c ph i đánh giá, phân tích và d đoán kh n ng có bao
nhiêu ng i s n sàng làm vi c cho t ch c đ có bi n pháp thu hút, s d ng và khai
9
thác ti m n ng c a ng i lao đ ng, nâng cao hi u qu ho t đ ng c a t ch c. Hai
ngu n cung chính là: Cung nhân l c t bên trong doanh nghi p và Cung nhân l c t
bên ngoài doanh nghi p.
Cung t bên trong doanh nghi p: Phân lo i l c l ng lao đ ng hi n có trong
doanh nghi p. Phân tích nhân l c hi n có trong doanh nghi p
Cung t bên ngoài doanh nghi p: Bi n đ ng sinh t , dân s . Thu th p thông tin
l c l ng lao đ ng xã h i. Ch t l ng ngu n nhân l c. Tình hình di dân. Ngu n lao
đ ng t n c ngoài.
Gi i pháp cân đ i cung – c u ngu n nhân l c:
B ng 1.4. Gi i pháp cân đ i cung – c u ngu n nhân l c
Tình tr ng
Giái pháp
- ào t o, tái đào t o
C u > Cung
(Thi u nhân l c)
-
b tn ib
- Tuy n t bên ngoài
- S d ng lao đ ng không th
ng xuyên
- Th c hi n ch đ làm thêm gi
- B trí, s p x p l i nhân l c trong t ch c
C u = Cung
- ào t o và phát tri n k n ng cho lao
đ ng
(Cân b ng)
-
b t, th ng ch c cho nhân viên
- Tuy n m thêm nhân l c có n ng l c t
bên ngoài
- Cho ngh vi c
- Ngh không n l
C u < Cung
(Th a nhân l c)
ng
- Cho thuê/ g i doanh nghi p b n
- Gi m b t gi làm ho c làm chung vi c
- Ngh h u s m
- Không b sung nhân viên cho các ch c
v tr ng
(Ngu n: Tác gi t ng h p)
1.2.3. Tuy n d ng ngu n nhân l c
Tuy n d ng:
10
Thang Long University Libraty
Tuy n d ng là quy trình tuy n m và tuy n ch n nh ng ng i có đ n ng l c
đáp ng m t công vi c trong m t t ch c, công ty, ho c m t ch ng trình t nguy n
hay nhóm c ng đ ng. T i các công ty c nh , các lãnh đ o tr c ti p ho c phòng nhân
s th ng tham gia tr c ti p vào quá trình tuy n d ng. Trong khi đó, các công ty c
l n có th thuê ngoài m t ph n ho c toàn b quy trình tuy n d ng cho các đ n v làm
d ch v nhân s .
M c đích c a m t cu c tuy n d ng là r t rõ ràng: trong s nh ng ng i tham gia
d tuy n, doanh nghi p s tìm ch n m t ho c m t s ng i phù h p nh t v i các tiêu
chu n và yêu c u c a các v trí c n tuy n. Tuy n d ng là công c đ doanh nghi p tìm
ki m l i th c nh tranh.
N i dung, trình t tuy n d ng:
Hình 1.3. Trình t tuy n d ng
K ho ch nhân s
TUY N M
TUY N CH N
H i nh p
ào t o và phát tri n
Qu n lý l
ng, th
ng, phúc l i
ánh giá k t qu th c hi n CV
Qu n lý chuy n đ i và ch m d t
(Ngu n: Tác gi t ng h p)
Tuy nm :
Tuy n m là quá trình thu hút nh ng ng i lao đ ng có đ trình đ t nhi u
ngu n khác nhau đ n đ ng ký, n p đ n tìm vi c làm. Khi có nhu c u c n tuy n ng i,
các t ch c có th tuy n m t l c l ng lao đ ng bên trong t ch c c ng nh t th
tr ng lao đ ng bên ngoài. Ngu n bên trong th ng đ c u tiên h n nh ng nh ng
tuy nhiên trong nhi u tr ng h p tuy n m các ngu n bên ngoài có ý ngh a h n.
i v i ngu n bên trong có th s d ng các ph
ng pháp:
Gi i thi u t cán b , công nhân trong t ch c
11
Thông báo tuy n d ng công khai các ch c danh c n tuy n
b t d a trên thông tin v quá trình làm vi c, trình đ , thành tích cá
nhân,…
i v i ngu n bên ngoài có th s d ng các ph
ng pháp:
Qua s gi i thi u c a cán b công ch c trong doanh nghi p
Qua ph
ng ti n truy n thông (đài truy n hình, đài phát thành,…)
Trên các báo, t p chí và n ph m khác
Qua internet, trung tâm môi gi i và gi i thi u vi c làm, h i ch vi c làm.
