tiểu luận cao học lịch sử báo chí thế giới đài BBC

MỞ ĐẦU
BBC từ lâu đã là một hàng thông tấn xã được biết đến rộng rãi trên thế giới.
Với vị trí trung tâm và quan trọng của mình với nước Anh BBC đã phát triển
một cách nhanh chóng và chuyên nghiệp ngay từ khi thành lập. Vì thế đến
bây giờ thương hiệu BBC là một trong những thương hiệu hàng đầu trên thế
giới không chỉ ở mảng báo in mà ngay cả trong lĩnh vực truyền hình và báo
mạng điện tử. Tiêu chí của BBC từ khi thành lập cho đến bây giờ luôn đặt
vấn đề tin tức thời sự, chính xác và nhanh chóng đến độc giả một cách nhanh
nhất. Với đội ngũ phóng viên và biên tập viên dày dạn kinh nghiệm cũng
như nhiệt huyết các thông tin của BBC đưa đến cho độc giả và người xem
nhiều thông tin mới. Nội dung chươnmg trình hấp dẫn. Hiện nay BBC đã và
đang làm rất tốt nhiệm vụ của một hãng thông tấn quốc gia. Và để hiểu hơn
về hàng thông tấn này chúng ta cùng nghiên cứu và khảo sát về nó.

1


1. Lịch Sử Hình Thành & Phát Triển
BBC (viết tắt cụm từ tiếng Anh: British Broadcasting Corporation) là thông
tấn xã quốc gia của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland. Sản phẩm
của BBC là bao gồm các chương trình và thông tin trên TV, trên đài phát
thanh và trên Internet. Đây là hãng truyền thông lớn nhất thế giới, với
khoảng 23 ngàn nhân viên, nhiệm vụ chính là đưa truyền thông đại chúng
trung lập tại Anh Quốc, Channel Islands và Isle of Man.
BBC được thành lập năm 1922 do một nhóm các công ty viễn thông cho tới
các dịch vụ tin tức phát thanh truyền hình. Buổi phát thanh truyền tin tức đầu
tiên vào 14 tháng 11 năm 1922.
Công ty, với John Reith là tổng quản lý, trở thành BBC năm 1927 khi nó
được thừa nhận sự hợp nhất. BBC bắt đầu truyền tin bằng hình năm 1932 và
trở thành dịch vụ phổ biến năm 1936. Truyền tin bằng hình ảnh bị dừng lại
từ 1 tháng 9 năm 1939 tới 7 tháng 6 năm 1946 do Thế chiến thứ hai.

Cuộc thi tìm hiểu BBC được giới thiệu năm 1955 như là một đài truyền hình
độc lập về hoạt động và thương mại. BBC giới thiệu kênh TV BBC2 năm
1964, tồn tại cùng BBC1. BBC2 phát truyền hình màu từ 1 tháng 7 năm
1967 và được sáp nhập BBC 1 và ITV (đài truyền hình độc lập) ngày 15
tháng 11 năm 1969
Kênh truyền hình thương mại được tài trợ bởi các nhà quảng cáo và các thuê
bao, cung cấp các thông tin và tin tức quốc tế, phát sóng bằng tiếng Anh liên
tục 24 tiếng trong ngày. Hiện BBC World có mặt tại 254 triệu hộ gia đình ở
200 nước và lãnh thổ trên thế giới. Các chương trình chính của BBC World
gồm tin tức, kinh doanh, thể thao và dự báo thời tiết
BBC khá nổi tiếng với các chương trình thời sự, phóng sự tài liệu và những
chương trình về lối sống. Những tin nóng của BBC World luôn là những tin
2


