Vai trò của Đảng Cộng Sản đối với đất nước

Dàn bài
I.Đặt vấn đề
II. Phân tích vấn đề
1. Khát quát về Đảng Cộng Sản Việt Nam
2. Khát quát về tiền đề ra đời của Đảng Cộng Sản Việt Nam
3. Quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò của Đảng Cộng
Sản Việt Nam
4. Vai trò của Đảng Cộng Sản Việt Nam đối với thực tiễn đất
nước từ trước đến nay
5. Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong việc thực hiện ,
nâng cao vai trò của Đảng Cộng Sản Việt Nam hiện nay

III.Kết luận


I.

Đặt vấn đề

Đảng Cộng sản Việt Nam thành lập năm 1930 là một phân bộ của Quốc tế
Cộng sản, theo chủ nghĩa Mác- Lenin,lãnh đạo nhân dân tiến hành Cách
mạng Tháng Tám thành công, lập nên nước Việt Nam dân chủ cộng hoà
(nay là nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam), đánh thắng các cuộc
chiến tranh xâm lược, xoá bỏ chế độ thực dân phong kiến, hoàn thành sự
nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, tiến hành công cuộc đổi
mới, xây dựng và bảo vệ vững chắc nền độc lập dân tộc. Để hiểu rõ hơn về
vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Việt Nam, em xin tìm hiểu đề tài :
“Phân tích vai trò của Đảng Cộng Sản Việt Nam đối với thực tiễn đất nước”

II. Phân tích vấn đề
1. Khát quát về Đảng Cộng Sản Việt Nam

Hồ Chí Minh đã viết : “Chủ nghĩa Mác- Lênin kết hợp với phong trào công
nhân và phong trào yêu nước đã dẫn tới việc thành lập Đảng Cộng Sản Đông
Dương ( Đảng Cộng Sản Việt Nam) vào đầu năm 1930” .Đảng Cộng Sản
Việt Nam ra đời là kết quả của cuộc đấu tranh giai cấp và đấu tranh dân tộc,
là sản phẩm của chủ nghĩa Mác - Lênin với phong trào công nhân và phong
trào yêu nước Việt Nam, là kết quả của quá trình sàng lọc, lựa chọn nghiêm
khắc của lịch sử, là kết quả của quá trình chuẩn bị đầy đủ về chính trị, tư
tưởng và tổ chức của đội tiên phong là giai cấp công nhân do lãnh tụ Nguyễn
Ái Quốc - Hồ Chí Minh đứng đầu. Ngay từ khi mới ra đời với lời kêu gọi
toàn dân theo Đảng làm cách mạng thì dân ta đã gọi Đảng là Đảng ta - một
cách xưng hô vừa gần gũi, thân thiết, vừa đặc sắc ít có chính đảng nào trên
thế giới có được. Những thắng lợi to lớn có ý nghĩa lịch sử của cách mạng
Việt Nam trong hơn 80 năm qua bắt nguồn từ nhiều nhân tố, trong đó nhân
tố hàng đầu mang tính quyết định là sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng
Sản Việt Nam - một Đảng hết lòng vì nước vì dân, đúng như trong bài diễn
văn nôi tiếng của Người: “ Đảng ta vĩ đại vì ngoài lợi ích của giai cấp, của
nhân dân, của dân tộc, Đảng ta không có lợi ích nào khác ”.
2. Khát quát về tiền đề ra đời của Đảng Cộng Sản Việt Nam
2


Thứ nhất,tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng Cộng sản Việt Nam bắt
nguồn từ học thuyết của C.Mác và trực tiếp từ học thuyết về xây dựng Đảng
kiểu mới của Lênin: Đảng Cộng sản là sản phẩm của sự kết hợp chủ nghĩa
Mác với phong trào công nhân phương Tây. Quan tâm tìm kiếm cơ sở thực,
Bác rút ra: Đảng cộng sản ở các nước lạc hậu, phụ thuộc cần được vũ trang
bằng lí luận khoa học, cách mạng của chủ nghĩa Mác – Lênin, phải được xây
dựng theo nguyên tắc Đảng kiểu mới của giai cấp vô sản. Đảng phải công
khai lập trường, qun điểm của mình; có phương pháp biện chứng duy vật
trong đấu tranh cách mạng và vận động quần chúng.

