Thực trạng hoạt động tài trợ thương mại quốc tế tại Ngân hàng Công thương Đống Đa

MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU.....................................................................................................2
I.Vài nét về Ngân hàng Công thương Việt Nam (Vietinbank).........................3
1.Quá trình hình thành và phát triển.................................................................3
2.Hệ thống tổ chức............................................................................................5
3.Các nghiệp vụ chính......................................................................................6
II.Ngân hàng Công thương Đống Đa................................................................8
1.Tìm hiểu và nghiên cứu tài liệu...................................................................10
2.Trợ giúp các thanh toán viên và kiểm soát viên..........................................10
3.Các nhiệm vụ khác.......................................................................................10
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƯƠNG MẠI
QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG........................................11
I.Vài nét về hoạt động tài trợ thương mại quốc tế..........................................11
1.Khái niệm tài trợ thương mại quốc tế..........................................................11
2.Vai trò của tài trợ thương mại quốc tế trong hoạt động thương mại quốc tế
........................................................................................................................11
3.Các loại hình tài trợ thương mại quốc tế......................................................12
II.Thực trạng hoạt động tài trợ thương mại quốc tế của Ngân hàng Công
thương Đống Đa.............................................................................................13
1.Các dịch vụ tài trợ thương mại quốc tế chủ yếu được thực hiện tại Ngân
hàng Công thương Đống Đa.................................................................13
2.Kết quả hoạt động tài trợ thương mại quốc tế của Ngân hàng Công thương
Đống Đa những năm qua......................................................................14
3.Những tồn tại trong hoạt động tài trợ thương mại quốc tế tại Ngân hàng
Công thương Đống Đa..........................................................................17
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................20

1


LỜI MỞ ĐẦU

Trong những năm gần đây, khi đất nước ta ngày càng hội nhập sâu và
rộng với thế giới thì hoạt động thương mại quốc tế giữa Việt Nam và các nước
khác càng diễn ra sôi động. Khi hoạt động trong lĩnh vực thương mại quốc tế,
các doanh nghiệp Việt Nam phải đối phó với rất nhiều khó khăn, một mặt thì
thiếu vốn mặt khác lại chưa có uy tín lớn do thời gian tham gia chưa lâu. Chính
vì vậy mà việc các hoạt động tài trợ thương mại trong thời gian gần đây phát
triển rất mạnh cũng là một điều tất yếu. Tài trợ thương mại quốc tế được coi là
bà đỡ cho hoạt động thương mại quốc tế, nó có thể giải quyết hầu hết các khó
khăn, vướng mắc của các bên trong giao dịch thương mại quốc tế. Ngân hàng
Công thương Việt Nam là một trong số các ngân hàng thương mại hàng đầu tại
Việt Nam có uy tín với các hoạt động tài trợ thương mại. Trong thời gian kiến
tập tại Ngân hàng Công thương Đống Đa, tôi đặc biệt ấn tượng với hoạt động
tài trợ thương mại quốc tế của ngân hàng bởi sự phát triển ngày càng đa dạng,
2


phong phú về loại hình cũng như tỉ trọng rất đáng kể của thu nhập từ hoạt động
này trong tổng thu của ngân hàng. Vì vậy tôi đã dành thời gian để nghiên cứu và
thực hiện báo cáo kiến tập với đề tài: “Thực trạng hoạt động tài trợ thương mại
quốc tế tại Ngân hàng Công thương Đống Đa”. Nội dung báo cáo kiến tập gồm
có hai phần:
Phần I: Giới thiệu chung về Ngân hàng Công thương Việt Nam
Phần II: Thực trạng hoạt động tài trợ thương mại quốc tế tại Ngân hàng
Công thương Đống Đa
Phần III: Một số đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động tài trợ
thương mại tại Ngân hàng Công thương Đống Đa
Tôi xin gửi lời cảm ơn đến thầy giáo ThS. Hoàng Trung Dũng, giáo viên
hướng dẫn của tôi, đã cho tôi những định hướng và nhận xét vô cùng quý báu
trong khi thực hiện đề tài này. Tôi cũng rất biết ơn các chị tại Phòng Thanh toán
xuất nhập khẩu của Ngân hàng Công thương Đống Đa, những người đã tận tình

chỉ bảo, hướng dẫn tôi trong thời gian tôi kiến tập tại ngân hàng.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

CHƯƠNG I: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG
VIỆT NAM VÀ NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG ĐỐNG ĐA
I.

Vài nét về Ngân hàng Công thương Việt Nam (Vietinbank)
1.