Quy trình tuy n m :
Hình 1.4. Quy trình tuy n m
Xây d ng chi n
l c tuy n m
Tìm ki m ng
xin vi c
i
ánh giá quá
trình tuy n m
(Ngu n: Tác gi t ng h p)
B1: Xây d ng chi n l
c tuy n m
L p k ho ch tuy n m : Xác đ nh xem v trí nào c n tuy n m và c n bao
nhiêu ng i đ m nhi m v trí đó.
Xác đ nh ngu n và ph ng pháp tuy n m : C n cân nh c xem trong v trí
c n tuy n m , nên l a ch n bên trong hay bên ngoài t ch c, t đó đ a ra
ph ng pháp tuy n m thích h p.
Xác đ nh n i tuy n m và th i gian tuy n m : Doanh nghi p c n l a ch n
vùng tuy n m h p lý đ có đ c các ng viên có ch t l ng cao. Sau đó,
c n l p k ho ch cho th i gian tr c m t và lâu dài tu thu c vào m c tiêu t
ch c đã xây d ng.
B2: Tìm ki m ng i xin vi c. Là quá trình tìm ki m ng i xin vi c thông qua
các hình th c thông báo tuy n d ng nh v n phòng d ch v lao đ ng, qu ng cáo
trên báo chí, đài phát thanh, niêm y t tr c c ng doanh nghi p,...
B3: ánh giá quá trình tuy n m
Sau m t quá trình tuy n m thì các t ch c c n ph i đánh giá các quá trình tuy n
m c a mình đ hoàn thi n công tác này ngày càng t t h n. Trong quá trình đánh
giá thì c n chú ý t i n i dung và các chi phí tuy n m . C n chú ý t i các v n đ
nh : T l sàng l c có h p lý không?Chi phí tài chính cho quá trình tuy n m ?
Các tiêu chu n lo i b đã h p lý ch a?,…
12
Thang Long University Libraty
Các gi i pháp thay cho tuy n m :
Làm thêm gi : Bi n pháp này cho phép doanh nghi p ti t ki m đ c chi phí
tuy n thêm ng i và t ng kh n ng s n xu t mà không c n t ng lao đ ng. M t khác,
có th th y r ng trong b i c nh hi n nay, ngu n lao đ ng này khá d i dào, ch y u là
các h c sinh, sinh viên đi làm thêm đ ki m thêm thu nh p. Tuy nhiên, c n l u ý r ng
vi c làm thêm gi ph i tuân theo nh ng đi u kho n đ c quy đ nh trong “B lu t Lao
đ ng” và s p x p nhân s th t khoa h c, tránh x y ra tình tr ng tranh ch p, xung đ t
gi a ng i lao đ ng và doanh nghi p.
Nh giúp t m th i: ây là ph ng pháp thay th
nh m t công ty khác giúp đ th c hi n các d ch v
ch t t m th i. Ph ng pháp này giúp các doanh nghi
phí đào t o lao đ ng nh ng nh ng ng i làm thuê kh
tâm huy t nh nhân viên chính th c.
tuy n m khi m t công ty này
trong th i gian ng n mang tính
p không ph i tr các kho n chi
n ng cao s không trung thành,
Thuê lao đ ng t công ty cho thuê: Ph ng pháp này ti n b h n ph ng pháp
nh giúp vi c t m th i đi m các nhân viên đ c thuê s có trình đ chuyên môn cao
h n và tính k lu t t t h n. Tuy nhiên, doanh nghi p c n ph i l u ý v i các công ty
cho thuê lao đ ng gi i quy t các phúc l i cho ng i lao đ ng theo các ch đ hi n
hành, tránh nh h ng t i tâm lý ng i lao đ ng đ c thuê.
Tuy n ch n:
C s c a tuy n ch n: Tuy n ch n ng i th c s c n thi t cho công vi c. Tuy n
ch n đ c ng i có tác phong làm vi c công nghi p. Tuy n ch n ph i xu t phát t k
ho ch s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
Tuy n ch n là m t quy trình g m nhi u b c, m i b c đ c xem nh là m t
hàng rào ch n đ sàng l c, lo i b nh ng ng viên không đ các đi u ki n đi ti p vào
các b c sau. S l ng các b c trong quá trình tuy n ch n không c đ nh mà còn tùy
thu c vào m c đ ph c t p c a công vi c khi tuy n ch n lao đ ng, tính ch t c a lo i
lao đ ng c n tuy n ch n.
đ c nh n vào làm vi c thì các ng viên ph i v t qua
đ c t t c các b c trong quá trình tuy n ch n đ ra.
13