SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
“QUẢN LÝ CHỈ ĐẠO HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG HỌC SINH
GIỎI THCS”
A. MỞ ĐẦU
I. ĐẶT VẤN ĐỀ.
1. Cơ sở lý luận.
Trong thời đại khoa học và công nghệ ngày nay, nhân lực có trình độ cao không chỉ
là tiền đề mà còn là yếu tố có tính quyết định cho sự phát triển của một đất nước. Để tạo
nguồn nhân lực có trình độ cao thì vấn đề phát hiện, bồi dưỡng và sử dụng người tài có
vai trò quan trọng. Nhận thức được vai trò quan trọng của nhân tài, Đảng và Nhà nước ta
đã có những chủ trương, chính sách để phát hiện và bồi dưỡng nhân tài. Để góp phần
thực hiện chủ trương đó, ngành giáo dục cần chú trọng nâng cao chất lượng bồi dưỡng
học sinh giỏi ngay từ bậc học cơ sở, các nhà quản lý phải đề ra được những biện pháp
quản lý dạy học bồi dưỡng học sinh giỏi để công tác này đạt kết quả cao nhất. Chính vì
vậy, nhiệm vụ chính trị quan trọng của người lãnh đạo nhà trường là quản lý hoạt động
bồi dưỡng học sinh giỏi đạt kết quả cao nhất.Tuy nhiên, công tác quản lý bồi dưỡng học
sinh giỏi của trường vẫn chỉ làm theo kinh nghiệm. Việc tìm kiếm được các biện pháp
quản lý công tác này một cách khoa học, có hệ thống là vấn đề cấp bách và cần thiết để
đáp ứng yêu cầu của xã hội, phù hợp với yêu cầu của đổi mới giáo dục và hội nhập quốc
tế.
2. Cơ sở thực tiễn.
Xuất phát từ thực tế trong nhà trường, với cương vị của người quản lý chỉ đạo chuyên
môn, tôi nhận thấy để công tác bồi dưỡng học sinh giỏi đạt kết quả cao cần có sự phối kết
hợp đồng bộ giữa cán bộ quản lí chuyên môn với đội ngũ giáo viên trực tiếp giảng dạy và
sự vào cuộc của phụ huynh học sinh. Bằng kinh nghiệm của mình và những kết quả mà
trường đã đạt được tôi mạnh dạn được nêu ra kinh nghiệm. “Quản lý, chỉ đạo hoạt động
bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Trung học cơ sở”.
II. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU.
Quản lý, chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Trung học cơ sở Tân
Tiến-Văn Giang-Hưng Yên.
III. KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU.
Thời gian 4 năm học: 2010-2011; 2011-2012; 2012-2013; 2013-2014
IV. THỜI GIAN HOÀN THÀNH.
Tháng 3 năm 2014
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.
Trên cơ sở lý luận và đánh giá thực trạng công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng học
sinh giỏi ở trường Trung học cơ sở Tân Tiến, đề xuất các biện pháp tăng cường quản lý
để từng bước nâng cao chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi của trường Trung học cơ sở
Tân Tiến-Văn Giang-Hưng Yên.
II. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.
1. Phương pháp nghiên cứu lý luận.
- Lý luận hoạt động dạy học bồi dưỡng học sinh giỏi.
- Lý luận về quản lý giáo dục, quản lý hoạt động dạy học, quản lý dạy học bồi
dưỡng học sinh giỏi.
- Nghiên cứu về mục tiêu giáo dục học sinh Trung học cơ sở, mục tiêu dạy học học
sinh giỏi.
- Lý luận về học sinh giỏi: Một số quan điểm về học sinh giỏi, đặc điểm học tập của
học sinh giỏi.
- Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả dạy học học sinh giỏi.
2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
- Phương pháp quan sát sư phạm
Thu thập thông tin qua việc quan sát các hoạt động quản lý của Ban giám hiệu, hoạt
động dạy của giáo viên và hoạt động học của học sinh học bồi dưỡng học sinh giỏi
trường Trung học cơ sở Tân Tiến.
Thăm dò bằng phiếu cán bộ giáo viên có kinh nghiệm dạy học bồi dưỡng học sinh
giỏi của trường Trung học cơ sở Tân Tiến.
- Phương pháp thực nghiệm sư phạm
Thực nghiệm tại trường Trung học cơ sở Tân Tiến nhằm kiểm tra hiệu quả của các
biện pháp quản lý dạy học bồi dưỡng học sinh giỏi đã nghiên cứu trong đề tài.
III. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG HỌC SINH
GIỎI.
1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn đề .
Trên thế giới, việc phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi đã có từ rất lâu và có lịch sử
phối hợp nghiên cứu ở các quốc gia. Nhiều nước trên thế giới đã tập trung và chăm lo để
giáo dục phát triển trước một bước nhằm đón đầu yêu cầu phát triển kinh tế -xã hội. Tiêu
biểu là nước Nhật, Trung Quốc, Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Hàn Quốc, Ấn Độ ... Có thể nói,
hầu như tất cả các nước đều coi trọng vấn đề đào tạo và bồi dưỡng học sinh giỏi trong
chiến lược phát triển chương trình giáo dục phổ thông. Nhiều nước ghi riêng thành một
mục dành cho học sinh giỏi, một số nước coi đó là một dạng của giáo dục đặc biệt hoặc
chương trình đặc biệt.
Ở Việt Nam vấn đề bồi dưỡng người tài đã được nhiều triều đại Việt Nam coi là
công việc hàng đầu của đất nước và đúc rút thành kinh nghiệm quý báu: “Hiền tài là
nguyên khí quốc gia”. Khi cách mạng tháng Tám thành công, ngày 20/11/1946, trong bài
viết “Tìm người tài đức”, Hồ Chủ Tịch khẳng định: “Nước nhà cần phải kiến thiết, kiến
thiết phải có người tài, trong số 20 triệu đồng bào chắc không thiếu gì người có tài, có
đức …” Kế thừa truyền thống hiếu học, trọng giáo dục, trọng nhân tài của dân tộc Việt
Nam, Đảng và Nhà nước ta luôn coi trọng sự nghiệp GD&ĐT, quan tâm đến nhân tố con
người và bồi dưỡng người tài. Với quan điểm “Giáo dục là quốc sách hàng đầu”, chất
lượng giáo dục có nhiều chuyển biến và đội ngũ học sinh giỏi Việt Nam ngày càng được
phát triển qua số lượng học sinh gỏi đạt giải cao trong kỳ thi thế giới.
2. Những khái niệm cơ bản về học sinh giỏi và bồi dưỡng học sinh giỏi.
2.1 Năng lực, tài năng, năng khiếu.
Năng lực: Là những đặc điểm tâm lý cá biệt ở mỗi con người, tạo thành điều kiện
quy định tốc độ, chiều sâu của việc lĩnh hội tri thức, kỹ năng, kỹ xảo để đáp ứng yêu cầu
và hoàn thành xuất sắc một hoạt động nhất định.
- Tài năng (trình độ cao của năng lực là tài năng). Tài năng là một tổ hợp các năng
lực tạo tiền đề thuận lợi cho con người sáng tạo, thực hiện nhiệm vụ đạt hiệu quả cao. Tài
năng được rèn luyện, hình thành trong quá trình hoạt động của con người. Người có năng
khiếu được phát hiện, bồi dưỡng kịp thời thì có nhiều cơ hội trở thành tài năng.
- Năng khiếu: Là “mầm mống” của tài năng, là tín hiệu của tài năng trong tương lai.
