Báo cáo thực tập quản lý thư viện tại THƯ VIỆN TRƯỜNG TIỂU học CHU hóa
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (617.73 KB, 43 trang )
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
MỤC LỤC............................................................................................................1
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT..............................................................................1
LỜI NÓI ĐẦU.....................................................................................................2
PHẦN I. TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG THƯ VIỆN TẠI THƯ VIỆN
TRƯỜNG TIỂU HỌC CHU HÓA....................................................................5
I: KHÁI QUÁT VỀ TRƯỜNG TIỂU HỌC CHU HÓA....................................................5
II: GIỚI THIỆU VỀ THƯ VIỆN TRƯỜNG TIỂU HỌC CHU HÓA................................8
2.1. Lịch sử hình thành Thư viện trường Tiểu học Chu Hóa..............................................8
2.2. Chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức – quản lý của Thư viện Trường Tiểu học Xã
Chu Hóa............................................................................................................................10
2.2.1. Chức năng, nhiệm vụ của Thư viện........................................................................10
2.2.2. Cơ cấu tổ chức – quản lý của Thư viện...................................................................11
2.3. Quyền hạn và trách nhiệm của cán bộ Thư viện........................................................12
2.4. Cơ sở vật chất và vốn tài liệu trong thư viện trường Tiểu học Chu Hóa...................14
2.4.1 . Cơ sở vật chất – trang thiết bị của Thư viện........................................................14
2.4.2 . Vốn tài liệu của Thư viện......................................................................................14
2.5 . Đặc điểm người dùng tin và nhu cầu thông tin tại Thư viện trường Tiểu học Chu
Hóa....................................................................................................................................15
PHẦN II: CÔNG TÁC XỬ LÍ NỘI DUNG TÀI LIỆU TẠI THƯ VIỆN
TRƯỜNG TIỂU HỌC CHU HÓA..................................................................18
I: GIỚI THIỆU VỀ CÔNG TÁC XỬ LÝ TÀI LIỆU TẠI THƯ VIỆN TRƯỜNG TIỂU
HỌC CHU HÓA...............................................................................................................18
II: NỘI DUNG CÔNG TÁC XỬ LÍ NỘI DUNG TÀI LIỆU TẠI THƯ VIỆN TRƯỜNG
TIỂU HỌC CHU HÓA.....................................................................................................18
2.1 . Công tác bổ sung vốn tài liệu trong Thư viện..........................................................18
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
2.1.1 . Phương pháp bổ sung tài liệu trong Thư viện........................................................19
2.1.2 . Nguồn bổ sung tài liệu vào Thư viện.....................................................................19
2.1.3 . Đóng dấu và dán nhãn cho tài liệu.........................................................................20
2.2 . Công tác phân loại tài liệu trong thư viện.................................................................20
2.2.1 . Phương pháp phân loại tài liệu trong thư viện.......................................................21
2.2.2 . Kết quả đạt được....................................................................................................23
2.3 . Định từ khóa, định chủ đề tài liệu trong Thư viện....................................................23
2.3.1 . Phương pháp định chủ đề tài liệu trong Thư viện .................................................23
2.3.2 . Phương pháp định từ khóa tài liệu trong Thư viện ...............................................23
2.4 . Tóm tắt nội dung tài liệu trong Thư viện..................................................................24
2.4.1 . Phương pháp tóm tắt nội dung tài liệu trong Thư viện ........................................25
2.4.2 . Kết quả đạt được....................................................................................................26
2.5 . Tổ chức và sắp xếp kho tài liệu.................................................................................26
2.6 . Bộ máy tra cứu..........................................................................................................27
2.7. Tổ chức phục vụ bạn đọc...........................................................................................28
2.8. Mô hình thư viện xanh, thư viện góc lớp...................................................................30
2.8.1 . Mô hình thư viện xanh...........................................................................................30
2.8.2 . Mô hình thư viện góc lớp.......................................................................................32
2.9 . Sản phẩm, dịch vụ trong Thư viện Trường Tiểu học Chu Hóa................................33
2.10 . Các phong trào và hoạt động tuyên truyền của Thư viện.......................................33
PHẦN III: NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ VÀ ĐỀ XUẤT Ý KIẾN CHO THƯ
VIỆN TRƯỜNG TIỂU HỌC CHU HÓA.......................................................35
3.1 . Nhận xét, đánh giá....................................................................................................35
3.2. Đề xuất, kiến nghị .....................................................................................................36
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
KẾT LUẬN........................................................................................................38
PHỤ LỤC...........................................................................................................39
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
TỪ VIẾT TẮT
KHKT
VHTTXH
KHTV
THCS
UBND
GD&ĐT
CSVC
NCĐ-NCT
NDT
CSDL
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
NGHĨA ĐẦY ĐỦ
Khoa học kỹ thuật
Văn hóa thông tin xã hội
Khoa học thư viện
Trung học cơ sở
ủy ban nhân dân
Giáo dục và đào tạo
Cơ sở vật chất
Nhu cầu đọc-nhu cầu tin
Người dùng tin
Cơ sở dữ liệu
1
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
LỜI NÓI ĐẦU
Trong thời đại hội nhập và mở cửa như ngày nay, sự phát triển của các
ngành công-nông-ngư nghiệp đang được chú trọng phát triển khá mạnh mẽ, bên
cạnh đó các vấn đề về chính trị - xã hội – giáo dục cũng luôn được Đảng và Nhà
nước quan tâm sát sao, ngoài ra cũng phải kể đến sự phát triển không ngừng
nghỉ của ngành thông tin, đặc biệt là ngành thông tin thư viện.
Thư viện ra đời với sứ mệnh gắn liền với tri thức. Nó luôn đồng hành
cùng con người với sự tiến hóa của nhận thức, mở mang tầm nhìn, phát triển của
khoa học, bảo tồn và phát huy văn hóa. Đối với xã hội học tập ngày nay, tầm
quan trọng của thư viện chưa hề bị giảm đi. Với sự trỗi dậy mạnh mẽ của công
nghệ thông tin và truyền thông, thư viện vẫn chưa mất đi những giá trị nhân văn
của mình, có chăng là thay đổi vai trò để thích ứng.
Thư viện là cầu nối giữa thông tin và người sử dụng. Nó là một yếu tố căn
bản và quan trọng, là thước đo đánh giá vai trò, chức năng, nhiệm vụ, hiệu quả
đào tạo của trường học và không thể tách rời trường học với thư viện. Nó góp
phần nâng cao chất lượng đào tạo, đổi mới giáo dục nó góp phần nâng cao chất
lượng nguồn nhân lực, ngoài ra Thư viện góp phần đổi mới phương pháp dạy học, tạo môi trường tự học và tự nghiên cứu, kích thích sự chủ động của học
sinh trước sự bùng nổ mạnh mẽ của công nghệ thông tin.
Thư viện trường học là nơi cung cấp cho giáo viên và học sinh đầy đủ các
loại sách giáo khoa, sách tham khảo, sách nghiệp vụ, các loại từ điển để tra cứu,
các loại báo,tạp chí, các tài liệu cần thiết của Đảng, Nhà nước và của các cấp,
các ngành phục vụ cho việc giảng dạy,học tập, nghiên cứu khoa học giáo dục,
bổ sung kiến thức các môn khoa học, góp phần vào việc nâng cao chất lượng
giáo dục toàn diện của nhà trường.
