Báo cáo thực tập Tổ chức thực hiện giao nhận hàng hóa xuất khẩu bằng đường biển tại Công ty Giao nhận Vận chuyển Hà Thành chi nhánh Hải Phòng (1)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (988.51 KB, 32 trang )
BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÀNG HẢI VIỆT NAM
KHOA KINH TẾ- BỘ MÔN LOGISTICS
BÁO CÁO THỰC TẬP
CƠ SỞ NGÀNH
Tên Đề tài : Tổ chức thực hiện giao nhận hàng hóa
xuất khẩu bằng đường biển tại Công ty Giao nhận
Vận chuyển Hà Thành chi nhánh Hải Phòng.
GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
: Cô Phạm Thị Yến
SINH VIÊN
: Đồng Thị Ngọc Ánh
LỚP
: LQC54-ĐH1
MÃ SINH VIÊN
: 53331
Hải Phòng, năm 2015
1
MỤC LỤC
MỤC LỤC ………………………………………………………………… 1
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ……………………………………. 3
DANH MỤC BẢNG VÀ HÌNH ………………………………………….. 4
LỜI MỞ ĐẦU …………………………………………………………….. 5
CHƯƠNG I: GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY GIAO NHẬN
VẬN CHUYỂN HÀ THÀNH CHI NHÁNH HẢI PHÒNG ……………. 6
1.1. Qúa trình hình thành và phát triển …………………………………. 6
1.1.1. Lịch sử thành lập ………. ………………………………………….. 6
1.1.2. Một số thông tin chung …………………………………………….. 6
1.1.3. Qúa trình phát triển đến nay ……………………………………….. 6
1.2. Chức năng, nhiệm vụ, tổ chức ……………………………………….. 7
1.2.1. Chức năng, nhiệm vụ ………………………………………………... 7
1.2.2. Tổ chức ………………………………………………………………. 9
CHƯƠNG II: TỔ CHỨC THỰC HIỆN GIAO NHẬN HÀNG HÓA
XUẤT KHẨU BẰNG ĐƯỜNG BIỂN TẠI CÔNG TY ………............... 11
2.1. Cơ sở lý luận về dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất khẩu bằng đường
biển ……………………………………………………………………….... 11
2.1.1 .Khái quát chung về giao nhận …………………………………..…. 11
2.1.2. Giao nhận hàng hóa XK bằng đường biển ………………………... 13
2.1.3. Trình tự giao nhận hàng XK bằng đường biển …………………… 16
2.2. Thực trạng giao nhận hàng hóa xuất khẩu bằng đường biển tại Công
ty Giao nhận vận chuyển Hà Thành chi nhánh Hải Phòng ……………. 18
2.2.1. Quy trình giao nhận hàng hóa xuất khẩu bằng đường biển của
công ty ……………………………………………………………………… 18
2.2.2.Kết quả đạt được và đáng giá chung …….. ……………………..…. 20
CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ GIAO
NHẬN BẰNG ĐƯỜNG BIỂN CỦA CÔNG TY ……………………….. 24
3.1. Mục tiêu và phương hướng của công ty trong tương lai ..………… 24
3.2. Một số giải pháp phát triển dịch vụ giao nhận đường biển ………. 24
2
KẾT LUẬN ……………………………………………………………….. 28
TÀI LIỆU THAM KHẢO …………………………………...................... 29
3
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
CIF (Cost, Insurance and Freight): Giá của bên bán đã bao gồm giá thành sản phẩm,
cước phí vận chuyển và phí bảo hiểm hàng hóa.
CFS (Container Freight Station): Nơi thu gom hàng lẻ.
ICD (Inland Clearance Depot): Cảng khô, cảng cạn.
FCL (Full Container Load): Hàng đủ xếp nguyên container.
FOB (Free On Board): Giao hàng lên tàu.
L/C (Letter Of Credit): Thư tín dụng.
LCL (Less than Container Load): Hàng lẻ.
NK: Nhập Khẩu.
NOR (Notice Of Readliness): Thông báo sẵn sàng xếp dỡ.
XK: Xuất Khẩu.
XNK: Xuất Nhập Khẩu.
4
DANH MỤC BẢNG VÀ HÌNH
Sơ đồ 1.1: Tổ chức hành chính ………………………………………………… 10
Bảng 2.1: Sản lượng giao nhận hàng hóa XNK bằng đường biển ……………... 20
Bảng 2.2: Giá trị giao nhận hàng hóa XNK bằng đường biển …………………. 21
5
LỜI MỞ ĐẦU
Với 3260 km bờ biển, hơn 1 triệu km² là biển, Việt Nam có vị trí địa lý thuận
lợi để phát triển kinh tế biển. Đặc biệt, sau khi gia nhập WTO, lượng hàng hóa lưu
chuyển ngày càng nhiều, kim ngạch xuất nhập khẩu cũng ngày càng lớn bởi vậy vai
trò của ngành vận tải biển cũng ngày một nâng cao. Bên cạnh đó, trong vài thập
niên gần đây, Logistics đã phát triển nhanh chóng, giúp con người sử dụng một
cách tối ưu cách nguồn lực nhằm mang lại các sản phẩm, dịch vụ với chất lượng cao
nhất nhưng chi phí thấp nhất cho người tiêu dùng. Trong đó, giao nhận hàng hóa
xuất khẩu bằng đường biển đã trở thành một hoạt động không thể thiếu của ngành
Logistics.
Vì vậy, trong thời gian thực tập tại Công ty Giao nhận vận chuyển Hà Thành
chi nhánh Hải Phòng, em đã chọn đề tài này cho báo cáo thực tập cơ sở ngành của
mình. Đề tài gồm 3 chương:
Chương I: Giới thiệu khái quát về Công ty Giao nhận vận chuyển Hà Thành
chi nhánh Hải Phòng.
Chương II: Tổ chức thực hiện giao nhận hàng hóa xuất khẩu bằng đường biển
tại công ty.
Chương III: Một số giải pháp và kiến nghị.
Em xin bày tỏ sự biết ơn sâu sắc tới Ban giám hiệu Trường Đại Học Hàng Hải
Việt Nam, Cô Phạm Thị Yến – giảng viên trực tiếp hướng dẫn học phần thực tập cơ
sở ngành và Ban giám đốc Công ty Giao nhận vận chuyển Hà Thành chi nhánh Hải
Phòng đã giúp đỡ em hoàn thành báo cáo này.
