xây dựng bài giảng theo hướng tiếp cận cdio cho môn học thực hành điện tại trường đại học sư phạm kỹ thuật tp hcm

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ
PHẠM THANH CHÍNH

XÂY DỰNG BÀI GIẢNG THEO HƯỚNG TIẾP CẬN CDIO
CHO MÔN HỌC THỰC HÀNH ĐIỆN
TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP.HCM

NGÀNH: LÝ LUẬN & PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC KỸ THUẬT - 601410

S K C0 0 4 4 0 4

Tp. Hồ Chí Minh, tháng 09/2014


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH



LUẬN VĂN THẠC SĨ
PHẠM THANH CHÍNH

XÂY DỰNG BÀI GIẢNG THEO HƯỚNG TIẾP CẬN CDIO
CHO MÔN HỌC THỰC HÀNH ĐIỆN
TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP.HCM

NGÀNH: LÝ LUẬN & PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC KỸ THUẬT - 601410

Tp. Hồ Chí Minh, tháng 9 năm 2014.


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH



LUẬN VĂN THẠC SĨ
PHẠM THANH CHÍNH

XÂY DỰNG BÀI GIẢNG THEO HƯỚNG TIẾP CẬN CDIO
CHO MÔN HỌC THỰC HÀNH ĐIỆN
TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP.HCM

NGÀNH: LÝ LUẬN & PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC KỸ THUẬT - 601410
Hướng dẫn khoa học:
TS ĐẶNG VĂN THÀNH

Tp. Hồ Chí Minh, tháng 9 năm 2014.


LÝ LỊCH KHOA HỌC
I. LÝ LỊCH SƠ LƢỢC:
Họ & tên: Phạm Thanh Chính

Giới tính: Nam

Ngày, tháng, năm sinh: 31/05/1969

Nơi sinh: Sài Gòn

Quê quán: Hải Hƣng

Dân tộc: Kinh

Chỗ ở riêng hoặc địa chỉ liên lạc: 10 Nguyễn Khuyến, phƣờng Bình Thọ, Quận
Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh.
Điện thoại cơ quan: (08)38960985

Điện thoại : 0989970406

E-mail:
II. QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO:
1. Đại học:
Hệ đào tạo: Chính quy
Thời gian đào tạo: từ 8/1993 đến 7/1998
Nơi học : Đại học Sƣ Phạm Kĩ Thuật thành phố Hồ Chí Minh.
Ngành học
: Điện khí hóa và cung cấp điện
2. Thạc sĩ:
Hệ đào tạo: Chính quy
Thời gian đào tạo: từ 3/2012 đến 10/2014
Nơi học
: Đại học Sƣ Phạm Kĩ Thuật thành phố Hồ Chí Minh
Ngành học : Lí luận và phƣơng pháp dạy học
Tên luận văn: Xây dựng bài giảng theo hướng tiếp cận CDIO cho môn học

Thực Tập Điện tại trường đại học Sư Phạm Kĩ Thuật thành phố Hồ Chí Minh.
Ngày & nơi bảo vệ luận văn: 24/10/2014 tại hội đồng bảo vệ luận văn Thạc sĩ
trƣờng đại học Sƣ phạm Kĩ thuật thành phố Hồ Chí Minh.
Ngƣời hƣớng dẫn: TS. Đặng Văn Thành
III. QUÁ TRÌNH CÔNG TÁC CHUYÊN MÔN KỂ TỪ KHI TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC:
Thời Gian

Nơi Công Tác

Công Việc Đảm Nhiệm

1998 - 2000

Công ty TNHH Dây Cáp Điện TAYA

Nhân viên bảo trì điện

2001 – 03/2004

Công ty TNHH TAINAN SPINNING

Tổ trƣởng bảo trì điện

2004 – 04/2006

Điện Công Trình tại Bà Rịa Vũng Tàu

Trƣởng ban giám sát

2006 - 2008

07/2008 - 2010
08/2010 - Đến nay

Công Ty TNHH Gỗ Mỹ Nghệ NHATICO Trƣởng phòng xƣởng điện
Trƣờng Đại Học Kỹ Thuật Công Nghệ
TP.HCM.
Trƣờng Đại Học Sƣ Phạm Kỹ Thuật
TP.HCM.

i

Giảng Viên Thỉnh Giảng
Giảng Viên Thỉnh Giảng


LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực
và chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất kỳ công trình nào
khác.
Tp. Hồ Chí Minh, ngày 24 tháng 10 năm 2014
(Ký tên và ghi rõ họ tên)

Phạm Thanh Chính

ii


LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình nghiên cứu đề tài tác giả nhận đƣợc nhiều sự

đóng góp quý báu để hoàn thành luận văn. Với lòng kính trọng và biết
ơn sâu sắc, tác giả xin chân thành gửi lời cám ơn đến:
TS Đặng Văn Thành, giảng viên chính bộ môn Cơ sở Kỹ thuật
điện, Khoa điện – Điện tử, trƣờng ĐH SPKT TP.HCM là cán bộ hƣớng
dẫn khoa học đã tận tình giúp đỡ và hƣớng dẫn ngƣời nghiên cứu trong
suốt quá trình thực hiện luận văn.
Quý Thầy, Cô trong Hội đồng bảo vệ chuyên đề 2 đã nhận xét và
gợi ý chỉ dẫn cho ngƣời nghiên cứu những vấn đề nghiên cứu thiết thực
của đề tài luận văn.
Quý Thầy, Cô giảng dạy trong bộ môn kỹ thuật điện đã đóng góp
ý kiến quý giá để tác giả thực hiện luận văn cao học.
Quý tác giả của các tài liệu mà ngƣời nghiên cứu đã sử dụng để
tham khảo trong quá trình nghiên cứu.
Các Anh, Chị học viên Cao học Lý luận và Phƣơng pháp dạy học
kỹ thuật đã chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm trong quá trình học tập.

