Giáo án Ngữ Văn 9 Tiết 64 Chuẩn KTKN

Lớp 9A Tiết (TKB).2. ngày dạy:13/11/ 2014 Sĩ số:. 18. Vắng:.........
Tiết 64 - Tiếng Việt:
ĐỐI THOẠI, ĐỘC THOẠI VÀ ĐỘC THOẠI NỘI TÂM
TRONG VĂN BẢN TỰ SỰ
I. MỰC ĐỘ CẦN ĐẠT:
- Hiểu được vai trò của đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn
bản tự sự.
- Biết viết văn bản tự sự có đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm.
II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG:
1.Kiến thức:
- Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự.
- Tác dụng của việc sử dụng đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong
văn bản tự sự.
2.Kỹ năng:
- Phân biệt được đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm.
- Phân tích được vai trò cảu đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong
văn bản tự sự.
3. Thái độ: Biết vận dụng kiến thức đã học khi giao tiếp
III. CHUẨN BỊ:
1. Thầy:
- Nghiên cứu sgk và sgv.
- Bảng phụ, phiếu học tập.
2. Trò:
- Đọc trước sgk và soạn bài theo câu hỏi.
IV. TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC:
1. Kiểm tra: - Kiểm tra việc chuẩn bị bài mới của HS.
2. Bài mới:
Giáo Viên
Học Sinh
Nội Dung
HĐ1: Hướng dẫn HS tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm

trong văn bản tự sự.
I. Tìm hiểu yếu tố đối thoại,
độc thoại và độc thoại nội
tâm trong văn bản tự sự.
1. Đọc đoạn trích:
* Đọc rõ đoạn trích có trong mục - Đọc rõ
Sgk/176,177
I.1/176 - 177.
2. Nhận xét:
? Đoạn trích này ở trong tác - 1 - 2 HS xác a) Lời trao đáp của những
phẩm nào ?
định.
người tản cư.
? Trong 3 câu đầu đoạn trích, ai -Trả lời cá - Dấu hiệu: Có gạch đầu
nói với ai ? Tham gia câu chuyện nhân
dòng trước lời trao và lời đáp.
có ít nhất mấy người ? Dấu hiệu -Nhận xét
=> Đối thoại:
nào cho ta thấy đó là một cuộc -Bổ sung
+ Đối thoại là hình thức đối


trò chuyện trao đổi qua lại ?
- Có ít nhất hai người phụ nữ tản
cư đang nói chuyện với nhau.
Dấu hiệu nhận biết vì có hai luợt
lời qua lại, nội dung nói của mỗi
người đều hướng tới người tiếp
chuyện và hình thức thể hiện
trong đoạn văn bằng hai gạch

đầu dòng
? Em hiểu thế nào là đối thoại ?
 Chốt
* Đọc thầm câu : “ - Hà, nắng
gớm, về nào....” ông Hai nói với
ai ? Đây có phải là một câu đối
thoại không ? Vì sao ? Trong
đoạn trích còn có câu nào kiểu
này không ? Em hãy tìm dẫn
chứng ?
- Đây không phải là một câu đối
thoại. Nội dung ông nói không
hướng tới một đối tượng tiếp
chuyện cụ thể nào cả, . Hơn nữa
cũng không có ai đáp lời lại. Đó
chỉ là một lời độc thoại của ông
Hai.
? Vậy, em hiểu độc thoại là gì ?
- Nhận xét, chốt
* Đọc kĩ câu hỏi c/177 và trả lời.
- Nhận xét; chốt
+ Những câu này không phát ra
thành tiếng mà chỉ âm thầm diễn
ra trong suy nghĩ và tình cảm
của ông Hai.
? Vậy, em hiểu độc thoại nội tâm
là gì ?
- Nhận xét, chốt
? Các hình thức diễn đạt trên có
tác dụng như thế nào trong việc

thể hiện diễn biến của câu
chuyện và thái độ của những
người tản cư trong buổi trưa ông
Hai gặp lại họ ?
(Các hình thức đối thoại tạo cho
câu chuyện có không khí như
cuộc sống thật

đáp, trò chuyện giữa hai
hoặc nhiều người.
+ Trong văn bản tự sự, đối
thoại được thể hiện bằng các
gạch dầu dòng ở đầu mỗi
lượt lời.

-Trả lời

b) Lời ông Hai tự nói một
mình:
-Đọc thầm và - Có gạch đầu dòng.
trả lời VD: - Nói thành lời.
Ông lão nắm
chặt hai bàn
tay lại mà rít
lên:
=> Độc thoại:
-Chúng
+ Là lời của một người nào
bay....nhục
đó nói với chính mình hoặc

nhã thế này!
với một ai đó trong tưởng
tượng và được nói thành lời.
+ Trước câu nói có gạch đầu
dòng.
c) Ông Hai hỏi chính mình
(Diễn ra trong suy nghĩ).
-Đọc bài tập c
-Trả lời

=> Độc thoại nội tâm:
+ Khi lời của người nói
không diễn đạt thành lời.
+ không có gạch đầu dòng.