Tuy nhiên, do sự hạn chế về kiến thức và kinh nghiệm, bài viết của em chắc
chắn không tránh khỏi những thiếu sót về cả nội dung và hình thức. Em rất mong
nhận được những ý kiến đóng góp và chỉ bảo của thầy cô.
Em xin chân thành cảm ơn!
6
CHƯƠNG I: GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY GIAO NHẬN VẬN
CHUYỂN HÀ THÀNH CHI NHÁNH HẢI PHÒNG
1.1. Qúa trình hình thành và phát triển
1.1.1. Lịch sử thành lập
Công ty Giao nhận vận chuyển Hà Thành chi nhánh Hải Phòng
(HANOTRANS Hải Phòng) là công ty con với 100% vốn đầu tư thuộc Công ty Cổ
phần Giao Nhận Kho Vận Ngoại Thương - VNT Logistics được thành lập vào năm
1996 - là một trong những công ty đứng đầu về giao nhận và vận chuyển hành hóa
xuất nhập khẩu.
1.1.2 .Một số thông tin chung
Loại hình: Công ty dịch vụ, đại lý.
Địa chỉ: Số 208, Đường Chùa Vẽ, Phường Đông Hải 1, Quận Hải An, Thành
phố Hải Phòng.
Điện thoại: 0313 614 396 hoặc 01222 300 890
Fax: 0313 978 798
Mã số thuế: 0101352858-005
Email:
Website:
Tên giám đốc: Nguyễn Thanh Bình.
1.1.3. Qúa trình phát triển đến nay
Công ty Giao nhận vận chuyển Hà Thành chi nhánh Hải Phòng được thành lập
với mục tiêu trở thành một trong những đại lý giao nhận và vận chuyển chuyên
nghiệp ở Thành phố Hải Phòng cũng như khu vực phía Bắc và hướng đến là trên
toàn lãnh thổ đất nước Việt Nam.
Ngày nay, Công ty Giao nhận vận chuyển Hà Thành chi nhánh Hải Phòng đã
trở nên quen thuộc trên thị trường và được xem là một công ty khá thành công trong
lĩnh vực giao nhận vận tải.
Với hơn 200 nhân viên, Công ty Giao nhận vận chuyển Hà Thành đã và đang
cung cấp các sản phẩm, dịch vụ cho khách hàng với chất lượng cao nhất nhưng chi
phí thấp nhất có thể. Tính chuyên nghiệp và dịch vụ chất lượng cao chỉ có thể có
7
được ở những công ty có đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp. Bởi vậy, Công ty Giao
nhận vận chuyển Hà Thành chi nhánh Hải Phòng đầu tư rất nhiều vào khâu đào tạo
đội ngũ nhân sự. Hiện nay, hầu hết các nhân viên văn phòng của công ty đều có
những chứng chỉ hành nghề chuyên nghiệp và có một số vị trí đã đạt được bằng cấp
cao.
Công ty Giao nhận vận chuyển Hà Thành chi nhánh Hải Phòng không chỉ
cung cấp các dịch vụ vận chuyển đơn thuần mà hơn thế nữa, công ty còn cung cấp
và tư vấn cho khách hàng các giải pháp vận tải hiệu quả và kinh tế.
Tóm lại, với đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp làm việc nhiệt tình, có tinh thần
trách nhiệm cao và hệ thống cơ sở vật chất, kho bãi đầy đủ, hiện đại cùng hệ thống
đại lý, chi nhánh khắp toàn cầu, Công ty Giao nhận vận chuyển Hà Thành chi nhánh
Hải Phòng tự tin có thể tư vấn và cung cấp cho khách hàng giải pháp vận chuyển tốt
nhất, nhanh nhất với giá cả cạnh tranh nhất.
1.2.1. Chức năng, nhiệm vụ
+ Ngành nghề kinh doanh của Công ty Giao nhận vận chuyển Hà Thành chi
nhánh Hải Phòng:
- Logistics và dịch vụ Logistics.
- Vận tải – Công ty và Đại lý.
- Giao nhận và vận tải hàng hóa.
+ Công ty Giao nhận vận chuyển Hà Thành chi nhánh Hải Phòng chuyên cung
cấp dịch vụ giao nhận, kho vận, dịch vụ kho bãi container, dịch vụ thông quan hàng
hóa, dịch vụ kiểm đếm hàng hoá, vận tải hàng hóa toàn cầu bằng đường biển và
đường hàng không.
Các sản phẩm dịch vụ của Công ty Giao nhận vận chuyển Hà Thành chi nhánh
Hải Phòng:
- Dịch vụ vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không.
- Dịch vụ vận chuyển hàng hóa bằng đường biển.
- Dịch vụ vận tải nội địa.
- Dịch vụ gom hàng lẻ - LCL consol box.
- Dịch vụ khai báo Hải quan.
8
- Dịch vụ kho bãi: kho ngoại quan, kho CFS.
- Cung cấp chuỗi dịch vụ giao nhận vận chuyển Door to door.
- Dịch vụ vận chuyển hàng rời.
Là một công ty chuyên cung cấp dịch vụ, vì vậy thỏa mãn nhu cầu của khách
hàng luôn là mục tiêu hàng đầu của Công ty Giao nhận vận chuyển Hà Thành chi
nhánh Hải Phòng. Công ty cam kết :
- Giao hàng hóa đúng hẹn, gía cả luôn thấp nhất có thể.
- Luôn cải tiến chất lượng dịch vụ để đáp ứng ngày càng tốt hơn, phù hợp hơn
với nhu cầu của quý khách hàng.
- Luôn đào tạo và nâng cao trình đọ đội ngũ cán bộ nhân viên – đáp ứng nhu
cầu ngày càng cao của công việc.
Chính sách chất lượng luôn luôn được củng cố và thực hiện một cách tốt nhất
để nâng cao sự cạnh tranh, tạo tiền đề hoạt động tốt, đưa công ty ngày càng phát
triển vững mạnh.
