Không gian trong tràng giang huy cận

Không gian trong Tràng giang- Huy
C ận
Posted by Thu Trang On Tháng Tám 14, 2016 0 Comment
Tài liệu tham khảo dành cho học sinh giỏi, các em có thể tham
khảo bài viết sau nhé . Bài viết bàn về không gian nghệ thuật
trong bài thơ Tràng Giang của Huy Cận.
Không gian trong “Lửa thiêng” là sự hoá thân của Thiên đường,
của sự hoà đồng nguyên thuỷ cổ xưa. Đó là không gian mang tính
vĩnh viễn và là đối tượng để con người chiêm nghiệm và chiêm
ngưỡng. Tâm trạng nhớ, buồn, sầu, không gian tràn ngập
Lửa thiêng là không gian trung đại, truyền thống. Không gian trần
thế nghiêng về không gian tự nhiên, không gian nông thôn với
cảnh sông hồ, đường làng, vườn tược…
Tràng giang là bài thơ về không gian, chứa đầy không gian. Nhà
thơ tả cái mênh mông không gian bằng những vật thể nhỏ như
một cành củi khô, một cái cồn nhỏ lơ thơ, những đám bèo trên
sông… bởi lẽ chúng chuyên chở cảm giác cô đơn, rợn ngợp của
con người. “Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà” được gợi ý từ
hai câu kết trong bản dịch thơ Thôi Hiệu của Tản Đà, và vẫn
thường được ca ngợi là hay hơn Tản Đà ở sự không khói?! Nỗi nhớ
quê hương thường trực trong lòng đến nỗi không cần sự gợi nhắc.
Nhưng đây là câu kết của bài thơ nói về không gian nên nhớ nhà ở
đây chính là nhớ không gian. Dĩ nhiên, không gian tượng trưng:
Bâng khuâng trời rộng nhớ sông dài.
Đó là không gian mở, giữa con người và không gian luôn có sự
tương giao.
Nhớ không gian, giao tiếp không gian và khát vọng không gian
chiếm lĩnh như một đối tượng thẩm mĩ. Khi đó con người trở thành
không gian và không gian trở thành con người, không còn chủ thể,
khách thể phân biệt. Trạng thái con người siêu cá thể trung đại
đạt được với tư cách tiểu vũ trụ hoặc trạng thái hoà đồng nguyên

thủy cổ xưa. Thời gian và không gian trong Lủa thiêng hoà nhau
chặt chẽ. Lửa thiêng là khát vọng không nguôi của con người
trong sự chiếm lĩnh không gian. Con người — một thực thể hữu


hạn trong không gian, thời gian lại có khát vọng bất tử. Chiếm lĩnh
không gian, trở nên trường tồn như không gian có nghĩa là con
người khắc phục được thời gian đổ trở thành bất tử. Ước mơ rồ dại
trở thành nhân bản là bi kịch lớn nhất, sâu sắc nhất của nhân loại.
Khí quyển của Lửa thiêng là âm điệu buồn.
Không gian nghệ thuật của Lửa thiêng hội tụ những yếu tố trái
ngược nhau, hoà hợp nhau. Đó là những yếu tố trung đại và hiện
đại, phương Đông và phương Tây, lối nói ví von của ca dao tục
ngữ và thơ Đường và chủ nghĩa tượng trưng trong thơ Pháp. Cội
nguồn sâu xa là cái “tôi” cá thể cô đơn, bất lực nên vẫn liếc mắt
về cái ta truyền thống của làng xã như nhìn về quá khứ tốt đẹp.
Các yếu tố này đối lập và thống nhất với nhau trong từng thành
phần và cấp độ của tác phẩm. Để đạt sự cân đối hài hoà, giàu tính
bác học, ít chất dân dã, Huy Cận xếp các câu thơ của mình thành
từng khối chữ (khổ thơ) bốn câu hoặc hai câu. Ông thích dùng từ
Hán Việt để có màu sắc trang trọng phù hợp với không khí thi
phẩm hoặc cách dùng từ độc đáo, rắn chắc.
(Theo Đỗ Lai Thúy )