Thư viện trường Tiểu học Chu Hóa đã phát huy hết toàn bộ vai trò cũng
như chức năng, nhiệm vụ của mình là tham mưu cho cấp trên, về vấn đề tổ
chức, quản lý thực hiện công tác thông tin khoa học của đơn vị. Phục vụ đắc lực
cho hoạt động công tác Đảng, công tác Chính trị và công tác vưn hóa tư tưởng
của trường
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
2
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
Thư viện- nơi tiến hành các hoạt động thông tin, phục vụ nhu cầu tin của
cán bộ, giáo viên, học sinh trong toàn trường. Đảm bảo thông tin về KHKT và
đạo tạo. Nghiên cứu bổ sung tài liệu vào kho sách, cung cấp thông tin tài liệu
khoa học, tài liệu hỗ trợ giảng dạy phục vụ đắc lực cho giáo viên trong toàn
trường.
Với phương châm học đi đôi với hành, củng cố thêm kiến thức, kỹ năng,
và chuyên môn cho sinh viên Khoa Văn hóa Thông tin & Xã hội, Trường Đại
học nội Vụ đã lên kế hoạch, tổ chức thực tập ngoài cơ quan, giúp cho sinh viên
đươc tiếp xúc va làm quen việc trước khi ra trường, gắn lý luận với thực tiễn
nhằm nâng cao hiệu quả học tập, làm việc sau khi tốt nghiệp.
Tổ chức thực tập tốt nghiệp là hoạt động quan trọng của chương trình đào
tạo. Quá trình thực tập sẽ giúp sinh viên củng cố kiến thức lý luận về các nghiệp
vụ đã học và biết cách vận dụng vào thực tế.
Rèn luyện và nâng cao kỹ năng tay nghề, hình dung một cách tổng thể các
quy trình trong nghiệp vụ Thư viện – Thông tin cho sinh viên sau khi hoàn thành
chương trình thực tập.
Giúp cho sinh viên được học tập và làm quen với tác phong làm việc, môi
trường làm việc, thực hiện đúng mục tiêu đào tạo “học thật, thi thật để ra đời
làm thật”.
Được sự đồng ý và tạo điều kiên của Thư viện trường Tiểu học Chu Hóa,
em là Hứa Thị Trang Linh – sinh viên của lớp Đại học Khoa học Thông tin –
Thư viện K1A trường Đại học Nội Vụ Hà Nội đã về đậy thực tập và hoàn thành
kỳ thực tập tốt nghiệp thời gian từ 11/01/2016 – 19/03/2016
Bài báo cáo là kết quả của quá trình khảo sát và làm việc thực tế tại Thư
viện trường Tiểu học Chu Hóa. Ngoài lời nói đầu, danh mục tài liệu tham khảo,
bảng phụ lục và kết luận bài báo cáo được chia làm 2 phần lớn như sau:
PHẦN I. TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG THƯ VIỆN TẠI THƯ VIỆN
TRƯỜNG TIỂU HỌC CHU HÓA
PHẦN II: CÔNG TÁC XỬ LÍ NỘI DUNG TÀI LIỆU TẠI THƯ VIỆN
TRƯỜNG TIỂU HỌC CHU HÓA
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
3
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
Qua thời gian thực tập tại Thư viện trường Tiểu Học Chu Hóa em đã củng
cố và tích lũy được cho mình rất nhiều kiến thức từ thực tế. Đồng thời kỳ thực
tập tốt nghiệp này là bước đệm đầu tiên giúp chúng em hình thành nên những
thói quen, kỹ năng nghiệp vụ, phong cách làm việc sao cho sáng tạo và chất
lượng nhất để phục vụ đến người dùng tin một cách hiệu quả nhất để vận dụng
vào nghề nghiệp của mình sau này.
Để đạt được kết quả như trên em xin chân thành cảm ơn đến Ban Giám
Hiệu trường Tiểu học Chu Hóa đã tiếp nhận em về trường thực tập, đặc biệt em
xin cảm ơn cô giáo hướng dẫn thực tập cho em – cô Nguyễn Thị Đào cùng toàn
thể các thầy cô trong tổ Thư viện đã giúp đỡ em trong suốt quá trình thực tập tại
trường Tiểu học Chu Hóa. Qua đây em cũng xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến cô
giáo trưởng khoa VHTTXH – Lê Thanh Huyền, thầy giáo chủ nhiệm lớp ĐH
KHTVK1A – Lê Ngọc Diệp cùng toàn thể các thầy cô trong khoa VHTTXH đã
dìu dắt, chỉ bảo, tạo điều kiện để chúng em đạt được kết quả như ngày hôm nay.
Dù đã có nhiều cố gắng nhưng do kiến thức chuyên ngành còn có hạn và
kinh nghiệm thực tế của em còn hạn chế nên bài báo cáo của em không tránh
khỏi những sai sót, em rất mong nhận được sự đóng góp của thầy, cô để bài báo
cáo của em được tốt hơn và hoàn chỉnh hơn.
Em xin chân thành cảm ơn !
Hà Nội, ngày… tháng… năm…
Sinh viên
Hứa Thị Trang Linh
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
4
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
PHẦN I. TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG THƯ VIỆN TẠI THƯ VIỆN
TRƯỜNG TIỂU HỌC CHU HÓA
I: KHÁI QUÁT VỀ TRƯỜNG TIỂU HỌC CHU HÓA
-Tên gọi chính thức của trường: Trường Tiểu học Chu Hóa
- Địa chỉ: Khu 4 – Xã Chu Hóa – thành phố Việt Trì – tỉnh Phú Thọ
- Điện thoại: 0210 3825 369
- Email:
Trường Tiểu học Chu Hóa được thành lập năm 1989 trên cơ sở tách ra từ
trường THCS Chu Hóa. Trường đóng trên địa bàn xã Chu Hóa, thành phố Việt
Trì, tỉnh Phú Thọ. Trường tuyển học sinh từ các khu dân cư và các địa phương
lân cận.
Nhà trường được xây dựng khang trang với 3 dãy nhà hai tầng bề thế núp
dưới những hàng cây xanh mát rượi, bao quanh là những bồn hoa được chăm
chút dưới bàn tay chu đáo của các thầy cô giáo và các em học sinh.
Hai dãy nhà hai tầng gồm 20 lớp học với hơn 600 học sinh đảm bảo đủ
cho học sinh được học 100% hai buổi/ ngày.
Nhà trường có tổng số 33 cán bộ giáo viên và nhân viên. Ban giám hiệu là
hai cô giáo trẻ năng động, nhiệt tình, sáng tạo và say sưa với nghề nghiệp, 30
thầy cô trực tiếp giảng dạy ( 100% đạt trình độ chuẩn và trên chuẩn). 01 nhân
viên trường học. Nhà trường có đủ giáo viên dạy các môn tự chọn: Ngoại ngữ,
Tin học từ lớp 2-5 và giáo viên năng khiếu: Âm nhạc, Mĩ thuật, Thể dục. Đảm
bảo việc dạy học, giáo dục toàn diện cho học sinh.