đặc sắc, được bình luận sâu và thường giữ vị trí trung lập. Hầu hết các bản
tin được phát đi từ các phòng thu ở văn phòng chính đặt tại thủ đô Luân
Đôn. Đây cũng là nơi có phòng thu kỹ thuật số đầu tiên trên thế giới. BBC
World hiện có 250 phóng viên trên khắp thế giới và 58 văn phòng đại diện ở
các nước, riêng mảng tin tức đã có hơn 2.000 nhân viên.
Đài BBC kỹ thuật số ngày nay đóng vai trò chủ chốt trong đời sống ở Anh
và hướng tới mục tiêu là một cơ quan sáng tạo, đáng tin cậy nhất trên thế
giới cũng như làm phong phú thêm cuộc sống của con người với nhiều
chương trình và dịch vụ bổ ích. Người ta có thể xem, nghe hay truy cập nội
dung của đài BBC thông qua 8 kênh truyền hình quốc gia, 10 trạm phát
thanh quốc gia, 240 trang web và 40 trạm phát thanh địa phương.

3

2. THÀNH TỰU
Trong năm 2006-2007, hãng BBC nhận được 235 giải thưởng cho các
chương trình truyền hình, radio và phương tiện truyền thông mới. Những
giải thường này gồm có 32 giải Bafta (cho Truyền hình, Thiếu nhi và Nghệ
thuật), 52 giải RTS (cho chương trình truyền hình, Phóng sự, Thể thao, Giáo
dục, North West, Nghệ thuật và Thiết kế), 18 giải Sony Gold cho Radio, 4
giải Webby cho dịch vụ trực tuyền cũng như 3 giải International Emmy cho
truyền hình.
Hãng BBC còn nhận trách nhiệm về hợp tác bảo vệ môi trường và nỗ lực
làm việc để giành quyền lấy thuế truyền thông (licence fee) qua các mối làm
ăn phi thương mại trong việc cải thiện môi trường và giảm thiểu tác động
xấu đối với các nguồn tài nguyên thiên nhiên. Những người lập ra “Bảng
tiêu chuẩn trách nhiệm hợp tác cộng đồng năm 2007” (Community
Corporate Responsibility Index 2007) đã trao giải Bạch Kim cho BBC vì đã
kiểm soát được những tác động đến môi trường và xã hội.
Cuối năm 2006, BBC nhận Hiến chương 10 năm của hoàng gia, trong đó ghi
rõ những gì mà người trả thuế truyền thông mong chờ ở một thế giới hoàn
toàn kỹ thuật số và on-demand (tải ngay). Điều đó đã chứng minh cho những
mục đích công cộng của BBC, khẳng định một vai trò duy nhất của hãng
truyền thông Anh trong cả thập niên tiếp theo. BBC Trust mới, một cơ quan
đặt ra những mục tiêu cho BBC giúp bảo vệ hãng trước những áp lực chính
trị - thương mại cũng như báo cáo hoạt động của hãng trong bài báo cáo
hàng năm đến quốc hội và những người trả thuế truyền thông, được thành
lập để giám sát mọi hoạt động của BBC.

4


Cuộc cách mạng kỹ thuật số đang biến BBC từ một phòng thu đơn thuần chỉ
dựa vào những chương trình phát sóng thành một “khán giả” chú trọng vào

nội dung thương hiệu bất kỳ lúc nào, bất kể nơi đâu và như thế nào. BBC
đang có kế hoạch khai trương Freesat – một dịch vụ xem tự do qua vệ tinh
trên toàn quốc với ITV – cung cấp đến 200 kênh gồm nhiều chương trình
phát sóng rõ nét. iPlayer, dịch vụ tiếp sóng Internet liên tục trong 7 ngày, sẽ
hoàn thành vào cuối năm 2007. Dịch vụ “nghe lại” và podcast của Đài phát
thanh BBC cũng đã thu hút được hàng triệu người thường xuyên lên mạng.
Hãng BBC được khuyến khích tăng nguồn thu bổ sung từ việc khai thác các
chương trình do chính phủ tài trợ. BBC Worldwide bán chương trình và thời
lượng phát sóng, đồng thời đó cũng là hãng truyền thông quốc tế số một
nước Anh với 18 kênh, trong đó có BBC Mỹ. Ngoài ra, Worldwide còn phát
hành sách, DVD và những mặt hàng khác liên quan đến nội dung chương

5


trình và là cổ đông của UKTV. Các hoạt động thương mại được mở rộng và
lợi nhuận thu được sẽ dùng để tái đầu tư cho dịch vụ truyền thông.