Quá trình hình thành và phát triển
Ngân hàng Công thương Việt Nam là một trong số các ngân hàng thương

mại nhà nước lớn nhất tại Việt Nam sau khi được tách ra từ ngân hàng Nhà
Nước Việt Nam. Vietinbank hiện có quan hệ đại lý với 735 ngân hàng lớn của
60 quốc gia trên khắp các châu lục và cũng là ngân hàng tiên phong trong việc
ứng dụng công nghệ hiện đại và thương mại điện tử tại Việt Nam.
Với mạng lưới kinh doanh trải rộng trên toàn quốc, gồm 2 sở giao dịch,
130 chi nhánh và trên 700 điểm giao dịch, Ngân hàng Công thương Việt Nam
đã vượt qua nhiều khó khăn, thử thách, đi tiên phong trong cơ chế thị trường,
3


phục vụ và góp phần tích cực thực hiện đường lối, chính sách đổi mới của Đảng
và Nhà nước; không ngừng phấn đấu vươn lên, khẳng định đựơc vị trí là một
trong những ngân hàng thương mại hàng đầu ở Việt Nam, có bước phát triển và
tăng trưởng nhanh, đạt được nhiều thành tựu to lớn trên mọi mặt hoạt động kinh
doanh-dịch vụ ngân hàng; phát triển đồng đều cả kinh doanh đối nội và kinh
doanh đối ngoại, công nghệ ngân hàng tiên tiến,có uy tín với khách hàng trong

nước và quốc tế. Ngân hàng Công thương Việt Nam đang có sự phát triển mạnh
mẽ, tốc độ tăng trưởng qua các năm đạt bình quân trên 20%/năm và hiện tại có
tổng tài sản chiếm trên 25% thị phần trong toàn bộ hệ thống ngân hàng Việt
Nam.
Một số điểm mốc đáng nhớ trong quá trình thành lập Ngân hàng Công
thương Việt Nam:
•
Ngày 26/03/1988 : Thành lập các Ngân hàng Chuyên doanh (theo Nghị
định số 53/HĐBT của Hội đồng Bộ trưởng).
•
Ngày 14/11/1990: Chuyển Ngân hàng chuyên doanh Công thương Việt
Nam thành Ngân hàng Công thương Việt Nam (Theo Quyết định số 402/CT của
Hội đồng Bộ trưởng).
•
Ngày 27/03/1993: Thành lập Doanh nghiệp Nhà nước có tên Ngân hàng
Công thương Việt Nam (Theo Quyết định số 67/QĐ-NH5 của Thống đốc
NHNN Việt Nam).
•
Ngày 21/09/1996: Thành lập lại Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Theo Quyết định số 285/QĐ-NH5 của Thống đốc NHNN Việt Nam).
Thành lập các đơn vị thành viên:
•
Ngày 08/02/1991: Thành lập mới 69 chi nhánh NHCT (Theo Quyết định
số 12/NHCT của Tổng Giám đốc NHCT Việt Nam).
•
Ngày 20/04/1991: Thành lập Sở giao dịch II NHCT VN (theo Quyết định
số 48/NH-QĐ của Thống đốc NHNN Việt Nam).
•
Ngày 29/10/19911: Thành lập Ngân hàng liên doanh INDOVINA (theo
giấy phép số 08/NH-GP VN).

•
Ngày 27/03/1993: Thành lập và thành lập lại 77 chi nhánh NHCT trên cả
nước (theo Quyết định số 67/QĐ-NH5 của Thống đốc NHNN Việt Nam).
4


•

Ngày 30/03/1995:Thành lập Sở giao dịch NHCT Việt Nam (theo Quyết

định số 83/NHCT-QĐ của Chủ tịch Hội đồng Quản trị).
•
Ngày 28/10/1996: Thành lập Công ty Cho thuê Tài chính Quốc tế Việt
Nam (theo giấy phép số 01/GP-CTCTTC của Thống đốc NHNN Việt Nam).
•
Ngày 01/07/1997: Thành lập Trung tâm BDNV (theo Quyết định số
37/QĐ-NHCT1 của Tổng Giám đốc) và đến ngày 30/10/2001 đổi tên thành
Trung tâm Đào tạo và Phát triển Công nghệ thông tin (theo Quyết định số
089/QĐ-HĐQT-NHCT1).

2.

Hệ thống tổ chức

Hệ thống tổ chức của Ngân hàng Công thương Việt Nam hơi khác nhau ở trụ
sở chính và các chi nhánh.

5

Sơ đồ 1: Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Công thương

Sơ đồ 2: Cơ cấu tổ chức bộ máy và điều hành của trụ sở chính

Sơ đồ 3: Cơ cấu tổ chức bộ máy điều hành của Sở giao dịch, Chi nhánh
cấp 1, Chi nhánh cấp 2

3.

Các nghiệp vụ chính

a. Huy động vốn
Nhận tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn bằng VNĐ và ngoại tệ
của các tổ chức kinh tế và dân cư với nhiều hình thức phong phú và hấp dẫn
Phát hành kỳ phiếu, trái phiếu...
b. Cho vay, đầu tư
6


-

Cho vay ngắn hạn, trung hạn, dài hạn bằng VNĐ và ngoại tệ

-

Tài trợ xuất, nhập khẩu; chiết khấu bộ chứng từ hàng xuất.

