Hoạch định chiến lược kinh doanh cho công ty cổ phần tâm việt phát đến năm 2006 và định hướng đến năm 2020

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCK KHOA HÀ NỘI

TRẦN MINH THẮNG

HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CHO
CÔNG TY CỔ PHẦN TÂM VIỆT PHÁT
ĐẾN NĂM 2016 VÀ ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN NĂM 2020

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ KINH DOANH

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC
QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. NGUYỄN NGỌC ĐIỆN

HÀ NỘI - 2013


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin can đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng cá nhân
tôi, được tổng hợp từ nhiều nguồn tài liệu kham khảo và số tiệu của Công ty cổ
phần Tâm Việt Phát, không sao chép của bất kỳ luận văn nào trước đó.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về nội dung luận văn này.

Hà Nội, tháng 9 năm 2013
Học viên

Trần Minh Thắng

Trần Minh Thắng

1

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

LỜI CẢM ƠN
Tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy cô giáo Khoa Kinh tế và Quản lý,
Trung tâm sau Đại học Bách Khoa Hà nội, Ban Giám đốc và các Phòng, Ban
chức năng của Công ty cổ phần Tâm Việt Phát; bạn bè, đồng nghiệp đã giúp đỡ
tôi trong quá trình học tập và hoàn thành luận văn.
Đặc biệt tôi xin chân thành cảm ơn Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Điện - Bộ môn
Quản lý công nghiệp - Trường Đại học Bách Khoa Hà nội đã trực tiếp hướng
dẫn và tận tình giúp đỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận
văn Thạc sỹ này.
Trong quá trình nghiên cứu, mặc dù đã có sự cố gắng của bản thân, song
do khả năng và kinh nghiệm có hạn, nên luận văn không tránh khỏi một số thiếu
sót ngoài mong muốn; vì vậy tôi rất mong được quý thầy cô giáo, các đồng
nghiệp góp ý để các nghiên cứu trong luận văn này được áp dụng vào thực tiễn.

Hà Nội, tháng 9 năm 2013
Học viên

Trần Minh Thắng

Trần Minh Thắng

2

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN………………………………….…………………………….1
LỜI CẢM ƠN……………………………………………………………………2
MỤC LỤC……………………………………………………………………….3
DANH MỤC HÌNH VẼ ĐỒ THỊ………………………………………………..7
DANH MỤC BẢNG BIỂU……………………………………………...………8
DANH MỤC SƠ ĐỒ………………………………………………………….. 10
DANH MỤC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT…………………………………….11
PHẦN MỞ ĐẦU……………………………………………………………… 12
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHIẾN LƯỢC………………………… 14
1.1. Các khái niệm chung về chiến lược và hoạch định chiến lược………….15
1.1.1. Khái niệm về chiến lược………………………………………………. 15
1.1.2. Quản trị chiến lược………………………………………………………16
1.1.2.1. Định nghĩa về quản trị chiến lược……………………………………..16
1.1.2.2. Mô hình quản trị chiến lược…………………………………………...17
1.1.2.3. Ý nghĩa của việc quản trị chiến lược………………………………… 17
1.1.2.4. Vai trò của quản trị chiến lược………………………………………...18
1.1.3. Hoạch định chiến lược…………………………..………………………19

1.1.3.1. Định nghĩa về hoạch định chiến lược………………………………… 19
1.1.3.2. Mục đích ý nghĩa của hoạch định chiến lược………………………… 19
1.1.4. Các cấp của quản trị chiến lược…………………………………………20
1.2.

Các bước của quá trình hoạch định chiến lược………………………… 21

1.2.1. Phân tích môi trường…………………………………………………… 22
1.2.1.1. Phân tích môi trường vĩ mô……………………………………………23
1.2.1.2. Phân tích môi trường ngành…………………………………………...25
1.2.1.3. Phân tích môi trường bên trong……………………………………….28
1.2.2. Xác định chức năng nhiệm vụ và mục tiêu……………………………..31
1.2.2.1. Khái niệm chức năng nhiệm vụ ……………………………………….31
1.2.2.2. Mục tiêu……………………………………………………………….32
1.2.3. Phân tích và lựa chọn chiến lược………………………………………...32
1.2.3.1. Phương án chiến lược cấp công ty……………………………………. 32
1.2.3.2. Chiến lược cấp đơn vị kinh doanh……………………………………..34
1.2.3.3. Chiến lược bộ phận chức năng………………………………………...35
Trần Minh Thắng

3

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

1.2.3.4. Quy trình lựa chọn chiến lược…………………………………………35
1.3.

Các công cụ phục vụ hoạch định chiến lược…………………………….37

1.3.1. Bảng tổng hợp môi trường kinh doanh…………………………………..37
1.3.2. Ma trận cơ hội, ma trận nguy cơ………………………………………...38
1.3.2.1. Ma trận cơ hội…………………………………………………………38
1.3.2.2. Ma trận nguy cơ……………………………………………………….39
1.3.3. Ma trận BCG……………………………………………………………40
1.3.4. Ma trận Mc. Kinsey – GE ………………………………………………41
1.3.5. Ma trận SWOT…………………………………………………………. 43
1.3.6. Ma trận QSPM…………………………………………………………. 47
KẾT LUẬN CHƯƠNG I………………………………………………………49
CHƯƠNG II: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH
DOANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN TÂM VIỆT PHÁT…………………….50
2.1.

