Lý thuyết trọng tâm về este (đề 1)

#. Tỉ khối của một este so với hiđro là 44. Khi thuỷ phân este đó tạo nên hai hợp chất. Nếu đốt cháy cùng lượng mỗi

CO 2
hợp chất tạo ra sẽ thu được cùng thể tích

(cùng t0,p). Công thức cấu tạo thu gọn của este là

HCOOCH3
A.

CH 3 COOCH3
B.

CH 3 COOC2 H 5
*C.

C2 H5 COOCH 3
D.

M este
$.

C 4 H8 O 2
= 88 →

CO 2
Khi đốt cháy cho cùng số
thì 2 chất trên phải có số C bằng nhau trong CTPT
Như vậy, axit và ancol tạo nên este có số C bằng nhau

CH 3 COOC2 H 5

→

CO 2
#. Đốt cháy 1,6 gam một este E đơn chức được 3,52 gam

và 1,152 gam nước. Công thức phân tử của E là

C5 H 8 O 2
*A.

.

C4 H8 O 2
B.

.

C5 H10 O 2
C.

.

C4 H 6 O 2
D.
$. Este đơn chức có 2 O trong phân tử

n este
→

1, 6 − 0, 08.12 − 0, 064.2

16
2

nO
2
=

=

ME
→

= 0,016 mol

C5 H 8 O 2
= 100 →

P2 O5
#. Đốt cháy hoàn toàn một lượng hỗn hợp 2 este đồng đẳng, cho sản phẩm phản ứng cháy qua bình đựng

dư,

Ca(OH) 2
khối lượng bình tăng thêm 6,21 gam, sau đó cho qua tiếp dung dịch
este trên thuộc loại
A. no, đa chức.
B. không no, đơn chức.
*C. no, đơn chức.
D. không no đa chức.

n H2O

n CO2

$.
= 0,345 mol;
= 0,345 mol
Như vậy, este là no, đơn chức

dư, thu được 34,5 gam kết tủa. Các


CO 2
#. Đốt cháy hoàn toàn 0,30 gam chất hữu cơ X thu được 224,0 ml

H2O
(ở đktc) và 0,18 gam

. Khi cho X tác

LiAlH 4
dụng với

thì một phân tử X tạo ra hai phân tử hữu cơ Y. Vậy công thức cấu tạo của X là

CH 3 COOH
A.

HCOOCH 3 H 2 O
*B.

OH − CH 2 − CHO

C.

CH 3 COOCH3
D.

n CO2
$.

n H2 O
= 0,01 ;

= 0,01

n O(X)
→

= 0,01

(CH 2 O)n
→X:

LiAlH 4
X bị khử bởi

cho 2 phân tử Y → X là este của axit và ancol có số cacbon bằng nhau.

HCOOCH 3

→X:
#. Đốt cháy hoàn toàn 1,11 g hỗn hợp 2 este đồng phân của nhau, đều tạo bởi axit no đơn chức và ancol no đơn

Ca(OH) 2
chức. Sản phẩm cháy cho qua dd

thấy sinh ra 4,5 g kết tủa. Hai este đó là

HCOOC2 H 5 CH 3 COOCH3
*A.

,

CH 3 COOC2 H 5 C2 H 5 COOCH 3
B.

;

HCOOC3 H 7 CH 3 COOC2 H 5
C.

,

HCOOC3 H 7 C2 H5 COOCH 3
D.

,

n CO2
$.

n H2O
= 0,045 mol →

nO
→

= 0,045 mol

1,11 − 0, 045.12 − 0, 045.2
16
=

= 0,03 mol

1,11.2
M=
0,03
→

C3 H 6 O 2
= 74 →

HCOOC2 H 5 CH 3 COOCH 3
Hai este đó là:

,


#. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm 2 chất hữu cơ no, đơn chức, mạch hở (chứa C, H, O). Dẫn sản phẩm cháy

Ca(OH) 2
tạo thành vào dung dịch
dư, thu được a gam kết tủa và khối lượng dung dịch giảm 0,38a gam. Nếu cho X
tác dụng với dung dịch NaOH dư, thu được một muối và một ancol. Hỗn hợp X gồm
A. một axit và một ancol.
*B. một axit và một este.
C. một ancol và một este.
D. hai este.