-

Đồng tài trợ và cho vay hợp vốn đối với những dự án lớn, thời gian

hoàn vốn dài.
Cho vay tài trợ, uỷ thác theo chương trình: Đài Loan (SMEDF);
Việt Đức (DEG, KFW) và các hiệp định tín dụng khung.
Thấu chi, cho vay tiêu dùng.
Hùn vốn liên doanh, liên kết với các tổ chức tín dụng và các định
chế tài chính trong nước và quốc tế.
Đầu tư trên thị trường vốn, thị trường tiền tệ trong nước và quốc tế.
c. Bảo lãnh
Bảo lãnh, tái bảo lãnh (trong nước và quốc tế): Bảo lãnh dự thầu;
Bảo lãnh thực hiện hợp đồng; Bảo lãnh thanh toán.
d. Thanh toán và Tài trợ thương mại
Phát hành, thanh toán thư tín dụng nhập khẩu; thông báo, xác nhận,
thanh toán thư tín dụng nhập khẩu.
Nhờ thu xuất, nhập khẩu (Collection); Nhờ thu hối phiếu trả ngay
(D/P) và nhờ thu chấp nhận hối phiếu (D/A).
Chuyển tiền trong nước và quốc tế, chuyển tiền nhanh Western
Union.
Thanh toán uỷ nhiệm thu, uỷ nhiệm chi, séc.
Chi trả lương cho doanh nghiệp qua tài khoản, qua ATM.
Chi trả Kiều hối…
e. Ngân quỹ
Mua, bán ngoại tệ (Spot, Forward, Swap…) và các chứng từ có giá
(trái phiếu chính phủ, tín phiếu kho bạc, thương phiếu…).
Thu, chi hộ tiền mặt VNĐ và ngoại tệ...
Cho thuê két sắt; cất giữ bảo quản vàng, bạc, đá quý, giấy tờ có giá,
bằng phát minh sáng chế.
f. Thẻ và ngân hàng điện tử
Phát hành và thanh toán thẻ tín dụng nội địa, thẻ tín dụng quốc tế
(VISA, MASTER CARD…), dịch vụ thẻ ATM, thẻ tiền mặt (Cash card).

Internet Banking, Phone Banking, SMS Banking.
g. Hoạt động khác
Khai thác bảo hiểm nhân thọ, phi nhân thọ.
Tư vấn đầu tư và cho thuê tài chính.
7


-

Môi giới, tự doanh, bảo lãnh phát hành, quản lý danh mục đầu tư,

tư vấn, lưu ký chứng khoán.
Tiếp nhận, quản lý và khai thác các tài sản xiết nợ qua Công ty
Quản lý nợ và khai thác tài sản.
II.

Ngân hàng Công thương Đống Đa

1. Sơ lược về lịch sử của Ngân hàng Công thương Đống Đa
Chi nhánh Ngân hàng Công thương Đống Đa được thành lập vào năm
1955 với tiền thân ban đầu là một Phòng Thương nghiệp thuộc khu vực Đống
Đa. Đến năm 1957 được đổi tên thành chi nhánh Ngân hàng Nhà nước khu vực
Đống Đa, sau đó đổi tên thành Chi nhánh Ngân hàng Nhà nước Đống Đa 1987.
Sự cố gắng làm việc và phấn đấu của Ban lãnh đạo và tập thể cán bộ công
nhân viên trong thời gian qua đã được Đảng và Nhà nước ghi nhận, được công
nhận danh hiệu Đảng bộ trong sạch vững mạnh trong 16 năm liên tục, Ngân
hàng Công thương Việt Nam khen ngợi, nhiều năm đạt danh hiệu kinh doanh
giỏi toàn diện. Vinh dự hơn, năm 1995 đã được Chủ tịch nước tặng thường
Huân chương lao động hạng Ba về thành tích kinh doanh tiền tệ ngân hàng, năm
1998, Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương lao động hạng Nhì. Năm 2002,

Chủ tịch nước tặng Huân chương lao động hạng Nhất và đặc biệt năm 2003, Chi
nhánh được nhận danh hiệu "Đơn vị Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới". Vinh
dự to lớn này là sự ghi nhận của Đảng và Nhà nước về kết quả hoạt động kinh
doanh của Ngân hàng Công thương Đống Đa trong sự nghiệp đổi mới hoạt động
ngân hàng, góp phần tích cực vào công cuộc đổi mới kinh tế đất nước. Tuy
nhiên, không tự bằng lòng với kết quả đạt được, Ngân hàng Công thương Đống
Đa sẽ tiếp tục phát huy phấn đấu cao hơn nữa chất lượng kinh doanh góp phần
xây dựng, phát triển kinh tế thủ đô nói riêng và đất nước nói chung với mục
tiêu: "Kinh tế phát triển, an toàn vốn, thực hiện đúng pháp luật".
2. Chức năng nhiệm vụ và mô hình tổ chức
a. Về tư cách pháp nhân
8


