Đề xuất giải pháp cải tiến phương pháp tự học của sinh viên ngành may trường đại học sư phạm kỹ thuật thành phố hồ chí minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ
NGUYỄN THỊ THU TRANG

ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP CẢI TIẾN PHƯƠNG PHÁP TỰ HỌC
CỦA SINH VIÊN NGÀNH MAY TRƯỜNG
ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401

S K C0 0 4 3 2 3

Tp. Hồ Chí Minh, tháng 10/2014


i

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ
NGUYỄN THỊ THU TRANG

ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP CẢI TIẾN PHƯƠNG PHÁP TỰ HỌC
CỦA SINH VIÊN NGÀNH MAY TRƯỜNG ĐẠI HỌC
SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401
Hướng dẫn khoa học:
TS. VÕ THỊ NGỌC LAN

\

Tp. Hồ Chí Minh, tháng 10 năm 2014


ii

QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI


iii

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT

Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

XÁC NHẬN CỦA CÁN BỘ HƯỚNG DẪN

Họ tên học viên:
Chuyên ngành:

NGUYỄN THỊ THU TRANG
GIÁO DỤC HỌC

Khoá: 2012-2014B

Ngày sinh: 2 2 / 0 5 / 1989
MSHV: 128140101043

Tên đề tài : Đề xuất giải pháp cải tiến phương pháp tự học của sinh viên ngành may
Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh.
Học viên đã hoàn thành LVTN theo đúng yêu cầu về nội dung và hình
thức (theo qui định) của một luận văn thạc sĩ.

Tp. Hồ Chí Minh, ngày......... tháng ....... năm 2014
Giảng viên hướng dẫn
(Ký và ghi rõ họ tên)


iv

LÝ LỊCH KHOA HỌC
SƠ LƯỢC LÝ LỊCH

I.

Họ và tên:

Nguyễn Thị Thu Trang

Giới tính: Nữ

Ngày sinh:

22/05/1989

Nơi sinh:

Hộ khẩu thường trú:
Dân tộc:

KrongBuk- ĐakLak

TX Buôn Hồ, Huyện KrongBuk, Tỉnh ĐakLak

Kinh

Tôn giáo:

Không

Địa chỉ liên lạc: 433 Dương Quảng Hàm, Phường 6, Quận Gò Vấp, Tp. HCM
Di động:

0123.904.7779

Email:

II.

QUÁ TRÌNH HỌC TẬP

1. Đại học
Hệ đào tạo: Chính quy
Nơi học:

Thời gian đào tạo từ 10/ 2007 đến 03/ 2012

Trường Đại học Sư phạm Kỹ Thuật thành phố Hồ Chí Minh

Ngành học: Công nghệ may
2. Thạc sĩ
Hệ đào tạo: Chính quy
Nơi học:

Thời gian đào tạo từ 10/ 2012 đến 10/ 2014

Trường Đại học Sư phạm Kỹ Thuật thành phố Hồ Chí Minh

Ngành học: Giáo dục học
Tên luận văn: Đề xuất giải pháp cải tiến phương pháp tự học của sinh viên
ngành may Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh
Ngày và nơi bảo vệ luận văn: Ngày 24/10/ 2014 Viện Sư phạm Kỹ thuật trường
Đại học Sư phạm Kỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh.
Người hướng dẫn: TS. Võ Thị Ngọc Lan
3. Trình độ ngoại ngữ
Tiếng anh B1

v

LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi.
Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai
công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Tp. Hồ Chí Minh, ngày 24 tháng 10 năm 2014
(Ký tên và ghi rõ họ tên)

