Bộ giáo trình những kiến thức cơ bản về công nghệ thông tin và truyền thông cho lãnh đạo trong cơ quan nhà nước học phần 4 rajnesh d singh

B giáo trình Nh ng ki n th c c b n v Công ngh thông tin
và Truy n thông cho Lãnh đ o trong c quan Nhà n

c

H c ph n 4
Xu h

ng Công ngh thông tin và Truy n thông
cho Lãnh đ o c quan Nhà n c

Rajnesh D. Singh

ICS
TRUNG TÂM ÀO T O PHÁT TRI N
CÔNG NGH THÔNG TIN VÀ TRUY N THÔNG
CHÂU Á – THÁI BÌNH D
NG

TR
NG ÀO T O, B I D
NG
CÁN B QU N LÝ THÔNG TIN
VÀ TRUY N THÔNG



L I GI I THI U
Th k 21 đã đánh d u s tác đ ng l n nhau c a con ng i trên toàn c u. Th
gi i đang m ra c h i cho hàng tri u ng i nh công ngh m i, nh ng thông
tin và ki n th c thi t y u đ c m r ng đã c i thi n m t cách đáng k cu c

s ng c a con ng i và giúp gi m c nh nghèo nàn. i u này ch tr thành hi n
th c khi có s liên k t cùng v i vi c chia s giá tr , cùng cam k t và th ng
nh t s phát tri n t ng th và phù h p.
Trong nh ng n m g n đây, Châu Á Thái Bình D ng đ c bi t đ n nh khu
v c n ng đ ng nh t trong l nh v c công ngh thông tin và truy n thông (ICT).
Theo báo cáo c a Liên minh Vi n thông Th gi i, khu v c này đã có trên 2 t
thuê bao đi n tho i, trong đó có 1,4 t thuê bao di đ ng. Tinh đ n n m 2008,
ch riêng n
và Trung Qu c đã chi m ¼ s l ng thuê bao di đ ng trên
toàn th gi i. Khu v c Châu Á Thái Bình D ng đ c cho là chi m 40% s
l ng ng i s d ng internet trên th gi i và đ ng th i là th tr ng b ng
r ng l n nh t, chi m 39% th tr ng toàn c u.
Cùng v i t c đ phát tri n nhanh c a công ngh , nhi u v n đ đ c nh c
đ n khi kho ng cách s bi n m t. Nh ng đi u đáng ti c, kho ng cách s v n
hi n h u. Th m chí 5 n m, sau khi H i ngh Th gi i v Xã h i thông tin
(WSIS) di n ra Geneva vào n m 2003, b t ch p s phát tri n n t ng c a
công ngh và nh ng cam k t c a các n c l n trong khu v c. K t qu là
truy nh p truy n thông c b n v n còn xa l v i nhi u ng i, đ c bi t là
nh ng ng i nghèo.
H n 25 qu c gia trong khu v c g m nh ng n c đang phát tri n, đã có g n
10 ng i s d ng internet trên 100 dân, ph n l n t p trung các thành ph
l n. Trong khi đó m t vài n c đã phát tri n trong khu v c thì t l r t cao
v i h n 80 ng i s d ng internet trên 100 dân. S chênh l ch v m c đ ph
c p b ng r ng gi a các n c phát tri n và đang phát tri n v n còn gi m t
kho ng cách l n.
gi m d n kho ng cách s và nh n di n đúng ti m n ng c a ICT cho phát
tri n kinh t xã h i trong khu v c, nh ng nhà l p pháp các n c phát tri n
c n xây d ng các chính sách u tiên và khung đi u ch nh, ch đ nh ngu n qu ,
và t o đi u ki n cho xúc ti n đ u t vào l nh v c công nghi p ICT và nâng
cao k n ng ICT cho công dân n c h .

H c ph n 4 Xu h

ng Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o c quan Nhà n

c

3


Trong K ho ch Hành đ ng c a WSIS có ch rõ, "… m i ng i s có c h i
ti p c n nh ng k n ng và ki n th c c n thi t đ hi u, th c hành và đ t đ c
nh ng l i ích t Xã h i Thông tin và Kinh t Tri th c". Trong ph n cu i c a
k ho ch này đã kêu g i s h p tác qu c t và khu v c trong nh ng l nh v c
có ti m n ng, đ c bi t nh n m nh vào vi c t o t p m t s l ng l n các
chuyên gia ICT.
h tr t t cho l i kêu g i t K ho ch hành đ ng c a WSIS, APCICT đã
xây d ng ch ng trình gi ng d y đ y đ v ICT – B giáo trình Nh ng ki n
th c c b n v Công ngh thông tin và Truy n thông cho lãnh đ o trong c
quan nhà n c. Ch ng trình này bao g m 8 ph n có liên k t ch t ch v i
nhau, v i m c tiêu truy n đ t nh ng ki n th c và kinh nghi m c n thi t giúp
các nhà l p pháp xây d ng và thi hành sáng ki n ICT hi u qu h n.
APCICT là m t trong 5 h c vi n c a y ban Kinh t Xã h i Liên h p qu c
Châu Á Thái Bình D ng. APCICT xúc ti n ch ng trình phát tri n kinh t
xã h i phù h p và toàn di n Châu Á Thái Bình D ng thông qua vi c phân
tích, chu n hóa, khai thác ti m n ng, h p tác khu v c và chia s ki n th c.
Trong quá trình h p tác v i các c quan Liên h p qu c khác, các t ch c
qu c t , các qu c gia và nh ng t ch c liên quan, ESCAP, đ i di n là
APCICT, đ c giao nhi m v h tr vi c s d ng, c i ti n và d ch thu t các
bài gi ng cho các qu c gia khác nhau, phù h p v i các trình đ trung và cao

c p c a các nhân viên trong c quan nhà n c, v i m c đích đ a k n ng và
ki n th c thu th p đ c làm gia t ng nh ng l i ích t ICT và thi t l p nh ng
hành đ ng c th đ đ t đ c m c tiêu phát tri n.