Xin trân trọng cám ơn !

Phạm Thanh Chính

iii


TÓM TẮT
Đểphát huy nâng cao năng lực nghề nghiệp của giảng viên và góp phần trong
việc cải cách giáo dục nghề nghiệpvới cách tiếp cận CDIO, tác giả đã thực hiện đề tài
“Xây dựng bài giảng theo hướng tiếp cận CDIO cho môn học thực hành điện tại
trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp.HCM”.
Trong điều kiện hạn chế về thời gian, mục tiêu nghiên cứu của đề tài đƣợc giới
hạn trong phạm vi : Xây dựng bài giảng thực hành điện theo hƣớng tiếp cận CDIO cho

môn học thực tập điện cơ bản của bộ môn Cơ sở Kĩ thuật điện tại trƣờng Đại học Sƣ
phạm Kỹ thuật Tp.HCM.
Nội dung chính của luận văn gồm 3 chƣơng:
Chƣơng 1:Cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng bài giảng môn học theo hướng tiếp
cận CDIO
 Đại cƣơng về xây dựng bài giảng cho môn học theo tiếp cận CDIO
 Cơ sở xây dựng bài giảng cho môn học theo hƣớng tiếp cận CDIO
Chƣong 2:Đánh giá thực trạng bài giảng của môn học Thực Tập Điện Cơ Bản tại
trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. HCM
 Giới thiệu đề cƣơng chi tiết môn học thực tập điện cơ bản trƣớc và sau năm
2012
 Đánh giá nội dung môn học TTĐCB theo chƣơng trình đề cƣơng chi tiết mới
xây dựng của nhà trƣờng
Chƣơng 3:Biên soạn bài giảng theo hướng tiếp cận CDIO cho môn học thực hành
điện cơ bản
 Quy trình biên soạn bài giảng cho môn học thực hành điện cơ bản theo tiếp cận
CDIO
 Thực hiện biên soạn bài giảng cho môn học Thực Tập Điện Cơ Bản
 Lấy ý kiến chuyên gia về tiêu chí đánh giá, kiểm tra bài giảng môn học thực tập
điện cơ bản.
Kết quả nghiên cứu của đề tài:
Trong suốt quá trình nghiên cứu, đề tài đã đạt đƣợc những kết quả sau:
 Xây dựng đƣợc 9 bài giảng theo đề cƣơng mới cho môn học Thực Tập Điện Cơ
Bản.
 Thông qua phƣơng pháp nghiên cứu tham khảo ý kiến chuyên gia về tiêu chí
đánh giá nhằm đảm bảo chất lƣợng cho bài giảng môn học thực tập điện cơ bản
đƣợc áp dụng vào thực tiễn.

iv

ABSTRACT
In order to promote and advance the professional competence of lecturers and
contribute in the reform of occupational education with the CDIO approach, the author
has made the theme "Designing lectures with CDIO-oriented approach for the
electrical practised course at the University of the Technical Education of HCM
City".
Due to limited condition of time,the research objectives of the theme are limited
in scope: Designing lectures withCDIO-oriented approach for the basic electrical
technical subject at the University of the Technical Education of HCMCity.
The main contents of the thesis consists of three chapters:
Chapter 1:The theoretical basis and
subjectaccording to the CDIO approach.

practices

in

lesson

developingof

 An overview about buildinglecturesfor subject according to the CDIO approach
 Basisofbuildinglectures forsubjectsaccording toCDIOapproach
Chapter 2:Assessing the reality of lessons of the basic electrical practised course at
the University of Technical Education of HCM City.
 Introducing a detailedsyllabus of the basic electrical practisedcourse before and
after 2012
 Assessing the content of subject according to detailed syllabus which was
recently constructed by the school curriculum

Chapter 3:Compiling a lecture with the CDIO-oriented approach for the basic
electrical practised course.
 The process in order tocompile a lecture oriented the CDIO approach for the
basic electrical practised course.
 Performingand compilinga lecture for the basic electrical practisedcourse
 Collecting expert opinions about the evaluation criteria, review lessons of the
basic electrical practised course.
The results of the research theme:
During the research, the project have achieved the following results:
 Constructing 9 lectures under the new syllabus for the basic electrical practised
course.
 Through research methods and experts’ consultation on evaluation criteria to
ensure the quality of lessons for the basic electrical practised course is applied
in practice.
v


MỤC LỤC
LÝ LỊCH KHOA HỌC .......................................................................................... i
LỜI CAM ĐOAN.................................................................................................. ii
LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... iii
TÓM TẮT ............................................................................................................ iv
ABSTRACT .......................................................................................................... v
MỤC LỤC ............................................................................................................ vi
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT.......................................................................... viii
DANH MỤC CÁC HÌNH .................................................................................... ix
DANH MỤC SƠ ĐỒ ............................................................................................ x
DANH MỤC BẢNG BIỂU ................................................................................. xi
DANH MỤC BIỂU ĐỒ ..................................................................................... xiv
PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................... 1

1.
LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI .............................................................................. 1
2.