CO 2
$. Sản phẩm cháy bao gồm
Gọi số mol chất là x, y
Khối lượng dung dịch giảm

m ddgiam

H2O
;

m CaCO3 (mCO2 + m H2 O )

=
→ 100x-(44x + 18y) = 0,38.100x

π

→ 18x = 18y → chứa 1
Mặt khác, nếu cho X tác dụng với dung dịch NaOH dư, thu được một muối và một ancol
→ 1 este và 1 axit

#. Hợp chất hữu cơ X (chứa các nguyên tố C, H, O) và có khả năng tham gia phản ứng tráng gương. Số hợp chất

MX
thỏa mãn tính chất của X là? (Biết
*A. 6 chất.
B. 3 chất.
C. 4 chất.
D. 5 chất.

= 74 đvC)

HCOOC2 H 5
$.

CH 2 OH − CH 2 − CHO
CH 3 − CHOH − CHO
CH 3 − O − CH 2 − CHO
CHO − COOH

#. Công thức tổng quát của este được tạo bởi axit no, 2 chức, mạch hở và ancol no, 3 chức, mạch hở là

Cn H 2n −10 O12
A.

≥
(n

Cn H 2n −14 O12

12).

≥

*B.

(n

Cn H 2n −14 O12
C.

12).

≥
(n

Cn H 2n −10 O12
D.

8).

≥
(n

8).

Ca H 2a − 2 O 4
$. Gọi công thức của axit no 2 chức , mạch hở là

(a

≥

Cb H 2b + 2 O3

≥
2) và ancol no, 3 chức, mạch hở là

( b 3).
Este được tạo bởi axit no, 2 chức, mạch hở và ancol no, 3 chức, mạch hở có phương trình tổng hợp:

Ca H 2a − 2 O 4
3

Cb H2b + 2 O3
+2

C3a + 2b H 6a + 2b −14 O12
→

H2O
+6


Cn H 2n −14 O12

≥

≥

Đặt 3a + 2b = n → công thức tổng quát là

và n
3.2 + 2.3 → n
12
Chú ý trong phương trình tổng hợp este để số chức axit kết hợp vừa đủ với chức ancol nên cần 3 axit và 2 ancol.

H2O
Trong quá trình tổng hợp tách ra 6 phân tử

. Hệ số C, H của este dùng bảo toàn nguyên tố để tính.

C3 H 2 O 2
#. X là este được tạo bởi axit 2 chức mạch hở và ancol no, 2 chức, mạch hở có công thức đơn giản nhất là

H2

to
. Để hiđro hóa hoàn toàn 1 mol X (xúc tác Ni,
) cần bao nhiêu mol
A. 4 mol
B. 1 mol
C. 3 mol
*D. 2 mol
$. Theo đề bài, este X có 4 nguyên tử oxi và là este vòng.

C6 H 4 O 4
→ CTPT của X là

6.2 + 2 − 4
2

π+ v
=

=5

π

Trong X có 1 vòng, 2 liên kết

π
trong nhóm COO, và 2 liên kết

trong mạch Cacbon.

H2
Suy ra, để hiđro hóa hoàn toàn 1 mol X cần 5-1-2 = 2 mol

Z1 Z2 Z3
#. Các chất hữa cơ đơn chức

,

,

CH 2 O CH 2 O2 C2 H 4 O 2
có CTPT tương ứng là

,

,

Chúng thuộc các dãy

Z3
đồng đẳng khác nhau. Công thức cấu tạo của

là

HCOOCH 3
*A.
B.

CH 3 − O − CHO
HO − CH 2 − CHO

C.

CH 3 COOCH3
D.
$. Vì 3 hợp chất hữu cơ đều là đơn chức

Z1
→

là anđehit fomic HCHO

Z2
là axit fomic HCOOH

Z3

→

không thuộc dãy đồng đẳng anđehit no đơn chức và axit no đơn chức

Z3
→

HCOOCH3
là este

#. Đốt cháy hoàn toàn 0,11 gam một este X (tạo nên từ một axit cacboxylic đơn chức và một ancol đơn chức) thu

CO2
được 0,22 gam
A. 2

H2O
và 0,09 gam

. Số este đồng phân của X là


B. 5
*C. 4
D. 6

0,11 − 0, 005.12 − 0, 005.2
32

nX

$.

