loBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHỊNG
-------------------------------
ISO 9001:2008
KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP
NGÀNH: KẾ TỐN – KIỂM TOÁN
Sinh viên
: Lê Ngọc Thái
Giảng viên hướng dẫn: ThS. Phạm Văn Tưởng
HẢI PHÒNG - 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHỊNG
-----------------------------------
HỒN THIỆN CƠNG TÁC KẾ TỐN DOANH THU, CHI PHÍ
VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CƠNG TY
TNHH CƠNG NGHIỆP ẮC QUY HẢI PHỊNG
KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY
NGÀNH: KẾ TỐN – KIỂM TỐN
Sinh viên
: Lê Ngọc Thái
Giảng viên hướng dẫn: ThS. Phạm Văn Tưởng
HẢI PHÒNG – 2016
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG
--------------------------------------
NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP
Sinh viên: Lê Ngọc Thái
Mã SV: 1413401003
Lớp: QTL801K
Ngành: Kế toán – Kiểm toán
Tên đề tài: Hồn thiện cơng tác kế tốn doanh thu, chi phí và xác định kết quả
kinh doanh tại Cơng ty TNHH Cơng nghiệp Ắc quy Hải Phịng
NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI
1. Nội dung và các yêu cầu cần giải quyết trong nhiệm vụ đề tài tốt nghiệp
(về lý luận, thực tiễn, các số liệu tính tốn và các bản vẽ).
- Hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về tổ chức cơng tác kế tốn
doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp vừa
và nhỏ.
- Mơ tả và phân tích thực trạng cơng tác kế tốn doanh thu, chi phí và xác
định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH Cơng nghiệp Ắc Quy Hải
Phịng. Đề xuất một số giải pháp nhằm hồn thiện cơng tác kế tốn doanh
thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Cơng ty TNHH Cơng
nghiệp Ắc Quy Hải Phịng
2. Các số liệu cần thiết để thiết kế, tính tốn.
- Sử dụng số liệu kế tốn năm 2015 của Cơng ty TNHH Cơng nghiệp Ắc
Quy Hải Phòng.
3. Địa điểm thực tập tốt nghiệp.
- Cơng ty TNHH Cơng nghiệp Ắc Quy Hải Phịng.
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP
Người hướng dẫn thứ nhất:
Họ và tên: Phạm Văn Tưởng
Học hàm, học vị: Thạc sĩ
Cơ quan công tác: Trường Đại học Dân lập Hải Phịng
Nội dung hướng dẫn: Hồn thiện cơng tác kế tốn doanh thu, chi phí và xác định
kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH Công nghiệp Ắc quy Hải Phòng.
Người hướng dẫn thứ hai:
Họ và tên:.............................................................................................
Học hàm, học vị:...................................................................................
Cơ quan công tác:.................................................................................
Nội dung hướng dẫn:............................................................................
Đề tài tốt nghiệp được giao ngày 18 tháng 04 năm 2016
Yêu cầu phải hoàn thành xong trước ngày 05 tháng 07 năm 2016
Đã nhận nhiệm vụ ĐTTN
Đã giao nhiệm vụ ĐTTN
Sinh viên
Người hướng dẫn
Lê Ngọc Thái
ThS. Phạm Văn Tưởng
Hải Phòng, ngày ...... tháng........năm 2016
Hiệu trưởng
GS.TS.NSƯT Trần Hữu Nghị
PHIẾU NHẬN XÉT CỦA CÁN BỘ HƯỚNG DẪN
1. Tinh thần thái độ của sinh viên trong quá trình làm đề tài tốt nghiệp:
- Chăm chỉ học hỏi, chịu khó sưu tầm số liệu, tài liệu phục vụ cho bài viết.
- Nghiêm túc, có ý thức tốt trong q trình làm đề tài tốt nghiệp;
- Luôn thực hiện tốt mọi yêu cầu được giáo viên hướng dẫn giao.
- Đảm bảo đúng tiến độ của đề tài theo thời gian đã quy định.
2. Đánh giá chất lượng của khóa luận (so với nội dung yêu cầu đã đề ra
trong nhiệm vụ Đ.T.T.N trên các mặt lý luận, thực tiễn, tính tốn số liệu...):
Kết cấu của khoá luận được tác giả sắp xếp tương đối hợp lý, khoa học bao gồm
3 chương :
Chương I: Lý luận chung về tổ chức kế toán doanh thu, chi phí và xác định
kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Chương II: Thực trạng công tác kế tốn doanh thu, chi phí và xác định kết
quả kinh doanh tại Công ty TNHH Công nghiệp Ắc quy Hải Phịng
Chương III: Một số giải pháp nhằm hồn thiện cơng tác kế tốn doanh thu,
chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH Công nghiệp Ắc
quy Hải Phòng
3. Cho điểm của cán bộ hướng dẫn (ghi bằng cả số và chữ):
Bằng số: ....................
Bằng chữ: ..........................................................................