MỤC TIÊU VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU............................................ 2

3.

GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU................................................................... 3

4.

ĐỐI TƢỢNG VÀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU ..................................... 3

5.

PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................................................. 4

6.
7.

GIỚI HẠN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ........................................................ 5
Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ......................... 6

CẤU TRÚC LUẬN VĂN ..................................................................................... 7
CHƢƠNG 1:.......................................................................................................... 8
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN XÂY DỰNG BÀI GIẢNG MÔN HỌC
THEO HƢỚNG TIẾP CẬN CDIO ....................................................................... 8
1.1.

Tổng quan vấn đề nghiên cứu. .................................................................... 8

1.2. Các khái niệm liên quan đến đề tài ........................................................... 11
1.2.1. Tiếp cận CDIO .......................................................................................... 11
1.2.2. Xây dựng bài giảng theo hƣớng tiếp cận CDIO ....................................... 14
1.2.3. Nhiệm vụ xây dựng bài giảng ................................................................... 15
1.2.4. Mục tiêu và chuẩn đầu ra bài giảng môn học ........................................... 19
1.2.5. Cấu trúc bài giảng môn học theo tiếp cận CDIO ...................................... 24
1.2.6. Nội dung bài giảng môn học theo hƣớng tiếp cận CDIO ......................... 35
vi


1.3.

Phƣơng pháp và quy trình xây dựng BG theo hƣớng tiếp cận CDIO ....... 37

KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 .................................................................................... 46
CHƢƠNG 2......................................................................................................... 49
ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG BÀI GIẢNG MÔN HỌC THỰC TẬP ĐIỆN CƠ
BẢN TẠI TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM KỸ THUẬT TP.HCM ................. 49
2.1.

Mục tiêu chƣơng trình đào tạo trƣớc năm 2012 ....................................... 49

2.2.

Đề cƣơng chi tiết môn học thực tập điện cơ bản trƣớc năm 2012 ............ 49

2.3.

Nội dung BG môn học theo giáo trình TTĐCB trƣờng ĐHSPKT ........... 60

2.4.

Yêu cầu chƣơng trình đào tạo sau năm 2012 ............................................ 64

2.5.
2.6.

Đề cƣơng chi tiết môn học TTĐCB sau năm 2012 theo CDIO ................ 65
Đánh giá nội dung bài giảng môn học TTĐCB ........................................ 75

KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 .................................................................................... 81
CHƢƠNG 3......................................................................................................... 82
BIÊN SOẠN BÀI GIẢNG THEO HƢỚNG TIẾP CẬN CDIO CHO MÔN HỌC
THỰC HÀNH ĐIỆN CƠ BẢN........................................................................... 82
3.1. Phƣơng pháp và quy trình biên soạn bài giảng môn học TTĐCB theo tiếp
cận CDIO............................................................................................................. 82
3.2.

Kết quả việc biên soạn bài giảng môn học Thực Tập Điện Cơ Bản......... 88

3.3. Đánh giá, kiểm tra bài giảng môn học TTĐCB đã biên soạn ................. 139
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ........................................................................... 165
HƢỚNG PHÁT TRIỂN ĐỀ TÀI ...................................................................... 168
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

vii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
STT

CỤM TỪ TƢƠNG ỨNG

CHỮ VIẾT TẮT

1

BG

Bài giảng

2

BGD & ĐT

3

CDIO

4

CĐR

Bộ giáo dục và đào tạo
Conceive (hình thành ý tƣởng) – Design (thiết
kế) – Implement (triển khai) – Operate (vận
hành)