Vì vậy, mục tiêu hàng đầu và xuyên suốt trong toàn bộ quá trình họat động
kinh doanh luôn được ban giám đốc và toàn thể nhân viên công ty đặc biệt quan tâm
và thực hiện ngày càng tốt hơn đó là sự hài lòng của khách hàng về dịch vụ mà công
ty cung cấp.
+ Nhiệm vụ của Công ty Giao nhận vận chuyển Hà Thành chi nhánh Hải Phòng
Dựa trên những chức năng chính của mình cùng với tình hình tổ chức nhân sự
trong từng thời điểm nhất định, công ty luôn đề ra những kế hoạch, những nhiệm vụ
hợp lý và linh hoạt để đảm bảo tính hiệu quả trong hoạt động. Tuy nhiên công ty đã
đề ra những nhiệm vụ trọng tâm và thực hiện xuyên suốt trong quá trình hoạt động
và phát triển, cụ thể là :
- Đảm bảo tổ chức hoạt động kinh doanh đúng ngành nghề đã đăng kí, chịu
trách nhiệm đối với khách hàng và trước pháp luật về những sản phẩm dịch vụ mà
công ty cung cấp.
- Trên cơ sở kết quả hoạt động năm vừa qua, từ đó dự đoán khả năng phát triển
nhu cầu của các đối tượng phục vụ trong năm kế hoạch, xây dựng kế hoạch sản
xuất kinh doanh hằng năm, tổ chức thực hiện tốt kế hoạch kinh doanh sau khi đã
9
được Giám đốc công ty phê duyệt. Có những chiến lược và chính sách phát triển
công ty phù hợp với chức năng và đặc điểm riêng của mình.
- Chấp hành nghiêm túc các chế độ, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước
và tập quán quốc tế về lĩnh vực có liên quan đến công tác giao nhận vận tải, các qui
định về tài chính, tài sản cố định, tài sản lưu động của công ty. Thực hiện đầy đủ
các nghĩa vụ với Nhà Nước và cơ quan chức năng ban ngành như Chi cục Thuế, Chi
cục Hải quan.
- Bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội, vệ sinh môi trường và phòng cháy
chữa cháy trong khu vực hoạt động của công ty.
- Quản lý toàn bộ cán bộ, công nhân viên theo chính sách, chế độ hiện hành của
Nhà nước, không ngừng cải thiện điều kiện lao động sinh hoạt cho nhân viên.
Thêm vào đó, để cạnh tranh với nhiều nhà cung cấp dịch vụ logistics chuyên
nghiệp và có uy tín trong thời buổi hội nhập kinh tế thị trường như hiện nay, công ty
đã xác định đầu tư vào con người bằng việc gửi nhân viên, cán bộ đi đào tạo chuyên
môn, cùng với việc đẩy mạnh các dịch vụ trọn gói cho khách hàng. Nâng cao chất
lượng dịch vụ là giải pháp then chốt để có thể cạnh tranh trên thị trường.
1.2.2. Tổ chức.
Hiện nay bộ máy quản lý của Công ty Giao nhận vận chuyển Hà Thành chi
nhánh Hải Phòng được xây dựng theo mô hình trực tuyến dưới sự lãnh đạo của
giám đốc đến phó giám đốc xuống các trưởng phòng,… để hoạt động kinh doanh có
hiệu quả. Qua sơ đồ dưới đây, ta sẽ thấy bộ máy của công ty đã xác định rõ chức
năng nhiệm vụ của từng phòng ban và mối quan hệ công tác giữa các phòng ban,
các bộ phận trong các phòng để từ đó đảm bảo cho việc cung cấp các thông tin một
cách chính xác và có quyết định kịp thời, xử lý các thông tin đó tạo ra sự thông suốt
trong công việc.
Giám đốc có nhiệm vụ quyết định các chủ trương, chương trình kế hoạch và
biện pháp công tác của công ty, lãnh đạo và điều hành đơn vị hoàn thành nhiệm vụ
chính trị của mình và nộp ngân sách nhà nước đầy đủ. Tổ chức và sử dụng có hiệu
quả lao động, vật chất kỹ thuật, vật tư tài sản, bảo toàn và phát triển nguồn vốn kinh
10
doanh. Giám đốc có quyền tuyển dụng, đề bạt, cách chức, cho thôi việc, kỷ luật,
tăng lương đối với cán bộ công nhân viên trong toàn công ty. Ký kết các hợp đồng
kinh tế về sản xuất - kinh doanh, ký kết các bản kế hoạch thống kê, báo cáo, giao
dịch...đào tạo bồi dưỡng chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ công nhân
viên.
Phó giám đốc sẽ thay mặt giám đốc giám sát, đôn đốc, hỗ trợ các hoạt động
tổng thể cuả công ty, kịp thời giải quyết các vấn đề phát sinh thay cho giám đốc, có
biện pháp khích lệ tinh thần làm việc của các bộ phận chuyên trách.
Trưởng các bộ phận có nhiệm vụ chính là điều phối, quản lý và giám sát các
hoạt động chuyên trách của phòng ban mình liên quan đến Hợp đồng dịch vụ đã kí
kết với khách hàng, phải báo cáo thường xuyên với giám đốc và phó giám đốc về
tình hình hoạt động của bộ phận do mình quản lý.
HỆ THỐNG TÀI LIỆU QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG
THEO TIÊU CHUẨN ISO 9001:2008
HANOTRANS HAIPHONG
số: STCL
02
Sơ đồ 1.1:Mã tổ
chức
hành chính
Lần sửa đổi: 00
Ngày: dd/mm/2014
Trang số: 1/1
SƠ ĐỒ TỔ CHỨC
GIÁM ĐỐC
PHÓ GIÁM ĐỐC
PHÒNG QUẢN TRỊ
PHÒNG KINH DOANH
PHÒNG LOGISTICS
PHÒNG DVKH
Kế toán
Bộ phận FCL
Bộ phận kho CFS
Bộ phận chứng từ và phục
vụ khách hàng
Hành chính
Bộ phận LCL
Bộ phận thủ tục hải quan
Bộ phận quan hệ quốc tế
Nhân sự
Bộ phận AIR
Bộ phận xe
Bộ phận kinh doanh
Bộ phận kinh doanh
11
CHƯƠNG II: TỔ CHỨC THỰC HIỆN GIAO NHẬN HÀNG HÓA XUẤT
KHẨU TẠI CÔNG TY.
