Đánh giá thực trạng công tác đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn huyện hậu lộc tỉnh thanh hóa

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN & MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI

KHOA QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

TRẦN THỊ HOA
ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC ĐĂNG KÝ
ĐẤT ĐAI, CẤP GIẤY CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ
DỤNG ĐẤT, QUYỀN SỞ HỮU NHÀ Ở VÀ TÀI SẢN
KHÁC GẮN LIỀN VỚI ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN HẬU LỘC-TỈNHTHANH HÓA

Chuyên ngành: Quản lý đất đai.
Mã Ngành:52850103
NGƯỜI HƯỚNG DẪN: THS. VŨ LỆ HÀ

\

HÀ NỘI - 2015


LỜI CẢM ƠN
Trong suốt quá trình học tập tại mái trường đại học Tài Nguyên và Môi Trường
Hà Nội, em đã được lĩnh hội và tiếp thu kiến thức cũng như nhiều kinh nghiệm quý
báu từ các thầy cô dạy dỗ, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến ban lãnh đạo nhà
trường, ban lãnh đạo khoa Quản lý đất đai cùng tất cả các thầy cô giáo giảng viên đã
dày công dạy dỗ để em có được như ngày hôm nay.
Đặc biệt, để hoàn thành được bài đồ án tốt nghiệp này, em xin chân thành cảm ơn
tập thể các anh chị công tác tại Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất, quyền sở hữu
nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất huyện Hậu Lộc trực thuộc phòng Tài
Nguyên và Môi Trường huyện Hậu Lộc đã giúp đỡ em trong suốt quá trình hoàn thiện
đồ án. Em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến cô giáo Ths. Vũ Lệ Hà – người đã trực tiếp

hướng dẫn và chỉ bảo tận tình, chi tiết cho em hoàn thành đồ án tốt nghiệp này. Những
chỉ bảo, dạy dỗ của thầy cô cùng những người đi trước chính là hành trang mà em vinh
dự được mang theo trong suốt con đường phát triển của mình.
Mặc dù đã cố gắng hoàn thiện tốt nhất bài đồ án tốt nghiệp này, tuy nhiên do kiến
thức còn nhiều hạn chế nên bài đồ án tốt nghiệp vẫn còn nhiều thiếu sót, vậy nên em
kính mong các thầy cô giáo đóng góp ý kiến để em có thể hoàn thiện tốt hơn nữa.
Em xin chân thành cảm ơn !
Hà Nội ngày 10 tháng 06 năm 2015
Sinh viên thực hiện

Trần Thị Hoa


MỤC LỤC

MỞ ĐẦU ..................................................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài: .......................................................................................................1
2. Mục tiêu, yêu cầu nghiên cứu của đề tài: .............................................................................2
2.1. Mục tiêu: ............................................................................................................................2
2.2. Yêu cầu: .............................................................................................................................3
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .................................................4
1.1. Cơ sở khoa học của công tác đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,
quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. .............................................................4
1.1.1. Khái niệm đăng ký quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền
với đất :......................................................................................................................................4
1.1.2. Ý nghĩa của việc đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sử
hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất. ........................................................................6
1.2. Cơ sở pháp lý:..................................................................................................................7
1.2.1. Các văn bản pháp lý. .......................................................................................................7
1.2.2. Một số quy định hiện hành về đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng

đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản gắn liền với đất:.........................................................10
1.3. Cơ sở thực tiễn. .................................................................................................................27
1.3.1. Tình hình đăng ký đất đai, cấp GCN ở một số nước trên thế giới: ..............................27
1.3.2. Tình hình đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà
ở và các tài sản khác gắn liền với đất tại Việt Nam: ...............................................................30
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, NỘI DUNG..........................................................33
VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................................................................33
2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:...................................................................................33
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu: ...................................................................................................33
2.1.2. Phạm vi nghiên cứu: ......................................................................................................33
2.2. Nội dung nghiên cứu: ......................................................................................................33