Giới thiệu tổng quan về Công ty Cổ phần Tâm Việt Phát ……………...51

2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển…………………………………… …51
2.1.2. Chức năng và nhiệm vụ của công ty cổ phần Tâm Việt Phát……………51
2.1.3. Tổ chức bộ máy công ty cổ phần Tâm Việt Phát………………………..51
2.2.

Kết quả kinh doanh của CTCP Tâm Việt Phát từ 2010-2012………….. 54

2.3. Đánh giá khái quát thực trạng sản xuất kinh doanh của công ty………...57
2.3.1. Hoạt động sản xuất………………………………………………………57
2.3.2. Hoạt động tiêu thụ sản phẩm…………………………………………….57
2.3.3. Hoạt động tài chính……………………………………………………...58
2.4. Đánh gía khái quát thực trạng công tác hoạch định chiến lược và thực

hiện chiến lược của CTCP Tâm Việt Phát .…………………………………… 58
2.4.1. Công tác quản trị chiến lược……………………………………………..58
2.4.2. Nguyên nhân dẫn đến những hạn chế trong quản trị chiến lược……… . 58
KẾT LUẬN CHƯƠNG II……………………………………………………...60
CHƯƠNG III: HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY
CỔ PHẦN TÂM VIỆT PHÁT ĐẾN NĂM 2016 VÀ ĐỊNH HƯỚNG NĂM
2020…………………………………………………………………………….61
3.1.

Phân tích cơ sở cho hoạch định chiến lược……………………………...62

3.1.1. Phân tích môi trường vĩ mô…………………………………………….. 62
3.1.1.1. Các yếu tố kinh tế…………………………………………………….. 62
Trần Minh Thắng

4

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

3.1.1.2. Các yếu tố chính trị, pháp luật…………………………………………69
3.1.1.3. Các yếu tố văn hóa xã hội……………………………………………..70
3.1.1.4. Các yếu tố tự nhiên…………………………………………………….71
3.1.1.5. Các yếu tố công nghệ………………………………………………….72
3.1.2. Phân tích môi trường ngành……………………………………………..74
3.1.2.1. Phân tích đối thủ cạnh tranh…………………………………………...75
3.1.2.2. Phân tích áp lực của khách hàng………………………………………75

3.1.2.3. Phân tích áp lực của nhà cung cấp…………………………………….75
3.1.2.4. Phân tích đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn………………………………… 76
3.1.2.5. Phân tích áp lực của sản phẩm mới thay thế…………………………. 76
3.1.3. Phân tích các yếu tố môi trường bên trong của công ty……………….. 78
3.1.3. 1. Hoạt động Marketing của công ty…………………………………… 78
3.1.3. 2. Hoạt động về tài chính………………………………………………..79
3.1.3. 3. Hoạt động sản xuất và nghiên cứu phát triển……………………….. 80
3.1.3. 4. Nguồn nhân lực……………………………………………………….82
3.1.3. 5. Tổ chức quản lý chung………………………………………………..84
3.2.1. Ma trận cơ hội……………………………………………………………86
3.2.2. Ma trận nguy cơ………………………………………………………….87
3.2.3 Bảng phân tích SWOT…………………………………………………..88
3.2.4. Dự báo thị trường đến năm 2016………………………………………..89
3.3.

Chức năng nhiệm vụ và mục tiêu của công ty đến năm 2016…………. 90

3.3.1. Chức năng nhiệm vụ ……………………………………………………90
3.3.2. Mục tiêu …………………………………………………………………91
3.4. Lựa chọn chiến lược tại công ty giai đoạn 2013 – 2016……………….. 92
3.4.1. Phân tích QSPM nhóm chiến lược S – O………………………………..92
3.4.2. Lựa chọn chiến lược cạnh tranh…………………………………………94
3.5.

Xây dựng các chiến lược chức năng…………………………………….94

3.5.1. Chiến lược Marketing…………………………………………………...94
3.5.1.1. Mục tiêu ……………………………………………………………….94
3.5.1.2. Thực hiện………………………………………………………………94
3.5.2. Chiến lược tài chính……………………………………………………..95

3.5.2.1. Mục tiêu ……………………………………………………………….95
3.5.2.2. Thực hiện………………………………………………………………96
Trần Minh Thắng

5

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

KẾT LUẬN CHƯƠNG III……………………………………………………. 98
KẾT LUẬN…………………………………………………………………... 99
TÀI LIỆU THAM KHẢO………………………………………………….…101
MỤC LỤC PHỤ LỤC……………………………………………………...…102

Trần Minh Thắng

6

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

DANH MỤC HÌNH VẼ ĐỒ THỊ
Hình 1.1: Mô hình quản lý chiến lược.
Hình 1.2: Các bước chủ yếu của quá trình HĐCL

Hình 1.3: Những cơ sở để xây dựng chiến lược kinh doanh
Hình 1. 4: Các yếu tố của môi trường ngành
Hình 1.5: Ma trận nội dung và ưu thế cạnh tranh của Porter
Hình 1.6: Ma trận cơ hội
Hình 1.7: Ma trận nguy cơ
Hình 1.8: Ma trận BCG
Hình 1.9: Ma trận MC. Kinsey ( GE)
Hình 2.1: Doanh thu của công ty giai đoạn 2010 – 2012.
Hình 2.2: Lợi nhuận sau thuế của công ty giai đoạn 2010 – 2012.
Hình 3.1: Tốc độ tăng trưởng GDP của Việt Nam giai đoạn 2010 - 2012
Hình 3.2: Tốc độ lạm phát của Việt Nam giai đoạn 2010 – 2012
Hình 3.3: Tỷ giá hối đoái giữa USD/VNĐ giai đoạn 2010 - 2012
Hình 3.4: Tỷ lệ thất nghiệp của VN giai đoạn 2010 – 2012.
Hình 3.5: Lãi suất tiền gửi ngân hàng.
Hình 3.6: Đầu tư FDI vào VN giai đoạn 2010 – 2012
Hình 3.7: Giá nguyên liệu đầu vào của công ty
Hình 3.8: Sơ đồ kênh phân phối của công ty
Hình 3.9 : Ma trận cơ hội
Hình 3.10: Ma trận nguy cơ
Hình 3.11: Dự báo tăng trưởng về thị trường dệt may của VN đến 2016
Hình 3.12: Mục tiêu doanh thu và lợi nhuận giai đoạn 2013 – 2016
Hình 3.13: Lượng vốn hàng năm cần bổ sung từ 2013 - 2016