Hải Phòng, ngày 30 tháng 06 năm 2016
Cán bộ hướng dẫn
Ths. Phạm Văn Tưởng
Mục Lục
Mục Lục................................................................................................................ 7
LỜI MỞ ĐẦU ...................................................................................................... 1
CHƯƠNG I .......................................................................................................... 2
LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ TỔ CHỨC KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ
VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DOANH NGHIỆP
VỪA VÀ NHỎ ..................................................................................................... 2
1.1. Những vấn đề chung về doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh
doanh trong doanh nghiệp vừa và nhỏ.............................................................. 2
1.1.1. Sự cần thiết của cơng tác kế tốn doanh thu, chi phí và xác định kết
quả kinh doanh trong doanh nghiệp vừa và nhỏ ............................................... 2
1.1.2. Một số khái niệm cơ bản về doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh
doanh..................................................................................................................... 3
1.1.2.1. Doanh thu ................................................................................................ 3
1.1.2.2. Chi phí...................................................................................................... 6
1.1.2.3. Xác định kết quả kinh doanh................................................................. 8
1.1.3. Nhiệm vụ của công tác kế tốn doanh thu, chi phí và xác định kết quả
kinh doanh trong doanh nghiệp vừa và nhỏ....................................................... 8
1.2. Nội dung tổ chức cơng tác kế tốn doanh thu, chi phí và xác định kết
quả kinh doanh trong doanh nghiệp vừa và nhỏ ............................................. 9
1.2.1. Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ và các khoản giảm
trừ doanh thu ....................................................................................................... 9
1.2.1.1. Chứng từ sử dụng ................................................................................... 9
1.2.1.2. Tài khoản sử dụng .................................................................................. 9
1.2.1.3. Phương pháp hạch toán....................................................................... 10
1.2.2. Kế toán giá vốn hàng bán ....................................................................... 11
1.2.2.1. Các phương pháp xác định giá vốn hàng xuất kho ............................ 11
1.2.2.2. Chứng từ sử dụng ................................................................................. 12
1.2.2.3. Tài khoản sử dụng ................................................................................ 12
1.2.2.4. Phương pháp hạch toán........................................................................ 14
1.2.3.1. Chứng từ sử dụng ................................................................................. 15
1.2.3.2. Tài khoản sử dụng ................................................................................ 15
1.2.3.3. Phương pháp hạch toán........................................................................ 15
1.2.4. Kế toán doanh thu tài chính và chi phí tài chính ................................. 16
1.2.4.1 Chứng từ sử dụng .................................................................................. 16
1.2.4.2. Tài khoản sử dụng ................................................................................ 16
1.2.4.3. Phương pháp hạch toán........................................................................ 17
1.2.5. Kế toán thu nhập khác và chi phí khác................................................. 19
1.2.5.1. Chứng từ sử dụng ................................................................................. 19
1.2.5.2. Tài khoản sử dụng ................................................................................ 19
1.2.5.3. Phương pháp hạch toán........................................................................ 20
1.2.6. Kế toán xác định kết quả kinh doanh ................................................... 21
1.2.6.1. Chứng từ sử dụng ................................................................................. 21
1.2.6.2. Tài khoản sử dụng ................................................................................ 21
1.2.6.3. Phương pháp hạch toán........................................................................ 22
1.2.7. Tổ chức vận dụng hệ thống sổ sách kế toán vào cơng tác kế tốn doanh
thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp................... 22
1.2.7.1. Hình thức kế tốn Nhật ký chung ........................................................ 22
1.2.7.2. Hình thức kế tốn Nhật ký sổ cái ......................................................... 22
1.2.7.3. Hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ ..................................................... 22
CHƯƠNG II....................................................................................................... 25
THỰC TRẠNG CƠNG TÁC KẾ TỐN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC
ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY TNHH CÔNG NGHIỆP
ẮC QUY HẢI PHÒNG ..................................................................................... 25
2.1. Khái quát chung về cơng ty TNHH Cơng nghiệp Ắc quy Hải Phịng ... 25
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ......................................................... 25
2.1.2. Đặc điểm sản xuất kinh doanh ................................................................ 26
2.1.3. Chức năng, nhiệm vụ của công ty ........................................................... 26
2.1.3.1. Chức năng của Công ty ........................................................................ 26
2.1.3.2. Nhiệm vụ của Công ty ........................................................................... 26
2.1.4. Cơ cấu tổ chức .......................................................................................... 27
2.1.5. Tổ chức công tác kế toán ......................................................................... 30
2.1.5.1. Tổ chức bộ máy kế toán ........................................................................ 30
2.1.5.2. Chế độ kế toán áp dụng tại doanh nghiệp ......................................... 33
2.2. Thực trạng tổ chức kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh
doanh tại cơng ty TNHH Cơng nghiệp Ắc quy Hải Phịng ........................... 34
2.2.1. Kế tốn doanh thu bán hàng tại Cơng ty TNHH Cơng nghiệp Ắc quy
Hải Phịng ........................................................................................................... 34
2.2.1.1. Tài khoản sử dụng ................................................................................ 34
2.2.1.2. Chứng từ sử dụng ................................................................................. 35
2.2.1.3. Quy trình hạch tốn ............................................................................. 35
2.2.1.5. Ví dụ minh họa ..................................................................................... 35
2.2.2. Kế tốn giá vốn hàng bán tại Công ty TNHH Công nghiệp Ắc quy Hải
Phòng .................................................................................................................. 45
2.2.2.1. Chứng từ và tài khoản sử dụng ............................................................ 45
2.2.2.2. Quy trình hạch tốn .............................................................................. 45
2.2.2.3 Ví dụ minh họa ....................................................................................... 46
2.2.3. Kế tốn chi phí quản lý doanh nghiệp và chi phí bán hàng ................ 50
2.2.3.1. Chứng từ và tài khoản sử dụng ............................................................ 50
2.2.3.2. Quy trình hạch tốn .............................................................................. 50
2.2.3.3. Ví dụ minh họa ...................................................................................... 51
2.2.4. Kế tốn doanh thu tài chính và chi phí tài chính tại Cơng ty TNHH
Cơng nghiệp Ắc quy Hải Phòng ....................................................................... 60
2.2.4.1. Nội dung của doanh thu hoạt động tài chính và chi phí tài chính tại
Cơng ty TNHH Cơng nghiệp Ắc quy Hải Phịng ............................................. 60
2.2.4.2. Chứng từ và tài khoản sử dụng ............................................................ 60
2.2.4.3. Quy trình hạch tốn .............................................................................. 60
2.2.4.4. Ví dụ minh họa ...................................................................................... 62
2.2.5. Kế tốn thu nhập khác và chi phí khác ................................................. 68
2.2.6. Kế toán xác định kết quả kinh doanh ................................................... 68
CHƯƠNG III MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HỒN THIỆN CƠNG TÁC
KẾ TỐN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH
DOANH TẠI CƠNG TY TNHH CƠNG NGHIỆPẮC QUY HẢI PHỊNG 75
3.1. Đánh giá chung về cơng tác kế tốn doanh thu, chi phí và xác định kết
quả kinh doanh tại cơng ty TNHH Cơng nghiệp Ắc quy Hải Phịng ........... 75
3.1.1. Ưu điểm .................................................................................................... 75
3.1.2. Nhược điểm ............................................................................................. 77
3.2. Một số ý kiến nhằm hồn thiện cơng tác kế tốn doanh thu, chi phí và
xác định kết quả kinh doanh tại Cơng ty TNHH Cơng nghiệp ắc quy Hải
Phịng .................................................................................................................. 77
3.2.1. Sự cần thiết phải hồn thiện cơng tác kế tốn doanh thu, chi phí và xác
định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH Công nghiệp ắc quy Hải Phòng.