2.3. Phương pháp nghiên cứu:.................................................................................................33
2.3.1. Phương pháp điều tra, thu thập số liệu, tài liệu:............................................................33
2.3.2. Phương pháp kế thừa: ....................................................................................................34
2.3.3. Phương pháp xử lý số liệu: ............................................................................................34
2.3.4. Phương pháp so sánh: ....................................................................................................34
2.3.5. Phương pháp đánh giá: ..................................................................................................34
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU..............................................................................35
3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội. ...................................................................................35
3.1.1. Điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên. ..................................................................35
3.1.2.Điều kiện kinh tế xã hội trên địa bàn huyện Hậu Lộc. ..................................................39
3.1.3. Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội trên địa bàn huyện Hậu Lộc: 48
3.2. Tình hình quản lý và sử dụng đất đai trên địa bàn huyện Hậu Lộc. ..............................50
3.2.1.Hiện trạng sử dụng đất: ..................................................................................................50
3.2.2. Tình hình quản lý Nhà Nước về đất đai tại địa bàn huyện Hậu Lộc trong những năm
qua:……...................................................................................................................................59
3.3. Kết quả công tác đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở
hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn huyện Hậu Lộc. ........................69

3.3.1. Trình tự, thủ tục đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở
hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất tại huyện Hậu Lộc: .......................................69
3.3.2. Kết quả công tác đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở
hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình cá nhân trên địa bàn huyện
Hậu Lộc ................................................................................................................................. ...73
3.4. Đánh giá công tác đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở
hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn huyện Hậu Lộc. ........................85
3.4.1. Đánh giá chung về công tác đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng
đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn huyện Hậu
Lộc…………………………………………………………………………………….85


3.4.2. Những thuận lợi và khó khăn trong vấn đề đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn
huyện Hậu Lộc. ........................................................................................................................87
3.5. Những nguyên nhân tồn đọng ảnh hưởng đến công tác đăng ký đất đai và tiến trình cấp
giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với
đất trên địa bàn huyện Hậu Lộc...............................................................................................89
3.6. Đề xuất những giải pháp đẩy nhanh công tác Đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn
huyện Hậu Lộc. ........................................................................................................................92
3.6.1. Giải pháp về công tác xây dựng đội ngũ cán bộ:..........................................................92
3.6.2.Giải pháp về tăng cường công tác quản lý nhà nước về đất đai:...................................93
3.6.3.Giải pháp về hoàn thiện chính sách pháp luật về đất đai...............................................93
3.6.4. Giải pháp về mặt công nghệ. .........................................................................................94
3.6.5. Giải pháp nâng cao ý thức pháp luật đất đai cho cán bộ và nhân dân. .......................95
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................................96
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................................98