Chuẩn đầu ra

5

ĐG

Đánh giá

6

ĐH

Đại học

7

ĐHSPKT TP.HCM

Đại học Sƣ phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí
Minh

8

ĐVHP

Đơn vị học phần

9

GD

Giáo dục

10

GD&ĐT

Giáo dục và đào tạo

11

GDĐH

Giáo dục đại học

12

GV

Giảng viên

13

HS

Học sinh

14

KN

Kỹ năng

15

KT

Kiểm tra

16

KTĐG

Kiểm tra đánh giá

17

PGS

Phó giáo sƣ

18

QĐ-TTg

Quyết định Thủ Tƣớng

19

SV

Sinh viên

20

TCDN

Tổng cục dạy nghề

21

TS

Tiến sĩ

22

TTĐCB

Thực tập điện cơ bản

viii


DANH MỤC CÁC HÌNH
STT
Hình 1.1

TÊN CÁC HÌNH
Phƣơng pháp tiếp cận theo CDIO

ix

TRANG
13


DANH MỤC SƠ ĐỒ
STT

TÊN CÁC SƠ ĐỒ

TRANG

Sơ đồ 1.1

Sơ đồ các bƣớc chuẩn bị xây dựng bài giảng

18

Sơ đồ 1.2

Sơ đồ CĐR theo tiếp cận CDIO

24

Sơ đồ 1.3

Sơ đồ cấu trúc cơ bản bài giảng môn học

25

Sơ đồ 1.4

Sơ đồ tiêu chí kiểm tra đánh giá CĐR khi kết thúc bài
giảng môn học

28

Sơ đồ 1.5

Sơ đồ kiểm tra đánh giá theo các giai đoạn của quá trình
đào tạo

29

Sơ đồ 1.6

Sơ đồ cấu trúc bài giảng môn học lý thuyết

30

Sơ đồ 1.7

Sơ đồ cấu trúc tiểu kĩ năng BG dạy học thực hành

30

Sơ đồ 1.8

Sơ đồ cấu trúc bài giảng môn học dạy thực hành

31

Sơ đồ 1.9

Sơ đồ phƣơng pháp xây dựng bài giảng môn học

38

Sơ đồ 1.10

Sơ đồ quy trình xây dựng bài giảng theo tiếp cận CDIO

43

Sơ đồ 2.1

Sơ đồ cấu trúc bài giảng môn học thực tập điện cơ bản

60

Sơ đồ 2.2

Sơ đồ cấu trúc nội dung bài giảng môn học TTĐCB

61

Sơ đồ 2.3

Sơ đồ cấu trúc thành phần nội dung bài giảng môn học
TTĐCB

62

Sơ đồ 3.1

Sơ đồ quy trình biên soạn BG môn học TTĐCB theo
tiếp cận CDIO

82

Sơ đồ 3.2

Sơ đồ cấu trúc mục tiêu, chuẩn đầu ra

83

Sơ đồ 3.3

Sơ đồ cấu trúc mẫu biên soạn bài giảng môn học
TTĐCB

86

x


DANH MỤC BẢNG BIỂU
STT

TÊN CÁC BẢNG BIỂU

TRANG

Bảng 1.1

Bảng phân chia cấp độ mục tiêu dạy học

21

Bảng 1.2

Bảng tiêu chí đánh giá BG môn học

34

Bảng 1.3

Bảng thiết kế trình tự xây dựng BG theoCĐR môn học

42

Bảng 2.1

Bảng hoạt động của giảng viên và sinh viên trong quá trình
dạy – học thực tập điện cơ bản.

63

Bảng 2.2

Bảng kế hoạch thực hiện nội dung chi tiết học phần theo số
tuần

67

Bảng 2.3

Bảng so sánh tiêu chí nội dung đề cƣơng môn học TTĐCB
giữa cũ và mới

76

Bảng 3.1

Bảng tiêu chí đánh giá kết quả học thực tập SV theo mục
tiêu CĐR

87

Bảng 3.2

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng cấu trúc nội dung bài giảng
môn học TTĐCB

141

Bảng 3.3

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng mục tiêu kiến thức CĐR
của bài giảng môn học TTĐCB

142

Bảng 3.4

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng mục tiêu kỹ năng CĐR của
bài giảng môn học TTĐCB

143

Bảng 3.5

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng mục tiêu thái độ CĐR của
bài giảng môn học TTĐCB

144

Bảng 3.6

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng kiến thức cốt lõi nền tảng
và chuyên sâu trong lĩnh vực kỹ thuật điện cơ bản

145

Bảng 3.7

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng bố cục trình tự nội dung
BG đƣợc thể hiện trình bày về lĩnh vực chuyên môn kỹ

thuật điện cơ bản

146

Bảng 3.8

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng bài giảng môn học TTĐCB
có thể hiện phƣơng pháp học tập và quy trình hƣớng dẫn
cho SV thực tập

147

Bảng 3.9

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng bài giảng môn học TTĐCB
có đáp ứng trình bày thể hiện tính khoa học, lôgíc đảm bảo
nội dung tích hợp và trải nghiệm theo thực tiễn

148

Bảng 3.10

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng bài giảng môn học TTĐCB
có nội dung lý thuyết và thực hành đáp ứng cho đối tƣợng

149

xi

SV chuyên ngành điện

Bảng 3.11

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng nhiệm vụ SV thực tập trong
mỗi bài giảng môn học TTĐCB giúp SV có ý thức trách
nhiệm với việc học và thực tập theo nội quy an toàn điện
của nhà trƣờng

150

Bảng 3.12

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng nhiệm vụ SV thực tập trong
mỗi bài giảng môn học TTĐCB giúp SV học tập tích cực
và có trách nhiệm với bản thân để hoàn thành nhiệm vụ
học thực tập điện

151

Bảng 3.13

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng nhiệm vụ SV thực tập trong
mỗi bài giảng môn học TTĐCB giúp SV thực hiện hoàn
thành kế hoạch học

152

Bảng 3.14

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng tiêu chí đánh giá kết quả
giúp SV có ý thức trách nhiệm tự điều chỉnh việc học tập

153

Bảng 3.15

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng tiêu chí đánh giá kết quả
giúp SV phát huy học tập tích cực và có trách nhiệm với
bản thân hoàn thành mục tiêu học tập