Ngân hàng Công thương Đống Đa là một đơn vị thành viên trực thuộc
Ngân hàng Công thương Việt Nam (theo mô hình tổng công ty Nhà nước hạng
đặc biệt). Có tư cách pháp nhân phụ thuộc thực hiện theo sự uỷ quyền của Tổng
Giám đốc Ngân hàng Công thương Việt Nam trong tất cả các hoạt động kinh
doanh – dịch vụ, có con dấu và tài khoản riêng, thực hiện chế độ hạch toán kế
toán đầy đủ chi phí và thu nhập. Hoạt động phụ thuộc vào Ngân hàng Công
thương Việt Nam về phân phối thu nhập và tất cả các cơ chế quản lý, cơ chế
nghiệp vụ.
b. Về mô hình tổ chức
Ngân hàng Công thương Đống Đa thực hiện theo mô hình tổ chức là Chi
nhánh cấp I của Ngân hàng Công thương Việt Nam, gồm: Ban Giám đốc chịu
trách nhiệm trước Tổng Giám đốc về hoạt động kinh doanh và tổ chức cán bộ
tại Chi nhánh. Hoạt động nghiệp vụ chính của ngân hàng được tổ chức theo các
Phòng, ban chuyên môn là: Phòng Kinh doanh, Phòng Kế toán tài chính, Phòng
kiểm tra kiếm toán nội bộ, Phòng tiền tệ kho - quỹ, Phòng Hành chính - tổ chức,
Phòng Quản lý rủi ro, Phòng nợ có vấn đề các Phòng Giao dịch, các Quỹ tiết

kiệm.

c. Sản phẩm, dịch vụ chủ yếu
- Huy động tiền nhàn rỗi trong dân cư
- Đầu tư cho vay các thành phần kinh tế
- Tổ chức dịch vụ thanh toán trong và ngoài nước
- Dịch vụ ngân quỹ
- Chi trả kiều hối
d. Các khách hàng chủ yếu

9


Khách hàng truyền thống của Ngân hàng Công thương Đống Đa chủ yếu
là các doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh chủ yếu trong lĩnh vực công
nghiệp, dịch vụ thương mại, xuất nhập khẩu. Ngoài ra, còn có các hộ sản xuất
kinh doanh tiểu thủ công nghiệp.
II. Mô tả nhiệm vụ thực tập
1.

Tìm hiểu và nghiên cứu tài liệu
Hàng ngày sinh viên được ưu tiên dành thời gian nghiên cứu tài liệu của

phòng như lịch sử hình thành của Ngân hàng Công thương Việt Nam và các chi
nhánh, các qui định của ngân hàng về qui trình nghiệp vụ, tìm hiểu các hồ sơ
L/C, nhờ thu, bảo lãnh, nghiên cứu các tài liệu tổng hợp về tình hình hoạt động
kinh doanh của chi nhánh trong các năm, tự thống kê và tổng hợp các số liệu
mới nhất sáu tháng đầu năm 2007. Nếu có thắc mắc về qui trình nghiệp vụ có
thể hỏi các nhân viên trong phòng. Các số liệu thống kê hoặc tài liệu liên quan
có thể liên hệ trực tiếp với phòng thông tin thống kê để được cung cấp đầy đủ.

2.

Trợ giúp các thanh toán viên và kiểm soát viên
Trong quá trình quan sát các thanh toán viên và kiểm soát viên thực hiện

nghiệp vụ, sinh viên có thể tham gia trợ giúp các thanh toán viên nhập hồ sơ
khách hàng vào hệ thống máy tính, in các chứng từ, sắp xếp và lưu hồ sơ L/C,
kiểm tra sự phù hợp giữa các điều kiện, điều khoản của L/C và bộ hồ sơ thanh
toán. Các sinh viên phân chia nhau học hỏi ở các bộ phận khác nhau và luân
phiên thay đổi, từ đó mỗi sinh viên sẽ nắm được những kiến thức cơ bản về
nghiệp vụ tài trợ thương mại của phòng.
3.

Các nhiệm vụ khác
Ngoài các công việc trên thì sinh viên cũng được giao các công việc khác

như trực điện thoại của khách hàng, liên hệ với các chi nhánh con và các phòng
giao dịch để thông báo về tỉ giá mua bán ngoại tệ vào đầu giờ làm việc sáng
hàng ngày, có thể thông báo bằng điện thoại hoặc fax, sắp xếp bảng thông tin tỉ
giá ngoại tệ, photo lưu trữ các loại tài liệu…
10


CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ
THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG CÔNG
THƯƠNG
ĐỐNG ĐA

I.

Vài nét về hoạt động tài trợ thương mại quốc tế
1. Khái niệm tài trợ thương mại quốc tế

