Giáo án Đòa lí 12 cơ bản – Năm học 2008-2009
Ngày soạn: 07/12/2008
Tiết 16 BÀI 15 BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG VÀ PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Sau bài học, HS cần:
1. Kiến thức
- Hiểu được một số vấn đề chính về bảo vệ môi trường ởû nước ta: mất cân bằng sinh thái và ôâ
nhiễm môi trường (nước, không khí, đất).
- Nắm được sự phân bố hoạt động của một số loại thiên tai chủ yếu (bão,ngập lụt lũ quét, hạn
hán, động đất) thường xuyên gây tác hại đến đời sống kinh tếở nước ta. Biết cách phòng chống
đối với mỗi loại thiên tai.
- Hiểu được nội dung chiến lược Quốc gia về bảo vệ tài nguyên và mới trường.
2- Kó năng: Tìm hiểu, quan sát thực tế, thu thập tài liệu về môi trường.
II PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
- Hình ảnh về suy thoái tài nguyên, phá huỷ cảnh quan thiên nhiên và ô nhiễm môi trường.
- Atlat Đòa lí Việt Nam.
III. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY
1. n đònh tổ chức lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Bài mới:
Mở bài: GV có thể đưa ra các hình ảnh hoặc số liệu về thiệt hại do các cơn bão trong những
năm gần đây ở nước ta và cho các em nhận xét về hậu quả.
- Hãy nói tương ứng tên các cơn bão/năm/vùng chòu ảnh hưởng lớn
+ Changchu 2005 Thanh Hoá
+ Hagibis 2007 Quảng Bình- Hà Tónh
+ Lêkima 2007 Quảng Nam- Đà Nẵng
GV: Các loại hình thiên tai như bão, lũ lụt, hạn hán, động đất, cháy rừng là những mối đe doạ
thường trực đối với môi trường và cuộc sống người Việt Nam, vì vậy chúng ta cần phải chuẩn
bò sẵn sàng và đối phó hiệu quả thiên tai.
TL Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung
HĐl: Tìm hiểu về vấn đề
bảo vệ môi trường ởû nước
ta.
GV đặt câu hỏi: Đọc SGK
mục 2, kết hợp hiểu biết của
bản thân, hãy:
- Nêu những diễn biến bất
thường về thời tiết khí hậu
xảy ra ởû nước ta trong
những năm qua.
- Nêu hiểu biết của em về
HĐ1: Cả lớp.
- HS: Mưa, lũ lụt xảy
ra với tần suất ngày
càng cao. Mưa đá trên
diện rộng ở miền Bắc
năm 2006; Lũ lụt
nghiêm trọng ở Tây
Nguyên năm 2007; Rét
đậm, rét hại kỉ lục ở
miền Bắc tháng
2/2008 làm HS không
1. Bảo vệ môi trường:
Có 2 vấn đề môi trường đáng quan
tâm ở nước ta hiện nay:
- Tình trạng mất cân bằng sinh
thái môi trường làm gia tăng bão,
lũ lụt, hạn hán và các hiện tượng
biến đổi bất thường về thời tiết,
khí hậu…
- Tình trạng ô nhiễm môi trường:
+ Ô nhiễm môi trường nước.
+ Ô nhiễm không khí.
Giáo viên: Nguyễn Văn Tân – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm – Bình Đònh
Giáo án Đòa lí 12 cơ bản – Năm học 2008-2009
tình trạng ô nhiễm môi
trường ở nước ta. Các
nguyên nhân gây ôâ nhiễm
đất.
- GV nhận xét phần trình
bày của HS và bổ sung kiến
thức.
thể đến trường để học
tập...
- Một số HS trả lời,
HS khác nhận xét, bổ
sung.
+ Ô nhiễm đất.
Các vấn đề khác như: khai thác,
sử dụng tiết kiệm nguyên khoáng
sản, sử dụng hợp lí các vùng cửa
sông, biển để tránh làm hỏng vẻ
đẹp của cảnh quan thiên nhiên có
ý nghóa du lòch
HĐ2: Tìm hiểu hoạt động
của bão ở nước ta.
GV đặt câu hỏi: Đọc SGK
mục 1 kết hợp quan sát hình
10.3, hãy nhận xét đặc điểm
của bão ở nước ta theo dàn
ý:
+Thời gian hoạt động của
bão ...............
+Mùa bão ............................
+Sốù trận bão trung bình mỗi
năm ..........
- Cho biết vùng bờ biển nào
của nước ta chòu ảnh hưởng
mạnh nhất của bão. Vì sao?
- GV nhận xét phần trình
bày của HS và chuẩn kiến
thức.
GV đặt câu hỏi: Vì sao nước
ta chòu tác động mạnh của
bão? Nêu các hậu quả do
bão gây ra ở nước ta.
- GV nhận xét phần trình
bày của HS và bổ sung kiến
thức.
HĐ3: Đề xuất các biện pháp
phòng chống bão.
GV tổ chức cuộc thi viết
"Thông báo bão khẩn cấp
và công điện khẩn của uỷ
ban phòng chống bão Trung
ương gửi các đòa phương xảy
ra bão".
HĐ2: Cặp.
HS cùng bàn trao đổi
để trả lời câu hỏi.
HS đại diện trình bày
trước lớp, các HS
khác nhận xét, bổ
sung.