Nguyễn Thị Thu Trang


vi

LỜI CẢM ƠN
Đầu tiên, người nghiên cứu xin trân trọng gởi lời cảm ơn chân thành đến
GVC.TS. Võ Thị Ngọc Lan đã tận tình hướng dẫn và có nhiều góp ý quý báu giúp
người nghiên cứu hoàn thành luận văn này.
Người nghiên cứu trân trọng cảm ơn quý Thầy/ Cô khoa CNM & TT Trường
ĐH SPKT TP.HCM đã động viên, tạo điều kiện và đưa ra những ý kiến quý báu về
chuyên ngành để người nghiên cứu khảo sát thực trạng tự học của sinh viên ngành
may.
Người nghiên cứu cũng xin cảm ơn các bạn sinh viên ngành may, đặc biệt là
các bạn sinh viên lớp 131092 khoa CNM & TT Trường ĐH SPKT TP.HCM đã nhiệt
tình giúp đỡ và hợp tác với người nghiên cứu trong quá trình khảo sát và thực nghiệm
sư phạm.
Bên cạnh đó người nghiên cứu xin cảm ơn các anh chị học viên lớp Cao học
Giáo dục 20B cùng gia đình và bạn bè đã luôn động viên, giúp đỡ người nghiên cứu
thực hiện đề tài này.

Xin trân trọng cảm ơn!
Tp. Hồ Chí Minh, ngày 24 tháng 10 năm 2014
Người nghiên cứu

Nguyễn Thị Thu Trang


vii

TÓM TẮT
Đổi mới phương pháp dạy và học là vấn đề cấp thiết của giáo dục hiện nay. Đặc
biệt, yêu cầu về đổi mới phương pháp học tập trong mô hình đào tạo theo hướng tiếp
cận CDIO với 150 tín chỉ đối với sinh viên các trường đại học nói chung và sinh viên
ngành may Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh nói riêng đòi
hỏi sinh viên phải có những phương pháp, kỹ năng tự học học hiệu quả. Kết quả học
tập sinh viên cao khi họ có phương pháp tự học hiệu quả và chính họ vận dụng tốt
những kỹ năng tự học như: kỹ năng lập kế hoạch học tập; kỹ năng đọc sách và ghi
nhớ bài học bằng sơ đồ tư duy.
Do đó, thực hiện đề tài “Đề xuất giải pháp cải tiến phương pháp tự học của sinh
viên ngành may Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh” nhằm tìm hiểu
về phương pháp tự học của sinh viên nói chung và sinh viên ngành may Trường Đại
học Sư phạm Kỹ thuật Tp. HCM nói riêng, đề xuất giải pháp cải tiến phương pháp tự
học cho sinh viên, nâng cao kết quả học tập của sinh viên.
Cấu trúc luận văn gồm 3 phần:
PHẦN MỞ ĐẦU
PHẦN NỘI DUNG
Chương 1: Cơ sở lý luận về phương pháp tự học của sinh viên
-

Tổng quan về tình hình nghiên cứu phương pháp tự học trên thế giới và Việt

Nam

-

Khái quát về phương pháp tự học: khái niệm về tự học, phương pháp tự học,
kỹ năng học tập cơ bản, những yếu tố ảnh hưởng tới phương pháp tự học của
sinh viên.

Chương 2: Thực trạng phương pháp tự học của sing viên ngành may Trường
Đại học Sư Phạm Kỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh
-

Khảo sát về thực trạng phương pháp tự học của sinh viên ngành may. Bao gồm
khảo sát về nhận thức của sinh viên về tự học; lập kế hoạch và quản lý thực
hiện theo kế hoạch; phương pháp học tập; những khó khăn trong quá trình tự


viii

học của sinh viên; phương pháp dạy học của giáo viên; ứng dụng E-Learning
trong dạy học.
-

Nguyên nhân


Sinh viên chưa nhận thức đầy đủ về vai trò của việc tự học, đặc biệt chưa
coi trọng việc lập kế hoạch học tập và rèn luyện kỹ năng đọc sách, ghi nhớ
bài học bằng sơ đồ tư duy.



Kỹ năng đọc sách của sinh viên còn hạn chế.