2.1. Cơ sở lý luận về dịch vụ giao nhận hàng hóa XK bằng đường biển.
2.1.1. Khái quát chung về giao nhận.
2.1.1.1. Định nghĩa chung về giao nhận.
Trong buôn bán quốc tế, hàng hóa cần phải được vận chuyển qua nhiều nước
khác nhau, từ nước người bán đến nước người mua thậm chí là qua cả các nước
trung gian. Trong trường hợp đó, người giao nhận là người tổ chức việc di chuyển
hàng và thực hiện các thủ tục liên quan đến việc vận chuyển.
Theo quy tắc mẫu của FIATA về dịch vụ giao nhận, dịch vụ giao nhận được
định nghĩa là bất cứ dịch vụ nào liên quan đến vận chuyển, gom hàng, lưu kho, bốc
xếp, đóng gói hay phân phối hàng hóa cũng như các dịch vụ tư vấn hay có liên quan
đến các dịch vụ trên, kể cả các vấn đề hải quan, tài chính, mua bảo hiểm, thanh
toán, thu thập chứng từ liên quan đến hàng hóa.
Theo điều 163 của Luật Thương mại Việt Nam ban hành năm 2005 thì dịch vụ
giao nhận hàng hóa là hành vi thương mại, theo đó người làm dịch vụ giao nhận
hàng hóa nhận hàng từ người gửi, tổ chức vận chuyển, lưu kho, lưu bãi, làm các thủ
tục giấy tờ và các dịch vụ khác có liên quan để giao hàng cho người nhận theo sự ủy
thác của chủ hàng, của người vận tải và của người giao nhận khác ( gọi chung là
khách hàng ) .
Nói một cách ngắn gọn, giao nhận là tập hợp những nghiệp vụ, thủ tục có liên
quan đến quá trình vận tải nhằm thực hiện việc di chuyển hàng hóa từ nơi gửi hàng
đến nơi nhận hàng. Người giao nhận có thể làm các dịch vụ một cách trực tiếp hoặc
thông qua đại lý và thuê dịch vụ của người thứ ba khác.
2.1.1.2. Quyền và nghĩa vụ của người giao nhận.
Điều 167 Luật Thương mại qui định, người giao nhận có những quyền và
nghĩa vụ sau đây :
-
Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ theo hợp đồng.
12
-
Trong quá trình thực hiện hợp đồng, nếu có lí do chính đáng vì lợi ích của
khách hàng thì có thể thực hiện khác với chỉ dẫn của khách hàng nhưng phải
thông báo ngay cho khách hàng.
-
Sau khi kí kết hợp đồng, nếu thấy không thể thực hiện hợp đồng không thỏa
thuận về thời gian thực hiện nghĩa vụ thì phải thông báo cho khách hàng để
xin chỉ dẫn thêm.
-
Phải thực hiện nghĩa vụ hợp đồng trong thời gian hợp lý nếu trong hợp đồng
không thỏa thuận về thời gian thực hiện nghĩa vụ với khách hàng.
-
Người giao nhận được nhận tiền công và khác khoản thu nhập hợp lý khác.
2.1.1.3. Trách nhiệm của người giao nhận.
Khi là đại lý của chủ hàng
Tùy theo khả năng của mình, người giao nhận phải thực hiện đầy đủ các nghĩa
vụ của bản thân theo hợp đồng đã kí kết và phải chịu trách nhiệm về:
-
Giao nhận không đúng chỉ dẫn.
-
Thiếu sót trong việc mua bảo hiểm cho hàng hóa mặc dù đã có hướng dẫn.
-
Thiếu sót trong khi làm thủ tục Hải quan.
-
Gửi hàng cho nơi đến sai qui định.
-
Giao hàng cho người không phải là người nhận.
-
Giao hàng mà không thu tiền từ người nhận hàng.
-
Tái xuất không làm đúng những thủ tục cần thiết về việc không hoàn thuế.
-
Những thiệt hại về người và tài sản của người thứ ba do người giao nhận gây
nên. Tuy nhiên, người giao nhận không chịu trách nhiệm về hành vi hoặc lỗi
lầm của người thứ ba như người chuyên chở hoặc người giao nhận khác nếu
anh ta chứng minh được là đã lựa chọn cẩn thận.
-
Khi làm đại lý, người giao nhận phải tuân thủ “Điều kiện Kinh doanh tiêu
chuẩn’’ của mình.
Khi là người chuyên chở
- Khi là người chuyên chở, người giao nhận đóng vai trò là một nhà thầu độc
lập, nhân danh mình cung cấp các dịch vụ mà khách hàng yêu cầu.
13
- Người giao nhận phải chịu trách nhiệm về những hành vi và lỗi lầm của người
chuyên chở, của người giao nhận khác mà anh ta thuê để thực hiện hợp đồng vận
tải như là hành vi và thiếu sót của mình.
- Quyền lợi, nghĩa vụ và trách nhiệm của người giao nhận như thế nào là do luật
lệ của phương thức vận tải qui định. Người chuyên chở thu ở khách hàng khoản
tiền theo giá cả của dịch vụ mà anh ta cung cấp chứ không phải tiền hoa hồng.
2.1.2. Giao nhận hàng hóa XK bằng đường biển.
2.1.2.1. Cơ sở pháp lý, nguyên tắc giao nhận hàng hóa XK bằng đường biển.
Cơ sở pháp lý
Việc giao nhận hàng hóa XK phải dựa trên cơ sở pháp lý như các qui phạm
pháp luật Quốc tế và của Việt Nam:
-
Các công ước về vận đơn, vận tải, các Công ước quốc tế về hợp đồng mua
bán hàng hóa như Công ước Viên năm 1980 về buôn bán hàng hóa, Công
ước quốc tế để thống nhất một số quy tắc về vận đơn đường biển ký tại
Brussels (Bỉ) ngày 25/8/1924 còn được gọi là quy tắc Hague. Công ước
này cho đến nay đã được sửa đổi chỉnh lý hai lần, lần thứ nhất là vào năm
1968 tại Visby nên còn được gọi là Nghị định thư Visby 1968 và lần thứ
hai là vào năm 1979 còn được gọi là Nghị định thư SDR. Ngoài ra còn có
Công ước Liên hiệp quốc về chuyên chở hàng hóa bằng đường biển ký tại
Hamburg ngày 31/3/1978, thường được gọi tắt là Công ước Hamburg hay
qui tắc Hamburg 1978.