Noeleen Heyzer
TL. T ng Th ký Liên h p qu c
và Giám đ c đi u hành c a ESCAP

4

Nh ng ki n th c c b n v Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o trong c quan Nhà n

c


L IT A
Ch ng đ ng phát tri n c a B giáo trình Nh ng ki n th c c b n v Công
ngh thông tin và Truy n thông (CNTT&TT) cho lãnh đ o trong c quan nhà
n c th c s là m t kinh nghi m mang tính trí tu cao. B giáo trình không
ch ph c v cho vi c xây d ng các k n ng CNTT&TT, mà còn m đ ng
cho m t ph ng th c m i v xây d ng ch ng trình gi ng d y - thông qua s
h p tác c a các thành viên và t ch v quy trình.
B giáo trình là m t ch ng trình mang tính chi n l c c a APCICT, phát
tri n trên c s k t qu kh o sát đánh giá nhu c u m t cách toàn di n đ c
ti n hành trên 20 n c trong khu v c và s tham kh o ý ki n c a các nhân
viên thu c c quan nhà n c, thành viên các c quan phát tri n qu c t , các
vi n hàn lâm và c s giáo d c; nh ng nghiên c u và phân tích k l ng v
đi m m nh và đi m y u c a giáo trình đào t o; thông tin ph n h i t nh ng
ng i tham gia xây d ng chu i bài gi ng c a APCICT – t ch c các bu i h i
th o khu v c và qu c gia liên quan đ n n i dung bài gi ng và các ph ng

pháp đào t o khoa h c; và s trao đ i góp ý th ng th n c a các chuyên gia
hàng đ u trong các l nh v c ICT ph c v phát tri n. Các h i th o v giáo trình
di n ra các khu v c thu đ c nh ng l i ích vô giá t các ho t đ ng trao đ i
kinh nghi m và ki n th c gi a nh ng ng i tham d đ n t các qu c gia khác
nhau. ó là m t quy trình đ các tác gi xây d ng n i dung.
Vi c xây d ng 8 h c ph n trong b giáo trình đánh d u m t s kh i đ u quan
tr ng trong vi c nâng cao s h p tác hi n t i và xây d ng các m i liên h
m i nh m phát tri n các k n ng thi t l p chính sách phát tri n CNTT&TT
kh p khu v c. APCICT cam k t cung c p s h tr k thu t trong vi c gi i
thi u b giáo trình qu c gia nh m t m c tiêu chính h ng t i vi c đ m b o
r ng b giáo trình s đ c ph bi n t i t t c nh ng nhà l p pháp. APCICT
c ng đang xúc ti n m t cách ch t ch v i m t s vi n đào t o trong khu v c
và qu c t , nh ng t ch c có m i quan h m t thi t v i c quan nhà n c c p
trung ng và đ a ph ng đ c i ti n, d ch thu t và truy n đ t các n i dung
c a Giáo trình t i nh ng qu c gia có nhu c u. APCICT đang ti p t c m r ng
h n n a v đ i t ng tham gia nghiên c u giáo trình hi n t i và k ho ch phát
tri n m t giáo trình m i.

H c ph n 4 Xu h

ng Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o c quan Nhà n

c

5


H n n a, APCICT đang xúc ti n nhi u kênh đ đ m b o r ng n i dung B
giáo trình đ n đ c nhi u ng i h c nh t trong khu v c. Ngoài ph ng th c
h c tr c ti p thông qua các t ch c l p h c các khu v c và qu c gia,

APCICT c ng t ch c các l p h c o (AVA), phòng h c tr c tuy n cho phép
nh ng h c viên tham gia bài gi ng ngay t i ch làm vi c c a h . AVA đ m
b o r ng t t c các ph n bài gi ng và tài li u đi kèm c ng nh b n trình chi u
và bài t p tình hu ng d dàng đ c truy nh p tr c tuy n và t i xu ng, s d ng
l i, c i ti n và b n đ a hóa, và nó bao g m nhi u tính n ng khác nhau nh bài
gi ng o, công c qu n lý h c t p, công c phát tri n n i dung và ch ng ch .
Vi c xu t b n và gi i thi u 8 h c ph n c a b giáo trình thông qua các bu i
h i th o khu v c, ti u khu v c, qu c gia có s t n tâm c ng hi n, tham gia
tích c c c a nhi u cá nhân và t ch c. Tôi mu n nhân c h i này đ bày t
lòng c m n nh ng n l c và k t qu đ t đ c c a nhóm c ng tác và các đ i
tác t các B , ngành, h c vi n, và các t ch c khu v c và qu c gia đã tham
gia h i th o v b giáo trình. H không ch c ng cung c p nh ng thông tin
đ u vào có giá tr , ph c v n i dung c a bài gi ng, mà quan tr ng h n, h đã
tr thành nh ng ng i ng h vi c truy n đ t b giáo trình trên đ t n c
mình, t o ra k t qu là nh ng th a thu n chính th c gi a APCICT và m t s
vi n đ i tác c a các qu c gia và trong khu v c đ c i ti n và phát hành bài
gi ng giáo trình chính th c cho đ t n c h .
Tôi c ng mu n g i l i c m n đ c bi t cho nh ng n l c c ng hi n c a nhi u
cá nhân n i b t, nh ng ng i đã t o nên thành qu cho bài gi ng này. H là
Shahid Akhtar C V n D án Giáo trình; Patricia Arinto, Biên t p; Christine,
Qu n lý xu t b n; toàn b tác gi b giáo trình; và nh ng nhóm APCICT.
Chúng tôi hy v ng r ng b giáo trình s giúp các qu c gia thu h p đ c
nh ng h n ch c a ngu n nhân l c CNTT&TT, xóa b nh ng rào c n nh n
th c v CNTT&TT, và xúc ti n ng d ng CNTT&TT trong vi c thúc đ y
phát tri n kinh t xã h i và đ t đ c m c tiêu phát tri n thiên nhiên k .

Hyeun-Suk Rhee
Giám đ c
UN-APCICT

6

Nh ng ki n th c c b n v Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o trong c quan Nhà n

