TUÂN29(3COT)

Tuần 29 Ngày soạn:
Ngày giảng
Tiết 136
Văn bản: bến quê
(Hớng dẫn đọc thêm)
I. mục tiêu:
1. Kiến thức: Giúp học sinh:
- Qua cnh ng v tõm trng ca nhõn vt Nh trong truyn, cm nhn c
ý ngha trit lớ mang tớnh tri nghim v cuc i con ngi, nhn bit ra nhng v p
bỡnh d v quý giỏ trong nhng gỡ gn gi ca quờ hng, gia ỡnh.
2. Kỹ năng:
- Rốn luyn k nng phõn tớch tỏc phm truyn cú s kt hp cỏc yu t t
s, tr tỡnh v trit lý.
3. Thái độ:
- Thy v phõn tớch c nhng c sc ca truyn, to tỡnh hung nghch
lý, trn thut thụng qua dũng ni tõm nhõn vt, ngụn ng v ging iu y cht t duy,
hỡnh nh biu tng.
II. chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
1. Giáo viên: Chuẩn bị bảng phụ. Ví dụ, phiếu học tập, bài tập, sách thiết kế bài
giảng Ngữ văn 9. Chân dung nhà văn Nguyễn Minh Châu, kênh hình SGK
2. Học sinh: Soạn bài.
III. Phơng pháp:
- Phơng pháp: Khái quát hoá sau khi phân tích tổng hợp các ngữ liệu, kiến thức và
liên hệ thực tế, làm bài tập...
- Cách thức tổ chức: Vấn đáp, thảo luận nhóm, tổ
IV. tiến trình giờ dạy:
Hot ng ca thy Hot ng ca trũ Yờu cu cn t
1. ổn định tổ chức:
- Kiểm tra sỹ số:
+ 9/4:
+ 9/5

2. Kiểm tra bài cũ:
3. Giảng bài mới:
a. Dẫn vào bài:
b. Các hoạt động
dạy học:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Yêu cầu cần đạt
Hoạt động 1: Đọc, tìm hiểu chung
về văn bản.
GV: Em hãy giới thiệu một số nét
về Nguyễn Minh Châu
Ông gia nhập Quân đội năm 1950,
sau đó trở thành nhà văn quân đội
GV: Sau 1975 Nguyễn Minh Châu
sáng tác chủ yếu là truyện ngắn.
Với thể loại này, Nguyễn Minh
Châu đã thể hiện những tìm tòi đổi
mới quan trọng về tư tưởng nghệ
thuật, góp phần đổi mới văn học
nước ta ở những năm 80 của thế
kỷ XX. Nguyên Ngọc nhận xét:
"NMC xứng đáng thuộc trong số
những người mở đường tinh anh
và tài năng, đã đi được xa nhất
trong chặng mở đầu của công cuộc
đổi mới văn học"
GV yêu cầu HS kể tên một số tác
phẩm tiêu biểu của Nguyễn Minh
Châu
GV: nêu xuất xứ của truỵên ngắn
Bến Quê:

- Truyện có ý nghĩa triết lý giản dị
mà sâu sắc, mang tính trải nghiệm,
có ý nghĩa tổng kết cuộc đời của
một con người.
GV hướng dẫn HS đọc và tìm hiểu
phần chú thích trong SGK
Yêu cầu hs tóm tắt truyện
Tác giả (1930-1989) quê Quỳnh
Lưu – Nghệ An.
- Nguyễn Minh Châu là cây bút văn
xuôi xuất sắc của nên văn học Việt
Nam thời chống Mỹ và là hiện
tượng nổi bật nước ta những năm
80 của thế kỷ 20.
- Sau 1975, có những tìm tòi, đổi
mới mạnh mẽ về tư tưởng và nghệ
thuật, mở ra chặng đường mới
trong sáng tác của mình và thúc
đẩy công cuộc đổi mới văn học.
HS suy nghĩ trả lời
I. Đọc, tìm hiểu chung
về văn bản:
1. Tác giả
- Nguyễn Minh Châu
(1930 -1989) quê Quỳnh
Lưu – Nghệ An.
- Là cây bút văn xuôi xuất
sắc của nên văn học Việt
Nam thời chống Mỹ.
2. Tác phẩm:

- In trong tập truyện cùng
tên, xuất bản năm 1985
3. Đọc – chú thích:
a. §äc:
- Tóm tắt truyện
b. Chó thÝch:
* Hoạt động 2:H ướng dẫn phân
tích:
GV: Trong "Bến Quê", nhân vật
Nhĩ được đặt trong những tình
HS suy nghĩ trả lời
Tình huống truyện:
Hot ng ca thy Hot ng ca trũ Yờu cu cn t
hung nh th no? Anh ó gp
nhng nghch lý ra sao?
? Xõy dng tỡnh hung truyn y,
tỏc gi mun th hin iu gỡ?
=> Tỏc gi mun tõm s v khỏi
quỏt nhng quy lut, trit lý ca
cuc i: cuc sng v s phn c
mt con ngi cha y nhng s
bt thng nhng nghch lý
ngu nhiờn vt ra ngoi nhng
d nh, c mun, c nhng hiu
bit v toan tớnh ca con ngi.
V con ngi ta trờn ng i
tht khú trỏnh c nhng cỏi iu
vũng vốo hoc chựng chỡnh.
Nhng khụng phi lỳc no cng
sm nhn ra nhng iu bỡnh

thng, gin d y, phi qua bao
tri nghim, cú khi phi n cui
i, trong nhng hon cnh tr
trờu ca bn thõn buc phi nm
tri cú th hiu c.
=> ú cng chớnh l ch th c
sc ca truyn.
- Mt con ngi lm cụng vic i
nhiu th m cui i li b buc
cht vo ging bnh, n mc
mun nhớch ngi n bờn ca s,
thỡ vic y khú khn nh phi i
ht c mt na vũng trỏi t phi
nh s giỳp ca tr con xúm
lng.
- Khi xp gió bit cuc i, Nh
mi cm nhn c v p thõn
thuc v gn gi ca bói bi ven
sụng v v p ca ngi v tn
to, giu tỡnh yờu v c hi sinh.
Anh nh con trai thc hin khao
khỏt ú ca mỡnh, nhng cu li
l chuyn ũ.
4. Củng cố bài:
- Giáo viên củng
cố theo nội dung ghi nhớ.
5. Hớng dẫn học sinh học
bài ở nhà và chuẩn bị cho bài
sau:
- Xem lại toàn bộ

nội dung kiến thức bài học, học
bài theo nội dung phân tích.
V. Rút kinh nghiệm:
Tuần 29 Ngày soạn:
Ngày giảng
Tiết 136
Văn bản: bến quê
(Hớng dẫn đọc thêm)
I. mục tiêu:
1. Kiến thức: Giúp học sinh:
- Qua cnh ng v tõm trng ca nhõn vt Nh trong truyn, cm nhn c
ý ngha trit lớ mang tớnh tri nghim v cuc i con ngi, nhn bit ra nhng v p
bỡnh d v quý giỏ trong nhng gỡ gn gi ca quờ hng, gia ỡnh.
2. Kỹ năng:
- Rốn luyn k nng phõn tớch tỏc phm truyn cú s kt hp cỏc yu t t
s, tr tỡnh v trit lý.
3. Thái độ:
- Thy v phõn tớch c nhng c sc ca truyn, to tỡnh hung nghch
lý, trn thut thụng qua dũng ni tõm nhõn vt, ngụn ng v ging iu y cht t duy,
hỡnh nh biu tng.
II. chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
1. Giáo viên: Chuẩn bị bảng phụ. Ví dụ, phiếu học tập, bài tập, sách thiết kế bài
giảng Ngữ văn 9. Chân dung nhà văn Nguyễn Minh Châu, kênh hình SGK
2. Học sinh: Soạn bài.
III. Phơng pháp:
- Phơng pháp: Khái quát hoá sau khi phân tích tổng hợp các ngữ liệu, kiến thức và
liên hệ thực tế, làm bài tập...
- Cách thức tổ chức: Vấn đáp, thảo luận nhóm, tổ
IV. tiến trình giờ dạy:
Hot ng ca thy Hot ng ca trũ Yờu cu cn t