Thứ hai,phân tích tình hình thực tế của cách mạng Việt Nam,Bác nhận
thức:Nếu kết hợp được phong trào yêu nước của đông đảo quần chúng nhân
dân với phong trào công nhân sẽ tạo ra sức mạnh to lớn.Nếu phong trào
công nhân không gắn bó chặt chẽ với phong trào yêu nước,không trở thành
nòng cốt của phong trào yêu nước thì cách mạng cũng không thành công.
Nếu phong trào yêu nước không được dẫn dắt bởi giai cấp công nhân với đội
tiên phong là Đảng Công sản thì đấu tranh cũng không đi đến thắng lợi.
Thứ ba,nhận thấy cách mạng phải có Đảng lãnh đạo, ngay từ rất sớm,
Bác đã có những chuẩn bị về mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức để tiến tới
thành lập một chính Đảng ở Việt Nam. Người tiếp tục nghiên cứu chủ nghĩa
Mác – Lênin, chế độ Xôviết mới và tham gia nhiều hoạt động của Quốc tế
Cộng sản. Tham gia thành lập hội liên hiệp thuộc địa (1921), Hội liên hiệp
các dân tộc bị áp bức ở Á Đông (1925) và Hội Việt Nam cách mạng thanh
niên. Người thực hiện đào tạo, bồi dưỡng lớp cán bộ đầu tiên theo chủ nghĩa
Mác – Lênin và đường lối cách mạng mới; viết tác phẩm Đường Cách mệnh
(1927) và đưa nó đến với công chúng. Giữa 1929 đến đầu 1930, ở Việt Nam
tồn tại ba tổ chức cộng sản. Đứng trước tình thế cách mạng, 3-2-1930,
Nguyễn Ái Quốc đã triệu tập hội nghị hợp nhất 3 tổ chức cộng sản thành
Đảng Cộng sản Việt Nam.
3. Quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò của Đảng Cộng Sản VN
Hồ Chí Minh hiểu sâu sắc rằng cách mạng là sự nghiệp của quần chúng nhân
dân và trước hết phải có Đảng cách mạng. Dĩ nhiên quần chúng nhân dân
3


phải được giác ngộ, tổ chức và lãnh đạo theo một đường lối chính trị đúng
đắn thì mới trở thành lực lượng to lớn. Đảng Cộng Sản Việt Nam ra đời
trước hết để lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Sự ra đời ,đấu tranh và trưởng
thành của Đảng Cộng Sản Việt Nam xuất phát từ yêu cầu này. Từ khi ra đời,
Đảng Cộng Sản Việt Nam được trang bị lý luận khoa học, cách mạng của

chủ nghĩa Mác-Lê nin và được xây dựng theo những nguyên tắc Đảng kiểu
mới của giai cấp vô sản. Chính vì thế , Đảng đã có đủ khả năng phân tích
đúng đắn những đặc điểm kinh tế, chính trị, xã hội, các giai cấp, tầng lớp,…
từ đó có đủ khả năng đề ra được đường lối và phương pháp cách mạng đúng
đắn ; đoàn kết , tập hợp, lôi kéo các tầng lớp nhân dân đứng lên làm cách
mạng ; củng cố khối đại đoàn kết toàn dân và gắn cách mạng Việt Nam với
cách mạng thế giới. Lần đầu tiên trong lịch sử dân tộc, Đảng đã tìm thấy
những người bạn quốc tế cho dân tộc Việt Nam trong cuộc đấu tranh vì độc
lập tự do.
Từ khi ra đời, do có đường lối đúng đăn và sự gắn bó máu thịt với nhân dân ,
nên Đảng ta đã được nhân dân thừa nhận là lực lượng duy nhất có vai trò
lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Đảng lãnh đạo nhân dân giành chính quyền ,
nên trở thành Đảng cầm quyền, nghĩa là Đảng trực tiếp lãnh đạo chính
quyền nhà nước và có ý thức thật sâu sắc rằng mình là đày tớ của nhân dân.
Ngay ở Điều 4 của Hiến pháp Việt Nam (1992, sửa đổi) khẳng định vai trò
lãnh đạo tuyệt đối của Đảng lên Nhà nước và xã hội: “Đảng Cộng sản Việt
Nam, đội tiên phong của giai cấp công nhân Việt Nam, đại biểu trung thành
quyền lợi của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc,
theo chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, là lực lượng lãnh đạo
Nhà nước và xã hội.”. Nhưng đó không phải là sự lãnh đạo bất biến nếu
Đảng không trong sạch vững mạnh. Vì thế Đảng phải luôn tự đổi mới, tự
chỉnh đốn để ngang tầm yêu cầu của cách mạng.
Do vậy, Đảng cầm quyền, nhưng dân là chủ và Đảng phải thường xuyên
chăm lo, củng cố mối quan hệ máu thịt giữa Đảng với nhân dân, không ở
trên, ở ngoài, ở xa mà ở gần nhân dân, ở trong nhân dân. Với tư cách lãnh
đạo, người cán bộ phải là người hướng dẫn cho nhân dân cách làm thế nào
4


