Phương pháp MBTI đánh giá yếu tố con người

BÀI TẬP CÁ NHÂN
Phương pháp MBTI đánh giá yếu tố con người

Bạn là ai? Bạn là người như thế nào? Tính cách của bạn ra sao? Vâng đây là những
câu hỏi thường ngày mà bản thân mỗi con người chúng ta đang cố tìm hiểu. Tôi cũng
vậy, hàng ngày tôi luôn tự tìm hiểu xem mình là ai, trong cuộc sống và làm việc cách
cư xử của mình với bạn bè, gia đình, đồng nghiệp, đối tác … có ảnh hưởng ra sao. Các
quyết định của mình hàng ngày có đúng không và ảnh hưởng tới hiệu quả công việc
như thế nào có phù hợp không. Để trả lời được những câu hỏi trên thật là khó.
Tuy nhiên qua môn học Quản trị hành vi tổ chức tôi đã có được một phương
pháp rất phổ biến để đánh giá tính cách con người – MBTI. Phương pháp MBTI là
phương pháp phân loại tích cách, trong hệ thống phân loại này không có nhóm nào tốt,
nhóm nào xấu, nhưng cùng một sự vật hiện tượng sẽ gây ra những suy nghĩ, cảm xúc,
phản ứng khác nhau. Các yếu tố cơ bản ảnh hưởng tới suy nghĩ, cảm xúc của con
người là: xu hướng tự nhiên của người đó hướng nội/hướng ngoại; cách thức người
đó tìm hiểu và nhận thức thế giới bên ngoài trực giác/ giác quan; cách thức người đó
quyết định, đưa ra lựa chọn lý trí/ tình cảm; và yếu tố cuối cùng là cách thức người đó
nhìn ra thế giới bên ngoài đánh giá/lĩnh hội.
Từ 4 tiêu chí trên MBTI được phân thành 16 dạng tính cách riêng biệt:
16 Nhóm MBTI
ENFP

INFP

ENFJ

INFJ

ESTJ

ISTJ

ESFJ

ISFJ

ENTP

INTP

ENTJ

INTJ

ESTP

ISTP

ESFP

ISFP

Các nhóm tích cách được chia thành 4 loại như sau:
1) INFJ, INFP, INTJ, INTP. (Tính cách dẫn dắt - Drivers).
2) ENFJ, ENFP, ENTJ, ENTP. (Tính cách thể hiện - Expressives).
3) ESTJ, ESFJ, ESTP, ESFP (Tính cách phân tích - Analyticals).
4) ISTJ, ISFJ, ISTP, ISFP. (Tính cách hướng thiện - Amiables).
Tôi là ai? Tính cách của tôi ra sao? vâng tôi đã có câu trả lời. Sau khi nghiên cứu
MBTI và hoàn thành bài tập BIG 5 của môn học Quản trị hành vi tổ chức, tôi thực sự
hiểu hơn về bản thân mình. Theo kết quả MBTI tính cách của tôi được thể hiện qua
bốn chữ ENTP thuộc nhóm có tính cách thể hiện – Expressives.

1


"Thông minh" có lẽ là từ chính xác nhất để mô tả các ENTP.
Một giáo sư đại học có khoảng nửa đề tài nghiên cứu trong đầu, có những bài
giảng lý thú về những chủ đề khó hiểu là một ví dụ điển hình về nhóm này.
Hoặc là những nhà soạn kịch mà tác phẩm châm biếm của nhóm ENTP không
chỉ

hài

hước

mà

còn

sắc

sảo.

Những người thuộc nhóm tính cách ENTP không chỉ giỏi dùng ngôn
ngữ mà còn thích tranh luận - vì cảm thấy cần thiết và cũng để chứng tỏ các
khả năng ấn tượng của họ. ENTP còn có máu hài hước và thích đóng vai
người phản biện. Đôi khi ENTP cũng nhầm lẫn và có thể làm hại những người
không hiểu hoặc mặc nhiên chấp nhận các ý tưởng của họ. ENTP cũng rất
sáng tạo và khéo léo trong cách giải quyết các vấn đề, đôi khi họ cũng tự lừa
bản thân mình bằng cách dùng các "phương pháp giải quyết nhanh gọn" hoặc
"đi tắt" bỏ qua các quy định nếu việc làm đó mang lại lợi ích thiết thực. Cả