1. ổn định tổ chức:
- Kiểm tra sỹ số:
+ 9/4:
+ 9/5
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Giảng bài mới:
a. Dẫn vào bài:
b. Các hoạt động
dạy học:
* Hot ng 1:H ng dn phõn II. Phõn tớch:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Yêu cầu cần đạt
tích:
1. Bè côc:
2. Ph©n tÝch:
- GV yêu cầu hs đọc phần đầu; từ
đầu đến "nhà mình"
GV: ở cảnh ngộ bị buộc chặt vào
giường bệnh, Nhĩ đã nhìn thấy
những gì qua khung cửa sổ?
GV: Nhĩ đã cảm nhận cảnh vật đó
như thế nào? cách miêu tả có gì
đặc biệt?
+ Ngoài cửa sổ bấy giờ ... trở lên
đậm sắc hơn.
+ Bên kia những hàng cây ...
Những tia nắng.... với màu xanh
non...
- Từ gần đến xa -> một không gian
có chiều sâu rộng.
- Cảnh vật thiên nhiên hiện ra với

vẻ đẹp riêng được cảm nhận bằng
những cảm xúc tinh tế.
+ Hoa bằng lăng thưa thớt nhưng
lại đậm sắc hơn.
+ Dòng sông màu đỏ nhạt như rộng
thêm
+ Vòm trời như cao hơn
+ Sắc màu bờ bãi dưới nắng thu.
- Kết hợp miêu tả với biểu cảm:
+ Những màu sắc thân thuộc
quá .... của đất màu mỡ
+ Suốt đời Nhĩ đã từng đi tới
không sót một xó xỉnh nào trên trái
đất, đây là một chân trời gần gũi,
mà lại xa lắc vì chưa hề bao giờ đi
đến cái bờ bên kia sông hồng ngay
trước cửa sổ nhà mình.
a. Những cảm xúc và
suy nghĩ của nhân vật
Nhĩ:
*) Cảm nhận của Nhĩ về
vẻ đẹp của thiên nhiên
trong một buổi sáng đầu
thu, được nhìn từ khung
cửa sổ căn phòng anh.
- Từ gần đến xa -> một
không gian có chiều sâu
rộng.
- Cảnh vật thiên nhiên
hiện ra với vẻ đẹp riêng

được cảm nhận bằng
những cảm xúc tinh tế.
+ Hoa bằng lăng thưa thớt
nhưng lại đậm sắc hơn.
+ Dòng sông màu đỏ nhạt
như rộng thêm
+ Vòm trời như cao hơn
+ Sắc màu bờ bãi dưới
nắng thu.
Kết hợp với miêu tả biểu
cảm
? Điều này mang lại cho hai đoạn
văn tả cảnh ở đầu truyện một sắc
thái riêng nào?
HS suy nghĩ trả lời => cảnh hiện lên sinh
động và gợi cảm
? Từ đó một vẻ đẹp như thế nào
được gợi lên từ quang cảnh bến
quê?
=> Quang cảnh bến quê
gần gũi, thân quen
? Em hiểu gì về ý nghĩ sau đây HS suy nghĩ trả lời => Nhĩ là người từng trải,
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Yêu cầu cần đạt
của Nhĩ: suốt đời Nhĩ đã từng đi
tới không sót một xó xỉnh nào trên
trái đất, ... trước cửa sổ nhà
mình?
Nhĩ là người từng trải, am hiểu
cuộc sống.
=> Tha thiết, mến yêu cuộc sống

quê hương
am hiểu cuộc sống.
=> Tha thiết, mến yêu
cuộc sống quê hương
Đọc những câu hỏi của Nhĩ và
thái độ im lặng, lảng tránh câu trả
lời chồng của Liên, người đọc
cảm thấy hình như anh đã nhận ra
điều gì về bản thân?
+ Đêm qua, lúc gần sáng, em có
nghe thấy tiếng gì không?
+ Hôm nay đã là ngày mấy rồi em
nhỉ?
HS đọc đoạn văn: "Liên vẫn không
đáp .... bậc gỗ mòn lõm"
*) Những suy ngẫm của
Nhĩ từ hoàn cảnh của
mình mà phát hiện quy
luật giống như một
nghịch lý của đời người:
- Bằng trực giác, Nhĩ đã
nhận ra ngay mình chẳng
còn sống được bao lâu
nữa. Anh đang phải đối
mặt với hoàn cảnh bi đát
không còn lối thoát.
? Tìm những chi tiết miêu tả hình
dáng, cử chỉ, lời nói, thái độ của
chị đối với chồng?
? Qua nhân vật Liên, em thấy hình