-
Các văn bản qui phạm pháp luật của Nhà nước Việt Nam về giao nhận vận
tải, các loại hợp đồng và L/C mới đảm bảo quyền lợi của chủ hàng XNK.
Ví dụ như các luật, bộ luật, nghị định, thông tư sau : Luật Hàng hải Việt
Nam năm 2005, Luật Thương mại năm 2005, Nghị định 25CP, 200CP,
330CP, Quyết định của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải, các quyết định
liên quan đến việc giao nhận, xếp dỡ và vận chuyển hàng hóa tại cảng
biển Việt Nam,….
Nguyên tắc
14
Các văn bản hiện hành đã qui định các nguyên tắc giao nhận hàng hóa XK tại
các cảng biển Việt Nam như sau:
-
Việc giao nhận hàng hóa tại các cảng biển là do cảng biển tiến hành trên cơ
sở hợp đồng giữa chủ hàng và người được chủ hàng ủy thác với cảng.
-
Đối với những hàng hóa không qua cảng (không lưu kho tại cảng) thì có thể
do các chủ hàng hoặc người được chủ hàng ủy thác giao nhận trực tiếp với
người vận tải (tàu). Trong trường hợp đó, chủ hàng hoặc người được chủ
hàng ủy thác phải kết toán trực tiếp với người vận tải và chỉ thoả thuận với
cảng về địa điểm thoát dỡ và các chi phí có liên quan.
-
Việc xếp dỡ hàng hóa trong phạm vi cảng là do cảng tổ chức thực hiện.
Trường hợp chủ hàng muốn đưa phương tiện vào xếp dỡ thì phải thoả thuận
với cảng và phải trả các lệ phí, chi phí có liên quan cho cảng.
-
Khi được ủy thác giao nhận hàng hóa XNK với tàu, cảng nhận hàng bằng
phương thức nào thì phải giao hàng bằng phương thức đó.
-
Cảng không chịu trách nhiệm về hàng hóa khi hàng đã ra khỏi bãi, cảng.
-
Khi nhận hàng tại cảng thì chủ hàng hoặc người được ủy thác phải xuất trình
những chứng từ hợp lệ xác định quyền được nhận hàng và phải nhận được
một cách liên tục trong một thời gian nhất định những hàng hoá ghi trên
chứng từ.
-
Việc giao nhận có thể do cảng làm theo ủy thác hoặc chủ hàng trực tiếp làm.
2.1.2.2. Nhiệm vụ của các cơ quan tham gia giao nhận hàng hóa XK bằng đường
biển.
Nhiệm vụ của cảng:
-
Kí kết hợp đồng xếp dỡ, giao nhận, bảo quản, lưu kho hàng hóa với chủ
hàng. Hợp đồng có 2 loại: hợp đồng ủy thác giao nhận và hợp đồng thuê
mướn (chủ hàng thuê cảng xếp dỡ, vận chuyển, bảo quản, lưu kho hàng hóa).
-
Giao hàng xuất khẩu cho tàu và nhận hàng nhập khẩu cho tàu nếu được ủy
thác.
15
-
Kết toán với tàu về việc giao nhận hàng hóa và lập các chứng từ cần thiết
khác để bảo vệ quyền lợi cho chủ hàng.
-
Giao hàng nhập khẩu cho các chủ hàng trong nước theo sự ủy thác của chủ
hàng XK.
-
Tiến hành việc xếp dỡ, vận chuyển, bảo quản, lưu kho trong khu vực cảng.
-
Chịu trách nhiệm về những tổn thất do mình gây nên trong quá trình giao
nhận, vận chuyển, xếp dỡ.
-
Hàng hóa lưu kho, bãi của cảng bị hư hỏng, tổn thất thì cảng phải bồi thường
nếu có biên bản hợp lệ và nếu cảng không chứng minh được là cảng không
có lỗi.
-
Cảng không chịu trách nhiệm về hàng hóa trong các trường hợp sau: khi
hàng hóa đã ra khỏi kho bãi của cảng, hàng hóa ở bên trong các bao kiện,
dấu xi vẫn còn nguyên vẹn, hư hỏng do mã ký hiệu hàng hóa sai hoặc không
rõ dẫn đến nhầm lẫn, mất mát.
Nhiệm vụ của chủ hàng hóa XK:
-
Kí kết hợp đồng giao nhận với cảng trong trường hợp hàng qua cảng.
-
Tiến hành giao nhận hàng hóa trong trường hợp hàng hóa không qua cảng
hoặc tiến hành giao nhận hàng hóa với cảng trong trường hợp hàng qua cảng.
-
Kí kết hợp đồng xếp dỡ, vận chuyển, bảo quản, lưu kho hàng hóa với cảng.
-
Cung cấp cho cảng những thông tin về hàng hóa và tàu.
-
Cung cấp các chứng từ cần thiết cho cảng để giao nhận hàng hóa. Đối với
hàng XK gồm: lược khai hàng hóa (lập sau vận đơn cho toàn tàu, do đại lý
tàu biển làm, được cung cấp 24h trước khi tàu đến vị trí hoa tiêu); sơ đồ xếp
hàng do thuyền phó phụ trách hàng hóa lập, được cung cấp 8h trước khi bốc
hàng xuống tàu.
-
Theo dõi quá trình giao nhận để giải quyết các vấn đề phát sinh.
-
Lập các chứng từ cần thiết trong quá trình giao nhận để có cơ sở khiếu nại
các biên liên quan và thanh toán các chi phí cho cảng.
Nhiệm vụ của Hải quan:
16
-
Tiến hành thủ tục hải quan, thực hiện các việc kiểm tra, giám sát kiểm soát
hải quan đối với tàu biển và hàng hóa XK.
-
Đảm bảo thực hiện các qui định của Nhà nước về XK, thuế XK.
-
Tiến hành các biện pháp phát hiện, ngăn chặn, điều tra và xử lý hành vi buôn
lậu, gian lận thương mại hoặc vận chuyển trái phép hàng hóa, ngoại hối, tiền
Việt Nam qua cảng biển.