Cơ sở vật chất hỗ trợ cho việc tự học, tự rèn luyện còn hạn chế

Chương 3: Đề xuất giải pháp cải tiến phương pháp tự học cho sinh viên ngành
may Trường Đại học Sư Phạm Kỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh
-

Giải pháp 1: Lập kế hoạch học tập và quản lý thực hiện kế hoạch học tập theo
tuần của sinh viên

-

Giải pháp 2: Rèn luyện kỹ năng đọc sách và ghi nhớ bài học bằng sơ đồ tư duy

-

Giải pháp 3: Tạo điều kiện về cơ sở vật chất hỗ trợ hoạt động tự học của sinh
viên

-

Giải pháp 4: Ứng dụng E-Learning hỗ trợ hoạt động tự học của sinh viên

-

Giải pháp 5: Khuyến khích sinh viên tham gia nghiên cứu khoa học

-

Tiến hành thực nghiệm và đánh giá kết quả.

PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
-

Kết luận
Những kết quả đạt được của đề tài:
 Từ cơ sở lý luận về tự học, thực trạng và nguyên nhân của thực trạng về
phương pháp tự học của sinh viên ngành may, người nghiên cứu đã đề
xuất giải pháp cải tiến phương pháp tự học cho sinh viên ngành may;
 Thực nghiệm sư phạm:
Chứng minh được giả thuyết: Khi sinh viên lập kế hoạch và quản lý thực
hiện kế hoạch học tập theo tuần thì kết quả học tập sẽ cao hơn.


ix

Bên cạnh những kết quả đạt được này, đề tài mới chỉ: Thực nghiệm trong
thời gian ngắn, số lượng mẫu thực nghiệm còn hạn chế.chưa thực nghiệm
được tất cả các giải pháp đã đề xuất.
-

Hướng phát triển của đề tài: Tiến hành thực nghiệm các giải pháp còn lại, để
kết quả nghiên cứu đề tài được áp dụng trong thực tiễn hỗ trợ hoạt động tự học
của sinh viên ngành may Trường ĐH SPKT TP.HCM.

-

Kiến nghị


x

ABSTRACT
Innovating Teaching and Learning methods is more and more essential for
education nowaday. Especially, the requirement of innovating learning methods to
the CDIO approach with 150 credits for general students and Garment Technology
students at University of Technical Education Ho Chi Minh City, required them must
have effective study methods, study skills. Their study results well when they have
effective self – study methods and they apply self-study skills well such as: Semester
planning skill, reading skill and remember lesson by mind maps.
So, the thesis’s subject “Suggest solutions to improve self-study methods for
Garment Technology students at the University of Technical Education Ho Chi Minh
City” to find out about self-study methods of general students and Garment
Technology students at the University of Technical Education Ho Chi Minh City, to
put forward solution improves student’s self-study methods, enhence their study
results.
The research paper includes 3 parts:
PART INTRODUCTION
PART CONTENT
Chapter 1: Rationale of student’s self – study methods
-

Overview about researching for student’s self – study methods in the word and
VietNam

-

General of self – study methods: concept of self – study, self – study methods,
basic study skills; factors affact to student’s self – study methods.

Chapter 2: The situation of the self – study methods of Garment Technology
students at the University of Technical Education Ho Chi Minh City
-

Survey for situation of the self – study methods of Garment Technology
students. Include survey for student’s awarenesses about self – study; semester
planning and manage to do semester planning; study methods of Garment


xi

Technology students; difficulties of student’s self – study process; teaching
methods; applying E-Learning in teaching.
-

The cause:


Students have awared of self – study rule incompletely, especial
unappreciated semester planning and trained reading skill, remember
lesson by mind maps.



Reading skill of students are still limited.



Material facilities still support student’s self-study activities limited.

Chapter 3: Suggest solutions to improve self-study methods for Garment
Technology students at the University of Technical Education Ho Chi Minh City
-

Solution 1: Making semester plan and manage to do semester plan per week

-

Solution 2: Training reading skill and remember lesson by mind maps

-

Solution 3: Making condition about material facilities, support student’s selfstudy activities

-

Solution 4: Applying E-Learning to support student’s self-study activities

-

Solution 5: Encourage students take part in Research Science

-

Start experimenting and evaluate resulting.