ảnh người phụ nữ xuất hiện với
những vẻ đẹp nào?
HS suy nghĩ trả lời
Dịu dàng, nhẫn lại, giàu yêu
thương và đức hi sinh.
? Câu nói của Nhĩ "Suốt đời, anh
chỉ làm em khổ tâm ... mà em vẫn
nín thinh" cho ta thấy được điều
gì trong cảm nhận của Nhĩ về vợ
mình?
? Nhĩ chợt nhớ tới điều gì? Hãy
tìm ở đoan truyện tiếp theo những
dòng suy tư của Nhĩ?
HS suy nghĩ trả lời
Cảm nhận của Nhĩ về Liên:
+ Nhĩ cảm nhận lần đầu tiên về sự
vất vả, tần tảo, chịu thương chịu
khó và sự âu yếm, yêu thương của
vợ anh
+ Chính những ngày cuối đời, Nhĩ
mới thực sự thấu hiểu và biết ơn vợ
sâu sắc.
- Nhĩ chợt nhớ ngày bố mẹ anh mới
cưới Liên .... cũng như cảnh bãi bồi
đang nằm phơi mình bên kia, tâm
hồn Liên vẫn giữ nguyên vẹn
những nét tần tảo và chịu đựng hi
sinh từ bao đời xưa. Và cũng chính
nhờ vào điều đó mà sau nhiều ngày
tháng bôn tẩu, tìm kiếm ... Nhĩ đã

thấy được nơi nương tựa là gia
đình trong những ngày này (trang
105)
Cảm nhận của Nhĩ về
Liên:
+ Nhĩ cảm nhận lần đầu
tiên về sự vất vả, tần tảo,
chịu thương chịu khó và
sự âu yếm, yêu thương
của vợ anh
+ Chính những ngày cuối
đời, Nhĩ mới thực sự thấu
hiểu và biết ơn vợ sâu
sắc.
? Em hiểu những suy tư ấy như HS suy nghĩ trả lời Niềm khao khát mãnh liệt
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Yêu cầu cần đạt
thế nào?
? Vì sao Nhĩ lại nảy sinh khao
khát được đặt chân lên bãi bồi
bên kia sông vào chính buổi sáng
hôm ấy?
? Niềm khao khát vô vọng ấy của
Nhĩ có ý nghĩa gì?
Niềm khao khát mãnh liệt của Nhĩ:
+ Được đặt chân lên bãi bồi bên kia
bến sông.
-> Quý trọng những vẻ đẹp và giá
trị bình dị của cuộc sống quê
hương
+ Sự thức tỉnh về những giá trị bền

vững, bình thường và sâu xa của
cuộc sống.
+ Đó là sự thức tỉnh xen với niềm
ân hận và nỗi xót xa.
của Nhĩ:
+ Được đặt chân lên bãi
bồi bên kia bến sông.
-> Quý trọng những vẻ
đẹp và giá trị bình dị của
cuộc sống quê hương
+ Sự thức tỉnh về những
giá trị bền vững, bình
thường và sâu xa của
cuộc sống.
+ Đó là sự thức tỉnh xen
với niềm ân hận và nỗi
xót xa.
? Nhĩ nhờ con sang sông để làm
gì? Ước vọng của anh có thành
công không? vì sao?
? Từ đây, anh lại rút ra một quy
luật nào nữa trong cuộc đời con
người? Quy luật ấy được thể hiện
ở câu văn nào?
HS suy nghĩ trả lời
- Nhĩ nhờ con trai đi sang bên kia
bờ bãi thay mình.
- Đứa con không hiểu được ước
muốn của cha.
=> Anh trầm ngâm rút ra quy luật

đời người:
thật khó tranh được những cái điều
vòng vèo hoặc chùng chình.
*) Câu chuyện của Nhĩ với cậu
con trai và sự chiêm nghiệm của
anh về một quy luật của đời người
Một quy luật nữa: sự cách biệt,
khác nhau giữa các thế hệ già trẻ,
cha – con. Họ là những người thân
yêu, ruột thịt của nhau, rất thương
yêu nhau nhưng nào có hiểu nhau.
Đó là quy luật đáng buồn.
Hình ảnh Nhĩ ở đoạn cuối truyện? + Chân dung và cử chỉ được miêu
tả khác thường.
+ Hành động cuối cùng: anh đang
nôn nóng thúc giục cậu con trai hãy
mau kẻo lỡ chuyến đò ... nhưng
hình ảnh này còn gợi ý nghĩa khái
quát cao hơn:ý muốn thức tỉnh mọi
người hãy sống khẩn trương, sống
có ích. đừng là cà, chùng chình,
đềnh dàng ở những cái vòng vèo,
vô bổ mà chúng ta rất dễ sa đà, để
dứt khoát khỏi nó, để hướng tới
những giá trị đích thực, vốn rất