Năng khiếu không được tạo ra mà chỉ được tìm ra, phát hiện thấy ở trẻ em. Năng khiếu
có liên quan tới một số yếu tố bên trong dựa trên những tư chất bẩm sinh – di truyền thể
hiện ở các tố chất sinh lý, thần kinh trội tương hợp với năng khiếu có ở một người.
2.2 Các giai đoạn phát triển của một tài năng.
Giai đoạn 1: Giai đoạn sinh học: (từ lúc người mẹ mang thai đến lúc đứa trẻ ra
đời).
Đây là giai đoạn hình thành các tổ chức cấu trúc tế bào, gắn bó chặt chẽ với việc
hình thành và phát triển của thai nhi cũng như việc nảy sinh (hoặc thui chột) mầm mống
ban đầu tài năng của mỗi con người.
Giai đoạn 2: Giai đoạn sinh trưởng – xã hội: (Bắt đầu từ lúc đứa trẻ ra đời cho tới
lúc đứa trẻ trưởng thành). Đây là giai đoạn nảy sinh, bộc lộ, phát triển và xác lập năng
lực.
Giai đoạn 3: Giai đoạn xã hội: Đây là giai đoạn tài năng được thể hiện, được sử
dụng trong thực tiễn, mang lại các kết quả, các cống hiến cụ thể.
2.3 Học sinh giỏi, học sinh giỏi Trung học cơ sở.
Học sinh giỏi: Là học sinh có tiềm năng của sự “thông thạo”
Học sinh giỏi Trung học cơ sở: Học sinh giỏi về một môn học nào đó là sự đánh giá,
ghi nhận kết quả học tập mà các em đạt được ở mức độ cao so với mục tiêu môn học ở
từng lớp và cả cấp Trung học cơ sở. Kết quả ở mỗi môn học của học sinh được thể hiện
thông qua kiến thức và kỹ năng mà các em có được, đồng thời còn thể hiện ở trình độ tư
duy, qua thái độ và cách ứng xử, qua cách vận dụng kiến thức và kỹ năng trong cuộc
sống thường ngày.
2.4 Khái niệm bồi dưỡng học sinh giỏi.
Theo Từ điển Giáo dục học 2001, bồi dưỡng được định nghĩa như sau: “Bồi dưỡng
là quá trình trang bị thêm kiến thức, kỹ năng nhằm mục đích nâng cao và hoàn thiện
năng lực hoạt động trong các lĩnh vực cụ thể”. Bồi dưỡng học sinh giỏi là chủ động tạo
ra môi trường và những điều kiện thích hợp cho người học phát huy cao độ nội lực của
mình, đi đôi với việc tiếp nhận một cách thông minh, hiệu quả ngoại lực (người thầy có
vai trò quan trọng hàng đầu trong môi trường có tính ngoại lực); mà cốt lõi là giúp cho
người học về phương pháp, biết cách học, cách nghiên cứu, cách tư duy, cách tự đánh
giá, tận dụng phương tiện hiện đại nhất để tìm kiếm, thu thập và xử lý thông tin để tự
học, tự bồi dưỡng.
2.5 Một số biểu hiện của học sinh giỏi cần chú ý trong việc tuyển chọn, bồi
dưỡng học sinh giỏi.
Học sinh giỏi thường tỏ ra thông minh, trí tuệ phát triển, có năng lực tư duy tốt, tiếp
thu nhanh, nhớ lâu, có khả năng suy diễn, khái quát hóa, hiểu sâu, rộng, có khả năng giải
quyết vấn đề nhanh, hiệu quả cao. Học sinh giỏi có óc tư duy độc lập, luôn tìm cái mới,
hiểu khá sâu về bản chất và hiện tượng, có cách giải hay, ngắn gọn và sáng tạo. Học sinh
giỏi rất say mê tò mò, ham hiểu biết, biết vượt khó, lao vào cái mới, có ý chí phấn đấu
vươn lên.
2.6 Tầm quan trọng của việc bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Trung học cơ sở.
Tầm quan trọng của việc bồi dưỡng học sinh giỏi được thể hiện qua báo cáo
chính trị của Ban chấp hành Trung ương Đảng VI: “Nhân tài không phải là sản phẩm tự
phát mà phải được phát hiện và bồi dưỡng công phu. Nhiều tài năng có thể bị mai một đi
nếu không được phát hiện và sử dụng đúng lúc, đúng chỗ…"
2.7 Mục đích của việc bồi dưỡng học sinh giỏi.
Mục đích của việc bồi dưỡng học sinh giỏi được quy định rõ ràng trong Điều I Quy chế thi học sinh giỏi quốc gia chính là: “Động viên, khích lệ những học sinh học
giỏi và các giáo viên dạy giỏi; góp phần thúc đẩy việc cải tiến, nâng cao chất lượng dạy
và học, chất lượng của công tác quản lý, chỉ đạo của các cấp quản lý giáo dục; đồng
thời nhằm phát hiện học sinh có năng khiếu về môn học để tiếp tục bồi dưỡng ở cấp học
cao hơn, nhằm đào tạo nhân tài cho đất nước”.
3. Những vấn đề cơ bản về quản lý và biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng
học sinh giỏi ở trường Trung học cơ sở.
3.1 Quản lý, Quản lý Giáo dục, Quản lý nhà trường Trung học cơ sở.
- Quản lý : Có rất nhiều định nghĩa về Quản lý. Song, từ những ý chung của các
định nghĩa và xét quản lý với tư cách là một hành động, có thể định nghĩa: “Quản lý là
sự tác động có tổ chức, hướng đích của chủ thể quản lý tới đối tượng quản lý nhằm đạt
mục tiêu đề ra”.
- Quản lý giáo dục: Trong quá trình nghiên cứu về lĩnh vực quản lý giáo dục, các
nhà nghiên cứu giáo dục đã đưa ra những khái niệm khác nhau về quản lý giáo dục nhưng
tựu chung thì Quản lý giáo dục được hiểu là sự tác động có tổ chức, có định hướng phù
hợp với quy luật khách quan của chủ thể quản lý đến đối tượng quản lý nhằm đưa hoạt
động giáo dục ở từng cơ sở và của toàn bộ hệ thống giáo dục đạt tới mục tiêu đã định.
- Quản lý nhà trường: Theo tác giả Phạm Minh Hạc: “Quản lý nhà trường ở Việt
Nam là thực hiện đường lối giáo dục của Đảng trong phạm vi trách nhiệm, đưa nhà
trường vận hành theo nguyên lý giáo dục để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo
với thế hệ trẻ và với từng học sinh”.
3.2 Biện pháp quản lý.
Có nhiều khái niệm khác nhau về biện pháp quản lý. Song, ta hiểu chung biện pháp
quản lý là cách làm, cách giải quyết những công việc cụ thể của công tác quản lý nhằm
đạt được mục tiêu quản lý. Hay nói cách khác, biện pháp quản lý là những phương pháp
quản lý cụ thể trong những sự việc cụ thể, đối tượng cụ thể và tình huống cụ thể.
3.3 Nội dung quản lý, chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường Trung
học cơ sở.
- Công tác kế hoạch
Có ba nội dung chủ yếu của chức năng kế hoạch hóa: Xác định, hình thành các mục
tiêu, phương hướng phát triển cho tổ chức; Xác định và bảo đảm các nguồn lực để đạt
được mục tiêu; Quyết định những biện pháp tốt nhất để đạt được các mục tiêu đó.
- Công tác tổ chức
Chức năng tổ chức có hai vai trò chủ yếu trong quá trình quản lý:
Thứ nhất, vai trò hiện thực hoá các mục tiêu theo kế hoạch đã xác định.