PART CONLUTION AND RECOMMENDATIONS
-

Summarize all actual results in the research paper
 Present overview about self – study, real situation of the self – study
methods of Garment Technology students and define the cause of those
situations, suggested solutions to improve self-study methods for Garment
Technology students at the University of Technical Education Ho Chi
Minh City.
 Start experimenting and evaluate resulting:
Hypothesis is demonstrated: If students make semester plan and manage
to do it, their study result will become better.


xii

Besides that, research still have some limits such as: Start experimenting in
short time, the number of experiment sample is still limited all solutions have
unexperimented.
-

Provide some recommendations to develop the topic: Start experimenting all
solution, apply research result in the reality to support self-study activite of
Garment Technology students at the University of Technical Education Ho
Chi Minh City.

.

13

MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA .................................................................................................i
QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI ...............................................................................ii
XÁC NHẬN CỦA CÁN BỘ HƯỚNG DẪN....................................................... iii
LÝ LỊCH KHOA HỌC .......................................................................................... iv
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................... v
LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................ vi
TÓM TẮT .............................................................................................................vii
MỤC LỤC ............................................................................................................ 13
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ...................................................................... 17
DANH SÁCH HÌNH ............................................................................................ 18
DANH SÁCH BẢNG ........................................................................................... 19
PHẦN MỞ ĐẦU .................................................................................................. 20
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................ 20
2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................... 21
2.1.

Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................ 21

2.2.

Nhiệm vụ nghiên cứu .......................................................................... 21

3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu ............................................................... 21
3.1.

Đối tượng nghiên cứu .......................................................................... 21

3.2.

Khách thể nghiên cứu .......................................................................... 22

4. Giới hạn nghiên cứu ....................................................................................... 22
5. Giả thuyết nghiên cứu .................................................................................... 22
6. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................ 22
PHẦN NỘI DUNG ............................................................................................... 24
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHƯƠNG PHÁP TỰ HỌC CỦA SINH
VIÊN ..................................................................................................................... 24
1.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu trong và ngoài nước .................................. 24
1.1.1. Kết quả nghiên cứu ở nước ngoài ....................................................... 24
1.1.2. Kết quả nghiên cứu ở trong nước ........................................................ 27


14

1.2. Hoạt động học và hoạt động tự học của sinh viên đại học ............................ 31
1.2.1. Hoạt động học của sinh viên đại học .................................................. 31
1.2.2. Hoạt động tự học của sinh viên đại học .............................................. 32
1.3. Phương pháp tự học của sinh viên đại học ..................................................... 33
1.3.1. Khái niệm ............................................................................................. 33
1.3.2. Kỹ năng học tập.................................................................................... 35
1.4. Những yếu tố ảnh hưởng tới phương pháp tự học của sinh viên ................... 39
1.4.1. Yếu tố chủ quan.................................................................................... 39
1.4.2. Yếu tố khách quan ................................................................................ 39
1.5. Cơ sở của việc nâng cao năng lực tự học cho sinh viên ................................ 40
1.5.1. Cơ sở triết học ...................................................................................... 40
1.5.2. Đặc điểm tâm lý lứa tuổi sinh viên ...................................................... 40
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ..................................................................................... 43

Chương 2 THỰC TRẠNG VỀ PHƯƠNG PHÁP TỰ HỌC CỦA SINH VIÊN
NGÀNH MAY TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ
CHÍ MINH ............................................................................................................ 44
2.1 Giới thiệu về Khoa Công nghệ May và Thời trang Trường Đại học Sư phạm
Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh ................................................................. 44
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển........................................................ 44
2.1.2. Cơ sở vật chất ....................................................................................... 44
2.1.3. Chương trình đào tạo ............................................................................ 45
2.1.4. Đội ngũ giảng viên và sinh viên ........................................................... 45
2.1.4.1. Đội ngũ giảng viên ............................................................................ 45
2.1.4.2. Sinh viên ............................................................................................ 46
2.2. Kết quả khảo sát phương pháp tự học của sinh viên ngành may Trường Đại
học Sư phạm Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh ....................................................... 47
2.2.1. Tổ chức khảo sát .................................................................................. 47
2.2.2. Kết quả khảo sát ................................................................................... 47
2.2.3. Nguyên nhân ........................................................................................ 59
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ..................................................................................... 62