3. Thị Trường Và Sản Phẩm
Thị trường truyền thông của Anh đang được thay đổi bằng kỹ thuật số; và
cho đến năm 2012, cả nước Anh sẽ được bắt sóng truyền hình số. Đã có
75% hay gần 19 triệu hộ gia đình có TV đa kênh kỹ thuật số và dịch vụ radio
từ Sky, Birgin Media và Freeview. Hiện tại khoảng 11 triệu gia đình và các
doanh nghiệp nhỏ đã có kết nối băng thông rộng.
Những cơ quan truyền thông công cộng trước đây như BBC, ITV, Channel
Four và Five giờ đều là những thương hiệu đa hệ, đa phương tiện phát sóng
24/24 cả 7 ngày trong tuần trên mạng Internet. Những người xem kênh kỹ
thuật số chiếm trên 30% nhưng với các kênh kỹ thuật số mới của các hãng
này giúp tăng số lượng người xem lên đáng kể.
Sự ra đời của những TV màn hình phẳng có thể thu lại chương trình và có

độ sắc nét cao đang thu hút nhiều người tiêu dùng cũng như các dịch vụ
khác như “bảy ngày xem đi xem lại”. Một loại hình mới của các hãng kênh,
trong đó có BT, là dịch vụ truyền hình di động xoáy vào công nghệ 3G đang
ngày càng phát triển. Thị trường phát thanh và truyền hình trên toàn nước
Anh được ước tính trị giá trên dưới 12 tỷ £.
Hãng BBC được biết đến trước hết như một hãng sản xuất nhiều nội dung và
chương trình chất lượng cao trên radio, TV hay Internet. Sản phẩm của hãng
là một phức hợp với 21 thương hiệu truyền thông công cộng chính trên sóng

6


truyền hình, truyền thanh và trực tuyến, hoàn thành lời hứa cung cấp một cái
gì đó có chất lượng cho mọi người.
Những thương hiệu truyền hình – truyền thanh của BBC ngày nay, đặc biệt
là BBC One, BBC Two cùng Radio 1, 2, 3, 4 và Five Live vô cùng nổi tiếng,
thu hút một số lượng khán thính giả khổng lồ. Những kênh chính của hãng
còn được hỗ trợ bởi những thương hiệu số mới như BBC Three và BBC
Four trên truyền hình, BBC Radio Xtra, BBC Five Live Sports Extra, BBC 6
Music, BBC 7 và Asian Network trên sóng radio số. Trang web bbc.co.uk
cũng là một thương hiệu hàng đầu được công nhận ở Vương Quốc Anh.
Các kênh Nations and Regions của BBC dành cho nước Anh, xứ Wales, Bắc
Ailen và Scotland cũng sản xuất được nhiều chương trình, đặc biệt là tin tức
dành cho những khán giả quan trọng. BBC cũng mở nhiều dàn đồng ca –
hợp xướng nhằm phát triển tài năng trẻ và đóng góp các kĩ năng đào tạo và
sản xuất cho ngành truyền thông, âm nhạc, kịch nghệ và phim ảnh của Anh.
Tài chính của BBC dựa vào thuế truyền thông do tất cả các hộ gia đình có
TV trả. Điều này có nghĩa là hãng không phải thu lời từ quảng cáo hay
những người mua cổ phần và có thể tập trung vào việc cung cấp những
chương trình, dịch vụ chất lượng cao cho mọi người, nói cách khác nhiều

chương trình trong số đó sẽ không cần tài trợ bởi tiền đóng góp hay quảng
cáo nữa.