Thứ hai, chức năng tổ chức có khả năng tạo ra sức mạnh mới của một tổ chức, cơ
quan, đơn vị thậm chí của cả một hệ thống nếu việc tiếp nhận, phân phối và sắp xếp các
nguồn lực được tiến hành khoa học, hợp lý và tối ưu. Sức mạnh mới của tổ chức có thể
mạnh hơn nhiều lần so với khả năng vốn có của nó.
- Công tác chỉ đạo
Thực hiện chức năng chỉ đạo thực chất là những hành động xác lập quyền chỉ huy và
sự can thiệp của người cán bộ quản lý trong toàn bộ quá trình quản lý, là huy động mọi
lực lượng vào việc thực hiện kế hoạch và điều hành nhằm đảm bảo cho mọi hoạt động
trong tổ chức diễn ra trong kỷ cương, trật tự.
- Công tác kiểm tra
Kiểm tra là công cụ quan trọng để nhà quản lý phát hiện ra những sai sót và có biện
pháp điều chỉnh. Kiểm tra góp phần đôn đốc việc thực hiện kế hoạch đạt hiệu quả cao,
giúp cho việc đánh giá khen thưởng chính xác những cá nhân và tập thể có thành tích,
đồng thời phát hiện được những lệch lạc để uốn nắn, sửa chữa kịp thời.
3.4 Các yếu tố có tác động đến quản lý,chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi.
- Quy chế dạy học và quy chế quản lý hoạt động dạy học: là những chủ trương,
chính sách của Đảng, Nhà nước, các chỉ thị, hướng dẫn giảng dạy của Bộ GD&ĐT, Sở
GD&ĐT và của Phòng GD&ĐT.
- Năng lực cán bộ quản lý và đội ngũ giáo viên: Năng lực cán bộ quản và chất lượng
đội ngũ giáo viên có ảnh hưởng sâu sắc đến chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi của nhà
trường. Đội ngũ giáo viên là lực lượng nòng cốt quyết định tới chất lượng của một cơ sở
giáo dục.
- Chất lượng học sinh và chất lượng tuyển sinh đầu vào: Chất lượng của học sinh là
kết quả phản ánh về động cơ, tinh thần, thái độ trong quá trình giáo dục và được thể hiện
qua hai mặt giáo dục là: Học lực (văn hóa) và Hạnh kiểm (đạo đức). Chất lượng hai mặt
dùng để đánh giá khả năng, trình độ nhận thức, lĩnh hội tri thức của học sinh. Hai mặt
giáo dục này luôn có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, thể hiện kết quả học tập và rèn
luyện của học sinh.
- Cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học: Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học là
một phần không thể thiếu trong quá trình dạy học. Nó là yếu tố tác động trực tiếp đến quá
trình giáo dục, góp phần quyết định đến chất lượng giáo dục của nhà trường. Việc khai
thác, sử dụng đồ dùng, thiết bị dạy học, đồ dùng thí nghiệm có tác dụng rất quan trọng
trong việc rèn kỹ năng cho học sinh.
- Môi trường giáo dục và môi trường dạy học: Gia đình, nhà trường và xã hội là ba
môi trường liên kết, có mối quan hệ gắn bó chặt chẽ với nhau trong quá trình hình thành
và phát triển nhân cách của mỗi học sinh. Chính vì vậy, nhà quản lý phải xây dựng được
mối quan hệ tốt giữa gia đình, nhà trường và xã hội
- Công tác thi đua, khen thưởng: Công tác thi đua, khen thưởng là một trong những
biện pháp quản lý. Khen thưởng đúng, kịp thời và thích đáng sẽ tạo ra động lực, động
viên, cổ vũ lòng nhiệt tình sự say mê sáng tạo của mỗi giáo viên và học sinh.
IV. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG VÀ QUẢN LÝ HOẠT
ĐỘNG BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TÂN
TIẾN.
1. Thực trạng về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của trường Trung học cơ
sở Tân Tiến.
1.1 Về tuyển chọ học sinh vào các đội tuyển
Hằng năm ngay từ đầu năm học, dưới sự chỉ đạo của Phòng GD & ĐT Văn Giang,
và căn cứ vào nhiệm vụ năm học Nhà trường tổ chức cho học sinh đăng ký dự thi vào các
đội tuyển học sinh giỏi ở các khối lớp:
Khối 6, 7 môn Ngữ Văn,Toán, Anh văn
Khối 8, 9 môn Toán, Vật Lý, Hóa học, Sinh học, Ngữ Văn, Lịch Sử, Địa Lý, Anh
văn,Thể dục.
1.2 Về nội dung bồi dưỡng.
Ở cấp Trung học cơ sở không có nội dung chương trình dành riêng cho học sinh giỏi
nên nhà trường chỉ đạo cho mỗi giáo viên tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi tự nghiên
cứu, sưu tầm tài liệu và tự soạn giáo án, các chuyên đề nâng cao và chuyên sâu phù hợp
với khả năng nhận thức của học sinh dựa trên nội dung chương trình và chuẩn kiến thức
kỹ năng đối với từng môn học do Bộ GD&ĐT quy định, trong đó nhấn mạnh đến việc
khắc sâu kiến thức trọng tâm, kỹ năng học và làm bài của học sinh, lồng ghép tài liệu
nâng cao vào bài dạy phù hợp với đối tượng học sinh.
1.3 Về cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học.
Thực trạng điều kiện cơ sở vật chất đủ cho hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi, sách
tham khảo, tài liệu trong thư viện tương đối đầy đủ. Hàng năm nhà trường tăng cường
đầu tư mua sách giáo khoa, tài liệu tham khảo, đặc biệt là các tài liệu nâng cao phù hợp
với đối tượng học sinh giỏi. Cơ sở vật chất, thiết bị dạy học được đánh giá là tạm đủ. Tuy
nhà trường có đủ phòng học và đồ dùng phục vụ cho việc bồi dưỡng học sinh giỏi nhưng
chưa đảm bảo chất lượng, chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu của hoạt động bồi dưỡng học
sinh giỏi.
1.4 Sự phối hợp giữa nhà trường - gia đình - xã hội.
Nhà trường đã phối hợp với các tổ chức xã hội giúp nhà trường về thiết bị, tài liệu
giảng dạy, thay bảng mới, thay quạt, mua máy chiếu, lập quỹ khuyến học...thưởng cho
giáo viên và học sinh đạt giải trong các kì thi.
1.5 Về chế độ chính sách.
Nhà trường đã có những biện pháp khen thưởng, động và giáo viên và học sinh có
kết quả cao trong các kỳ thi các cấp. Tuy nhiên mức động viên còn khiêm tốn
* Đánh giá chung về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của trường
- Mặt mạnh: Ban giám hiệu, tổ trưởng tổ chuyên môn quan tâm chỉ đạo sát sao tới
công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của trường, coi đó là nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng
đầu của trường. Sự đầu tư về đội ngũ, về cơ sở vật chất, về thiết bị đồ dùng luôn được
quan tâm thực hiện thường xuyên. Sự quan tâm đó cũng ảnh hưởng lớn đến nhận thức
của cha mẹ học sinh, học sinh trong Nhà trường. Được nhân dân, các đoàn thể ủng hộ tạo
điều kiện, giáo viên và học sinh càng thấy được niềm tự hào và trách nhiệm của mình
trong việc thực hiện mục tiêu đào tạo của trường, đặc biệt là công tác bồi dưỡng học sinh
giỏi.
- Mặt yếu:
+ Công tác xây dựng kế hoạch học tập chưa được giáo viên và học sinh quan tâm,
kiểm tra, đánh giá công việc này còn có phần xem nhẹ. Vì vậy mà một số môn học giáo
viên và học sinh không biết phân phối thời gian cho học tập, do đó kết quả chưa được
cao. Điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho việc bồi dưỡng học sinh giỏi còn
ở mức độ khiêm tốn cũng một phần làm ảnh hưởng đến kết quả .