Dưới sự lãnh đạo của cá cấp ủy Đảng, của chính quyền địa phương, của
Sở Giáo dục và Đào tạo và sự giúp đỡ của nhân dân xã Chu Hóa, trường Tiểu
học Chu Hóa từng bước xây dựng và trưởng thành. Năm học đầu tiên (19891990) trường có khoảng gần 200 học sinh; Cán bộ quản lý có 01; đội ngũ giáo
viên,cán bộ,nhân viên có 10 đồng chí, đến nay trường đã có hơn 600 học sinh,
cán bộ quản lý có 04; đội ngũ giáo viên,cán bộ,nhân viên có 33 đồng chí, trong
đó 100% đạt chuẩn và có 95% đạt mức trên chuẩn, có chiến sỹ thi đua, giáo viên
giỏi cấp Tỉnh, thành phố.
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
5
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
Cơ sở vật chất của trường từng bước xây dựng để đáp ứng yêu cầu đào
tạo, đáp ứng nhu cầu học 2 buổi/ ngày của học sinh. Từ mái trường ngày thành
lập chỉ có nhà tranh, vách đất, bàn ghế tre,gỗ, điều kiện vật chất,thiết bị hết sức
thiếu thốn đến nay ngôi trường đã thực sự khang trang với các dãy nhà tầng kiên
cố,đẹp đẽ,thiết bị dạy học đầy đủ, cơ sở vật chất đạt trường chuẩn quốc gia,
trường có các điều kiện cơ sở vật chất đảm bảo chất lượng giáo dục đào tạo của
nhà trường theo yêu cầu đổi mới toàn diện giáo dục.
Thực hiện lời của Hồ Chủ tịch “ dù khó khăn đến đâu cũng phải tiếp tục
thi đua dạy tốt học tốt” 27 năm qua trường Tiểu học Chu Hóa luôn hoàn thành
xuất sắc nhiện vụ giáo dục đào tạo, đã khẳng định chất lượng đào tạo giáo dục
của nhà trường trong vị trí tốp đầu của các trường trong tỉnh. Các thế hệ học
sinh tốt nghiệp ra trường là nguồn nhân lực cung cấp cho các lĩnh vực học tập,
lao động và xây dựng đất nước. Nhiều học sinh của trường ngày ấy, giờ đây đã
phấn đấu trở thành những cán bộ lãnh đạo Đảng và chính quyền, lãnh đạo các
doanh nghiệp nhà nước,những sỹ quan quân đội,công an,kỹ sư trong các lĩnh
vực khoa học,những doanh nhân giỏi,những công dân gương mẫu trong sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Các thế hệ đội ngũ cán bộ quản lý ,giáo viên,nhân viên nhà trường 27 năm
qua đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Đội ngũ nhà giáo, nhân viên trường Tiểu
học Chu Hóa thực sự là một tập thể sư phạm có tư tưởng chính trị vững vàng,
phẩm chất đạo đức tốt, có năng lực chuyên môn nghiệp vụ,tận tâm với nghề
nghiệp, thực sự mỗi thầy giáo,cô giáo là một “ Tấm gương đạo đức tự học và
sáng tạo”. Một tập thể đoàn kết “tất cả vì học sinh thân yêu”, tự hào hoàn thành
tốt nhiệm vụ trồng người “Vì lợi ích trăm năm của đất nước”. Nhiều giáo viên
phấn đấu đạt danh hiệu chiến sỹ thi đua,giáo viên giỏi các cấp,được nhận Bằng
khen của Bộ Giáo dục, UBND Tỉnh, của Tỉnh ủy, Thủ tướng Chính phủ và
Huân chương Lao động của Nhà nước.
Chi bộ trường Tiểu học Chu Hóa ngày thành lập trường chỉ có 06 đồng
chí đến nay đã có 33 đồng chí. Đảng viên trong Chi bộ hiện nay đều là Đảng
viên kết nạp tại trườngTiểu học Chu Hóa. 27 năm qua chi bộ đã hoàn thành xuất
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
6
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
sắc nhiệm vụ của chi bộ trường học, nhiều năm liên tục đạt “tổ chức cơ sở Đảng
trong sạch vững mạnh” và “ tổ chức cơ sở Đảng trong sạch vững mạnh tiêu
biểu”. Chi bộ được nhận Bằng khen của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Phú Thọ
về thanh tích “Xây dựng tổ chức cơ sở Đảng và nâng cao chất lượng Đảng viên
giai đoạn 2005-2010”. Được Bộ trưởng Bộ GD&ĐT cấp bằng công nhận
trường Tiểu học đạt chuẩn năm học 2003. Được UBND tỉnh Phú Thọ công nhận
là đơn vị xuất sắc cấp Tỉnh năm học 2014
Với những kết quả đạt được trong 27 năm xây dựng và trưởng thành,
trường tiểu học Chu Hóa liên tục được công nhận là Tập thể Lao động tiên tiến
và Tập thể lao động tiên tiến xuất sắc. Được nhận nhiều bằng khen của Bộ Giáo
dục, UBND Tỉnh về thành tích đạt được trong các năm học.
Phát huy những kết quả đạt được trường Tiểu học Chu Hóa tiếp tục phấn
đấu giữ vững và nâng cao chất lượng đào tạo toan diện của nhà trường trong
việc thực hiện nhiệm vụ đổi mới toan diện giao dục,đào tạo ra nguồn nhân lực
có chất lượng để góp phần xây dựng một đất nước Việt Nam dân giàu, nước
mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Từ ngày thành lập đến nay, trường Tiểu học Chu Hóa luôn phát huy đúng
với vai trò giáo dục và đào tạo thế hệ mầm non, tương lai của của Đất nước. Từ
những ngày nhà trường còn gặp nhiều khó khăn và thiếu thốn về vật chất cho
đến ngày hôm nay khi trường Tiểu học Chu Hóa đã vinh dự 2 lần được trao
bằng đạt chuẩn quốc gia,dù ở thời điểm nào thì nhà trường vẫn không ngừng bồi
dưỡng cán bộ, giáo viên trong trường nhằm nâng cao và phát huy trình độ
chuyên môn nhằm phục vụ đắc lực cho việc giảng dạy các em học sinh trong
trường.
Mỗi trường học đều có một thư viện để củng cố và nâng cao chất lượng
giảng dạy và học tập của giáo viên, học sinh. Trường Tiểu học Chu Hóa là
trường đã đạt chuẩn quốc gia 2 lần cho nên thư viện là bộ phận không thể thiếu
tại nơi đây, vậy trường Tiểu học Chu Hóa có những nhiệm vụ và quyền hạn gì
để phát triển thư viện của mình? Dưới đây là một số nhiệm vụ và quyền hạn của
trường:
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
7
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
-Tổ chức giảng dạy và học tập cho tất cả các em học sinh đến tuổi đi học
theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo
-Thực hiện việc phổ cập giáo dục trong toàn xã để 100% các cháu được đi
học theo đúng độ tuổi và xóa bỏ tình trạng mù chữ.
-Bồi dưỡng, nâng cao trình độ cho cán bộ, giáo viên nhằm phục vụ đắc
lực cho công tác giảng dạy tại trường.