Trần Minh Thắng

7

Luận văn thạc sĩ

Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 1.1: Bảng tổng hợp môi trường kinh doanh
Bảng 1.2: Các chiến lược KD theo ma trận MC. Kinsey
Bảng 1.3: Ma trận SWOT
Bảng 1.4: Ma trận QSPM
Bảng 2.1: Tóm tắt kết quả hoạt động KD của công ty TVP từ 2010 - 2012
Bảng 3.1:Tỷ lệ tăng trưởng GDP của Việt Nam từ 2010 - 2012
Bảng 3.2: Tỷ lệ lạm phát của Việt Nam từ 2010 – 2012
Bảng 3.3: Tỷ giá hối đoái giữa USD/VNĐ từ 2010 - 2012
Bảng 3.4: Tỷ lệ thất nghiệp của VN từ 2010 – 2012
Bảng 3.5: Lãi suất tiền gửi của Việt Nam từ 2010 – 2012
Bảng 3.6: Vốn đầu tư nước ngoài vào VN từ 2010 – 2012
Bảng 3.7: Tổng hợp các yếu tố môi trường vĩ mô
Bảng 3.8: Đánh giá vị thế cạnh tranh của công ty cổ phần TVP
Bảng 3.9: Bảng giá một số nguyên liệu đầu vào
Bảng 3.10: Tổng hợp môi trường tác nghiệp
Bảng 3.11: Bảng tiêu thụ sản phẩm của công ty
Bảng 3.12: Tổng hợp một số chỉ số tài chính của công ty
Bảng 3.13: Các hệ số khả năng thanh toán và các chỉ số sinh lời của công ty
2010 - 2012
Bảng 3.14: Cơ cấu lao động theo trình độ chuyên môn kỹ thuật từ 2010 - 2012
Bảng 3.15: Cơ cấu lao động theo độ tuổi của công ty từ 2010 - 2012
Bảng 3.16: Tổng hợp các yếu tố môi trường bên trong
Bảng 3.17: Ma trận SWOT
Bảng 3.18: Dự báo tăng trưởng về thị trường dệt may của VN đến 2016
Bảng 3.19: Mục tiêu doanh thu và lợi nhuận giai đoạn 2013 – 2016
Trần Minh Thắng

8

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

Bảng 3.20: Phân tích QSPM nhóm chiến lược S - O
Bảng 3.21: Ước tính CF chi hoạt động xúc tiến bán hàng 2013- 2016
Bảng 3.22: Mục tiêu các chỉ số tài chính 2013 – 2016
Bảng 3.23: Lượng vốn cần bổ sung hàng năm
Bảng 3.24: Nguồn huy động vốn từ 2013 – 2016

Trần Minh Thắng

9

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

DANH MỤC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 2.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức của công ty.
Sơ đồ 3.1: Sơ đồ dây chuyền công nghệ sản xuất sản phẩm của công ty.

Trần Minh Thắng

10

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

DANH MỤC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
CBCNV Cán bộ công nhân viên
FDI

Đầu tư trực tiếp nước ngoài

WTO

Tổ chức thương mại thế giới

SBU

Đơn vị kinh doanh

HĐQT

Hội đồng Quản trị

KCN

Khu công nghiệp

CBQL

Cán bộ quản lý

DNSX

Doanh nghiệp sản xuất

CN

Công nghiệp

SXKD

Sản xuất kinh doanh

LN

Lợi nhuận

DT

Doanh thu

XN

Xí nghiệp

SX

Sản xuất

VND

Việt Nam đồng

C

Cao

TB

Trung bình

T

Thấp

VN

Việt Nam

Trần Minh Thắng

11

Luận văn thạc sĩ

Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

PHẦN MỞ ĐẦU
1.

Tính cấp thiết của đề tài

Ngày nay các doanh nghiệp Việt Nam càng nhận thức rõ hơn những cơ hội
và thách thức trên thị trường quốc tế tuy rất sòng phẳng nhưng ẩn chứa vô vàn rủi
ro. Trong quá trình hội nhập, doanh nghiệp Việt Nam từng đối mặt với rất nhiều
“tai nạn” trên thị trường quốc tế như vấn đề về bảo vệ thương hiệu, các vụ kiện bán
phá giá,… Còn tại “sân nhà”, doanh nghiệp Việt Nam cũng bị mất khá nhiều thị
phần vào tay doanh nghiệp nước ngoài mặc dù họ là người mới đến.
Để tránh rủi ro trong sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp buộc phải xây dựng
chiến lược kinh doanh. Chỉ có chiến lược thì mới tránh được rủi ro trong kinh
doanh trong một thế giới hội nhập. Các doanh nghiệp ngày nay đã xem việc hoạch
định chiến lược kinh doanh là yếu tố sống còn của mình.
Trong giai đoạn hiện nay ngành kinh tế biển nói chung và lĩnh vực khai thác
cảng biển nói riêng đòi hỏi phải tiếp tục duy trì và phát triển bền vững để đảm bảo
sự ổn định và phát triển của đất nước.
Để đạt được các mục tiêu của ngành trong chiến lược được duyệt đòi hỏi mỗi
đơn vị phải xây dựng và triển khai thực hiện chiến lược kinh doanh của đơn vị
mình. Nhận thức được tầm quan trọng và sự cần thiết của việc hoạch định chiến
lược kinh doanh đối với doanh nghiệp cũng như xuất phát từ nhu cầu thực tế tôi
quyết định chọn đề tài “Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần
Tâm Việt Phát đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020” để nghiên cứu, với
hy vọng luận văn sẽ phần nào đóng góp vào thực tế xây dựng và triển khai thực
hiện chiến lược kinh doanh của Công ty Cổ phần Tâm Việt Phát, nơi tôi đã gắn bó
và công tác gần 5 năm.