+ Đội ngũ giáo viên có đủ về số lượng, đạt chuẩn về trình độ chuyên môn nhưng
chưa thực sự giỏi về chuyên môn. Một số giáo viên chưa có phương pháp phát hiện và
bồi dưỡng học sinh giỏi mà chỉ dựa vào kinh nghiệm của bản thân để lựa chọn, nên kết
quả chưa cao.
+ Một số giáo viên chưa tích cực trong việc trang bị cho học sinh phương pháp tự
học, chưa chú trọng đến việc rèn kĩ năng cho học sinh, do đó học sinh nắm bắt kiến thức
thụ động chưa linh hoạt, sáng tạo làm ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả.
2. Thực trạng quản lý,chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường
Trung học cơ sở Tân Tiến.
Với mục tiêu nhằm bồi dưỡng nhân tài và nâng cao chất lượng giáo dục của nhà
trường,hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ năm học. Nhà trường luôn chú trọng quản lý các
khâu phục vụ tốt cho dạy và họ, đặc biệt là công tác bồi dưỡng học sinh giỏi cụ thể.
2.1 Quản lý các điều kiện cơ sở vật chất đảm bảo cho hoạt động bồi dưỡng học
sinh giỏi.
Ban giám hiệu luôn quan tâm, chú trọng, nhất là tăng cường cải tạo trang thiết bị, cơ
sở vật chất hiện có khi nguồn tài chính chưa cho phép. Mua đủ các loại sách giáo khoa,
sách tham khảo phục vụ cho việc bồi dưỡng khi giáo viên có nhu cầu.
2.2 Quản lý kiểm tra đánh giá.
Quản lý kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch của giáo viên.
Công tác kiểm tra đánh giá là một khâu quan trọng, việc kiểm tra hoạt động bồi
dưỡng học sinh giỏi đã được nhà trường chú trọng góp phần thúc đẩy ý thức tự giác, tự
phấn đấu học hỏi của thầy và trò góp phần nâng cao kết quả đội ngũ học sinh giỏi của nhà
trường.
- Quản lý kiểm tra đánh giá học sinh: Nhà trường lập ra một ngân hàng đề với tất cả
các môn học bồi dưỡng học sinh giỏi. Phó hiệu trưởng lên kế hoạch kiểm tra học sinh
bằng các đề thi trong ngân hàng đề có sự tham gia ý kiến của tổ trưởng tổ chuyên môn.
Tất cả các bài kiểm tra đều được rọc phách rồi giao cho giáo viên chấm. Ban giám hiệu
quản lý kết quả kiểm tra, từ đó đánh giá để chọn đội tuyển chính thức.
- Quản lý việc phối hợp giữa nhà trường - gia đình - xã hội trong công tác bồi dưỡng
học sinh giỏi.
Huy động cộng đồng là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước nhằm huy động
sức mạnh tổng hợp của cả cộng đồng để xây dựng và phát triển sự nghiệp giáo dục. Hiểu
được ý nghĩa đó, Ban giám hiệu nhà trường cùng Chủ tịch Công đoàn, giáo viên chủ
nhiệm tham gia trực tiếp vào việc huy động cộng đồng vào công tác bồi dưỡng học sinh
giỏi và đã đạt được một số kết quả nhất định trong nhiều năm. Tuy nhiên sự huy động đó
còn chưa phát huy hết khả năng hiện có.
* Đánh giá chung về thực trạng biện pháp quản lý,chỉ đạo công tác bồi dưỡng học
sinh giỏi ở trường Trung học cơ sở Tân Tiến
- Mặt mạnh
Công tác quản lý việc bồi dưỡng học sinh giỏi đã được nhà trường, thầy cô và cha
mẹ học sinh quan tâm.
+ Ban giám hiệu, giáo viên, học sinh,hội phụ huynh đều có nhận thức đúng đắn về
tầm quan trọng của quản lý công tác bồi dưỡng học sinh giỏi. Nhà trường xác định hoạt
động bồi dưỡng học sinh giỏi là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của mỗi năm học.
+ Việc tạo động cơ cho học sinh học tập , phần lớn nhà trường đã dùng biện pháp
biểu dương, khen thưởng, động viên kịp thời, đưa việc chấp hành các nội quy học tập và
kết quả học tập vào tiêu chí đánh giá thi đua, yêu cầu xây dựng hệ thống bài tập tự học và
giao cho học sinh có mức độ khó tăng dần.
+ Công tác đảm bảo điều kiện cho quản lý các hoạt động bồi dưỡng của trường đã
được ban giám hiệu quan tâm, chú trọng, nhất là tăng cường tham mưu với lãnh đạo các
cấp để cải tạo trang thiết bị, cơ sở vật chất hiện có phục vụ tốt cho dạy và học của nhà
trường.
+ Quản lý kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch bồi dưỡng học sinh giỏi của
giáo viên phù hợp. Đặc biệt đã có những đổi mới trong công tác kiểm tra đánh giá kết quả
học tập của học sinh, đây là yếu tố không thể thiếu được trong quản lý. Thông qua đó,
quản lý cả về nội dung, phương pháp bồi dưỡng học sinh giỏi bằng hình thức dự giờ thăm
lớp định kỳ và đột xuất; Kiểm tra giáo án dạy bồi dưỡng học sinh giỏi của giáo viên, vở
viết của học sinh.
+ Việc phối hợp giữa gia đình và Nhà trường đã được chú trọng, có kế hoạch hoạt
động và từng bước có hiệu quả.
- Mặt yếu
+ Nhà trường chưa có biện pháp khuyến khích tốt nhất nhằm khơi dậy và phát huy
hết nội lực của giáo viên và học sinh.
+ Phối hợp giữa giáo viên và cha mẹ học sinh trong việc quản lý công tác bồi dưỡng
học sinh giỏi chưa thật thường xuyên.
+ Một số giáo viên mới chỉ quan tâm tới kết quả học tập cụ thể của học sinh mà
chưa quan tâm tới điều kiện, cách học, quá trình tự học của học sinh. Khả năng tự học
của phần nhiều học sinh còn yếu, các em vẫn ỷ lại trông chờ vào việc hướng dẫn của thầy
cô, việc quản lý học sinh tự học trên lớp chủ yếu vẫn mang tính chât hành chính, chưa đi
sâu quản lý về chất lượng.
V. NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN GIẢI QUYẾT.
Xuất phát từ thực trạng công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của nhà trường còn có
những hạn chế nhất địnhchưa đạt như mong muốn. Để khắc phục những hạn chế trên,
công tác quản lý chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi cần giải quyết một số vấn đề sau:
1. Quán triệt và nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng học
sinh giỏi
2. Xây dựng kế hoạch chỉ đạo cụ thể, thiết thực với từng bước đi thích hợp
3. Đầu tư thoả đáng cho việc mua sắm tài liệu. Đẩy mạnh việc xây dựng các điều
kiện cơ sở vật chất ,trang thiết bị cốt yếu cần thiết hỗ trợ cho việc bồi dưỡng học sinh
giỏi.
4. Tăng cường sự phối kết hợp các lực trong và ngoài nhà khi tổ chức các hoạt động
giáo dục của nhà trường, tạo sự đồng thuận trong các hoạt động .
5. Tuyển chọn và bồi dưỡng giáo viên tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi.
6. Đổi mới các biện pháp phát hiện và tuyển chọn học sinh giỏi.