2.1.3. Trình tự giao nhận hàng hóa XK bằng đường biển.
2.1.3.1. Đối với hàng phải lưu kho, lưu bãi của cảng.
Việc giao hàng gồm 2 bước lớn: chủ hàng hoặc người cung cấp trong nước
giao hàng cho cảng, sau đó cảng tiến hành giao hàng cho tàu.
Giao hàng XK cho cảng:
-
Giao danh mục hàng hóa XK và đăng kí với phòng điều độ để bố trí kho bãi
và lên phương án xếp dỡ.
-
Chủ hàng hoặc người được chủ hàng ủy thác liên hệ với phòng thương vụ để
kí kết hợp đồng lưu kho, bốc xếp hàng hóa với cảng.
-
Lấy lệnh nhập kho, báo với Hải quan và kho hàng.
-
Giao hàng vào kho, bãi của cảng.
Giao hàng XK cho tàu:
-
Chuẩn bị trước khi giao hàng cho tàu.
-
Tổ chức xếp và giao hàng cho tàu.
-
Lập bộ chứng từ thanh toán.
-
Thông báo cho người mua về việc giao hàng và mua bảo hiểm cho hàng hóa
nếu cần.
-
Thanh toán các chi phí cần thiết cho cảng như chi phí bốc hàng, vận chuyển,
lưu kho.
-
Tính toán thưởng phạt xếp dỡ, nếu có.
2.1.3.2. Đối với hàng không lưu kho, lưu bãi tại cảng.
Đây là các hàng hóa XK do chủ hàng ngoại thương vận chuyển từ các kho
riêng của mình hoặc từ phương tiện của mình để giao trực tiếp cho tàu. Các bước
giao nhận cũng diễn ra như đối với hàng qua cảng. Sau khi đã đăng kí với cảng và
17
kí kết hợp đồng xếp dỡ, hàng cũng sẽ được giao nhận trên cơ sở tay ba (cảng, tàu và
chủ hàng). Số lượng hàng hóa sẽ được giao nhận, kiểm đếm và ghi vào Tally Sheet
có chữ kí xác nhận của 3 bên.
2.1.3.3. Đối với hàng đóng trong container.
Nếu gửi hàng nguyên container (FCL):
-
Chủ hàng hoặc người được chủ hàng ủy thác điền vào Phiếu lưu khoang tàu
(Booking Note) và đưa cho đại diễn hãng tàu hoặc đại lý tàu biển để xin kí
cùng với Danh mục hàng XK.
-
Sau khi kí Booking Note, hãng tàu sẽ cấp lệnh giao vỏ container để chủ hàng
mượn và giao phiếu đóng gói, dấu niêm phong (seal).
-
Chủ hàng lấy container rỗng về nơi đóng hàng của mình, mới đại diện hải
quan, kiểm nghiệm, kiểm dịch, giám định (nếu có) để kiểm tra và giám sát
việc đóng hàng vào container.
-
Sau khi đóng xong, nhân viên hải quan sẽ nghiêm phong kẹp chì container.
Chủ hàng điều chỉnh lại phiếu đóng gói và danh mục hàng XK nếu cần.
-
Chủ hàng vận chuyển và giao container cho tàu tại bãi chứa container qui
định hoặc hải quan cảng, trước khi hết thời gian qui định của từng chuyến tàu
(thường là 8h trước khi bắt đầu xếp hàng) và lấy Mate’s Receipt. Sau khi
hàng đã được xếp lên tàu thì mang Mate’s Receipt để đổi lấy vận đơn.
Nếu gửi hàng lẻ (LCL):
-
Chủ hàng gửi Booking Note cho hãng tàu hoặc đại lý của hãng tàu, cung cấp
cho họ biết những thông tin cần thiết về hàng XK. Sau khi Booking Note
được chấp nhận, chủ hàng sẽ thỏa thuận với hãng tàu về ngày, giờ, địa điểm
giao nhận hàng.
-
Chủ hàng hoặc người được chủ hàng ủy thác mang hàng đến giao cho người
chuyên chở hoặc đại lý tại trạm hàng lẻ (CFS) hoặc ICD.
-
Các chủ hàng mời đại diện hải quan để kiểm tra, kiểm hóa và giám sát việc
đóng hàng vào container của người chuyên chở hoặc người gom hàng. Sau
khi hải quan niêm phong, kẹp chì container, chủ hàng hoàn thành nốt thủ tục
để bốc container lên tàu và yêu cầu thuyền trưởng cấp vận đơn.
18
-
Người chuyên chở xếp container lên tàu và vận chuyển đến nơi đến.
-
Tập hợp bộ chứng từ để thanh toán.
2.2. Thực trạng giao nhận hàng hóa XK bằng đường biển tại Công ty Giao
nhận vận chuyển Hà Thành chi nhánh Hải Phòng.
2.2.1. Quy trình giao nhận hàng hóa XK bằng đường biển của công ty.
Bước 1: Nhận thông tin khách hàng.
Sau khi kí kết hợp đồng kinh doanh dịch vụ với khách hàng, phòng kinh doanh
và phòng Logistics của công ty sẽ nhận thông tin, yêu cầu của khách hàng để tiến
hành thực hiện hợp đồng. Cụ thể, họ sẽ thỏa thuận với khách hàng về phương thức,
thời gian và địa điểm cụ thể để giao – nhận hàng. Về phương thức, người XK có thể
trực tiếp mang hàng đến hoặc có thể sử dụng dịch vụ vận tải nội địa của công ty. Về
địa điểm, hàng hóa có thể mang về kho của công ty hoặc có thể vận chuyển trực tiếp
ra cảng.
Bước 2: Nhận hàng từ khách hàng (người XK)
Sau khi thỏa thuận xong với khách hàng về thời gian, phương thức, địa điểm
giao – nhận hàng, phía công ty sẽ tiến hành nhận hàng. Việc nhận hàng cũng có
những yêu cầu nghiêm ngặt vì sau khi người giao nhận hàng, trách nhiệm về hàng
hóa sẽ thuộc về người giao nhận. Nếu hàng là hàng nguyên container thì người giao
nhận còn được giảm nhẹ trách nhiệm. Còn đối với những lô hàng lẻ, thì trách nhiệm
của người giao nhận cao hơn rất nhiều. Sau khi đã xác nhận kiểm nhận chính xác,
công ty có trách nhiệm bảo quản hàng hóa chờ giao cho người chuyên chở.