cho đúng.Với tư cách “đày tớ”, người cán bộ phải là người thực hiện công

việc chung theo yêu cầu của dân, chứ không phải làm quan cách mạng. Điều
đó chứng tỏ giữa lãnh đạo và đầy tớ không mâu thuẫn với nhau. Là người
lãnh đạo thì phải có trí tuệ hơn người, minh mẫn, sáng suốt, nhìn xa trông
rộng , gần gũi nhân dân, trọng dụng hiền tài,… Như vậy, theo Hồ Chí Minh,
người cán bộ phải có đủ cả đức và tài, hồng và chuyên. Là người đày tớ thì
phải trung thành , tận tụy, cần , kiệm, liêm ,chính, chí công vô tư, lo trước
thiên hạ, vui sau thiên hạ,…
Không phải chỉ có nước mới lấy dân làm gốc, mà Đảng cũng phải lấy dân
làm gốc. Chính cái gốc này đem lại nguồn sinh lực vô tận cho Đảng. Mọi
biểu hiện của bệnh quan liêu, xa dân đều làm suy yếu Đảng, hơn nữa còn
làm cho sự tồn tại của Đảng không còn ý nghĩa.
4. Vai trò của Đảng Cộng Sản đối với thực tiễn đất nước từ trước đến
nay
Trước khi Đảng Cộng Sản Việt Nam ra đời,ở Việt Nam đã từng tồn tại nhiều
tổ chức chính trị, đảng phái tập hợp và và lãnh đạo những phong trào yêu
nước của quần chúng nhân dân để lại nhiều trang sử vẻ vang, nhiều tấm
gương oanh liệt thôi thúc tinh thân của nhân dân cả nước .Song, do hạn chế
về mặt ý thức hệ nên những tổ chức ấy đã không đề ra được đường lối và
phương pháp cách mạng đứng đắn ; không tập hợp và phát huy được lực
lượng to lớn của cả dân tộc ; không có khả năng củng cố khối đại đoàn kết
toàn dân và gắn cách mạng Việt Nam với cách mạng thế giới. Từ khi ra đời,
Đảng Cộng Sản Việt Nam được trang bị lý luận khoa học, cách mạng của
chủ nghĩa Mác-Lê nin và được xây dựng theo những nguyên tắc Đảng kiểu
mới của giai cấp vô sản,đã có đủ khả năng phân tích đúng đắn những đặc
điểm kinh tế, chính trị, xã hội, các giai cấp, tầng lớp,… từ đó khắc phục
được những hạn chế trên. Từ khi có Đảng lãnh đạo cách mạng Việt Nam đã
trải qua những chặng đường đấu tranh oanh liệt và thắng lợi vẻ vang, từng
bước mang lại độc lập, tự do, ấm no, hạnh phúc cho nhân dân. Cách mạng
Tháng Tám thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà ra đời (2/9/1945)
5