7. Tăng cường các biện pháp bồi dưỡng và phát triển học sinh giỏi
8. Cải tiến chế độ, chính sách thi đua khen thưởng để khuyến khích học sinh và giáo
viên tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi.
VI. NHỮNG BIỆN PHÁP QUẢN LÝ, CHỈ ĐẠO HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG
HỌC SINH GIỎI CỦA NHÀ TRƯỜNG
Với cương vị là phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn,tôi đã tham mưu cùng ban
giám hiệu thực hiện các biện pháp quản lý chỉ đạo hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi của
nhà trường như sau:
1. Quán triệt và nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng
học sinh giỏi.
1.1 Mục tiêu.
Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên, học sinnh, cha mẹ học sinh hiểu
rõ hơn vị trí, tầm quan trọng của việc bồi dưỡng học sinh giỏi.
1.2 Nội dungvà cách tiến hành
Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên phải nắm chắc và thông suốt các quan điểm, chủ
trương chính sách của Đảng và nhà nước ta về vấn đề đào tạo và bồi dưỡng nhân tài.
Quán triệt mục tiêu “dân trí, nhân lực, nhân tài” vào kế hoạch của nhà trường. Đồng thời
phải cụ thể hoá Nghị quyết, chính sách và từng hoạt động của trường. Tuyên truyền giúp
cha mẹ học sinh quan tâm tạo điều kiện cho con em mình phấn đấu vươn lên trong học
tập. Đồng thời phải hiểu đúng chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về chiến
lược nhân tài để hợp tác tích cực với nhà trường.
Ngay từ đầu năm học nhà trường đã tổ chức triển khai tới toàn thể cán bộ giáo viên
trong trường mọi văn bản, chỉ thị, hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học. Những văn
bản liên quan đến dạy và học giúp cho mọi thành viên trong trường nhận thức được
nhiệm vụ trách nhiệm của mình để đạt được mục tiêu giáo dục của nhà trường.
- Tổ chức và thực hiện tốt nội quy, quy chế của nhà trường
- Nêu gương tự học điển hình trên thế giới, trong nước, đặc biệt các gương tự học
điển hình trong trường đã thành đạt.
- Chỉ đạo, tổ chức các hội nghị “Học tốt” để tuyên dương, khen thưởng học sinh có
thành tích cao trong học tập.
- Chỉ đạo và tổ chức cho giáo viên trong dạy học và thiết kế bài học, kích thích và
khơi dậy được năng lực nội sinh trong mỗi học sinh.
- Tổ chức tốt các buổi sinh hoạt tập thể ngoài giờ lên lớp như chào cờ đầu
tuần,15/10,20/11,22/12...
- Tuyên truyền nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng học sinh giỏi để
tạo mối quan hệ nhà trường - gia đình - xã hội; vận động cha mẹ học sinh tham gia tài
lực, trí lực, vật lực cho công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.
2. Xây dựng kế hoạch chỉ đạo cụ thể, thiết thực với từng bước đi thích hợp.
2.1 Mục tiêu.
Để có cách nhìn tổng quát về hướng phát triển về bồi dưỡng học sinh giỏi và tạo
cho ban giám hiệu và giáo viên khả năng xây dựng kế hoạch quản lý,chỉ đạo và dạy học
phù hợp, khoa học. Tăng cường kỷ cương, nền nếp trong việc thực hiện chương trình, kế
hoạch dạy học, nâng cao chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi.
- Nâng cao chất lượng học tập, chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi, đáp ứng tốt yêu
cầu của xã hội và mục tiêu của giáo dục trung học cơ sở.
2.2 Nội dung và cách tiến hành.
Thực hiện đầy đủ, nghiêm túc chương trình giảng dạy các bộ môn theo quy định của
Bộ GD&ĐT.
Kế hoạch xây dựng phải thể hiện rõ mục tiêu, thời gian, chương trình, cơ sở vật
chất, thiết bị đồ dùng, nội dung bồi dưỡng, các lực lượng tham gia bồi dưỡng, chỉ tiêu, số
lượng của đội tuyển.
Quản lý chương trình, kế hoạch giảng dạy tức là đưa ra các biện pháp quản lý, yêu
cầu giáo viên căn cứ vào kế hoạch đã đề ra để thực hiện nghiêm túc.
Ban giám hiệu (Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn) dự thảo kế hoạch hoạt động
bồi dưỡng học sinh giỏi thông qua hội đồng nhà trường, trên cơ sở đó các giáo viên dạy
các đội tuyển xây dựng kế hoạch cho từng môn học và hướng dẫn học sinh xây dựng kế
hoạch cho bản thân giúp các em có hướng học tập tốt hơn .
3. Đầu tư thoả đáng cho việc mua sắm tài liệu. Đẩy mạnh việc xây dựng các
điều kiện cơ sở vật chất,đồ dùng thiết bị dạy học cốt yếu cần thiết hỗ trợ cho
việcbồi dưỡng học sinh giỏi.
3.1 Mục tiêu.
- Nhằm nâng cao chất lượng chuyên môn của trường, nhất là cho hoạt động bồi
dưỡng học sinh giỏi đạt hiệu quả cao.
- Giúp học sinh cập nhật, tiếp cận với những trang thiết bị mới nhất.
- Tăng cường củng cố khả năng và rèn kỹ năng thực hành cho học sinh.
3.2 Nội dung và cách tiến hành.
Tạo điều kiện cho nhà trường có đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học,sách giáo
khoa, tài liệu tham khảo… phục vụ cho hoạt động dạy - học, hoạt động ngoại khoá, đặc
biệt là hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi.
Ban giám hiệu nhà trường tích cực tham mưu với Phòng GD&ĐT, với chính quyền
địa phương trong việc trang bị những thiết bị hiện đại nhất, mới nhất cho nhà trường
trong việc nâng cấp cơ sở vật chất,làm tốt công tác xã hội hoá giáo dục huy động sự đóng
góp của tập thể, cá nhân ,các ban nghành đoàn thể về vật chất cũng như tinh thần cho
việc nâng cao chất lượng day và học của nhà trường.
Quản lý tốt, sử dụng có hiệu quả cơ sở vật chất, trang thiết bị cho dạy học,dạy bồi
dưỡng học sinh giỏi.
Tăng cường mua sắm các đầu sách tham khảo phục vụ cho chuyên môn giảng dạy
trên cơ sở yêu cầu, nguyện vọng của giáo viên.
Củng cố và cải tiến hoạt động của thư viện, nâng cao chất lượng phòng đọc cho học
sinh.
4. Tăng cường phối hợp các lực lượng giáo dục nhằm nâng cao hiệu quả hoạt
động giáo dục của nhà trường.
4.1 Mục tiêu.
Huy động các lực lượng giáo dục góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà
trường nói chung và chất lượng của công tác bồi dưỡng học sinh giỏi nói riêng.
4.2 Nội dung và cách tiến hành.
- Xây dựng phong trào học tập nói chung và công tác bồi dưỡng học sinh giỏi nói
riêng.
- Xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh tạo điều kiện để toàn dân chăm lo cho
sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ.
- Đa dạng hoá các nguồn lực cho giáo dục, cho công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.
Để thực hiện các nội dung trên Ban giám hiệu nhà trường quan tâm tiến hành có
hiệu quả cụ thể sau:
- Đề xuất, tham mưu với các cơ quan, ban ngành, đoàn thể thuộc hệ thống quản lý
nhà nước tăng cường nhiều hình thức liên kết, hợp đồng trách nhiệm nhằm nâng cao chất
lượng giáo dục của nhà trường.