4. GIÁ TRỊ THƯƠNG HIỆU
Mục đích đưa tin, giáo dục và giải trí của cơ quan truyền thông công cộng
BBC được ghi nhớ như là những giá trị cốt lõi của hãng. BBC luôn luôn chú
7


trọng đến nhận xét của khán thính giả. Và họ phát biểu rằng: trong thời đại
của kỹ thuật số, với tư cách là một hãng truyền thông BBC phải được lòng
tin, được hoan nghênh, được chuẩn bị để đối đầu với những thử thách và
phát triển, được nói mọi điều và kết nối mọi người. Về mặt chính trị, BBC
độc lập về hiến pháp và không thiên vị trong bất kỳ bài báo hay nội dung
nào.
Những chữ cái trong tên BBC của thương hiệu rất dễ nhận ra và dễ hiểu khi
có mặt trong những chương trình và dịch vụ có chất lượng. Nó thường xuất
hiện trên mọi thứ từ các kênh truyền hình cho đến các tạp chí thương mại và
văn học cũng như trên các tòa cao ốc, cờ, xe cộ, các sự kiện âm nhạc hay sự
kiện lớn khác, sách báo, DVD và Internet toàn cầu.
Logo chính hiện nay của thương hiệu đã được thiết kế lại vào cuối những
năm 90 để trông đơn giản hơn và bớt lộn xộn. Những bản sắc thương hiệu
phụ của các kênh và dịch vụ thường xuyên được làm mới và nghiên cứu lại
để phù hợp với những thay đổi của thị trường và công tác nghiên cứu khách
hàng. BBC One và BBC Two đều ra mắt những giao diện mới trong năm
nay, như vậy chúng sẽ gần gũi với khán thính giả hơn.
Các dịch vụ tiếp thị, thông tin liên lạc và nghiên cứu khách hàng của BBC
nhằm mục đích mở ra nhiều chiến dịch liên lạc chung được hỗ trợ bởi các
hãng hàng không, áp phích, báo chí và các sự kiện trực tiếp. Radio Times
cũng đóng góp nhiều khuyến thị vô giá cho các chương trình của BBC.

5. Xu Hướng Phát Triển Của BBC
Ngày 4/7/2012, Tập đoàn truyền thông nổi tiếng British Broadcasting
Corporation (BBC) của Vương quốc Anh đã chính thức thông báo quyết
định bổ nhiệm ông George Entwistle, 50 tuổi, hiện là Giám đốc BBC Vision,

8


giữ chức Tổng giám đốc Tập đoàn. Việc bất ngờ đổi chủ chắc chắn sẽ khiến
lịch sử phát triển của BBC mở sang trang mới, nhiều thách thức và khó đoán
định.
Không hổ thẹn với mức lương “khủng” (khoảng 800,000-900,000 bảng
Anh/năm), 8 năm qua, có thể nói Tổng giám đốc điều hành Mark Thompson
đã mang lại không ít thành công cho hệ thống truyền thông lớn nhất Anh
Quốc. Dấu ấn mà Mark Thompson để lại trên hành trình phát triển của BBC
gần 10 năm qua đậm nét tới mức nhiều người đã gọi thập niên này là “thập
niên Mark Thompson”. Điểm nhấn lớn nhất là việc ông Mark Thompson chủ
trương tạo một "tương lai kỹ thuật số" (digital future) cho BBC và xác tín
các giá trị như bất thiên vị và vì công chúng. "Sự tin tưởng và tán thưởng
của khán thính giả ở mức cao kỷ lục, các dịch vụ của chúng ta ở phong độ
sáng tạo tuyệt vời và chúng ta đã chứng tỏ rằng BBC có thể là một cơ quan
truyền thông đi đầu và sáng tạo trong kỷ nguyên kỹ thuật số như chúng ta
từng đi đầu trong kỷ nguyên analog", ông Thompson nói trong email gửi
nhân viên. Bên cạnh đó, BBC dưới thời ông Thompson đã đưa vào các sản
phẩm độc đáo như iPlayer, một phần mềm trên máy tính cho phép nghe và
xem miễn phí mọi chương trình của BBC. Không chỉ mạng truyền hình và
truyền thanh được đánh giá cao, dịch vụ tin tức trên Internet của BBC trở
nên phổ biến trên toàn thế giới. Chương trình phim như Doctor Who và loạt
phim tài liệu "Planet" cũng được ghi nhận tích cực trên toàn cầu.