15

Chương 3 ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP CẢI TIẾN PHƯƠNG PHÁP TỰ HỌC CHO
SINH VIÊN NGÀNH MAY TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ TP. HỒ CHÍ
MINH .................................................................................................................... 63
3.1. Những căn cứ xác lập các giải pháp .............................................................. 63
3.2. Giải pháp cải tiến phương pháp tự học cho sinh viên ngành may Trường Đại
học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh ........................................... 64
Giải pháp 1: Lập kế hoạch và quản lý thực hiện kế hoạch học tập theo tuần của
sinh viên ......................................................................................................... 64
Giải pháp 2: Rèn luyện kỹ năng đọc sách và ghi nhớ bài học bằng sơ đồ tư duy

............................................................................................................. 67
Giải pháp 3: Tạo điều kiện về cơ sở vật chất hỗ trợ hoạt động tự học của sinh
viên

............................................................................................................. 69

Giải pháp 4: Ứng dụng E-Learrning trong giảng dạy nhằm hỗ trợ quá trình tự
học của sinh viên ngành may ......................................................................... 70
Giải pháp 5: Khuyến khích sinh viên ngành may tham gia nghiên cứu khoa
học

............................................................................................................. 73

3.3. Thực nghiệm sư phạm ................................................................................... 75
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ..................................................................................... 94
PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................................. 96
1. Kết luận .......................................................................................................... 96
2. Hướng phát triển của đề tài ............................................................................ 98
3. Kiến nghị ........................................................................................................ 98
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................. 100
PHỤ LỤC ........................................................................................................... 102
Phụ lục 1: Chương trình đào tạo kỹ sư công nghệ may ...................................... 102
Phụ lục 2a: Phiếu thăm dò ý kiến dành cho sinh viên ........................................ 114
Phụ lục 2b: Phiếu thăm dò ý kiến dành cho Giảng viên ..................................... 120
Phụ lục 2c: Câu hỏi phỏng vấn sinh viên sau khi thực nghiệm .......................... 124
Phụ lục 3: Bảng kế hoạch ôn tập của sinh viên nhóm thực nghiệm ................... 125
Phụ lục 4a: Kết quả học tập học kỳ I của lớp 13109 .......................................... 126


16

Phụ lục 4b: Bảng điểm của một số sinh viên ...................................................... 128
Phụ lục 4c: Bảng tổng hợp điểm trung bình các môn thi học kỳ II .................... 133
Phụ lục 5: Các kết quả kiểm nghiệm SPSS ........................................................ 135


17

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt

Nghĩa của từ

CDIO

Conceive - Design - Implement - Operate

CNM & TT

Công nghệ may và thời trang

ĐH SPKT TP.HCM

Đại học Sư phạm Kỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh

NCKH

Nghiên cứu khoa học

18

DANH SÁCH HÌNH
Hình

Trang

Hình 2.1: Biểu đồ nhận thức của sinh viên về vai trò của hoạt động tự học……48
Hình 2.2: Biểu đồ biểu diễn việc lập kế hoạch học tập và thực hiện theo kế hoạch
học tập của sinh viên ........................................................................... 49
Hình 2.3: Biểu đồ phương pháp tự học của sinh viên ........................................ 51
Hình 2.4: Biểu đồ phương pháp tự học của sinh viên ngoài giờ học trên lớp .... 53
Hình 2.5: Biểu đồ biểu diễn những khó khăn trong quá trình tự học của sinh viên
............................................................................................................... 55
Hình 2.6: Biểu đồ so sánh tính tích cực học tập của sinh viên khi giáo viên sử dụng
phương pháp thuyết trình kết hợp đàm thoại và phương pháp thảo luận
nhóm ..................................................................................................... 57
Hình 3.1: Biểu đồ so sánh tỉ lệ xếp loại mức độ học lực môn Xác suất thống kê
ứng dụng ............................................................................................... 79
Hình 3.2: Biểu đồ so sánh tỉ lệ xếp loại mức độ học lực môn Toán C2 .............. 80
Hình 3.3: Biểu đồ so sánh tỉ lệ xếp loại mức độ học lực môn Lý 1 ..................... 81
Hình 3.4: Biểu đồ so sánh tỉ lệ xếp loại mức độ học lực môn Anh văn 2 ........... 83
Hình 3.5: Biểu đồ so sánh tỉ lệ xếp loại mức độ học lực môn Tin ....................... 84
Hình 3.6: Biểu đồ so sánh tỉ lệ xếp loại mức độ học lực môn Nguyên liệu dệt…85
Hình 3.7: Biểu đồ so sánh điểm thi kết thúc học phần môn Nguyên liệu dệt…...86
Hình 3.8: Biểu đồ so sánh tỉ lệ xếp loại mức độ học lực môn Tư tưởng Hồ Chí
Minh ......................................................................................................86
Hình 3.9: Biểu đồ so sánh tần số điểm thi quá trình môn Tư tưởng Hồ Chí Minh
............................................................................................................... 87