c


V CHU I H C PH N
Trong k nguyên thông tin ngày nay, vi c truy c p thông tin m t cách d dàng
đang làm thay đ i cách chúng ta s ng, làm vi c và gi i trí. N n kinh t s còn đ c g i là kinh t tri th c, kinh t m ng hay kinh t m i, đ c mô t
nh m t s chuy n ti p t s n xu t hàng hóa sang t o l p ý t ng. Công ngh
thông tin và truy n thông đang đóng m t vai trò quan tr ng và toàn di n trên
m i m t c a kinh t xã h i.
Nh m t k t qu , chính ph trên kh p th gi i đang quan tâm nhi u h n t i
CNTT&TT trong s phát tri n qu c gia.
i v i các n c, phát tri n
CNTT&TT không ch phát tri n v công nghi p CNTT&TT là m t l nh v c
c a n n kinh t mà còn bao g m c vi c ng d ng CNTT&TT trong ho t
đ ng kinh t , xã h i và chính tr .
Tuy nhiên, gi a nh ng khó kh n mà chính ph các n c ph i đ i m t trong
vi c thi hành các chính sách CNTT&TT, nh ng nhà l p pháp th ng không
n m rõ v m t công ngh đang s d ng cho s phát tri n qu c gia. Cho đ n
khi không th đi u ch nh đ c nh ng đi u h không hi u, nhi u nhà l p pháp
né tránh t o l p các chính sách v CNTT&TT. Nh ng ch quan tâm t i công
ngh mà không t o l p các chính sách thì c ng là m t sai l m vì nh ng nhà
công ngh th ng ít có ki n th c v thi hành nh ng công ngh h đang phát
tri n ho c s d ng.
B giáo trình Nh ng ki n th c c b n v Công ngh thông tin và Truy n
thông cho lãnh đ o trong c quan nhà n c do Trung tâm ào t o Phát tri n
Công ngh thông tin và Truy n thông Liên h p qu c và Châu Á Thái Bình

D ng (UN-APCICT) xây d ng nh m ph c v cho:
1. Các nhà ho ch đ nh chính sách v CNTT&TT c
ph ng;

m c đ qu c gia và đ a

2. Quan ch c chính ph ch u trách nhi m v phát tri n và thi hành các ng
d ng c a CNTT&TT;
3. Nh ng nhà qu n lý trong l nh v c công đang tìm ki m ch c danh qu n lý
d án v CNTT&TT.

H c ph n 4 Xu h

ng Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o c quan Nhà n

c

7


B giáo trình h ng đ n nh ng v n đ liên quan t i CNTT&TT ph c v phát
tri n trên c khía c nh chính sách và công ngh . M c đích c t y u c a giáo
trình CNTT&TT không t p trung vào k thu t mà truy n đ t s hi u bi t v
nh ng đi u công ngh s có kh n ng ho c đang h ng t i, tác đ ng t i nh
th nào trong vi c ho ch đ nh chính sách. Các ch đ trong bài gi ng đ c
thi t k d a trên phân tích nhu c u và kh o sát nh ng ch ng trình đào t o
trên kh p th gi i.
H c ph n đ c c u t o theo cách mà ng i h c có th t h c m t cách đ c
l p ho c bài gi ng cho m t khóa h c. H c ph n v a mang tính ch t riêng l
nh ng c ng liên k t v i nh ng ch đ và tình hu ng th o lu n trong ph n

khác c a chu i. M c tiêu là t o đ c s th ng nh t t t c các ph n.
M i ph n b t đ u v i vi c trình bày m t ch đ và k t qu mà ng i đ c s
thu đ c. N i dung các ph n đ c chia thành các m c bao g m bài t p và
tình hu ng đ giúp hi u sâu h n nh ng n i dung chính. Bài t p có th đ c
th c hi n b i t ng cá nhân ho c m t nhóm h c viên. Bi u đ và b ng bi u
đ c cung c p đ minh h a nh ng n i dung c a bu i th o lu n. Tài li u tham
kh o đ c li t kê đ cho ng i đ c có th t tìm hi u sâu h n v bài gi ng.
Vi c s d ng CNTT&TT ph c v phát tri n r t đa d ng, trong m t vài tình
hu ng ho c thí d
bài gi ng có th xu t hi n nh ng mâu thu n. ây là đi u
đáng ti c. ó c ng là s kích thích và thách th c c a quá trình rèn luy n m i
và c ng là tri n v ng khi t t c các n c b t đ u khai thác ti m n ng c a
CNTT&TT nh công c phát tri n.
H tr chu i h c ph n còn có m t ph ng th c h c tr c tuy n – H c vi n
o APCICT (AVA – – v i phòng h c o
s chi u b n trình bày c a ng i d y d i d ng video và Power Point c a
h c ph n.
Ngoài ra, APCICT đã phát tri n m t kênh cho phát tri n CNTT&TT (e-Co
Hub – m t đ a ch tr c tuy n dành cho
nh ng h c viên phát tri n CNTT&TT và nh ng nhà l p pháp nâng cao kinh
nghi m h c t p. E-Co Hub cho phép truy c p nh ng ki n th c v các ch đ
khác nhau c a phát tri n CNTT&TT và cung c p m t giao di n chia s ki n
th c và kinh nghi m, và h p tác trong vi c nâng cao CNTT&TT ph c v
phát tri n.

8

Nh ng ki n th c c b n v Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o trong c quan Nhà n

c

H C PH N 4
Trong m y th p k qua, vi c s d ng h th ng công ngh thông tin đã tác đ ng
m t cách toàn di n vào ph ng th c chúng ta s ng, làm vi c và gi i trí. Th
tr ng và các mô hình kinh doanh m i n i lên đ h tr ti p nh n, d tr , x lý,
phân tích và công b thông tin, và đi u này đang ti p t c m ra và thay đ i
m c đ nhanh chóng. Các công ty công ngh chi m t tr ng th tr ng ch ng
khoán toàn c u t ng đ ng v i các công ty công nghi p hàng hóa và truy n
th ng; và công ngh thông tin đang ti p t c đ c mong đ i nh m t ph ng
th c m i đ c i thi n đi u ki n kinh t xã h i và đ c coi nh m t công c đ
đ t đ c m c tiêu thiên nhiên k (MDGs). Câu h i đ t ra là t t c s phát tri n
công ngh này xu t phát t đâu và đ c đ nh h ng t i đâu? H c ph n này s c
g ng tr l i câu h i đó và cung c p m t vài v n đ quan tr ng trong xu h ng
hi n t i và t ng lai c a công ngh thông tin và truy n thông (CNTT&TT). N i
dung bài gi ng c ng s xem xét m t vài nh ng đánh giá k thu t và chính sách
quan tr ng khi đ a ra các quy t đ nh phát tri n CNTT&TT trong b i c nh đ a
ph ng và khu v c.
M c tiêu c a h c ph n

H c ph n này nh m m c tiêu:
1. Cung c p m t s nét t ng quan v s phát tri n c a CNTT&TT và vai trò c a
nó trong môi tr ng toàn c u bi n đ ng ngày nay;
2. Miêu t nh ng công ngh hi n t i và đang n i lên và các nh h

ng c a nó;

3. Miêu t nh ng thành ph n chính c a h t ng CNTT&TT, và nh ng đánh giá
v chính sách và công ngh .
K t qu thu đ

c

Sau khi hoàn thành h c ph n này, h c gi có th :
1. Mô t nh ng công ngh hi n t i và đang n i lên và nh ng nh h

ng c a nó;

2. Miêu t nh ng thành ph n ch y u c a h t ng CNTT&TT;
3. Xác đ nh nh ng quan đi m chính sách và tri n khai chính trong các quy t
đ nh phát tri n h t ng CNTT&TT đ a ph ng/qu c gia;
4. Miêu t hi n tr ng c a h t ng, d án và ch ng trình CNTT&TT trong đi u
ki n phát tri n và xu h ng c a công ngh hi n t i, và nh ng v n đ chính
sách liên quan.