154

Bảng 3.16

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng tiêu chí đánh giá kết quả
giúp SV thực hiện hoàn thành kế hoạch học sau mỗi nội
dung BG môn học

155

Bảng 3.17

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng tiêu chí đánh giá kết quả
giúp SV củng cố kiến thức và học tập rèn luyện kỹ năng
chuyên môn nghề nghiệp

156

Bảng 3.18

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng bài giảng môn học thực
hành điện có thời lƣợng tiết học phân bố phù hợp cho mỗi
đơn vị nội dung BG

157

Bảng 3.19

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng bài giảng môn học thực
hành điện có thời lƣợng tiết học phân bố phù hợp với thời
gian lĩnh hội học tập lý thuyết của SV ở trên lớp và ở nhà

158

Bảng 3.20

Mức độ đạt đƣợc khi xây dựng bài giảng môn học thực
hành điện có thời lƣợng tiết học phân bố phù hợp với thời
gian lĩnh hội học thực hành của SV ở trên lớp và ở nhà

159

Bảng 3.21

Mức độ đạt đƣợc kết quả đề tài khi xây dựng 9 bài giảng
môn học TTĐCB có nội dung kiến thức BG đảm bảo tính
khoa học

160

Bảng 3.22

Mức độ đạt đƣợc kết quả đề tài khi xây dựng 9 bài giảng
môn học TTĐCB có nội dung kiến thức BG đảm bảo tính
lôgíc

161

xii


Bảng 3.23

Mức độ đạt đƣợc kết quả đề tài khi xây dựng 9 bài giảng
môn học TTĐCB có nội dung kiến thức BG đảm bảo tính
hợp lý cho GV và trình độ đối tƣợng SV

162

Bảng 3.24

Mức độ đạt đƣợc đề tài khi xây dựng 9 bài giảng môn học
TTĐCB có nội dung kiến thức BG đảm bảo tính khả thi
trong thực tiễn

163

xiii

DANH MỤC BIỂU ĐỒ
STT

TÊN CÁC BIỂU ĐỒ

TRANG

Biểu đồ 3.1

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng cấu trúc nội dung
bài giảng môn học TTĐCB

141

Biểu đồ 3.2

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng mục tiêu kiến thức
CĐR của bài giảng môn học TTĐCB

142

Biểu đồ 3.3

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng mục tiêu kỹ năng
CĐR của bài giảng môn học TTĐCB

143

Biểu đồ 3.4

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng mục tiêu thái độ
CĐR của bài giảng môn học TTĐCB

144

Biểu đồ 3.5

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng kiến thức cốt lõi
nền tảng và chuyên sâu trong lĩnh vực kỹ thuật điện cơ
bản

145

Biểu đồ 3.6

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng bố cục trình tự nội
dung BG đƣợc thể hiện trình bày về lĩnh vực chuyên môn
kỹ thuật điện cơ bản

146

Biểu đồ 3.7

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng bài giảng môn học
TTĐCB có thể hiện phƣơng pháp học tập và quy trình
hƣớng dẫn cho SV thực tập

147

Biểu đồ 3.8

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng bài giảng môn học
TTĐCB có đáp ứng trình bày thể hiện tính khoa học, lôgíc
đảm bảo nội dung tích hợp và trải nghiệm theo thực tiễn

148

Biểu đồ 3.9

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng bài giảng môn học
TTĐCB có nội dung lý thuyết và thực hành đáp ứng cho
đối tƣợng SV chuyên ngành điện

149

Biểu đồ 3.10

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng nhiệm vụ SV thực
tập trong mỗi bài giảng môn học TTĐCB giúp SV có ý
thức trách nhiệm với việc học và thực tập theo nội quy an
toàn điện của nhà trƣờng

150

Biểu đồ 3.11

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng nhiệm vụ SV thực
tập trong mỗi bài giảng môn học TTĐCB giúp SV học tập
tích cực và có trách nhiệm với bản thân để hoàn thành

nhiệm vụ học thực tập điện

151

Biểu đồ 3.12

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng nhiệm vụ SV thực
tập trong mỗi bài giảng môn học TTĐCB giúp SV thực
hiện hoàn thành kế hoạch học

152

xiv


Biểu đồ 3.13

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng tiêu chí đánh giá
kết quả giúp SV có ý thức trách nhiệm tự điều chỉnh việc
học tập

153

Biểu đồ 3.14

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng tiêu chí đánh giá
kết quả giúp SV phát huy học tập tích cực và có trách
nhiệm với bản thân hoàn thành mục tiêu học tập

154

Biểu đồ 3.15

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng tiêu chí đánh giá
kết quả giúp SV thực hiện hoàn thành kế hoạch học sau
mỗi nội dung BG môn học

155

Biểu đồ 3.16

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng tiêu chí đánh giá
kết quả giúp SV củng cố kiến thức và học tập rèn luyện
kỹ năng chuyên môn nghề nghiệp

156

Biểu đồ 3.17

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng bài giảng môn học
thực hành điện có thời lƣợng tiết học phân bố phù hợp
cho mỗi đơn vị nội dung BG