2.

Mục đích nghiên cứu của đề tài

Trên cơ sở nghiên cứu lý thuyết về chiến lược và hoạch định chiến lược cũng
như phân tích môi trường kinh doanh của Công ty Cổ phần Tâm Việt Phát để đưa
ra phương án chiến lược cho Công ty Cổ phần Tâm Việt Phát, nhằm phát triển bền
Trần Minh Thắng

12

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

vững và lâu dài.
3.

Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài: Công ty Cổ phần Tâm Việt Phát.
Phạm vi nghiên cứu: Phân tích đánh giá những vấn đề liên quan đến chiến
lược kinh doanh cụ thể cho Công ty Cổ phần Tâm Việt Phát đến năm 2016 và định
hướng đến năm 2020.
4.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu: phương pháp

thống kê, tổng hợp, phương pháp diễn giải, phương pháp phân tích để nghiên cứu
làm cơ sở để xác định các yếu tố thích hợp khi thiết lập chiến lược kinh doanh cho
Công ty cổ phần Tâm Việt Phát.
5.

Ý nghĩa thực tiễn của đề tài

Đề tài giúp cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát có cái nhìn rõ hơn về tình
hình hoạt động sản xuất kinh doanh của mình; từ đó nhận ra được những điểm
mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức để có những chiến lược kinh doanh cụ thể
trong quá trình phát triển của mình; xác định con đường đi của Công ty Cổ phần
Tâm Việt Phát trong thời gian tới nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển nền kinh tế Việt
Nam giai đoạn đến 2020.
6.

Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo, phần
nội dung của luận văn gồm 3 chương với kết cấu như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về hoạch định chiến lược kinh doanh của doanh
nghiệp.
Chương 2: Phân tích thực trạng hoạt động sản xuất kinh doanh của
Công ty cổ phần Tâm Việt Phát.
Chương 3: Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm
Việt Phát đến 2016 và định hướng đến 2020.

Trần Minh Thắng

13

Luận văn thạc sĩ

Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

CHƯƠNG I
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHIẾN LƯỢC

Trần Minh Thắng

14

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

1.1. Các khái niệm chung về chiến lược và hoạch định chiến lược
1.1.1. Khái niệm về chiến lược
Thuật ngữ “chiến lược” bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp stratēgos có nguồn gốc từ
hai từ “stratos” (quân đội, bầy, đoàn) và “ago” (lãnh đạo, điều khiển). Thuật ngữ
chiến lược được dùng đầu tiên trong quân sự để chỉ các kế hoạch lớn, dài hạn hoặc
tổng thể làm cơ sở tiến hành các chiến dịch có quy mô lớn nhằm mục tiêu giành
thắng lợi trước đối phương. Từ thập kỷ 50 của thế kỷ XX, thuật ngữ chiến lược đã
được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực kinh tế ở cả bình diện vĩ mô cũng như vi mô
và được các nhà kinh tế mô tả và quan niệm theo các cách tiếp cận khác nhau.
- Theo giáo sư Alfred Chandler thuộc đại học Havard định nghĩa: “Chiến
lược kinh doanh là tiến trình xác định các mục tiêu cơ bản dài hạn của doanh
nghiệp, cách lựa chọn phương hướng hành động và phân bổ tài nguyên nhằm thực

hiện các mục tiêu đó”.
- Theo Micheal E.Porter: “Chiến lược kinh doanh là nghệ thuật xây dựng các
lợi thế cạnh tranh vững chắc để phòng thủ”.
- Theo K.Ohmae: “Mục đích của chiến lược kinh doanh là mang lại những
điều thuận lợi nhất cho mọi phía, đánh giá thời điểm tấn công hay rút lui, xác định
đúng danh giới của sự thỏa hiệp” và ông nhấn mạnh “không có đối thủ cạnh tranh
thì không cần chiến lược, mục đích duy nhất của chiến lược là đảm bảo giành thắng
lợi”.
- Theo Alfred Chandler: “Chiến lược bao hàm việc ấn định các mục tiêu cơ
bản dài hạn của doanh nghiệp, lựa chọn các chính sách, chương trình hành động
nhằm phân bổ các nguồn lực để đạt được các mục tiêu cơ bản đó”.
- Theo James.B.Quinn: “Chiến lược là một dạng thức hoặc một kế hoạch
phối hợp các mục tiêu, các chính sách và hành động thành một tổng thể kết dính
với nhau”.
- Theo American Dictionary, Chiến lược – “Khoa học và nghệ thuật quân sự
được áp dụng vào việc kế hoạch hoá tổng thể và thực hiện trên toàn cục diện”.
- Theo Minzebezg: Chiến lược là tổng hợp của:
 Kế hoạch dài hạn để đạt được mục tiêu (Plan)
Trần Minh Thắng