-Tổ chức các hoạt động ngoài giờ cũng như hoạt động xã hội cho các em
học sinh được trải nghiệm kiến thức thực tế.
-Tổ chức giao lưu với các trường bạn để học hỏi kinh nghiệm, kiến thức
của trường bạn.
-Tổ chức khen thưởng, trao bằng khen và trao giấy khen “cháu ngoan Bác
Hồ” cho các em học sinh có thành tích học tập đạt kết quả cao nhằm khuyến
khích tinh thần học tập ở các em.
Trên đây là một số nhiệm vụ và quyền hạn của Trường Tiểu học Chu Hóa
mà trong quá trình thực tập em đã tìm hiểu được, những nhiệm vụ và quyền hạn
trên đây đã và đang được nhà trường thực hiện và phát huy rất hiệu quả theo
từng năm học, do đó đã thu nhận được kết quả là đội ngũ giáo viên luôn có
nhiều năm kinh nghiệm, trình độ chuyên môn cao, học sinh trong trường đạt
thành tích cao trong học tập, đem lại nhiều bằng khen trong các cuộc thi cấp
thành phố và cấp Tỉnh.
II: GIỚI THIỆU VỀ THƯ VIỆN TRƯỜNG TIỂU HỌC CHU HÓA
2.1. Lịch sử hình thành Thư viện trường Tiểu học Chu Hóa
Trường Tiểu học Chu Hóa là một trường miền núi thuộc xã Chu Hóa,
thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ,nằm cách trung tâm thành phố 20km, cách khu
Di tích Lịch sử đền Hùng 4km về phía Tây Bắc. Năm 1989 Trường Tiểu học
Chu Hóa được tách ra từ trường cấp 1, 2 Chu Hóa, từ đó đến nay nhà trường
không ngừng phát triển về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học đáp ứng được
nhu cầu dạy và học của thầy và trò. Năm học 2002-2003 thư viện Trường Tiểu
học Chu Hóa được Bộ trưởng Bộ GD&ĐT cấp bằng công nhận Thư viện đạt
chuẩn. Hiểu được tầm quan trọng của sách, trường Tiểu học Chu Hóa đã luôn có
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
8
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
ý thức xây dựng một thư viện sách thật sự chất lượng để phục vụ cho nhu cầu
học tập và nghiên cứu của học sinh và cán bộ giáo viên trong nhà trường.
Qua từng bước xây dựng Thư viện đạt chuẩn nhà trường đã được sự quan
tâm, giúp đỡ chỉ đạo trực tiếp của Phòng GD&ĐT, các cấp lãnh đạo, chính
quyền địa phương; Hội cha mẹ học sinh đến nay trường đã có đủ cơ sở vật chất
cũng như các điều kiện phục vụ cho công tác dạy và học. Hoạt động thư viện đã
đi vào nền nếp, chất lượng hoạt động ngày được cải tiến và có hiệu qủa hơn.
Đặc biệt nhà trường đã được UBND xã Chu Hóa xây dựng phòng thư viện cho
học sinh và giáo viên với diện tích 90m2 đáp ứng diện tích cho kho sách, chổ
ngồi đọc, phòng máytính cho giáo viên và học sinh theo quy định.
Kể từ đó đến nay nhà trường đã có nhiều cố gắng trong việc xây dựng
Thư viện kể cả nhân lực lẫn cơ sở vật chất. Hàng năm nhà trường luôn có kế
hoạch đầu tư CSVC, trang thiết bị, sách, báo...để thư viện ngày một khang trang,
sạch đẹp, phong phú và hoàn thiện hơn, từ đó khơi dậy được niềm say mê đọc
sách củatoàn bộ thầy và trò trong trường.
Qua từng năm, trường đã có kế hoạch bổ sung thêm một số đầu sách giáo
khoa phục vụ cho việc dạy và học của cán bộ giáo viên và học sinh. Đặc biệt
sách của dự án vùng khó cấp phát đã được đưa vào quản lý và sử dụng có hiệu
quả.
Hiện nay đã có tủ sách giáo khoa dùng chung, đảm bảo được 100% học
sinh được mượn sách. Sách giáo khoa dùng chung cho toàn cấp khoảng hơn
1500 bản, bình quân 13 bản/1 học sinh, các em học sinh khi đến trường có đủ
sách giáo khoa 100%.
Ngoài ra, trường đã trang bị đầy đủ các loại sách phục vụ cho công tác
chuyên môn như: sách về phương pháp giảng dạy, bồi dưỡng thường xuyên,
giáo án mẫu, thiết kế bài giảng; các loại sách nâng cao và bồi dưỡng học sinh
giỏi, tạp chí giáo dục Tiểu học. Tổng số sách nghiệp vụ: 2000 bản, đủ 100% cho
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
9
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
giáo viên giảng dạy.
Và số sách tham khảo của trường cho giáo viên và học sinh là: 2800 bản.
Dưới đây là các loại tài liệu có trong Thư viện mà em đã được biết:
+ Tài liệu VNEN: 2000 bản
+ Sách Pháp luật: 182 bản
+ Sách đạo đức: 81 bản
+ Sách tra cứu: 32 bản
+ Sách, truyện thiếu nhi: ~1000 bản
+ Sách tham khảo: 2800 bản
+ Sách giáo khoa: 1500 bản
+ Sách giáo viện: 2000 bản
+ Báo, tạp chí: 200 bản
+ Bản đồ các loại: 18 bản
+ Băng hình: 87 cái
+ Tranh ảnh: 1579 tranh (82 bộ).
2.2. Chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức – quản lý của Thư viện
Trường Tiểu học Xã Chu Hóa
2.2.1. Chức năng, nhiệm vụ của Thư viện
Để đáp ứng tốt nhu cầu thông tin, giảng dạy và học tập của đội ngũ cán
bộ, giáo viên và học sinh trong toàn trường, Thư viện cần phải thực hiện tốt nhất
các chức năng và nhiệm vụ của mình. Bởi điều đó sẽ giúp Nhà trường quản lý
và nắm bắt được các hoạt động của Thư viện, từ đó có các kế hoạch, quy hoạch
phát triển, mở rộng thư viện sao cho phù hợp với tình hình hoạt động và nhu cầu
thông tin, phát huy truyền thống dạy tốt, học tốt trong toàn trường. Dưới đây là
một số chức năng, nhiệm vụ cụ thể của Thư viện trường Tiểu học Chu Hóa.
- Thư viện có chức năng:
+ Tham mưu cho Hiệu trưởng và tổ chức tốt việc phục vụ hoạt động giảng
dạy, học tập, đào tạo, nghiên cứu khoa học, triển khai ứng dụng tiến bộ khoa học
công nghệ và quản lý của nhà trường thông qua việc sử dụng, khai thác các loại
tài liệu có trong thư viện (tài liệu chép tay, in, sao chụp, khắc trên mọi chất liệu,
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
10
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
+ phục vụ và hỗ trợ công tác giảng dạy và học tập của tập thể cán bộ, giáo
viên, công nhân viên và học sinh trong nhà trường.