Hình 3.10: Biểu đồ so sánh tần số điểm thi kết thúc học phần môn Tư tưởng Hồ
Chí Minh ............................................................................................... 87


19

DANH SÁCH BẢNG
Bảng

Trang

Bảng 2.1: Tiêu chí đánh giá kỹ năng đọc sách của sinh viên .............................. 59
Bảng 3.1: Các hệ số tương quan PEARSON giữa điểm trung bình môn Xác suất
thống kê, Toán C2, Lý 1 ..................................................................... 82
Bảng 3.2: Các hệ số tương quan PEARSON giữa điểm trung bình môn Anh văn
2 và Tin ............................................................................................. 84
Bảng 3.3: Các hệ số tương quan giữa điểm quá trình, điểm thi kết thúc học phần
và điểm trung bình môn TTHCM ....................................................... 88
Bảng 3.4: Bảng điểm trung bình môn ̅̅̅
X 0 và độ lệch chuẩn S.............................89


20

PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Khi trở thành sinh viên học tại các trường đại học, cao đẳng thì cần phải xác định
tư tưởng học tập nghiêm túc. Phải có ý thức tự giác trong học tập, phát huy năng lực
tự học, tự nghiên cứu… tự chịu trách nhiệm với kết quả học tập của mình.
Trong luật Giáo dục tại khoản 2, điều 5 quy định: “Phương pháp giáo dục phải

phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, tư duy sáng tạo của người học; bồi dưỡng
cho người học năng lực tự học, khả năng thực hành, lòng say mê học tập và ý chí
vươn lên.” [16, 2]
Hoạt động học tập ở đại học, cao đẳng khác với hoạt động học ở phổ thông cả về
nội dung, tính chất và hình thức. Các hình thức học tập tương đối đa dạng như: sinh
viên tham gia giờ học lý thuyết trên giảng đường, tham gia thực hành ở phòng thí
nghiệm; thực hành tại xưởng; tham gia nghiên cứu khoa học, các diễn đàn, hội thảo
khoa học; tự học ở thư viện… Trong các hình thức đó, giáo viên đóng vai trò là người
cố vấn, định hướng quá trình lĩnh hội, tiếp thu kiến thức của sinh viên. Nhưng sinh
viên là người chủ động, tự giác học tập, rèn luyện những kỹ năng tự học để thích nghi
với môi trường giáo dục đại học.
Trước những yêu cầu đổi mới toàn diện nền giáo dục ở bậc đại học nói chung,
Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh nói riêng với phương thức đào
tạo theo hệ thống tín chỉ là phương thức đào tạo có nhiều ưu thế so với phương thức
đào tạo truyền thống. Việc học theo tín chỉ là một trong những biện pháp mang lại
hiệu quả giúp cho sinh viên phát huy khả năng tự học của mình. Nhưng không phải
sinh viên nào cũng nhận thức đúng về vai trò của tự học và có phương pháp tự học
hiệu quả.
Từ khóa tuyển sinh năm 2012, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. HCM đã
triển khai áp dụng chương trình đào tạo theo hướng tiếp cận CDIO với 150 tín chỉ
cho tất cả các ngành đào tạo. Chương trình này đòi hỏi người dạy và người học phải
thực sự nỗ lực vì giờ lên lớp giảm. Giáo viên phải có đầy đủ năng lực chuyên môn
lẫn phương pháp sư phạm để hướng dẫn sinh viên tự học, chủ động trong học tập.