............................................................................................................................. 77
3.2.2. Một số nguyên tắc và điều kiện tiến hành hồn thiện cơng tác kế tốn 77
3.2.3. Một số ý kiến nhằm hồn thiện cơng tác kế tốn doanh thu, chi phí và
xác định kết quả kinh doanh tại Cơng ty TNHH Cơng nghiệp Ắc quy Hải
Phịng .................................................................................................................. 78
3.2.3.1. Ý kiến 1: Mở sổ cái đúng hình thức Chứng từ ghi sổ ......................... 78
3.2.3.2. Ý kiến 2: Mở sổ chi tiêt bán hàng và sổ chi tiết giá vốn hàng bán ..... 80
3.2.3.3. Ý kiến 3: Mở sổ chi tiết chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh
nghiệp .................................................................................................................. 83
3.2.3.4. Ý kiến 4 : Hồn thiện về chính sách ưu đãi trong tiêu thụ hàng hóa,
thành phẩm ......................................................................................................... 86
3.2.3.5. Ý kiến 5: Hồn thiện về việc trích lập phải thu khó địi ...................... 88
3.2.3.6. Ý kiến 6: Hồn thiện về việc tăng cường công tác thu hồi nợ ............ 92
KẾT LUẬN ........................................................................................................ 94
Trường Đại học Dân lập Hải Phịng
Khóa luận tốt nghiệp
LỜI MỞ ĐẦU
Nước ta đang trong thời kỳ hội nhập với thế giới, đây là cơ hội tốt để các
doanh nghiệp phát triển. Để tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường, các doanh
nghiệp luôn cố gắng, nỗ lực nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, hàng hóa, dịch
vụ của mình. Do phương thức và mặt hàng kinh doanh ngày càng phong phú và
đa dạng nên từng doanh nghiệp phải làm tốt cơng tác quản lý, cơng tác tổ chức
kế tốn doanh thu chi phí và xác định kết quả kinh doanh. Đây là công cụ giúp
cho doanh nghiệp tồn tại và phát triển vững mạnh.
Qua quá trình tìm hiểu về tổ chức cơng tác kế tốn tại Cơng ty trách
nhiệm hữu hạn Cơng nghiệp ắc quy Hải Phịng, từ những kiến thức đã được học
và thực tiễn, em quyết định chọn đề tài: “Hồn thiện cơng tác kế tốn doanh
thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại cơng ty TNHH Cơng nghiệp
Ắc quy Hải Phịng”
Bài khóa luận của em gồm 3 chương chính như sau:
Chương I: Những vấn đề lý luận cơ bản về công tác kế tốn doanh thu, chi
phí và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Chương II: Thực trạng cơng tác kế tốn doanh thu, chi phí và xác định kết
quả kinh doanh tại công ty TNHH Công nghiệp Ắc quy Hải Phòng
Chương III: Một số giải pháp nhằm hồn thiện cơng tác kế tốn doanh thu,
chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại công ty TNHH Cơng nghiệp Ắc
quy Hải Phịng
Em xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trong khoa Quản trị kinh doanh
trường Đại học dân lập Hải Phòng, đặc biệt là sự hướng dẫn tận tình của giáo
viên hướng dẫn Thạc sĩ Phạm Văn Tưởng. Đồng thời em xin cảm ơn sự giúp đỡ
của Ban lãnh đạo và tập thể nhân viên phịng kế tốn cơng ty TNHH Cơng
nghiệp Ắc quy Hải Phịng đã tạo điều kiện để em hồn thành bài khóa luận này.
Do thời gian và trình độ có hạn nên bài viết này khơng thể trách khỏi
những thiếu sót, em rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các thầy cơ để bài
viết của em được hồn thiện hơn.
Lê Ngọc Thái
1
QTL801K
Trường Đại học Dân lập Hải Phịng
Khóa luận tốt nghiệp
CHƯƠNG I
LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ TỔ CHỨC KẾ TOÁN DOANH THU, CHI
PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG DOANH
NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ
1.1. Những vấn đề chung về doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh
doanh trong doanh nghiệp vừa và nhỏ
1.1.1. Sự cần thiết của công tác kế tốn doanh thu, chi phí và xác định kết
quả kinh doanh trong doanh nghiệp vừa và nhỏ
Để quản lý tốt hoạt động sản xuất kinh doanh nói chung cũng như doanh
thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh nói riêng có rất nhiều cơng cụ khác
nhau, trong đó kế tốn là một cơng cụ hữu hiệu. Tổ chức cơng tác kế tốn khoa
học hợp lý là một trong những cơ sở cung cấp thông tin quan trọng nhất cho việc
chỉ đạo, điều hành sản xuất kinh doanh có hiệu quả. Để cơng cụ kế tốn phát
huy hết vai trị của mình, địi hỏi các doanh nghiệp phải khơng ngừng cải tiến và
hồn thiện hơn nữa cơng tác kế tốn nói chung cũng như kế tốn doanh thu, chi
phí và xác định kết quả kinh doanh nói riêng. Vì vậy, việc tổ chức cơng tác kế
tốn doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh một cách khoa học, hợp
lý và phù hợp có ý nghĩa quan trọng trong việc thu thập, xử lý và cung cấp thông
tin cho doanh nghiệp, cơ quan quản lý để doanh nghiệp phát triển bền vững hơn.
Đối với doanh nghiệp:
Việc tổ chức kế tốn doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh giúp
doanh nghiệp thu thập, xử lý và cung cấp thông tin cho các nhà quản trị doanh
nghiệp nhìn nhận, đánh giá về hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp
mình, trên cơ sở đó đưa ra những quyết định và phương hướng phát triển cũng
như nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
Đối với nhà đầu tư:
Thông qua các chỉ tiêu về doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh
của doanh nghiệp trên báo cáo tài chính các nhà đầu tư sẽ phân tích đánh giá
tình hình tài chính các nhà đầu tư sẽ phân tích đánh giá tình hình hoạt động của
doanh nghiệp để có các quyết định đầu tư đúng đắn.
Đối với tổ chức trung gian tài chính:
Đối với các Ngân hàng, các Cơng ty cho th tài chính thì cơng tác kế tốn
doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh là điều kiện tiên quyết để họ
Lê Ngọc Thái
2
QTL801K
Trường Đại học Dân lập Hải Phịng
Khóa luận tốt nghiệp
tiến hành thẩm định, đánh giá tình hình tài chính nhằm đưa ra các quyết định có
nên cho vay khơng đối với doanh nghiệp đó.
Đối với cơ quan quản lý vĩ mô nền kinh tế:
Trên cơ sở các số liệu về doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh
của doanh nghiệp cơ quan thuế xác định các khoản thuế phải thu, đảm bảo
nguồn thu cho Ngân sách quốc gia. Từ đó các nhà hoạch định chính sách quốc
gia sẽ có cơ sở để đề ra các giải pháp phát triển kinh tế, tạo điều kiện cho các
doanh nghiệp hoạt động thơng qua chính sách tiền tệ, chính sách thuế và các
khoản trợ cấp, trợ giá.