Bước 3: Thuê người chuyên chở hàng hóa.
Dù hàng hóa được XK theo điều kiện FOB hay CIF thì người giao nhận cũng
thường được ủy thác thuê tàu để chuyên chở hàng hóa. Người ủy thác tùy từng
trường hợp có thể là người gửi hàng hoặc người nhận hàng. Nếu công ty được ủy
thác thuê tàu, đối với tuyến đường cũ, thường xuyên có hàng đi, công ty phải liên hệ
với hãng tàu mà công ty đã làm giá trước đó để xin chỗ, lưu cước hoặc xin container
nếu là hàng đóng trong container. Còn đối với tuyến đường mới chưa có giá hoặc
giá cũ đã hết hạn, công ty phải hỏi giá ở nhiều hãng tàu khác nhau, sau đó chọn một
giá tốt nhất để chào cho khách hàng.
19
Bước 4: Tổ chức giao hàng lên tàu.
Đối với một số cảng như Cảng Hải Phòng, thời gian tàu lưu lại trên cảng
thường chỉ là 1 ngày. Do đó, trước khi tàu vào cảng, hãng tàu sẽ gửi thông báo Thời
gian dự kiến tàu vào cảng cho công ty. Thời gian này phụ thuộc vào quãng đường,
thỏa thuận giữa công ty với hãng tàu.
Khi biết được thời gian dự kiến tàu đến cảng, nhân viên giao nhận của công ty
sẽ phải làm một số công việc sau:
-
Xin kiểm nghiệm, kiểm dịch cho hàng hóa để lấy giấy chứng nhận kiểm
nghiệm, kiểm dịch nhất là đối với mặt hàng nông sản thực phẩm.
-
Lập tờ khai hải quan, tiến hành thông quan hàng XK.
-
Nộp thuế XK (nếu có) cho hàng hóa.
-
Cung cấp chỉ dẫn xếp hàng cho hãng tàu đồng thời nhận thông báo xếp
hàng do hãng tàu cấp.
-
Lập bảng kê khai hàng hóa (Cargo list) gồm 5 bản để gửi cho cảng và gửi
cho tàu. Nội dung chính của Cargo list gồm: tên công ty XNK, tên người
NK, tên hàng, ký mã hiệu, số lượng, trọng lượng.
Nếu là hàng xuất đóng trong container thì cùng với bản danh mục hàng hóa,
công ty phải xin hãng tàu lệnh giao vỏ container rỗng để đóng hàng. Sau đó làm thủ
tục hải quan, niêm phong kẹp chì. Còn nếu là hàng lẻ thì nhân viên giao nhận sẽ cấp
cho người gửi hàng vận đơn gom hàng, tập hợp các lô hàng lẻ và đóng vào
container sau khi đã qua kiểm tra hải quan.
Khi tàu đã vào cảng, dỡ hết hàng và chuẩn bị cho việc xếp hàng, hãng tàu sẽ
gửi thông báo sẵn sàng xếp dỡ (NOR). Sau khi nhận được NOR, nhân viên giao
nhận của công ty sẽ kiểm tra xem tàu đã thực sự sẵn sàng xếp hàng hay chưa và kí
vào chấp nhận NOR. Sau đó, nhân viên giao nhận sẽ làm những việc sau:
-
Tổ chức chuyên chở hàng hóa ra cảng nếu hàng vẫn còn trong kho.
-
Căn cứ vào bảng kê khai hàng hóa, tàu sẽ lên sơ đồ xếp hàng. Nhân viên
giao nhận cùng với phòng điều độ của cảng sẽ lên kế hoạch giao hàng,
xếp hàng lên tàu.
20
-
Trong thời gian xếp hàng, nhân viên giao nhận của công ty phải luôn có
mặt để giải quyết các vấn đề phát sinh. Ví dụ như hàng xếp lên tàu phải
đảm bảo kĩ thuật, tránh để xảy ra hư hỏng trong lúc bốc xếp. Trong
trường hợp hàng bị hư hỏng, tổn thất, nhân viên giao nhận của công ty
phải cùng cảng và các bên liên quan lập các biên bản cần thiết.
Bước 5: Lập bộ chứng từ.
Sau khi hàng đã được xếp lên tàu, nếu được uỷ thác, nhân viên giao nhận của
công ty phải lấy được biên lai thuyền phó (Mate’s Receipt) để đổi lấy vận đơn. Để
thuận tiện cho việc lấy được tiền hàng, vận đơn phải sạch, đã xếp hàng lên tàu và
nộp cước trả trước (nếu người XK phải trả tiền cước). Nếu là hàng lẻ, trên cơ sở chi
tiết làm từ vận đơn nhận từ chủ hàng, nhân viên giao nhận sẽ tiến hành lập vận đơn
gom hàng. Sau đó, nhân viên giao nhận tập hợp vận đơn cùng một số chứng từ khác
như hóa đơn thương mại, hợp đồng mua bán thương mại, Packing list, … lập thành
bộ chứng từ thanh toán gửi cho chủ hàng. Nhân viên giao nhận còn phải mua bảo
hiểm cho hàng hóa nếu cần, thông báo cho người gửi hàng biết ngày tàu rời cảng để
họ thông báo cho người nhận hàng, thanh toán các chi phí cần thiết cho cảng như
chi phí bốc hàng, vận chuyển, lưu kho, … tính toán thưởng phạt xếp dỡ nếu có.
Cuối cùng, nhân viên giao nhận sẽ kết toán các chi phí giao nhận cho người
gửi hàng, thông báo tổng chi phí cho người gửi hàng và báo cáo về công ty.
2.2.2. Kết quả đạt được và đánh giá chung.
2.2.2.1. Kết quả đạt được.
Giao nhận hàng hóa quốc tế bằng đường biển là một dịch vụ truyền thống của
nhiều công ty dịch vụ Logistics trong đó có cả Công ty Giao nhận vận chuyển Hà
Thành chi nhánh Hải Phòng.