21

Đối với sinh viên ngành may, chương trình học gồm các môn lý thuyết và thực hành
đan xen, đòi hỏi các em cần phải sắp xếp thời gian học tập và rèn luyện tay nghề
ngoài giờ học chính khóa hợp lý. Vì thế, cần có giải pháp cải tiến phương pháp tự học

cho sinh viên ngành may Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh để đáp
ứng được những đòi hỏi của trường ta hiện nay. Việc đề xuất các giải pháp cải tiến
phương pháp tự học cho sinh viên nói chung và sinh viên ngành may nói riêng cần
được dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn.
Do đó, thực hiện đề tài “Đề xuất giải pháp cải tiến phương pháp tự học của sinh
viên ngành may Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh” nhằm tìm hiểu
về phương pháp tự học của sinh viên nói chung và sinh viên ngành may Trường Đại
học Sư phạm Kỹ thuật Tp. HCM nói riêng là thiết thực, đề xuất giải pháp cải tiến
phương pháp tự học cho sinh viên. Các giải pháp này sẽ tạo cho sinh viên hứng thú
và gây được động cơ học tập tốt nhằm nâng cao kết quả học tập.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu

2.1.

Đề xuất giải pháp cải tiến phương pháp tự học của sinh viên ngành may Trường
Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh.
Nhiệm vụ nghiên cứu

2.2.

Để hoàn thành mục tiêu nghiên cứu, người nghiên cứu cần phải hoàn thành những
nhiệm vụ:
-

Hệ thống cơ sở lý luận về phương pháp tự học của sinh viên.

-

Khảo sát và phân tích thực trạng tự học của sinh viên ngành may Trường ĐH

SPKT TP.HCM.

-

Đề xuất giải pháp cải tiến phương pháp tự học của sinh viên ngành may
Trường ĐH SPKT TP.HCM.

-

Thực nghiệm sư phạm.

3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu
3.1.

Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp tự học của sinh viên ngành may Trường Đại học Sư phạm Kỹ Thuật

Tp. Hồ Chí Minh.


22

Khách thể nghiên cứu

3.2.

Quá trình học của sinh viên ngành may; sinh viên, giảng viên khoa Công nghệ
may và Thời trang Trường Đại học Sư phạm Kỹ Thuật Tp. Hồ Chí Minh.
4. Giới hạn nghiên cứu
Để khảo sát phương pháp tự học của sinh viên ngành may Trường ĐH SPKT

TP.HCM, người nghiên cứu chọn mẫu là 207 sinh viên với độ tin cậy 85% và sai số
0.05 trong đó:
50 sinh viên đã tốt nghiệp các lớp 07109; 08109; 09109; chiếm 31.25% trong

-

tổng số 160 sinh viên đã tốt nghiệp của 3 lớp.
157 sinh viên ngành may đại học chính qui các lớp 11109; 12109; 13109 thuộc

-

các khóa 2011 – 2015; 2012 – 2016; 2013 – 2017; chiếm 60% trong tổng số
266 sinh viên ngành may đại học chính qui.
Đồng thời người nghiên cứu chọn 20/27 (chiếm 74%) tổng giảng viên thuộc khoa
Công nghệ May và Thời trang Trường ĐH SPKT TP. HCM để khảo sát về phương
pháp tự học của sinh viên ngành May.
5. Giả thuyết nghiên cứu
Nếu phương pháp tự học của sinh viên ngành may Trường Đại học Sư phạm Kỹ
Thuật Tp. Hồ Chí Minh được cải tiến như những giải pháp người nghiên cứu đề xuất
thì kết quả học tập của sinh viên sẽ cao hơn.
6. Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu, người nghiên cứu đã sử dụng các
phương pháp nghiên cứu sau:
-