+ Thư viện tổ chức thu thập khai thác và sử dụng các nguồn tài liệu,
sách,báo, tạp chí liên quan đến giáo dục sư phạm theo chương trình quy định
hiện hành của Bộ Giáo dục
+ Truyền bá tri thức, cung cấp thông tin phục vụ nhu cầu học tập, giảng
dạy và nghiên cứu của cán bộ - giáo viên – công nhân viên và học sinh trong nhà
trường góp phần hỗ trợ cho công tác dạy và học trong nhà trường.
-Thư viện có nhiệm vụ :
+Xây dựng quy hoạch, kế hoạch hoạt động dài hạn và ngắn hạn của thư
viện; tổ chức điều phối toàn bộ hệ thống thông tin, tư liệu, thư viện trong nhà
trường;
+Bổ sung, phát triển kho sách và các nguồn lực thông tin đáp ứng nhu cầu
giảng dạy, học tập, nghiên cứu cho thầy, cô giáo và học sinh trong nhà trường.
+Tổ chức xử lý, sắp xếp, lưu trữ, bảo quản, quản lý tài liệu và thông tin;
+Tổ chức phục vụ, hướng dẫn cho bạn đọc sử dụng hiệu quả các nguồn
thông tin, tài liệu có trong thư viện;
+Tổ chức bảo quản, kiểm kê định kỳ vốn tài liệu, cơ sở vật chất kỹ thuật
và các tài sản khác của thư viện;
+Tiến hành thanh lý các tài liệu lạc hậu, hư nát theo quy định của cơ quan
quản lý nhà nước và của trường;
+Phối hợp với các tổ chuyên môn trong việc lựa chọn, bổ sung tài liệu cho
phù hợp với nhu cầu dạy và học trong nhà trường.
2.2.2. Cơ cấu tổ chức – quản lý của Thư viện
Do đặc thù của trường nên Thư viện thuộc quản lý của Ban Giám hiệu
nhà trường
-Quản lý trực tiếp, trực tiếp phụ trách công tác tổ chức cán bộ, tài chính
và tin học hóa của bộ phận Thư viện là Ban Giám hiệu:
+Cô Nguyễn Thị Hồng Tính – Hiệu trưởng, Bí thư chi bộ Nhà trường
ĐT: 0978242269
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
11
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
+Cô Nguyễn Thị Thu Huyền – Phó bí thư chi bộ, Phó Hiệu trưởng nhà
trường.
ĐT: 0984623925.
-Tổ trưởng tổ Thư viện: Cô Nguyễn Thị Hồng Hạnh
-Cán bộ chuyên môn: Cô Nguyễn Thị Đào
2.3. Quyền hạn và trách nhiệm của cán bộ Thư viện
Ngày nay, với sự phát triển mạnh mẽ của Khoa học - Công nghệ, sự bùng
nổ thông tin trong kỷ nguyên Internet (world wide web) đã mang lại cuộc cách
mạng công nghệ trên diện rộng và tác động đến mọi mặt của đời sống xã hội,
trong đó ảnh hưởng một phần không nhỏ tới ngành Thư viện - Thông tin. Thư
viện là nơi thông tin được lưu trữ, tổ chức nguồn lực thông tin, vì vậy, bạn đọc
dễ dàng tìm thấy thông tin qúy hiếm mà họ cần đến. Bên cạnh đó, thư viện có
giá trị khi nó truyền tải thông tin đến Người dùng tin (NDT) một cách hữu ích.
Thông tin là tài nguyên quý báu cho nhân loại.
Để đáp ứng nhu cầu thông tin cho bạn đọc một cách hiệu quả nhất thì yếu
tố đóng vai trò then chốt là cán bộ thư viện phải làm gì? Làm như thế nào?.
Chúng ta đều nhận thấy rằng vai trò của thư viện trường học là yếu tố cấu thành
chất lượng giáo dục, là bộ phận không thể thiếu trong việc hình thành môi
trường văn hóa học đường. Đồng thời, cán bộ thư viện là người khơi nguồn và
đáp ứng nhu cầu dùng tin cho hai đối tượng độc giả chính là: Sinh viên và giáo
viên.
Đồng thời, cán bộ thư viện là “chiếc cầu nối” giữa bạn đọc với thư viện và
tài liệu, hướng dẫn cho các đối tượng bạn đọc: giáo viên, sinh viên để họ có thể
khai thác được nguồn thông tin, tài liệu tốt nhất có trong thư viện.
-Cán bộ thư viện là người trung gian tìm kiếm thông tin: Vai trò này luôn
luôn tồn tại bởi trong môi trường số, việc tìm được thông tin chính xác, nhanh
chóng ngày càng trở nên phức tạp và đòi hỏi nhiều thời gian, công sức.
-Cán bộ thư viện là người hỗ trợ: Vai trò này thể hiện trong việc nhận
diện, tập hợp và tổ chức cơ sở hạ tầng thông tin như truy cập mạng, truy cập
phần mềm, giấy phép và mật khẩu để sử dụng các nguồn thông tin phải trả phí,
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
12
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
xác định các nhu cầu thông tin của người dùng và xác định các nguồn thông tin
đáp ứng nhu cầu của họ.
-Cán bộ thư viện là người đào tạo người dùng tin: Đào tạo người dùng tin
về tổ chức các nguồn thông tin, chiến lược tìm tin, các công cụ, kỹ năng tìm tin,
hiểu biết về nguồn thông tin và thông báo các nguồn thông tin mới.
-Cán bộ thư viện là người nghiên cứu: Tham gia ngày càng nhiều vào hoạt
động nghiên cứu và trở thành một thành viên then chốt trong nhóm nghiên cứu
khoa học trên cơ sở một trình độ chuyên sâu về quy trình nghiên cứu khoa học
và hiểu biết về các nguồn thông tin thuộc các lĩnh vực khác nhau.
- Cán bộ thư viện là người xây dựng website hoặc nhà xuất bản: Tham gia
tạo lập website để phổ biến thông tin về thư viện và các dịch vụ thư viện.
-Cán bộ thư viện là người quản lý tri thức: Tổ chức tri thức thành các hệ
thống và cấu trúc, tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng chúng có hiệu quả.
- Cán bộ thư viện là người sàng lọc các nguồn thông tin: Giúp người dùng
nhận diện và tiếp cận các nguồn thông tin trong không gian thông tin rộng lớn.
- Nắm rõ tính chất của tài liệu và vai trò của chúng trong xây dựng vốn
tài liệu, các kỹ năng biên mục và phân loại, khả năng phân tích, khả năng phổ
biến thông tin, đáp ứng các yêu cầu thông tin, và cần có trình độ cao về tin học.
- Nắm bắt được như cầu thông tin của các em học sinh, bởi học sinh tiểu
học còn nhỏ do đó nhu cầu thông tin đôi khi còn chưa xác định được rõ ràng, do
vậy cán bộ Thư viện cần phải vui vẻ, hòa nhã tìm hiểu về nhu cầu thông tin của
các em, từ đó đánh giá được mức độ sử dụng thông tin và nhu cầu thông tin theo
từng khối học, sau đó báo cáo lên cấp trên nhằm đưa ra các kế hoạch phát triển
thư viện.
Ví dụ: Học sinh thuộc khối lớp 1 nhu cầu thông tin của các em sẽ là các
cuốn sách có in nhiều tranh, ảnh, màu sắc và ít chữ.