trong công việc lẫn trong gia đình, ENTP rất thích nghịch ngợm - cả về vật
chất lẫn trí óc - càng tinh vi, phức tạp lại càng có sức thu hút với họ. Tuy
nhiên nhóm cũng chóng chán và dễ dàng thu hút bởi những trò chơi mới. Bản
chất của nhóm tính cách ENTP là lạc quan nhưng họ rất dễ bực mình, và cáu
kỉnh khi gặp phải những khó khăn nhỏ nhặt. Khi gặp những trở ngại đáng kể
thì họ xem đó là sự thách thức đáng kể quyết tâm giải quyết nó. Nhóm ENTP
có xu hướng thiếu kiên nhẫn với những người mà họ cho là ương ngạnh hoặc
thiếu thông minh và cũng không có ý định che dấu điều đó. Tuy nhiên, họ
cũng rất ân cần, nếu không nói là quyến rũ, khi không bị quấy rầy.
Trong giao tiếp, những người thuộc nhóm tính cách ENTP có khả năng tạo nên
một quan hệ chặt chẽ và nhanh chóng với những người mà họ yêu quý. Với những
người thân nhất, mối quan hệ đó có vẻ thoải mái và suồng sã. Với những đồng nghiệp,
những người trước đó chỉ nhìn thấy sự chuyên nghiệp của họ, có thể bị họ chinh phục
bằng sự cởi mở. ENTP cũng rất giỏi trong việc tìm kiếm những người bạn thông minh
và vui tính như họ.
Người hướng ngoại là người thích di chuyển, hay chuyện, chan hoà và quyết
đoán, không dễ chịu khi ở một mình. Tôi là người có tính cách cởi mở, vui vẻ,
dễ gần, thích giao tiếp, chấp nhận sự đa dạng và thay đổi trong mối quan hệ
con người.

2


Hiện tại tôi là Phó Tổng Giám đốc của một doanh nghiệp xây dựng, thường ở
các đơn vị khác các cán bộ dưới quyền bao giờ cũng có khoảng cách và ngại
tiếp xúc. Nhưng với tôi, với tính cách cởi mở, vui vẻ tôi đã làm cho khoảng
cách đó hẹp lại. Tôi luôn săn sàng tham gia các hoạt động do công ty tổ chức,
và sẵn sàng giao lưư với mọi người. Nhờ vậy cán bộ công nhân trong đơn vị
rất tin tưởng và sẵn sàng chia sẻ các tâm tư nguyện vọng của cá nhân và có
tinh thần hợp tác cao trong công việc. Với tính cách như vậy tôi thấy mình là

người có tính cách hướng ngoại.
Có những người thích thu thập thông tin qua 5 giác quan. Những người trong
nhóm tri giác sử dụng một cấu trúc có tổ chức để thu nhân chứng cứ và các chi
tiết định lượng. Còn tôi thu thập thông tin không theo hệ thống, tôi dựa vào
bằng chứng chủ quan cũng như trực giác và sự linh cảm. Tôi tìm kiếm sự hiểu
biết, diễn giải và hình thành mô hình tổng quát của các thông tin đã được thu
thập, và ghi nhận các mô hình và các mối quan hệ này. Suy đoán dựa trên các
khả năng, bao gồm cả việc xem xét và dự đoán tương lai. Nó là quá trình hình
tượng hóa và quan niệm
Với tôi, việc hình thành sự phán xét và lựa chọn hay nói cách khác là quá trình
ra quyết định một vấn đề nào đó thì thường tôi xác định rõ mục tiêu. Tôi chấp nhận
nhận mâu thuẫn như một phần tự nhiên và bình thường trong mối quan hệ của con
người và coi đó là một động lực để hoàn thiện cũng như là một hướng nhìn khác nhằm
cho việc đánh giá và ra quyết định đúng đắn nhất nhằm loại bỏ những rủi ro không cần
thiết.
Tôi thích thoải mái tiến hành công việc, thoải mái đón nhận áp lực về thời hạn
và việc tốt nhất khi hạn chót tới gần và không thích sự ràng buộc. Tôi dễ dàng thích
nghi với các sự kiện khi chúng hé ra và muốn giữ các lựa chọn của mình không bị bó
hẹp.
Là người lãnh đạo một doanh nghiệp, khi hiểu rõ được tính cách của mình, tôi
sẽ có những hành vi ứng xử giao tiếp tốt với mọi người, tôi có thể điều chỉnh và định
hướng các hành vi cư xử của bản thân mình trong tương lai. Cụ thể hơn theo bản đánh
giá MBTI của mình thì:
Thứ nhất, tính cách cá nhân của tôi là tính hướng ngoại điều này giúp tôi dễ dàng
thuận lợi trong công việc, hoà đồng được với mọi người. Nhưng nhược điểm của tôi là
rất dễ bực mình, và cáu kỉnh khi gặp phải những khó khăn nhỏ nhặt. Trong giao tiếp,