Tất nhiên, không có ai là hoàn hảo. Nhiều báo Anh “tố”, thời kỳ cầm quyền
của ông Thompson bị "rung chuyển" bởi vụ bê bối Ross-Brand liên quan
đến người dẫn chương trình giải trí Jonathan Ross. Thêm nữa, ông
Thompson cũng bị phê phán bởi đã đề nghị đóng kênh âm nhạc Radio
9


6Music và bị nghiệp đoàn nhà báo tổ chức biểu tình phản đối vì các kế
hoạch cắt giảm nhân viên. Nhưng trên tất cả, “thập niên Mark Thompson”
vẫn là dấu son trong lịch sử phát triển của BBC ,vượt qua một thời kỳ khó
khăn trong lịch sử của công ty và thường xuyên nâng cao danh tiếng của
BBC nhờ sự sáng tạo và chất lượng, và đồng thời thiết lập một chiến lược
tương lai số cho BBC. Tôi sẽ nhớ mãi ông trên cả phương diện cá nhân và
nghề nghiệp”- những lời tạm biệt có cánh mà Chủ tịch BBC Lord Patten
dành cho Mark Thompson. Nhìn qua những yếu tố bên ngoài. Có thể thấy
tân Tổng giám đốc George Entwistle lên “ngôi vương” với đầy đủ yếu tố
thuận lợi: được đề cử bởi chính người tiền nhiệm đầy uy tín Mark
Thompson; được ông Chris Patten, Chủ tịch BBC Trust, cơ quan quản lý
BBC nhận xét: “Ông George Entwistle chính là nhà lãnh đạo tài ba dành cho
một tổ chức sáng tạo như BBC. Ông có những phẩm chất đặc biệt cần thiết
trong việc quản lý và điều hành một trong những tập đoàn truyền thông lớn
nhất và có uy tín nhất trên thế giới”; BBC đang trong đà tăng trưởng; … Tuy
nhiên, nhìn sâu vào thực tế phát triển của BBC, mới thấy tương lai không hề
là màu hồng với ngài George Entwistle.
Nhiệm vụ mà BBC Trust đặt ra cho ông khá nặng nề, đó là phải nâng
cao chất lượng các chương trình (ít nhất là hơn 10-20% so với mức hiện
nay), trong khi lại phải cắt giảm tới 20% tổng chi phí. Nhiệm vụ đầu tiên
cũng là nhiệm vụ tối quan trọng mà ông George Entwistle gánh vác là phải
bảo đảm BBC luôn giữ vững vị thế trên thị trường, đồng thời đạt được
những chuẩn mực cao về chất lượng của một hãng thông tấn chính thống của

Anh. Bên cạnh đó, ông George Entwistle còn phải đối mặt và ứng phó một
cách thích hợp với sự phát triển như vũ bão của cuộc cách mạng công nghệ,
nhất là trong lĩnh vực truyền hình, mạng Internet. Vì là cơ quan truyền thông
quốc gia được vốn ngân sách nhà nước hỗ trợ, nên BBC phải chịu sự quản lý
10