Học sinh khối lớp 5 sẽ khác so với các em khối lớp 1, bởi lúc này sẽ có rất
nhiều em quan tâm đến các vẫn đề như toán, tiếng việt hay lịch sử… vv
Do đó cán bộ thư viện cần phải là người biết đánh gái và chọn lựa thông
tin để tài liệu đến tay bạn đọc được sử dụng hiệu quả nhất.
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
13
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
2.4. Cơ sở vật chất và vốn tài liệu trong thư viện trường Tiểu học Chu
Hóa
2.4.1 . Cơ sở vật chất – trang thiết bị của Thư viện
Hiện này Thư viện trường Tiểu học Chu Hóa tuy còn nhiều thiếu thốn
nhưng về cơ bản đã trang bị được cho mình hệ thống cơ sở vật chất – trang thiết
bị đầy đủ phục vụ bạn đọc.
STT
1
2
3
4
5
6
7
TÊN TRANG THIẾT BỊ
Giá đựng tài liệu
Bàn
Ghế
Quạt trần
Đèn điện
Giá trưng bày
Máy vi tính
SỐ
LƯỢNG
10
20
40
5
5
2
20
ĐƠN VỊ
Chiếc
Chiếc
Chiếc
Chiếc
Chiếc
Chiếc
Chiếc
2.4.2 . Vốn tài liệu của Thư viện
Vốn tài liệu là một trong 4 yếu tố cấu thành nên Thư viện là nền tảng của
mọi hoạt động thư viện. Đây là vấn đề then chốt, quyết định đến sự tồn tại và
phát triển của mọi hoạt động Thông tin-Thư viện. Vì vậy, việc xây dựng và phát
triển vốn tài liệu ngày càng phong phú và đa dạng, đáp ứng cao nhất NCĐ, NCT
của bạn đọc là việc làm quan trọng và cần thiết của mọi cơ quan Thông tin-Thư
viện.
Đáp ứng tốt và đầy đủ nhu cầu của bạn đọc là mục tiêu hàng đầu mà thư
viện hướng đến. Chính vì vậy thư viện đã rất quan tâm đến chính sách bổ sung
vốn tài liệu để giúp bạn đọc có thể cập nhật thông tin một cách nhanh nhất. Thư
viện đã thực hiện bổ sung vốn tài liệu thường xuyên. Và lúc này nhiệm vụ của
người cán bộ bổ sung là rất quan trọng. Người cán bộ cần phải nắm rõ được nhu
cầu của bạn đọc để có thể bổ sung được những cuốn sách thiết thực, đáp ứng
cho đông đảo nhu cầu
Tuy là một trường cấp xã nhưng Thư viện trường Tiểu học Chu Hóa vẫn
đảm bảo đầy đủ số lượng tài liệu để phục vụ cho nhu cầu giảng dạy và học tập
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
14
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
của giáo viên và học sinh trong trường, cụ thể như sau:
Tổng số sách nghiệp vụ: 2000 bản, đủ 100% cho giáo viên giảng dạy.
Và số sách tham khảo của trường cho giáo viên và học sinh là: 2800 bản.
+ Tài liệu VNEN: 2000 bản
+ Sách Pháp luật: 182 bản
+ Sách đạo đức: 81 bản
+ Sách tra cứu: 32 bản
+ Sách, truyện thiếu nhi: ~1000 bản
+ Sách tham khảo: 2800 bản
+ Sách giáo khoa: 1500 bản
+ Sách giáo viện: 2000 bản
+ Báo, tạp chí: 200 bản
+ Bản đồ các loại: 18 bản
+ Băng hình: 87 cái
+ Tranh ảnh: 1579 tranh (82 bộ).
2.5 . Đặc điểm người dùng tin và nhu cầu thông tin tại Thư viện
trường Tiểu học Chu Hóa.
- Người dùng tin là yếu tố cơ bản của mọi hệ thống thông tin. Đó là đối
tượng phục vụ của công tác thông tin tư liệu. Người dùng tin vừa là khách hàng
của các dịch vụ thông tin, đồng thời họ cũng là người sản sinh ra thông tin mới.
Người dùng tin giữ vai trò quan trọng trong các hệ thống thông tin. Họ như là
yếu tố tương tác hai chiều với các đơn vị thông tin. Vai trò đó thể hiện trên các
mặt
sau:
+Người dùng tin luôn là cơ sở để định hướng các hoạt động của đơn vị thông
tin.
+Người dùng tin tham gia vào hầu hết các công đoạn của dây chuyền thông tin.
+Họ biết các nguồn thông tin và có thể thông báo hoặc đánh giá các nguồn tin
đó.
+Chính sách bổ sung phụ thuộc vào yêu cầu của người dùng tin.
- Từ những vai trò trên ta có thể dễ dàng nhận thấy NDT có vai trò hết sức
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
15
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
quan trọng đối với Thư viện, là một trong bốn yếu tố ghóp phần xây dựng nên
Thư viện.
- Tại Thư viện trường Tiểu học Chu hóa, nhóm người dùng tin được chia
làm 3 nhóm, việc chia nhóm như vậy sẽ đảm bảo công tác phục vụ thông tin cho
từng nhóm đối tượng NDT đạt hiệu quả nhất:
+Nhóm cán bộ quản lý: bao gồm Ban giám hiệu, cán bộ, viên chức, tổ
trưởng các tổ chuyên môn… Họ vừa là chủ thể, vừa là khách thể của thông tin
trong Trường. Nên họ cần thông tin để ra quyết định, chỉ đạo và điều hành công
việc. Do đó, họ cần thông tin có diện rộng, mang tính tổng kết, dự báo, dự đoán
trên mọi lĩnh vực liên quan đến sư phạm, giáo dục và đào tạo, giảng dạy và thiết
kế mô hình học tập cho học sinh… Ngoài ra họ cần nắm được các văn bản chỉ
đạo, công văn, thông báo hay quyết định của Sở Giáo dục về các phương hướng,
kế hoạch phát triển trong những năm học mới. Nhu cầu thông tin của nhóm này
rất phong phú và đa dạng, cường độ lao động cao cho nên học cần thông tin cô
đọng và súc tích. Hình thức phục vụ thường là thông tin phục vụ lãnh đạo, thông
tin chuyên đề, tổng quan, tổng luận, các bản tin nhanh. Nhiều cán bộ, viên chức
trong trường còn tham gia nghiên cứu khoa học và giảng dạy cho nên họ còn có
nhu cầu về thông tin về chuyên môn nghiệp vụ và khoa học.
+Nhóm cán bộ giảng dạy: là toàn bộ giáo viên trực tiếp giảng dạy trong
toàn trường, họ là chủ thể hoạt động thông tin năng động và tích cực. Họ vừa là
người thường xuyên cung cấp thông tin qua các bài giảng cho học sinh, đồng
thời cũng là người dùng tin thường xuyên liên tục của Thư viện. Nhóm bạn đọc
này thường quan tâm tới các tài liệu, thông tin mới mang tính chuyên sâu, tính
lý luận và thực tiễn phuc vụ cho bài giảng, biên soan giáo trình và công trình
nghiên cứu của họ. Hình thức phục vụ của nhóm này thường là thông tin chuyên
đề, thư mục chuyên đề, thông tin chọn lọc…về kiến thức sư phạm tiểu học nói
chung và kiến thức về các môn học theo khối lớp đang giảng dạy nói riêng.