15

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

 Âm mưu, thủ đoạn, cơ mưu để đạt được mục tiêu (Ploy)
 Mô thức (Pattem)

 Lựa chọn đúng vị thế và đạt được vị trí trong ngành (Posilioning)
 Viễn cảnh, triển vọng (Perspective)
Tóm lại: Chiến lược kinh doanh nhằm đảm bảo sự thành công của doanh
nghiệp, không có đối thủ cạnh tranh thì không cần chiến lược, mục đích của chiến
lược là đảm bảo thắng lợi trước đối thủ cạnh tranh.
1.1.2. Quản trị chiến lược
1.1.2.1. Định nghĩa về quản trị chiến lược
Quản trị chiến lược là quá trình quản lý việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ và
mục tiêu dài hạn của một tổ chức trong mối quan hệ của tổ chức đó với môi trường
bên ngoài.
Quản trị chiến lược là quá trình nghiên cứu các môi trường hiện tại cũng như
tương lai, hoạch định các mục tiêu của doanh nghiệp đề ra, thực hiện và kiểm tra
việc thực hiện các quyết định để đạt được các mục tiêu đó trong môi trường hiện tại
cũng như tương lai nhằm tăng thế lực cho doanh nghiệp. Dưới đây là một số định
nghĩa về quản trị chiến lược.
- Theo Alfred Chander: Quản trị chiến lược là tiến trình xây dựng các mục
tiêu cơ bản và dài hạn của tổ chức, lựa chọn cách thức hoặc phương hướng hành
động và phân bố tài nguyên thiết yếu để thực hiện các mục tiêu đó.
- Theo Fred R. David: Quản trị chiến lược có thể được định nghĩa như là một
nghệ thuật và khoa học thiết lập, thực hiện và đánh giá các quyết định liên quan
nhiều chức năng cho phép một tổ chức đạt được những mục tiêu đề ra.
- Theo John Pearce II & Richard B.Robison: Quản trị chiến lược là một hệ
các quyết định và hành động để hình thành và thực hiện các kế hoạch nhằm đạt
được các mục tiêu của doanh nghiệp.
Trong khuôn khổ luận văn này, dựa trên quan điểm của Garry D.Smith và các
cộng sự, tác giả dùng định nghĩa sau để làm cơ sở:
“Quản trị chiến lược là quá trình nghiên cứu các môi trường hiện tại cũng
như trong tương lai, hoạch định các mục tiêu của tổ chức; đề ra, thực hiện và kiểm
16
Trần Minh Thắng

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

tra việc thực hiện các quyết định nhằm đạt được các mục tiêu đó trong môi trường
hiện tại cũng như trong tương lai”
1.1.2.2. Mô hình quản trị chiến lược
Phân tích môi trường

Xác định chức năng nhiệm vụ và mục tiêu

Phân tích và lựa chọn các phương án chiến lược

Thực hiện chiến lược

Đánh giá và kiểm tra thực hiện
Hình 1.1: Mô hình quản lý chiến lược
(Nguồn :Garry D. Smith – Danny R. Arnold – Boby R. Bizzell, “Chiến lược và Sách lược kinh
doanh”, NXB Lao động – Xã hội, 2007)

1.1.2.3. Ý nghĩa của việc quản trị chiến lược
Trong điều kiện biến động của môi trường kinh doanh hiện nay, hơn bao giờ
hết, chỉ có một điều mà các công ty có thể biết chắc chắn, đó là sự thay đổi. Quá
trình quản trị chiến lược như là một hướng đi, một hướng đi giúp các tổ chức này
vượt qua sóng gió trong thương trường, vươn tới một tương lai, bằng chính nỗ lực
và khả năng của chính các tổ chức đó.
- Quản trị chiến lược giúp cho một tổ chức có thể chủ động hơn vào các cơ hội
và nguy cơ trong việc vạch rõ tương lai của mình; nó cho phép một tổ chức có thể

tiên phong và gây ảnh hưởng cho môi trường nó hoạt động. Quá trình quản trị
chiến lược bắt buộc nhà quản lý phải phân tích và dự báo các điều kiện trong tương

Trần Minh Thắng

17

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

lai gần và tương lai xa. Nhờ đó nhà quản lý có khả năng nắm bắt và tận dụng tốt
hơn các cơ hội và loại bỏ được các nguy cơ liên quan tới điều kiện môi trường.
- Thực hiện quản trị chiến lược sẽ giúp các doanh nghiệp thấy rõ được mục
đích và hương đi của mình. Nó giúp cho ta phải xác định, xem xét doanh nghiệp đi
theo hướng nào và khi nào thì đạt được kết quả cụ thể nhất. Việc nhận thức kết quả
mong muốn và mục đích trong tương lai giúp ta nắm vững được việc gì phải làm để
đạt được thành công.
- Quản trị chiến lược giúp cho doanh nghiệp, những người quản lý cũng như
nhân viên có cách nhìn dài hạn và hướng thiện hơn, nó cũng có thể làm sống lại
niềm tin vào chiến lược đang áp dụng hoặc chỉ ra sự cần thiết phải có sự sửa đổi.
Quá trình quản trị chiến lược còn cung cấp cơ sở cho việc vạch ra và lý giải về nhu
cầu cần có sự thay đổi cho ban giám đốc và mọi người trong công ty. Nó giúp cho
họ nhìn nhận những thay đổi như là cơ hội mới chứ không phải mối đe dọa.
- Nhờ có quản trị chiến lược, chúng ta sẽ gắn liền các quyết định đề ra với
môi trường liên quan. Quyết định chủ động là sự cố gắng dự báo môi trường và sau
đó tác động hoặc làm thay đổi điều kiện dự báo sao cho có thể đạt được mục tiêu đề
ra. Quyết định chủ động tấn công là dự đoán các điều kiện môi trường trong tương