1.1.2. Một số khái niệm cơ bản về doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh
doanh
1.1.2.1. Doanh thu
Doanh thu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được trong kỳ
kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất kinh doanh thơng thường của doanh
nghiệp, góp phần làm tăng nguồn vốn chủ sở hữu. Doanh thu bao gồm:
Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là toàn bộ số tiền thu được từ việc
bán hàng và cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp bao gồm cả các khoản phụ thu
và phí thu thêm ngồi giá bán (nếu có) trong một kỳ kế toán của hoạt động sản
xuất kinh doanh.
Theo chuẩn mực số 14 “Doanh thu và thu nhập khác” ban hành theo quyết
định số 149/2001/QĐ-BTC ngày 31/12/2001 của Bộ trưởng BTC thì doanh thu
bán hàng được ghi nhận khi thoả mãn 5 điều kiện:
- Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền
sở hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho người mua
- Doanh nghiệp khơng cịn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người sở
hữu hàng hóa hoặc quyền kiểm sốt hàng hóa
- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn
- Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng
- Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng
Thời điểm ghi nhận doanh thu theo các phương thức bán hàng:
- Phương thức bán hàng trực tiếp cho khách hàng:
Theo phương thức này, căn cứ vào hợp đồng mua bán đã được ký kết, bên
mua cử cán bộ đến nhận hàng tại kho của doanh nghiệp. Khi nhận hàng xong,
Lê Ngọc Thái
3
QTL801K
Trường Đại học Dân lập Hải Phịng
Khóa luận tốt nghiệp
người nhận hàng ký xác nhận vào hoá đơn bán hàng và số hàng đó được xác
định là tiêu thụ, người bán có quyền ghi nhận doanh thu.
- Phương thức gửi hàng cho khách:
Là phương thức bên bán gửi hàng đi cho khách theo các điều kiện của hợp
đồng kinh tế đã ký kết. Số hàng gửi đi vẫn thuộc quyền kiểm soát của bên bán,
khi khách hàng thanh toán hoặc chấp nhận thanh tốn thì lợi ích và rủi ro được
chuyển giao toàn bộ cho người mua, giá trị hàng hoá đã được thực hiện và là
thời điểm bên bán được ghi nhận doanh thu bán hàng.
- Phương thức gửi đại lý, ký gửi:
Theo phương thức này, doanh nghiệp xuất kho thành phẩm hàng hoá gửi đi
bán cho khách hàng theo hợp đồng ký kết giữa hai bên. Khi hàng xuất kho gửi đi
bán thì hàng chưa xác định là tiêu thụ. Hàng gửi bán chỉ hạch toán vào doanh
thu khi doanh nghiệp đã nhận được tiền bán hàng do khách hàng trả, khách hàng
đã nhận được hàng và chấp nhận thanh toán,khách hàng đã ứng trước tiền mua
hàng về số hàng gửi đi bán.Chỉ khi nào được người mua chấp nhận thanh tốn
thì số hàng đó mới chính thức coi là tiêu thụ và doanh nghiệp có quyền ghi nhận
doanh thu.
- Phương thức bán hàng trả chậm, trả góp:
Theo phương thức này, khi bán hàng doanh nghiệp ghi nhận doanh thu bán
hàng theo giá bán hàng trả ngay , khách hàng được chậm trả tiền hàng và phải
chịu phần lãi chậm trả theo tỷ lệ quy định trong hợp đồng mua bán hàng. Phần
lãi chậm trả được ghi nhận vào doanh thu hoạt động tài chính.Doanh thu bán
hàng và cung cấp dịch vụ là giá trả một lần ngay từ đầu không bao gồm tiền lãi
về trả chậm, trả góp.
- Phương thức hàng đổi hàng:
Theo phương pháp này, doanh nghiệp lấy sản phẩm của mình quy ra giá cả trên
thị trường rồi dùng số tiền quy đổi đó để mua sản phẩm của đơn vị khác. Trong
trường hợp này, doanh thu được tính theo giá sản phẩm cùng loại mà doanh nghiệp
bán thu tiền.
Các khoản giảm trừ doanh thu:
Chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại, thuế tiêu thụ
đặc biệt, thuế xuất khẩu, thuế giá trị gia tăng nộp theo phương pháp trực tiếp,
được tính giảm trừ vào doanh thu ghi nhận ban đầu để xác định doanh thu thuần,
làm cơ sở để tính kết quả kinh doanh trong kỳ kế toán.
Lê Ngọc Thái
4
QTL801K
Trường Đại học Dân lập Hải Phịng
Khóa luận tốt nghiệp
*) Chiết khấu thương mại: là khoản doanh nghiệp bán giảm giá niêm yết cho
khách hàng mua hàng với khối lượng lớn.Khoản giảm giá có thể phát sinh trên
khối lượng của từng lơ hàng mà khách hàng đã mua, cũng có thể phát sinh trên
tổng khối lượng hàng luỹ kế mà khách hàng đã mua trong một quãng thời gian
nhất định tuỳ thuộc vào chính sách chiết khấu thương mại của bên bán.
*) Giảm giá hàng bán: là khoản giảm trừ cho người mua do tồn bộ hoặc một
phần hàng hố kém phẩm chất, sai quy cách hoặc lạc hậu thị hiếu.
*) Hàng bán bị trả lại: là giá trị khối lượng hàng bán đã xác định là tiêu thụ bị
khách hàng trả lại và từ chối thanh toán do các nguyên nhân như: vi phạm cam
kết, vi phạm hợp đồng kinh tế. hàng bị mất, kém phẩm chất, không đúng chủng
loại quy cách. Khi doanh nghiệp ghi nhận giá trị hàng bán bị trả lại đồng thời
ghi nhận giảm tương ứng giá vốn hàng bán trong kỳ.
*) Các loại thuế phải nộp Nhà nước:
- Thuế tiêu thụ đặc biệt được coi là một trong các khoản giảm trừ doanh thu
phát sinh khi doanh nghiệp cung cấp các loại sản phẩm do doanh nghiệp sản
xuất (hoặc các loại dịch vụ) thuộc đối tượng chịu thuế TTĐB cho khách hàng.
- Thuế xuất khẩu được coi là một trong các khoản giảm trừ doanh thu phát sinh
khi doanh nghiệp có hàng hố được phép xuất khẩu qua cửa khẩu hay biên giới.