=

= 0,00125 mol

n H2O

CO 2
Nhận xét: do n

=

nên este là no, đơn chức

0, 005
=4
0, 00125
Số C trong X:
Số đồng phân thỏa mãn

HCOOCH 2 CH 2 CH 3

C 4 H8 O 2
→

HCOOCH(CH 3 ) 2 CH3 COOC2 H5
;

C2 H5 COOCH 3

;

##. Đốt cháy hoàn toàn 2,01 gam hỗn hợp gồm axit acrylic, vinyl axetat, metyl metacrylat. Toàn bộ sản phẩm cháy

Ca(OH) 2
cho qua dung dịch

dư, sau phản ứng thu được 9 gam kết tủa và dung dịch X. Vậy khối lượng dung dịch X

Ca(OH) 2
đã thay đổi so với dung dịch
*A. giảm 3,87 gam.
B. tăng 5,13 gam.
C. tăng 3,96 gam.
D. giảm 9 gam.

ban đầu là

2π
$. Cả 3 chất trên đều có

n X = n CO 2 − n H 2O

→

trong phân tử

2, 01 − 0, 09.12 − 2n H2 O
32

→
= 0,09Khối lượng dung dịch X thay đổi:

∆m

n H2O

n H2O
→

= 0,065 mol

m CO2 + m H 2O − m CaCO3

=
= 0,09.44 + 0,065.18-9 = -3,87
Vậy, khối lượng giảm 3,87 gam

Cn H 2n O 2
##. Trong 1 bình kín chứa hơi chất hữu cơ X (

O2
) mạch hở và

O2
(số mol

gấp đôi số mol cần cho phản

139,9o C

ứng cháy) ở
, áp suất trong bình là 0,8 atm. Đốt cháy hoàn toàn X sau đó đưa về nhiệt độ ban đầu, áp suất
trong bình lúc này là 0,95 atm. X có CTPT là

C2 H 4 O 2
A.

C3 H 6 O 2
*B.

.

C4 H8 O 2
C.

.

C5 H10 O 2
D.


n O2 pu

n O2

$. Gọi

= x mol →

= 2x mol

Cn H 2n O2

3n − 2
O2
2

CO 2

+

→n

H2O
+n

2x
3n − 2

n tr
→

= 2x +

2.

nS

2nx
3n − 2

= 2x-x +

2x
3n − 2
4nx
x+
3n − 2

2x +
n tr
nS

p tr
pS
=

16
19
=

16
19
=



n=3

C3 H 6 O 2

→ X là

CO 2
#. X, Y là hai este đơn chức, đồng đẳng của nhau. Khi đốt cháy một mol X thu được a mol

a1
khi đốt cháy 1 mol Y thu được

CO 2
mol

b1
và

H2O
mol

a1
. Biết a :

H2O
và b mol

. Còn

b1
=b:

. CTTQ dãy đồng đẳng este trên là

Cn H 2n O2
*A.

.

C n H 2n − 2 O2
B.

.

C n H 2n − 4 O2
C.

.

C n H 2n − 2 O4
D.

.

n CO2 n H 2 O
$. Ta thấy tỉ lệ

/

Cn H 2n O2
luôn bằng nhau ở mọi chất → đồng đẳng của este no đơn chức

##. P là hỗn hợp gồm ba hợp chất hữu cơ X, Y, Z đồng phân của nhau và đều tác dụng được với NaOH. Khi hóa hơi

O2
3,7 gam X thu được 1,68 lít khí ở 136,5oC, 1atm. Mặt khác, dùng 2,52 lít (đktc)
P sau phản ứng thu được V lít hỗn hợp khí (đktc). Giá trị V là
A. 3,024.
B. 1,512.
C. 2,240.
*D. 2,268.