H c ph n 4 Xu h

ng Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o c quan Nhà n

c

9


M CL C
L i gi i thi u ……………………………………………………………...

3

L i t a …………………………………………………………………...

5

V chu i h c ph n ……………………………………………………...

7

H c ph n 4 …………………………………………………………..….

9

1.

M c tiêu c a h c ph n ....................................................................................
K t qu thu đ c .............................................................................................
Danh m c các tr ng h p nghiên c u ............................................................
Danh m c các hình .........................................................................................
Danh m c các b ng .........................................................................................
Danh m c t vi t t t …………………………………………………..……..

9
9
11
12
12
13

i m i công ngh : Phát tri n b ng r ng ……………………..……

17

1.1 S gi i thi u v k nguyên thông tin …………........................................
1.2 Kho ng cách s ……………………………………………………..…....
1.3 Truy c p t i công ngh thông tin và truy n thông .…...............................
1.4 S phát tri n vi n thông …………………………………….……..…….

18
21
25
32

2. Kh i nhà m ng …………………………..……………………………

37

2.1 Gi i pháp k t n i ……………………………………….………………... 38
2.2 Thi t b m ng …………….……………………………………………… 41

3. Internet: K nguyên thông tin ………………………………………

47

3.1 Gi i thi u …………………………………………...................................
3.2 Các y u t h t ng Internet ………………………………………............
3.3 ng d ng Internet …………………………………………………….....
3.4 Các t ch c Internet ………….……………………………………….....
3.5 Ipv6 …………………………………………………………………..….
3.6 i n toán th h ti p theo ………………….……………………….…....
3.7 B ng r ng …………………………………………………………..….…
3.8 Kh n ng t ng tác ………………………………………………..…..…

4. K t n i t i t ch c …………..……………………………….……...

48
51
58
67
74
79
85
96

99

4.1 Xem xét v ph n c ng ………………….…………................................. 100
4.2 Ph n m m mi n phí và ngu n m (FOSS) ………..………………........... 106
4.3 H th ng qu n lý c s d li u ……………………………..……………. 112
4.4 Quy trình phát tri n ph n m m .………………………………..………… 114
4.5 Ho ch đ nh ngu n l c doanh nghi p …………………………..……….. 117
4.6 M ng n i b Intranet …..………………….…………………..……......... 119

10

Nh ng ki n th c c b n v Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o trong c quan Nhà n

c


Ph l c …………..……………………………………………………....

124

Ph n đ c thêm ………………….………….................................................... 124
i m l u ý cho Gi ng viên ………..……………............................................ 126
V tác gi …………………………………………………………………… 129

Danh m c các tr

ng h p nghiên c u

Tóm t t công ngh
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

i n toán đám mây
H i t thi t b : i n tho i c a tôi là máy tính
Ethernet
VoIP: Internet nh m t ph ng ti n đi n tho i
RFID
IPTV: Internet nh ph ng ti n phát thanh truy n hình
Cáp c u trúc
Ph n m m nh m t d ch v
M ng riêng o đ k t n i đa đ a ch

19
35
43
62
81
87
103
116
121

i m nh n
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9

Vai trò c a chính sách trong vi c kh c ph c kho ng cách s
S d ng đi n tho i di đ ng đ gi m d n kho ng cách s
Cáp quang t i gia đình và cáp quang t i máy bàn
M ng cáp phía Nam
Báo cáo l u l ng Internet
Th rác
D án SETI@home
AirJaldi: m ng vô tuy n Himalayas

N i đ a hóa và l i th c a ph n m m ngu n m

H c ph n 4 Xu h

ng Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o c quan Nhà n

29
31
40
45
58
59
84
94
109

c

11


Danh m c các hình
Hình 1.
Hình 2.
Hình 3.
Hình 4.
Hình 5.
Hình 6.
Hình 7.
Hình 8.

Hình 9.
Hình 10.
Hình 11.
Hình 12.
Hình 13.
Hình 14.
Hình 15.
Hình 16.
Hình 17.
Hình 18.
Hình 19.
Hình 20.
Hình 21.
Hình 22.
Hình 23.
Hình 24.
Hình 25.
Hình 26.
Hình 27.
Hình 28.
Hình 29.
Hình 30.
Hình 31

21
Ví d v h th ng ho t đ ng trên n n t ng Web: Zimdesk
T l đi n tho i trên 100 dân theo khu v c, 1994 – 2006
23
Truy c p t i th b c CNTT&TT
25

Alexander Graham Bell nói vào trong chi c đi n tho i, 1876
33
Nokia E61i: m t Smartphone h i t m c cao
35
Cáp vi n thông d i bi n SEA-ME-WE
38
Tr m v tinh m t đ t, C ng hòa Kiribati
44
M ng cáp phía Nam
45
Thuê bao Internet các khu v c và lo i hình truy c p, 2006
49
S l ng ng i s d ng Internet trên th gi i tính đ n 12/2007
50
52
C u t o c a m t tên mi n c b n
55
Máy ch g c khu v c Châu Á Thái Bình D ng
61
R p hát Kodak, Los Angeles, M khi th hi n trên Google Maps
63
Lu ng cu c g i IP: Thi t b IP đ n thi t b IP
63
Lu ng cu c g i VoIP: Thi t b IP t i PSTN
64
Lu ng cu c g i VoIP: PSTN t i PSTN
71
Mô hình t ch c ICANN
76
Phân ph i Ipv6 – RIR t i LIR/ISP