3

tôi có khả năng tạo nên một quan hệ chặt chẽ và nhanh chóng với mọi người tuy nhiên
có những lúc quá thoải mái và suồng sã đây là một hạn chế của tôi. Ngoài ra, tôi còn là
một người nóng tính. Tính cách này đã ảnh hưởng không tốt đến các mối quan hệ của
tôi với các đồng nghiệp và với những người xung quanh. Khi nóng nảy tôi thường hay
quyết định nóng vội nên dễ bị sai sót. Chính vì vậy, tôi cần phải tự điều chỉnh bản thân
mình sao cho phù hợp để không ảnh hưởng đến công việc cũng như cuộc sống trong
tương lai.
Thứ hai, tôi là người trực giác suy đoán dựa trên các khả năng, thu thập thông tin
không theo hệ thống, tôi dựa vào bằng chứng chủ quan cũng như trực giác và sự linh
cảm để ra quyết định. Có lúc giải quyết công việc bằng cách "phương pháp giải quyết
nhanh gọn" hoặc "đi tắt" bỏ qua các quy định, điều này đôi khi lại không phải là hiệu
quả nhất. Để khắc phục điều này, tôi cần phải tăng cường học hỏi hơn nữa, thúc đẩy
tính sáng tạo và linh động trong công việc. Là người lãnh đạo, tôi cần tận dụng điểm
mạnh của người khác để bù đắp cho những điểm yếu của mình, tôi cần huy động tối đa
đội ngũ nhân viên năng động sáng tạo của mình để có thể hoàn thành tốt mục tiêu của
đơn vị.
Thứ ba, vì là người có tính cách cởi mở nên nhiều khi tôi còn có tính cảm thông, dễ
mềm yếu. Đôi khi tôi hay bị tình cảm tác động khi đưa ra quyết định ảnh hưởng đến
kết quả của công việc. Khi tôi giao việc thực hiện dự án cho một nhân viên và yêu cầu
họ phải hoàn thành công việc đúng thời hạn. Tuy nhiên, do gia đình của anh ta có việc
nên anh ta xin nghỉ làm nửa chừng và vì thông cảm với hoàn cảnh gia đình nên tôi đã
đồng ý cho anh ta nghỉ và giao việc thực hiện dự án này cho nhân viên khác. Điều này
đã dẫn đến kết quả là mặc dù công việc được hoàn thành đúng thời hạn nhưng khi
kiểm tra chất lượng công việc không đáp ứng được yêu cầu lý do là anh nhân viên mới
chưa kịp nghiên cứu kỹ và dự án này đã phải triển khai lại từ đầu. Đây chính là bài học
cho việc làm việc theo cảm tính. Vì vậy, tôi cần phải phân biệt rõ tính chất của mỗi
công việc để giao cho nhân viên trong phòng nhằm đạt được hiệu quả tối đa và tránh
tối đa những sai sót không đáng có xảy ra.
Thứ tư, khi giải quyết công việc tôi còn quá lý thuyết máy móc, sách vở. Áp dụng
khoa học tiến bộ để giải quyết các vấn đề là tốt. Nhưng trên thực tế có lúc còn phải cần

đến những kinh nghiệm quý báu của những người đi trước. Trong công việc của chúng
tôi là ngành xây dựng nên ngoài việc ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào thi
công là đương nhiên nhưng không thể bỏ qua kinh nghiệm của các bác thợ cả (công