mở ra kỷ nguyên mới của dân tộc Việt Nam - độc lập dân tộc gắn liền với chủ
nghĩa xã hội.
Hai mươi lăm năm qua với bản lĩnh, trí tuệ và đạo đức cao đẹp của một
Đảng cách mạng cầm ,mô hình, mục tiêu và con đường, biện pháp xây dựng
chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam ngày càng sâu sắc, đầy đủ hơn. Đường lối đổi
mới của Đảng xa lạ với những gì mà kẻ thù lâu nay vẫn ra sức tuyên truyền
xuyên tạc rằng con đường phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ
nghĩa của chúng ta là "sản phẩm ngoại nhập, không có tương lai". Nhất là từ
sau những sai lầm về đường lối cải tổ dẫn tới sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ
nghĩa ở Đông Âu và Liên Xô những năm cuối thế kỷ XX. Kẻ thù đã lớn tiếng
tuyên bố rằng chủ nghĩa Mác - Lênin đã bị phủ định ngay tại quê hương của
nó bởi sự lỗi thời; hơn nữa, khi du nhập vào Việt Nam đã bị cắt xén, biến
dạng thành bạo lực đấu tranh; kinh tế trì trệ, suy thoái, khủng hoảng…; là
những biểu hiện của “hồi kết”, “Chương thử nghiệm cuối cùng của chủ nghĩa
cộng sản"; "sự toàn thắng của chủ nghĩa tư bản".v.v.. Nhưng thắng lợi của
công cuộc đổi mới toàn diện đất nước 25 năm qua của dân tộc ta đã bác bỏ
những luận điệu xuyên tạc xằng bậy đó của kẻ thù, và khẳng định vai trò quan
trọng của Đảng Cộng Sản Việt Nam đối với thực tiễn đất nước.
Ngay từ đầu, Đảng đã xác định rõ khâu đột phá của sự nghiệp đổi mới là đổi
mới tư duy nhưng trọng tâm lại là đổi mới kinh tế. Đổi mới kinh tế kết hợp
với đổi mới chính trị làm cơ sở cho sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước,
quyết tâm xây dựng một xã hội "Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng,
văn minh". Điều cần nhấn mạnh là, sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản và vai
trò quản lý của Nhà nước đối với kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa ở Việt Nam là tất yếu, bởi vì:
- Đây là một đặc điểm bản chất của kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa được chi phối bởi bản chất của chế độ xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Không có Đảng Cộng sản lãnh đạo và Nhà nước xã hội chủ nghĩa quản lý thì

6


không thể có kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa mà đó sẽ chỉ là
kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa.
- Kinh tế thị trường vốn có xu hướng tự phát tư bản chủ nghĩa. Chỉ có Đảng
Cộng sản lãnh đạo bằng đường lối, chủ trương đúng đắn, phù hợp và sự
quản lý của Nhà nước xã hội chủ nghĩa bằng chính sách, pháp luật, bằng các
công cụ quản lý vĩ mô (tài chính, tín dụng, kế hoạch, quy hoạch...) mới hạn
chế tính tự phát tư bản chủ nghĩa, đảm bảo được định hướng xã hội chủ
nghĩa cho sự phát triển của nền kinh tế đất nước, thực hiện được sự kết hợp
giữa kế hoạch và thị trường, giữa tăng trưởng kinh tế với tiến bộ và công
bằng xã hội ngay trong mỗi bước phát triển.
- Kinh tế thị trường vốn có hai mặt: mặt thuận (tích cực) như thúc đẩy kinh
tế tăng trưởng nhanh, chú trọng lợi ích và hiệu quả kinh tế... và mặt nghịch
(tiêu cực) như thúc đẩy phân hóa giàu - nghèo, khuyến khích lối sống thực
dụng vị kỷ, chạy theo đồng tiền, hạ thấp giá trị đạo đức,mâu thuẫn với bản
chất của chủ nghĩa xã hội. Vì vậy, sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản và quản
lý của Nhà nước xã hội chủ nghĩa sẽ phát huy được mặt tích cực và hạn chế
mặt tiêu cực của kinh tế thị trường.
- Đảng Cộng sản và Nhà nước xã hội chủ nghĩa là những lực lượng lãnh đạo
và quản lý xã hội,có khả năng nhận thức và vận dụng các quy luật kinh tế
khách quan, chuyển hóa chúng thành đường lối, chính sách, pháp luật, kế
hoạch... để tổ chức thực hiện, đưa vào cuộc sống, nâng cao đời sống của
quần chúng nhân dân đông đảo nhằm thực hiện mục tiêu dân giàu, nước
mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
Như vậy,vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản và quản lý của Nhà nước xã
hội chủ nghĩa là nhân tố có ý nghĩa quyết định của sự kết hợp giữa chủ nghĩa
xã hội và kinh tế thị trường, để tạo ra những "âm thanh du dương êm tai"

chứ không phải những "điệu nhạc chói tai", như V.I.Lê-nin từng ví von một
cách hình ảnh.
7