77
Phân ph i Ipv4 - RIR t i LIR/ISP
79
M ng xã h i Facebook,
80
Trang web m ng Linkedln
µ-chip c a Hitachi, m t trong nh ng th RFID nh nh t c a th gi i, kich th c
0,4x0,4 mm
81
u đ c th Octopus m t tr m MTR
82
RFID c a Hitachi kích th c 0.05x0.05 mm, so sánh v i s i tóc c a con ng i
83
87
Tivi Braun HF1, 1959
Truy n hình Bloomberg tr c ti p trên internet
88
M t đ ng ADSL đi n hình
90
94
M t nút trong đ ng tr c l i vô tuy n Dharamsala
104
Mô hình cáp ISO/IEC
119
K t n i an toàn t i máy ch web s d ng trình duy t web
121
Ví d m t VPN trên itnernet

Danh m c các b ng
B ng 1. Các tiêu chí v truy c p và h t ng CNTT&TT đ

giá CNTT&TT ph c v phát tri n
B ng 2. C quan đ ng ký internet khu v c

12

c đ xu t b i H p tác đánh

Nh ng ki n th c c b n v Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o trong c quan Nhà n

24
73

c


Danh m c t

vi t t t

3G Th h th 3
Third Generation
ng dây thuê bao s b t đ i x ng
ADSL
Asymmetric Digital Subscriber Line
i u bi n v biên đ
AM
Amplitude Modulation
APCICT Trung tâm đào t o phát tri n CNTT&TT Châu Á - Thái Bình D ng
Asian and Pacific Training Centre for Information and Communication
Technology for Development

APNIC Trung tâm Thông tin m ng Châu Á – Thái Bình D ng
Asia Pacific Network Information Centre
ARPA Ban D án nghiên c u phát tri n
Advanced Research Projects Agency
ARPANET Liên hi p D án nghiên c u phát tri n
Advanced Research Projects Agency Network
ccTLD Tên mi n cao c p mã qu c gia
Country Code Top Level Domain
CERN T ch c nghiên c u h t nhân Châu Âu
European Organization for Nuclear Research
CO V n phòng Trung tâm
Central Office
CPE Thi t b dân d ng
Customer-Premises Equipment
CPU Thi t b x lý trung tâm
Central Processing Unit
CRT
èn chân không
Cathode Ray Tube
DBMS H th ng qu n lý c s d li u
Database Management System
DNS H th ng tên mi n
Domain Name System
DoS T ch i d ch v
Denial-of-Service
DSL
ng dây thuê bao s
Digital Subscriber Line
DSLAM B đa công đ ng dây thuê bao s
Digital Subscriber Line Access Multiplexer

DVD
u đ a đa n ng s hay u đ a video s
Digital Versatile Disc or Digital Video Disc
ERP K ho ch ngu n l c doanh nghi p
Enterprise Resource Planning
ESCAP
y ban Kinh t Xã h i Châu Á Thái Bình D ng
Economic and Social Commission for Asia and the Pacific
FDDI Giao di n d li u phân ph i s i
Fiber Distributed Data Interface
FLOPS Truy n ho t đ ng đi m trên m i giây
Floating point Operations Per Second

H c ph n 4 Xu h

ng Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o c quan Nhà n

c

13


FM
FOSS
FSF
FTP
FTTD
FTTH
GHz
GIS

GSM
gTLD
LAN
IAB
IANA
ICANN
ICT
IEEE
IESG
IETF
IGF
IP
IPTV
IPv4
IPv6
IRTF
ISOC

14

i u bi n t n
Frequency Modulation
Ph n m m ngu n m
Free and Open Source Software
Ngu n g c ph n m m ngu n m
Free Software Foundation
Giao th c truy n t p
File Transfer Protocol
Kéo dây t i v n phòng
Fibre to the Desktop

Kéo dây t i gia đình
Fibre to the Home
Gigahertz
H th ng thông tin đ a lý
Geographic Information System
H th ng truy n thông di đ ng toàn c u
Global System for Mobile Communication
Tên mi n c p cao chung
Generic Top Level Domain
M ng n i b
Local Area Network
Ban ki n trúc Internet
Internet Architecture Board
C quan c p s Internet
Internet Assigned Numbers Authority
Công ty c p tên và đánh s Internet
Internet Corporation for Assigned Names and Numbers
Công ngh Thông tin và Truy n thông
Information and Communication Technology
Vi n thi t k đi n và đi n t
Institute of Electrical and Electronics Engineers
Ban ch đ o thi t k Internet
Internet Engineering Steering Group
Ban k thu t Internet
Internet Engineering Task Force
Di n đàn đi u hành Internet
Internet Governance Forum
Giao th c Internet
Internet Protocol
Truy n hình giao th c Internet

Internet Protocol Television
Giao th c internet phiên b n th 4
Internet Protocol version 4
Giao th c internet phiên b n th 6
Internet Protocol version 6
C quan nghiên c u Internet
Internet Research Task Force
Xã h i Internet
Internet Society

Nh ng ki n th c c b n v Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o trong c quan Nhà n

c


ISP Nhà cung c p d ch v Internet
Internet Service Provider
ITU Liên minh vi n thông th gi i
International Telecommunication Union
i m trung chuy n Internet
IXP
Internet Exchange Point
LCD Màn hình tinh th l ng
Liquid Crystal Display
MAN M ng khu v c đô th
Metropolitan Area Networks
MDG M c tiêu thiên nhiên k
Millennium Development Goal
MHz Megahertz
Megahertz

MMS D ch v tin nh n đa ph ng ti n
Multimedia Messaging Service
NAP
i m truy nh p m ng
Network Access Point
NAT Mã hóa đ a ch Internet
Network Address Translation
NRO T ch c tài nguyên s
Number Resource Organization
NSFNet M ng thi t l p khoa h c qu c gia
National Science Foundation Network
OECD T ch c h p tác và phát tri n kinh t
Organisation for Economic Co-operation and Development
PAN M ng dùng riêng
Personal Area Network
PC Máy tính cá nhân
Personal Computer
PDA Thi t b s cá nhân
Personal Digital Assistant
PSTN M ng đi n tho i chuy n m ch công c ng
Public Switched Telephone Network
RFC Yêu c u đánh giá
Request for Comment
RFID Nhân d ng t n s vô tuy n
Radio Frequency Identification
RIR
ng ký internet khu v c
Regional Internet Registry
SaaS Ph n m m nh d ch v
Software as a Service

SCCN M ng cáp phía Nam
Southern Cross Cable Network
SCS M ng cáp c u trúc
Structured Cabling System
SMS D ch v tin nh n ng n
Short Messaging Service
sTLD B o tr tên mi n c p cao
Sponsored Top Level Domain