4


nhân lâu năm bậc cao) trong các công tác tổ chức thi công. Do vậy, tôi cần phải
thường xuyên học hỏi, tìm tòi những cái mới, kết hợp với kinh nghiệm trong quá khứ
để giải quyết các công việc hiện tại và tương lai.
Thứ năm, tôi làm việc nhiều khi chưa có kế hoạch cụ thể nên có những lúc gần hết thời
hạn áp lực công việc đè nặng. Đây là điều tôi phải rút kinh nghiệm khi khi có vấn đề
đưa ra cần giải quyết tôi phải xác định mục tiêu và phải lập một kế hoạch chi tiết cụ
thể trong đó có tiến độ thời gian và trình tự hoàn thành công việc. Nếu công việc đó
giao cho nhóm thực hiện thì phải phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên, nếu
không làm theo nhóm thì công việc đó do tôi chủ động giải quyết. Sau đó tôi và các
thành viên sẽ tìm kiếm các thông tin liên quan, phân tích các thông tin, tìm kiếm biện
pháp hoặc giải pháp để thoả mãn các mục tiêu đề ra. Đưa ra kết quả và đánh giá kết
quả hình thành.
Tóm lại, sau khi hoàn thành xong các bài tập Big 5 và nghiên cứu MBTI đã tôi
biết điểm mạnh, điểm yếu của mình, qua đó tôi biết được các sở trường của mình, biết
sắp xếp hành vi ứng xử của mình để có thể sử dụng tốt nhất năng lực của bản thân. Tôi
giải quyết các vấn đề nhanh, gọn hơn. Tôi tự tin hơn về bản thân mình, tự tin ra các
quyết định và định hướng được những gì mình dự định làm. Tôi khắc phục được các
mặt còn thiếu và yếu của mình. Ngoài ra, là người lãnh đạo tổ chức xắp xếp công việc,
tôi nghĩ việc hiểu được tính cách cá nhân của từng người rất quan trọng trong việc xây
dựng nhóm, rất có ích khi bố trí công việc theo tính cách của mỗi người. Tôi biết cách
tìm được những người có tính cách phù hợp với nhau làm cùng 1 nhóm để dự án có
xác xuất thành công cao và nếu tính cách các thành viên nhóm khác nhau thì tôi biết
cách lựa chọn hành vi ứng xử cho phù hợp để các thành viên này có thể hiểu nhau hơn

và công việc vẫn hoàn thành tốt nhất.
Tôi biết rằng mỗi người đều có tính cách riêng của mình, không có ai tính cách
nào tốt hay xấu, tính cách hay hoặc dở mà quan trọng là ta biết mình là ai, biết phát
huy các điểm mạnh của mình, biết khắc phục những hạn chế của mình nhằm làm cho
cuộc sống tốt hơn. Tôi đã biết cách tự động viên để vượt qua những khó khăn của cuộc
sống.
Cuối cùng là chúng ta phải sống có trách nhiệm hơn với mọi người.
Tài liệu tham khảo:
1, Quản trị Hành vi Tổ chức (chương trình Global Advanced MBA)
2, Trang Web : /> />5


Phụ lục
BIG 5

Mười điểm ghi nhận tính cách cá nhân
1 = Cực kỳ phản đối
2 = Rất phản đối
3 = Phản đối
4 = Trung lập
5 = Đồng ý
6 = Rất đồng ý
7 = Cực kỳ đồng ý
Tôi tự thấy mình