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Chữ viết đầy đủ

GCN

Giấy chứng nhận

QSDĐ

Quyền sử dụng đất

GCNQSDĐ,

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu

QSHNỞ

nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất

VPĐKQSDĐ

Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất

BTNMT

Bộ Tài Nguyên và Môi Trường

ĐKĐĐ

Đăng ký đất đai

BĐĐC

Bản đồ địa chính

HSĐC

Hồ sơ địa chính

Phòng TN và MT

Phòng Tài Nguyên và Môi Trường

UBND

Ủy ban nhân dân

TT

Thông tư

NĐ

Nghị định

TTCN

Tiểu thủ công nghiệp

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng3.1: Hiện trạng sử dụng đất của huyện Hậu Lộc năm 2014 ..........................................51
Bảng 3.2: Tình hình biến động đất nông nghiệp (giai đoạn 2010 - 2014) .............................55
Bảng 3.3: Tình hình biến động đất phi nông nghiệp (giai đoạn 2010 - 2014).......................57
Bảng 3.4: Kết quả đo đạc, lập đồ địa chính trên địa bàn huyện Hậu Lộc:.............................61
Bảng 3.5 : Kết quả cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất huyện Hậu Lộc từ năm 19932003…......................................................................................................................................75
Bảng 3.6: Tổng hợp kết quả cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất , quyền sở hữu nhà ở
và các tài sản khác gắn liền với đất nông nghiệp cho các hộ gia đình huyện Hậu Lộc giai
đoạn từ năm 2003 tính đến ngày 31/12/2014. ........................................................................77
Bảng 3.7 : Kết quả cụ thể cấp giấy chứng nhận của từng nhóm đất trong đất nông nghiệp
huyện Hậu Lộc giai đoạn từ năm 2003 đến 31/12/2014 ........................................................79
Bảng 3.8. Chi tiết về diện tích đất nông nghiệp còn lại trên địa bàn huyện Hậu Lộc. ..........79
Bảng 3.9: Kết quả cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài
sản khác gắn liền với đất ở của hộ gia đình cá nhân huyện Hậu Lộc giai đoạn từ năm 2003
đến ngày 31/12/2014. ..............................................................................................................80
Bảng 3.10. Kết quả cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài
sản khác gắn liền với đất cho đất kinh doanh trên địa bàn huyện Hậu Lộc từ năm 2003 đến
ngày 31/12/2014. .....................................................................................................................83
Bảng 3.11 : Thống kê số hộ gia đình, cá nhân chưa đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận
QSDĐ, QSHNỞ và các tài sản khác gắn liền với đất huyện Hậu Lộc. ................................84


DANH MỤC BIỂU ĐỒ VÀ HÌNH VẼ
Biểu đồ 3.1: Tốc độ tăng trưởng kinh tế huyện Hậu Lộc qua các năm. ....................... 39
Biểu đồ 3.2: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế qua các năm của huyện Hậu Lộc. .............. 40
Hình 3.1:Sơ đồ trình tự đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận QSDĐ, quyền sở hữu
nhà ở và các tài sản khác trên địa bàn huyện Hậu Lộc................................................ 72
Biểu đồ 3.3 : Tiến trình cấp giấy chứng nhận qua các năm tại huyện Hậu Lộc. ........ 86

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài:
Vai trò và tầm quan trọng của đất đai đối với sự sống con người cũng như tất cả
các lĩnh vực đời sống xã hội chắc hẳn không một ai có thể phủ nhận nó. Đất đai quan
trọng và có sức ảnh hưởng vô cùng lớn.
Đất đai là tài nguyên quý giá bậc nhất của một quốc gia. Nhà máy, xí nghiệp, các
công trình cơ sở hạ tầng phục vụ cho con người đều được đặt nền móng trên đất. Đất
đai là một tư liệu sản xuất đặc biệt, đất đai cung cấp nguồn nước cho sự sống, cung
cấp nguồn nguyên vật liệu và khoáng sản, là không gian của sự sống đồng thời bảo tồn
luôn cho sự sống. Đất đai là địa bàn phân bố dân cư, xây dựng các công trình văn hóa
xã hội, an ninh quốc phòng.
Hiện nay, cùng với tốc độ phát triển kinh tế cũng như vấn đề bùng nổ dân số
khiến nhu cầu sử dụng đất ngày càng tăng làm nảy sinh nhiều mâu thuẫn trong các mối
quan hệđất đai,vì vậy đòi hỏi cần có sự quản lý ngày càng chặt chẽ; Giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản gắn liền với đất càng được nâng
cao tầm quan trọng của nó hơn đối với việc sử dụng cũng như là quản lý quyền sử
dụng đất. Việc cấp giấy chứng nhận là điều rất cần thiết, qua đó Nhà nước nắm chắc
quỹ đất, nhằm đưa đất đai vào sử dụng một cách hiệu quả và tiết kiệm, kiểm soát được
mọi việc mua bán, giao dịch trên thị trường, bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên, bảo
vệ môi trường. Thông qua công tác này, nhà nước bảo hộ quyền lợi hợp pháp cho
người sử dụng đất cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý đất đai, vì từ
đó chúng ta nắm bắt được rõ kết quả cũng như những thiếu sót, yếu kém trong việc
thực hiện chức năng quản lý của ngành. Từ đó rút ra được những kinh nghiệm để công
tác quản lý đất đai ngày càng nâng cao.
Huyện Hậu Lộc - tỉnh Thanh Hóa là huyện ven biển đặc biệt có mật độ dân cư
sinh sống khá cao, đây là một huyện đang phát triển của tỉnh Thanh Hóa, thu hút khá
nhiều sự đầu tư bên ngoài chính vì thế đòi hỏi vai trò quản lý trong lĩnh vực đất đai

phải được quan tâm mạnh mẽ.