Tài trợ thương mại quốc tế có thể được hiểu là tài trợ ngắn hạn, trung hạn, dài
hạn cho những giao dịch thương mại quốc tế cụ thể. Dịch vụ tài trợ thương mại
dựa chủ yếu trên cơ sở thu phí chứ không phải là lãi vay như hoạt động cho vay.
Chính vì thế mà hoạt động này được các doanh nghiệp rất quan tâm, đặc biệt là
các những doanh nghiệp có giao dịch lớn nhưng lại có nguồn vốn hạn hẹp.
2. Vai trò của tài trợ thương mại quốc tế trong hoạt động thương mại quốc
tế
Có thể nói sự ra đời của tài trợ thương mại là một yêu cầu tất yếu khách quan,
gắn liền với các quan hệ thương mại giữa các nước với nhau. Hoạt động tài trợ
thương mại quốc tế mang lại cho doanh nghiệp nhiều cơ hội hơn để tham gia
buôn bán quốc tế. Hoạt động này khắc phục được phần nào những khó khăn về
vốn của doanh nghiệp. Trong hoạt động mua bán chịu, doanh nghiệp mua
không phải chuẩn bị ngay một số tiền lớn bằng giá trị hàng hoá để trả cho bên
bán mà có thể trả dần, trả sau khi bán được hàng…
Hoạt động tài trợ thương mại quốc tế còn làm cho các bên tham gia giao dịch
yên tâm hơn về khả năng thanh toán cũng như thực hiện hợp đồng của đối tác
như tín dụng chứng từ, bảo lãnh .v..v.
Tài trợ thương mại quốc tế làm tăng hiệu quả của doanh nghiệp trong quá trình
thực hiện hợp đồng: thông qua tài trợ của ngân hàng, doanh nghiệp nhận được
vốn để thực hiện thương vụ. Đối với doanh nghiệp xuất khẩu, vốn tài trợ giúp
doanh nghiệp thu mua hàng đúng thời điểm. Đối với doanh nghiệp nhập khẩu,
vốn tài trợ giúp doanh nghiệp mua được những lô hàng lớn, giá hạ.
Tài trợ thương mại quốc tế góp phần vào công cuộc hiện đại hóa nền kinh tế của
đất nước, góp phần thay đổi dây chuyền công nghệ, máy móc thiết bị, tạo điều
11

kiện cho các doanh nghiệp phát triển được quy mô sản xuất, tăng năng suất lao
động, hạ giá thành sản phẩm
3. Các loại hình tài trợ thương mại quốc tế
Hiện nay có ba loại hình tài trợ thương mại quốc tế chính đó là: tài trợ
thương mại quốc tế của các tổ chức ngân hàng, tài trợ thương mại quốc tế
của các doanh nghiệp phi ngân hàng và tài trợ thương mại quốc tế của các tổ
chức chính phủ. Trong đó, tài trợ thương mại quốc tế của các tổ chức ngân
hàng là phổ biến và chiếm tỉ trọng lớn nhất. Trong các loại hình này bao gồm
các dịch vụ được thể hiện dưới đây

H1: Các dịch vụ tài trợ thương mại quốc tế của các tổ chức ngân hàng

12


H2: Các hoạt động tài trợ thương mại quốc tế của các doanh nghiệp phi ngân
hàng

H3: Các hoạt động tài trợ thương mại của các tổ chức chính phủ
II. Thực trạng hoạt động tài trợ thương mại quốc tế của Ngân hàng Công
thương Đống Đa
1. Các dịch vụ tài trợ thương mại quốc tế chủ yếu được thực hiện tại Ngân
hàng Công thương Đống Đa
a. Hoạt động bảo lãnh trong tài trợ xuất nhập khẩu
Trong tình hình xuất nhập khẩu hiện nay, khi mà nhu cầu ngoại tệ của
nước ta rất lớn, chúng ta luôn ở trong tình trạng thiếu hụt ngoại tệ, nghiệp vụ
bảo lãnh ngân hàng đã tiết kiệm được một lượng ngoại tệ khá lớn và sử dụng
lượng ngoại tệ này cho các nhu cầu khác cần thiết hơn. Trong nghiệp vụ này
ngân hàng không phải xuất vốn như nghiệp vụ cho vay mà chỉ cam kết bằng uy
tín. Tuy nhiên thận trọng là điều rất cần thiết khi thực hiện nghiệp vụ này vì nếu

13


không nghiên cứu kĩ khách hàng mà đưa ra quyết định bảo lãnh không chính
xác thì ngân hàng sẽ phải gánh lấy hậu quả khi mà khách hàng không có khả
năng thanh toán hay thực hiện hợp đồng.
Ngân hàng Công thương Đống Đa hiện đang thực hiện bảo lãnh phục vụ
hoạt động xuất nhập khẩu chủ yếu dưới những hình thức sau:
- Phát hành L/C trả chậm
- Phát hành bảo lãnh thanh toán cho khách hàng nhập thiết bị máy móc
- Bảo lãnh nhận hàng
- Bảo lãnh thực hiện hợp đồng
- Bảo lãnh dự thầu
- Và một số hình thức bảo lãnh khác liên quan đến hoạt động đầu tư
nước ngoài và xuất nhập khẩu…
b. Hoạt động nhờ thu D/A, D/P, tín dụng chứng từ
Đây là hình thức tài trợ thương mại quốc tế được Ngân hàng Công
thương đặc biệt quan tâm, chú ý tạo điều kiện cho nghiệp vụ này phát triển và
đây cũng là một nghiệp vụ phát triển mạnh từ trước đến nay. Nghiệp vụ tín
dụng chứng từ, nhờ thu D/A, D/P được coi là hoạt động chủ yếu trong hoạt
động tào trợ thương mại quốc tế của Ngân hàng Công thương Đống Đa, nó
chiếm tới hơn 70% về doanh số hoạt động và doanh thu trong nghiệp vụ tài trợ
thương mại của Ngân hàng Công thương Đống Đa.