Doanh nghiệp phải có nghĩa vụ nộp thuế xuất khẩu. Trong doanh thu của hàng
xuất khẩu đã bao gồm số thuế xuất khẩu phải nộp vào ngân sách nhà nước.
- Thuế GTGT tính theo phương pháp trực tiếp là tính trên giá trị tăng thêm của
hàng hoá dịch vụ phát sinh trong quá trình từ sản xuất tới tiêu dùng. Thuế
GTGT phải nộp tương ứng với số doanh thu đã được xác định trong kỳ báo cáo.
Doanh thu thuần
Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ là số chênh lệch giữa
doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ với các khoản giảm trừ doanh thu.
Doanh thu hoạt động tài chính
Doanh thu hoạt động tài chính bao gồm: lãi cho vay, lãi tiền gửi, lãi bán hàng
trả chậm, trả góp, lãi đầu tư trái phiếu, tín phiếu, chiết khấu thanh toán được
hưởng do mua hàng hoá dịch vụ, lãi cho thuê tài chính, thu nhập từ cho thuê tài
sản, cho người khác sử dụng tài sản, cổ tức, lợi nhuận được chia, thu nhập về
hoạt động đầu tư mua, bán chứng khoán ngắn hạn, dài hạn, thu nhập chuyển
nhượng, cho thuê cơ sở hạ tầng, thu nhập về các hoạt động đầu tư khác, chênh
lệch lãi do bán ngoại tệ, khoản lãi chênh lệch tỷ giá ngoại tệ…
Lê Ngọc Thái
5
QTL801K
Trường Đại học Dân lập Hải Phịng
Khóa luận tốt nghiệp
Theo chuẩn mực số 14 “Doanh thu và thu nhập khác”, doanh thu phát sinh từ
tiền lãi, tiền bản quyền, cổ tức và lợi nhuận được chia của doanh nghiệp được
ghi nhận khi thoả mãn đồng thời 2 điều kiện sau:
- Có khả năng thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch đó
- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn
Theo chuẩn mực số 14 “Doanh thu và thu nhập khác”, doanh thu từ tiền lãi,
tiền bản quyền, cổ tức và lợi nhuận được chia được ghi nhận trên cơ sở:
- Tiền lãi được ghi nhận trên cơ sở thời gian và lãi suất thực tế từng kỳ
- Tiền bản quyền được ghi nhận trên cơ sở dồn tích phù hợp với hợp đồng
- Cổ tức và lợi nhuận được chia được ghi nhận khi cổ đông được quyền nhận cổ
tức hoặc các bên tham gia góp vốn được quyền nhận lợi nhuận từ việc góp vốn
Thu nhập khác
Thu nhập khác là khoản thu góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu từ hoạt động
ngoài các hoạt động tạo ra doanh thu.
Thu nhập khác quy định trong chuẩn mực số 14 “Doanh thu và thu nhập
khác” bao gồm các khoản thu từ hoạt động xảy ra không thường xuyên, ngoài
các hoạt động tạo ra doanh thu gồm:
- Thu về thanh lý TSCĐ, nhượng bán TSCĐ
- Thu tiền phạt khách hàng do vi phạm hợp đồng
- Thu tiền bảo hiểm được bồi thường
- Thu được các khoản nợ phải thu đã xố sổ tính vào chi phí kỳ trước
- Khoản nợ phải trả nay đã mất chủ được ghi tăng thu nhập
- Thu các khoản thuế được giảm, được hoàn lại
- Các khoản thu khác
Khoản thu về thanh lý TSCĐ, nhượng bán TSCĐ là tổng số tiền đã thu và sẽ
thu được của người mua từ hoạt động thanh lý, nhượng bán TSCĐ. Các chi phí
về thanh lý, nhượng bán TSCĐ được ghi nhận là chi phí để xác định kết quả
kinh doanh trong kỳ.
Thu được các khoản nợ phải thu đã xố sổ tính vào chi phí của kỳ trước là
khoản nợ phải thu khó địi, xác đinh là khơng thu hồi được, đã được xử lý xố sổ
và tính vào chi phí để xác định kết quả kinh doanh trong các kỳ trước nay thu
hồi được.
1.1.2.2. Chi phí
Lê Ngọc Thái
6
QTL801K
Trường Đại học Dân lập Hải Phịng
Khóa luận tốt nghiệp
Chi phí là các khoản chi phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh, cho các
hoạt động khác… mà doanh nghiệp phải bỏ ra để thực hiện các hoạt động của
doanh nghiệp trong một thời kỳ nhất định. Chi phí bao gồm các khoản sau:
Giá vốn hàng bán
Giá vốn hàng bán là trị giá vốn của hàng hoá, lao vụ, dịch vụ đã tiêu thụ.
- Đối với hàng hoá, lao vụ, dịch vụ tiêu thụ giá vốn hàng bán là giá thành sản
phẩm hay chi phí sản xuất.
- Đối với hàng hoá tiêu thụ, giá vốn hàng bán bao gồm trị giá mua của hàng
đã tiêu thụ cộng với chi phí thu mua phân bổ chi phí cho hàng tiêu thụ
Chi phí quản lý kinh doanh
Chi phí quản lý kinh doanh phản ánh các khoản chi phí phát sinh trong q
trình bán sản phẩm, hàng hố, cung cấp dịch vụ và hoạt động quản lý kinh
doanh, quản lý hành chính và quản lý điều hành chung toàn bộ doanh nghiệp.
Chi phí hoạt động tài chính
Chi phí hoạt động tài chính bao gồm : các khoản chi phí hoặc các khoản lỗ
liên quan đến hoạt dộng đầu tư tài chính, chi phí cho vay, đi vay vốn, chi phí
góp vốn liên doanh, lỗ chuyển nhượng chứng khốn ngắn hạn, chi phí giao dịch
chứng khốn, các khoản lập và hồn nhập dự phịng giảm giá đầu tư chứng
khốn, đầu tư khác, khoản lỗ chêch lệch tỷ giá ngoại tệ và bán ngoại tệ…
Chi phí khác
Chi phí khác phản ánh các khoản chi phí của các hoạt động ngồi các hoạt
động sản xuất kinh doanh tạo ra doanh thu của doanh nghiệp.