+Cuối cùng là nhóm học sinh: Đây là lực lượng đông đảo, thường xuyên
biến động theo chương trình đào tạo hàng năm. Nhu cầu tin của nhóm bạn đọc
này rất đa dạng, tài liẹu phục vụ nhóm NDT này chủ yếu là tài liệu tranh ảnh,
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
16
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
truyện, sách tập đọc tập viết… nói chung là tài liệu có nội dung đơn giản, dễ
hiểu và bắt mắt như vậy sẽ cuốn hút được các em say mê đến thư viện hơn.
Như vậy, ở mỗi nhóm người dùng tin nhu cầu thông tin của mỗi nhóm lại
khác nhau do đó cán bộ thư viện cần là người đưa ra các kế hoạch để chọn lọc
thông tin sao cho phù hợp với từng nhóm đối tượng sao cho đáp ứng nhu cầu
thông tin được nhanh nhất, hiệu quả nhất.
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
17
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
PHẦN II: CÔNG TÁC XỬ LÍ NỘI DUNG TÀI LIỆU TẠI THƯ VIỆN
TRƯỜNG TIỂU HỌC CHU HÓA
I: GIỚI THIỆU VỀ CÔNG TÁC XỬ LÝ TÀI LIỆU TẠI THƯ VIỆN
TRƯỜNG TIỂU HỌC CHU HÓA
Xử lí nội dung tài liệu là một khâu rất quan trọng trong quy trình của hoạt
động thông tin thư viện. Đó là quá trình phân tích nội dung tài liệu và phản ánh
những thông tin đặc trưng của nội dung tài liệu dưới các hình thức: ký hiệu phân
loại, từ khóa, đề mục chủ đề, bài tóm tắt, bài chú giải…Tùy theo yêu cầu của
người dùng tin và điều kiện cụ thể của từng thư viện mà thư viện sẽ tiến hành xử
lí nội dung tài liệu theo các hình thức khác nhau. Nhìn chung, các thư viện và cơ
quan thông tin thường sử dụng các hình thức xử lí nội dung tài liệu cơ bản như:
Phân loại tài liệu, làm tóm tắt, định chủ đề, định từ khóa… . Và trước khi công
tác xử lý tài liệu được tiến hành, người cán bộ Thư viện cần có chính sách trong
việc bổ sung vốn tài liệu về Thư viện mình.
II: NỘI DUNG CÔNG TÁC XỬ LÍ NỘI DUNG TÀI LIỆU TẠI
THƯ VIỆN TRƯỜNG TIỂU HỌC CHU HÓA
2.1 . Công tác bổ sung vốn tài liệu trong Thư viện
- Bổ sung tài liệu trong Thư viện là một quá trình tìm kiếm, thu thập, lựa
chọn và bổ sung những tư liệu phù hợp với nhu cầu của người sử dụng, phù hợp
với chức năng, nhiệm vụ, với chiến lược phát triển của Trường Tiểu học Chu
Hóa. Bổ sung tài liệu là hoạt động nhằm xây dựng cho Thư viện một kho tài
nguyên thông tin riêng biệt. Vì thế, nhiệm vụ và mục đích của công tác bổ sung
cần phải đạt tới là phải xuất phát từ nhiệm vụ và mục đích hoạt động, chiến lược
phát triển Thư viện và của nhà trường, hỗ trợ cho việc hoàn thành nhiệm vụ của
nhà trường bằng cách bổ sung, xử lý và đảm bảo việc sử dụng, truy cập tới các
tư liệu có trong nguồn tài nguyên thông tin của Thư viện cũng như các nguồn
lực thông tin khác ngoài Thư viện một cách hiệu quả, thuận tiện và kinh tế. Tài
liệu, thông tin được bổ sung phải chính xác, đầy đủ, kịp thời cho người sử dụng.
- Công tác bổ sung tài liệu là một công việc phải được tiến hành thường
xuyên, liên tục và không có điểm kết thúc. Cán bộ Thư viện làm công tác bổ
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
18
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
sung tài liệu phải hiểu rõ bối cảnh hoạt động Thư viện trong môi trường tồn tại,
không tính đến loại hình, kích thước thư viện cũng như số lượng cán bộ của Thư
viện mà phải hướng đến người sử dụng, xem người sử dụng là trung tâm. Hoạt
động bổ sung tư liệu phải luôn là cầu nối liên kết giữa hai hoạt động xử lý kỹ
thuật tài liệu và hoạt động phục vụ trong Thư viện. Bộ phận bổ sung hoạt động
với tư cách vừa là một bộ phận độc lập vừa phải phối hợp chặt chẽ với các bộ
phận khác trong Trung tâm để điều chỉnh và hoàn thiện hoạt động của mình và
làm tốt vai trò: “Phục vụ - bàn bạc - điều chỉnh”.
2.1.1 . Phương pháp bổ sung tài liệu trong Thư viện
-Số lượng tài liệu bổ sung: Tùy theo loại tài liệu và mục đích sử dụng,
Thư Viện đề nghị số lượng bổ sung như sau:
+Giáo trình/ Sách giáo khoa: Bổ sung tối đa 10-20 bản/1 đầu tên tài liệu
(Một số tại liệu thuộc các môn chung, có thể bổ sung nhiều hơn).
+Tài liệu tham khảo: 5-10 quyển/ 1 đầu tên tài liệu.
+Đối với tài liệu tra cứu: 1-5 quyển/ 1 đầu tên tài liệu.
+Đối với báo/tạp chí: Bổ sung 2 - 4số/ 1 loại.
2.1.2 . Nguồn bổ sung tài liệu vào Thư viện
- Các nguồn để bổ sung tài liệu
+ Mua: Chủ yếu từ nguồn kinh phí của Trường Tiểu học Chu Hóa và
được diễn ra hàng năm, lúc này chính bạn đọc thường xuyên đến Thư viện là
những người phản hồi thông tin một cách rõ ràng nhất, phản ánh đúng NCT để
từ đó cán bộ Thư viện kết hợp với Nhà trường lên danh sách các tài liệu cần bổ
sung vào Thư viện.
+ Nhận biếu tặng: Từ các cơ quan tổ chức, cá nhân trong và ngoài
Trường.
+ Nhận tài liệu giống như phương thức lưu chiểu: Hàng năm, số lượng
lớn học sinh ra trường, do đó các tài liệu của học sinh khóa trước sẽ được Cán
bộ Thư viện lưu lại để dùng cho các khóa sau. Đây chính là nguồn tài liệu rất tốt
để làm nền tảng trong việc phát triển vốn tài nguyên thông tin cho Thư Viện.
Đối với Thư viện, phương thức nhận các tài liệu trên giống như nhận lưu chiểu
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
19
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
là nguồn bổ sung tài liệu rất đáng kể và có giá trị.