157

Biểu đồ 3.18

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng bài giảng môn học
thực hành điện có thời lƣợng tiết học phân bố phù hợp với
thời gian lĩnh hội học tập lý thuyết của SV ở trên lớp và ở

nhà

158

Biểu đồ 3.19

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc khi xây dựng bài giảng môn học
thực hành điện có thời lƣợng tiết học phân bố phù hợp với
thời gian lĩnh hội học thực hành của SV ở trên lớp và ở
nhà

159

Biểu đồ 3.20

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc kết quả đề tài khi xây dựng 9 bài
giảng môn học TTĐCB có nội dung kiến thức BG đảm
bảo tính khoa học

160

Biểu đồ 3.21

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc kết quả đề tài khi xây dựng 9 bài
giảng môn học TTĐCB có nội dung kiến thức BG đảm
bảo tính lôgíc

161

Biểu đồ 3.22

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc kết quả đề tài khi xây dựng 9 bài
giảng môn học TTĐCB có nội dung kiến thức BG đảm
bảo tính hợp lý cho GV và trình độ đối tƣợng SV

162

Biểu đồ 3.23

Tỉ lệ % mức độ đạt đƣợc đề tài khi xây dựng 9 bài giảng
môn học TTĐCB có nội dung kiến thức BG đảm bảo tính
khả thi trong thực tiễn

163

xv


PHẦN
MỞ ĐẦU

xvi


PHẦN MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trƣớc nhu cầu phát triển nhanh giáo dục đáp ứng đòi hỏi của sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc, phát triển kinh tế theo chiều sâu tri thức với công
nghệ tiên tiến và hội nhập quốc tế sâu rộng về giáo dục đang diễn ra ở quy mô toàn
cầu, tạo cơ hội thuận lợi để tiếp cận với các xu thế mới, tri thức mới, những mô hình

giáo dục hiện đại để phát triển giáo dục. Đảng và Nhà nƣớc luôn khẳng định: “Phát
triển giáo dục là quốc sách hàng đầu, đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển;
giáo dục vừa là mục tiêu vừa là động lực để phát triển kinh tế - xã hội”.
Chiến lƣợc phát triển giáo dục năm 2011 – 2020 tại Nghị quyết Đại hội Đảng
toàn quốc lần thứ XI đã khẳng định: "Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt
Nam theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc
tế, trong đó, đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ
quản lý giáo dục là khâu then chốt” và “Giáo dục và đào tạo có sứ mệnh nâng cao
dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, góp phần quan trọng xây dựng
đất nước, xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam". ( Nguồn: Chiến lược phát
triển giáo dục 2011 – 2020, số 711/QĐ-TTg ).
Phát triển giáo dục gắn với phát triển khoa học và công nghệ, tập trung vào
nâng cao chất lƣợng, đặc biệt chất lƣợng giáo dục đạo đức, tạo ra nguồn nhân lực dồi
dào có năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã
hội, chú trọng thỏa mãn nhu cầu phát triển của mỗi ngƣời học, những ngƣời có năng
khiếu đƣợc phát triển tài năng.
Ngày 22 tháng 04 năm 2010 Bộ GD&ĐT đã ban hành về việc hƣớng dẫn các
trƣờng đại học, cao đẳng, học viện xây dựng và công bố chuẩn đầu ra (CĐR) cho các
ngành đào tạo của từng trƣờng. Mục tiêu phát triển giáo dục đến năm 2020, nền giáo
dục nƣớc ta đang đƣợc đổi mới căn bản và toàn diện theo hƣớng chuẩn hoá, hiện đại
hoá, xã hội hoá, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế; chất lƣợng giáo dục đang đƣợc cải
thiện ngày một nâng cao mang tính toàn diện, gồm: giáo dục đạo đức, kỹ năng sống,
năng lực sáng tạo, năng lực thực hành, năng lực ngoại ngữ và tin học; đáp ứng nhu cầu
Trang - 1


nhân lực, nhất là nhân lực chất lƣợng cao phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nƣớc và xây dựng nền kinh tế tri thức. ( Nguồn: Văn bản của Bộ giáo dục, đào
tạo số 2196/BGD&ĐT-GDĐH.)
Trong thập niên 2010 – 2020, dự kiến tình hình những sự kiện phát triển đột