H c ph n 4 Xu h

ng Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o c quan Nhà n

c

15


TCO T ng chi phí s h u
Total Cost of Ownership
TCP/IP Giao th c đi u khi n truy n d n/giao th c Internet
Transmission Control Protocol/Internet Protocol
TLD Tên mi n c p cao
Top Level Domain
UN Liên h p qu c
United Nations
UNCTAD H i ngh Th ng m i và Phát tri n Liên h p qu c
United Nations Conference on Trade and Development
UPS Thi t b l u tr đi n
Uninterruptible Power Supply

USA H p ch ng qu c Hoa K
United States of America
USB Chu n truy n d li u cho thi t b ngo i vi
Universal Serial Bus
UTP C p xo n tr n
Unshielded Twisted Pair
VoIP Tho i trên giao th c Internet
Voice over Internet Protocol
VPN M ng riêng o
Virtual Private Network
W3C C quan World Wide Web
World Wide Web Consortium
WAN M ng di n r ng
Wide Area Network
Wi-Fi Wireless Fidelity
WiMax Worldwide Interoperability for Microwave Access
WLAN M ng n i h t vô tuy n
Wireless Local Area Network
WSIS H i ngh Xã h i Thông tin Th gi i
World Summit on the Information Society
WWW World Wide Web

16

Nh ng ki n th c c b n v Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o trong c quan Nhà n

c


1.

I M I CÔNG NGH : PHÁT TRI N B NG
R NG

M c này t p trung vào:
• Mô t các công ngh chính đã hình thành n n công ngh thông tin ngày
nay;
• Th o lu n nh ng v n đ liên quan đ n kho ng cách s , và m t vài
ph ng pháp đánh giá nó t hoàn c nh th c t v truy c p và h t ng;
• Cung c p nh ng ki n th c c b n v truy c p công ngh thông tin và
truy n thông;
• Phác th o nh ng quan đi m chính sách liên quan t i k ho ch công
ngh thông tin và truy n thông (CNTT&TT) qu c gia.

Quan đi m chính sách

M c này xem xét nh ng v n đ d

i đây theo khía c nh chính sách:

• Thành l p Ban Ch đ o CNTT&TT qu c gia có nhi m v đánh giá
nh ng nh ng ti n b ch y u trong công ngh và cung c p các thông
tin m t cách k p th i và phù h p cho k ho ch t ng th qu c gia;
• Xây d ng chi n l c CNTT&TT qu c gia trên c s thu th p thông
tin t t t c các đ i t ng có liên quan, xác đ nh xu h ng công ngh
toàn c u và nhu c u trong n c;
• Nh ng ho t đ ng th ng kê đ h tr k ho ch và phát tri n
CNTT&TT;
• Nh ng n l c đi u ch nh chính sách nh m thúc đ y t do hóa th
tr ng và c nh tranh, có s cân đ i gi a chi phí truy c p và d ch v d

phòng đ đ m b o các nhà cung c p d ch v đáp ng yêu c u m t
cách h p lý;
• Xây d ng chính sách thông qua kh o sát các hình th c truy c p, đ c
bi t là v ti m n ng c a đi n tho i và vùng ph sóng di đ ng.

H c ph n 4 Xu h

ng Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o c quan Nhà n

c

17


1.1 S gi i thi u v k nguyên thông tin

Trong vài th p k g n đây, vi c s d ng h th ng công ngh thông tin
(CNTT) đã làm thay đ i hoàn toàn cách chúng ta s ng, làm vi c và gi i trí.
Nh ng th tr ng và doanh nghi p m i đã n i lên đ h tr thu th p, d tr ,
quy trình, phân tích và công b thông tin và đi u này c ng đang ti p t c đ
m ra và phát tri n v i t c đ nhanh chóng. Kinh t công nghi p truy n thông
đ c chuy n d ch sang kinh t tri th c, nh
n
và Malaysia. Các công ty
công ngh đang chi m m t t l t ng đ ng v i các ngành công nghi p
hàng hóa truy n th ng trên th tr ng ch ng khoán toàn c u, và CNTT đang
ti p t c đ c trông đ i nh m t ph ng th c m i đ c i thi n đi u ki n kinh
t xã h i và là công c th c hi n m c tiêu phát tri n thiên niên k (MDGs).
Câu h i đ t ra là t t c s phát tri n công ngh này xu t phát t đâu và đ c
đ nh h ng t i đâu? M c này s c g ng tr l i câu h i đó và cung c p m t

vài v n đ quan tr ng trong xu h ng hi n t i và t ng lai c a công ngh
thông tin và truy n thông (CNTT&TT).
S phát tri n v t b c c a công ngh đã t o m t cu c cánh m ng v cách
chúng ta truy n d n và trao đ i thông tin. G n nh ch c ch n r ng s đ t phá
quan tr ng đ u tiên ph i k đ n phát minh v b ng mã cùa Morse n m 1837,
cho phép chuy n đ i các ho t đ ng v t lý sang các xung đi n có th truy n đi
kho ng cách dài. Ti p theo phát minh này, m t đ ng dây đi n tho i đ c
th nghi m đ truy n d n d li u gi a Washington, DC và Baltimore,
Maryland M . N m 1858, đ ng dây đi n tho i đ u tiên đ c thi t l p d c
theo Atlantic, m ra giai đo n c a truy n thông qu c t .
N m 1875, Alexander Graham Bell phát minh ra đi n tho i, m ra m t k
nguyên m i trong l nh v c truy n thông cá nhân b t đ u. Th i k 1910 - 1920
đã xu t hi n tr m sóng vô tuy n, và vào nh ng n m 1940 truy n hình c ng
hình thành, âm thanh và hình nh đ ng th i. Máy tính đi n t đ u tiên đ c
t o ra vào n m 1943, và v i phát mình ra b vi x lý vào nh ng n m 1970,
b t đ u quá trình hi n th c hóa công cu c đ a máy tính t i m i ng i.
Nh ng n m 1980, máy tính cá nhân đã đ c gi i thi u t i công chúng. IBM
đã công b máy tính cá nhân IBM t i M vào n m 1981, và sau đó là nh ng
khu v c khác trên th gi i. Trong khi nh ng công ty khác đang tri n khai s n
ph m máy tính cá nhân, IBM c ng cung c p nh ng s n ph m đ u tiên v i các
tiêu chu n m trên th tr ng. H u h t nh ng s n ph m máy tính cá nhân này
s d ng h đi u hành t ng t nhau, cho phép ng i s d ng có th t ng tác
v i các máy khác đ chia s d li u và ng d ng.
18