Công tác triển khai cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sỡ hữu nhà ở
và các tài sản khác gắn liền với đất được tiến hành đồng loạt trên địa bàn toàn huyện
cơ bản đã đáp ứng được nhu cầu người dân và nhu cầu quản lý của Nhà nước, tuy
nhiên vẫn còn tồn tại nhiều mặt hạn chế cần phải lưu ý như :
Đất đai là vấn đề nhạy cảm, việc xác nhận diện tích để cấp giấy có nhiều mâu
thuẫn trong các hộ gia đình nên gây cản trở lớn cho việc đăng ký, cấp giấy chứng nhận
trên địa bàn huyện. Việc thay đổi các thủ tục hành chính, các văn bản pháp luật làm
công tác quản lý đất gặp nhiều khó khăn, bất cập do chưa nắm chắc những thay đổi đó.
Trình độ dân trí ở một số nơi trên địa bàn huyện vẫn còn khá kém nên chưa nhận thức
rõ được vai trò, quyền lợi và nghĩa vụ khi đăng ký cấp giấy chứng nhận, gây ảnh
hưởng lớn tới việc đăng ký kê khai diện tích đất được cấp giấy chứng nhận sử dụng
đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác găn liền với đất.
Xuất phát từ tình hình thực tế trên, đồng thời được sự phân công của khoa Quản
lý đất đai- trường Đại học Tài Nguyên và Môi Trường Hà Nội, dưới sự chỉ bảo hướng
dẫn nhiệt tình của Th.s Vũ Lệ Hà cùng sự giúp đỡ tạo điều kiện thuận lợi của phòng
Tài Nguyên Môi Trường huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa. Em tiến hành thực hiện
nghiên cứu đồ án tốt nghiệp: “Đánh giá thực trạng công tác đăng ký đất đai, cấp
giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền
với đất trên địa bàn huyện Hậu Lộc - tỉnh Thanh Hóa”.
2. Mục tiêu, yêu cầu nghiên cứu của đề tài:
2.1. Mục tiêu:
- Thông qua việc nghiên cứu, đánh giá về công tác đăng ký đất đai, cấp giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất
tìm ra những tồn tại hạn chế, thuận lợi khó khăn trong tiến trình cấp giấy chứng nhận.
- Đề xuất các giải pháp nhằm khắc phục những tồn tại và phát huy những mặt
tích cực để nhằm hoàn thiện hơn nữa trong công tác quản lý Nhà nước về đất đai trên
địa bàn huyện.

2.2. Yêu cầu:
- Nghiên cứu, nắm vững hệ thống các văn bản pháp luật quy định về đăng ký đất
đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác
gắn liền với đất của nhà nước nói chung và địa bàn huyện Hậu Lộc nói riêng.
- Thu thập đầy đủ tài liệu về giao đất và cấp giấy chứng nhận quyềnđất, quyền sở
hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn huyện
- Tiếp cận công việc thực tế để nắm rõ quy trình, trình tự cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đất.
- Phân tích đầy đủ, chính xác tiến độ, hiệu quả cấp giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và các tài sản khác gắn liền với đấtcủa hộ gia đình cá
nhân trên địa bàn toàn huyện.
- Nguồn số liệu, tài liệu phải chính xác, khách quan, có độ tin cậy, phản ánh
đúng quá trình thực hiện chính sách cấp GCN trên địa bàn huyện nghiên cứu.
- Đưa ra những đề xuất và kiến nghị phải phù hợp với tình hình thực tế hiện nay
tại địa phương.