phá của khoa học công nghệ nhất là công nghệ khoa học thông tin với chiến lƣợc phát
triển kinh tế của Việt Nam để hội nhập kinh tế Châu Á gắn liền với sự nghiệp phát
triển giáo dục và khoa học kĩ thuật, trong đó có trƣờng Đại học Sƣ phạm Kỹ thuật
TP.HCM, luôn mang tính thời sự thiết thực cấp bách. Ngƣời nghiên cứu nhận thấy
những bài giảng môn học thực hành thƣờng biên soạn theo kiểu truyền thống dựa vào
kinh nghiệm giảng dạy, kinh nghiệm từng trải nghiệm cá nhân của giảng viên (GV)
hoặc theo sách giáo trình, tài liệu tham khảo … Do đó việc xây dựng bài giảng môn
học ở trƣờng đại học là vấn đề thực sự cần thiết phải phát huy đổi mới trong chƣơng
trình đào tạo mà cụ thể là bài giảng môn học thực hành của chƣơng trình bộ môn
chuyên ngành lĩnh vực kĩ thuật điện cần xây dựng thiết kế sao cho dễ dàng thực hiện,
có cấu trúc nội dung, quy trình, hệ thống phù hợp với mục tiêu CĐRvà đồng bộ với sự
phát triển của nhà doanh nghiệp trong bối cảnh kinh tế xã hội đƣơng thời. Vì vậy, việc
Xây dựng bài giảng theo hướng tiếp cận CDIO (hình thành – thiết kế - triển khai – vận
hành) cho môn học Thực Hành Điện tại trường đại học Sư Phạm Kỹ Thuật Tp.Hcm là
một đề tài hết sức thiết thực đối với GV trƣờng đại học để đáp ứng yêu cầu mong
muốn của sinh viên (SV) sau quá trình đào tạo để trở thành ngƣời kĩ sƣ thực sự có
trình độ năng lực hình thành – thiết kế - triển khai – vận hành trong bối cảnh doanh
nghiệp và xã hội,tích hợp các kĩ năng cá nhân, kĩ năng kiến tạo sản phẩm, quy trình và
hệ thống theo CĐR ngành đào tạo nhằm đáp ứng yêu cầu xã hội, giải quyết những tình
huống vấn đề kĩ thuật trong cuộc sống, đáp ứng yêu cầu tuyển dụng của các nhà doanh
nghiệp trong và ngoài nƣớc.
2. MỤC TIÊU VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
2.1. Mục tiêu nghiên cứu
Xây dựng bài giảng theo hƣớng tiếp cận CDIO cho môn học Thực hành điện tại
trƣờng Đại học Sƣ phạm Kỹ thuật TP.HCM(ĐHSPKT TP.HCM) bao gồm mục tiêu cụ
thể nhƣ sau:
Trang - 2


1) Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng bài giảngmôn học

thực hành điện theo tiếp cận CDIO.
2) Biên soạn một số bài giảng theo tiếp cận CDIOcho môn học thực
hành điện.
3) Đánh giá kết quả biên soạn bài giảngmôn học thực hành điệntheo tiếp
cận CDIO.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Đề tài: “Xây dựng bài giảng theo hƣớng tiếp cận CDIO cho môn học Thực hành
điện tại trƣờng Đại học Sƣ phạm Kỹ thuật TP.HCM”
Để đạt đƣợc mục tiêu trên, ngƣời nghiên cứu thực hiện các nhiệm vụ cơ bản
sau:
1) Tìm hiểu, nghiên cứu đặc điểm, vai trò, ý nghĩa mục đích đề cƣơng CDIO và
phƣơng pháp tiếp cận CDIO theo quan điểm lí luận dạy học làm cơ sở lý luận về
vấn đề xây dựng bài giảng môn học theo tiếp cận CDIO.
2) Nghiên cứu, khảo sát,đánh giá thực trạng về bài giảng và sách giáo trình thực
hành điện cơ bản tại xƣởng điện trƣờng ĐHSPKT Tp.HCM.
3) Vận dụng phƣơng pháp tiếp cận theo hƣớng CDIO để xây dựng quy trình bài
giảng môn học và biên soạn theo mẫu một số bài giảng cho môn học Thực Tập
Điện Cơ Bản theo đề cƣơng CDIO của trƣờng đã biên soạn sau năm 2012.
4) Tiến hành thực nghiệm lấy ý kiến các chuyên gia trƣờng ĐHSPKT Tp.HCM
qua tiêu chí đánh giá, kiểm tra bài giảng môn học thực tập điện cơ bản.

3. GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU
Nếu xây dựng bài giảng theo hƣớng tiếp cận CDIO cho môn học thực hành điện
cơ bản một cách khoa học, phù hợp với điều kiệnthực tế thì sẽ góp phần dạy học đạt
kết quả theo chuẩn đầu rangành đào tạo, đáp ứng nhu cầu và nâng cao chất lƣợng dạy
học.
4. ĐỐI TƢỢNG VÀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Trang - 3