- Phối hợp với chính quyền địa phương, với hội cha mẹ học sinh thường xuyên
chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho giáo viên, học sinh, giúp cho giáo viên toàn
tâm, toàn ý cho sự nghiệp giáo dục của nhà trường, giúp học sinh thoải mái, tự tin trong
học tập.
- Thực hiện tốt, có hiệu quả công tác xã hội hoá sự nghiệp giáo dục.
- Kết hợp giáo dục nhà trường, giáo dục gia đình và xã hội tạo nên môi trường giáo
dục toàn diện, họp phụ huynh ba lần trong năm, lắng nghe những ý kiến đống góp của
cha mẹ học sinh, xử lý kịp thời mọi thông tin giải quyết kịp những vướng mắc góp phần
thúc đẩy hoàn thành tốt nhiệm vụ năm học.
- Phối kết hợp chặt chẽ với các lực lượng xã hội để bảo vệ an ninh trường học thông
qua các báo cáo bằng văn bản, qua các buổi họp giao ban hàng tháng với Đảng uỷ -Uỷ
ban nhân dân xã.
- Tổ chức tốt các hoạt động của học sinh như chăm sóc dọn vệ sinh các khu di tích
lịch sử, nghĩa trang liệt sĩ, hoạt động hè … phục vụ hoạt động chính trị - xã hội của địa
phương góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh.
5. Tuyển chọn và bồi dưỡng giáo viên tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi
5.1 Mục tiêu
- Nhằm tuyển chọn được những giáo viên giỏi, tâm huyết với công tác bồi dưỡng
học sinh giỏi.
- Việc bồi dưỡng giáo viên góp phần nâng cao chất lượng trình độ chung của đội
ngũ giáo viên, nâng cao năng lực chuyên môn, khả năng sư phạm cũng như một số năng
khiếu khác phục vụ hoạt động giáo dục dạy học.
5.2 Nội dung và cách tiến hành.
Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã từng nói, muốn có trò giỏi thì trước hết phải có
thầy giỏi, nói thế không có nghĩa là cứ có thầy giỏi thì sẽ có trò giỏi, nó còn phụ thuộc
vào nhiều yếu tố khác, tuy nhiên, qua đó muốn khẳng định rằng, vai trò của người thầy
trong công tác phát hiện và bồi dưỡng học sinh là hết sức quan trọng. Giáo viên bồi
dưỡng đội tuyển, phải là một người thầy vừa hồng vừa chuyên, hay nói theo cách khác,
phải đủ tâm và đủ tầm. Phải có ý thức tích cực trau dồi, tích lũy chuyên môn, đọc nhiều,
hiểu sâu vấn đề mà mình dạy học sinh, theo phương châm biết mười dạy một. Thường
xuyên tham khảo và học hỏi kinh nghiệm của các giáo viên gạo cội trong và ngoài huyện.
- Tuyển chọn giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi
+ Phải là giáo viên có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt.
+ Có trình độ năng lực chuyên môn và sư phạm giỏi.
+ Phải có trách nhiệm cao, nhiệt tình say mê với công việc, có kiến thức và hiểu
biết sâu rộng.
+ Có kinh nghiệm và phương pháp dạy phù hợp bộ môn.
+ Là người biết tạo cho học sinh động cơ thái độ học tập đúng đắn, tạo niềm say mê
yêu thích và niềm hứng thú trong học tập cho các em.
- Bồi dưỡng giáo viên theo các nội dung
+ Bồi dưỡng nhận thức về tư tưởng chính trị,phẩm chất nghề nghiệp.
+ Bồi dưỡng năng lực chuyên môn
+ Bồi dưỡng năng lực sư phạm
+ Bồi dưỡng kinh nghiệm thực tế
+ Bồi dưỡng các kiến thức hỗ trợ
- Với những nội dung trên, ngay từ đầu năm học căn cứ vào điều kiện thực tế đội
ngũ và năng lực tay nghề của mỗi giáo viên ban giám hiệu nhà trường đã nghiên cứu
phân công giáo viên đã được công nhận là giáo viên giỏi các cấp, có chuyên môn vững
vàng, có lòng yêu nghề mến trẻ, tâm huyết với các công việc dạy bồi dưỡng các đội tuyển
học sinh giỏi.
- Tổ chức các chuyên đề phục vụ cho nâng cao chất lượng giảng dạy, chất lượng bồi
dưỡng học sinh giỏi giúp giáo viên học hỏi nâng cao nghiệp vụ chuyên môn.
- Tổ chức các buổi trao đổi, tọa đàm nêu kinh nghiệm bồi đưỡng học sinh giỏi để đạt
được kết quả cao đẻ giáo viên khác học tập.
- Tạo điều kiện cho giáo viên đi học nâng chuẩn, nâng cao năng lực chuyên môn
phục vụ có hiệu quả cho công tác giảng dạy đặc biệt là công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.
6. Phát hiện và tuyển chọn học sinh giỏi.
Việc phát hiện học sinh giỏi của nhà trường được thông qua các tiết dạy, dựa trên
nền kiến thức học sinh đại trà, giáo viên theo dõi sự nhạy bén của học sinh đối với từng
môn học thông qua những câu trả lời trên lớp, quan tâm đến những học sinh có nhận thức
tư duy thể hiện tính linh hoạt, sáng tạo mềm dẻo khi giải quyết nhiệm vụ học tập. Ngoài
ra việc phát hiện học sinh giỏi còn được kết hợp với các bài kiểm tra khảo sát chất lượng ,
với việc phỏng vấn để tìm ra những học sinh: Thông minh, trí tuệ, có khả năng sáng tạo,
tinh thần say mê ham học.
Để tuyển chọn đúng đối tượng học sinh giỏi, Ban giám hiệu đã chỉ đạo giáo viên dạy
các đội tuyển xây dựng các căn cứ cơ bản để tuyển chọn học sinh giỏi như:
+ Căn cứ vào thành tích học tập ở trường của học sinh như tốc độ tiếp thu kiến thức
của tiết học. Điểm học lực môn học đạt được của năm học trước, điểm kiểm tra thường
xuyên…
+ Căn cứ vào sự lựa chọn của giáo viên phụ trách môn học.
+ Căn cứ vào sự sáng tạo, trí tuệ của cá nhân.
+ Căn cứ vào đức tính: kiên trì, tò mò ham hiểu biết, luôn hoàn thành mọi công việc
được giao, sự tôn trọng, độc lập trong công việc.
+ Căn cứ vào sự lựa chọn của bạn bè, gia đình…
Dựa trên những cứ đó, Nhà trường đã tổ chức cho học sinh đăng ký dự thi vào các
đội tuyển ngay trong các tuần đầu mỗi năm học. Trong quá trình bồi dưỡng đội tuyển đi
thi học sinh giỏi vòng huyện, trường tổ chức cho các em thi vòng xét duyệt (ít nhất 4 lần)
để chọn HS có đủ điều kiện đi thi đạt kết quả cao. Danh sách học sinh trong các đội tuyển
được nhà trường, tổ chuyên môn quan tâm để có hướng động viên, kiểm tra đôn đốc,
nhắc nhở. Có thể bổ sung vào danh sách này những học sinh giỏi của các lớp khác mà qua
quá trình dạy học phát hiện thêm.
7. Các biện pháp bồi dưỡng và phát triển học sinh giỏi.
7.1 Mục tiêu.
Bồi dưỡng và phát triển là quá trình quyết định đến kết quả học tập của học sinh
giỏi. Giúp các em có đủ kiến thức tự tin và có kêt quả cao trong các kỳ thi, đặc biệt là thi
học sinh giỏi các cấp.
7.2 Nội dung và cách tiến hành.
Giúp học sinh trong mỗi đội tuyển có nền tảng kiến thức vững vàng; Có phương
pháp tự học và sáng tạo; Có sức khỏe tốt để tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng
yêu cầu phát triển đất nước trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế.