Phương pháp quan sát sư phạm

Bằng cách quan sát hoạt động tự học của sinh viên trên lớp khi có sự chuẩn bị bài
trước khi đến lớp, tự học ở trường, thư viện.
-

Phương pháp điều tra giáo dục

Phương pháp điều tra giáo dục gồm phương pháp bút vấn và phỏng vấn thông
qua phiếu điều tra và sử dụng câu hỏi phỏng vấn sinh viên ngành may, cán bộ giảng
viên khoa Công nghệ may và Thời trang nhằm mục đích tìm hiểu nhận thức của sinh


23

viên về vấn đề tự học, mức độ, hình thức, phương pháp tự học của sinh viên ngành
may Trường ĐH SPKT TP.HCM.
-

Phương pháp phân tích tài liệu

Phương pháp phân tích tài liệu, phân loại hệ thống hóa lý thuyết thông qua sách,
báo, luận văn về phương pháp tự học của sinh viên nói chung và sinh viên ngành may
nói riêng.
-

Phương pháp toán học thống kê

Ứng dụng toán học thống kê nhằm xử lý số liệu đã thu thập được thông qua việc
tiến hành khảo sát thực trạng.
-

Phương pháp thực nghiệm

Đánh giá kết quả học tập của sinh viên sau khi áp dụng giải pháp lập kế hoạch và

quản lý thực hiện kế hoạch ôn tập theo tuần.


24

PHẦN NỘI DUNG
Chương 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHƯƠNG PHÁP TỰ HỌC CỦA
SINH VIÊN
1.1.

Tổng quan về vấn đề nghiên cứu trong và ngoài nước

1.1.1. Kết quả nghiên cứu ở nước ngoài
Ở phương Tây, Nhà triết học Hy lạp cổ đại Socrates (469–399 TCN) được biết
đến với phương pháp “Vấn đáp pháp”, đây là phương pháp phát hiện chân lí bằng tranh
luận. “Vấn đáp pháp” có thể hiểu là phương pháp đối thoại, khuyến khích tư duy cá nhân.
Đối lập với trào lưu du giáo Sophia trao truyền tri thức để đổi lấy thù lao, Socrates khéo
léo đặt ra một hệ thống những câu hỏi gợi ý để người tham gia tranh luận, rồi liên
tiếp dồn họ đến chỗ tự mình mâu thuẫn, đối chọi với quan điểm của mình. Tuy Socrates
không tự cho mình là bậc thầy của bất cứ ai nhưng với quan điểm ngày nay có thể nói
rằng ông đã chỉ ra vì sao phải tự học và đặc biệt là tự học có đối tác. Ông chỉ là người
giúp cho người khác tự nhận ra chân lý bằng chính tư duy của họ. Ngày nay các phương
pháp phát vấn, thảo luận nhóm, seminar, thi vấn đáp…thể hiện sự tương tác giữa thầy và
trò qua đối thoại. Giáo viên phải đặt ra câu hỏi khơi gợi để người học tự suy nghĩ tìm tòi,
phát hiện ra “chân lý”. [3, 2]
Rabelais (1494 -1553), nhà văn, nhà tư tưởng người Pháp, ông không chỉ bàn đến
nội dung giáo dục mà còn đề ra các phương pháp giáo dục hiệu quả. Ông cho rằng cần
phải học ở mọi nơi, mọi chỗ, học gắn kết với cuộc sống và thực hành. Ông khẳng định

nguồn kiến thức quan trọng nhất là sách vở nên phải biết cách “đọc” và đọc là một kỹ
năng cần được rèn giũa từ nhỏ. Như vậy đọc sách cũng chính là cách tự học, làm giàu tri
thức cho bản thân.
Tư tưởng nhấn mạnh vai trò tích cực chủ động của người học, xem người học là
chủ thể của quá trình học tập đã có từ lâu. Thế kỉ XVII, nhà sư phạm lỗi lạc người
Tiệp Khắc Jan. Amos. Comenxki (1590 – 1670) người được xem là cha đẻ của nền