- TL
d. Tác dụng:
-Trả lời
-Nhận xét

- Các hình thức trên làm cho
câu chuyện sinh động và tính
cách nhân vật bộc lộ rõ nét
hơn.


+ Thể hiện thái độ căm giận của
những người tản cư đối với làng
chợ Dầu).
? Đặc biệt chúng đã giúp nhà văn -Tự trình bày

thể hiện thành công những biểu
hiện tâm lí của nhân vật ông Hai
như thế nào ?
+ (Những hình thức độc thoại và
độc thoại nội tâm giúp cho nhà
văn khắc hoạ được sâu sắc tâm
trạng dằn vặt, đau đớn của ông
Hai khi tin làng theo giặc)
-Nhận xét
? Trong cuộc sống hằng ngày, -Trả lời
em có khi nào sử dụng các hình
thức độc thoại và độc thoại nội
tâm không ? Nếu có đó là những
lúc nào ? Bản thân em thấy thế
nào ?
? Trong bài viết văn tự sự, em sẽ
sử dụng các hình thức này khi
nào ?
* Ghi nhớ/178
- Yêu cầu 1 HS đọc rõ ghi nhớ / -Đọc ghi nhớ
178.
 Chốt: như vậy, đối thoại, độc
thoại và độc thoại nội tâm là
những hình thức rất quan trọng
để thể hiện nhân vật trong văn
bản tự sự. Khi viết văn bản tự sự,
nếu các em biết sử dụng một
cách linh hoạt các hình thức này
sẽ tạo nên sự hấp dẫn trong viêc
miêu tả nhân vật.

HĐ2: HD hs thực hiện phần luyện tập
II. Luyện tập
Bài tập 1:
Bà Hai
Ông Hai
- Đọc rõ đoạn đối thoại có trong - Đọc rõ đoạn
STT
(lời
trao)
(lời đáp)
mục II.1/178,179.
đối thoại.
- Này,
-…
- Cho HS thảo luận nhóm 5 phút, - Làm việc
1
thầy nó ạ
làm trên bảng phụ và trình bày theo nhóm và
- Thầy nó - Gì?
2
trước lớp.
thực hiện trên
ngủ rồi à?
- Yêu cầu hs trình bày
bảng phụ.
- Tôi thấy - Biết rồi!
Cử đại diện
người ta
3
đồn ...

trình bày, các
nhóm
khác


nhận xét. Bổ
sung.
- Nhận xét, treo bảng phụ, kết - Nghe, theo
luận
dõi, ghi.

+ Cuộc đối thoại giữa ông
Hai và bà Hai.
+ Có 3 lượt trao và 2 lượt
đáp.
+ Tái hiện cuộc đối thoại này
tác giả đã làm nổi bật được
tâm trạng chán chường, buồn
bã, đau khổ và thất vọng của
ông Hai khi nghe tin làng
mình theo giặc.
- GV yêu cầu HS thực hiện bài - Làm bài tập Bài tập 2
tập 2/179.
2
Viết đoạn văn kể lại chuyện
- Gợi ý: Các em có thể lựa chọn
em có lỗi với bạn, có sử dụng
một trong các đề tài sau để viết:
hình thức: đối thoại, độc
Tình bạn, Tình mẹ, Học tập,

thoại, độc thoại nội tâm
Thầy cô...
- lưu ý hs về yếu tố đối thoại, độc
thoại và độc thoại nội tâm.
- Yêu cầu hs viết.
- Yêu cầu hs trình bày miệng.
- Nhận xét, sửa chữa
3. Củng cố:
Bài tập củng cố:
Nối hai cột A với cột B nhau sao cho nội dung phù hợp:
A
B
- Nói một mình hoặc với ai đó trong
tưởng tượng.
Đối thoại
- Không thành lời.
- Không có gạch đầu dòng.
- Là cuộc trò chuyện giữa hai người hoặc
nhiều người.
Độc thoại
- Có gạch đầu dòng giữa lời
trao và lời đáp.
- Nói một mình hoặc với ai đó trong
tưởng tượng.
Độc thoại nội tâm
- Thành lời.
- Có gạch đầu dòng.
4. Hướng dẫn học sinh tự học:
- Học kĩ bài .Làm bài tập
- Chuẩn bị: Luyện nói tự sự kết hợp.

- Xem phần chuẩn bị ở nhà.