nX

1.1, 68
22, 4
.(273 + 136,5)
273

$.
=
Khi đốt P

nP
= 0,0225 mol →

3, 7
0, 05

MX
= 0,05 mol →

=

C3 H 6 O 2
= 74 →

n CO2 = n H2 O
= 0,0225.3 = 0,0675 mol

để đốt cháy hoàn toàn 1,665 gam


n O2

0, 0675.3 − 0,0225.2
2

→
=
= 0,07875 mol
Thể tích khí còn lại sau phản ứng:
V = 22,4.(0,0675 + 0,1125-0,07875) = 2,268 lít
##. Hai chất hữu cơ X và Y đều đơn chức là đồng phân của nhau. Đốt cháy hoàn toàn 5,8 gam hỗn hợp X và Y cần

VCO 2

CO 2
8,96 lít oxi (đktc) thu được khí
giản của X và Y là

và hơi nước theo tỉ lệ

VH2 O

:

= 1 : 1 (đo ở cùng điều kiện). Công thức đơn

C 4 H8 O
A.

C2 H4 O
B.

C3 H 6 O
*C.

C5 H10 O
D.

mCO2 + m H2 O

$. Bảo toàn khối lượng:

m X + mO2
=

5,8 + 0, 4.32
62

n CO2 = n H2 O
=

= 0,3 mol

0,3.3 − 0, 4.2
1

nO
=

= 0,1 mol

nC : nH : nO
→

0,3 : 0, 6 : 0,1
=

= 3:6:1

CO 2

H 2O

#. Đốt cháy a gam một este sau phản ứng thu được 9,408 lít
và 7,56 gam
, thể tích khí oxi cần dùng là
11,76 lít (các thể tích khí đều đo ở đktc). Biết este này do một axit đơn chức và một ancol đơn chức tạo nên. Công
thức phân tử của este là

C5 H10 O 2
A.

C 4 H8 O 2
*B.

.

C2 H 4 O 2
C.

C3 H 6 O 2
D.

.

n CO2 = n H2 O

$.
= 0,42 mol
Như vậy, đây là este no đơn chức


0, 42.2 + 0, 42 − 0,525.2
2

n este
→

=

= 0,105 mol

0, 42
0,105

C 4 H8 O 2

Số C trong este:

=4→

#. E là este của axit cacboxylic no đơn chức (X) và ancol không no đơn chức có một nối đôi C = C (Y). Đốt a mol E

CO2
thu được b mol
A. b = c.
*B. b = 2c.
C. c = 2b.
D. b = 3c.

CO 2
; đốt a mol X thu được c mol

H2O
; đốt a mol Y thu được 0,5b mol

. Quan hệ giữa b và c là

n CO2 = n H2 O = 0,5b

$. Đốt ancol:

n Ceste
Bảo toàn C:

n Caxit
=

n Cancol
+

→ b = c + 0,5b → b = 2c

#. Este X có mùi thơm của hoa nhài. Công thức của X là

C6 H 5 COOCH 3
A.

.

CH 3 COOCH 2 C6 H 5
*B.

.

CH 3 COOC6 H5
C.

C6 H5 CH 2 COOCH 3
D.

.

CH 3COOCH 2 C6 H 5
$. Este X có mùi thơm của hoa nhài là

C 4 H8 O 2
#. Hợp chất hữu cơ mạch hở X có CTPT
. Chất X có thể là
A. Axit hay este đơn chức no.
B. Ancol 2 chức, không no, có 1 liên kết pi.
C. Xeton hay anđehit no 2 chức.
*D. Ancol 2 chức, không no, có 1 liên kết pi hoặc xeton hay anđehit no 2 chức

4.2 + 2 − 8
2

C 4 H8 O 2

$.
có độ bất bão hòa k =
Axit hay este đơn chức no thỏa mãn.

=1

HOCH 2 − CH = CH − CH 2 OH

X cũng có thể là ancol 2 chức, không no, có 1 liên kết pi:
.
X không thể là xeton hay anđehit no 2 chức có độ bất bão hòa k = 2 nên không thỏa mãn.