Nh ng ki n th c c b n v Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o trong c quan Nhà n

c

Nh ng n m 1990, máy tính đ bàn đ t đ c xung l ng v i s s ti n b
nhanh chóng trong công ngh và s c m nh x lý, và giá bán gi m. K nguyên
internet tr thành xu th ch đ o, h p tác toàn c u và công vi c t i nhà nhanh
chóng tr thành bi u t ng c a k nguyên thông tin. S hình thành m ng
World Wide Web tr thành ch t xúc tác đ chuy n h ng t nghiên c u sang
đ c ch p nh n r ng rãi, và ngày nay Internet và nh ng công ngh liên quan
c a nó đang đi u khi n ho t đ ng kinh doanh và kinh t toàn c u.
Nh ng s đ i m i không d ng đó. Internet đang mang l i nh ng ph ng
th c làm vi c m i. M t ví d đi n hình là đi n tho i qua internet. Máy tính
đám mây đang hình thành ngày m t nhanh h n, có l là giai đo n ti n tri n
ti p theo trong công cu c ph bi n máy tính.
M c này s xem xét m t vài s phát tri n công ngh chính đang t n t i, và xu
h ng đang hình thành trong hi n t i và t ng lai. Ngoài ra kho ng cách s
c ng đ c đ c p m t cách tóm l c và đ xu t m t vài công c đánh giá (t p
trung vào truy c p và h t ng và cung c p nh ng khía c nh khác nhau v truy
c p ICT).

T óm t t công ngh
i n toán đám mây

i n toán đám mây là m t thu t ng đ c s d ng đ miêu t s gia
t ng chia s ngu n l c máy tính t nh ng thi t b cá nhân t i h th ng
thi t b trung tâm. C m t “đám mây” trong đi n toán đám mây đ c
hi u nh m ng trung tâm và m t ví d đi n hình c a internet, m c dù nó
c ng có kh n ng chia s t t trên các máy tính cá nhân (thí d m t t
ch c có th duy trì m t h th ng n i b trên m ng riêng l đ ph c v
công vi c).
Trong đi n toán đám mây, thay vì cài đ t và ch y nh ng ng d ng trên
máy tính cá nhân, các ng d ng s đ c thi t l p t i các máy trung tâm
ch y trên n n internet s d ng công ngh web. Nh ng ng d ng này

đ c ch y trên h t ng đ c thi t k đ c bi t đ x lý nh ng yêu c u c a
ng i s d ng mà phân tán các thành ph , qu c gia ho c th gi i.

(ti p…)

H c ph n 4 Xu h

ng Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o c quan Nhà n

c

19


T óm t t công ngh
i n toán đám mây (ti p)

Khi công ngh ph n c ng c i thi n và chi phí k t n i gi m, đi n toán
đám mây tr thành m t s l a ch n phù h p h n đi n toán truy n th ng.
i v i nh ng ng i s d ng di đ ng, thu n l i l n nh t là h có kh
n ng đ truy c p nh ng ng d ng thông th ng t b t c n i nào. i u
này c ng có ngh a là các ng d ng có th truy c p t nh ng thi t b di
đ ng nh h n máy tính xách tay (thí d máy tính Palmtop hay
Smartphone). C ng có nh ng l i ích t m t chi phí khi tri n khai đi n
toán đám mây: h t ng ph n c ng đ c đ c l p đ t nh ng khu v c
chi phí th p (gi thi t chi phí thi t b và k t n i là u tiên hàng đ u); m t
t h p l n nh ng ng i s d ng chia s ngu n l c, t i đa hóa m c đ s
d ng; và công c qu n lý d dàng đ nâng c p và c p nh t t i trung tâm.
Tr ng h p thông th ng trong th gi i công ngh , đ i m i không ch
d ng l i nh ng ng d ng t “đám mây”. Hi n nay, các công ty đang

làm vi c hoàn toàn trên h th ng web. “ ám mây” đ c thi t k đ làm
vi c nh m t máy tính, nh ng h th ng trên c s trình duy t internet này
cung c p cho ng i s d ng giao di n và nh ng tính n ng c b n c a m t
máy tính trên m t trình duy t Internet. i u này giúp nh ng ng i không
có máy tính có kh n ng ti p c n các ng d ng trên máy tính.

Hình 1a. Ví d v h th ng ho t đ ng trên n n t ng web: Desktoptwo

Ngu n: )

(

20

Nh ng ki n th c c b n v Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o trong c quan Nhà n

c


Hình 1b. Ví d v h th ng ho t đ ng trên n n t ng web: ZimDesk
(

Ngu n: )

1.2 Kho ng cách s

T ch c H p tác và Phát tri n Kinh t (OECD) đ nh ngh a kho ng cách s
nh sau:
Kho ng cách gi a các cá nhân, gia đình, doanh nghi p và khu
v c đ a lý các m c đ kinh t xã h i khác nhau liên quan đ n

c h i c a h trong vi c truy c p nh ng công ngh thông tin
và truy n thông (CNTT&TT) và s d ng internet cho các ho t
đ ng khác nhau.
Kho ng cách s ph n ánh nh ng đi m khác nhau gi a và trong
các qu c gia1

1

OECD, “B ng chú gi i thu t ng th ng kê: kho ng cách s , “
/>
H c ph n 4 Xu h

ng Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o c quan Nhà n

c

21


CNTT&TT đóng m t vai trò quan tr ng trong b t k n n kinh t nào ngày
nay. M t s chính ph s d ng CNTT&TT đ c i thi n ch c n ng qu n lý và
đi u hành. M t s khác s d ng CNTT&TT ph c v cho y t và giáo d c. Sau
đó m t vài n n kinh t đã thu đ c nh ng k t qu t các ngành công nghi p
CNTT&TT. L nh v c gia công CNTT&TT c a n
đ c mong đ i s đ t
con s 75 t đôla doanh thu t xu t kh u ph n m m và d ch v trong n m
2010 m t ví d đi n hình trong vi c xây d ng các ngành công nghi p liên
quan đ n CNTT&TT2.
c nh tranh trong th tr ng toàn c u đang phát tri n m nh m , các n n
kinh t không ch s d ng CNTT&TT nh m t công c mà còn là m t chi n