-HS: Nước ta chòu tác
động mạnh của bão vì:
nước ta giáp Biển
Đông, nằm trong vành
đai nội chí tuyến, nửa
cầu Bắc là hoạt động
của dải hội tụ nhiệt
đới.
- HS trả lời, các HS
khác nhận xét, bổ
sung.
HĐ3: Cặp.
Hai HS cùng bàn trao
đổi để viết. Một số HS
đại diện trình bày
trước lớp, các HS khác
nhận xét, đánh giá.
2. Một số thiên tai chủ yếu và
biện pháp phòng chống
a. Bão
* Hoạt động của bão ởû Việt nam
- Thời gian hoạt động từ tháng VI,
kết thúc vào tháng XII. Đặc biệt
là các tháng IX và X .
- Mùa bão chậm dần từ Bắc vào
Nam.
- Bão hoạt động mạnh nhất ở ven
biển Trung Bộ. Nam Bộ ít chòu
ảnh hưởng của bão.
- Trung bình mỗi năm có 8 trận
bão.
* Hậu quả của bão:
- Mưa lớn trên diện rộng (300 -
400mm), gây ngập úng đồng
ruộng, đường giao thông. . . Thủy
triều dâng cao làm ngập mặn vùng
ven biển.
- Gió mạnh làm lật úp tàu thuyền,
tàn phá nhà cửa, cầu cống, cột
điện cao thế...
- Ô nhiễm môi trường gây dòch
bệnh.
* Biện pháp phòng chống bão:
- Dự báo chính xác về quá trình
hình thành và hướng di chuyển
của cơn bão.
- Thông báo cho tàu thuyền đánh
cá trở về đất liền.
- Củng cố hệ thống đê kè ven
biển.
Giáo viên: Nguyễn Văn Tân – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm – Bình Đònh
Giáo án Đòa lí 12 cơ bản – Năm học 2008-2009
- GV nhận xét phần trình
bày của HS và khẳng đònh
các biện pháp phòng chống,
thiệt hại do bão gây ra.
- Sơ tán dân khi có bão mạnh.
- Chống lũ lụt ở đồng bằng, chống
xói mòn lũ quét ở miền núi.
HĐ4: Tìm hiểu các thiên tai ngập lụt, lũ quét và
hạn hán.
GV chia nhóm và giao nhiệm vụ cho từng
nhóm. (Xem phiếu học tập phần phụ lục).
GV nhận xét phần trình bày của HS và kết luận
các ý đúng của mỗi nhóm (Xem thông tin phản
hồi phần phụ lục). GV đặt câu hỏi cho các
nhóm:
- Vì sao lượng nước thiếu hụt vào mùa khô ở
miền Bắc không nhiều như ở miền Nam?
(Mùa khô ởû miền Bắc trùng với các tháng mùa
đông, nhiệt độ hạ thấp nên khả năng bốc hơi
nước không cao. Cuối mùa đông gió Đông Bắc
đi qua biển nên gây mưa phùn làm giảm mức
độ khô hạn. Miền Nam mùa khô nhiệt độ cao
nên khả năng bốc hơi nước lớn, gió mậu dòch
khô lại bò chắn bởi các cao nguyên Nam Trung
Bộ càng trở nên khô hơn khi ảnh hưởng tới Tây
Nguyên và Nam Bộ)
HĐ4: Nhóm
- Nhóm l: Tìm hiểu
sự hoạt động của
ngập lụt.
- Nhóm 2: Tìm hiểu
sự hoạt động của lũ
quét.
- Nhóm 3: Tìm hiểu
sự hoạt động của
hạn hán.
HS trong các nhóm
trao đổi, đại diện các
nhóm trình bày, các
nhóm khác bổ sung
ý kiến.
b. Ngập lụt, ,lũ
quét và hạn
hán: (phụ lục)
HĐ5: Tìm hiểu chiến lược quốc gia về bảo vệ tài nguyên và môi trường.
Hình thức: Cả lớp.
Trò chơi: Xây dựng ngôi nhà "Việt Nam phát tnển bền vững".
Cách chơi:
Bước 1: GV yêu cầu HS đọc mục 3 SGK để nhớ được các chiến lược
quốc gia về bảo vệ tài nguyên và môi trường. Giải thích ý nghóa các
chiến lược gắn với bảo vệ tài nguyên và môi trường.
Bước 2: GV tổ chức HS thành 2 đội chơi, mỗi đội gồm 4 HS. Các đội
lên bảng xây dựng ngôi nhà phát triển bền vững (Xem mẫu phần phụ
lục).
Bước 3: Đại diện các đội trình bày ý nghóa của các chiến lược.
Bước 4: HS cả lớp đánh giá đội nào làm nhanh hơn, trình bày tốt hơn.
3. Chiến lược
quốc gia về bảo
vệ tài nguyên
và môi trường
(SGK)
IV. ĐÁNH GIÁ
1. Khoanh tròn ý em cho là đúng
* 70% tổng số cơn bão ở Việt Nam xảy ra vào các tháng:
A. 5, 6, 7; C. 8, 9, 10; B. 6 , 7 , 8 . D. 1 0 , 1 1 , 1 2 .
V. HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP:
Giáo viên: Nguyễn Văn Tân – THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm – Bình Đònh