Chi phí khác bao gồm những khoản chi phí (hoặc khoản lỗ) phát sinh từ các
sự kiện hay các nghiệp vụ riêng biệt với hoạt động thông thường của doanh
nghiệp và chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp; cũng có thể là những khoản chi
phí bị bỏ sót từ những năm trước như: chi phí tiếp khách, hội nghị khách hàng,
chi phí quảng cáo, giới thiệu sản phẩm hàng hố.
Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp
Thuế thu nhập doanh nghiệp là loại thuế trực thu, thu trên kết quả hoạt động
sản xuất, kinh doanh cuối cùng của doanh nghiệp.
Căn cứ tính thuế thu nhập doanh nghiệp là thu nhập chịu thuế trong kỳ tính
thuế và thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp
Thu nhập chịu thuế trong kỳ bao gồm thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh
doanh hàng hóa dịch vụ và thu nhập khác
Lê Ngọc Thái
7
QTL801K
Trường Đại học Dân lập Hải Phịng
Khóa luận tốt nghiệp
Thuế TNDN phải nộp = Thu nhập chịu thuế Thuế suất thuế TNDN
1.1.2.3. Xác định kết quả kinh doanh
Kết quả hoạt động kinh doanh là biểu hiện số tiền lãi, lỗ từ các loại hoạt động
của doanh nghiệp trong một thời kỳ nhất định.
Kết quả kinh doanh của doanh nghiệp bao gồm: Kết quả hoạt động sản xuất
kinh doanh, kết quả hoạt động tài chính, kết quả hoạt động khác.
Lợi nhuận trước
Lợi nhuận từ
Lợi nhuận từ
Lợi nhuận từ
thuế của doanh = hoạt động kinh + hoạt động tài +
hoạt động
nghiệp
doanh
chính
khác
Trong đó:
Lợi nhuận từ hoạt
động kinh doanh
=
Doanh thu
thuần
Lợi nhuận từ hoạt động tài
=
chính
Lợi nhuận từ hoạt động khác
Lợi nhuận sau thuế thu nhập
doanh nghiệp
-
Giá vốn hàng
bán
Doanh thu hoạt động
tài chính
=
Thu nhập khác
-
Chi phí quản lý
kinh doanh
Chi phí hoạt động
tài chính
-
-
Chi phí khác
Lợi nhuận trước
Chi phí thuế thu nhập
= thuế của doanh doanh nghiệp hiện
nghiệp
hành
1.1.3. Nhiệm vụ của cơng tác kế tốn doanh thu, chi phí và xác định kết quả
kinh doanh trong doanh nghiệp vừa và nhỏ
- Phản ánh, ghi chép đầy đủ tình hình hiện có và sự biến động về mặt số lượng,
chất lượng, chủng loại, quy cách, mẫu mã… đối với từng loại hàng hóa, dịch vụ
bán ra.
- Phản ánh, ghi chép đầy đủ, kịp thời các khoản doanh thu và giảm trừ doanh
thu, các chi phí phát sinh để cuối kỳ tập hợp, doanh thu, chi phí xác định kết quả
kinh doanh.
- Theo dõi thường xuyên, liên tục, tình hình biến động tăng, giảm các khoản
doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ, doanh thu hoạt động tài chính, thu
nhập khác.
- Theo dõi chi tiết các tài khoản giảm trừ doanh thu, các khoản phải thu, chi phí
từng hoạt động của doanh nghiệp, đồng thời theo dõi và đôn đốc các khoản phải
thu khách hàng.
Lê Ngọc Thái
8
QTL801K
Trường Đại học Dân lập Hải Phịng
Khóa luận tốt nghiệp
- Xác định chính xác kết quả hoạt động kinh doanh, theo dõi tình hình thực hiện
nghĩa vụ đối với nhà nước.
- Cung cấp các thơng tin kế tốn chính xác, kịp thời phục vụ cho việc lập báo
cáo tài chính và định kỳ phân tích hoạt động kinh doanh liên quan đến doanh thu
và xác định kết quả kinh doanh.
- Đưa ra những kiến nghị, biện pháp nhằm hoàn thiện việc tiêu thụ và xác định
kết quả kinh doanh nhằm cung cấp cho ban lãnh đạo có những kế hoạch cụ thể
cho hoạt động của doanh nghiệp.
1.2. Nội dung tổ chức cơng tác kế tốn doanh thu, chi phí và xác định kết
quả kinh doanh trong doanh nghiệp vừa và nhỏ
1.2.1. Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ và các khoản giảm
trừ doanh thu
1.2.1.1. Chứng từ sử dụng
- Hóa đơn bán hàng thơng thường, hóa đơn GTGT
- Bảng thanh toán hàng đại lý, ký gửi
- Các chứng từ thanh toán: Phiếu thu, séc chuyển khoản, séc thanh tốn, uỷ
nhiệm thu, giấy báo có của ngân hàng,…
- Các chứng từ khác có liên quan...
1.2.1.2. Tài khoản sử dụng
TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu bán hàng thực tế của doanh
nghiệp thực hiện trong một kỳ kế toán của hoạt động sản xuất kinh doanh.
Bên Nợ
+ Doanh thu bán hàng bị trả lại kết chuyển cuối kỳ
+ Khoản giảm giá hàng bán kết chuyển cuối kỳ.
+ Khoản chiết khấu thương mại kết chuyển cuối kỳ.
+ Số thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu phải nộp tính trên doanh thu bán
thực tế của sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đã cung cấp cho khách hàng và được
xác định là đã bán trong kỳ kế toán.
+ Số thuế giá trị gia tăng phải nộp của doanh nghiệp nộp thuế giá trị gia tăng
theo phương pháp trực tiếp.
+ Kết chuyển doanh thu thuần vào TK 911 – Xác định kết quả kinh doanh.
Bên Có
+ Doanh thu bán sản phẩm, hàng hóa, bất động sản đầu tư và cung cấp dịch
vụ của doanh nghiệp thực hiện trong kỳ kế toán.
Lê Ngọc Thái
9
QTL801K
Trường Đại học Dân lập Hải Phịng
Khóa luận tốt nghiệp
TK 511 khơng có số dư đầu kỳ.
TK 511 có 4 tiểu khoản cấp 2 :
o TK 5111 : Doanh thu bán hàng hoá
o TK 5112 : Doanh thu bán các thành phẩm
o TK 5113 : Doanh thu cung cấp dịch vụ
o TK 5118 : Doanh thu khác
TK 521 – Các khoản giảm trừ doanh thu
Các TK 521 ( có 3 TK cấp 2) :
+ TK 5211 – Chiết khấu thương mại
+ TK 5212 – Hàng bán bị trả lại
+ TK 5213 – Giảm giá hàng bán
TK 5211 – Chiết khấu thương mại: Phản ánh số giảm giá cho người mua
hàng đối với khối lượng lớn được ghi trên hoá đơn bán hàng hoặc các chứng từ
khác liên quan đến bán hàng.