CO2

#. Đốt cháy hoàn toàn 10 gam este đơn chức X thu được 11,2 lít

C4 H8 O 2
A.

.

C5 H 8 O 2
*B.

.

H 2O
(đktc) và 7,2 gam

. CTPT của X là


C4 H 6 O 2
C.

.

C5 H10 O 2
D.

.

n CO2
$.

n H2O
= 0,5 mol;

= 0,4 mol

10 − 0, 5.12 − 0, 4.2
nX =
32
→

MX =

10
0,1

= 0,1 mol →

C5 H 8 O 2
= 100 →

P2 O5
#. Đốt cháy hoàn toàn một lượng hỗn hợp 2 este, cho sản phẩm phản ứng cháy qua bình đựng

dư, khối lượng

Ca(OH) 2
bình tăng thêm 6,21 gam, sau đó cho qua tiếp dung dịch
thuộc loại nào ?
A. Este thuộc loại no.

B. Este thuộc loại không no.
*C. Este thuộc loại no, đơn chức.
D. Este thuộc loại không no đa chức.

dư, thu được 34,5 gam kết tủa. Các este trên

n CO2 = n H2 O = 0,345

$.
mol
Như vậy, este thuộc loại no, đơn chức, mạch hở

CO 2
##. Khi đốt 0,1 mol este X thu được 0,3 mol
A. a = 0,3
B. 0,3 < a < 0,4
*C. 0,1 ≤ a ≤ 0,3
D. 0,2 ≤ a ≤ 0,3

H 2O
và a mol

. Giá trị của a là

0, 3
0,1
$. Số C trong X:

=3

π

Giá trị của a phụ thuộc vào số liên kết
CTCT của este có 3C và ít

n H2 O = n CO2

π
→

=1→

nhất:

= 0,3 mol

HCOOC ≡ CH

π

CTCT của este có 3C và nhiều

nhất:

n H2 O = n CO2 − (3 − 1)n X

π=3
→

có trong X

HCOOC2 H 5

π

→

= 0,1 mol

0,1 ≤ a ≤ 0,3

→
##. Hai chất hữu cơ X, Y (chứa C, H, O) đều chứa 53,33% oxi về khối lượng. Khối lượng phân tử của Y gấp 1,5 lần

O2
khối lượng phân tử X. Để đốt cháy 0,04 mol hỗn hợp cần 0,1 mol

C2 H 4 O 2
*A.

C3 H 6 O 3
và

.

. Công thức phân tử của X, Y lần lượt là


C2 H 4 O 2
B.

C3 H 4 O 2
và

C3 H 6 O 3
C.

.

C 4 H8 O4
và

C2 H 4 O 2

.

C3 H 6 O 2

D.
và
.
$. Từ giả thiết Khối lượng phân tử của Y gấp 1,5 lần khối lượng phân tử X và do X và Y có cùng %Oxi nên ta suy ra
số nguyên tử O trong Y gấp 1,5 lần trong X
Như vậy, số nguyên tử O trong X và Y theo tỉ lệ 2:3

C2 H 4 O 2
Trong các đáp án thì chỉ có đáp án

C3 H 6 O 3
và

thỏa mãn

CO2
##. Đốt cháy hoàn toàn 6,8 gam một este X đơn chức chứa vòng benzen thu được

H2O
và

. Hấp thụ toàn bộ

Ca(OH) 2
sản phẩm này vào bình đựng dung dịch
kết tủa. Số CTCT có thể có của X là
A. 4
B. 5
*C. 6
D. 9

lấy dư thấy khối lượng bình tăng 21,2 gam đồng thời có 40 gam

n CO2
$.

= 0,4 mol

mCO2 + m H2 O

n H2O
= 21,2 →

n este =
→

= 0,2 mol

6,8 − 0, 4.12 − 0, 2.2
32

nO
2
=

M este

6,8
=
0, 05

= 0,05 mol

C8 H 8 O 2

→
= 136 →
Các CTCT có thể có:

(o, m, p) − CH 3 − C6 H 4 − OOCH

CH 3 COOC6 H5

;

HCOOCH 2 − C 6 H 5

C6 H5 COOCH 3
;

;