lai và thông qua biện pháp hành động nhằm tối ưu hóa vị thế của doanh nghiệp
trong môi trường đó bằng cách tránh những vấn đề đã thấy trước và chuẩn bị tốt
hơn để thực hiện các cơ hội.
- Trong thực tế đã chứng minh nếu doanh nghiệp áp dụng quản trị chiến lược
thì đạt được kết quả sản xuất kinh doanh tốt hơn so với kết quả trước đó. Đồng thời
cũng tốt hơn doanh nghiệp không áp dụng quản trị chiến lược, điều này chứng
minh được áp dụng quản trị chiến lược sẽ giảm bớt rủi ro và tăng khả năng trong
việc tranh thủ các cơ hội trong môi trường.
1.1.2.4. Vai trò của quản trị chiến lược
Quản trị chiến lược có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của một
doanh nghiệp như sau:
- Quản trị chiến lược giúp doanh nghiệp trả lời các câu hỏi: Doanh nghiệp
đang phải cố gắng làm gì trong hiện tại để đạt được mục tiêu phát triển trong dài
Trần Minh Thắng

18

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

hạn. Mục tiêu phát triển trong dài hạn của doanh nghiệp chính là lợi thế cạnh tranh,
là sức mạnh kinh doanh và khả năng sinh lời.
- Quản trị chiến lược cảnh báo cho các nhà quản trị những thay đổi trong môi
trường kinh doanh, những cơ hội và thách thức mới; làm căn cứ xem xét và điều
chỉnh chiến lược kinh doanh để doanh nghiệp nắm bắt được các cơ hội tốt đối với
sự phát triển của mình trong dài hạn đồng thời có biện pháp phòng ngừa thích đáng
đối với những thách thức từ môi trường bên ngoài.

- Quản trị chiến lược cung cấp cho các nhà quản lý các căn cứ để đánh giá và
phân bổ nguồn lực về vốn, trang thiết bị và nhân lực một cách hiệu quả nhất để
thực hiện chiến lược của doanh nghiệp.
Mục tiêu chủ yếu của quản trị chiến lược là tạo sự thành công lâu dài cho
doanh nghiệp. Việc giảm rào cản pháp lý và toàn cầu hoá đã làm gia tăng cường độ
cạnh tranh. Vì vậy, quản trị chiến lược đã và đang trở nên hết sức quan trọng cho
sự sống còn của mỗi doanh nghiệp khi môi trường kinh doanh ngày càng phức tạp.
1.1.3. Hoạch định chiến lược
1.1.3.1. Định nghĩa về hoạch định chiến lược
Theo Anthony “ Hoạch định chiến lược là một quá trình quyết định các mục
tiêu của doanh nghiệp, về những thay đổi trong các mục tiêu, về sử dụng các nguồn
lực để đạt được các mục tiêu, các chính sách để quản lý thành quả hiện tại, sử dụng
và sắp xếp các nguồn lực” (Nguồn: Quản trị chiến lược – tác giả Phạm Lan Anh – NXB
Khoa học và kỹ thuật)

Theo Denning “Hoạch định chiến lược là xác định tình thế kinh doanh trong
tương lai có liên quan đặc biệt tới tình trạng sản phẩm – thị trường, khả năng sinh
lợi, quy mô, tốc độ đổi mới, mối quan hệ với lãnh đạo, người lao động và công việc
kinh doanh” (Nguồn: Quản trị chiến lược – Tác giả Nguyễn Ngọc Tiến – NXB Lao động)
Tóm lại, Hoạch định chiến lược kinh doanh là quá trình sử dụng các phương
pháp, công cụ và kỹ thuật thích hợp nhằm xác định chiến lược kinh doanh của
doanh nghiệp và từng bộ phận của doanh nghiệp trong thời kỳ chiến lược xác định.
1.1.3.2. Mục đích ý nghĩa của hoạch định chiến lược
Mục đích của hoạch định chiến lược kinh doanh là dự kiến tương lai trong
hiện tại.
19
Trần Minh Thắng
Luận văn thạc sĩ

Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

Hoạch định chiến lược kinh doanh thực chất là hướng vào trả lời 4 câu hỏi
quan trọng sau:
 Hiện nay doanh nghiệp đang ở đâu?
 Doanh nghiệp muốn đến đâu?
 Doanh nghiệp sẽ đến đó bằng cách nào?
 Làm thế nào để kiểm soát được tiến triển của doanh nghiệp?
1.1.4. Các cấp của quản trị chiến lược
Có 3 cấp quản trị chiến lược cơ bản gồm: Chiến lược cấp công ty, Chiến
lược đơn vị kinh doanh và Chiến lược cấp bộ phận chức năng.
a. Chiến lược cấp công ty:
Chiến lược cấp công ty là những chiến lược tổng quát. Chiến lược cấp công
ty xác định ngành kinh doanh hoặc các ngành kinh doanh mà doanh nghiệp đang
hoặc sẽ phải tiến hành. Tại mỗi ngành kinh doanh, xác định đặc trưng, đề ra các
chính sách phát triển và những trách nhiệm đối với cộng đồng của doanh nghiệp.
Chiến lược cấp công ty hướng tới việc phối hợp các chiến lược kinh doanh
trong mối tương quan với những mong đợi của người chủ sở hữu. Với một triển
vọng dài hạn, chiến lược cấp công ty luôn hướng tới sự tăng trưởng và phát triển
trong dài hạn, do vậy chiến lược cấp công ty được đề cập tới những thể thức khác
nhau mà theo đó, ngành đang tăng trưởng, ổn định hoặc suy giảm. Chiến lược cấp
công ty cũng được đề cập theo hướng chiến lược tăng trưởng tập trung, chiến lược
tăng trưởng liên kết (hội nhập), chiến lược tăng trưởng đa dạng hoá, chiến lược suy
giảm.
b. Chiến lược đơn vị kinh doanh:
Chiến lược đơn vị kinh doanh liên quan tới việc làm thế nào một doanh
nghiệp có thể cạnh tranh thành công trên một thị trường (phân đoạn thị trường) cụ
thể . Đây là những chiến lược cạnh tranh cụ thể, gắn với những kết hợp sản phẩm
thị trường cụ thể và được áp dụng cụ thể cho từng lĩnh vực kinh doanh chiến lược

(SBF) và các đơn vị kinh doanh chiến lược (SBU). Các công ty theo đuổi chiến
lược đơn vị kinh doanh để đạt được lợi thế cạnh tranh có thể lựa chọn từ ba chiến

Trần Minh Thắng

20

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

lược cạnh tranh cơ bản: dẫn đầu về chi phí thấp, khác biệt hoá sản phẩm và tập
trung.
c. Chiến lược cấp bộ phận chức năng
Chiến lược chức năng liên quan tới việc từng bộ phận chức năng trong tổ
chức (Hậu cần, Sản xuất, Marketing, Tài chính, công nghệ, Nghiên cứu và phát
triển …) được tổ chức như thế nào để thực hiện được phương hướng chiến lược ở
cấp độ công ty và từng đơn vị kinh doanh chiến lược (SBU) trong doanh nghiệp.
Chiến lược chức năng là một lời công bố chi tiết về các mục tiêu và phương
thức hành động ngắn hạn được các lĩnh vực chức năng sử dụng nhằm đạt được các
mục tiêu ngắn hạn của các đơn vị kinh doanh chiến lược (SBU) và mục tiêu dài hạn
của tổ chức.
Chiến lược chức năng giải quyết hai vấn đề có liên quan đến lĩnh vực chức
năng. Thứ nhất là đáp ứng của lĩnh vực chức năng đối với môi trường tác nghiệp.
Thứ hai, là việc phối hợp với các chính sách chức năng khác nhau.
Như vậy, các chiến lược của ba cấp cơ bản này không độc lập mà có mối
quan hệ chặt chẽ với nhau, chiến lược cấp trên là tiền đề cho chiến lược cấp dưới,
đồng thời chiến lược cấp dưới phải thích nghi với chiến lược cấp trên thì tiến trình

thực hiện chiến lược mới thành công và đạt hiệu quả cao.
1.2.

Các bước của quá trình hoạch định chiến lược
Theo hình 1.1 là mô hình quản trị chiến lược cơ bản, trong đó bố trí các phần
chủ yếu của quy trình quản trị chiến lược. Để hoạch định chiến lược cần thực hiện
ba bước của mô hình 1.2 như sau:
Phân tích môi trường

Xác định nhiệm vụ và chiến lược

Phân tích và lựa chọn các phương án chiến lược
Hình 1.2 Các bước chủ yếu của quá trình hoạch định chiến lược

Trần Minh Thắng

21

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

1.2.1. Phân tích môi trường
Trước khi hoạch định chiến lược kinh doanh, nhà quản trị phải tiến hành
một loạt các phân tích giúp cho chiến lược hình thành có căn cứ khoa học. Các vấn
đề cần phải phân tích để làm căn cứ cho kế hoạch hóa chiến lược bao gồm: phân
tích môi trường vĩ mô, phân tích môi trường ngành và phân tích môi trường nội bộ.
Ta có thể khái quát các căn cứ để xây dựng chiến lược kinh doanh như hình 1-3

dưới đây.
MÔI TRƯỜNG VĨ MÔ
1. Các yếu tố kinh tế
3. Các yếu tố văn hóa xã hộ i
5. Các yếu tố công nghệ

2. Các yếu tố chính trị, pháp luật
4. Các yếu tố tự nhiên

MÔI TRƯỜNG NGÀNH
1.
2.
3.

Các đối thủ cạnh tranh
Khách hàng
Nhà cung cấp

4. Các đối thủ tiềm ẩn
5. Sản phẩm thay thế

NỘI BỘ DOANH NGHIỆP
1.
2.
3.
4.
5.
6.