TK 5212 – Hàng bán bị trả lại: Phản ánh trị giá bán của số sản phẩm, hàng
hoá đã bán bị khách hàng trả lại.
TK 5213 – Giảm giá hàng bán: Phản ánh các khoản giảm giá hàng bán so
với giá ghi trong Hố đơn GTGT hoặc Hố đơn bán hàng thơng thường phát
sinh trong kỳ.
Bên Nợ:
- Trị giá hàng bán bị trả lại, đã trả lại tiền cho người mua hoặc tính trừ vào số
nợ phải thu của khách hàng về số sản phẩm, hàng hoá đã bán ra.
- Các khoản giảm giá hàng hoá đã chấp nhận cho người mua hàng.
Bên Có:
Kết chuyển tồn bộ các khoản giảm trừ doanh thu phát sinh trong kỳ sang TK
511 “Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ”.
+ TK 521 không có số dư.
1.2.1.3. Phương pháp hạch tốn
Phương pháp hạch tốn doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ và các
khoản giảm trừ doanh thu được khái quát qua sơ đồ 1.1:
Sơ đồ 1.1: Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ, các
khoản giảm trừ
Lê Ngọc Thái
10
QTL801K
Trường Đại học Dân lập Hải Phịng
Khóa luận tốt nghiệp
TK 911
TK 511
Cuối kỳ k/c doanh thu thuần
TK 521
TK 111, 112, 131
Doanh thu
Tổng giá
phát sinh
thanh toán
Chiết khấu TM, giảm
giá hàng bán, hàng bán
TK 3331
TK 333
Thuế XK, thuế TTĐB phải nộp
NSNN, Thuế GTGT phải nộp
theo phương pháp trực tiếp
Thuế GTGT
đầu ra (nếu có)
bị trả lại phát sinh
TK 3331
Thuế GTGT
Cuối kỳ k/c chiết khấu TM, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại
1.2.2. Kế toán giá vốn hàng bán
1.2.2.1. Các phương pháp xác định giá vốn hàng xuất kho
Để tính giá trị hàng hố xuất kho ta sử dụng cơng thức sau:
= Số lượng hàng xuất kho x Đơn giá hàng xuất kho
Trị giá vốn hàng xuất kho
Trong đó: Đơn giá hàng xuất kho được tính theo 1 trong 4 phương pháp sau:
Phương pháp bình quân gia quyền:
Giá trị của từng loại hàng tồn kho được tính theo giá trị trung bình của từng
loại hàng tồn kho tương tự đầu kỳ và giá trị từng loại hàng tồn kho được mua
hoặc sản xuất trong kỳ. Giá đơn vị bình quân gia quyền có thể được tính theo
thời kỳ hoặc vào mỗi khi nhập một lơ hàng về, phụ thuộc vào tình hình của
doanh nghiệp.
Đơn giá xuất kho bình
quân trong kỳ của một
sản phẩm
Đơn giá xuất kho bình
quân lần xuất thứ i
Giá trị hàng tồn ĐK + giá trị hàng nhập TK
=
=
Sô lượng hàng tồn ĐK + số lượng hàng nhập TK
Giá trị hàng tồn ĐK + giá trị hàng nhập TK trước
lần xuất thứ i
Sô lượng hàng tồn ĐK + số lượng hàng nhập TK
trước lần xuất thứ i
Phương pháp nhập trước xuất trước :
Phương pháp này được áp dụng dựa trên giả định hàng tồn kho được mua
trước hoặc sản xuất trước thì được xuất trước, và hàng tồn kho còn lại cuối kỳ là
hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất gần thời điểm cuối kỳ. Theo phương pháp
Lê Ngọc Thái
11
QTL801K
Trường Đại học Dân lập Hải Phịng
Khóa luận tốt nghiệp
này thì giá trị hàng xuất kho được tính theo giá của lô hàng nhập kho ở thời
điểm đầu kỳ hoặc gần đầu kỳ. Giá trị của hàng tồn kho được tính theo giá của
hàng nhập kho ở thời điểm cuối kỳ hoặc gần cuối kỳ còn tồn kho.
Phương pháp nhập sau xuất trước :
Phương pháp này được áp dụng dựa trên giả định là hàng tồn kho được mua
sau hoặc sản xuất sau thì được xuất trước. hàng tồn kho còn lại cuối kỳ là hàng
tồn kho được mua hoặc sản xuất trước đó.Theo phương pháp này thì giá trị hàng
xuất kho được tính theo giá của lơ hàng nhập sau hoặc gần sau cùng, giá trị của
hàng tồn kho được tính theo giá của hàng nhập kho đầu kỳ hoặc gần đầu kỳ cịn
tồn kho.
Phương pháp tính theo giá đích danh:
Phương pháp này được áp dụng đối với doanh nghiệp có ít loại mặt hàng
hoặc mặt hàng ổn định và nhận diện được.
1.2.2.2. Chứng từ sử dụng
- Hoá đơn bán hàng
- Phiếu xuất kho
1.2.2.3. Tài khoản sử dụng
Đối với doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai
thường xuyên sử dụng tài khoản: TK 632 – Giá vốn hàng bán.
Đối với doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê
định kỳ sử dụng tài khoản: TK 631 – Giá thành sản xuất
TK 632 – Giá vốn hàng bán
Tài khoản 632 – Giá vốn hàng bán
Tài khoản này dùng để phản ánh trị giá vốn của sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ,
bất động sản đầu tư, giá thành sản xuất của sản phẩm xây lắp (đối với doanh
nghiệp xây lắp) bán ra trong kỳ.
Trường hợp hạch toán HTK theo phương pháp kê khai thường xuyên:
Bên Nợ:
+ Trị giá vốn của sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đã bán trong kỳ.
+ Chi phí NVL, chi phí nhân cơng vượt trên mức bình thường và chi phí sản
xuất chung cố định khơng phân bổ được tính vào giá vốn hàng bán trong kỳ.
+ Các khoản hao hụt, mất mát của hàng tồn kho sau khi trừ phần bồi thường
do trách nhiệm cá nhân gây ra.
+ Chi phí xây dựng, tự chế TSCĐ vượt trên mức bình thường khơng được
tính vào ngun giá TDCĐ hữu hình tự xây dựng, tự chế hồn thành.