2.

Kết quả hoạt động tài trợ thương mại quốc tế của Ngân hàng Công
thương Đống Đa những năm qua

Hoạt động tài trợ thương mại quốc tế của Ngân hàng Công thương

Đống Đa đã có những bước phát triển đáng ghi nhận. Ngân hàng Công thương
Đống Đa đã nhanh nhạy trong việc áp dụng công nghệ mới để thực hiện các
nghiệp vụ của mình. Đáng chú ý nhất là việc thực hiện chương trình hiện đại
hoá ngân hàng (INCAS). Nhờ đó mà doanh thu trong một số hoạt động đã có
những tăng trưởng đáng kể như hoạt động bảo lãnh ngân hàng. Tuy nhiên, do
những khó khăn mang tính khách quan nên tình hình kinh doanh của Ngân hàng
Công thương Đống Đa chưa đạt được kết quả như mong muốn. Những khó
khăn có thể kể ra là việc thực hiện chủ trương thắt chặt tín dụng của chính phủ
khiến hoạt động đầu tư tín dụng của Ngân hàng Công thương Đống Đa bị giảm
sút. Bên cạnh đó, theo quy định của Ngân hàng Công thương Việt Nam, từ
tháng 3/2006 các chi nhánh không được phép kinh doanh ngoại tệ mà bắt buộc
phải mua, bán với trung ương. Trong tình hình tỉ giá có nhiều biến động thì
trung ương bán ngoại tệ cho chi nhánh theo giá bán cho khách hàng. Chính vì
14


vậy mà Ngân hàng Công thương Đống Đa gặp rất nhiều khó khăn trong kinh
doanh ngoại tệ. Nhìn chung, nguồn thu chính từ hoạt động tài trợ thương mại
quốc tế của ngân hàng là phí từ hai nghiệp vụ thanh toán quốc tế và bảo lãnh
ngân hàng. Về thanh toán quốc tế, do khách hàng chủ yếu của ngân hàng là các
doanh nghiệp sản xuất công nghiệp, thường xuyên nhập khẩu nguyên liệu. Vì
vậy mà nghiệp vụ thanh toán quốc tế tại chi nhánh chủ yếu phục vụ cho mở L/C
và nhờ thu nhập khẩu. Nguồn thu từ phí của hoạt động thanh toán quốc tế biến
động không đều qua các năm. So với năm 2005, phí thu từ hoạt động thanh toán
quốc tế năm 2006 tăng 20% . Trong khi đó năm 2007 lại ghi nhận mức giảm 4%
so với năm 2006.

Biểu đồ 1: Số L/C nhập khẩu và xuất khẩu qua các năm từ 2005 đến 2007

15

Biểu đồ 2: Giá trị L/C nhập khẩu và xuất khẩu mở tại Ngân hàng Công thương
Đống Đa
Qua biểu đồ trên ta có thể thấy mức chênh lệch rất lớn về giá trị cũng như
số lượng giữa L/C nhập khẩu và L/C xuất khẩu mà Ngân hàng Công thương
Đống Đa phát hành.
Trái với những biến động không ổn định của nguồn thu từ hoạt động
thanh toán quốc tế, thời gian qua ghi nhận sự phát triển theo hướng đi lên của
hoạt động bảo lãnh ngân hàng. Mức phí thu được từ hoạt động này tăng đều qua
các năm. So với năm 2005, thu từ hoạt động bảo lãnh ngân hàng năm 2006 tăng
12.3%, năm 2007 tăng 30% so với năm 2006.

Biểu đồ 3: Phí thu từ hoạt động bảo lãnh ngân hàng qua các năm từ 2005 đến
2007
16


3.

Những tồn tại trong hoạt động tài trợ thương mại quốc tế tại Ngân hàng
Công thương Đống Đa

a. Doanh số hoạt động và phí thu từ các hoạt động tài trợ thương mại quốc
tế còn chưa tương xứng với tiềm năng của ngân hàng
Mặc dù đã có những bước phát triển dài và đáng ghi nhận nhưng đóng
góp của hoạt động tài trợ thương mại quốc tế vào tổng thu của Ngân hàng Công
thương Đống Đa còn khiêm tốn. Trên 70% doanh thu của ngân hàng là xuất
phát từ hoạt động cho vay truyền thống và hoạt động vốn trên thị trường liên
ngân hàng. Trong tình trạng tín dụng bị thắt chặt như hiện nay thì rõ ràng,