Để các em được chuẩn bị tốt nhất khi tham gia các kì thi học sinh giỏi, nhà trường phải
đảm bảo cho các em được học đầy đủ những kiến thức cơ bản của chương trình giáo dục
theo chuẩn kiến thức kỹ năng và kiến thức nâng cao.
Để gặt hái được những kết quả đáng kể trong công tác này ban giám hiệu quan tâm
chỉ đạo tổ, các nhóm chuyên môn làm tốt một số công việc sau:
+ Thành lập ban chỉ đạo xây dựng chương trình bao gồm Ban giám hiệu, các tổ
trưởng, nhóm trưởng chuyên môn.
+ Thành lập các nhóm biên soạn tài liệu giảng dạy các môn Toán học, Vật lý, Hóa
học, Sinh học, Tin học, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý và Tiếng Anh gồm tổ trưởng, nhóm
trưởng chuyên môn, giáo viên cốt cán.
+ Tiến hành thẩm định trong tổ chuyên môn.
- Việc thực hiện bồi dưỡng các đội tuyển được tiến hành thường xuyên ở các khối
lớp, được mang tính kê thừa trong cả khóa học.
- Thực hiện bồi dưỡng các đội tuyển được nhà trường tổ chức ngạy sau khi chọn
song đội tuyển các môn (từ tuần 3 hàng năm).
- Giáo viên dạy bồi dưỡng soạn giáo án theo các phương thức đã được thống nhất và
ký hàng tuần như giáo án dạy chính khóa.
8. Cải tiến chế độ chính sách thi đua khen thưởng để khuyến khích học sinh và
giáo viên tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi.
8.1 Mục tiêu.
Một trong những nhu cầu cần thiết của con người là sự thể hiện bản thân và coi
trọng danh dự đồng thời cũng là sự phấn đấu vươn lên của mỗi người, do vậy, để thúc
đẩy được phong trào thi đua thày dạy tốt, trò học tốt thì chế độ chính sách thi đua khen
thưởng phải hết sức khách quan, công tâm, thỏa đáng, làm sao khen thưởng đúng người
đúng việc.
8.2 Nội dung và cách tiến hành.
Để giáo viên bồi dưỡng các đội tuyển học sinh giỏi của nhà trường nhận thức sâu
sắc hơn trọng trách của mình, đồng thời phấn khởi, say mê hơn với công việc được giao,
Nhà trường luôn đổi mới, cải tiến chế độ, chính sách thi đua, khen thưởng kịp thời, công
bằng, khách quan, dựa trên những tiêu chí cụ thể, phù hợp. Nhà trường đã khuyến khích
động viên giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi như trừ giờ, đánh giá thi đua, thưởng tiền
những đội đạt giải cao (từ 1-5) theo các mức khác nhau. Với học sinh nhà trường gặp mặt
động viên, tuyên dương dưới cờ và thưởng bằng hiện vật (vở) và thưởng bằng tiền như
quy định.
Thi đua phải gắn liền với khen thưởng tạo thành động lực thúc đẩy phong trào. Các
phong trào thi đua đều phải gắn với mục tiêu của nhà trường là nâng cao chất lượng đội
ngũ giáo viên, học tập và tu dưỡng của học sinh, xây dựng nề nếp, kỷ cương trong nhà
trường.
VII. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
Với những biện pháp quản lý, chỉ đạo đã thực hiện trên, trong nhiều năm kết quả
bồi dưỡng học sinh giỏi của trường Trung học cơ sở Tân Tiến có những thành công đáng
kể cu thể:
Bảng thống kê kết quả học sinh giỏi trong 4 năm học gần đây.
Năm học
Số học sinh đạt Số học sinh Xếp thứ đồng Ghi chú
giải huyện
đạt giải tinh
đội
20102011
13
6
5
20112012
13
11
3
20122013
14
9
2
20132014
14
1
Danh sách học sinh đạt giải các năm học 2010 - 2011
TT Họ tên học sinh
Môn thi
Đạt giải
Ghi Chú
Huyện Tỉnh
1
Hoàng
Uyên
Thị
Thu Toán 9
KK
2
Nguyễn Hoài Nam
Vật Lý 9
3
Phạm Thị Lan Anh
Hóa học Nhì
9
4
Phó Hà Anh
Hóa học Ba
9
5
Nguyễn Dư Hoàng
Hóa học Nhất
9
6
Đào Thị
Thảo
7
Nguyễn Thị Phương
8
Nguyễn Thị Vân Anh Địa Lý 9
Nhì
Ba
9
Đàm Thị Mai Hoa
Địa Lý 9
Nhì
Ba
10
Phan Hữu Hà Trang
Địa Lý 9
KK
Ba
Phương Lịch Sử 9 Nhì
Lịch Sử 9 Ba
Nhì
Nhì
Ba
11
Hoàng Cao Cường
Thể dục
Ba
12
Phạm Công Toàn
Thể dục
Nhất
13
Lê Văn Quý
Thể dục
Nhất
HCB
Danh sách học sinh đạt giải các năm học 2011 - 2012
TT Họ tên học sinh
Môn thi
Đạt giải
Huyện
Ghi chú
Tỉnh
1
Tạ Quỳnh Hương
Văn 9
Ba
2
Quách Thuỳ Linh
Văn 9
KK
3
Lại Thị Tú Ngân
Anh 9
KK
4
Lê việt Hoàng
Vật Lý 9
Ba
KK
5
Nguyễn Trung Kiên
Vật Lý 9
Ba
Nhì
6
Tạ Thuỳ Dương
Hóa Học
Ba
Ba
7
Đàm Thị Nhung
Hóa học
KK
KK
8
Lê Thu Hằng
Lịch Sử
Ba
Ba
9
Chu Thị Thu Hằng
Lịch Sử
Ba
Nhì
10
Nguyễn
Hiền
Nhì
Ba
11
Hoàng Thanh Tâm
Địa Lý
Nhì
Ba
12
Phùng Vũ Tân
Thể dục
Nhì
HCV
13
Nguyễn Thị Hạnh
Violympic Nhất
T.Anh 7
Thị
Thu Địa Lý
HCV
Danh sách học sinh đạt giải các năm học 2012 - 2013
TT Họ tên học sinh
Môn thi
Đạt giải
Ghi Chú
Huyện Tỉnh
1
Chu Thị Hiền
2
NguyễnThị
Giang
3
NguyễnThị Thu Hiền Toán 9
KK
4
Chu Quốc Đạt
Vật Lý 9
KK
Ba
5
Nguyễn Kiều Trang
Hóa Học 9
Nhì
Nhì
6
Đoàn Thị Ngọc Ánh
Hóa Học 9
Nhì
7
Nguyễn
Dung
Kim Sinh học 9
KK
8
Đoàn Thị Bích Ngọc
Lịch Sử 9
Nhì
Ba
9
Đàm Thị Thùy Linh
Lịch Sử 9
Nhì
Ba
10
Lưu Thị Thu Hiền
Địa Lý 9
Nhì
Ba
11
Đặng Thùy Dương
Địa Lý 9
Nhất
Nhì
12
Trần Thị Thu Trang
Thể dục
Ba
13
Nguyễn Phương Nam Thể dục
Nhất
14
Đào Quốc Chiến
Nhì
Thị
Ngữ Văn 9
Trà Ngữ Văn 9
Thể dục
Nhì
KK
Ba
Ba
HCV
Danh sách học sinh đạt giải các năm học 2013 - 2014
TT Họ tên học sinh
Môn thi
Đạt giải
Huyện Tỉnh
Ghi chú
1
Nguyễn
Ngân
Thị
Phương Ngữ Văn Nhì
9
2
Vũ Thị Thùy Linh
Văn 9
Ba
3
Lê Thị Thương
Anh 9
Ba
4
Hoàng Thế Anh
Vật Lý 9
Ba
5
Chu Ngọc Dũng
Vật Lý 9
Ba
6
Đào Thị Ngân
Hóa Học 9 Nhì
7
Lưu Đức Thắng
Hóa học 9 KK
8
Hoàng Thị Thúy
Sinh học 9 KK
9
Nguyễn Thị Lan Hương
Sinh học 9 Ba
10
Đàm Phương Thùy
Lịch Sử 9
Nhất
11
Hoàng Thị Ánh Tuyết
Lịch Sử 9
Nhì
12
Nguyễn Văn Được
Địa Lý 9
Nhất
13
Nguyễn
Nhung
Hồng Địa Lý 9
Nhất
14
Phạm Thị Hải Yến
Thị
Thể dục
Nhì
Trong năm học này có 10 học sinh tham gia thi tỉnh các môn văn hoá, 10 học sinh
thi tiếng Anh qua mạng vòng tỉnh, 4 học sinh thi giải Toán trên mạng cấp huyện. Các
cuộc thi khác nhà trường đều tham gia đầy đủ và đạt giải đồng cao.