Lê Ngọc Thái
12
QTL801K
Trường Đại học Dân lập Hải Phịng
Khóa luận tốt nghiệp
+ Số trích lập dự phịng giảm giá hàng tồn kho.
Bên Có:
+ Kết chuyển giá vốn của sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đã bán trong kỳ sang
TK 911 – Xác định kết quả kinh doanh.
+ Khoản hoàn nhập dự phịng giảm giá hàng tồn kho cuối năm tài chính.
+ Trị giá hàng bán bị trả lại nhập kho.
- Tài khoản 632 khơng có số dư đầu kỳ.
Trường hợp hạch toán HTK theo phương pháp kiểm kê định kỳ:
Bên Nợ:
+ Trị giá vốn của thành phẩm tồn kho đầu kỳ;
+ Trị giá vốn của hàng hoá đã xuất bán trong kỳ;
+Trị giá vốn của thành phẩm sản xuất xong nhập kho và dịch vụ đã hồn
thành.
+Số trích lập dự phịng giảm giá hàng tồn kho.
Bên Có:
+ Kết chuyển giá vốn của hàng hoá đã gửi bán nhưng chưa được xác định là
tiêu thụ;
+ Hồn nhập dự phịng giảm giá hàng tồn kho cuối năm tài chính
+ Kết chuyển giá vốn của hàng hoá đã xuất bán vào bên Nợ Tài khoản 911
“Xác định kết quả kinh doanh”.
+ Kết chuyển giá vốn của thành phẩm tồn kho cuối kỳ;
- Tài khoản 632 khơng có số dư.
Tài khoản 631 – Giá thành sản xuất
Tài khoản này dùng để phản ánh tổng hợp chi tiết sản xuất và tính giá thành
dịch vụ ở các đơn vị sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, lâm nghiệp và các đơn
vị kinh doanh dịch vụ vận tài, bưu điện, du lịch, khách sạn,… trong trường hợp
hạch tốn hồng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ.
Bên Nợ:
+ Chi phí sản xuất, kinh doanh dịch vụ dở dang đầu kỳ.
+ Chi phí sản xuất, kinh doanh dịch vụ thực tế phát sinh trong kỳ.
Bên Có:
+ Giá thành sản phẩm nhập kho, dịch vụ hoàn thành kết chuyển vào TK 632
– Giá vốn hàng bán.
Lê Ngọc Thái
13
QTL801K
Trường Đại học Dân lập Hải Phịng
Khóa luận tốt nghiệp
+ Chi phí sản xuất kinh doanh dịch vụ dở dang cuối kỳ kết chuyển vào TK
154 – Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang.
Tài khoản 631 khơng có số dư.
1.2.2.4. Phương pháp hạch toán
Phương pháp hạch toán giá vốn hàng bán được khái quát thông qua hai sơ đồ 1.2
và sơ đồ 1.3:
Sơ đồ 1.2: Kế toán giá vốn hàng bán theo phương pháp kê khai thường xuyên
TK 154
TK 632
Dịch vụ hoàn thành và thành phẩm sản xuất ra
tiêu thụ ngay
TK 157
TK 155, 156
Thành phẩm, hàng hoá đã
bán bị trả lại nhập kho
Thành phẩm sản xuất ra
gửi đi bán không qua
Hàng gửi đi bán xác
nhập kho
định là tiêu thụ
TK 911
TK 155, 156
TP, HH xuất kho gửi đi bán
Xuất kho thành phẩm, hàng hoá bán ngay
Cuối kỳ k/c giá vốn hàng
bán của thành phẩm, hàng
hoá, dịch vụ đã tiêu thụ
TK 138, 152,
153,…Giá trị hao hụt, mất mát của hàng tồn kho sau khi
trừ số bồi thường theo quyết định xử lý
TK 154
TK 1593
Hồn nhập dự phịng
giảm giá hàng tồn kho
Chi phí tự xây dựng, tự chế tạo TSCĐ vượt q mức
bình thường khơng được tính vào ngun giá TSCĐ
TK 1593
Trích lập dự phịng giảm giá hàng tồn kho
Lê Ngọc Thái
14
QTL801K
Trường Đại học Dân lập Hải Phịng
Khóa luận tốt nghiệp
Sơ đồ 1.3: Kế toán giá vốn hàng bán theo phương pháp kiểm kê định kỳ
TK 155
TK 632
TK 155
Đầu kỳ, k/c trị giá vốn thành phẩm tồn kho đầu kỳ
Cuối kỳ, k/c trị giá vốn của thành
TK 157
phẩm tồn kho
Đầu kỳ, k/c giá vốn của thành phẩm đã gửi bán
chưa xác định tiêu thụ đầu kỳ
TK 157
TK 611
Cuối kỳ, k/c trị giá vốn của thành
phẩm đã gửi bán nhưng chưa tiêu
thụ trong kỳ
Cuối kỳ, xác định và k/c trị giá vốn của hàng hoá
đã xuất bán được xác định tiêu thụ
(đối với DN thương mại)
TK 911
TK 631
Cuối kỳ, xác định và k/c giá thành thành phẩm
hoàn thành, giá thành dịch vụ hoàn thành
(đối với DN sản xuất và kinh doanh dịch vụ)
Cuối kỳ, k/c giá vốn hàng bán của
thành phẩm, hàng hố, dịch vụ
1.2.3. Kế tốn chi phí quản lý kinh doanh
1.2.3.1. Chứng từ sử dụng
- Bảng phân bổ tiền lương và BHXH,
- Bảng phân bổ vật liệu, CCDC
- Bảng tính và phân bổ khấu hao
- Các chứng từ gốc có liên quan: Phiếu chi, Phiếu xuất kho, Phiếu kế toán…
1.2.3.2. Tài khoản sử dụng
TK 642 – Chi phí quản lý kinh doanh
- Có 2 tài khoản cấp 2:
+ TK 6421 – Chi phí bán hàng
+TK 6422 – Chi phí quản lý doanh nghiệp
Bên Nợ:
- Chi phí quản lý kinh doanh phát sinh trong kỳ.
Bên Có:
- Các khoản ghi giảm chi phí quản lý kinh doanh trong kỳ.
- Kết chuyển chi phí quản lý kinh doanh vào bên Nợ TK 911.
Tài khoản 642 khơng có số dư.
1.2.3.3. Phương pháp hạch tốn
Sơ đồ 1.4: Kế tốn chi phí quản lý doanh nghiệp
Lê Ngọc Thái
15
QTL801K