2.1.3 . Đóng dấu và dán nhãn cho tài liệu
-Đóng dấu tài liệu là công việc quan trọng mà cán bộ Thư viện cần phải
thực hiện, bởi đóng dấu là nhằm đánh giấu tài liệu này thuộc về thư viện đó,
công việc này tuy nhẹ nhàng nhưng lại hết sức quan trọng vì điều này giúp tránh
được các nhầm lẫn, mất mát. Trước khi đóng dấu tài liệu cán bộ Thư viện cũng
nên kiểm tra xem tài liệu có bị rách bên trong, bị dính vào nhau hoặc là bị mất
trang nào không. Công tác đóng dấu lên các loại tài liệu là khác nhau, như:
+ Đối với sách: Con dấu được đóng ở trang tên sách và trang thứ 17 của
cuốn sách ấy. Nếu tài liệu mỏng chưa đến 17 trang thì đóng dấu ở trang tên sách
và trang cuối của cuốn sách.
+Đối với báo, tạp chí: Con dấu được đóng ở trang đầu tiên.
+ Đối với tài liệu có hình ảnh, bản đồ kèm theo thì đóng trực tiếp lên tài
liệu ấy, nhưng lưu ý là tránh đóng dấu lên hình ảnh trong tài liệu vì như vậy sẽ
mất thẩm mỹ và sẽ làm ảnh hưởng đến hình ảnh của tài liệu đó.
+Đối với tài liệu có đính kèm theo như băng, đĩa, phim ảnh,… thì đóng
dấu trực tiếp lên băng đĩa và bao bì đựng của chúng để tránh trường hợp nhầm
lẫn.
- Nhãn sách được dán ở góc trên bên trái của bìa sách. Phần trên của nhãn
sách ghi kí hiệu kho sách, phần dưới ghi số đăng kí cá biệt. Sau khi dán và ghi
số đăng kí cá biệt xong dùng băng keo trắng dán đè lên 1 lớp mỏng nhằm đảm
bảo cho sạch đẹp và bền lâu.
Lưu ý : Khi đóng dấu hoặc dán nhãn sách phải ngay ngắn, không đóng
hoặc dán đè lên chữ, hình vẽ, tranh ảnh trong sách.
2.2 . Công tác phân loại tài liệu trong thư viện
Phân loại tài liệu là quá trình phân tích tài liệu nhằm xác định nội dung
chủ yếu và thể hiện nội dung đó bằng những ký hiệu của khung phân loại cụ thể
mà Thư viện đó sử dụng. Kí hiệu này có thể đơn giản hay phức tạp tùy thuộc
vào nội dung, chủ đề mà tài liệu đề cập. Mỗi tài liệu sẽ có một ký hiệu phân loại
riêng biệt
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
20
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
2.2.1 . Phương pháp phân loại tài liệu trong thư viện
Trước hết phải xác định nội dung của tài liệu đề cập đến vấn đề gì?
( Toán, tiếng việt, đạo đức…. ) hoặc thể loại gì? ( sách giáo khoa, sách tham
khảo, sách nghiệp vụ… ). Như vậy đòi hỏi cán bộ Thư viện cần phải trực tiếp
làm việc trên cuốn sách đó để xác định các phần:
+ Lời tựa, lời giới thiệu ở đầu cuốn sách
+Những phần ghi trong mục lục của sách
+Xem lướt qua một chương của sách
Có nhiều cuốn sách có nội dung không thể hiện rõ ràng qua tên sách như :
sách giáo khoa, sách kĩ thuật, … . Nhưng nhiều khi tên sách không giúp cho
người phân loại tài liệu hiểu ngay được nội dung thậm chí nếu chỉ nhìn qua thì
rất dễ nhầm.
Ví dụ: cuốn sách “ Ai đấy nhỉ ?” của nhà xuất bản Giáo dục có thể nghĩa
là một tác phẩm văn học nhưng thực ra đó là khoa học thường thức cho học sunh
tiểu học.
Khi phân loại còn cần dựa vào Nhà xuất bản, dựa và tên bộ tùng thư để
biết nội dung, ý của tác giả hay của Nhà xuất bản.
Công tác phận loại là một công việc khó cần thận trọng và tranh thủ ý
kiến của những người có trình độ, cán bộ nghiên cứu, giảng viên hoặc tra cứu
qua qua tư liệu như từ điển, thư mục, mục lục để phân loại cho chính xác, nếu
không sách sẽ nằm chết trong kho không phát huy tác dụng.
Thư viện Trường tiểu học Xã Chu Hóa đáng sử dụng bảng phân loại tài
liệu trong thư viện trường phổ thông của tác giả Vũ Bá Hòa, xuất bản năm 2009
để làm căn cứ phân loại tài liệu nhập vào thư viện.
>000 : Tổng loại
>100: Triết học, tâm lý học
>200: Chủ nghĩa vô thần, tôn giáo
>300: Chủ nghĩa Mác-lenin
…
+Bảng phụ trợ kí hiệu đi kèm như:
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
21
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
Báo cáo thực tập
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội
>Trợ kí hiệu hình thức
>Trợ kí hiệu địa lý
>Trợ kí hiệu phân tích
Những bảng trợ kí hiệu này được ghi sau kí hiệu bảng chính nhằm mục
đích hỗ trợ, giải thích rõ hơn cho bảng phân loại chính.
Ngoài ra Thư viện trường Tiểu học Chu Hóa còn dùng bảng mã màu để
phân loại các tài liệu cho nên ngay từ đầu người cán bộ Thư viện sẽ phải lên kế
hoạch cho tài liệu, phân chia chúng theo các màu sắc sao cho không trùng lặp
mà vẫn dễ tìm nhất.
Ví dụ: - Sách giáo khoa môn Toán sẽ có màu đỏ
-Sách giáo khoa môn tiếng việt sẽ là màu xanh (…)
Như vậy, trong thư viện cần có một thư mục bảng mã màu để bạn
đọc đến tìm kiếm được nhanh chóng hơn, dễ dang hơn, tiết kiệm thời gian
ra chơi của các em.
-Ưu điểm:
+Dễ dàng nhận biết tài liệu thông qua màu sắc được dán ở gáy sách.
+Tiết kiệm thời gian tìm kiếm cho cả cán bộ Thư viện và bạn đọc tại
thư viện.
+Màu sắc sẽ thu hút các em nhỏ khi đến với thư viện.
+Dễ dàng tìm kiếm hơn so với phiếu mô tả, vì các em học sinh còn
nhỏ, chưa thể nắm bắt được toàn bộ nội dung trong tờ phiếu mô tả.
-Nhược điểm:
+Việc phân chia tài liệu theo màu như vậy đòi hỏi mỗi môn học ở mỗi
khối lớp phải có một màu riêng lẻ, như vậy sẽ khiến bạn đọc bị lúng túng
khi xem màu.
Nhìn chung, việc phân chia tài liệu theo bảng mã màu đang được áp
dụng tại nhiều thư viện trường tiểu học, nó giúp cho các em học sinh dễ tìm
kiếm mà vẫn đạt hiệu quả thẩm mỹ cao, tiết kiệm thời gian cho cán bộ khi
không phải viết phiếu mô tả mà các em học sinh lại không sử dụng hiệu quả
chúng. Ngoài ra còn tiết kiệm chi phí cho nhà trường khi đầu tư mua tủ
Sinh viên: Hứa Thị Trang Linh
22
Lớp: ĐH Khoa học Thư viện K1