Đạt được kết quả trên là sự cố gắng của tập thể các thầy, cô giáo, các ban nghành
đoàn thể, cha mẹ học sinh đặc biệt là giáo viên dạy đội tuyển, sự cố gắng của bản thân, và
các biện pháp chỉ đạo sat sao của Ban giám hiệu nhà trường, sự quan tâm tạo điều kiện hỗ
trợ về mọi mặt của lãnh đạo các cấp.
C. KẾT LUẬN
I. BÀI HỌC KINH NGHIỆM.
Để quản lý công tác bồi dưỡng học sinh giỏi có hiệu quả cao đòi hỏi người quản lý
trong các nhà trường phải có tầm nhìn kế hoạch chiến lược đúng đắn, khả thi và làm tốt
những công việc sau:
- Luôn có ý thức tự học, tự rèn nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Thường
xuyên cập nhật thông tin, sách báo, lựa chọn tài liệu, trau dồi vốn hiểu biết. Nắm vững
kiến thức và tổng hợp bao quát được toàn bộ chương trình các môn học ở trung học cơ
sở.
- Nắm bắt cụ thể tình hình thực tế của đơn vị mình lập kế hoạch cụ thể, khoa học, rõ
ràng , chi tiết.
- Công khai kế hoạch, tổ chức thực hiện, kiểm tra đánh giá
- Luôn chú trọng xây dựng đội ngũ giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi.
- Phân công phân nhiệm vụ đúng người đúng việc .
- Giáo viên sớm phát hiện học sinh có năng khiếu, yêu thích môn học, say sưa, quyết
tâm tìm tòi, có ý chí vươn lên để chộn vào các đội tuyển.
- Tạo điều kiện đầy đủ về thời gian, tài liệu, cơ sở vật chất cho giáo viên và học
sinh.
- Làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục, tạo được sự đồng thuận, sự chăm lo động
viên kịp thời cả về vật chất và tinh thần của các cấp, các ngành, các tổ chức kinh tế xã
hội, tạo sự gắn kết bền vững và có hiệu quả giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong
công tác giáo dục nói chung và hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi nói riêng.
- Kiểm tra, theo dõi động viên thường xuyên và đánh giá công bằng, khách quan, vô
tư.
II. ĐIỀU KIỆN ÁP DỤNG.
Quản lý ,chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi là việc làm mà tất cả các nhà quản lý ở mỗi
Nhà trường đều phải thực hiện và cũng không đơn giản,song với các biện pháp đã nêu
trong bài viết có thể áp dụng cho tất cả các trường trung học cơ sở. Nhằm đổi mới
phương pháp quản lý, chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục đáp ứng yêu cầu của xã hội.
Xuyên suốt quá trình thực hiện các biện pháp quản lý, chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi
như tôi đã trình bày đã giúp nhà trường đạt được những kết quả nhất định ngày một tốt
hơn,góp một thành công đáng kể cho việc nâng cao chất lượng giáo dục của Nhà trường.
III. HƯỚNG TIẾP TỤC NGHIÊN CỨU VÀ ĐỀ XUẤT.
Dân tộc Việt Nam có truyền thống lâu đời về đào tạo, bồi dưỡng tiềm năng cho đất
nước.Thời kì chế độ phong kiến Việt Nam cũng như sau cách mạng tháng tám đến nay,
lịch sử đều rất coi trọng nhân tài và coi đó là quốc sách hàng đầu.Về chiến lược bồi
dưỡng nhân tài, nguyên tổng bí thư Lê Khả Phiêu đã nói: “ Một mặt phải tìm được những
cách thích hợp để phát hiện và bồi dưỡng nhân tài. Nhưng đồng thời cũng cần lưu ý là
nhân tài sẽ có điều kiện xuất hiện trên một nền dân trí rộng và trên cơ sở tổ chức đào tạo
nhân lực tốt. Vì nhân tài là những người có trí tuệ sắc bén, có bàn tay vàng, có kĩ năng
đặc biệt’’. Chính nhà trường là nơi đào tạo các nhân tài. Phát hiện, bồi dưỡng học sinh
giỏi phải được tiến hành thường xuyên, lên tục và giáo dục toàn diện. Nâng cao chất
lượng học sinh giỏi phải song song với nâng cao chất lượng đại trà. Đây là nhiệm vụ của
toàn Đảng, toàn dân mà trực tiếp là của người cán bộ quản lý và giáo viên.
Qua nghiên cứu lí luận và thực tiễn, chúng tôi rút ra được 8 biện pháp quản lý chỉ
đạo bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường trung học cơ sở như đã nêu.
Các biện pháp trên có mối quan hệ biện chứng với nhau và hỗ trợ nhau. Do vậy,
trong quản lý bồi dưỡng học sinh giỏi, không được coi trọng hay xem nhẹ biện pháp nào
mà phải kết hợp và triển khai một cách đồng bộ. Kết quả khảo sát cho thấy: Tuy mức độ
có thể khác nhau song cả tám biện pháp nêu trên đều cấp thiết và khả thi. Nếu người quản
lí sử dụng đồng bộ và linh hoạt 8 biện pháp thì chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi ngày
càng tốt hơn.
* Một số ý kiến đề xuất :
-Với Bộ Giáo dục và Đào tạo : Tạo cơ sở pháp lý để các địa phương hoàn thiện các
chính sách ưu tiên đặc biệt dành cho các trường trọng điểm bậc trung học cỏ sở. Đồng
thời, tạo điều kiện cho các giáo viên bậc trung học cơ sở được tham gia các lớp tập huấn về
phương pháp bồi dưỡng học sinh giỏi, học sinh năng khiếu.
- Với UBND tỉnh Hưng Yên : Sớm ban hành quy chế trường trọng điểm, xây dựng
cơ chế chính sách phù hợp, khuyến khích mọi thành phần kinh tế, các tổ chức xã hội, cá
nhân cùng tham gia phát triển sự nghiệp giáo dục và bồi dưỡng nhân tài cho quê hương,
đất nước.
- Với Phòng giáo dục và đào tạo : Tiếp tuc làm tốt công tác tham mưu với UBND
huyện để tăng cường đầu tư hơn nữa về CSVC, trang thiết bị dạy học,tạo mọi điều kiện
tốt nhất cho hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi của các Nhà trường