của cả Chính phủ Anh. Ông Jeremy Hunt, Bộ trưởng Văn hóa, Olympic,
Truyền thông và Thể thao Vương quốc Anh chỉ thị, trên cương vị là CEO
của BBC, ông George Entwistle sẽ phải đối mặt với 2 thách thức chính trong
thời gian sắp tới. Thứ nhất, là phải duy trì vững vàng vị thế của BBC trong
việc cung cấp dịch vụ truyền thông có chất lượng cao không chỉ ở Anh, mà
còn trên toàn thế giới. Thứ hai, phải bám sát, theo kịp và ứng dụng mọi tiến
bộ mới nhất về công nghệ vào công tác nghiệp vụ.
Bản thân vị CEO thứ 15 trong lịch sử tồn tại 90 năm qua của BBC lại tỏ ra
khá bình thản trước những thách thức. Trong bài phát biểu chia sẻ về cương
vị mới, ông Entwistle nói: “Tôi thật hào hứng về viễn cảnh những công việc
phía trước và vinh dự lớn được “lãnh đạo BBC tiến tới một giai đoạn mới
đầy sáng tạo”. Có lẽ, sự hiểu biết tường tận về BBC (Entwistle gia nhập
BBC từ năm 1989); kinh nghiệm làm báo dày dạn của một nhà báo nhiều
kinh nghiệm (ngay sau khi mới về BBC, ông đã gây dựng được uy tín và chỗ
đứng cho mình, khi trực tiếp tham gia, phụ trách sản xuất nhiều chương trình
truyền hình thu hút đông đảo người xem) đã mang lại cho ông George
Entwistle sự tự tin.
5.1 BBC khai trương dịch vụ truyền hình Internet miễn phí
Được đánh giá là "sự thay đổi lớn nhất trong cách xem truyền hình 40 năm
trở lại đây", đài truyền hình BBC vừa chính thức "cắt băng khánh thành"
một dịch vụ trực tuyến mới, cho phép khán giả xem và download nhiều
chương trình hot của tuần trước mà không phải trả tiền.

11


Tổng giám đốc Mark Thompson của BBC tuyên bố rằng dịch vụ mới iPlayer
cũng có tầm quan trọng ngang ngửa với dịch vụ truyền hình màu đầu tiên
hồi những năm 60 vậy.
Công chúng sẽ có thể lựa chọn từ 400 giờ chương trình khác nhau, chiếm
khoảng 60-70% tổng thời lượng phát sóng bình thường. Họ cũng sẽ được
xem cả những chương trình ăn khách nhất của đài như EastEnder, Doctor
Who và Planet Earth.
Một thuận lợi khác của iPlayer là sức ép cạnh tranh mà nó phải đối mặt
không quá lớn. Hiện mới chỉ có hai dịch vụ tương tự do Channel 4 và ITV
cung cấp, còn trang web chia sẻ video lớn nhất thế giới YouTube thì lại
không được lòng cánh truyền thông cho lắm.
Sự tăng trưởng chóng mặt của Internet, điện thoại di động và đầu thu có ổ
cứng với khả năng lưu trữ tới hàng giờ chương trình đã khiến cho khái niệm
về TV cố định ngày một lụi tàn.
"Người dùng không còn nghĩ về TV như một cái màn hình thật to, đứng im
bất động trong góc nhà nữa. Họ cần một dịch vụ giải trí phục vụ mình suốt
ngày đêm, tại bất cứ đâu, trên xe, ngoài công viên hay trên bãi biển...", ông
Thompson cho biết.
5.2 Dịch vụ toàn cầu
Lúc này, áp lực đè nặng lên các đài truyền hình là phải làm sao giữ chân
được khán giả. Bằng cách nào ư? Hãy cho họ xem chương trình bất cứ khi
nào, bất cứ tại đâu họ muốn.

12


"Mục tiêu của chúng tôi là đưa BBC iPlayer trở thành một dịch vụ toàn cầu,

không chỉ qua mạng Internet mà còn cung cấp trên cả đường cáp và những
nền tảng truyền hình khác.
Rất có thể đích đáp tiếp theo sẽ là điện thoại di động và iPod video", Giám
đốc truyền thông và công nghệ tương lai BBC Ashley Highfield cho biết.
Tuy có thể xem chương trình miễn phí tại địa chỉ www.bbc.co.uk/iplayer,
song người dùng không được phép lưu lại chương trình trong ổ cứng máy
tính. Bạn sẽ mất khoảng 30 phút để tải về một chương trình có thời lượng 1
tiếng.
Hiện tại, trong giai đoạn đầu, chương trình mới chỉ triển khai thí điểm tại
Anh, cho những khách hàng sử dụng máy tính cài hệ điều hành Windows
XP mà thôi. Các chương trình sẽ tự động xóa khỏi ổ cứng 30 ngày sau lần
bạn xem. Ngoài ra, BBC cũng ứng dụng một phần mềm bảo vệ bản quyền để
chống sao chép tràn lan.

13