doanh thu của ngân hàng đang bị giảm đáng kể
b. Mất cân đối trong hoạt động tài trợ, thanh toán nhập khẩu với hoạt động
tài trợ, thanh toán xuất khẩu
Hạn chế này nguyên nhân không hoàn toàn ở ngân hàng. Khách hàng đến
với Ngân hàng Công thương Đống Đa chủ yếu là các đơn vị sản xuất công
nghiệp, thường xuyên nhập khẩu nguyên liệu phục vụ sản xuất kinh doanh. Tuy
nhiên, mặt hạn chế của Ngân hàng Công thương Đống Đa là từ thực trạng trạng
đó, ngân hàng đã thiên hẳn sự quan tâm sang mở L/C nhập khẩu và nhờ thu
nhập khẩu. Điều này dẫn đến sự chênh lệch rõ rệt giữa số L/C nhập khẩu và số
L/C xuất khẩu được mở tại ngân hàng như ta thấy ở biểu đồ 2 ở trên.
c. Các hình thức tài trợ thương mại quốc tế còn chưa đa dạng
Như trên đã nêu, hoạt động tài trợ thương mại quốc tế của các tổ chức
ngân hàng có tất cả 11 nghiệp vụ con. Tuy nhiên, số nghiệp vụ của Ngân hàng
Công thương Đống Đa còn khá hạn chế. Ở một mức nhất định, hiện trạng này
đã làm hạn chế sức cạnh tranh của Ngân hàng Công thương Đống Đa nói riêng
và cả Ngân hàng Công thương nói chung. Các công cụ mà ngân hàng cung cấp
chưa thực sự phong phú, khách hàng không có nhiều cơ hội để lựa chọn hình
thức tài trợ phù hợp với mình. Chính vì lí do này mà Ngân hàng Công thương
Đống Đa chưa tạo được sự hấp dẫn đối với khách hàng, nhất là các khách hàng
vốn đã quen với các dịch vụ tài chính của các ngân hàng nước ngoài.

17


CHƯƠNG III: MỘT SỐ ĐỀ XUẤT NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA
HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG
CÔNG THƯƠNG ĐỐNG ĐA
1. Không ngừng tăng trưởng nguồn vốn để có đủ khả năng tài trợ cho các
doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu
Muốn tăng được thị phần của ngânhàng Công thương Đống Đa trong hoạt

động tài trợ thương mại quốc tế thì có một điều kiện cơ bản không thể thiếu
được là ngân hàng cần có đủ vốn để tài trợ cho các doanh nghiệp kinh doanh
xuất nhập khẩu. Những khó khăn trong việc mở rộng loại hình dịch vụ cung cấp
một phần là do hạn chế về nguồn vốn. Chính vì vậy mà ngân hàng cần phải có
một chiến lược huy động vốn có tính chất dài hạn để tạo vốn cho hoạt động tài
trợ thương mại quốc tế.
2. Đa dạng hóa hoạt động tài trợ thương mại quốc tế
Trong cơ chế thị trường loại trừ sự cạnh tranh về giá, ngân hàng có khả
năng cung cấp nhiều dịch vụ, sản phẩm cho khách hàng thì ngân hàng đó sẽ
chiếm được nhiều thị phần hơn. NHCT nói chung va NHCT Đống Đa nói riêng
phải có một chiến lược dài hạn cho việc cung cấp các sản phẩm dịch vụ của
mình. Ngoài các hình thức tài trợ truyền thống mà hiện nay Ngân hàng Công
thương Đống Đa đang thực hiện, ngân hàng cần có kế hoạch nghiên cứu để triển
khai các hình thức tài trợ khác như Factoring, Forfaiting…
3. Nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ nghiệp vụ trong mô hình ngân hàng
hiện đại
Con người luôn là nhân tố quyết định tới thành công của mọi hoạt động
sản xuất. Đặc biệt là trong điều kiện hiện nay, khi công nghệ ngày càng được
ứng dụng sâu sắc vào các hoạt động ngân hàng thì vai trò của nhân tố con người
càng quan trọng. Ngân hàng Công thương Đống Đa cần có một đội ngũ nhân
viên có trình độ nghiệp vụ, nắm bắt, tiếp thu được công nghệ mới. Một trong
những điểm yếu của cán bộ ngân hàng nói chung và Ngân hàng Công thương
Đống Đa nói chung là chưa am hiểu luật và thông lệ quốc tế. Bên cạnh đó là
những hạn chế trong việc sử dụng ngoại ngữ và các ứng dụng tin học. Những
nguyên nhân này khiến cho việc cập nhật kiến thức về nghiệp vụ cũng như ứng
dụng các công nghệ mới trở nên khó khăn. Chính vì vậy mà việc trang bị cho
cán bộ ngân hàng những công cụ cơ bản như ngoại ngữ và tin học là rất cần
thiết. Tuy nhiên, việc quan trọng nhất vẫn là nâng cao kiến thức nghiệp vụ cho
cán bộ ngân hàng. Có rất nhiều hình thức để thực hiện được mục tiêu này mà
một trong những cách hay được áp dụng nhất là cử cán bộ đi học, dự hội thảo,

18


đi tham quan, khảo sát các mô hình thành công ở trong nước cũng như ở nước
ngoài. Bên cạnh công tác đào tạo, công tác tuyển chọn và sử dụng cán bộ cũng
cần sự quan tâm đặc biệt. Việc tuyển chọn cán bộ trẻ thay thế lớp người sắp
nghỉ hưu có ý nghĩa quyết định đến tương lai của ngân hàng. Ngân hàng Công
thương Đống Đa cần thực hiện tốt chế độ thi tuyển để có lớp người mới thực sự
về chất. Có được lớp người mới, số người cũ sẽ tự bị đào thải nếu không có ý
thức vươn lên và thiếu trách nhiệm trong công việc. Làm tốt công tác tuyển
chọn cán bộ, Ngân hàng Công thương Đống Đa sẽ dần khắc phục được tình
trạng vừa thừa vừa thiếu cán bộ như hiện nay.