l c đ thúc đ y m i l nh v c trong n n kinh t . i u này yêu c u m t kho n
đ u t l n vào h t ng và trung tâm, môi tr ng chính sách thúc đ y đ i m i
và t ng tr ng. Vì lý do này, không ph i t t c các n n kinh t trong th gi i
đang phát tri n có kh n ng t n d ng h t các c h i do CNTT&TT mang l i.
Kho ng cách s hình thành t đây.
Kho ng cách s đ
d ng là:

c đo l

ng nh th nào? M t vài ch d n th

ng đ

cs

• H t ng truy c p – máy tính, và nh ng thi t b và h th ng khác mà có kh
n ng truy c p (ví d đi n tho i di đ ng, tivi, trung tâm truy c p công c ng)
• H t ng truy n thông – b ng thông internet, vùng ph sóng di đ ng, đi n
tho i, internet/b ng thông
• M t đ đi n tho i hay s l ng đi n tho i trên 100 dân trong khu v c (hình 2)
• Thu nh p gia đình (và có hay không kh n ng đ mua và là thuê bao
CNTT&TT)
• Ch ng trình gi ng d y k n ng CNTT&TT trong giáo d c
• M c đ s d ng CNTT&TT theo gi i tính và truy n thông khu v c
thi u s .
• Chính sách chính ph v truy c p (chính ph đi n t , chính sách c nh
tranh/đi u ch nh, bi u thu )

2

22

NASSCOM, />
Nh ng ki n th c c b n v Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o trong c quan Nhà n

c


Hình 2. T l đi n tho i trên 100 dân theo khu v c, 1994 - 2006

(Ngu n: Ban Phát tri n vi n thông, “Phát tri n CNTT&TT toàn c u”, ITU,
/>
H p tác trong vi c đánh giá CNTT&TT ph c v phát tri n là m t sáng ki n
mang t m qu c t , nhi u t ch c (nh là T ch c h p tác phát tri n kinh t
OECD, Liên minh Vi n thông Th gi i ITU, H i ngh Th ng m i và Phát
tri n Liên h p qu c UNCTAD, y ban Khu v c Liên h p qu c, và Ngân
hàng Th gi i) nh m c i thi n ch t l ng c a các d li u và tiêu chí
CNTT&TT, đ c bi t đ i v i các n c đang phát tri n. M t danh m c các tiêu
chí chính đ c đ a ra đ thu th p d li u các qu c gia theo m t cách th c
th ng kê gi ng nhau v xã h i thông tin, bao g m:
•
•
•
•

H t ng và truy nh p CNTT&TT
Truy c p và s d ng CNTT&TT c a gia đình và cá nhân
S d ng CNTT&TT c a doanh nghi p
Th ng m i trong s n ph m CNTT&TT

Tiêu chí v h t ng và truy c p đ c đánh giá d a trên vi c s d ng và truy
c p c a cá th , và h u h t các tiêu chí tính trên đ u ng i. Có 10 tiêu chí
chính và 2 tiêu chí m r ng, t ng c ng 12 tiêu chí. Các tiêu chí cung c p
th ng kê trên hai hình th c truy c p thông tin đ c đánh giá quan tr ng các
n c đang phát tri n. Vi c s d ng các tiêu chí này trong th ng kê qu c gia là
m t ph ng pháp đi đ u đ đánh giá m t vài tiêu chí CNTT&TT quan tr ng
và góp ph n chu n hóa m c đ toàn c u.

H c ph n 4 Xu h

ng Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o c quan Nhà n

c

23


B ng 1. Các tiêu chí v truy c p và h t ng CNTT&TT đ

c đ xu t b i

H p tác đánh giá CNTT&TT ph c v phát tri n

Tiêu chí chính
A1

S đi n tho i c đ nh trên 100 dân

A2

S đi n tho i di đ ng trên 100 dân

A3

S máy tính trên 100 dân

A4

S thuê bao internet trên 100 dân

A5

S thuê bao internet b ng r ng trên 100 dân

A6

B ng thông internet qu c t trên 100 dân

A7

Ph n tr m dân s đ

A8

C c truy c p internet (20 gi m i tháng), t l ph n tr m trên
thu nh p bình quân đ u ng i

A9

C c di đ ng (100 phút m i tháng), t l ph n tr m trên thu
nh p bình quân đ u ng i

A10

T l đi m truy c p internet công c ng trên s ng

c ph sóng đi n tho i di đ ng

i dân

Tiêu chí m r ng
A11

S đài thu thanh trên 100 dân

A12

S tivi trên 100 dân

Ngu n: ITU, “H p tác đánh giá CNTT&TT ph c v phát tri n: danh sách tiêu chí chính,”
/>
Câu h i suy ngh

Xem xét nh ng tiêu chí đ c đ ngh trên. Nh ng tiêu chí này có liên
quan th nào đ n vi c đánh giá kho ng cách s ? Có tiêu chí nào b n cho
r ng phù h p v i đ t n c c a b n, ho c có l m c đ toàn c u?

24

Nh ng ki n th c c b n v Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o trong c quan Nhà n

c


M t vài đi u c n làm

Xem xét nh ng tiêu chí đ c đ ngh trên và s p x p chúng theo th t
u tiên. Bao g m c nh ng tiêu chí đánh giá khác mà b n cho r ng phù
h p.
it

ng đ

c đào t o đ thu th p s li u bao g m nhi u qu c gia.

1.3 Truy c p t i công ngh thông tin và truy n thông

Quy t c c b n đ hi u đ c và ti n t i lo i b kho ng cách s là nh n th c
đ c ý ngh a c a “truy c p t i công ngh thông tin và truy n thông”. Hình 3
t ng h p nh ng đi m chính theo ph ng pháp th b c.
Hình 3. Truy c p t i th b c CNTTT&TT

(Credit: Rajnesh D.Signh)

Truy c p t i n i dung b n đ a
Truy c p t i n i dung
Truy c p t i Internet
Truy c p t i h t ng cung c p internet
Truy c p t i thi t b đi n toán

Truy c p t i ngu n đi n
Truy c p t i k n ng/giáo d c đi n toán
Truy c p t i ngu n l c tài chính

Truy c p t i ngu n l c tài chính xác đ nh kh n ng đ u t vào giáo d c và
đào t o nh ng k n ng c n thi t đ s d ng hi u qu CNTT&TT, mua nh ng
thi t b và d ch v c n thi t, và b o d ng chúng.
Truy c p t i k n ng đi n toán là c n thi t đ khai thác, hi u và t
CNTT&TT.

H c ph n 4 Xu h

ng Công ngh thông tin và Truy n thông cho Lãnh đ o c quan Nhà n

c

ng tác v i

25