1

2

3

4

5

6

7



1. Hướng ngoại, nhiệt huyết


2. Chỉ trích, tranh luận



3. Đáng tin cậy, tự chủ


4. Lo lắng, dễ phiền muộn
5. Sẵn sang trải nghiệm, một



con người phóng khoáng


6. Kín đáo, trầm lặng



7. Cảm thông, nồng ấm


8. Thiếu ngăn nắp, bất cẩn



9. Điềm tĩnh, cảm xúc ổn định


10. Nguyên tắc, ít sáng tạo

MBTI
Tính cách cá nhân – Bản đánh giá học viên bắt đầu ở đây:
Q1. Nguồn năng lượng định hướng tự nhiên nhất của bạn là gì? Mỗi con người đều có hai mặt.
Một mặt hướng ra thế giới bên ngoài của hành động, của sự nhiệt tình, con người, và sự vật. Một
mặt khác lại hướng vào thế giới bên trong của suy nghĩ, mối quan tâm, sáng tạo và sự tưởng
tượng.
Đây là hai mặt khác biệt nhưng không thể tách rời của bản chất con người, hầu hết mọi người đều
thiên về nguồn năng lượng của thế giới bên trong hay bên ngoài một cách tự nhiên. Vì vậy một
mặt nào đó của họ, có thể là Hướng ngoại (E) hoặc Hướng nội (I), sẽ dẫn dắt sự phát triển tính
cách và đóng vai trò chủ đạo trong hành vi của họ.
Tính cách hướng ngoại
•

Hành động trước, suy nghĩ/ suy xét sau

Tính cách hướng nội
• Nghĩ/ suy xét trước, rồi mới hành động
• Thường cần một khoảng "thời gian

6


•

Cảm thấy chán nản khi bị cắt mối giao

•

tiếp với thế giới bên ngoài
Thường cởi mở và được khích lệ bởi

•

đôi khi như "đóng lại" với thế giới bên

con người hay sự việc của thế giới bên
•

riêng tư" để tái tạo năng lượng
Được khích lệ từ bên trong, tâm hồn
ngoài

•

ngoài

Tận hưởng sự đa dạng và thay đổi

Thích các mối quan hệ và giao tiếp
một – một

trong mối quan hệ con người
Chọn điều phù hợp nhất:

Hướng ngoại (E)

Hướng nội (I)

Q2. Cách lĩnh hội hoặc hiểu biết nào “tự động” hoặc tự nhiên?

Phần giácquan (S) của bộ não

chúng ta cảm nhận hình ảnh, âm thanh, mùi vị và tất cả các chi tiết cảm nhận được của HIỆN
TẠI. Nó phân loại, tổ chức, ghi nhận và lưu giữ các chi tiết của thực tại. Nó dựa trên THỰC TẠI,
giải quyết việc "là cái gì." Nó cung cấp những chi tiết cụ thể của trí nhớ & và thu thập lại từ các
sự kiện trong QUÁ KHỨ. Phần Trực giác (N) của bộ não chúng ta tìm kiếm sự hiểu biết, diễn
giải và hình thành mô hình TỔNG QUÁT của các thông tin đã được thu thập, và ghi nhận các mô
hình và các mối quan hệ này. Nó suy đoán dựa trên CÁC KHẢ NĂNG, bao gồm cả việc xem xét
và dự đoán TƯƠNG LAI. Nó là quá trình hình tượng hóa và quan niệm. Trong khi cả hai sự lĩnh
hội đều cần thiết và được sử dụng bởi mọi người, mỗi người chúng ta vẫn vô thức sử dụng một
cách nhiều hơn cách kia.
Các đặc điểm giác quan
• Tinh thần sống với Hiện Tại, chú ý tới
•

Các đặc điểm trực giác

• Tinh thần song với Tương Lai, chú ý

các cơ hội hiện tại
Sử dụng các giác quan thông thường và

•

tự động tìm kiếm các giải pháp mang
•

tính thực tiễn
Tính gợi nhớ giàu chi tiết về thông tin

•

và các sự kiện trong quá khứ
Ứng biến giỏi nhất từ các kinh nghiệm

•

trong quá khứ
Thích các thông tin rành mạch và rõ

tới các cơ hội tương lai
Sử dụng trí tưởng tượng và tạo ra/
khám phá các triển vọng mới là bản

•

năng tự nhiên

Tính gợi nhớ nhấn mạnh vào sự bố trí,

•

ngữ cảnh, và các mối liên kết
Ứng biến giỏi nhất từ các hiểu biết
mang tính lý thuyết

•

Thoải mái với sự không cụ thể, dữ

ràng; không thích phải đoán khi thông

liệu không thống nhất và với việc

tin "mù mờ"

đoán biết ý nghĩa của nó

Chọn điều phù hợp nhất:

Giác quan (S)

Trực giác (N)

7


Q3. Việc hình thành sự Phán xét và lựa chọn nào là tự nhiên nhất?