KẾT LUẬN
Cùng với sự phát triển của thương mại quốc tế, hoạt động tài trợ thương
mại quốc tế đã và đang phát triển với một tốc độ rất nhanh. Các hình thức của
hoạt động tài trợ thương mại quốc tế ngày càng đa dạng nhằm đáp ứng được các
19


nhu cầu mới của doanh nghiệp. Hoạt động này ngày càng khẳng định được vai
trò và vị trí của mình trong việc thúc đẩy sự phát triển của thương mại quốc tế
cũng như. Bên cạnh đó, nguồn thu từ hoạt động tài trợ thương mại quốc tế cũng
đang chiếm một tỉ trọng ngày càng lớn trong tổng thu của các ngân hàng thương
mại. Nhận thức được điều đó, trong những năm qua, Ngân hàng Công thương
Việt Nam nói chung và Ngân hàng Công thương Đống Đa nói riêng đã dành sự
quan tâm đặc biệt cho hoạt động tài trợ thương mại quốc tế. Ngân hàng Công
thương Đống Đa đã thực hiện chương trình hiện đại hoá ngân hàng( INCAS)
nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động. Thực tế cũng cho thấy quy trình này cũng
đã đem lại một số kết quả đáng khích lệ. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là

Ngân hàng Công thương Đống Đa đã thành công. Có thể dễ dàng nhận thấy sự
kém đa dạng trong các hình thức tài trợ thương mại quốc tế mà Ngân hàng
Công thương Đống Đa thực hiện. Ngân hàng hiện chỉ tập trung vào hai nghiệp
vụ chính là bảo lãnh ngân hàng và nhờ thu D/A, D/P và tín dụng chứng từ, các
nghiệp vụ khác đa phần là đang trong thời gian triển khai. Với sự ra đời ngày
càng nhiều của các ngân hàng đặc biệt là các chi nhánh của các ngân hàng lớn
trên thế giới, những người vốn hơn hẳn các ngân hàng chúng ta về kinh nghiệm
trong hoạt động tài trợ thương mại quốc tế, thì sự cạnh tranh ngày càng khốc
liệt. Nếu Ngân hàng Công thương Đống Đa không có những hành động kịp thời
thì rất khó để đứng vững trên thị trường. Những đổi mới đó là nâng cao nghiệp
vụ của cán bộ ngân hàng, ngày càng phải đa dạng hoá các hình thức tài trợ
thương mại quốc tế… Có như vậy thì hoạt động tài trợ thương mại quốc tế của
ngân hàng mới thực sự phát triển và đóng góp ngày càng nhiều hơn vào doanh
thu của ngân hàng.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

20


1. Ngân hàng Công thương Đống Đa( 2007) - Một số chỉ tiêu chủ yếu của
Ngân hàng Công thương Đống Đa từ 2004 đến 2007,
2. Ngân hàng Công thương Việt Nam( 11/2006) Quy chế tài trợ thương mại và
các quy trình, quy định về nghiệp vụ tài trợ thương mại,

21


MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU.....................................................................................................2

I.Vài nét về Ngân hàng Công thương Việt Nam (Vietinbank).........................3
1.Quá trình hình thành và phát triển.................................................................3
2.Hệ thống tổ chức............................................................................................5
3.Các nghiệp vụ chính......................................................................................6
II.Ngân hàng Công thương Đống Đa................................................................8
1.Tìm hiểu và nghiên cứu tài liệu...................................................................10
2.Trợ giúp các thanh toán viên và kiểm soát viên..........................................10
3.Các nhiệm vụ khác.......................................................................................10
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƯƠNG MẠI
QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG........................................11
I.Vài nét về hoạt động tài trợ thương mại quốc tế..........................................11
1.Khái niệm tài trợ thương mại quốc tế..........................................................11
2.Vai trò của tài trợ thương mại quốc tế trong hoạt động thương mại quốc tế
........................................................................................................................11
3.Các loại hình tài trợ thương mại quốc tế......................................................12
II.Thực trạng hoạt động tài trợ thương mại quốc tế của Ngân hàng Công
thương Đống Đa.............................................................................................13
1.Các dịch vụ tài trợ thương mại quốc tế chủ yếu được thực hiện tại Ngân
hàng Công thương Đống Đa.................................................................13
2.Kết quả hoạt động tài trợ thương mại quốc tế của Ngân hàng Công thương
Đống Đa những năm qua......................................................................14
3.Những tồn tại trong hoạt động tài trợ thương mại quốc tế tại Ngân hàng
Công thương Đống Đa..........................................................................17
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................20

22