Năng lực sản xuất và

Nghiên cứu, phát triển
Tài chính, kế toán
Trình độ nhân lực
Marketing
Nề nếp tổ chức

Hình 1-3. Những cơ sở để xây dựng chiến lược kinh doanh
(Nguồn :Garry D. Smith – Danny R. Arnold – Boby R. Bizzell, “Chiến lược và Sách lược kinh
doanh”, NXB Lao động – Xã hội, 2007)

Trần Minh Thắng

22

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

1.2.1.1. Phân tích môi trường vĩ mô
Mục đích phân tích môi trường vĩ mô nhằm xác định cơ hội và thách thức đối
với doanh nghiệp để đưa ra chiến lược kinh doanh phù hợp. Cơ hội là những nhân
tố tác động làm tăng cầu sản phẩm của công ty hoặc hỗ trợ cung; ngược lại là thách
thức.
Thực tế có 05 yếu tố quan trọng bao trùm được các nhà quản trị chiến lược của
các doanh nghiệp thường chọn đó là: yếu tố kinh tế, yếu tố chính trị và pháp luật,
yếu tố văn hóa xã hội, yếu tố tự nhiên và yếu tố công nghệ.
 Phân tích môi trường kinh tế
Phân tích các yếu tố kinh tế để xem ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh của

công ty như thế nào. Các yếu tố kinh tế có ảnh hưởng rất lớn và nhiều mặt đến môi
trường kinh doanh của doanh nghiệp, chủ yếu bao gồm: tốc độ tăng trưởng GDP, tỷ
lệ lạm phát, lãi suất ngân hàng, tỷ giá hối đoái, chỉ số chứng khoán, tỷ lệ thất
nghiệp, đầu tư nước ngòai...
Mỗi yếu tố đều có thể là cơ hội hoặc nguy cơ và ảnh hưởng khác nhau đối với
các doanh nghiệp. Việc phân tích các yếu tố kinh tế giúp cho các nhà quản lý tiến
hành các dự báo và đưa ra kết luận về những xu thế chính của sự biến đổi môi
trường tương lai, là cơ sở cho việc hình thành chiến lược kinh doanh. Các doanh
nghiệp cần chọn lọc để nhận biết các tác động cụ thể ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt
động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
 Phân tích sự ảnh hưởng của yếu tố chính trị, pháp luật
Các thể chế kinh tế xã hội như các chính sách nhà nước về phát triển kinh tế,
quy chế, định chế, luật lệ, chế độ tiền lương, thủ tục hành chính… do Chính phủ đề
ra cũng như mức độ ổn định về chính trị, tính bền vững của Chính phủ đều là
những môi trường có thể tạo ra cơ hội hay nguy cơ đối với kinh doanh và nhiều khi
quyết định sự tồn tại và phát triển của một doanh nghiệp. Điều này có ý nghĩa đặc
biệt đối với một doanh nghiệp muốn vươn ra thị trường thế giới.
 Phân tích sự ảnh hưởng của các yếu tố xã hội
Các yếu tố xã hội như số dân, tỷ lệ tăng dân số, cơ cấu dân cư, tôn giáo,
chuẩn mực đạo đức, phong tục tập quán, quan điểm, thị hiếu, trình độ dân trí…đều
Trần Minh Thắng

23

Luận văn thạc sĩ


Hoạch định chiến lược kinh doanh cho Công ty cổ phần Tâm Việt Phát
đến năm 2016 và định hướng đến năm 2020.

có tác động đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Là nhân tố chính trong
việc hình thành thị trường sản phẩm và thị trường các yếu tố sản xuất.
Các yếu tố xã hội ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp, các tổ chức,
có thể tạo ra cơ hội hoặc nguy cơ trong quá trình họat động.
 Phân tích sự ảnh hưởng của các yếu tố điều kiện tự nhiên
Các yếu tố tự nhiên như khí hậu, tài nguyên thiên nhiên, nguồn năng lượng,
môi trường tự nhiên được coi là những yếu tố quan trọng đối với sự phát triển
nhiều ngành công nghiệp và các doanh nghiệp. Sự khai thác tài nguyên bừa bãi,
nạn ô nhiễm môi trường nước, môi trường đất, môi trường không khí đang đặt ra
nhiều vấn đề cần giải quyết ở cấp quốc gia và quốc tế, nên không thể coi là ngoài
cuộc đối với các doanh nghiệp.
Luật lệ xã hội đòi hỏi các doanh nghiệp tuân thủ ngày càng nghiêm ngặt các
chuẩn mực môi trường, đảm bảo sự phát triển của doanh nghiệp với sự phát triển
bền vững của nền kinh tế.
Tài nguyên thiên nhiên cạn kiệt cũng đặt ra cho các doanh nghiệp những
định hướng như thay thế nguồn nguyên liệu, tiết kiệm và sử dụng có hiệu quả cao
nguồn tài nguyên thiên nhiên của nền kinh tế.
 Phân tích sự ảnh hưởng của yếu tố công nghệ
Yếu tố công nghệ có ảnh hưởng quan trọng và trực tiếp đến môi trường kinh
doanh của doanh nghiệp và là công cụ cạnh tranh sắc bén trong nền kinh tế thị
trường thời kỳ hội nhập. Công nghệ ảnh hưởng lớn đến chiến lược kinh doanh của
ngành và nhiều doanh nghiệp. Sự biến đổi công nghệ làm chao đảo nhiều lĩnh vực,
nhưng lại làm xuất hiện nhiều lĩnh vực kinh doanh mới hoàn thiện hơn. Trong các
lĩnh vực điện tử, tin học, công nghệ sinh học doanh nghiệp phải quan tâm nhiều
hơn tới sự thay đổi công nghệ. Phải dành số vốn nhất định cho nghiên cứu, ứng
dụng và phát triển công nghệ để hạn chế sự ảnh hưởng của môi trường này.
Mặt khác, đứng trước mỗi sự thay đổi trong công nghệ của ngành, doanh
nghiệp cần nhận thức được sự thách thức đối với mình, hay là cơ hội để áp dụng.
Lựa chọn công nghệ phù hợp với khả năng của doanh nghiệp sẽ giúp doanh nghiệp
tận dụng hiệu quả các nguồn lực của mình, không bị tụt hậu và mất lợi thế cạnh

Trần Minh Thắng

24

Luận văn thạc sĩ