Dù phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, nhưng cùng với sự phát triển của
công ty, hoạt động giao nhận hàng hóa XNK bằng đường biển cũng ngày càng lớn
mạnh và đạt được không ít thành tựu.
Sản lượng giao nhận hàng hóa XNK bằng đường biển của công ty:
21
Bảng 2.1: Sản lượng giao nhận hàng hóa XNK bằng đường biển.
Đơn vị tính: kg.
Năm
Chỉ tiêu
SLGN đường biển
2012
2013
6013596
6527106
Chỉ số phát triển (%)
SLGN toàn công ty
Tỷ trọng (%)
2014
7396548
108,54
113,32
9012694
9623008
10421808
66,72
67,83
70,97
(Nguồn: Bộ phận kế toán)
Qua bảng trên, ta thấy rằng nhìn chung trong 3 năm gần đây, sản lượng giao
nhận hàng hóa quốc tế bằng đường biển của công ty vẫn biến động tăng, sản lượng
giao nhận năm 2014 đạt mức cao nhất với hơn 10 triệu kg trong đó giao nhận đường
biển chiếm 70,97% tương ứng với hơn 7 triệu kg. Từ bảng trên, ta cũng thấy rõ tầm
quan trọng của giao nhận đường biển đối với dịch vụ giao nhận của công ty. Sở dĩ
tỷ trọng lớn như vậy không chỉ vì giao nhận hàng hóa bằng đường biển có nhiều ưu
điểm mà còn vì đây là hoạt động truyền thống của công ty ngay từ ngày đầu thành
lập.
Có thể nói, xét về mặt sản lượng giao nhận, công ty đã nhận được kết quả
tương đối tốt. Tuy nhiên, đối với dịch vụ giao nhận hàng hóa, con số có ý nghĩa hơn
đối với người giao nhận lại là giá trị giao nhận.
Giá trị giao nhận hàng hóa XNK bằng đường biển của công ty:
Giá trị giao nhận được hiểu là doanh thu mà người giao nhận có được từ dịch
vụ giao nhận hàng hóa. Ở Công ty Giao nhận vận chuyển Hà Thành chi nhánh Hải
Phòng, giá trị giao nhận hàng hóa bằng đường biển luôn đạt mức cao và có xu
hướng tăng đều qua các năm.
22
Bảng 2.2: giá trị giao nhận hàng hóa XNK bằng đường biển.
Đơn vị tính: triệu đồng.
Năm
Chỉ tiêu
GTGN đường biển
2012
2013
7601,633
8496,005
8901,702
111,76
104,78
Chỉ số phát triển (%)
GTGN toàn công ty
Tỷ trọng (%)
2014
12658,344
14095,772
15323,501
60,05
60,27
58,09
(Nguồn: Bộ phận kế toán)
Bảng trên cho thấy dù không có những điều kiện thuận lợi nhất cũng như vấp
phải sự cạnh tranh gay gắt của các công ty khác, tuy nhiên, thu nhập từ hoạt động
này vẫn luôn chiếm tỷ trọng cao trong doanh thu từ các phương thức giao nhận
hàng hóa. Bảng trên cũng cho thấy, dù sản lượng giao nhận hàng hóa bằng đường
biển luôn chiếm hơn 65% tổng giá trị giao nhận của công ty nhưng giá trị giao nhận
bằng đường biển chỉ dao động quanh mức 60%. Điều này có thể lý giải là do tiền
cước phí giao nhận một dơn vị hàng hóa trong vận tải đường biển thấp hơn so với
các phương thức vận tải khác mặc dù năng lực vận chuyển là cao hơn.
Mặt hàng trong giao nhận bằng đường biển:
Với cương vị người giao nhận, công ty nhận cung cấp dịch vụ giao nhận đối
với mọi mặt hàng được phép XNK qua cửa khẩu, biên giới Việt Nam theo quy định
của pháp luật. Tuy nhiên, một vài mặt hàng chủ yếu trong giao nhận bằng đường
biển của công ty là: hàng dệt may, hàng da giày, vải sợi, thực phẩm đã qua sơ chế, ô
tô, xe máy, thiết bị điện tử, nguyên vật liệu của các ngành công nghiệp, …
Thị trường giao nhận vận tải:
Trong quá trình hoạt động của mình, công ty không ngừng mở rộng thị trường,
tìm kiếm các thị trường mới, tuyến đường mới, vươn ra nhiều cảng biển, nhiều thị
trường trên thế giới.
Các thị trường có lượng hàng giao nhận lớn của công ty hiện nay là:
23
-
Khu vực Châu Á – Thái Bình Dương: có một số nước trong khối ASEAN
như: Thái Lan, Singapore, Malaysia, Philippin, …; Nhật Bản; Hàn Quốc;
Australia; Đài Loan; Hồng Kông, …
-
Khối liên minh Châu Âu EU.
-
Khu vực Châu Mỹ: Mỹ, Cuba, Brazil, …
2.2.2.2. Đánh giá chung.
Hiện nay, ở Việt Nam có tới hàng trăm doanh nghiệp nhà nước, công ty cổ
phần, công ty liên doanh, công ty tư nhân cùng cạnh tranh với Công ty Giao nhận
vận chuyển Hà Thành chi nhánh Hải Phòng trong lĩnh vực giao nhận, vì vậy, có thể
khẳng định rằng những thành tựu mà công ty đạt được là vô cùng to lớn. Tuy nhiên,
chúng ta cũng không thể phủ nhận rằng dịch vụ giao nhận hàng hóa quốc tế của
công ty vẫn đang tồn tại những bất cập và chính những vấn đề này sẽ gây khó khăn
cho quá trình phát triển công ty. Một số vấn đề khó khăn là: thị phần còn hạn chế,
cơ cấu giao nhận còn mất cân đối (nhập nhiều hơn xuất), hiệu quả sử dụng các
phương tiện phục vụ cho giao nhận còn thấp, hiệu quả làm việc của đội ngũ cán bộ
chưa cao, hoạt động giao nhận còn mang tính thời vụ, …. Có thể nhận thấy đây là
khó khăn chung của nhiều doanh nghiệp cung cấp dịch vụ giao nhận nhưng để có
thể tồn tại và phát triển, công ty cần phải giải quyết triệt để các vấn đề này càng
nhanh càng tốt.