Phần

Lý trí (T) của bộ não chúng ta phân tích thông tin một cách TÁCH BẠCH, khách quan. Nó hoạt
động dựa trên các nguyên tắc đáng tin cậy, rút ra và hình thành kết luận một cách hệ thống. Nó là
bản chất luận lý của chúng ta. Phần Cảm tính (F) của bộ não chúng ta rút ra kết luận một cách
CẢM TÍNH và chút nào đó hành xử mang tính thiếu công minh, dựa vào sự thích/ không thích,
ảnh hưởng tới những thứ khác, và tính nhân bản hay các giá trị thẩm mỹ. Đó là bản chất cảm tính
của chúng ta. Trong khi mọi người sử dụng hai phương tiện này để hình thành nên kết luận, mỗi
chúng ta đều có xu hướng thiên lệch về một cách nào đó vậy nên khi chúng hướng ta theo những
hướng đối lập nhau – sẽ chỉ có một cách được lựa chọn.
Các đặc điểm suy nghĩ
•

Tự động tìm kiếm thông tin và sự hợp

•

lý trong một tình huống cần quyết định
Luôn phát hiện ra công việc và nhiệm

•

vụ cần phải hoàn thành.
Dễ dàng đưa ra các phân tích giá trị và

•

quan trọng
Chấp nhận mâu thuẫn như một phần tự

nhiên và bình thường trong mối quan

Các đặc điểm cảm tính
• Tự động sử dụng các cảm xúc cá nhân
và ảnh hưởng tới người khác trong một
•

tình huống cần quyết định
Nhạy cảm một cách tự nhiên với nhu

•

cầu và phản ứng của con người.
Tìm kiếm sự đồng thuận và ý kiến tập
thể một cách tự nhiên

•

phản ứng tiêu cực với sự không hòa

hệ của con người

Chọn điều phù hợp nhất:

Không thoải mái với mâu thuẫn; có
hợp.

Lý trí (T)

Cảm tính (F)

Q4. "Xu hướng hành xử của bạn" với thế giới bên ngoài thế nào? Mọi người đều sử dụng cả hai
quá trình đánh giá (suy nghĩ và cảm xúc) và lĩnh hội (ghi nhận và cảm nhận) để chứa thông tin, tổ
chức các ý kiến, ra các quyết định, hành động và thu xếp cuộc sống của mình. Tuy vật chỉ một
trong số chúng (Đánh giá hoặc Lĩnh hội) dường như dẫn dắt mối quan hệ của chúng ta với thế
giới bên ngoài . . . trong khi điều còn lại làm chủ nội tâm. Phong cách Đánh giá (J) tiếp cận thế
giới bên ngoài VỚI MỘT KẾ HOẠCH và mục tiêu tổ chức lại những gì xung quanh, chuẩn bị kỹ
càng, ra quyết định và hướng tới sự chỉn chu, hoàn thành.
Phong cách Lĩnh hội (P) đón nhận thế giới bên ngoài NHƯ NÓ VỐN CÓ và sau đó đón nhận và
hòa hợp, mềm dẻo, kết thúc mở và đón nhận các cơ hội mới và thay đổi kế hoạch.
Tính cách đánh giá
•

Lập kế hoạch tỉ mỉ và cụ thể trước khi

•

hành động.
Tập trung vào hành động hướng công

Tính cách lĩnh hội
• Thoải mái tiến hành công việc mà
không cần lập kế hoạch; vừa làm vừa
tính.

8


việc; hoàn thành các phần quan trọng
•

trước khi tiến hành.
Làm việc tốt nhất và tránh stress khi

•

cách xa thời hạn cuối.
Sử dụng các mục tiêu, thời hạn và chu

•

Thích đa nhiệm, đa dạng, làm và chơi

•

kết hợp
Thoải mái đón nhận áp lực về thời hạn;
làm việc tốt nhất khi hạn chót tới gần.

•

trình chuẩn để quản lý cuộc sống.

Chọn điều phù hợp nhất:

Tránh sự ràng buộc gây ảnh hưởng
tới sự mềm dẻo, tự do và đa dạng.

Đánh giá (J)

Lĩnh hội (P)

Bốn chữ cái biểu hiện tính cách của Tôi
E

N

T

P

9