 Phƣơng pháp xây dựng bài giảng theo hƣớng tiếp cận CDIO cho môn học thực
hành điện cơ bản tại trƣờng ĐHSPKTTp.HCM.
4.2. Khách thể nghiên cứu
 Đề cƣơng môn học đã xây dựng theo CDIO của trƣờng ĐHSPKT Tp.HCM và
kinh nghiệm chuyên môn nghề nghiệp.
 Tƣ liệu về bài giảng môn học thực tập điện cơ bản cho SV trƣờng
ĐHSPKTTp.HCM.
 Tƣ liệu sách giáo trình kỹ thuật điện, tham khảo ý kiến nhận xét của GV, đồng
nghiệp đang tham gia giảng dạy, cán bộ quản lý trƣờng SV và nhà tuyển dụng
doanh nghiệp.
 Các phần mềm hỗ trợ soạn thảo bài giảng gồm có: Microsoft Word,
Powerpoint, Excel, ….
5. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Những phƣơng pháp nghiên cứu cơ bản mà ngƣời nghiên cứu sử dụng để thực
hiện trong đề tài là:
5.1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu
Nghiên cứu, Phân tích, tổng hợp, khái quát hóa các tài liệu liên quan tới chuyên
đề về phƣơng pháp tiếp cận đề cƣơng chƣơng trình CDIO nhƣ:
 Các văn kiện, văn bản pháp quy mang tính quy định trong các tổ chức, thành
viên của chƣơng trình CDIO. Nghiên cứu đề cƣơng CDIO, các tài liệu văn
bảncủa hội nghị báo cáo, thảo luận về CDIO, luận văn cao học về chƣơng trình
CDIO, các trang Website trên Internet, thông tin đại chúng liên quan đến vấn đề
về CDIO, tìm giải pháp xây dựng bài giảng môn học thực hành chuyên ngành
điện theo hƣớng tiếp cận CDIO.
 Nghiên cứu đề cƣơng môn học thực hành, các CĐR chƣơng trình môn học, nội
dung môn học thực hành trong ngành đào tạo.
 Tham khảo các sách giáo trình kĩ thuật công nghệ, sách giáo trình kỹ thuật điện,
sách giáo trình phƣơng pháp giảng dạy chuyên ngành kỹ thuật, tƣ liệu sách
tham khảo về thực hành chuyên ngành điện để xác định nội dung, kiến thức,

Trang - 4


cấu trúc logic bài giảng để xây dựng quy trình bài giảng cho môn học theo
hƣớng tiếp cận CDIO.
5.2. Phương pháp khảo sát phiếu điều tra bằng bảng câu hỏi
Ngƣời nghiên cứu sử dụng phiếu khảo sát bằng những câu hỏi liên quan đến
luận văn để lấy ý kiến đánh giá của chuyên gia hay GV về thực trạng xây dựng bài
giảng môn học thực tập điện cơ bản tại cho bộ môn Cơ sở Kỹ thuật điện tại trƣờng
ĐHSPKT TP.HCM .
5.3. Phương pháp thống kê toán học
Kết hợp với các phƣơng pháp nghiên cứu tài liệu, phƣơng pháp khảo sát phiếu
điều tra bằng bảng câu hỏi,ngƣời nghiên cứu sử dụng phần mềm Microsoft Excel 2010
để xử lý số liệu, lập bảng biểu từ kết quả thu đƣợc để đƣa ra những nhận định và kết
luận cho những số liệu thu đƣợc.
5.4. Phương pháp khảo nghiệm, đánh giá chuyên gia
Tham khảo ý kiến, nhận xét, đánh giá của cấp lãnh đạo quản lý nhà trƣờng, quản
lý bộ giáo dục và đào tạo thông qua các buổi hội thảo (Seminar) báo cáo về chuyên đề
CDIO, phƣơng pháp dạy học chuyên ngành kỹ thuật … để tiếp cận, tìm hiểu vấn đề
liên quan đến việc xây dựng bài giảng môn học thực hành điện theo định hƣớng
CDIO.
6. GIỚI HẠN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
Với thời gian và điều kiện khảo nghiệm có hạn, ngƣời nghiên cứu chỉ thực hiện
đề tài trong phạm vi:
 Khi xây dựng bài giảng thực hành điện theo hƣớng tiếp cận CDIO, ngƣời
nghiên cứu chỉ nhắm tới mục tiêu Xây dựng bài giảng thực hành điện theo
hướng tiếp cận CDIO cho môn học thực tập điện cơ bản của bộ môn Cơ sở
Kĩ thuật điện tại trường ĐHSPKTTp.HCMtheo đề cƣơng của trƣờng đã biên
soạn trƣớc năm 2012.
 Xây dựng bài giảng môn học thực hành điện cơ bản theo hƣớng tiếp cận CDIO

là nguồn tƣ liệu tham khảo hữu ích thiết thực cho GV và SVchuyên ngành kĩ
Trang - 5


thuật điện,với mục đích nhằm áp dụng vào việc tổ chức dạy học thực thành điện
tại xƣởng điện trƣờng ĐHSPKT TP.HCM.
7. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
Khi chọn đề tài nghiên cứu ngƣời nghiên cứu nhận thấy đề tài có ý nghĩa khoa
học và thực tiễn nhƣ sau:
 Bám sát mục tiêu CĐR, góp phần đánh giá CĐR ngành đào tạo một cách thiết
thực hơnsau khi SV hoàn thành kết thúc môn học thực hành điện tại trƣờng
ĐHSPKTTp.HCM.
 Giúp SVtài liệu với bài giảng tích hợp các kĩ năng cá nhân, kĩ năng kiến tạo sản
phẩm, quy trình và hệ thống sau quá trình đào tạo kết thúc theo CĐR ngành đào
tạo trƣờng ĐHSPKTTp.HCM.
 Làm tƣ liệu giảng dạy cho những GV dạy học chuyên ngành kỹ thuật điện, tạo
động lực kích thích phát huy, đổi mới, sáng tạo trong quá trình xây dựng thiết
kế bài giảng môn học chuyên ngành kĩ thuật, đồng thời góp phần nâng cao chất
lƣợng giáo dục và đào tạo của trƣờng đại học đang trên đà phát triển mục tiêu
chiến lƣợc đổi mới giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá, hòa
nhập với các nƣớc lân cận trong khối Asia.

Trang - 6