5. Vận dụng tư tưởng HCM trong việc thực hiện , nâng cao vai trò của
ĐCSVN hiện nay
Để tiếp tục tạo cơ sở vững chắc trong sự nghiệp đổi mới toàn diện đất nước
trong những năm tới, nâng cao vai trò và năng lực lãnh đạo của Đảng, Đảng
ta cần thường xuyên tự chỉnh đốn, tự đổi mới Đảng :
-Nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ trí tuệ của toàn Ðảng và mỗi cán bộ,
đảng viên, trước hết của cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp; không dao động
trong bất cứ tình huống nào.
-Hoàn thiện quy chế phối hợp giữa Ủy ban Kiểm tra Ðảng với các tổ chức
đảng và các cơ quan bảo vệ pháp luật trong việc xem xét khiếu nại, tố cáo và
xử lý kỷ luật cán bộ, đảng viên
-Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát với nhận thức và yêu cầu mới: công
tác kiểm tra, giám sát phải góp phần phát hiện và khắc phục được những
khuyết điểm, thiếu sót khi mới manh nha; bên cạnh việc tiếp tục thực hiện
kiểm tra tổ chức và cá nhân đảng viên có dấu hiệu vi phạm, phải tăng cường
chủ động, giám sát, kiểm tra về phẩm chất đạo đực và kết quả thực hiện
nhiệm vụ của tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên…
- Các cấp lãnh đạo, cán bộ lãnh đạo phải thật sự lắng nghe ý kiến của cấp
dưới, của đảng viên và nhân dân. Xây dựng quy chế ra quyết định của Đảng,
bảo đảm phát huy trí tuệ tập thể; có cơ chế để nhân dân bày tỏ ý kiến đối với
những quyết định lớn, tham gia giám sát Đảng, tham gia các công việc của
Đảng; khắc phục lối làm việc quan liêu, xa dân.
- Khẩn trương nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản quy định
cụ thể về nguyên tắc, nội dung và cơ chế Đảng lãnh đạo đối với Nhà nước
trong từng lĩnh vực : lập pháp, hành pháp, tư pháp và từng cấp, từng loại

hình tổ chức nhà nước.
-Lãnh đạo việc cụ thể hóa, thể chế hóa kịp thời và tổ chức thực hiện có hiệu
quả các nghị quyết của Đảng. Ra nghị quyết đi liền với đề ra các kế hoạch
thực hiện nghị quyết.
8


III. Kết luận
Vận dụng lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng
đã đề ra đường lối cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, đường lối chiến
tranh nhân dân đúng đắn và sáng tạo dẫn tới thắng lợi của Cách mạng
Tháng Tám 1945 và hai cuộc kháng chiến giành độc lập thống nhất hoàn
toàn. Trong thời đại ngày nay, việc vận dụng chủ nghĩa Mác – Lênin và tư
tưởng Hồ Chí Minh trong tổ chức và hoạt động của Đảng lại càng trở nên
quan trọng, khi mà đất nước ta đang trong quá trình công nghiệp hóa – hiện
đại hóa. Vận dụng đúng đắn và sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng
Hồ Chí Minh, Đảng đã đề ra đường lối từng bước đưa đất nước quá độ lên
chủ nghĩa xã hội. Khẳng định tư tưởng Hồ Chí Minh và lấy chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành
động của Đảng là sự tổng kết sâu sắc thực tiễn cách mạng và là bước phát
triển quan trọng trong nhận thức và tư duy lý luận của Đảng ta.

9


Danh mục tài liệu tham khảo.
1. Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh, Bộ Giáo dục và đào tạo 2005, 2009.
2. Hồ Chí Minh: Toàn tập. Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000.
3. Tư tưởng Hồ Chí Minh, Một số nhận thức cơ bản. TS. Nguyễn Mạnh
Tường. NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội – 2009.
4. />5.

6. />7. />8. />9. />10. /> />cmd=newspub&cmdid=newspub-detail&idnew=4215
11. Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã
hội, Nxb Sự thật, Hà Nội, 1991
12. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII, Nxb Chính trị Quốc
gia, Hà Nội,1996.
13. Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb Chính trị Quốc
gia, Hà Nội, 2001.
14. Võ Nguyên Giáp, Những chặng đường lịch sử, Nxb Văn học, Hà Nội,
1977.
15. Hồ Chí Minh Toàn tập, tập 9, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000.

10